PL177010B1 - Sposób automatycznego montażu okucia dla okien, drzwi lub tym podobnych i zwrotnia narożna do tego sposobu - Google Patents

Abstract

18. Zwrotnia narozna do sposobu auto- matycznego montazu, znamienna tym, ze zawiera katownik narozny (14) z elementem sprzegajacym (14a) na jego obu koncach i czlon przenoszacy sile (16), ulozyskowany ru- chliwie na katowniku naroznym (14) z elemen- tami sprzegajacymi (24) na obu jego koncach, przy czym na kazdym ramieniu (36a, 36b) jest przewidziany ulozyskowany ruchliwie czlon ryglujacy i sprzezony ruchliwie z czlo- nem przenoszacym sile (16), a co najmniej jeden z obu czlonów ryglujacych jest utwo- rzony przez leb grzybkowy (34) i, ze drugi czlon ryglujacy jest utworzony przez element ryglujacy, przestawialny wybiórczo poprze- cznie do plaszczyzny symetrii wzdluznej zwrotni naroznej (12), korzystnie czop mi- mosrodowy (30). Fig. 1 PL PL PL

Description

Wynalazek dotyczy sposobu automatycznego montażu okucia dla okien, drzwi lub tym podobnych oraz zwrotni narożnej do tego sposobu.

Wynalazek odnosi się do takiego okucia, w którym na ramie skrzydła jest umieszczony układ drążka napędowego, z reguły uruchamianego ręcznie, do wybiórczego nastawiania różnych funkcji okucia, zwłaszcza funkcji zamykania, funkcji obrotu i funkcji obrotowo-uchylnej, przy czym zwrotnie narożne troszczą się, żeby centralny człon uruchamiający, np. uchwyt z elementami ryglującymi mógł poruszać się w pożądany sposób wzdłuż szeregu dźwigarów ramy. Tego rodzaju systemy okuć ze zwrotniami narożnymi są używane nie tylko przy okuciach obrotowo-uchylnych, ale także przy okuciach obrotowych, okuciach uchylnych, okuciach odchylnych i nakładanych oraz okuciach przesuwno-odchylnych. Odpowiednie ramy skrzydeł z drewna, tworzywa sztucznego, stali, aluminium lub układów warstwowych, posiadają rowek obwodowy przylgni skrzydłowej do przyjęcia zwrotni narożnych oraz je łączących zespołów łączących z odcinków szyny nakładkowej i odcinków drążka napędowego. Kątownik narożny zwrotni narożnej i odcinki szyny nakładkowej przykrywają ewentualnie stopniowy wspomniany rowek obwodowy tak, że osiąga się ładny optyczny wygląd, bez niebezpieczeństwa zabrudzenia.

Dla automatycznego osadzania systemu okuć istotnym znaczeniem jest to, że takt pracy równomiernej nie jest dłuższy od taktu poprzednich stopni roboczych, zwłaszcza stopnia spawania ze spawaniem dźwigarów, z tworzywa sztucznego lub aluminium, ramy skrzydła i stopnia oczyszczania do wyrównywania szwów spawalniczych. Ten takt wynosi przykładowo dwie minuty.

Zadaniem wynalazku jest opracowanie systemu okuć dla okien, drzwi lub tym podobnych, który przy względnie nieznacznym nakładzie konstrukcyjnym, pozwalałby na automatyczne osadzanie, zwłaszcza wewnątrz linii wytwarzania skrzydła i jego montażu.

177 010

Zadanie to zostało rozwiązane dzięki temu, że okucie zawiera co najmniej dwie zwrotnie narożne, osadzalne w rowku obwodowym przylgni ramy skrzydła, posiadające kątownik narożny z elementami sprzęgającymi szyny nakładkowe na obu końcach kątownika i członem przenoszącym siłę, ułożyskowanym ruchliwie na kątowniku narożnym, z elementami sprzęgłowymi na obu końcach tego członu, przy czym na każdym z obu ramion kątownika narożnego jest przewidziany co najmniej jeden człon ryglujący, ułożyskowany ruchliwie na ramieniu kątownika narożnego i sprzęgnięty ruchowo z członem przenoszącym się, do współpracy z częściami okucia od strony ramy stałej lub zespołem zawiasy rozstawnej, że zawiera co najmniej jeden zespół łączący zwrotnie narożne, złożony z odcinka szynowego i odcinka drążka napędowego do sprzężania końców szyny nakładowej, względnie drążka napędowego ze wspomnianymi elementami sprzęgającymi szyny nakładowe, względnie elementami sprzęgającymi dwóch łączonych zwrotni narożnych, korzystnie bez członu ryglującego, przy czym wszystkie zwrotnie narożne są jednakowo ukształtowane.

