PL179935B1

PL179935B1 - Kompozycje pektynowe oraz sposób wytwarzania kompozycji pektynowej PL PL PL PL PL

Info

Publication number: PL179935B1
Application number: PL94306079A
Authority: PL
Inventors: Poulegede Glahn
Original assignee: Hercules Inc
Priority date: 1993-12-02
Filing date: 1994-12-02
Publication date: 2000-11-30
Also published as: RU94042928A; RU2165713C2; DE69430420D1; US6143346A; DE69430420T2; DK0664300T3; JPH07196706A; EP0664300A1; CN1111261A; PE13996A1; EP0664300B1; CZ291369B6; CN1064381C; ES2171430T3; PL306079A1; CZ302394A3; BR9404806A

Abstract

1. Kompozycja pektynowa, znamienna tym, ze zawiera pektyne o stopniu estryfi- kacji 60-80% i stosunku pektyny wrazliwej na wapn do sumy pektyny wrazliwej na wapn i pektyny niewrazliwej na wapn 0,60-0,95, w ilosci 88-95% wagowych oraz wode w ilosci 5-12% wagowych. 19. Kompozycja pektynowa, znamienna tym, ze zawiera pektyne cytrusowa o stopniu estryfikacji 45-80% i stosunku pektyny niewrazliwej na wapn do sumy pektyny wrazliwej na wapn i pektyny niewrazliwej na wapn 0,60-0,95, w ilosci 88-95% wagowych oraz wode w ilo- sci 5-12% wagowych. 31. Sposób wytwarzania kompozycji pektynowej, znamienny tym, ze roztwór, zel, lub zawiesine wyjsciowego materialu pektynowego o stopniu estryfikacji 60-80%, korzystnie w warunkach braku sil scinajacych, poddaje sie dzialaniu preparatu zawierajacego 5-60 mM/1 kationów przy pH 2-8, przy czym preparat zawierajacy kationy zawiera kation dwu- lub trój- wartosciowy oraz ewentualnie co najmniej jeden rozpuszczalnik mieszajacy sie z woda, i roz- dziela sie uzyskane co najmniej pierwsza frakcje o wyzszym stopniu wrazliwosci na wapn i druga frakcje o stopniu wrazliwosci na wapn nizszym niz wyjsciowy material pektynowy, od- powiednio na frakcje zelu i frakcje ciekla, zas frakcje zelu przemywa sie preparatem zawie- rajacym kationy, a nastepnie frakcje odwadnia sie, suszy i rozdrabnia. PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku są kompozycje pektynowe i sposób wytwarzania kompozycji pektynowej.

Sposoby wytwarzania pektyn są dobrze znane, podobnie jak liczne zastosowania uzyskanych produktów. Zazwyczaj typowy sposób wytwarzania pektyn obejmuje następujące etapy:

1. ekstrakcja kwasem wyjściowego materiału roślinnego przy niskim pH;

2. oczyszczanie ciekłego ekstraktu; oraz

3. wydzielanie wyekstrahowanej pektyny z cieczy.

W etapie ekstrakcji kwasem na materiał roślinny działa się zazwyczaj rozcieńczonymi kwasami takimi jak kwas azotowy, siarkowy lub solny, albo inne kwasy nieorganiczne, w celu oddzielenia pektyny od celulozowych składników materiału. Do powszechnie stosowanych materiałów roślinnych należą skórki owoców cytrusowych z produkcji soku oraz wytłoki z jabłek z produkcji soku jabłkowego i jabłecznika.

Można stosować również inne wyjściowe materiały roślinne, takie jak burak cukrowy (przed lub po ekstrakcji, głowy słoneczników po usunięciu nasion oraz inne rośliny lub odpadowe produkty roślinne. Warunki ekstrakcji dobiera się tak, aby większość cząsteczek pektyny zawartych w wyjściowym materiale roślinnym przeszła ze ścianek komórek wyjściowego materiału roślinnego do ośrodka ekstrahującego.

Ilość i jakość wyekstrahowanej pektyny zależy od źródła surowca oraz od doboru i regulacji warunków ekstrakcji, takich jak pH oraz temperatura i czas reakcji.

Po etapie ekstrakcji kwasem uzyskuje się mieszaninę stałego materiału roślinnego i cieczy zawierającej pektynę. Mieszaninę tę poddaje się etapowi oczyszczania, w którym

179 935 oddziela się stały materiał roślinny na drodze filtracji, wirowania, lub innymi znanymi sposobami rozdzielania.

Ekstrakt można ewentualnie dokładniej oczyszczać na drodze wymiany jonowej i zatężać przez odparowanie części wody. W innym wykonaniu etap oczyszczania może obejmować odwrotną osmozę, zatężanie i oczyszczanie ekstraktu w taki sam sposób.

Pektynę można wydzielić z kwaśnego ekstraktu na drodze reakcji z solami glinu po nastawieniu pH. Na wytworzony żel pektynianu glinu działa się mieszaniną alkoholu z kwasem w celu wymycia soli glinu i przekształcenia pektyny w kwas pektynowy. Kwas pektynowy można następnie zobojętnić, po czym można usunąć znaczne ilości wody na drodze przemywania umiarkowanie alkalicznym alkoholem.

Częściej pektynę wydziela się działając na roztwór pektyny odpowiednim alkoholem w celu nadania pektynie nierozpuszczalności w uzyskanej mieszaninie alkoholu i wody. Można stosować dowolny alkohol lub inny rozpuszczalnik organiczny mieszający się z wodą a najczęściej alkohol etylowy, alkohol metylowy lub alkohol izopropylowy. Najkorzystniejszy jest alkohol izopropylowy.

Pektynę przekształconą w postać nierozpuszczalną oddziela się od mieszaniny alkohol/woda odpowiednimi sposobami, przykładowo przez filtrację, wirowanie itp. Uzyskany placek pektynowy suszy się i rozdrabnia do uzyskania cząstek o wymaganej wielkości.

W typowych procesach przemysłowych unika się obecności dużych ilości kationów wielowartościowych we wspomnianych wyżej etapach 1 i 2. Jakkolwiek w pewnych przypadkach dopuścić można obecność niewielkich ilości kationów, przykładowo tych, które występująz natury w materiałach wyjściowych, to zazwyczaj nigdy nie wprowadza się dodatkowo kationu (kationów) w czasie procesów. Mogłoby to doprowadzić do niedopuszczalnego wzrostu lepkości i uzyskania niedopuszczalnych poziomów nierozpuszczalnej pektyny w produkcie finalnym.

Wytworzone przemysłowo pektyny składają się przede wszystkim z łańcuchów kwasu poligalakturonowego, w których można stwierdzić obecność ramnozy. Do merów ramnozy mogą być przyłączone cukry obojętne. Kwas anhydrogalakturonowy stanowi co najmniej 65% suche masy technicznych pektyn. Kwasy galakturonowe są częściowo estryfikowane alkoholem metylowym.

Pektyny zawierające ponad 50% grup kwasu karboksylowego estryfikowanych alkoholem metylowym określa się jako pektyny wysokometoksylowe; natomiast pektyny zawierające poniżej 50% grup kwasu karboksylowego estryfikowanych alkoholem metylowym określa się jako pektyny niskometoksylowe.

W skład ekstraktu wytworzonego w warunkach produkcyjnych wchodzą te cząsteczki, które są rozpuszczalne w warunkach pH, temperatury i czasu, występujących podczas ekstrakcji. Ekstrakt zawiera cząsteczki, które różnią się ciężarem cząsteczkowym, rozrzutem ciężarów cząsteczkowych i stopniem estryfikacji. Z tego względu właściwości uzyskanej pektyny zależą w znacznym stopniu od konkretnej mieszaniny struktur cząsteczkowych występujących w wydzielonej pektynie. Skład tej mieszaniny cząsteczek może być regulowany tylko w pewnym stopniu przez producenta pektyny poprzez dobór surowców i warunków ekstrakcji. Dlatego też można zaobserwować wahania we właściwościach pektyny między różnymi ekstraktami i między wyrobami uzyskanymi od różnych producentów, tak, że zazwyczaj wymagane jest uśrednianie właściwości. Można to osiągnąć poprzez zmieszanie różnych ekstraktów i rozcieńczanie dopuszczalnym rozcieńczalnikiem takim jak cukier, dekstroza, fruktoza itp.

Jedną z głównych przyczyn wahań właściwych pektyn wysokometoksylowych jest ich wrażliwość na obecność różnych stężeń kationów wielowartościowych. Wiadomo że pektyny o wysokim stopniu estryfikacji, zwłaszcza ponad 50%, nie sązbytnio przydatne w zastosowaniach obejmujących reakcję pektyny z kationami wielowartościowymi, np. z kationami wapniowymi.

Nieoczekiwanie stwierdzono, że pektyny ekstrahowane w warunkach przemysłowych zawierają mieszaninę frakcji wrażliwej na wapń (CSP) i frakcji niewrażliwej na wapń (NCSP), które można rozdzielić na odrębne frakcje w sposób możliwy do zastosowania w przemyśle.

179 935

Wrażliwość na wapń jest oznaką silnej wrażliwości na inne kationy; odkrycie to dotyczy również wrażliwości na te inne kationy.

