PL177447B1 - Okno dachowe - Google Patents

Abstract

1. Okno dachowe ze skrzydlem osadzonym za posrednictwem wspieranych dzialaniem sprezyny ramion nosnych na oscieznicy, w którym ramiona nosne sa osadzone przegubowo jednym koncem na zamocowanym na górnej krawedzi oscieznicy lozy- sku uchylnym, drugim zas koncem za posrednic- twem lozyska obrotowego na bocznym wsporniku skrzydla w polow ie jeg o w ysokosci, i na kazdym z bocznych wsporników skrzydla m iedzy lozyskiem obrotowym i górna kraw edzia skrzydla um ieszczo- ny jest trzpien osiowy, wspólpracujacy z majaca przekrój w ksztalcie litery U , um ieszczona na bocz- nym wsporniku oscieznicy szyna slizgowa, która ma plytke oslaniajaca ograniczajaca rowek w szynie slizgowej i sasiadujaca ze skrzydlem, przy czym na poziomym wsporniku poprzecznym skrzydla zam o- cowany jest uchwyt polaczony mechanicznie z drazkami napedowym i um ieszczonym i w bocznych wspornikach skrzydla, znam ienne tym , ze trzpienie osiowe (7) sa osadzone przesuwnie na bocznym wsporniku (6) skrzydla (2). F ig. 1 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest okno dachowe ze skrzydłem osadzonym za pośrednictwem wspieranych działaniem sprężyny ramion nośnych na ościeżnicy, w którym ramiona nośne są osadzone przegubowo jednym końcem na zamocowanym na górnej krawędzi ościeżnicy łożysku uchylnym, drugim zaś końcem za pośrednictwem łożyska obrotowego na bocznym wsporniku skrzydła w połowie jego wysokości, i na każdym z bocznych wsporników skrzydła między łożyskiem obrotowym i górną krawędzią skrzydła umieszczony jest trzpień osiowy,

177 447 współpracujący z mającą przekrój w kształcie litery U, umieszczoną na bocznym wsporniku ościeżnicy szyną ślizgową, która ma płytkę osłaniającą, ograniczającą rowek w szynie ślizgowej i sąsiadującą ze skrzydłem, przy czym na poziomym wsporniku poprzecznym skrzydła zamocowany jest uchwyt połączony mechanicznie z drążkami napędowymi umieszczonymi w bocznych wspornikach skrzydła.

W tego rodzaju oknie dachowym, znanym z niemieckiego opisu patentowego nr DE-OS 2 708 785, skrzydło można ustawiać w celu otwarcia w położeniu uchylnym lub położeniu wahadłowym. Dla uzyskania położenia uchylnego skrzydło należy połączyć z ramionami nośnymi, tak że porusza się ono synchronicznie z zamocowanymi na nich ramionami nośnymi wokół osi uchylania, utworzonej przez umieszczone na górnej krawędzi ościeżnicy łożysko uchylne. Trzpienie osiowe, które są na stałe zamocowane na skrzydle, zataczają przy tym łuk wokół osi uchylania. Położona od strony ościeżnicy szyna ślizgowa jest na górnym końcu wyposażona w wybranie, tak aby trzpień osiowy mógł wchodzić w szynę ślizgową lub z niej wychodzić. Dzięki obecności tego wybrania płytka osłaniająca, a wraz z nią rowek szyny ślizgowej kończą się przed obszarem ruchu uchylnego trzpieni osiowych.