Każda zwrotnia jest więc zaopatrzona w co najmniej jeden człon ryglujący na każdym z obu ramion kątownika narożnego tak, że zwrotnia narożna obok swojej właściwej funkcji, mianowicie kierowanie dalej siły uruchamiającej do przesuwania odcinka drążka napędowego, służy także jako nośnik dwóch przestawialnych członów ryglujących na swoich ramionach kątownika narożnego. Obu ramionom ramy, zbiegających się w odpowiednim narożu ramy każdorazowo, jest przyporządkowany człon ryglujący zwrotni narożnej. Człony ryglujące mają przy tym co najmniej jedną funkcję zamykania w położeniu zamykania okucia, co ma znaczenie dla pewnego funkcjonowania okucia i zabezpiecza przed złamaniem. Obok tego człon ryglujący co najmniej na jednym z obu ramion kątownik spełnia także inne funkcje zależne od rodzaju zastosowanego okucia. A zatem po osadzeniu zwrotni narożnych elementy okucia, niezbędne dla funkcjonowania okucia, mianowicie człony ryglujące, są już ustawione prawidłowo i pozostają zamocowane na ramie skrzydła, mianowicie niezależnie od pozostałego ukształtowania, zwłaszcza wielkości ramy skrzydła. W dalszym, ewentualnie kroku roboczym przeprowadzonym także ręcznie, zwłaszcza w następującym takcie, są jedynie montowane zespoły łączące, ewentualnie po uprzednim dopasowaniu w długości do każdorazowej wielkości ramy. Inne wymagane części okucia, jak przykładowo zespół zawiasy rozstawnej, są umieszczane dodatkowo. Na podstawie elementów ryglujących już zmontowanych ze zwrotnią narożną zespoły, łączące są wolne, co ułatwia posługiwanie się nimi przy montażu, ponieważ nie zwraca się uwagi na dane położenie ryglowania. Osiąga się z tego zmniejszenie kosztów wytwarzania, co ma duże znaczenie w przypadku części masowych systemu okuć dla okien, drzwi lub tym podobnych.

Opis zgłoszeniowy DE nr 2 119 253 pokazuje wprawdzie okucie obrotowo-uchylne ze zwrotniami narożnymi, niosącymi po dwa człony ryglujące, przy czym z odcinkami drążka napędowego połączonymi ze zwrotniami narożnymi, jest sprzężony każdorazowo dalszy człon ryglujący.

Taki system okuć nie jest jednak odpowiedni dla automatycznego montażu. Po umieszczeniu zwrotni narożnych musi być jeszcze dodatkowo montowana szyna przykrywająca, o przekroju poprzecznym w postaci z, dopasowaną do każdorazowej wielkości ramy.

Uprzywilejowanie wszystkie zwrotnie narożne okucia są jednakowej budowy.

Ułatwia to wytwarzanie w dużych ilościach oraz utrzymanie magazynu, a także osadzanie, ponieważ używa się rodzaje konstrukcji, które zwłaszcza są już zmagazynowane.

Według pierwszej postaci wykonanie jest przewidziane, że stosuje się zwrotnie narożne, które są ukształtowane symetrycznie w lustrzanym odbiciu wobec płaszczyzny dwusiecznej kąta prostopadłej do płaszczyzny symetrii wzdłużnej zwrotni narożnej.

Dzięki takiemu ukształtowaniu nie ma potrzeby każdorazowego orientowania kątowego przy montażu.

Z korzyścią jest alternatywnie przewidziane, że stosuje się zwrotnie narożne, które są ukształtowane asymetrycznie wobec płaszczyzny dwusiecznej kąta, a zwrotnie narożne są tak osadzane na skrzydle, że ich jednakowe ramię, w odniesieniu do kierunku obiegu wzdłuż powierzchni dowodu przylgni skrzydła, posiada stale jednakowe ramię.

177 010

Takie niesymetryczne ukształtowanie pozwala na różne ukształtowanie członów ryglujących, aby można było spełniać optymalnie różne funkcje. Na podstawie jednakowej orientacji zwrotni narożnych na ramie skrzydła można osadzać wszystkie zwrotnie narożne za pomocą pojedynczej głowicy montażowej, bez potrzeby wykonywania przez nie dodatkowych ruchów obrotowych.

Szczególnie uprzywilejowanie jest przewidziane, że co najmniej jeden człon ryglujący kątownika narożnego jest ukształtowany zasadniczo jak łeb grzybkowy. Łeb grzybkowy przykładowo może współpracować z odpowiednio dopasowaną blachą zamykającą, zabezpieczając przed zerwaniem i podwyższa bezpieczeństwo wyłamania. Przy odpowiednich wymaganiach co do bezpieczeństwa wyłamania rama skrzydła na wszystkich czterech narożach może być ukształtowana ze zwrotniami narożnymi według wynalazku.

W dalszym ukształtowaniu wynalazku jest zaproponowane, że łeb grzybkowy jest ukształtowany z kołnierzem, przylegającym do powierzchni zewnętrznej kątownika narożnego. Przy tym jest zaproponowane, że kołnierz przylega do zagłębienia ramienia w otworze wzdłużnym kątownika narożnego.

W ten sposób bez powiększenia wysokości konstrukcji otrzymuje się mechaniczny, szczególnie stabilny układ, z uwagi na zwiększoną powierzchnię przylegania, pomiędzy łbem grzybka a ramieniem kątownika narożnego.

W celu podwyższenia mechanicznej stabilności łeb grzybkowy posiada szyjkę wydłużoną w odniesieniu do swojego kierunku ruchu wzdłuż ramienia kątownika narożnego, usytuowaną pomiędzy kątownikiem narożnym a wolnym końcem łba grzybkowego o powiększonej średnicy.

Dalej jest zaproponowane, że w dolnej zwrotni narożnej, oddalonej od osi obrotu, łeb grzybkowy jest umieszczony na poziomym ramieniu kątownika narożnego i przy zamknięciu obrotowym skrzydła współpracuje z otworem wzdłużnym elementu okuciowego od strony ramy nieruchomej.

