PL166499B1 - Urzadzenie odbiorcze telewizji kolorowej PL PL PL PL PL - Google Patents

Abstract

1. Urzadzenie odbiorcze telewizji kolo- rowej zbudowane z obrazowego urzadzenia wyswietlajacego, zródel pierwszego sygnalu wizyjnego i zastepczego sygnalu wizyjnego dolaczonych do ukladu przetwarzajacego sygnal telewizji kolorowej, który to uklad jest nastepnie dolaczony do urzadzenia wyswiet- lajacego, oraz z ukladu modulujacego szyb- kosc wybierania linii dolaczonego do zródla pierwszego sygnalu wizyjnego, z n a m i e n n e t y m , ze ma uklad blokujacy (19), którego wejscie jest dolaczone do zródla (40) za- stepczego sygnalu wizyjnego a wyjscie jest dolaczone do ukladu modulujacego (35) szybkosc wybierania linii. FIG. 1 PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie odbiorcze telewizji kolorowej wykorzystujące modulację szybkości wybierania linii do uwydatnienia ostrości obrazu.

Polepszenie rozdzielczości obrazu może być osiągnięte poprzez zastosowanie modulacji szybkości wybierania linii zgodnie z pochodną sygnału wizyjnego, który steruje natężeniem prądu w wiązce elektronowej. Ten sygnał wizyjny jest znany jako sygnał luminancji, apochodna sygnału luminancji jest wykorzystywana do modulacji szybkości wybierania linii. Modulacja szybkości wybierania linii będzie polepszała ostrość obrazu w układzie telewizji kolorowej wykorzystującym kineskopy kolorowe.

Współczesne odbiorniki telewizji kolorowej stosują zastępcze źródła sygnału wizyjnego. Przykładem takiego zastępczego źródła sygnału wizyjnego jest urządzenie ogólnie znane jako generator obrazu odtwarzanego na ekranie. Funkcja tego generatora polega na zapewnieniu możliwości odtwarzania dodatkowej informacji dla telewidza w czasie, gdy ogląda on typowy program telewizyjny. Taki generator obrazu odtwarzanego na ekranie jest przewidywany w celu odtwarzania na ekranie telewizyjnym czasu dnia, numeru kanału oraz różnych innych informacji kontrolnych.

166 499

Przy zastosowaniu odtwarzania obrazu na ekranie informacja odtwarzana na ekranie jest prezentowana razem z normalnym obrazem. Na przykład, jak pokazano na fig. 2, na ekranie telewizyjnym może być odtworzone słowo NIEMY, które to słowo jest generowane przez generator obrazu odtwarzanego na ekranie. To słowo informuje użytkownika, że sygnał dźwięku towarzyszącego obrazowi jest wyłączony.

Znane są różne sposoby generowania tego typu danych graficznych, które są nakładane na obraz telewizyjny. Takie sposoby obejmują zastosowanie generatorów obrazu odtwarzanego na ekranie, które liczą linie telewizyjne i wprowadzają w dokładnie ustalonym miejscu wybranych linii odpowiednie znaki graficzne aby odtworzyć, na przykład, na ekranie czas dnia, numer kanału, takie słowa, jak KONTRAST, KOLOR, NIEMY i podobne. Zastosowanie odtwarzania na ekranie i związanego z tym generatorem obrazu odtwarzanego na ekranie wymaga zastępowania różnicowego sygnału wizyjnego lub sygnału wysterowującego kineskop normalnym sygnałem wizyjnym, który jest przetwarzany przez obwody odbiornika telewizyjnego. W ten sposób odpowiednia informacja może być nałożona na oglądany obraz.

Problemy mogą powstać w związku z modulacją szybkości wybierania linii w odbiornikach telewizyjnych, które również zawierają źródła zastępcze sygnału wizyjnego takie, jak generator obrazu odtwarzanego na ekranie. Jak wiadomo, urządzenie do modulacji szybkości wybierania linii działa tak, że moduluje szybkość odchylania wiązki przemieszczającej się w kierunku poziomym w odpowiedzi na zróżnicowaną informację o luminancji pochodzącą z głównego źródła sygnału wizyjnego. Ta modulacja może mieć miejsce przed usunięciem głównego sygnału liminancji i przed wprowadzeniem sygnału alfanumerycznego. W takim rozwiązaniu droga sygnału odtwarzania na ekranie do kineskopu lub do urządzenia odtwarzającego może omijać układ modulacji szybkości wybierania linii. W wyniku tego na ekranie telewizyjnym może pojawić się obraz-zjawa odpowiadający usuniętej części głównego sygnału liminancji usytuowany w tyle lub obok wprowadzonej przez generator obrazu odtwarzanego na ekranie informacji alfanumerycznej. Ponieważ odchylanie linii jest modulowane przez cewkę modulacji szybkości wybierania linii zgodnie z podanym różniczkowaniu sygnałem liminancji, obraz-zjawa, obok znaków alfanumerycznych generowanych przez generator obrazu odtwarzanego na ekranie, pojawia się jako pozaliniowy obrazu, zawierający usunięte części głównego sygnału liminancji.