Kompozycja pektynowa według wynalazku charakteryzuje się tym, że zawiera pektynę o stopniu estryfikacji 60-80% i stosunku pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń 0,60-0,95, w ilości 88-95% wagowych oraz wodę w ilości 5-12% wagowych.

Korzystnie kompozycja zawiera sól pektyny z kationem jako pektynę.

Korzystnie kation wybrany jest spośród jonów metali pochodzących od soli wybranych z grupy obejmującej sole metali ziem alkalicznych, sole metali alkalicznych, sole metali przejściowych, oraz ich mieszaniny.

Korzystnie kation wybrany jest z grupy obejmującej kation wapnia, magnezu, żelaza, cynku, potasu, sodu, glinu, manganu i ich mieszanin, zwłaszcza wapnia.

Korzystnie sól wybrana jest z grupy obejmującej sole wapnia, magnezu, cynku i żelaza.

Korzystnie kompozycja jest w postaci suchego proszku.

Korzystnie stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,65-0,95, szczególnie 0,75-0,65, a najlepiej 0,85-0,95.

Korzystnie stopień estryfikacji pektyny wynosi 65-80%.

Korzystnie kompozycja jako pektynę zawiera pektynę cytrusową, zwłaszcza wybraną z grupy obejmującej pektynę z limony, cytryny, grapefruita i pomarańczy.

Korzystnie kompozycja zawiera sól pektyny z metalem dwu lub trójwartościowym o zdolności do absorpcji wody co najmniej 20.

Odmiana kompozycji pektynowej według wynalazku charakteryzuje się tym, że zawiera pektynę cytrusową o stopniu estryfikacji 45-80% i stosunku pektyny niewrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń 0,60-0,95, w ilości 88-95% wagowych oraz wodę w ilości 5-12% wagowych.

Korzystnie stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,7-0,95, zwłaszcza 0,8-0,95, a szczególnie 0,9-0,95.

Korzystnie kompozycja zawiera do 25% grup amidowych.

Korzystnie stopień estryfikacji pektyny wynosi 45-75%, zwłaszcza 45-70%, a szczególnie 45-65%. '

Korzystnie stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,70-0,95, zwłaszcza 0,8-0,95-, a szczególnie 0,9-0,95.

Sposób wytwarzania kompozycji pektynowej według wynalazku polega na tym, że roztwór, żel, lub zawiesinę wyjściowego materiału pektynowego o stopniu estryfikacji 60-80%, korzystnie w warunkach braku sił ścinających, poddaje się działaniu preparatu zawierającego 5-60 mM/Ι kationów przy pH 2-8, przy czym preparat zawierający kationy zawiera kation dwulub trójwartościowy oraz ewentualnie co najmniej jeden rozpuszczalnik mieszający się z wodą, i rozdziela się uzyskane co najmniej pierwszą frakcję o wyższym stopniu wrażliwości na wapń i drugą frakcję o stopniu wrażliwości na wapń niższym niż wyjściowy materiał pektynowy, odpowiednio na frakcję żelu i frakcję ciekłą, zaś frakcję żelu przemywa się preparatem zawierającym kationy, a następnie frakcje odwadnia się, suszy i rozdrabnia.

Korzystnie kation stanowi kation wapniowy.

Korzystnie sposób według wynalazku jest sposobem ciągłym.

Uważa się, że opisane wyżej kompozycje zapewniają unikatowe właściwości użytkowe, dotychczas nie występujące. CSP jest zdolny wchłonąć większą ilość wody niż odpowiedni materiał o niższym stopniu estryfikacji, z uwagi na bardziej otwartą strukturę. W efekcie tworzy się bardziej miękki i bardziej odkształcający się żel, ważny w wielu zastosowaniach w środkach spożywczych, kosmetykach itp.

Żel daje się rozdrobnić na pożądane małe cząstki, a jego zwiększona zdolność do deformacji zapewnia lepszy smak w ustach, o posmaku kremu.

Dostępne w handlu pektyny o stopniu estryfikacji poniżej 50% zawierają więcej centrów umożliwiających sieciowanie wapniem i z tego względu wykazują bardziej zwartą strukturę

179 935 o mniejszej zdolności do wchłaniania wody. Pektyny o stopniu estryfikacji poniżej 50% tworzą z wapniem bardziej zwarte żele, z których uzyskuje się mniej smaczne wyroby. Korzyści wynikające z wynalazku zostaną łatwo stwierdzone przez wykorzystującego go rzemieślnika. Przykładowo w porównaniu z nierozdzielonym produktem pektynowym kompozycja CSP według wynalazku może okazać się bardziej wydajna w wielu zastosowaniach, przykładowo do dwóch razy bardziej wydajna przy zastosowaniu do stabilizowania zakwaszonych układów białkowych. Również kompozycje NCSP według wynalazku zapewniają lepsze właściwości użytkowe w tych zastosowaniach, w których wymagane są pektyny nie reagujące z kationami. Zaletą NCSP według wynalazku jest to, że nie tworzy ona żelu w obecności wapnia. Taka cecha stanowi zaletę w wielu ostatecznych zastosowaniach.

W użytym znaczeniu określenie „wrażliwość na wapń” oznacza właściwość produktu pektynowego związaną ze wzrostem lepkości roztworu produktu pektynowego w odpowiednich warunkach, z wykorzystaniem procedury opisanej poniżej w części zatytułowanej „Procedury analityczne”. Jak to już zaznaczono powyżej, w związku z tym, że wrażliwość na wapń jest oznaką silnej wrażliwości na inne kationy wynalazek dotyczy również wrażliwości na takie inne kationy.

W użytym znaczeniu określenie „stopień estryfikacji” oznacza stopień w jakim wolne kwasowe grupy karboksylowe w łańcuchu kwasu poligalakturonowego zostały zestryfikowane (np. na drodze metylowania) lub w inny sposób przekształcone w grupy nie będącej grupami kwasowymi (np. w wyniku amidowania).

Jak to zaznaczono, sposób według wynalazku obejmuje obróbkę wyjściowego materiału pektynowego. W znaczeniu „wyjściowy materiał pektynowy” oznacza produkt pektynowy uzyskany w wyniku oddzielenia pektyny od materiału roślinnego. Wyjściowym materiałem pektynowym może być np. kwaśny ekstrakt pektynowy po oczyszczaniu albo wilgotny placek pektynowy uzyskany po obróbce kwaśnego roztworu pektyny alkoholem. Ponadto materiał pektynowy może stanowić wysuszona lub częściowo wysuszona pektyna uzyskana z placka pektynowego po strącaniu, albo też wysuszony, zmielony proszek pektynowy zazwyczaj wytwarzany przez producentów pektyny.

Wyjściowy materiał pektynowy poddaje się obróbce preparatem zawierającym kationy. W użytym znaczeniu określenie „preparat zawierający kationy” oznacza dowolne źródło wolnych kationów. Kation stanowi korzystnie jon metalu pochodzący z soli wybranych z grup obejmującej sole metali ziem alkalicznych, sole metali alkalicznych, sole metali przejściowych i ich mieszaniny, pod warunkiem że sole takie są względnie rozpuszczalne w rozpuszczalniku, np. w wodzie lub w mieszaninach woda/alkohol. Gdy jako kation stosuje się jon metalu, to korzystnie jest on wybrany z grupy obejmującej jon wapnia, żelaza, magnezu, cynku, potasu, sodu, glinu, manganu i ich mieszanin. Jeszcze korzystniej kationy metali wybrane są z grupy obejmującej jony wapnia, żelaza, cynku i magnezu. Najkorzystniejszym kationem jest jon wapnia. Stosować można mieszaniny dwóch lub więcej kationów. Jeśli jednak stosuje się kation jednowartościowego metalu, równocześnie musi być stosowany kation metalu dwu- lub trójwartościowego, np. wapnia. Jeśli takie mieszaniny stosuje się, to korzystnie jednym z kationów metali jest jon wapnia.