Aby zapewnić długotrwałe, bezzakłóceniowe działanie systemu okuć, zwłaszcza wtedy, gdy skrzydło ma trochę osiadać, jest zaproponowane, że łeb grzybkowy przy zamknięciu obrotowym skrzydła nabiega na zukosowanie w obszarze wybrania.

Dalej proponuje się, że łeb grzybkowy w położeniu uchylnym skrzydła współpracuje z odcinkiem uchylnym odcinkiem obrotu wzdłużnego elementu okuciowego.

Łeb grzybkowy tworzy zatem razem z częścią okucia, od strony nieruchomej ramy, łożysko uchylne, przy czym łeb grzybkowy uprzywilejowanie podpiera się na odcinku uchylnym, aby zapewnić pewne funkcjonowanie okucia.

Aby uzyskać podwójne ryglowanie w obszarze każdej zwrotni narożnej, jest zaproponowane, że łeb grzybkowy w położeniu zamknięcia skrzydła jest zaczepiony w odcinku otworu wzdłużnego elementu okuciowego.

W przypadku okucia obrotowo-uchylnego wstępnie zmontowany zespół konstrukcyjny z szyny górnej i zawiasy jest osadzany na górnym dźwigarze ramy. Zgodnie z wynalazkiem jest jednak zaproponowane, że przy okuciu obrotowo-uchylnym zespół zawiasy rozstawnej jednej zwrotni narożnej jest umieszczony na górnym narożu ramy skrzydła, od strony łożyska obrotowego i, że co najmniej jeden człon ryglujący współpracuje z zespołem do równoległego ustalania skrzydła w położeniu gotowym do obrotu okucia.

Dzięki temu powyżej opisane zalety częściowo automatycznego osadzania okuć są osiągane także w obszarze zawiasy rozstawnej.

Przy tym jest zaproponowane, że człon ryglujący, zasadniczo ukształtowany jako łeb grzybkowy, jest umieszczony na ramieniu poziomym górnej zwrotni narożnej, od strony łożyska obrotowego i współpracuje z krzywką sterującą zespół.

To ukształtowanie umożliwia zachowanie orientacji kątowej, gdy wychodzi się od dolnego, oddalonego od osi obrotu, kątownika narożnego, który w celu utworzenia łożyska uchylnego również zawiera na swoim poziomym ramieniu kątownika łeb grzybkowy.

Uprzywilejowanie jest przewidziane, że krzywka sterująca jest utworzona przez jarzmo' sterujące na części, na stronie dolnej ramienia rozstawnego, która w położeniu gotowości do obrotu okucia korzystnie podchwytuje koniec łba grzybkowego o zwiększonej średnicy.

177 010

Dzięki temu jest osiągany wyższy wskaźnik wytrzymałości przy zginaniu, ponieważ łeb grzybkowy uchwycony przez jarzmo sterujące co najmniej ogranicza odpowiednie skręcanie ramienia rozstawnego.

Najniższa wysokość łba grzybkowego jest względnie duża, ponieważ on w obszarze zwrotni narożnej, oddalonej od łożyska obrotowego, współpracuje z blachą zamykającą, od strony nieruchomej ramy.

W obszarze ramienia rozstawnego do łba grzybkowego podąża w pionowym kierunku jeszcze ramię rozstawne wraz z jarzmem sterującym. W celu zmniejszenia wysokości całkowitej łba grzybkowego i ramienia rozstawnego jest zaproponowane, że co najmniej odcinek ramienia rozstawnego niosący jarzmo sterujące posiada kształt profilu L lub C, co podwyższa wytrzymałość na zginanie tak, że stosownie do tego grubość blach może być zmniejszona.

Pionowa przylga wentylacyjna jest dlatego utrzymana.

Szczególnie uprzywilejowanie jest przewidziane, że człon ryglujący na jednym z obu ramion . kątownika narożnego - jest zasadniczo ukształtowany jako łeb grzybkowy i, że człon ryglujący na drugim ramieniu jest utworzony przez element ryglujący, przestawialny wybiórczo poprzecznie do płaszczyzny symetrii wzdłużnej zwrotni narożnej, korzystnie w postaci czopa mimośrodkowego.

Człon rygluj ący, przestawialny wybiórczo poprzecznie do płaszczyzny symetrii wzdłużnej zwrotni narożnej pozwala na wybiórcze nastawianie wymaganego docisku zamykania. Także okucie w razie potrzeby po dłuższym użytkowaniu może być dojustowane, aby zapewnić bezzakłóceniowe działanie.

Wynalazek dotyczy także zwrotni narożnej, zwłaszcza do okucia, zawierającego kątownik narożny z elementem sprzęgającym najego obu końcach i człon przenoszący siłę, ułożyskowany ruchliwie na kątowniku narożnym, z elementami sprzęgającymi na obu jego końcach, przy czym na każdym ramieniu jest przewidziany ułożyskowany ruchliwie człon ryglujący i sprzężony ruchliwie z członem przenoszącym siłę, a co najmniej jeden z obu członów ryglujących jest utworzony przez łeb grzybkowy i, że drugi człon ryglujący jest utworzony przez element ryglujący, przestawialny wybiórczo poprzecznie do płaszczyzny symetrii wzdłużnej zwrotni narożnej, korzystnie czop mimośrodowy.