Jeżeli skrzydło po odłączeniu go od ramion nośnych ma zostać otwarte w pozycji wahadłowej, wówczas trzpień osiowy pozostaje bez zmian w obszarze wybrania szyny ślizgowej, a zatem nadal przed otworem rowka. Jeżeli teraz nastąpi wahadłowe otwarcie okna, a trzpień osiowy nie otrzyma jednak żadnej, odpowiadającej temu informacji, to zachodzi wówczas obawa, że trzpienie osiowe wysuną się z wybrania szyny ślizgowej i nie wejdą przez otwór do rowka, by ześlizgnąć się w nim do dołu, co jest niezbędne do uzyskania wahadłowego otwarcia skrzydła. Aby zmniejszyć ryzyko takiego błędnego ustawienia skrzydła, na szynie ślizgowej zostało uformowane sprężynujące żebro, które przy otwieraniu skrzydła w położeniu wahadłowym przy odłączonych od niego ramionach nośnych ma za zadanie przytrzymać trzpienie osiowe, przeciwdziałając wysunięciu się ich z szyny ślizgowej. Występuje tu jednak sprzeczność celów, ponieważ siła przytrzymująca musi z jednej strony zapewnić wchodzenie i wychodzenie trzpieni osiowych z szyny ślizgowej w trakcie otwierania uchylnego, z drugiej zaś strony musi zapobiegać wychodzeniu trzpieni osiowych jeżeli skrzydło ma być otwierane w sposób wahadłowy. Zależnie od umiejscowienia i ukształtowania urządzenia odciążającego na skrzydło mogą ponadto oddziaływać w czasie otwierania siły, które zmierzają do uniesienia górnej części skrzydła z ościeżnicy, przezwyciężając bez trudności opór wytwarzany przez sprężyste żebro, co powoduje nastawienie skrzydła w błędnej pozycji, w której waha się ono w sposób niekontrolowany wokół łożysk obrotowych, umieszczonych po stronie ramion nośnych.

W znanym, stosowanym dotychczas oknie dachowym „Roto Alpine” firmy ROTO FRANK AG,' posiadającym skrzydło uchylno-wahadłowe, trzpienie osiowe są zamocowane na stałe na skrzydle. Skrzydło jest wyposażone w okucie aktywne. Umieszczony na dolnym, poziomym wsporniku poprzecznym uchwyt działa za pośrednictwem mechanizmu rozprężnego na dwa poruszające się przeciwnie do siebie drążki napędowe i poprzez elementy narożne na drążki napędowe, umieszczone w bocznych wspornikach. Na tych drążkach napędowych w pobliżu dolnego poprzecznego wspornika skrzydła osadzony jest wykonany w postaci języczka zamykającego element blokujący, który współpracuje z elementem zamykającym osadzonym po stronie ościeżnicy. Gdy skrzydło spoczywa na ościeżnicy, można je zablokować w pozycji zamkniętej przy pomocy elementu blokującego i elementu zamykającego. Jeżeli element zamykający posiada dodatkowe wybranie, wówczas skrzydło można zablokować również w pozycjach uchylnych względem ościeżnicy. Na wolnym, przypisanym górnej krawędzi skrzydła końcu drążków napędowych osadzony jest sprężyście wykonany w postaci zapadki element blokujący, służący do łączenia ewentualnie rozłączania skrzydła z ramionami nośnymi. W ten sposób przy pomocy jednego uchwytu uzyskano możliwość blokady okna dachowego, regulację uchylnych pozycji skrzydła oraz łączenie i rozłączanie skrzydła z ramionami nośnymi.

Celem wynalazku jest zatem takie udoskonalenie znanego okna dachowego, aby umożliwiało ono niezawodne otwieranie skrzydła w żądany sposób.

177 447

Okno dachowe ze skrzydłem osadzonym za pośrednictwem wspieranych działaniem sprężyny ramion nośnych na ościeżnicy, w którym ramiona nośne są osadzone przegubowo jednym końcem na zamocowanym na górnej krawędzi ościeżnicy łożysku uchylnym, drugim zaś końcem za pośrednictwem łożyska obrotowego na bocznym wsporniku skrzydła w połowie jego wysokości, i na każdym z bocznych wsporników skrzydła między łożyskiem obrotowym i górną krawędzią skrzydła umieszczony jest trzpień osiowy, współpracujący z mającą przekrój w kształcie litery U, umieszczoną na bocznym wsporniku ościeżnicy szyną ślizgową, która ma płytkę osłaniającą, ograniczającą rowek w szynie ślizgowej i sąsiadującą ze skrzydłem, przy 'czym na poziomym wsporniku poprzecznym skrzydła zamocowany jest uchwyt połączony mechanicznie z drążkami napędowymi umieszczonymi w bocznych wspornikach skrzydła, według wynalazku charakteryzuje się tym, że trzpienie osiowe są osadzone przesuwnie na bocznym wsporniku skrzydła.