Do przykładowych soli metali, które można zastosować zgodnie ze sposobem według wynalazku, pod warunkiem, że są one stosunkowo rozpuszczalne w rozpuszczalniku, należy, ale nie wyłącznie, octan wapniowy, kwaśny fosforan wapniowy, węglan wapniowy, chlorek wapniowy, cytrynian wapniowy, diwodorofosforan wapniowy, mrówczan wapniowy, glukonian wapniowy, glutaminian wapniowy, glicerynian wapniowy, glicerofosforan wapniowy, glicynian wapniowy, wodorofosforan wapniowy, wodorotlenek wapniowy, jodek wapniowy, mleczan wapniowy, laktofosforan wapniowy, węglan wapniowo-magnezowy, wapniowo-magnezowy heksafosforan inozytolu, trizasadowy fosforan wapniowy, ortofosforan wapniowy, propionian wapniowy, pirofosforan wapniowy, bursztynian wapniowy, cukrzan wapniowy, siarczyn wapniowy, tetrafosforan wapniowy, octan żelazawy, octan żelazowy, wodorotlenek octanu żelazowego, chlorek żelazowo-amonowy, cytrynian żelazowo-amonowy, siarczan żelazawo-amonowy, węglan żelazawy, chlorek żelazawy, chlorek żelazowy, cholinocytrynian żelaza, cytrynian żelazawy,

179 935 dekstran żelaza, mrówczan żelazawy, mrówczan żelazowy, podfosforyn żelazowy, mleczan żelazawy, octan żelazawy, fosforan żelazawy, szczawian żelazowo-potasowy, pirofosforan żelazowy, cytrynian żelazowo-sodowy, pirofosforan żelazowo-sodowy, siarczan żelazawy, siarczan żelazowy, fosforan magnezowo-amonowy, siarczan magnezowo-amonowy, węglan magnezowy, chlorek magnezowy, cytrynian magnezowy, diwodorofosforan magnezowy, mrówczan magnezowy, wodorofosforan magnezowy, wodoro-ortofosforan magnezowy, wodorotlenek magnezowy, węglan wodorotlenku magnezowego, mleczan magnezowy, azotan magnezowy, szczawian magnezowy, tlenek magnezu, fosforan magnezowy, propionian magnezowy, pirofosforan magnezowy, siarczan magnezowy, octan cynkowy, siarczan cynkowo-amonowy, węglan cynkowy, chlorek cynkowy, cytrynian cynkowy, mrówczan cynkowy, wodorofosforan cynkowy, wodorotlenek cynkowy, mleczan cynkowy, azotan cynkowy, tlenek cynku, fosforan cynkowy, jednozasadowy fosforan cynkowy, trizasadowy fosforan cynkowy, ortofosforan cynkowy, propionian cynkowy, pirofosforan cynkowy, siarczan cynkowy, winian cynkowy, walerianian cynkowy, i izowalerianian cynkowy.

Do korzystnych soli należą sole wapniowe takie jak chlorek wapniowy, wodorotlenek wapniowy, octan wapniowy, propionian wapniowy, tlenek wapnia, glukonian wapniowy, mleczan wapniowy i węglan wapniowy. Najkorzystniejszą solą wapnia jest chlorek wapniowy.

Zgodnie ze sposobem według wynalazku preparat zawiera kation, korzystnie zawiera kation dwu- lub trójwartościowy oraz ewentualnie co najmniej jeden rozpuszczalnik mieszający się z wodą. W odpowiednich warunkach kation wielowartościowy tworzy nierozpuszczalną sól pektynianu kationu lub żel. Nieoczekiwanie stwierdzono, że część pektyny nie tworzy takiej nierozpuszczalnej soli z tymi kationami wielowartościowymi, ale dyfunduje z żelu do roztworu soli tworząc w tym roztworze odrębną fazę pektyny. W związku z tym pektynę można rozdzielić na dwie lub więcej frakcji, z których jedna zawiera pektynę, która przereagowała z kationem tworząc matrycę żelową nierozpuszczalną w rozpuszczalniku. Druga frakcja, która nie tworzy takiej matrycy żelowej, przechodzi do fazy ciekłej aż do osiągnięcia stanu równowagi między fazą ciekłą i cieczą w cząstkach żelu zawierających pektynian tworzący matrycę.

Korzystnym kationem jest jon wapniowy w roztworze wodnym, ewentualnie wymieszanym z rozpuszczalnikiem takim jak alkohol metylowy, alkohol etylowy, alkohol propylowy, alkohol izopropylowy, aceton, octan etylu lub dowolny inny rozpuszczalnik mieszający się z wodą. Gdy stosuje się mieszaniny z alkoholem, należy zwrócić uwagę, aby uniknąć poziomów alkoholu, przy których nastąpi wytrącenie się nierozpuszczalnego związku pektynowego. Korzystny roztwór zawiera mieszaninę alkoholu i wody. Najkorzystniejsza jest mieszanina alkoholu izopropylowego i wody.

Stężenie kationu może wahać się w szerokim zakresie, przy czym górna granica określona jest jedynie względami ekonomicznymi i praktycznymi. Korzystnie górna granica wynosi około 60 milimoli/litr ośrodka reakcji (stężenie 60 mM). Ośrodek reakcji stanowi mieszanina uzyskana w wyniku przereagowania wyjściowego materiału pektynowego z preparatem zawierającym kation.

Jeszcze korzystniej górne graniczne stężenie kationu jest 45 mM. Dolną granicę stanowi ilość kationów, która zapewni pożądany stopień rozdzielenia na co najmniej pierwszą i drugą frakcję. Korzystnie dolne graniczne stężenie kationu jest około 5 mM. Jeszcze korzystniejsze jest 10 mM dolne graniczne stężenie kationu, a najkorzystniejsze jest około 30 mM dolne graniczne stężenie.

pH ośrodka reakcji wpływa na zdolność wyjściowego materiału pektynowego do tworzenia matrycy. Jeśli pH jest zbyt niskie, matryca nie tworzy się. Uważa się, że pH powinno wynosić co najmniej około 2. Dolna granica wynosi korzystnie około 3, a najkorzystniej około 4. Górna granica pH określona jest jedynie stabilnością wyjściowego materiału pektynowego w warunkach wynikających z kombinacji pH, temperatury i czasu. Uważa się, że górna granica powinna wynosić około 8. Korzystnie górna granica powinna wynosić około 6, a najkorzystniej około 5.

Jak to zaznaczono powyżej, sposób wytwarzania kompozycji pektynowej polega na tym, że na roztwór, żel lub zawiesinę wyjściowego materiału pektynowego o stopniu estryfikacji

179 935

60-80% działa się preparatem zawierającym kationy w celu wytworzenia co najmniej pierwszej frakcji o wyższym stopniu wrażliwości na wapń i drugiej frakcji o stopniu wrażliwości na wapń niższym niż wyjściowy materiał pektynowy. Korzystnie stopień estryfikacji pierwszej frakcji jest o co najmniej 1% niższy od stopnia estryfikacji materiału wyjściowego, jeszcze korzystniej niższy o co najmniej 3%, a najkorzystniej niższy o co najmniej 5% od stopnia estryfikacji materiału wyjściowego. Stopień estryfikacji drugiej frakcji jest korzystnie o co najmniej 1% wyższy od stopnia estryfikacji materiału wyjściowego, jeszcze korzystniej wyższy o co najmniej 3%, a najkorzystniej wyższy o co najmniej 7% od stopnia estryfikacji materiału wyjściowego.

Rozdzielanie na co najmniej pierwszą i drugą frakcję według wynalazku stanowi korzystnie rozdzielanie odpowiednio na fazę żelu i fazę ciekłą. Fazę żelu stanowi przede wszystkim produkt reakcji między kationem z preparatu zawierającego kation i wrażliwą na wapń frakcją występującą z wyjściowym materiale pektynowym. Fazę ciekłą stanowi przede wszystkim frakcja pektyny z materiału wyjściowego, która nie tworzy żelu z preparatem zawierającym kation. Do przeprowadzenia etapu rozdzielania wykorzystać można różne znane sposoby. Korzystnie rozdzielanie przeprowadza się na drodze filtracji stosując roztwór przemywający w celu doprowadzenia rozdzielania do końca. Skład roztworu przemywającego jest korzystnie taki sam jak skład preparatu zawierającego kation, stosowanego do obróbki wyjściowego materiału pektynowego.

Po etapach przemywania pierwsza frakcja wykazuje wrażliwość na wapń (CS) o co najmniej 10% wyższą od wrażliwości na wapń materiału wyjściowego. CS pierwszej frakcji jest korzystnie o co najmniej 50% wyższa, a najkorzystniej o co najmniej 100% wyższa od CS materiału wyjściowego.

W korzystnym wykonaniu według wynalazku oczyszczony ekstrakt pektynowy poddaje się reakcji z roztworem soli kationu w warunkach płynięcia bez ścinania, tak że tworzą się duże cząstki żelu widoczne gołym okiem. Cząstki żelu można następnie oddzielić w dowolny odpowiedni sposób od cieczy i ponownie zawiesić w świeżej cieczy lub w cieczy o niższym stężeniu NCSP.

Frakcję żelu można przekształcić w odpowiednią frakcję kwasową albo w sól metalu jednowartościowego lub amonową działając na frakcje strącone alkoholem kwaśnym roztworem alkoholu wymywającym metale wielowartościowe. Frakcje można następnie całkowicie lub częściowo zobojętnić przemywając je alkoholowym roztworem pożądanej soli.

Można także frakcje zakwasić przed wytrącaniem alkoholem, po czym przemyć zakwaszonym alkoholem. Ponadto frakcje można poddać obróbce na jonicie zawierającym pożądany kation jedno wartościowy, po czym wytrącić jąalkoholem. Korzystny sposób zależy od dalszego zastosowania frakcji. Frakcje poddane obróbce w taki sposób można poddać dalszej obróbce w sposób opisany powyżej.