Dlatego należy wyeliminować wyżej wymienione zakłócenia i zasadniczo zmniejszyć efekty wywołane generowaniem sztucznego sygnału modulacji szybkości wybierania linii w czasie działania generatora obrazu odtwarzanego na ekranie w odbiorniku telewizyjnym.

Urządzenia wykorzystujące modulację szybkości wybierania linii są znane, na przykład z opisów patentowych Stanów Zjednoczonych Ameryki nr nr 4 261 014, 4 309 725 i 4 641 195. Jednakże znane urządzenia są wykorzystywane w magnetowidach z układem korekcji, gdzie nie występują przedstawione wyżej problemy.

Istotą urządzenia odbiorczego telewizji kolorowej, według wynalazku, zbudowanego z obrazowego urządzenia wyświetlającego, źródeł pierwszego sygnału wizyjnego i zastępczego sygnału wizyjnego dołączonych do układu przetwarzającego sygnał telewizji kolorowej, który to układ jest następnie dołączony do urządzenia wyświetlającego, oraz z układu modulującego szybkość wybierania linii dołączonego do źródła pierwszego sygnału wizyjnego, jest to, że ma układ blokujący, którego wejście jest dołączone do źródła zastępczego sygnału wizyjnego, a wyjście jest dołączone do układu modulującego szybkość wybierania linii. Do wyjścia układu modulującego szybkość wybierania linii jest dołączona pomocnicza cewka odchylająca umieszczona w urządzeniu wyświetlającym.

Korzystne jest, gdy zgodnie z wynalazkiem, układ modulujący szybkość wybierania linii zawiera wzmacniacz ograniczający, którego wejście jest dołączone do źródła pierwszego sygnału wizyjnego, zaś układ blokujący zawiera przełącznik, którego zacisk sterujący jest dołączony do źródła zastępczego sygnału wizyjnego. Wzmacniacz ograniczający korzystnie jest wzmacniaczem różnicowym zasilanym ze źródła prądowego, do którego zacisku sterującego jest dołączone wyjście przełącznika. Z kolei wzmacniacz różnicowy zawiera pierwszy i drugi tranzystory połączone razem emiterami i dołączone do źródła prądowego w punkcie ich połączenia.

Dalsze korzyści z wynalazku uzyskuje się, gdy układ modulujący szybkość wybierania linii zawiera wzmacniacz wyjściowy, który jest dołączony do poprzedzającego go wzmacniacza w układzie modulującym szybkość wybierania linii poprzez obwód pojemnościowy, źródłem zastępczego sygnału wizyjnego jest generator obrazu oraz gdy droga sygnału ze źródła zastępczego sygnału wizyjnego do urządzenia wyświetlającego omija układ modulujący szybkość wybierania linii.

Zaletą rozwiązania według wynalazku jest wyeliminowanie zakłóceń na ekranie urządzenia wyświetlającego w przypadku generowania sygnału alfanumerycznego i modulacji szybkości wybierania linii.

Przedmiot wynalazku w przykładzie wykonania jest odtworzony na rysunku, którego fig. 1 przedstawia schemat blokowy urządzenia odbiorczego telewizji kolorowej, w którym zastosowana jest modulacja szybkości wybierania linii, fig. 2 - obraz otrzymywany na ekranie telewizyjnym, przytoczony w celu objaśnienia działania urządzenia z fig. 1, fig. 3 - szczegółowy schemat ideowy układu modulującego szybkość wybierania linii i układu blokującego z fig. 1, a figury 4a i 4b odwzorowują sygnały wytwarzane przez poszczególne obwody układu z fig. 3.