Wynalazek jest uwidoczniony w uprzywilejowanych przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia częściowo w przekroju wzdłużnym widok z boku zwrotni narożnej, montowanej na narożu ramy skrzydła, fig. 2 - widok częściowy w kierunku linii II na fig. 1, fig. 3 - w powiększeniu widok łba grzybkowego, fig. 4 - półprzekrój łba grzybkowego według linii IV-IV na fig. 3, fig. 5 - uproszczone zestawienie pierwszej postaci wykonania dla skrzydła obrotowo-uchylnego, fig. 6 - powiększony widok na blachę zamykającą z łożyskiem uchylnym w obszarze dolnej zwrotni narożnej, oddalonej od osi obrotu, wraz z możliwymi położeniami działania łba grzybkowego, fig. 7-9 - przekroju poprzecznie według linii VII-VII, VIII-VIn i IX-IX na fig. 6, fig. 9a - powiększony przekrój szczegółu A z fig. 9, fig. 10 - widok częściowy, częściowo w przekroju na obszar ułożyskowania zawiasy przy zamkniętym skrzydle z jedynie zaznaczonym kątownikiem narożnym wraz z elementami, fig. 11 - widok od dołu ramienia nastawczego wraz z możliwymi położeniami działania łba grzybkowego, fig. 12-14 - przekroje poprzeczne ramienia rozstawnego według linii ΧΠ-ΧΠ, XIII-XIn i XIV-XIV na fig. 10 i 11, a fig. 15 - uproszczony zestaw drugiej postaci wykonania okucia dla skrzydła obrotowego, ale bez zespołów łączących.

Najważniejszym elementem okucia, oznaczonego w ogólności 10 jest zwrotnia narożna 12, jednakowego rodzaju dla wszystkich naroży i o ile jest to wymagane niezależnie od postaci profilu i ramy.

Zwrotnia narożna 12 zawiera kątownik narożny 14 z blachy, wygięty odpowiednio pod kątem prostym, człon przenoszący siłę 16, zwłaszcza w postaci dwóch pasm blachy sprężystej 16a i 16b wewnątrz kątowej prowadnicy 16c, w postaci profilu C, dwie jednakowe części podpierające 18 na obu końcach kątownika narożnego 12 na podstawie dwukrotnie zestopniowanego rowka 20 na powierzchni obwodowej przylgni ramy skrzydła i element sprzęgający 24 na obu końcach członu przenoszącego siłę 16. Jak zaznaczona fig. 1 u góry, po prawej stronie, wolny koniec elementu sprzęgającego 24 posiada część sprzęgającą 24a, ukształtowaną w

177 010 przekroju poprzecznym w postaci U, z wystającym do wewnątrz uzębieniem na ramionach bocznych w postaci U, w którą jest wkładany od góry odpowiednio uzębiony odcinek zębaty 26a odcinka drążka napędowego 26. Do przykrycia tego odcinka 26 jest przewidziany odcinek szyny nakładkowej 28, który podpiera się na odpowiedniej krawędzi zestopniowanej 20a i swoim odpowiednim odcinkiem końcowym 28a jest sprężony z przyporządkowanym odcinkiem końcowym 14a kątownika narożnego 14. Odcinek końcowy 14 w kierunku do podstawy 20b rowka 20 jest zakrzywiony w postaci Z i zaopatrzony w obniżony otwór 14b, leżący w jednej linii z odpowiednim otworem 28b odcinka końcowego 28a odcinka szynowego 28 oraz otworem przelotowym 18b, części podpierającej 18 prowadzącym do podstawy 20b rowka 20.

Część prowadząca 18 jest także zaopatrzona w drugi otwór przelotowy 18c leżący w jednej linii z odpowiednio obniżonym otworem 14c kątownika narożnego 14, służący do mocowania śrubami zwrotni narożnej 12 do ramy skrzydła, niezależnie od odcinka szyny nakładkowej 28.

Na zewnątrz wystający występ 18d części podpierającej 18 przechodzi przez przyporządkowany otwór przelotowy 14d kątownika narożnego 14 i jest w nim osadzony, aby złączyć obie części.

Aby uzyskać pożądany skok roboczy członu przenoszącego siłę 16 a przez to elementu sprzęgającego 24 i odcinka drążka napędowego 26, element sprzęgający 24 jest ukształtowany jako wydłużony element z blach i zaopatrzony w odpowiedni otwór wzdłużny 24a, w którym jest osadzona część podpierająca 18.

Zwrotnia narożna 12 jest zaopatrzona w dwa człony ryglujące, po jednym na obu ramionach 36a, 36b kątownika narożnego, które są sprzężone z członem przenoszącym siłę 16 w celu odpowiedniego ruchu. Jeden z obu członów ryglujących jest utworzony przez czop mimośrodowy 30, który jest przestawialny poprzecznie do płaszczyzny ramy skrzydła, w celu przestawiania siły docisku skrzydła. Czop mimośrodowy 30, jest ukształtowany z uchwytem 30a, który jest mocno połączony, zwłaszcza przez znitowanie nie tylko z odpowiednim końcem członu przenoszącego siłę 16, ale także z elementem sprzęgającym 24 i który po przejściu przez otwór wzdłużny 32 kątownika narożnego 14 ustala mimo środkowo w różnych obrotowych łeb mimośrodowy 30b. Możliwe są także inne konstrukcje, przykładowo znitowanie przechodzącego trzpienia mimośrodowego.