Co najmniej jednąz rozdzielonych frakcji obejmujących żel i frakcję ciekłąmożna następnie odwodnić, wysuszyć i zemleć. Korzystnie obydwie frakcje odwadnia się, suszy i miele. Odwadnianie przeprowadza się w celu usunięcia większości wody przed etapem suszenia. Jakkolwiek odwadnianie przeprowadzić można dowolnym znanym sposobem, to korzystnie frakcje poddaje się obróbce alkoholem. Fazę wodno/alkoholowąpowstałąprzy odwadnianiu zasadniczo usuwa się przez dekantację, wirowanie lub filtrację dowolnym znanym sposobem. Suszenie przeprowadza się zwykłymi sposobami, np. w suszarkach pod ciśnieniem atmosferycznym lub zmniejszonym, do zawartości wilgoci poniżej 50%, korzystnie poniżej 25%. Należy utrzymywać temperaturę suszenia niższą od temperatury, w której pektyna zaczyna tracić swoje właściwości, np. barwę, ciężar cząsteczkowy itp. Sposoby mielenia są dobrze znane i do zmielenia pektyny w celu uzyskania pożądanej wielkości cząstek wykorzystać można dowolny ze znanych sposobów. Najkorzystniejszym produktem finalnym jest suchy proszek o zawartości wilgoci 12% lub poniżej. Określenie suchy proszek oznacza, że produkt jest sypki i zasadniczo nie zbryla się. Jest to postać korzystna z uwagi na łatwość stosowania.

Według wynalazku proces można prowadzić w sposób ciągły lub periodyczny, przy czym korzystny jest sposób ciągły.

179 935

Stosunek ilości pektyny wrażliwej na wapń (CSP) do sumy CSP i pektyny niewrażliwej na wapń (NCSP) określa się jako udział pektyny wrażliwej na wapń (CSPR). Jak to zaznaczono powyżej, w kompozycjach pektynowych według wynalazku CSPR wynosi powyżej około 0,60. Korzystne kompozycje wykazują CSPR co najmniej 0,65. Jeszcze korzystniej CSPR wynosi 0,75, a najkorzystniej 0,85.

Stopień estryfikacji wyjściowego materiału pektynowego według wynalazku wynosi ponad około 60%. Stopień estryfikacji wynosi korzystnie co najmniej 65%. Najkorzystniej stopień estryfikacji wynosi co najmniej 70%.

Jak to zaznaczono powyżej, pektynę można wyodrębniać z różnych źródeł takich jak skórki owoców cytrusowych po produkcji soku, wytłoki z jabłek z produkcji soku i jabłecznika, burak cukrowy, głowy słonecznika oraz inne rośliny i odpadowe produkty roślinne. Korzystnymi pektynami są pektyny cytrusowe. Są to pektyny z roślin korzystnie wybranych z grupy obejmującej limonę, cytrynę, grapefruit i pomarańczę.

Do kompozycji według wynalazku należą również sole pektyny z metalami dwu- lub trójwartościowymi, o zdolności do absorpcji wody co najmniej około 20. Solami metali są korzystnie te same sole, które wymieniono powyżej przy określaniu kompozycji według wynalazku. Korzystnymi pektynami są również pektyny, które wymieniono powyżej przy określaniu kompozycji według wynalazku.

„Zdolność do absorpcji wody” oznacza zdolność do wchłaniania wody po zanurzeniu w 1% roztworze NaCl przygotowanym z wody destylowanej.

Kompozycja według wynalazku znajduje zastosowanie do wytwarzania kompozycji spożywczych stanowiących mieszankę środka spożywczego i wyżej opisanych kompozycji CSP i NCSP. „Środek spożywczy” oznacza dowolną żywność, kompozycję spożywczą, składnik spożywczy lub produkt spożywczy, bez względu na to, czy stanowi on pojedynczy składnik czy też mieszaninę dwóch lub większej ilości składników, czy jest cieczą zawiera ciecz czy też jest stały, czy jest przede wszystkim węglowodanem, tłuszczem, białkiem czy też stanowi ich mieszaninę, albo czy nadaje się do spożycia bezpośrednio czy też wymaga uprzednio obróbki, np. obejmującej gotowanie, mieszanie, chłodzenie, obróbkę mechaniczną itp.

Wynalazek jest szczególnie przydatny w odniesieniu do mięsa, drobiu, produktów rybnych, produktów mleczarskich takich jak mleko, lody, jogurt, ser, budyń i przyprawiane napoje mleczne, pieczywo takie jak chleb, ciasto, wyroby cukiernicze, krakersy, biskwity, babeczki, donuty, precelki i chipsy ziemniaczane, środki do smarowania nie oparte na mleku, majonez, zupy, sosy, maczanki, sosy do sałatek, zamrożone wyroby cukiernicze, preparaty, dżemy i galaretki owocowe, napoje, żele oparte na wodzie, galaretki cukiernicze i niskotłuszczowe środki do smarowania.

Ponadto kompozycja według wynalazku znajduje się również zastosowanie do wytwarzania środków higieny osobistej, zawierających kompozycje pektynowe opisane wyżej, przykładowo takich jak tampony, środki stosowane przy nietrzymaniu moczu, pieluszekjednorazowych i opatrunków na rany.

Kompozycja według wynalazku znajduje również zastosowanie do wytwarzania środków kosmetycznych zawierających co najmniej jeden składnik kosmetyczny i kompozycje pektynowe opisane wyżej. Do szczególnie odpowiednich środków należy płyn samoopalający, środki zabezpieczające przed działaniem światła słonecznego, kremy zawierające środki zmiękczające takie jak mirystynian izopropylu, oleje silikonowe, oleje mineralne i oleje roślinne, które poprawiająreakcję przy dotyku poprzez zwiększenie smarowności skóry, a także środki chłodzące skórę takie jak mentol, mleczan mentylu, pirolidonokarboksylan mentylu i N-etylo-p-mentano-3-karboksyamid oraz inne pochodne mentolu, wszystkie poprawiające reakcję przy dotyku w postaci wrażenia chłodzącego skórę, perfumy, dezodoranty inne niż perfumy, stosowane w celu obniżenia poziomu lub wyeliminowania mikroflory na powierzchni skóry, zwłaszcza w tych miejscach, w których pojawia się przykry zapach ciała, środki hamujące pocenie się, służące do zmniejszania lub wyeliminowania widocznego pocenia się na powierzchni skóry, a także środki o działaniu

179 935 przeciwcholinergicznym, hamujące lub eliminujące tworzenie się potu przed jego dojściem do powierzchni skóry.

Kompozycja według wynalazku może również zawierać pektynę cytrusową o stopniu estryfikacji poniżej 80% i o stosunku pektyny niewrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń ponad 0,60, korzystnie ponad 0,70, jeszcze korzystniej ponad 0,80, a najkorzystniej ponad 0,90. Jakkolwiek podana górna granica stopnia estryfikacji wynosi 80%, to może ona wynosić poniżej około 75%, poniżej 70% lub nawet poniżej 65%. Dolna granica stopnia estryfikacji ograniczona jest jedynie tym, że produkt końcowy musi zachować niewrażliwość na wapń. Uważa się, że stopień estryfikacji może wynosić zaledwie 45%. Jednakże dolna granica może również wynosić 50%. Kompozycja ta może być aminowana (np. zawierać do 25% grup amidowych). Kompozycje takie są szczególnie przydatne w takich produktach spożywczych jak dżemy i galaretki, napoje, żele oparte na wodzie, galaretki cukiernicze oraz niskotłuszczowe środki do smarowania.

Procedury analityczne

Oznaczanie wrażliwości na wapń (CS) próbek pektyny

Roztwór pektyny o wymaganym stężeniu przyrządza się w wodzie destylowanej, po czym pH doprowadza się do 1,5 za pomocą IM HC1. Próbka pektyny musi być w formie kwasowej lub soli z kationem jednowartościowym. W przykładach I i II stężenie wynosiło 0,60%. Porcje roztworu pektyny po 145 g odmierza się do zlewek do pomiaru lepkości.

Do 145 g roztworu pektyny dodaje się 5 ml 250 mM roztworu chlorku wapnia, tak że ostateczne stężenie wapnia jest 8,3 mM.

Stosują skuteczne mieszanie za pomocą mieszadła magnetycznego do roztworu pektyny dodaje się 25 ml buforu octanowego o stężeniu jonów octanowych IM i pH 4,75, doprowadzając pH do 4,2.

Magnes wyjmuje się, zlewkę pozostawia się w temperaturze pokojowej (25°C) do następnego dnia i oznacza się lepkość w 25°C w wiskozymetrze Brookfield'a.

Jakkolwiek sposób ten jest szczególnie przydatny w przypadku próbek pektyny o lepkości nie przekraczającej 100, to z zadawalającą powtarzalnością mierzyć można lepkości do 200 jednostek Brookfield'a. Próbki pektyny o większej lepkości wykazują skłonność do żelowania, tak że wyniki są mniej powtarzalne. Metoda ta j ednak umożliwia z umiarkowaną dokładnością określenie względnej wrażliwości próbek na wapń.

Gdy lepkość tych samych próbek pektyny miesza się bez dodatku chlorku wapniowego, stosując zamiast niego wodę destylowaną do rozcieńczania, wyliczyć można udział jonów wapniowych w lepkości roztworu zawierającego wapń przez odjęcie wielkości dla roztworu nie zawierającego wapnia od wielkości dla roztworu zawierającego wapń. W przypadku próbek pektyny o bardzo małej wrażliwości na wapń (CS) różnica ta wynosi kilka jednostek lub nawet zero.

Podane w przykładach wyniki stanowiąróżnice między zmierzonymi lepkościami z dodatkiem i bez wapnia. Oznaczanie stosunku pektyny wrażliwej na wapń do pektyny niewrażliwej na wapń w próbce pektyny.