Korzystnie, w oknie zamocowanym na dolnym poprzecznym wsporniku skrzydła uchwytem połączonym mechanicznie z drążkami napędowymi, z osadzonymi na bocznych wspornikach skrzydła drążkami napędowymi posiadającymi element blokujący, współpracujący z umieszczonym na bocznym ramieniu ościeżnicy elementem zamykającym, i/lub z elementem blokującym wykonanym w postaci zapadki i umieszczonym na wolnym końcu drążków napędowych, trzpienie osiowe są zamocowane na drążkach napędowych osadzonych w bocznym wsporniku skrzydła.

Korzystnie, trzpień osiowy jest zamocowany na kołnierzu, który jest osadzony w podciętym rowku prowadzącym płytki, wpuszczonej w boczny wspornik skrzydła za drążkiem napędowym, przy czym płytka jest wyposażona w podłużne żebro z noskiem, który jest zaczepiony o drążek napędowy w obszarze połączenia drążka napędowego i trzpieni osiowych.

Korzystnie, płytka osłaniająca rowka w szynie ślizgowej kończy się tworząc otwór rowka, przy czym w płytce osłaniającej osadzony jest suwak, znajdujący się pod działaniem sprężyny naciskowej i wystający poza otwór rowka, a górna, odwrotna względem rowka, strona wystającego końca suwaka posiada skośną powierzchnię, podczas gdy jego dolna powierzchnia jest ustawiona równolegle do płaszczyzny prowadzenia trzpieni osiowych w płytce osłaniającej.

Korzystnie, na przejściu pomiędzy dolną powierzchnią i ukośną powierzchnią suwaka znajduje się powierzchnia klinowa.

Korzystnie, suwak jest osadzony w uformowanej na szynie ślizgowej obudowie, a szyna ślizgowa i suwak są wykonane z tworzywa sztucznego metodą wtrysku.

W oknie dachowym według wynalazku, z osadzonymi przesuwnie na bocznych wspornikach skrzydła trzpieniami osiowymi, uruchomienie uchwytu powoduje przesunięcie trzpieni osiowych. Umożliwia to przyporządkowanie poszczególnym pozycjom uchwytu określonych ustawień trzpieni osiowych. W uchylnym położeniu trzpieni osiowych, w którym skrzydło spoczywa na ościeżnicy, trzpienie, osiowe znajdują się np. tuż przed otworem rowka szyny ślizgowej, a zatem poza obszarem działania płytki osłaniającej szyny ślizgowej. Przy otwieraniu okna w sposób uchylny trzpienie osiowe mogą się wobec tego przemieszczać obok rowka, a zatem nie podlegają one działaniu sił. Jeżeli uchwyt - przy skrzydle spoczywającym w dalszym ciągu na ościeżnicy - zostanie przesunięty dalej w położenie odpowiadające otwieraniu wahadłowemu, wówczas trzpienie osiowe zostają zmuszone do ruchu w kierunku dolnego poprzecznego wspornika skrzydła i wchodzą poprzez otwór w rowek szyny ślizgowej, tak że w pozycji odpowiadającej otwieraniu wahadłowemu trzpienie osiowe podchodzą pod płytki osłaniające. W trakcie dalszego otwierania skrzydła trzpienie osiowe nie mogą już podnieść się z szyny ślizgowej. W efekcie tego zablokowania trzpieni przed podniesieniem z ościeżnicy, co połączone jest ze zdjęciem ramion nośnych ze skrzydła i ościeżnicy, na której wolnym końcu osadzone jest przegubowo skrzydło za pośrednictwem łożysk obrotowych, trzpienie osiowe ześlizgują się wewnątrz rowka szyny rowkowej w dół, do momentu osiągnięcia przez skrzydło żądanego położenia.

Trzpienie osiowe mogą przesunąć się w rowku na tyle, aż zetkną się z dolnym końcem rowka. Skrzydło znajduje się wówczas w pozycji dogodnej do czyszczenia, w której zewnętrzna powierzchnia skrzydła jest dostępna od strony pomieszczenia.