W urządzeniu odbiorczym telewizji kolorowej 10, z fig. 1, antena 11 jest dołączona do głowicy 12. Wyjście głowicy 12 jest dołączone do wejścia stopnia 13 wzmacniacza częstotliwości pośredniej. Wyjście stopnia 13 wzmacniacza częstotliwości pośredniej jest dołączone do wejścia filtru grzebieniowego 14. Filtr grzebieniowy 14 wytwarza na swoim wyjściu pierwszy sygnał wyjściowy, który jest doprowadzany do wejścia obwodu 15 przetwarzającego sygnał luminancji, a na drugim wyjściu - drugi sygnał wyjściowy, który jest doprowadzany do wejścia obwodu 15, przetwarzającego sygnał chrominancji. Obwód 15 przetwarzający sygnał luminancji jest znanym zwykłym obwodem przeznaczonym do przetwarzania informacji sygnałowej o luminancji odtwarzanego obrazu telewizyjnego, a jego budowa odpowiada charakterowi składowej luminancji, zawartej w całkowitym sygnale wizyjnym obrazu kolorowego, uzyskiwanym na wyjściu stopnia 13 wzmacniacza częstotliwości pośredniej. Demodulator 16 chrominancji wytwarza sygnały różnicowe koloru takie, jak sygnały R - Y i B - Y.

Sygnał luminancji Y z wyjścia obwodu 15 przetwarzającego sygnał luminancji i sygnały różnicowe koloru z wyjścia demodulatora sygnału chrominancji 16 są doprowadzane do stopnia 17 macierzy RGB i wprowadzenia obrazu odtwarzanego na ekranie. Stopień 17 odbiera sygnały różnicowe koloru, sygnał luminancji i, w jednych warunkach pracy, działa dokładnie jako macierz RGB. W tych warunkach macierz przetwarza, w znany sposób, sygnały luminancji, sygnały różnicowe koloru tak, aby uzyskać na wyjściu sygnały kolorów podstawowych: czerwonego R, zielonego G i niebieskiego B. Sygnały R, G, B są doprowadzane do obwodu 20 wysterowującego kineskop, który stanowi część składową zwykłego telewizora kolorowego 21.

Osadzony na szyjce kineskopu 21 główny zespół odchylający 23 zawiera, odpowiednio uzwojenie odchylania linii i uzwojenie odchylania pola. Te uzwojenia są zasilane z odpowiednich obwodów (nie pokazanych na rysunku) odchylania linii i pola, przez co na ekranie kineskopu 21 uzyskuje się osnowę obrazu z linii wybierania. Dodatkowe odchylania odpowiednich wiązek elektronów w kineskopie zapewnia się za pomocą dodatkowej cewki odchylającej 26, która pracuje tak, aby wprowadzić modulację szybkości odchylania wiązek. Cewka 26 modulacji szybkości odchylania wiązek może być cewką z jednym uzwojeniem lub też cewką, która ma wiele uzwojeń. W każdym przypadku można zapewnić modulację szybkości odchylania wiązek za pomocą innych środków, na przykład, takich, jak płytki odchylające, przy zastosowaniu odchylania elektrostatycznego zamiast odchylania magnetycznego. Zasilanie cewki 26 modulacji szybkości wybierania linii zapewnia stopień 35 modulacji szybkości odchylania wiązek, który zostanie opisany poniżej.

Wizyjny sygnał luminancji Ys jest wytwarzany przez obwód 15 przetwarzający sygnał luminancji, który wytwarza również na drugim swoim wyjściu, szerokopasmowy sygnał luminancji Y, który jest doprowadzany do wejścia stopnia macierzy 17. Wizyjny sygnał luminancji YS jest doprowadzany do wejścia buforowego wzmacniacza 30 stopnia 35 modulacji szybkości odchylania wiązek. Wyjście wzmacniacza 30 jest połączone z wejściem obwodu różniczkującego 31, który różniczkuje wzmocniony sygnał wizyjny. Zróżniczkowany sygnał wizyjny zostaje doprowadzony do wejścia ogranicznika 32, będącego raczej wzmacniaczem ograniczającym.

166 499

Ogranicznik pracuje tak, że ogranicza skoki sygnału wizyjnego w obu kierunkach - dodatnim i ujemnym - sprowadzając ten sygnał do normalnych poziomów roboczych. Wyjście ogranicznika 32 jest dołączone do wejścia wzmacniacza wysterowującego 33, który służy do dalszego przetwarzania sygnału, to znaczy do zapewnienia korekcji szumowej. Wyjście wzmacniacza wysterowującego 33 jest dołączone do wejścia wyjściowego wzmacniacza mocy 34, którego zadaniem jest przekształcenie wyjściowego sygnału napięciowego w prąd wyjściowy. Ten prąd proporcjonalny do wartości zróżniczkowanego sygnału wizyjnego i jest wykorzystywany do wysterowywania cewki 26 modulacji szybkości odchylania wiązek.

Stopień 35 modulacji szybkości odchylania wiązek ma sygnałową charakterystykę opóźnienia dopasowaną do charakterystyki opóźnienia sygnału luminancji, który ma być poddany przetwarzaniu przez stopnie 15, 17, 20. W ten sposób może być uzyskane dokładne zsynchronizowanie krawędziowego uwydatnienia odtwarzanego obrazu.