Próbkę 1000 g pektyny rozpuszcza się 50 kg wody demineralizowanej ogrzanej do 70°C. Roztwór chłodzi się do około 20°C.

Jeśli próbka zawiera cukier lub inne składniki, odpowiednio koryguje się wagę.

Próbki zawierające ponad około 5 mg Ca lub innych kationów dwu albo trójwartościowych/g pektyny przemywa się kwasem w celu usunięcia tych kationów lub roztwór poddaje się wymianie jonowej w celu uzyskania soli z kationem jednowartościowym.

pH roztworu nastawia się na 4,0.

Dokładną zawartość pektyny w roztworze oznacza się przez zmieszanie 2,5 kg roztworu z 5,0 litrami 80% alkoholu izopropylowego w celu wytrącenia pektyny. Wytrącony osad zbiera się na tkaninie nylonowej, przemywa dwukrotnie 60% alkoholem izopropylowym, suszy przez noc w 60% i waży. Stężenie pektyny w roztworze pektyny, A g pektyny/kg roztworu, wylicza się

179 935 dzieląc wagę wysuszonej pektyny przez wagę roztworu pektyny wytrącanego alkoholem izopropylowym.

Porcję roztworu w ilości 30-35 kg odważa się do drugiego miejsca po przecinku i łączy się przy łagodnym mieszaniu z równą ilością roztworu zawierającego:

38,7 kg wody demineralizowanej

9,9 kg 80% alkoholu izopropylowego (IPA)

0,66 kg CaCl₂ · 6H₂O.

Po zmieszaniu dwóch roztworów uzyskuje się mieszaninę o stężeniu Ca 30 mM i zawartości IPA (100%) 8%.

Powstałą zawiesinę cząstek żelu pozostawia się na 24 godziny, mieszając ją co pewien okres czasu.

Cząstki żelu oddziela się od fazy ciekłej i przemywa dwukrotnie równymi ilościami roztworu zawierającego 30 mM Ca i 8% IPA (100%). Przy każdym przemywaniu mieszaninę pozostawia się na 24 godziny w celu doprowadzenia do stanu równowagi.

Waży się całkowitą ilość przemytej fazy żelowej.

Stężenie pektyny w fazie żelowej oznacza się przez zmieszanie 15-20 kg fazy żelowej odważonej z dokładnością do drugiego miejsca po przecinku z dwukrotnie większą ilością 80% IPA, po czym wykonuje się dwukrotne przemywanie 60% IPA, suszenie i ważenie. Stężenie pektyny w fazie żelowej, B g pektyny/kg fazy żelowej, wylicza się dzieląc wagę suchej pektyny przez wagę fazy żelowej.

Udział CSP wylicza się ze wzoru

CSPR waga fazy żelowej x B waga roztworu pektyny x A

Udział NCSP wylicza się odejmując udział CSP od 1.

Pomiar chłonności wody

Odważyć próbkę 0,20 g. Wsypać próbkę do torebki na herbatę o wymiarach 50 x 75 mm. Zanurzyć torebkę na herbatę do 50 g 1 % roztworu NaCl na 10 minut. Osuszyć i zważyć torebkę.

Chłonność wody wylicza się ze wzoru

W_w-W_b-W_sW_s =__g zaabsorbowanej wody/g próbki

W_w = waga mokrej torebki na herbatę

W_b = waga pustej torebki na herbatę

W_s = waga próbki

Kwas galakturonowy, stopień amidowania, stopień podstawienia

Odważyć 5 g próbki z dokładnością do 0,1 mg i przenieść do odpowiedniej zlewki. Mieszać przez 10 minut z mieszaniną 5 ml kwasu solnego TS i 100 ml 60% etanolu. Przenieść do probówki z filtrem ze szkła spiekanego (o pojemności 30-60 ml) i przemyć 6 razy porcjami po 15 ml mieszaniny HCl/60% etanol, a następnie 60% etanolem do zaniku chlorków w przesączu. Na koniec przemyć 20 ml etanolu, wysuszyć przez 2,5 godziny w suszarce w 105°C, ochłodzić i zważyć. Przenieść dokładnie 1/10 całkowitej wagi netto wysuszonej próbki (odpowiadającą 0,5 g wyjściowej nie przemywanej próbki) do 250 ml kolby stożkowej i zwilżyć próbkę 2 ml etanolu TS. Dodać 100 ml świeżo przegotowanej i schłodzonej wody destylowanej, zamknąć korkiem i mieszać od czasu do czasu aż do całkowitego rozpuszczenia. Dodać 5 kropli fenoloftaleiny TS, zmiareczkować 0, IN wodorotlenkiem sodowym TS i zanotować wynik jako miano wyjściowe (V[).

Dodać dokładnie 20 ml 0,5 N wodorotlenku sodowego TS, zamknąć korkiem, wstrząsnąć energicznie i odstawić na 15 minut. Dodać dokładnie 20 ml 0,5 N kwasu solnego TS i wytrząsać aż do zaniku różowego zabarwienia. Po dodaniu 3 kropli fenoloftaleiny TS miareczkować 0,1 N

179 935 wodorotlenkiem sodowym TS do wyraźnego różowego zabarwienia utrzymującego się po intensywnym wstrząsaniu; zanotować wynik jako miano zmydlania (V₂).

Ilościowo przenieść zawartość kolby stożkowej do 500 ml kolby destylacyjnej wyposażonej w nasadkę Kjeldahla i chłodnicę wodną, rurkę doprowadzającą sięgającą wyraźnie pod powierzchnię mieszaniny 150 ml wody pozbawionej dwutlenku węgla i 20,0 ml 0,1 N kwasu solnego TS w odbieralniku. Do kolby destylacyjnej wlać 20 ml 0,1 N roztworu wodorotlenku sodowego, uszczelnić połączenia i rozpocząć ostrożne ogrzewanie, tak aby uniknąć nadmiernego pienienia. Kontynuować ogrzewanie aż do zebrania 80-120 ml destylatu. Do odbieralnika dodać kilka kropli czerwieni metylowej TS i miareczkować nadmiar kwasu 0,1 N wodorotlenkiem sodowym TS; zanotować dodaną objętość jako S ml. Przeprowadzić ślepąpróbę z zastosowaniem 20,0 ml 0,1 N kwasu solnego TS; zanotować dodaną objętość B ml. Oznaczyć miano amidowe (B-S) jako V₃.

Wyliczyć stopień estryfikacji (jako % całkowitej ilości grup karboksylowych) ze wzoru

Wyliczyć stopień amidowania (jako % całkowitej ilości grup karboksylowych) ze wzoru

Wyliczyć ilość mg kwasu galakturonowego ze wzoru

19,41 x(V, +V₂ + V₃)

Wyznaczona w ten sposób ilość mg kwasu galakturonowego odnosi się do 1/10 wagi przemytej i wysuszonej próbki. W celu wyliczenia % kwasu galakturonowego w stosunku do próbki bez uwzględnienia wilgoci i popiołu należy pomnożyć wyznaczoną ilość mg przez 1000/x, gdzie x oznacza wagę w mg przemytej i wysuszonej próbki.

Przykład I. 12,5 g zmielonej, suchej pektyny wysokometoksylowej zdyspergowano w 1 litrze wody zawierającej

Alkohol izopropylowy, 80%	150 ml
Woda destylowana	750 ml
CaCl₂ 2H₂O	4,4 g

Dyspersję łagodnie mieszano i jej pH nastawiono na 3,6 - 4,0 węglem sodowym. Masę reakcyjną rozdzielono na tkaninie nylonowej uzyskując ciecz i frakcję żelu. Placek przemyto ponownie zawieszając go w 1 litrze powyższego roztworu. Materiał nierozpuszczalny oddzielono od cieczy na tkaninie nylonowej po mieszaniu przez 1 godzinę. Przemywanie powtórzono dwukrotnie.

Fazę stałą wysuszono przez zmieszanie z alkoholem izopropylowym, oddzielenie fazy alkoholowo-wodnej od pektyny i wysuszenie materiału pektynowego. Połączone roztwory z przemywania zatężono na drodze odparowania, po czym pektyny wydzielono przez zmieszanie zatężonego ekstraktu z alkoholem izopropylowym i postępowano tak jak w przypadku fazy żelu.

Uzyskano prawie jednakowe ilości dwóch frakcji o następujących właściwościach:

	Żel	Ciecz
Stopień estryfikacji, %	66	74
AA, %'	86	85
CS^{1 2}	930	0,3

1. AA oznacza kwas anhydrogalakturonowy

2. CS oznacza wrażliwość na wapń

179 935

W przypadku materiału wyjściowego stopień estryfikacji wynosił 71%, a CS 300.

Przykład II. 1000 g pektyny rozpuszczono w 50 kg wody demineralizowanej przez ogrzanie do 70°C, po czym schłodzono do około 20°C.

Czysta pektyna zawierała poniżej około 5 mg wapnia lub innych kationów dwu- albo trój wartościowych/g pektyny.

pH roztworu nastawiono na 4,0.