177 447

Aby dowolnie ustalone, wahadłowe położenie skrzydła można było utrzymać nawet pod działaniem niekorzystnych warunków atmosferycznych, skrzydło może być hamowane względem ramion nośnych i/lub można wykorzystać hamowanie między trzpieniami osiowymi i szyną ślizgową, spowodowane np. oporami ruchu.

W oknie takiego typu, jak opisane jako dotychczasowy stan techniki okno dachowe „Roto Alpine”, regulowanym na zasadzie zaczepowej, dzięki dodatkowemu połączeniu drążków napędowych z trzpieniami osiowymi, wzdłużny przesuw trzpieni osiowych i ich ustawianie w poszczególnych pozycjach mogą być dokonywane przy pomocy już istniejących elementów i w sposób zsynchronizowany z innymi możliwościami blokady za pośrednictwem elementu zamykającego i elementu blokującego.

W korzystnej postaci wynalazku z trzpieniem osiowym mocowanym na kołnierzu, osadzonym w podciętym rowku prowadzącym płytki, działające na trzpienie osiowe obciążenia są poprzez kołnierz i płytkę przekazywane bezpośrednio do bocznego wspornika ramy skrzydła. Drążek napędowy jest wolny od takich obciążeń, tak że jego ruch nie ulega zakłóceniom. Podłużne żebro płytki służy wraz z wystającym noskiem do dodatkowego prowadzenia drążków napędowych w obszarze ich połączenia z trzpieniami osiowymi, przy czym nosek zabezpiecza miejsce połączenia przed niepożądanym uniesieniem drążka napędowego z żebra łączącego, wygiętego w szczególności z kołnierza, które to żebro wchodzi na zasadzie połączenia kształtowego w wybranie drążka napędowego.

Uruchamianie uchwytu, a wraz z nim ustawianie różnych pozycji trzpieni osiowych i żądanych przebiegów otwierania skrzydła odbywa się wówczas, gdy skrzydło spoczywa na ościeżnicy. W praktyce może się jednak zdarzyć, że uchwyt zostanie uruchomiony nieumyślnie, gdy skrzydło jest już otwarte. Aby wykluczyć możliwość wystąpienia tego typu błędów w obsłudze, wykorzystuje się znane zabezpieczenie, które albo całkowicie blokuje użycie uchwytu przy otwartym skrzydle, albo też dopuszcza je jedynie częściowo.

Można również w sposób świadomy dopuścić możliwość błędnego uruchomienia, pod warunkiem, że nie spowoduje ono uszkodzenia okna dachowego ani też nie zakłóci jego działania. Okno według wynalazku wyposażone zostało w urządzenie zapobiegające skutkom nieprawidłowego uruchomienia okna dachowego. W sytuacji, gdy skrzydło spoczywa na ościeżnicy, w każdym ustawieniu trzpieni osiowych w pozycji zamkniętej, uchylnej i wahadłowej, znajdują się one przed otworem rowka szyny ślizgowej, a zatem poza obszarem działania płytki osłaniającej, przy czym pozycja zamknięta znajduje się na górze, a za nią postępują kolejno pozycja uchylna i pozycja wahadłowa. Otwieranie uchylne może zatem odbywać się bez przeszkód ze strony szyny ślizgowej. W pozycji wahadłowej trzpień osiowy znajduje się wprawdzie nadal poza obszarem rowka przed otworem rowka, podchodzi jednak pod dolną powierzchnię pozostającego pod działaniem sprężyny dociskowej suwaka. Ta dolna powierzchnia stanowi swego rodzaju przedłużenie płytki osłaniającej szynę ślizgową i zapobiega unoszeniu trzpieni osiowych z ościeżnicy, co stabilizuje proces otwierania skrzydła w sposób wahadłowy. Suwak powoduje w trakcie otwierania skrzydła ześlizgiwanie się trzpieni osiowych do dołu i podchodzenie ich pod płytkę osłaniająca szynę ślizgową