Jak zaznaczono uprzednio, wiele nowoczesnych odbiorników telewizyjnych może pracować w systemie generacji obrazu odtwarzanego na ekranie. W tym związku takie odbiorniki zawierają generatory 40 obrazu odtwarzanego na ekranie. Taki generator 40 może zawierać licznik linii i reagować na sygnał synchronizacji pola, aby było możliwe selektywne nałożenie tekstu lub obrazu graficznego na obraz odtwarzany na ekranie kineskopu. Aby nałożyć informację, generowaną przez generator obrazu odtwarzanego na ekranie, na obraz odtwarzany na tym ekranie, generator 40 jest połączony, poprzez łącze sygnałowe 40b, ze stopniem 17 macierzy RGB i wprowadzania obrazu na ekran. Sygnały przełączające, przesyłane tym łączem, pozwalają, aby stopień 17 macierzy RGB usuwał informację zawartą w pierwotnych sygnałach wysterowujących w celu ich zastąpienia sygnałami wysterowującymi odwzorowującymi znaki generowane w celu ich odtworzenia na ekranie.

Stopień 35 modulacji szybkości odchylania pracuje wykorzystując zróżniczkowany sygnał luminancji, uzyskiwany z głównego źródła sygnałowego i przez to pracuje nawet wówczas, gdy sygnał, który ma być doprowadzony do kineskopu, jest częściowo uzyskiwany z zastępczego źródła sygnałowego takiego, jak generator 40 obrazu odtwarzanego na ekranie. W czasie działania generatora 40 obrazu odtwarzanego na ekranie, droga sygnałowa do kineskopu lub urządzenia obrazowania omija obwody modulacji szybkości odchylania wiązek. Może to powodować opisane powyżej widoczne niepożądane zakłócenia pojawiające się na ekranie odbiornika telewizyjnego.

Aby dalej wyjaśnić istotę współpracy obwodów generacji obrazu wprowadzanego naekran z obwodami modulacji szybkości odchylania wiązek, należy rozpatrzyć fig. 2, na której przedstawiono schematycznie scenę odtwarzaną na ekranie telewizora 36, gdy generator 40 wprowadzania obrazu na ekran pracuje tak, aby wygenerować słowo NIEMY. Słowo NIEMY pojawia się na ekranie w dowolnym formacie graficznym, jak zaznaczono liczbą 38. Należy podkreślić, że słowo NIEMY jest generowane przez generator 40 wprowadzania obrazu na ekran podczas wybierania zadanej liczby linii odchylania 37 i dlatego może mieć dowolny wymiar lub kształt i dowolną lokalizację na ekranie. Obrazy-zjawy sceny na ekranie 36 mogłyby się pojawić z tyłu lub obok obrazu słowa NIEMY, ponieważ stopień 35 modulacji szybkości odchylania wiązek reaguje raczej na usuniętą informację o luminancji, niż na generowaną informację alfanumeryczną.

Aby wyeliminować ten efekt, zgodnie z wynalazkiem, stopień 35 modulacji szybkości odchylania wiązek selektywnie wyłącza się z normalnej pracy w czasie generowania znaków, które mają być wyświetlone na ekranie, lub w czasie przedziałów czasowych odtwarzania obrazu przydzielonych zastępczemu źródłu sygnału wizyjnego. Jak pokazano na fig. 1. sygnał wyjściowy na łączu 40c z generatora 40 obrazu wprowadzanego na ekran jest doprowadzany do stopnia 35 modulacji szybkości wybierania, aby zastąpić pracę obwodów modulacji szybkości odchylania podczas generowania obrazu wprowadzanego na ekran i zasadniczo zredukować możliwość pojawienia się widocznych zakłóceń podczas działania generatora wprowadzającego obraz na ekran.

Figura 3 szczegółowo przedstawia część układu z fig. 1, obejmującą stopień modulacji szybkości odchylania 35. Wizyjny sygnał luminancji YS jest doprowadzany przez rezystor 41 do emitera tranzystora 42 włączonego w układzie o wspólnej bazie. Polaryzacja bazy dla

166 499 tranzystora włączonego w układzie o wspólnej bazie jest uzyskiwana poprzez dzielnik napięcia, składający się z rezystorów 43 i 44 włączonych między źródłem o potencjale roboczym +VA a masą układu. Kondensator bocznikujący 45 jest włączony między masą układu a bazą tranzystora 42. Kolektor tranzystora 42 jest dołączony poprzez rezystor obciążający 46 do źródła o potencjale roboczym +VA. Kolektor tranzystora 42 również jest połączony z bazą tranzystora 48 włączonego w układzie wtórnika emiterowego. Kolektor tranzystora 48 jest połączony ze źródłem o potencjale +VA, a emiter jest połączony z masą układu poprzez rezystor 49. Emiter jest również połączony zmiennoprądowo przez kondensator 50 z bazą tranzystora 51. Tranzystor 51 jest częścią różniczkującego wzmacniacza ograniczającego 32 z fig. 1.