Roztwór ten przy łagodnym mieszaniu wymieszano z równą objętością roztworu zawierającego:

38,7 kg wody demineralizowanej

9,9 kg alkoholu izopropylowego (IPA)

0,66 kg CaCl₂ · 6 H₂O

Po zmieszaniu roztworów uzyskano zawiesinę żelu o stężeniu Ca 3 0 mM i zawartości alkoholu izopropylowego (IPA) około 8%.

Zawiesinę powstałych cząstek żelu pozostawiono na 2 godziny mieszając ją od czasu do czasu.

Cząstki żelu oddzielono od fazy ciekłej i przemyto dwukrotnie równymi objętościami roztworu o stężeniu Ca 30 mM i 8% IPA. Czas doprowadzania do równowagi ustalono na 2 godziny.

Fazę żelu odwodniono przez zmieszanie z dwukrotnie większą wagowo ilością 80% IPA, przemyto dwukrotnie 60% IPA, wysuszono i zważono.

	Materiał wyjściowy	Frakcja CSP	Frakcja NCSP
Stopień estryfikacji, %	71,5	67,5	78,5
AA, %	83,1	87,3	86,4
CS	360	850	0,1
% frakcji	100	61

W związku z tym, że wyliczony średni stopień estryfikacji w procentach na podstawie zawartości obydwu frakcji i ich stopni estryfikacji w procentach wyniósł 71,8%, uzyskano dobrą zgodność z wielkością wyznaczoną dla materiału wyjściowego.

Stopień estryfikacji frakcji CSP obniżył się o (71,5-67,5)100 _{r <n/} , . . _t .

----------= 5,6% w porównaniu z materiałem wyjściowym.

’ (78,5-71,5)100

Stopień estryfikacji frakcji NCSP wzrósł o ----------= 9,8% w porównaniu z materiałem wyjściowym.

Przykład III. Rozdzielanie przeprowadzono tak jak w przykładzie II, z tym że zastosowano jedynie 6% IPA w stosunku do pektyny o stopniu estryfikacji 60,4.

	Materiał wyjściowy	Frakcja CSP	Frakcja NCSP
Stopień estryfikacji, %	60,4	54,3	67,0
AA, %	84,4	85,7	84,7
CS	3,6	45	0,5
% frakcji	100	55	45

W związku z tym, że wyliczony średni stopień estryfikacji w procentach na podstawie zawartości obydwu frakcji i ich stopni estryfikacji w procentach wyniósł 60,0%, uzyskano dobrą zgodność z wielkością wyznaczoną dla materiału wyjściowego.

179 935

Przykład IV. Rozdzielanie przeprowadzono tak jak w przykładzie Π, z tym że zastosowano 12% IPA w stosunku do pektyny o stopniu estryfikacji 68,3.

	Materiał wyjściowy	Frakcja CSP	Frakcja NCSP
Stopień estryfikacji, %	68,3	64,8	76,6
AA, %	83,0	89	88,4
CS	4,9	109	0
% frakcji	100	57	43

W związku z tym, że wyliczony średni stopień estryfikacji w procentach na podstawie zawartości obydwu frakcji i ich stopni estryfikacji w procentach wyniósł 69,8%, uzyskano stosunkowo dobrą zgodność z wielkością wyznaczoną dla materiału wyjściowego.

Przykład V. Rozdzielanie przeprowadzono tak jak w przykładzie II stosując pektynę o stopniu estryfikacji 71,9.

	Materiał wyjściowy	Frakcja CSP	Frakcja NCSP
Stopień estryfikacji, %	71,9	65,6	77,3
AA, %	80,9	84,7	83,4
CS	87	1080	0,4
% frakcji	100	42	58

W związku z tym, że wyliczony średni stopień estryfikacji w procentach na podstawie zawartości obydwu frakcji i ich stopni estryfikacji w procentach wyniósł 72,3%, uzyskano dobrą zgodność z wielkością wyznaczoną dla materiału wyjściowego.

Przykład VI. Rozdzielanie przeprowadzono tak jak w przykładzie II, z tym że zastosowano jedynie 2% IPA w stosunku do tej samej pektyny co w przykładzie II.

	Materiał wyjściowy	Frakcja CSP	Frakcja NCSP
Stopień estryfikacji, %	71,5	65,6	77,1
AA, %	83,1	85,5	84,2
CS	360	1600	0,2
% frakcji	100	54	46

W związku z tym, że wyliczony średni stopień estryfikacji w procentach na podstawie zawartości obydwu frakcji i ich stopni estryfikacji w procentach wyniósł 70,8%, uzyskano dobrą zgodność z wielkością wyznaczoną dla materiału wyjściowego.

W poniższych przykładach pektynę według wynalazku określano jako standardyzowanąCSP:

Standardyzowana CSP oznacza frakcję wrażliwą na wapń, uzyskaną w wyniku rozdzielania w sposób opisany powyżej, standardyzowaną cukrem lub innym materiałem w celu uzyskania powtarzalnych właściwości użytkowych.

Przykład VII. Pasztet o zmniejszonej zawartości tłuszczu

Pasztet z wątroby wytworzony w tradycyjny sposób zawiera do 75% tłuszczu. Tłuszcz jest niezbędny, aby nadać pasztetowi pożądaną stabilność i wrażenie smakowe w ustach; bez tłuszczu pasztet byłby bardzo suchy.

Nieoczekiwanie stwierdzono, że dodatek CSP umożliwia wytworzenie pasztetu zawierającego poniżej 5% tłuszczu, przy wykorzystaniu następującej receptury:

179 935

Składniki	Pełnotłuszczowy, %	Niskotłuszczowy, %
Wątroba	24,00	24,00
Mięso wieprzowe 1	12,00	12,00
Wołowina 1	20,00	20,00
Tłuszcz zwierzęcy	20,00	-
Woda	17,48	40,80
Sól	1,70	1,30
Sproszkowana cebula	0,42	-
Kazeinian	1,00	-
Askorbinian	0,05	0,05
Mąka pszenna	2,50	-
Mączka ziemniaczana	0,50	-
Środek zapachowy	-	1,00
Fosforan	0,20	-
Pieprz	0,15	-
Karaginan Genugel typ MG-11	-	0,35
Standardyzowana CSP	-	1,0
Razem	100,00	100,00

Sposób wykonania:

1. Wątrobę rozdrabnia się z solą przez 3 minuty.

2. Dodaje się wieprzowinę i miele przez 3 minuty.

3. Dodaje się suche składniki.

4. Dodaje się wodę i rozdrabnianie kontynuuje się przez 3 minuty aż do uzyskania jednorodnej mieszaniny.

5. Na zakończenie wołowinę rozdrabnia się do uzyskania wymaganej konsystencji.

6. Rozdrobnionym mięsem napełnia się puszki, które autoklawuje się w 115°C prze 60 minut.

Uzyskany pasztet został oceniony przez specjalistów, którzy stwierdzili, że ma on taką samą strukturę jak pasztety tradycyjne oraz jest tak samo soczysty i smaczny. Skład i sposób wytwarzania podano jedynie przykładowo. Specjaliści mogą łatwo zmodyfikować skład i sposób wytwarzania, tak aby dopasować się do preferowanego smaku i warunków wytwarzania.

Przykład VIII. Sos tysiąca wysp o zawartości 3% oleju

Sos tysiąca wysp zawierający jedynie 3% oleju, o takim samym wrażeniu organoleptycznym jak wersja pełnothiszczowa, wytworzyć można wykorzystując następującą recepturę.

Kolejność dodawania	Składniki	%
1	2	3
A	Olej	3,0
	Standardyzowana CSP	0,3
	Koncentrat białka serwatki/kazeinian Na	1,0
B	Woda	48,75
	Żółtka jajek (pasteryzowane, 1,2% soli)	5,0
	Modyfikowana skrobia	1,0

179 935 c d. tabeli

1	2	3
	Odtłuszczone mleko w proszku	4,0
	Benzoesan sodowy (20% roztwór)	0,5
	Sorbinian potasu (20% roztwór)	0,5
	Cukier	12,0
	Pieprz biały	0,05
	Papryka	0,1
	Sproszkowany czosnek	0,1
	Zapach zamiennika tłuszczu	0,2
	Ocet Tarragon (7%)	5,0
	Ocet obojętny (5%)	5,0
	Pasta pomidorowa	6,5
	Sól	1,5
	Poszatkowane kiszone ogórki	3,0
	Pikle	2,5
Razem		100,0

Uwagi dotyczące składników:

Koncentrat białka serwatkowego: PSE 73 z Denmark Products

Odtłuszczone mleko w proszku: Super instant

Modyfikowana skrobia: C-top 12616 z Cerestar

Zapach zamiennika tłuszczu: Flav-O-lok 610486 z Tastemaker, Holandia

Sposób wykonania:

1. Zmieszać składniki (A)

2. Wymieszać żółtka jajek i odtłuszczone mleko w proszku z fazą wodną i dodać środki konserwujące. Wymieszać suche składniki i zmieszać z fazą wodną. Pozostawić do zhydratyzowania na 5 minut.

3. Zmieszać (A) i (B) i wlać urządzenia do obróbki (mikser Kuruma lub Stephan, albo równoważne urządzenie). Mieszać do ujednorodnienia.