Jeżeli przy otwartym uchylnie skrzydle ustawi się trzpienie osiowe na skutek błędnego uruchomienia uchwytu w pozycji wahadłowej, wówczas przy zamykaniu skrzydła trzpień osiowy nachodzi na ukośną powierzchnię wystającego poza otwór rowka suwaka. Ze strony trzpienia osiowego na ukośną powierzchnię oddziałuje składowa siły, która dociska suwak z powrotem przeciwnie do siły działania sprężyny dociskowej do chwili, gdy uwolniona zostanie dalsza droga dla trzpienia osiowego i spocznie on znowu na powierzchni ślizgowej szyny ślizgowej tuż przed otworem rowka. Gdy trzpień osiowy przestanie oddziaływać na suwak, zostaje on ponownie wysunięty pod działaniem sprężyny dociskowej, obejmując zakres wahadłowych ustawień trzpienia osiowego, który zostaje w ten sposób zabezpieczony suwakiem przed podniesieniem z ościeżnicy przy ponownym otwarciu skrzydła. Pozwala to zapobiec oddziaływaniu na okno dachowe negatywnych skutków błędnego uruchomienia skrzydła.

Aby po cofnięciu suwaka w przypadku błędnie wykonanego ustawienia trzpienia osiowego w pozycji wahadłowej ułatwić suwakowi objęcie trzpienia osiowego, na przejściu między dolną i ukośną powierzchnią suwaka umieszczona została powierzchnia klinowa, poprą6

177 447 wiająca warunki ślizgania się trzpieni osiowych, zwłaszcza jeżeli posiadają one przekrój okrągły.

Wykonanie szyny ślizgowej i obudowy⁷ suwaka jikco jednej całości p^r^^ynos^i w efekcie ułatwienie montażu i obniżenie kosztów wykonania części, a jednocześnie daje możliwość doboru tworzywa sztucznego o żądanych parametrach tarcia we współpracy ze zwykle metalowymi trzpieniami osiowymi.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia okno dachowe w pozycji montażowej ze skrzydłem otwartym uchylnie i wahadłowo, fig. 2 - powiększony przekrój okna z fig. 1 ze skrzydłem otwartym uchylnie, a fig. 3 - powiększony fragment fig. 1 w obszarze otworu rowka szyny ślizgowej.

Okno dachowe składa się z ościeżnicy 1, na której przy pomocy ramion nośnych 3 osadzone jest przegubowo skrzydło okienne 2. Ramiona nośne 3 są osadzone przegubowo górnym końcem na zamocowanym na górnej krawędzi ościeżnicy 1 łożysku uchylnym 4, a dolnym końcem za pośrednictwem umieszczonego w połowie wysokości skrzydła łożyska obrotowego 5 na obu bocznych wspornikach 6 ramy skrzydła 1. Na wysokości górnej jednej trzeciej długości skrzydła 2, między łożyskiem obrotowym 5 i górną krawędzią skrzydła 2, na obu bocznych wspornikach 6 umieszczone są trzpienie osiowe 7, których zadaniem jest współpraca z szyną ślizgową 9, nasadzoną na czołową powierzchnię bocznego ramienia 8 ościeżnicy 1. Szyna ślizgowa 9 posiada przekrój w kształcie litery U, tworząc rowek · 10 do obsadzania trzpienia osiowego 7, który jest przy tym osłonięty przez ograniczającą rowek 10 płytkę osłaniającą 11 i w ten sposób zabezpieczony przed zdjęciem z ościeżnicy 1.

Zamocowany na wsporniku poprzecznym 12 skrzydła 2 uchwyt 13 można ustawić w trzech , rżżrnących iię W2ajemme o 90° ^zzyc^jach, a mianowicie w pozycji amnk^t^t^j , w pozycji uchylnej i pozycji wahadłowej. Uchwyt 13 działa na układ drążków, który w znany sposób składa się z mechanizmu rozprężnego i dwóch drążków napędowych we wsporniku poprzecznym 12, z którym łączą się elementy narożne, które przenoszą ruch na drążki napędowe 14 osadzone na bocznych wspornikach 6 skrzydła 2. Na każdym drążku napędowym 14, w pobliżu drążka poprzecznego 12 umieszczony jest element blokujący 15, któremu na ościeżnicy 1, poniżej szyny ślizgowej 9, przyporządkowany jest element zamykający 16. Na wolnym końcu drążka napędowego 14 osadzony jest sprężyście element blokujący 17 w postaci zapadki.