Baza tranzystora 51 jest połączona z obwodem rezonansowym, zawierającym cewkę indukcyjną 54, zabocznikowaną kondensatorem 55. Obwód rezonansowy pracuje tak, aby wprowadzić spłaszczone opóźnienie grupowe odpowiednio do działania obwodu różniczkującego 31, które ma skompensować charakterystykę obwodu różniczkującego i zapewnić linearyzację sygnału wyjściowego w zakresie wielkich częstotliwości. Obwód różniczujący 31 zawiera kondensator 55 i rezystor 53. Jedno z wyprowadzeń rezystora 53 jest dołączone do zacisku obwodu rezonansowego, oddalonego od bazy tranzystora 51, a drugie jego wyprowadzenie jest połączone z punktem połączenia rezystorów 71 i 72 dzielnika napięcia, składającego się z rezystorów 71, 72, 73. Dzielnik napięcia ustala punkt pracy różniczkującego wzmacniacza ograniczającego.

Różniczkujący wzmacniacz ograniczający 52 zawiera tranzystor 51 i tranzystor 52. Kolektor tranzystora 51 jest bezpośrednio połączony ze źródłem potencjału roboczego +VA, a jego emiter jest dołączony, poprzez rezystor 62, do sterowanego źródła prądu 18, mianowicie do kolektora tranzystora 65. Emiter tranzystora 65 jest połączony, poprzez rezystor 66, z masą układu. W podobny sposób emiter tranzystora 52 jest połączony z kolektorem tranzystora 65, będącego źródłem prądu stałego, poprzez rezystor 63. Rezystory 62 i 63 mogą mieć jednakowe rezystancje. Kolektor tranzystora 52 jest połączony ze źródłem potencjału roboczego +VA poprzez kolektorowy rezystor obciążający 68. Kolektor tranzystora 52 stanowi wyjście wzmacniacza ograniczającego 32. Baza tranzystora 52 jest połączona z punktem połączenia rezystorów 71 i 72 poprzez rezystor 60. Baza tranzystora 52 jest połączona z masą układu poprzez kondensator 61, który bocznikuje składowe wielkiej częstotliwości. Polaryzacja stałoprądowa dla tranzystora 51 jest zapewniona poprzez dołączenie rezystora 53. Rezystor 60 i rezystor 53 mają jednakowe rezystancje i zapewniają jednakową polaryzację stałoprądową tranzystorów 51 i 51. Baza tranzystora 65, będącego źródłem prądu, jest połączona z punktem połączenia rezystorów 72 i 73 dzielnika napięcia oraz z kolektorem tranzystora sterującego 118, co ma na celu sterowanie prądem przepływającym przez wzmacniacz ograniczający 32. Takie sterowanie zmienia wartość międzyszczytową sygnału wyjściowego ogranicznika, jak to zostanie objaśnione poniżej, oraz zapewnia ograniczenie dwupoziomowe wartości szczytowych.

Kolektor tranzystora 52 jest bezpośrednio połączony z bazą tranzystor załączonego w układzie wtórnika emiterowego. Kolektor tranzystora 80 jest dołączony do źródła potencjału roboczego +VA, a emiter tego tranzystora jest połączony ze stopniem wysterowującym 33.

Stopień wysterowujący 33 zawiera tranzystory komplementarne 85 i 88. Baza tranzystor 85 jest dołączona do emitera tranzystora 80 bezpośrednio, a bazy tranzystora 88 - poprzez diodę 81. Dioda 81 jest włączona bezpośrednio między bazami dwóch tranzystorów wysterowujących. Między emiterami tranzystorów 85 i 88 jest włączony rezystor 87, natomiast między bazą tranzystora 88 a masą układu włączony jest rezystor 82. Tranzystory 85 i 88 tworzą wzmacniacz klasy B, który pracuje tak, aby wysterować stopień wyjściowy 34. Wzmacniacz klasy B zapewnia również obniżenie poziomu szumów.

Emitery tranzystorów 85 i 88 stopnia wysterowującego klasy B są połączone zmiennoprądowo z odpowiednimi bazami tranzystorów komplementarnych 111 i 113 stopnia wyjściowego 34. Aby zapewnić sprzężenie zmiennoprądowe, emitery tranzystorów 85 i 88 są połączone szeregowo poprzez odpowiednie rezystory 89 i 90 z odpowiednimi kondesatorami 91 i 92.