4. Wymieszać składniki (C) i powoli dodać. Miksować aż do uzyskania jednorodnego, gładkiego produktu.

5. Napełnić odpowiednie opakowania.

Przykład IX. Mortadelę wykonano zgodnie z następującą recepturą

Składniki	%
1	2
Kawałki indyka	45,0
Tripolifosforan sodowy	0,5
Azotan (sól)	1,6
Genugel typ MB-73	0,5
Izolat sojowy	1,0
Korzenie	0,56
Standardyzowana CSP	0,9

179 935

c. d tabeli

1	2
Lód/woda	46,89
Skrobia ziemniaczana	3,0
Askorbinian sodowy	0,05
Składniki razem	100,0

Sposób wytwarzania mortadeli z standardyzowaną CSP

1. Dodać 80% mięsa do czaszowego urządzenia rozdrabniającego i rozpocząć siekanie z małą prędkością.

2. Dodać fosforan.

3. Dodać azotan.

4. Dodać połowę wody z lodem.

5. Dodać standardyzowaną CSP.

6. Dodać Genugel® typ MB-73, izołat sojowy i korzenie.

7. Dodać resztę wody z lodem.

8. Dodać resztę mięsa.

9. Dodać skrobię ziemniaczaną.

10. Rozdrabniać aż do uzyskania pożądanej konsystencji i struktury.

Program wędzenia

1. Napełnić mięsem 50 mm osłony przepuszczające dym.

2. Wysuszyć kiełbasy przez 30 minut w 50°C. Wędzić przez 1,5 godziny w 55°C (wilgotność powietrza 20%). Gotowa w 75°C aż do uzyskania w rdzeniu temperatury 72°C. Natychmiast schłodzić.

Przykład X. Majonez zawierający jedynie 3% oleju, o takich samych walorach smakowych jak majonez pełnothiszczowy, wytworzyć można w bardzo prosty sposób.

	Składniki	%
A	Woda Olej sojowy Żółtka jajek Modyfikowana skrobia	30,0 3,0 4,0 3,0
B	Woda Benzoesan sodowy, 20% wag./objęt. suchej masy Sorbinian potasowy, 20% wag./objęt. suchej masy	44,15 0,3 0,2
C	Standardyzowana CSP Stabilizator (Hercofood ET 015-1) Cukier	1,0 0,6 5,0
D	Sól (NaCl)	1,2
E	Ocet (9,6%) Musztarda Razem	5,0 0,05 100,0

179 935

Sposób wykonania:

1. Dodać żółtka jajek, olej i wodę (A) do miksera Stephan i mieszać aż do jednorodnego wyglądu. Dodać skrobię i mieszać ponownie do uzyskania jednorodnego wyglądu.

2. Dodać środek konserwujący i wodę (B), ponownie wymieszać.

3. Wymieszać suche składniki (C), dodać do innych składników w mikserze, mieszać przez 5 minut. Pozostawić na 10 minut.

Wrażenia smakowe można zmieniać od raczej rzadkiego do gęstego majonezu zmieniając stężenie standardyzowanej CSP. Sposób jest bardzo prosty - używa się jedynie miksera lub młynka koloidalnego bez potrzeby stosowania homogenizatora lub innego drogiego urządzenia.

Przykład XI. Lody niskotłuszczowe

Lody zawierajązazwyczaj 8-12% lub więcej tłuszczu z mleka, tak aby uzyskać bogate wrażenia smakowe. Stwierdzono, że takie same wrażenia smakowe osiągnąć można wytwarzając lody ze standardyzowaną CSP i zaledwie 1,5% tłuszczu.

	Składniki	%
A	Mleko o zawartości tłuszczu 1,5%	78,00
	Cukier	15,00
	Odtłuszczone mleko w proszku	6,60
B	Standardyzowana CSP	0,56
	Emulgator/stabilizator (Hercofood II 30E-1)	0,80
	Zapach waniliowy	0,04
	Razem	100,00

Sposób wykonania:

1. Odważyć mleko (A)

2. Wymieszać wszystkie suche składniki (B)

3. Zdyspergować suchy proszek w mleku

4. Ogrzać do 80°C

5. Schłodzić do 5°C

6. Pozostawić mieszankę lodową do dojrzewania na co najmniej 2 godziny, albo do następnego dnia.

7. Zamrozić mieszankę lodową stosując maszynę do lodów, a następnie zamrażarkę.

Sposób jest znacznie uproszczony w porównaniu z tradycyjnym sposobem produkcji lodów. Homogenizacja nie jest potrzebna.

Suche składniki można zastosować jako gotową mieszankę do wymieszania z półtłustym mlekiem przez gospodynię domową lub producenta lodów.

Przykład XII. Majonez niskothiszczowy, 20% oleju

Kolejność dodawania	Składniki	%
1	2	3
	Woda	56,2
A	Żółtka jajek	4,0
	Benzoesan sodowy (20% wag./objęt. roztwór)	0,3
	Sorbinian potasu (20% wag./objęt. roztwór)	0,2
B	Olej sojowy	20,0
	Standardyzowana CSP	0,6

179 935

c.d. tabeli

1	2	3
	Cukier VPC 8080 Modyfikowana skrobia	5,0
2,0
3,0
c	Ocet estragonowy (7%)	7,0
Musztarda (Dijon)	0,5
Sól (NaCl)	1,2
Razem	100,0

Sposób wykonania:

1. Zmieszać mleko, żółtka jajek i środki konserwujące

2. Wymieszać ostrożnie (B) z olejem i wlać do miksera Stephan

3. Dodać (A) do (B) i mieszać przez 5 minut

4. Dodać (C) i mieszać przez 5 minut

5. Schłodzić do 5°C (szybko)

Uwaga: Można wykonać nie stosując żółtek (dodać barwnik, zwiększyć ilość standardyzowanej CSP).

Przykład XIII. Silnie zamrożony sos niskotłuszczowy

Odporne na zamrażanie/odmrażanie sosy zawierające standardyzowaną CSP wykonano zgodnie z następującą recepturą:

Składniki	%
Woda	83,48
Agar 900-Al	1,00
Standardyzowana CSP	0,40
Skrobia C top	4,00
Odtłuszczone mleko w proszku	1,40
Kazeinian sodowy	1,50
Sól	1,00
Pieprz	0,02
Środek zapachowy	0,20
Śmietana	7,00
Razem	100,00

Sposób wykonania:

1. Wymieszać suche składniki i dodać do wody i śmietany w wysokoobrotowym mikserze (Silverson).

2. Doprowadzić do wrzenia mieszając.

3. Wylać do foremek i schłodzić do 5°C.

4. Pociąć na kostki i zamrozić.

179 935

Przykład XIV. Niskotłuszczowa namiastka śmietany

Kolejność dodawania	Składniki	%
A	Utwardzony olej ziam palmowych (temperatura topnienia 35°C) Destylowane monoglicerydy Monoglicerydowy ester kwasu mlekowego	3,0 0,3 0,45
B	Odtłuszczone mleko w proszku Maltodekstryna (równoważnik dekstrozowy 12) Standardyzowana CSP Karaginan Genu LRA-50	4,0 10,0 0,6 0,8
C	Mleko odtłuszczone	80,85
	Razem składniki	100,00

Uwagi dotyczące składników:

Destylowany monogliceryd: np. Palsgaard 0291

Monoglicerydowy ester kwasu mlekowego: np. Palsgaard 0404

Sposób wykonania:

1. Stopić tłuszcz i emulgator (A), po czym ogrzać do 80°C

2. Wymieszać suche składniki (B) i rozpuścić w fazie wodnej (C) w 35°C z ciągłym mieszaniem. Ogrzać do 80°C.

3. Zmieszać fazę olejowąz faząwodnąw szybkoobrotowej mieszarce i mieszać w 75-80°C przez 30 minut.

4. Homogenizować pod ciśnieniem 15 MPa w 75°C.

5. Nastawić pH na 4,0 (np. roztworem kwasu mlekowego).

6. Schłodzić stale mieszając do 20-30°C

7. Napełnić opakowania.

8. Pozostawić do dojrzewania w 5°C na 48 godzin.

Przykład XV. Niskotłuszczowy środek do smarowania z 40% tłuszczu i standardyzowaną CSP

Tradycyjne żółte środki do smarowania zawierają do 80% tłuszczu; natomiast stosując standardyzowanąCSP uzyskać można niskotłuszczowy środek do smarowania o wysokiej jakości, zawierający zaledwie 40% tłuszczu.

Kolejność dodawania	Składniki	%
A	Olej kokosowy (Kokoneutrex) Uwodorniony olej palmowy (Palmowar EE42) Olej sojowy (Shogun)	2,5 9,3 27,7
B	Destylowany monogliceryd (Palsgaard 0291)	0,6
C	Standardyzowana CSP Woda Sól	0,8 58,1 1,0
	Środek zapachowy, barwnik, witaminy, środki konserwujące	ewentualnie
	Razem składniki	100,0

179 935

1. Temperatura topnienia 26°C

2. Temperatura topnienia 42°C

3. Destylowany monogliceryd

Sposób wykonania:

Ogrzać fazę olejową (A) do 43-45°C.

2. Stopić emulgator (B) z 5 częściami mieszanki olej/tłuszcz z (A) stosując ogrzewanie do 60°C i dodać do reszty mieszanki olej/tłuszcz.