Drugi człon ryglujący jest utworzony przez łeb grzybkowy 14, którego budowa wynika z fig. 3 i 4. Za jego końcem 34a następuje szyjka 34b o zaokrąglonym przekroju poprzecznym, wydłużona w kierunku ruchu łba grzybkowego 14 wzdłuż ramiona 36 kątownika narożnego, by dobrze prowadzić wewnątrz przyporządkowanego otworu wzdłużnego blachę zamykającą, opisaną poniżej lub jarzmo ramienia rozstawnego. Na figurze 6 szyjka 34b jest przedstawiona jako cylindryczna. Po tym następuje powiększony w średnicy kołnierz 34c, który przylega do zagłębienia 40 w otworze wzdłużnym 38 w każdym ramieniu 36 kątownika narożnego, aby utrzymać obustronne obciążenie powierzchniowe, przy podwyższonych siłach roboczych na wystarczająco niskim poziomie, przez co jest zapewniona beztarciowa i bez zużycia długotrwała praca.

On jest zakończony wzdłużnym owalnym odcinkiem prowadzącym 34d, który przechodzi przez otwór wzdłużny 38. Odcinek końcowy 34e, nieznacznie zestopkowany, o w przybliżeniu prostokątnym przekroju poprzecznym, służy do mocnego połączenia przez znitowanie z odpowiednim końcem członu przenoszącego siłę 16 oraz z elementem sprzęgającym 24, gdzie ten odcinek końcowy 34e przechodzi przez odpowiednio zwymiarowane otwory w tych elementach (patrz także fig. 9A).

Mocne sprzężenie pomiędzy kątownikiem narożnym 14, akątownikiem prowadzącym 16c uzyskuje się przez zagłębienie 42 w ramionach 36a i 36b kątownika narożnego 14, które wchodzą w odpowiednie wybranie na kątowniku prowadzącym 16c.

Wynika z tego, że zwrotnie narożne 12 spełniają trzy funkcje, po pierwsze kierują się za pomocą członu przenoszącego siłę 16, po drugie zawiera on dwa człony ryglujące, poruszalne z układem drążków napędowych, mianowicie łeb grzybkowy 34 i czop mimośrodowy 30.

Zwrotnia narożna 12 jest wytwarzana korzystnie w kosztach, z uwagi na zastosowanie jednakowych części, mianowicie części podpierającej 18 i elementu sprzęgającego 24. Zwrotnia narożna 12 w stanie wstępnie zmontowanym nie posiada żadnych luźnych części i jest w prosty

177 010 sposób magazynowana, zwłaszcza w magazynie o prostokątnej szczelinie do pobierania szeregu kątowników narożnych, których ramiona leżą na ramionach w jednym kierunku, prostopadłym do płaszczyzny kątowników.

Osadzanie na każdym narożu ramy skrzydła odbywa się automatycznie, w którym kątownik narożny 14 w pierwszym kroku jest doprowadzany do naroża ramy (lub odwrotnie) i następnie co najmniej jedna z obu śrub jest wprowadzana do otworu 14c, 18c i przykręcana w podstawie 20d rowka 20.

A więc istotne dla działania systemu okuć elementy ryglujące są zmontowane na miejscu.

Pozostałe prace są przeprowadzane szybko i bezproblemowo także ręcznie w drugim, równie krótkim takcie roboczym, mianowicie umieszczanie odpowiednich zespołów łączących 46 zwrotnie kątowe 12 z luźnymi, albo między sobą sprzężonymi, ewentualnie wcześniej przyciętymi w długości odcinkami szynowymi i drążkowymi. Zależnie od położenia zespołów łączących 46 mogą występować odmiany, jak to zaznaczono na fig. 5. Można rozpoznać dwa zespoły łączące 46a i 46b, z których zespół 46a, przebiegający na dźwigarze pionowym ramy skrzydła, oddalonym od osi obrotu, łączy dolną i górną zwrotnię kątową 12. Z zespołem 46 jest sprzężony zespół mechanizmu 50 z otworem wtykowym 50a dla czworokąta uchwytu.

Zespół łączący 46b na górnym dźwigarze poziomym ramy skrzydła łączy zwrotnię narożną 12, bliską osi obrotu. Trzpień prowadzący 52a na wolnym końcu ramienia rozstawnego 52, przyłączonego przegubowo do stałej ramy jest zawieszalny w otworze wzdłużnym nachylonego odcinka szynowego 54, aby umożliwić otwieranie uchylne skrzydła. Dalej na odcinku szynowym zespołu łączącego 46b jest ułożyskowany obracalnie wodzik prowadzący 54, jako część zespołu zawiasy rozstawnej 26, którego drugi koniec jest sprzężony obrotowo z ramieniem rozstawnym 52.

Łeb grzybkowy 34 górnej zwrotni narożnej 12, bliskiej osi obrotu, służy do sterowania zespołem zawiasy 26, to znaczy ustala ramię rozstawne 52 na ramie skrzydła w orientacji równoległej do ramy skrzydła, w celu otwierania obrotowego skrzydła wokół osi obrotu DA oraz do uwalniania ramienia rozstawnego 52 w celu otwarcia uchylnego ramy skrzydła wokół osi uchylnej KA, zaznaczonej na fig. 5 u dołu.