Emiter tranzystora 111 jest połączony, poprzez rezystor 110, ze źródłem potencjału roboczego +VC. Rezystor 122 i kondesator 121 zapewniają ograniczenie prądowe i filtrowanie prądu zasilania. Źródło potencjału roboczego +VC jest źródłem prądu stałego o stosunkowo

166 499 dużej wartości i napięcia, na przykład, 135 V, w porównaniu z wartością napięcia źródła +VB, która wynosi, na przykład, 14 V. Przez to wyjściowy stopień wzmacniający 34 może dostarczać duży prąd do cewki 26 modulującej prędkość odchylania linii.

Kolektor tranzystora 111 jest połączony z kolektorem tranzystora 113 tak, że te dwa tranzystory tworzą stopień wyjściowy klasy B. Polaryzacja tranzystorów stopnia wyjściowego jest zapewniona poprzez dzielnik napięcia, składający się z rezystorów 100, 101, 102, 103. Emiter tranzystora 113 jest połączony z masą układu poprzez rezystor 114 i rezystor 116, realizujący próbkowanie prądu. Rezystor 116 jest zabocznikowany kondesatorem filtrującym 115. Stała czasowa filtru RC utworzonego z rezystora 116 i kondensatora 105 jest rzędu 20 do 30 okresów odchylania linii.

Jeden zacisk cewki 26 modulującej szybkość odchylania wiązki jest połączony z punktem połączenia kolektorów tranzystorów 111 i 113, natomiast drugi jej zacisk jest połączony z masą układu poprzez kondensator 105. W ten sposób, cewka modulująca prędkość odchylania wiązki jest sprzężona zmiennoprądowo ze stopniem wyjściowym tak, nie może przez nią przepływać składowa stałoprądowa. Równolegle do cewki 26 modulującej szybkość odchylania wiązki dołączony jest rezystor tłumiący 109. Stabilizacja stałoprądowa jest uzyskiwana poprzez dołączenie punktu połączenia cewki 26 i kondensatora 1θ5 z punktem połączenia rezystorów 101 i 102.

Stopień wyjściowy 34 jest objęty sprzężeniem zwrotnym, realizowanym za pomocą rezystora 116, który zabezpiecza stopień wyjściowy przed nadmiernym rozproszeniem mocy wówczas, gdy sygnał luminancji YS ma średnio dość wysoką składową wielkiej częstotliwości. Średnia wartość prądu przepływającego przez stopień wyjściowy 34 jest wartością prądu przepływającego przez rezystor próbkujący 116. Spadek napięcia filtrowanego na rezystorze 116 jest wartością, reprezentującą wartość tego prądu wyjściowego i to napięcie jest doprowadzane do bazy tranzystora 118 poprzez rezystor 120. Baza tranzystora 118 jest połączona z masą układu poprzez kondensator 117. Wartość pojemności kondensatora 117 jest wybierana dostatecznie dużą, aby skutecznie tłumić wszelkie składowe o wielkiej częstotliwości oraz szumy, jakie mogą pogarszać pracę tranzystora 118. Kolektor tranzystora 118 jest połączony, poprzez rezystor 119, z punktem połączenia rezystorów 72 i 73 dzielnika napięcia, który to punkt połączenia jest dołączony do bazy tranzystora 65, będącego źródłem prądu stałego.

Zwiększenie prądu, przepływającego przez stopień wyjściowy 34, spowodowane, na przykład, zwiększeniem średniej wartości składowej wielkiej częstotliwości wizyjnego sygnału luminancji YS, powoduje zwiększenie prądu przepływającego przez tranzystor 118 i zmniejszenie prądu przepływającego przez tranzystor 65. Zmniejszenie prądu przepływającego przez tranzystor 65 powoduje zmniejszenie wartości międzyszczytowej sygnału wyjściowego. Wynikiem tego jest zmniejszenie średniej wartości sygnału wysterowującego doprowadzanego do stopnia wyjściowego 34. W ten sposób zabezpiecza się stopień wyjściowy przed nadmiernym rozproszeniem mocy.

Generator 40 odtwarzania obrazu na ekranie z fig. 1 i fig. 3 wytwarza impulsy wygaszania 40a na zasadzie wybierania liniowego, które to impulsy są doprowadzane do stopnia 17 macierzy w przedziałach czasowych generowania znaków odtwarzanych na ekranie. Te impulsy wygaszania są również doprowadzane do obwodu blokującego 19 modulacji szybkości odchylania, w celu zapewnienia selektywnego blokowania normalnego działania obwodów modulacji szybkości odchylania w czasie generowania znaków odtwarzanych na ekranie.