3. Ogrzać fazę wodną do 43-45°C.

4. Przygotować emulsję wody w oleju przez wymieszanie fazy wodnej w fazie olejowej.

5. Poddać emulsję obróbce w zamrażarce rurowej, na stanowisku roboczym i w zamrażarce rurowej (kombajn ze Schroder, Niemcy).

Uwagi:

Niskotłuszczowy środek do smarowania wytworzony z zastosowaniem standardyzowanej CSP w sposób opisany w powyższym przykładzie jest bardziej błyszczący i gładszy niż odpowiednie margaryny dostępne na rynku, a ponadto doskonale przetapia się i ma odpowiednią strukturę.

Kombajn pracował w następujących warunkach:

Temperatura na wlocie	43-45°C
Temperatura na wylocie CCI (zamrażarka tunelowa nr 1)	23-25°C
Al (stanowisko robocze)	35-40°C
CC2 (zamrażarka tunelowa nr 2)	15-25°C

obroty/minutę: CCI 800; Al 1400; CC2 75

Przykład XVI. Niskotłuszczowy środek do smarowania z 20-25% tłuszczu i standardyzowaną CSP

Tradycyjne żółte środki do smarowania zawierają do 40-80% tłuszczu; natomiast stosując standardyzowanąCSP uzyskać można niskotłuszczowy środek do smarowania o wysokiej jakości, zawierający zaledwie 20-25% tłuszczu. Wybór jednej z dwóch receptur podanych poniżej zależy od korzystnego układu emulgującego.

Kolejność dodawania	Składniki	20% tłuszczu	25% tłuszczu
Λ	Uwodorniony olej palmowy (Palmowar EE42)	6,6	8,3
	Olej sojowy (Shogun)	13,4	16,2
	Emulgator:
	(Palsgaard 0291)	0,7	-
B	(Palsgaard 4110)⁽³⁾	0,2	-
	(Palsgaard 0094)^{1 (2)}	-	1,0
	Standardyzowana CSP	0,8	0,8
C	Woda	77,3	72,7
	Sól	1,0	1,0
	Środek zapachowy, barwnik, witaminy, środki konserwujące	ewentualnie	ewentualnie

1. Temperatura topnienia 42°C

2. Destylowany monogliceryd

3. Polirycynolan poligliceryny

179 935

Sposób wykonania:

Ogrzać fazę olejową (A) do 43-45°C.

2. Stopić emulgator (B) z 5 częściami mieszanki olej/tłuszcz z (A) stosując ogrzewanie do 60°C i dodać do reszty mieszanki olej/thiszcz.

3. Ogrzać fazę wodną do 43-45°C.

Uwagi:

Kombajn pracował w następujących warunkach:

obroty/minutę: CCI 800; Al 1400; CC2 75

Przykład XVII. Mleko odtłuszczone o ulepszonych walorach smakowych

Składniki	%
Standardyzowana CSP	0,30
Stabilizator: karaginan GENULACTA typ LK-60	0,03
Środek zapachowy*	0,05
Mleko odtłuszczone	99,62
Razem	100,0

Sposób wykonania:

1. Zmieszać na sucho wszystkie składniki

2. Zdyspergować suchą mieszankę w zimnym mleku stosując mikser szybkoobrotowy

3. Homogenizować pod ciśnieniem 20 MPa, etap 1.

4. Pasteryzować w 85°C.

5. Napełnić pojemniki w 18-20°C.

6. Przechowywać w 5°C.

Przykład XVIII. Oznaczanie chłonności wody przez wrażliwą na wapń frakcję według wynalazku.

Pomiary przeprowadzono stosując wodę zawierającą 1% NaCl, zgodnie z metodą opisaną w procedurach analitycznych.

Jako chłonność wody należy rozumieć zdolność próbki pektyny do wchłaniania wody po zanurzeniu w wodzie destylowanej lub w 1 % roztworze NaCl przygotowanym z wykorzystaniem wody destylowanej.

Wyniki uzyskane dla szeregu próbek podano poniżej w tabeli.

179 935

Oznaczenie próbki	Torebka na herbatę, Chłonność 1% NaCl, g/g
92-PEG-35A	20,4
92-PEG-48-la	22,0
92-PEG-54-1	58,7
93-PEG-4A	55,0
93-PEG-16A.1	41,6
93-PEG-16A.2	20,7
93-PEG-7A.1	46,8
93-PEG-7A.2	22,6
93-PEG-10A.1	37,2
93-PEG-10A.2	33,3
93-PEG-23A.1	32,3
23A.2	35,1

179 935

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 70 egz. Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Kompozycja pektynowa, znamienna tym, że zawiera pektynę o stopniu estryfikacji 60-80% i stosunku pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń 0,60-0,95, w ilości 88-95% wagowych oraz wodę w ilości 5-12% wagowych.
2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że jako pektynę zawiera sól pektyny z kationem.
3. Kompozycja według zastrz. 2, znamienna tym, że kation wybrany jest spośród jonów metali pochodzących od soli wybranych z grupy obejmującej sole metali ziem alkalicznych, sole metali alkalicznych, sole metali przejściowych, oraz ich mieszaniny.
4. Kompozycja według zastrz. 3, znamienna tym, że kation wybrany jest z grupy obejmującej kation wapnia, magnezu, żelaza, cynku, potasu, sodu, glinu, magnezu i ich mieszanin.
5. Kompozycja według zastrz. 3, znamienna tym, że sól wybrana jest z grupy obejmującej sole wapnia, magnezu, cynku i żelaza.
6. Kompozycja według zastrz. 4, znamienna tym, że kation stanowi kation wapniowy.
7. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że jest w postaci suchego proszku.
8. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,65-0,95.
9. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,75-0,65.
10. Komozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,85-0,95.
11. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że stopień estryfikacji pektyny wynosi 65-80%.
12. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że jako pektynę zawiera pektynę cytrusową.
13. Kompozycja według zastrz. 12, znamienna tym, że stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,65-0,95.
14. Kompozycja według zastrz. 12, znamienna tym, że stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,75-0,95.
15. Kompozycja według zastrz. 12, znamienna tym, że stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,85-0,95.
16. Kompozycja według zastrz. 12, znamienna tym, że stopień estryfikacji pektyny wynosi 65-80%.
17. Kompozycja według zastrz. 12, znamienna tym, że zawiera pektynę cytrusową wybraną z grupy obejmującej pektynę z limony, cytryny, grapefruita i pomarańczy.
18. Kompozycja według zastrz. 2, znamienna tym, że zawiera sól pektyny z metalem dwu lub trójwartościowym o zdolności do absorpcji wody co najmniej 20.
19. Kompozycja pektynowa, znamienna tym, że zawiera pektynę cytrusową o stopniu estryfikacji 45-80% i stosunku pektyny niewrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń 0,60-0,95, w ilości 88-95% wagowych oraz wodę w ilości 5-12% wagowych.
20. Kompozycja według zastrz. 19, znamienna tym, że stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,7-0,95.
21. Kompozycja według zastrz. 19, znamienna tym, że stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,8-0,95.

179 935
22. Kompozycja według zastrz. 19, znamienna tym, że stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,9-0,95.
23. Kompozycja według zastrz. 19, znamienna tym, że zawiera do 25% grup amidowych.
24. Kompozycja według 45-75%.
25. Kompozycja według 45-70%.
26. Kompozycja według 45-65%.

zastrz. 19, znamienna tym, zastrz. 19, znamienna tym, zastrz. 19, znamienna tym, że stopień estryfikacji wynosi że stopień estryfikacji wynosi że stopień estryfikacji wynosi
27. Kompozycja według zastrz. 19, znamienna tym, że stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,70-0,95.
28. Kompozycja według zastrz. 19, znamienna tym, że stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,8-0,95.
29. Kompozycja według zastrz. 19, znamienna tym, że stosunek pektyny wrażliwej na wapń do sumy pektyny wrażliwej na wapń i pektyny niewrażliwej na wapń wynosi 0,9-0,95.
30. Kompozycja według zastrz. 19, znamienna tym, że zawiera pektynę cytrusową wybraną z grupy obejmującej pektynę z limony, cytryny, grapefruita i pomarańczy.
31. Sposób wytwarzania kompozycji pektynowej, znamienny tym, że roztwór, żel, lub zawiesinę wyjściowego materiału pektynowego o stopniu estryfikacji 60-80%, korzystnie w warunkach braku sił ścinających, poddaje się działaniu preparatu zawierającego 5-60 mM/1 kationów przy pH 2-8, przy czym preparat zawierający kationy zawiera kation dwu- lub trójwartościowy oraz ewentualnie co najmniej jeden rozpuszczalnik mieszający się z woda, i rozdziela się uzyskane co najmniej pierwszą frakcję o wyższym stopniu wrażliwości na wapń i drugą frakcję o stopniu wrażliwości na wapń niższym niż wyj ściowy materiał pektynowy, odpowiednio na frakcję żelu i frakcję ciekłą, zaś frakcję żelu przemywa się preparatem zawierającym kationy, a następnie frakcje odwadnia się, suszy i rozdrabnia.
32. Sposób według zastrz. 31, znamienny tym, że kation stanowi kation wapniowy. * * *