Przy otwieraniu uchylnym ramię skrzydła opiera się od strony osi obrotu na jedynie symbolicznie zaznaczonym łożysku narożnym 60, w postaci tulei 60a a na ramie nieruchomej jest ułożyskowana wychylnie wokół osi wychylnej KA, na trzpieniu 60b wchodzącymi w tuleję 60a. Po stronie oddalonej od osi obrotu rama skrzydła opiera się na elemencie okuciowym 62ab, strony stałej ramy, mianowicie na łbie grzybka 34 dolnej zwrotni narożnej 12, oddalonej od osi obrotu. Widać to z fig. 9 w połączeniu z fig. 6.

Na figurach 5 i 6 są zaznaczone trzy używalne położenia okucia obrotowo-uchylnego, oddzielnie dla każdego członu ryglującego, a mianowicie S dla położenia zamknięcia, D dla położenia obrotu i K dla położenia uchylnego. Dotyczy to także dodatkowego członu ryglującego 64, który jest utworzony przez zespół dodatkowy 66 z odcinka szynowego i odcinka napędowego, które jedynie jednym końcem są sprzężone z zwrotnią narożną 12. Jeden zespół 66 znajduje się na dźwigarze poziomym ramy skrzydła, bliskim osi obrotu i jest sprzężony jedynie z górną zwrotną narożną 12, bliską osi obrotu, a drugi zespół 66 przebiega na dolnym dźwigarze i jedynie jest sprzężony z dolną zwrotnią narożną 12, oddaloną od osi obrotu.

Jak już wspomniano element okuciowy 62, służący jako łożysko uchylne, posiada otwór wzdłużny 68 przebiegający równolegle do osi uchylnej KA, do wewnątrz elementu 70, zasadniczo w postaci U, według fig. 7 do 9, którego krawędzie ramion są mocno połączone z poziomo przebiegającą blachą podstawy 72. Otwór wzdłużny 68 znajduje się w ramieniu środkowym postaci U. Jedno z obu ramion bocznych jest zaopatrzone w wybranie 74, wychodzące do otworu wzdłużnego 68, w obszarze jego środka.

Jak pokazują fig. 6 i 8 wybranie 74 pozwala na wyjście łba grzybkowego 34 przy otwieraniu obrotowym skrzydła do położenia otwarcia D i stosownie do tego na ponowne wejście przy zamykaniu obrotowym skrzydła. W celu ułatwienia zamykania obrotowego, zwłaszcza przy opuszczonym skrzydła blacha podstawowa 72 w obszarze wybrania 74 jest zaopatrzona w zukosowanie 76, w które może nabiegać koniec 34a łba grzybkowego 34, aby przez to podnieść nieznacznie ramę skrzydła. Element okuciowy 62 służy więc jako część nabiegowa.

177 010

W położeniu zamykania S łeb grzybkowy 34 znajduje się wewnątrz odcinka 68a otworu wzdłużnego 68, z lewej strony na fig. 5 i 6, o prześwicie dopasowanym do przekroju poprzecznego szyjki' 34b łba grzybka 34, co zapewnia praktycznie brak luzu ruchowego w kierunku otwierania.

W położeniu uchylnym K łeb grzybkowy 34 ponownie znajduje się w odcinku 68b otworu wzdłużnego 68, prawym na fig. 5 i 6, z luzem ruchowym prostopadłym do płaszczyzny ramy skrzydła, a na podstawie odpowiedniego przewymiarowania prześwitu otworu wzdłużnego 68. Łeb grzybkowy 34 może dlatego w zależności od położenia osi wychylnej KA wychylać się i poruszać się prostopadle do płaszczyzny ramy skrzydła, aby zapewnić ruch uchylny skrzydła. W położeniu uchylnym łeb grzybkowy 34 ponownie opiera się na blasze podstawy 72 i służy zatem jako łożysko uchylne na stronie oddalonej od osi obrotu skrzydła.

Nafigurach 10 do 14jestprzedstawionasytuacja w obszarze zespołu ramiona rozstawnego, z którego jest przedstawione jedynie ramię rozstawne 52 z trzpieniem prowadzącym 52a na jednym końcu i tuleją 70 na drugim końcu, określającą oś obrotu DA. Tuleja 70 współpracuje z elementem okuciowym 72, zaznaczonym na fig. 10. Trzpień sprzęgający 52b służy do sprzężenia wodzika prowadzącego 54 według fig. 5. Bardzo schematycznie jest zaznaczone urządzenie do justowania 74 do skracania lub wydłużania efektywnej długości ramienia rozstawnego 52, przykładowo za pomocą śruby przestawiającej 74a, zaznaczonej na fig. 10.

Ramię rozstawne 52 posiada z lewej strony fig. 11 i 12 odcinek 78, który zawiera trzpień prowadzący 52a i trzpień sprzęgający 52b i jest wykonane ze względnie cienkiej, płaskiej blachy. Jej prawy koniec jest przez dwa nitowkręty 79 znitowany z ramieniem poziomym 80a odcinka 80 w postaci L ramienia rozstawnego 52, zgodnie z fig. 12 do 14. Z uwagi na postać L odcinek 80 jest wykonany o znacznie zmniejszonej grubości materiału, z zaletą, że względnie wysoki łeb grzybkowy 34 ma wystarczającą ilość miejsca poniżej poziomego ramienia 80a (fig. 13).