Na figurze 3, ujemne impulsy wygaszania odtwarzania na ekranie 40a są doprowadzane, poprzez rezystor 130, do bazy tranzystora 133. Rezystor 132 jest włączony między masą układu a bazą tranzystora 133. Kolektor tranzystora 133 jest połączony z bazą tranzystora 136 blokującego modulację szybkości odchylania wiązki. Polaryzacja stałoprądowa bazy tranzystora 136 jest zapewniona ze źródła o potencjale roboczym +VA poprzez rezystor 134. Kolektor tranzystora 136 jest dołączony, poprzez rezystor 135, do bazy tranzystora 65, będącego źródłem prądu stałego. Baza tranzystora 65 jest również połączona z masą układu poprzez kondensator 137, który, jak zostanie objaśnione w dalszej części opisu, ma stosunkowo dużą pojemność.

Gdy generator znaków odtwarzanych na ekranie 40 pracuje wytwarzając znaki, które mają być odtworzone na ekranie w miejscu zadanego zestawu linii odchylania w taki sposób, że generuje ciąg impulsów wygaszania 40a w każdym okresie odchylania linii zestawu linii. Te impulsy odpowiadają punktowi wprowadzenia obrazu odtwarzanego na ekranie dla każdej linii. Każdy z impulsów 40a wygaszania będzie włączał tranzystor 136 na czas trwania tego impulsu, szybko rozładowując kondensator 137 i zmieniając kierunek prądu bazy tranzystora 65. Źródło prądu dla wzmacniacza różniczkującego 32 zostaje przez to odłączone albo też wartość tego prądu zostaje znacznie zmniejszona, zależnie od rezystancji rezystora 135 włączonego szeregowo z kolektorem tranzystora 136. Na przykład, wartość prądu źródła prądu 18 może być zredukowana do poziomu, przy którym wartość międzyszczytowa sygnału wyjściowego wzmacniacza różniczkującego jest zredukowana o 20 dB względem normalnego poziomu. W różnych okolicznościach, nawet taka nieznaczna redukcja, jak 6 dB, może dać korzystne efekty.

Jako wynik działania obwodu wyłączającego 19, żaden z sygnałów poddanych różniczkowaniu o znacznej wartości nie jest doprowadzany do stopnia wyjściowego 34. Cewka 26 modulacji szybkości odchylania nie otrzymuje wystarczającego prądu wzbudzającego w czasie działania generatora znaków odtwarzanych na ekranie, przez co zapobiega się odtwarzaniu widocznych zakłóceń na ekranie telewizora.

Po zakończeniu generacji znaków odtwarzanych na ekranie impulsy wygaszania 40a nie sąjuż więcej generowane, czego wynikiem jest wyłączenie tranzystora 136. Zgodnie z inną cechą wynalazku, tranzystor 65, będący źródłem prądu, nie ustawia się w stan przewodzenia natychmiast po wyłączeniu tranzystora 136. Zamiast tego, tranzystor pozostaje w stanie odciętym, lub w pobliżu stanu odcięcia, przez okres czasu, zależny od czasu, w ciągu którego podtrzymuje rozładowany kondensator 137 w stanie ponownego ładowania do poziomu, przy którym złącze baza-emiter tranzystora zostaje spolaryzowane w kierunku przewodzenia, do normalnej wartości polaryzacji. Czas przeładowania jest funkcją stałej czasowej RC, wyznaczonej przez wartość pojemności kondensatora 137 i wartości rezystancji rezystorów 71, 72, 73 dzielnika napięcia, jak również wartości potencjału roboczego +VA i parametrów obwodu prądowego bazy tranzystora 65. W przypadku, gdy wybiera się kondensator 137 o dużej pojemności, można uzyskać równoważne opóźnienie, to znaczy 20 lub 30 linii odchylania. To przejawia się w stosunkowo wolnym powrocie do normalnej pracy obwodu modulacji szybkości odchylania po zakończeniu generowania znaków odtwarzanych na ekranie.

Stosunkowo powolny powrót do normalnego działania obwodów modulacji szybkości odchylania stanowi o zaletach rozwiązania według wynalazku pod wieloma względami, na przykład, gdy obwód blokujący 19 jest dołączony do stopnia 35 modulacji szybkości odchylania w sposób, przedstawiony na fig, 2, wzmacniacz różniczkujący 32 zostaje zablokowany, gdy zablokowany jest tranzystor 65, będący źródłem prądowym. Napięcie na kolektorze 52 zostaje wówczas podwyższone do poziomu +VA. Napięcie o tak podwyższonym poziomie zostaje przekazane do złącz baza-emiter tranzystorów 80 i 85 i doprowadzone do kondensatorów 91,92 działających zaporowo dla składowej stałoprądowej, zmieniając poziomy ich ładowania.