W zamkniętym ustawieniu okna dachowego skrzydło 2 spoczywa na ościeżnicy 1, a element blokujący 15 znajduje się w sąsiadującym z czołową powierzchnią ościeżnicy 1 wybraniu zamykającym 18 elementu zamykającego 16, tak że okno dachowe zostaje zaryglowane. W tym zamkniętym położeniu rączka uchwytu 13 rozciąga się wzdłuż poprzecznego wspornika 12 skrzydła 2. Trzpienie osiowe 7 znajdują się w najwyższym położeniu, oznaczonym na fig. 3 jako V, spoczywając na powierzchni ślizgowej 19 szyny ślizgowej 9.

Jeżeli uchwyt 13 zostanie obrócony o 90°, tak że rączka uchwytu zostanie ustawiona równolegle do bocznych wsporników 6 skrzydła 2, wówczas połączony z drążkiem napędowym 14 trzpień osiowy 7 ześlizguje się po powierzchni ślizgowej 19 do dołu w położenie oznaczone jako K na fig. 3 i element blokujący 15 zostaje od^^wany. Skrzydło 2 można teraz otworzyć w sposób uchylny w położenie zaznaczone linią przerywaną na fig. 1, w którym to celu ramiona nośne 3 poruszają się wraz ze skrzydłem 2 synchronicznie względem łożyska uchylnego 4, ponieważ skrzydło 2 jest w obszarze łożysk uchylnych 4 zatrzaśnięte przy pomocy zapadkowych rygli 17 z ramionami nośnymi 3. Kierunek ruchu trzpieni osiowych 7 jest zaznaczony na fig. 3 strzałką. Trzpienie osiowe 7 są podczas otwierania do pozycji uchylnej unoszone bez przeszkód z ościeżnicy 1.

Jeżeli teraz spowoduje się nieznaczny ruch skrzydła 1 w celu jego otwarcia do pozycji uchylnej i uchwyt 13 cofnie do położenia zamkniętego, wówczas uzyskuje się w efekcie zablokowane uchylne położenie skrzydła 2 w wyniku wejścia elementu blokującego 15 w szczelinę 20 elementu zamykającego 16 przy lekkim uniesieniu trzpieni osiowych 7 z powierzchni ślizgowej 19 szyny ślizgowej 9.

Jeżeli uchwyt 13 zostanie obrócony o 180°, wychodząc z pozycji zamkniętej, tak że rączka 13 ustawi się ponownie równolegle do wspornika poprzecznego 12, wówczas zapad177 447 kowy element blokujący 17 zostanie ściągnięty z powrotem przez drążki napędowe 14, w związku z czym zniesione zostaje połączenie między skrzydłem 2 i ramionami nośnymi 3, odblokowaniu ulega również element blokujący 15, a trzpienie osiowe 7 przesuwają się do dołu w położenie oznaczone jako S na fig. 3, w którym trzpienie osiowe 7 pozostają nadal poza obszarem rowka 10 i płytki osłaniającej 11 szyny ślizgowej, a zatem tuż przed otworem 21 rowka. W tym wahadłowym położeniu trzpieni osiowych 7 są one obejmowane przez suwak 22, który jest przesuwany pod działaniem sprężyny dociskowej 24, wzdłuż ukształtowanej na płytce osłaniającej 11 jako jedna część z płytką osłaniającą szyny ślizgowej 9 obudowy 23.

Suwak 22 wystaje swym wolnym końcem poza otwór 21 rowka. Wolny koniec sięga poza obszar wahadłowego ustawienia trzpieni osiowych 7 blisko obszaru ustawienia uchylnego. Dolna powierzchnia 25 suwaka 22 przebiega równolegle do powierzchni prowadzenia 26 płytki osłaniającej 11, utworzonej przez dolną powierzchnię płytki osłaniającej 11. Odstęp między powierzchnią prowadzącą 26 i dolną powierzchnią 25 jest niewielki. Górna powierzchnia 27 suwaka 22 przechodzi w ukośną powierzchnię 28, która rozciąga się na całym, wystającym poza obszar otworu 21 rowka obszarze suwaka 22. Droga suwaka 22 jest ograniczona przez żebro ograniczające 29 obudowy 23, które przechodzi przez podłużny otwór 30 w suwaku 22. Przejście z powierzchni ukośnej 28 do dolnej powierzchni 25 suwaka 22 tworzy klin 31.