Dalsze wzmocnienie ramienia rozstawnego 52 jest osiągnięte przez część 84, zasadniczo w postaci U z wygiętej blachy lub odlewu ciśnieniowego, której wolne końce ramion przylegają do ramienia poziomego 80a, przy czym jedno z obu ramion bocznych 84a przylega płasko do strony wewnętrznej ramienia pionowego 80b odcinka 80a. Otwór wzdłużny 86 w odcinku środkowym 84b części 84 rozciąga się równolegle do kierunku wzdłużnego ramienia rozstawnego 52. Otwór 80 w ramieniu bocznym 84a, leżący naprzeciwko ramienia pionowego 80b, wychodzi do otworu wzdłużnego 86, aby pozwolić na wy- i wprowadzanie łba grzybkowego 34, służący podobnie jak blacha zamykająca 62 jako łożysko uchylne. Ponieważ jednak wybranie 88 znajduje się na jednym końcu otworu wzdłużnego 86 to uzyskuje się następujące funkcje:

W położeniu gotowości uchylenia K łeb grzybkowy 34 może bocznie wychodzić z otworu wzdłużnego 86 tak, że skrzydło może otwierać się uchylnie wokół osi uchylnej KA (patrz także fig. 13).

W położeniu gotowości obrotu D oraz z położenia zamykania S łeb grzybkowy 34 znajduje się wewnątrz otworu wzdłużnego 86 tak, że w ten sposób ramię rozstawne 52 jest ustalone na ramie skrzydła.

Drugie urządzenie przestawcze 76 z przebiegającym poprzecznie wrzecionem 76a pozwala na wybiórcze nieznaczne wychylenie (podwójna strzałka Al) części 84 wokół trzpienia 81 w celu justowania docisku zamknięcia. Wrzeciono 74a zazębia się z uzębieniem na prawym końcu według fig. 11 części 84. Trzpień 81 na lewym końcu części 84 służy jednocześnie do obracanego zamocowania części 84 na ramieniu rozstawnym 52.

Z figury 14 wynika, że w celu stabilnego połączenia pomiędzy końcem odcinka 80, od strony łożyska obrotowego, z pierwszym urządzeniem justującym 74 i dzięki temu z tuleją 70, nie przedstawioną na fig. 14, ramię poziome 80a jest wyposażone w wybranie, w które wchodzi odpowiedni występ 74b pierwszego urządzenia justującego 74.

Według figury 15 system okuć według wynalazku jest używany tylko do okna obrotowego. W pierwszym takcie roboczym odbywa się montaż kątownika narożnego 12' do skrzydła ramy, zwłaszcza przez to, że po umieszczeniu pierwszego kątownika narożnego 12' rama skrzydła jest obracana o 90°. W celu umieszczenia drugiego kątownika narożnego za pomocą tego samego automatu montażowego, alternatywnie automat montażowy może wędrować od naroża do naroża. W przedstawionym przykładzie są osadzane ogółem cztery kątowniki naroża 12'. W

177 010 następnym, przeprowadzanym ewentualnie takcie roboczym montuje się zespoły łączące, co nie przedstawiono na fig. 15. Element okuciowy 52, służący na fig. 5 jako łożysko uchylne jest osadzany w tym samym miejscu na fig. 15 jako element okuciowy 52, co ponownie zmniejsza koszty wytwarzania i montażu.

Pozostałymi częściami okucia są tradycyjne blachy zamykające. W blachę zamykającą 90', w położeniu zamknięcia wchodzi łeb grzybkowy 34', aby zapewnić pożądaną wytrzymałość na wyrywanie. Przestawialny czop mimośrodowy 30' współpracuje z prostą blachą zamykającą 92'.

Okucie do automatycznego montażu według wynalazku odznacza się nieznacznymi kosztami wytwarzania i montażu przy takcie roboczym dla osadzania zwrotni narożnych i ewentualnie dalszym takcie roboczym dla ręcznego osadzania zwykłych części okucia, który nie różni się od wcześniejszego kroku roboczego. Zwrotnie narożne są używane niezmienione dla różnego rodzaju okuć, jak okucie obrotowo-uchylne lub okucie obrotowe.

Claims (18)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Sposób automatycznego montażu okucia dla okien, drzwi lub tym podobnych, znamienny tym, że zawiera co najmniej dwie zwrotnie narożne (12), osadzalne w rowku obwodowym (20) przylgni ramy skrzydła, posiadającego kątownik narożny (14) z elementami sprzęgającymi szyny nakładkowe na obu końcach kątownika i członem przenoszącym siłę (16), ułożyskowanym ruchliwie na kątowniku narożnym (14) z elementami sprzęgłowymi (24) na obu końcach tego członu, przy czym na każdym z obu ramion (36a, 36b) kątownika narożnego (14) jest przewidziany co najmniej jeden człon ryglujący, ułożyskowany ruchliwie na ramieniu kątownika narożnego i sprzęgnięty ruchowo z członem przenoszącym siłę (16), do współpracy z częściami okucia od strony ramy stałej lub zespołem zawiasy rozstawnej, że zawiera co najmniej jeden zespół łączący (46) zwrotnie narożne (12), złożony z odcinka szynowego (28) i odcinka drążka napędowego (26) do sprzęgania końców szyny nakładkowej, względnie drążka napędowego ze wspomnianymi elementami sprzęgającymi szyny nakładkowe, względnie elementami sprzęgającymi (24) dwóch łączonych zwrotni narożnych (12), korzystnie bez członu ryglującego, przy czym wszystkie zwrotnie narożne (12) są jednakowo ukształtowane.
2. 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że zwrotnie narożne (12) są ukształtowane symetrycznie w lustrzanym odbiciu wobec płaszczyzny dwusiecznej kąta (18a) prostopadłej do płaszczyzny symetrii wzdłużnej zwrotni narożnej (12).
3. 3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że przy ukształtowaniu asymetrycznym wobec płaszczyzny dwusiecznej kąta zwrotnie narożne (18) są tak osadzone w odniesieniu do kierunku obiegu wzdłuż powierzchni obwodu przylgni skrzydła, posiada stale jednakowe ramię w kierunku obiegu.
4. 4. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że co najmniej jeden człon ryglujący każdego kątownika narożnego (14) jest ukształtowany jako łeb grzybkowy (34).
5. 5. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że łeb grzybkowy (34) jest ukształtowany z kołnierzem (34c), przylegającym do powierzchni zewnętrznej kątownika narożnego (14).
6. 6. Sposób według zastrz. 5, znamienny tym, że kołnierz (34c) przylega do zagłębienia (40) w otworze 'wzdłużnym (38) ramienia (36a) kątownika narożnego (14).
7. 7. Sposób według zastrz. 5, znamienny tym, że łeb grzybkowy (34) posiada szyjkę (34b), wydłużoną w odniesieniu do swojego kierunku ruchu wzdłuż ramienia kątownika narożnego (14), usytuowaną w otworze wzdłużnym kątowniku narożnego w części zagłębienia o powiększonej średnicy (40).
8. 8. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, że w dolnej zwrotni narożnej (12), oddalonej od osi obrotu, łeb grzybkowy (34) jest umieszczony na poziomym ramieniu (36a) kątownika narożnego (14) i przy zamknięciu obrotowym skrzydła współpracuje z otworem wzdłużnym (74) elementu okucia (62) od strony ramy nieruchomej.
9. 9. Sposób według zastrz. 8, znamienny tym, że łeb grzybkowy (34) przy zamknięciu obrotowym skrzydła nabiega na zukosowanie (76) w obszarze wybrania (74).
10. 10. Sposób według zastrz. 8, znamienny tym, że łeb grzybkowy (34) w położeniu uchylnym (K) skrzydła współpracuje z odcinkiem uchylnym (68b) otworu wzdłużnego (68) elementu okuciowego (62).
11. 11. Sposób według zastrz. 10, znamienny tym, że w położeniu uchylnym (K) łeb grzybkowy (34) jest podparty na odcinku uchylnym (68b).
12. 12. Sposób według zastrz. 7, znamienny tym, że łeb grzybkowy (34) w położeniu zamknięcia (S) skrzydła jest zaczepiony w odcinku (68a) otworu wzdłużnego (68) elementu okuciowego (62).

    177 010
13. 13. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że przy okuciu obrotowo-uchylnym zespół zawiasy rozstawnej (56) jednej zwrotni narożnej (12) jest umieszczony na górnym narożu ramy skrzydła, od strony łożyska obrotowego i, że co najmniej jeden człon ryglujący współpracuje z zespołem (56) do równoległego ustalania skrzydła w położeniu gotowym do obrotu (D) okucia.
14. 14. Sposób według zastrz. 13, znamienny tym, że człon ryglujący, zasadniczo ukształtowany jako łeb grzybkowy (34), jest umieszczony na ramieniu poziomym (36a) górnej zwrotni narożnej (12), od strony łożyska obrotowego i współpracuje z krzywką sterującą zespołu (56).
15. 15. Sposób według zastrz. 14, znamienny tym, że krzywka sterująca jest utworzona przez jarzmo sterujące na części (84), na stronie dolnej ramienia rozstawnego (52), która w położeniu gotowości do obrotu (D) okucia korzystnie podchwytuje koniec (34a) łba grzybkowego (34) o zwiększonej średnicy.
16. 16. Sposób według zastrz. 15, znamienny tym, że co najmniej odcinek (80) ramienia rozstawnego (52) niosący jarzmo sterujące posiada kształt litery L lub C.
17. 17. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że człon ryglujący na jednym (36a) z obu ramion (36a, 36b) kątownika narożnego (14) jest zasadniczo ukształtowany jako łeb grzybkowy (34), że człon ryglujący na drugim ramieniu (36a) jest utworzony przez element ryglujący, przestawialny wybiórczo poprzecznie do płaszczyzny symetrii wzdłużnej zwrotni narożnej (12), korzystne w postaci czopa mimośrodowego (30).
18. 18. Zwrotnia narożna do sposobu automatycznego montażu, znamienna tym, że zawiera kątownik narożny (14) z elementem sprzęgającym (14a) najego obu końcach i człon przenoszący siłę (16), ułożyskowany ruchliwie na kątowniku narożnym (14) z elementami sprzęgającymi (24) na obu jego końcach, przy czym na każdym ramieniu (36a, 36b) jest przewidziany ułożyskowany ruchliwie człon ryglujący i sprzężony ruchliwie z członem przenoszącym siłę (16), a co najmniej jeden z obu członów ryglujących jest utworzony przez łeb grzybkowy (34) i, że drugi człon ryglujący jest utworzony przez element ryglujący, przestawialny wybiórczo poprzecznie do płaszczyzny symetrii wzdłużnej zwrotni narożnej (12), korzystnie czop mimośrodowy (30).