Po przejściu trzpienia osiowego 7 w ustawienie wahadłowe S według fig. 3 suwak 22 zapobiega unoszeniu trzpienia osiowego 7 z ościeżnicy 1 w trakcie otwierania skrzydła 2. Podczas otwierania odłączonego od ramion nośnych 3 skrzydła 2 jest ono przemieszczane względem łożyska obrotowego 5, a trzpień osiowy 7 ześlizguje się do dołu po powierzchni ślizgowej 19. Jednocześnie trzpień osiowy 7 powoduje zdjęcie łożyska obrotowego 5 z ościeżnicy 1. W czasie tych nakładających się i wzajemnie na siebie oddziałujących ruchów trzpień osiowy 7 ślizga się wzdłuż dolnej powierzchni 25 suwaka 22, następnie przez otwór 21 rowka zostaje skierowany na powierzchnię prowadzącą 26 płytki osłaniającej 11, po czym jest ciasno prowadzony między powierzchnią prowadzącą 26 i powierzchnią ślizgową 19 szyny ślizgowej 9. Zalecana szerokość wahadłowego otwarcia skrzydła 2 przedstawiona została na fig. 1 linią ciągłą.

Jeżeli otwarte w pozycji wahadłowej skrzydło 2 według fig. 1 uchwyci się na górnej krawędzi ościeżnicy 2 i naciśnie do dołu, wówczas trzpienie osiowe 7 zaczną ześlizgiwać się wzdłuż rowka 10 w dół do momentu zetknięcia się z końcem rowka 32, co powoduje ustawienie skrzydła 2 w dogodnej do czyszczenia pozycji, w której zewnętrzna powierzchnia skrzydła 2 jest dostępna od strony pomieszczenia.

Jeżeli w momencie, gdy skrzydło 2 jest otwarte w pozycji uchylnej według fig. 1 nastąpi nieumyślne uruchomienie uchwytu 13, wówczas skrzydło 2 odłącza się od ramion nośnych 3, a trzpienie osiowe 7 przesuwane są w kierunku dolnego wspornika poprzecznego 12. W trakcie ruchu skrzydła 2 w kierunku ościeżnicy 1 trzpień osiowy 7 ustawia się w położeniu oznaczonym na fig. 3 jako SF, czyli w obszarze szyny ślizgowej 9, tuż przed otworem 21 rowka. Dalszy ruch skrzydła 2 w kierunku ościeżnicy 1 powoduje wejście trzpienia osiowego 7 na ukośną powierzchnię 28 suwaka 22, który jest wówczas wciskany w obudowę 23 przeciwnie do działania sprężyny naciskowej 24, w wyniku czego trzpień osiowy 7 zyskuje wolny dostęp do powierzchni ślizgowej 19 szyny ślizgowej 9. Sprężyna naciskowa 24 dociska suwak 22 z powrotem w jego położenie wyjściowe, gdy tylko trzpień osiowy 7 minie suwak 22 i zetknie się z powierzchnią ślizgową 19, blokując w ten sposób swoją dolną powierzchnią 25 trzpień osiowy 7 przed nie zamierzonym zdjęciem z elementu ślizgowego 9. Trzpień osiowy 7 znajduje się teraz w typowej pozycji wahadłowej i zapewnia podczas otwierania skrzydła 2 ustawienie go we właściwym położeniu otwarcia wahadłowego.

Suwak 22 zapobiega w ten sposób negatywnym skutkom błędów obsługi uchwytu 13 w czasie, gdy skrzydło 2 jest otwarte.

Jak widać na fig. 2, która przedstawia powiększony przekrój w obszarze umieszczonego w rowku 10 szyny ślizgowej 9 trzpienia osiowego 7, w otwarte wyfrezowanie 33 wpuszczona jest płytka 34, która zawiera podcięty rowek prowadzący 35, w którym osadzony jest z moż8

177 447 liwością przesuwu wzdłużnego kołnierz 36, do którego jest przynitowany lub przyspawany wykonany ze stali trzpień osiowy 7. Płytka 34 jest wyposażona w podłużne żebro 37 i wystający nosek 38. Nosek 38 zapobiega wyginaniu się drążka napędowego 14 przy silnym obciążeniu i zabezpiecza miejsce połączenia drążka napędowego 14 z trzpieniem osiowym 7, utworzone przez wygięte z kołnierza 36 żebro łączące 39, które wchodzi na zasadzie połączenia kształtowego w wybranie łączące 40 drążka napędowego 14.

177 447

177 447 ω\

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 70 egz. Cena 2,00 zł.

Claims (6)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Okno dachowe ze skrzydłem osadzonym za pośrednictwem wspieranych działaniem sprężyny ramion nośnych na ościeżnicy, w którym ramiona nośne są osadzone przegubowo jednym końcem na zamocowanym na górnej krawędzi ościeżnicy łożysku uchylnym, drugim zaś końcem za pośrednictwem łożyska obrotowego na bocznym wsporniku skrzydła w połowie jego wysokości, i na każdym z bocznych wsporników skrzydła między łożyskiem obrotowym i górną krawędzią skrzydła umieszczony jest trzpień osiowy, współpracujący z mającą przekrój w kształcie litery U, umieszczoną na bocznym wsporniku ościeżnicy szyną ślizgową, która ma płytkę osłaniającą ograniczającą rowek w szynie ślizgowej i sąsiadującą ze skrzydłem, przy czym na poziomym wsporniku poprzecznym skrzydła zamocowany jest uchwyt połączony mechanicznie z drążkami napędowymi umieszczonymi w bocznych wspornikach skrzydła, znamienne tym, że trzpienie osiowe (7) są osadzone przesuwnie na bocznym wsporniku (6) skrzydła (2).
2. 2. Okno według zastrz. 1, znamienne tym, że w oknie zamocowanym na dolnym poprzecznym wsporniku (12) skrzydła (2) uchwytem (13) połączonym mechanicznie z drążkami napędowymi, z osadzonymi na bocznych wspornikach (6) skrzydła (2) drążkami napędowymi (14) posiadającymi element blokujący (15), współpracujący z umieszczonym na bocznym ramieniu (8) ościeżnicy (1) elementem zamykającym (16), i/lub z elementem blokującym (17) wykonanym w postaci zapadki i umieszczonym na wolnym końcu drążków napędowych (14), trzpienie osiowe (7) są zamocowane na drążkach napędowych (14) osadzonych w bocznym wsporniku (6) skrzydła (2).
3. 3. Okno według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że trzpień osiowy (7) jest zamocowany na kołnierzu (36), który jest osadzony w podciętym rowku prowadzącym (35) płytki (34), wpuszczonej w boczny wspornik (6) skrzydła (2) za drążkiem napędowym (14), przy czym płytka (34) jest wyposażona w podłużne żebro (37) z noskiem (38), który jest zaczepiony o drążek napędowy (14) w obszarze połączenia drążka napędowego (14) i trzpieni osiowych (7).
4. 4. Okno według zastrz. 1, znamienne tym, że płytka osłaniająca (11) rowka (10) w szynie ślizgowej (9) kończy się tworząc otwór (21) rowka, przy czym w płytce osłaniającej (11) osadzony jest suwak (22), znajdujący się pod działaniem sprężyny naciskowej (24) i wystający poza otwór (21) rowka, a górna, odwrotna względem rowka (10), strona (27) wystającego końca suwaka (22) posiada skośną powierzchnię (28), podczas gdy jego dolna powierzchnia (25) jest ustawiona równolegle do płaszczyzny prowadzenia (26) trzpieni osiowych (7) w płytce osłaniającej (11).
5. 5. Okno według zastrz. 4, znamienne tym, że na przejściu pomiędzy dolną powierzchnią (25) i ukośną powierzchnią (28) suwaka (22) znajduje się powierzchnia klinowa (31).
6. 6. Okno według zastrz. 4 albo 5, znamienne tym, że suwak (22) jest osadzony w uformowanej na szynie ślizgowej (9) obudowie (23), a szyna ślizgowa (9) i suwak (22) są wykonane z tworzywa sztucznego metodą wtrysku.