Można założyć, że tranzystor 65 źródła prądu powraca do poprzednich warunków natychmiast po zakończeniu generowania obrazu odtwarzanego na ekranie. Wówczas działanie wzmacniacza różniczkującego 35 również byłoby przywracane natychmiast. Pełna amplituda międzyszczytowa sygnału wysterowującego byłaby natychmiast odtworzona dla wysterowywania stopnia wyjściowego wzmacniacza 34. Jednakże, z powodu zmiany poziomu, do którego są ładowane kondensatory 91 i 92, do wzmacniacza wyjściowego będzie doprowadzany sygnał o niewłaściwym poziomie, powodując błędną i niepożądaną modulację szybkości odchylania wiązek elektronów. Ta niepożądana modulacja następuje przy pełnym wysterowaniu zmiennoprądowym i trwa do momentu ustalenia się prawidłowych poziomów ładowania kondensatorów 91 i 92, blokujących składową stałoprądową.

Istnieje możliwość wyeliminowania niepożądanych zjawisk przejściowych stałoprądowych, poprzez odpowiednie zmniejszenie wartości pojemności kondensatorów 91 i 92, na przykład, dziesięciokrotne lub większe. Jednakże wprowadziłoby to niekorzystne zmiany kształtu impulsów modulacji szybkości odchylania, wskutek powstałej w tym związku nierówności czasu propagacji składowych o różnych częstotliwościach, które składają się na impuls modulacji szybkości odchylania.

Poprzez załączenie kondensatora 137, dołączonego do bazy tranzystora 65, będącego źródłem prądu, przewodzenie tranzystora zwiększa się powoli, aż do zakończenia generowania obrazu odtwarzanego na ekranie. Wartość międzyszczytowa sygnału wysterowującego modulacji szybkości odchylania na kolektorze tranzystora 52 powoli się zwiększa do normalnej pełnej amplitudy w sposób, który wspomaga ponowne ustalenie dokładnych poziomów ładowania dla kondensatorów blokujących 91 i 92. To powoli (stopniowo) ustawia wzmacniacz różniczkujący 32 w stan przewodzenia, eliminując możliwość powstawania warunków przesterowania w układzie modulacji szybkości odchylania, które, w przeciwnym przypadku, może powstać po zakończeniu odtwarzania wygenerowanego obrazu na ekranie.

Na figurze 4a przedstawiono w skali jednego przedziału czasowego odchylania pola kształt obwiedni sygnału prądowego modulacji szybkości odchylania, to znaczy prądu przepływającego przez cewkę 26 z fig. 1 i fig. 3.

Na figurze 4b w tej samej skali czasowej odtwarzane jest odwrócone napięcie katodowe, które jest przykładane do jednej z katod kineskopu. Pionowo zorientowane linie usytuowane jedna obok drugiej, zaznaczone na fig. 4a i fig. 4b, odwzorowują schematycznie składowe wielkiej częstotliwości sygnałów.

Na figurze 4b słowo NIEMY identyfikuje przedział w zadanym polu odchylania, gdy słowo NIEMY pojawia się na ekranie telewizora. Jak można zobaczyć, prąd modulacji szybkości odchylania z fig. 4a, w tym przedziale czasowym, jest zredukowany do zera. Taka redukcja jest wprowadzana stosunkowo szybko. Natomiast powrót prądu modulacji szybkości wybierania do poziomu normalnego odbywa się stosunkowo wolno, po zakończeniu generowania znaków. Kondensator 137, jak zaznaczono uprzednio, zapewnia możliwość powolnego powrotu tak, iż czas powrotu odpowiada przedziałowi czasowemu zajmowanemu przez 20 do 30 linii.

166 499

FIG. 2

FIG . 3

»3035

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.

Cena 1,00 zł.

Claims (8)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Urządzenie odbiorcze telewizji kolorowej zbudowane z obrazowego urządzenia wyświetlającego, źródeł pierwszego sygnału wizyjnego i zastępczego sygnału wizyjnego dołączonych do układu przetwarzającego sygnał telewizji kolorowej, który to układ jest następnie dołączony do urządzenia wyświetlającego, oraz z układu modulującego szybkość wybierania linii dołączonego do źródła pierwszego sygnału wizyjnego, znamienne tym, że ma układ blokujący (19), którego wejście jest dołączone do źródła (40) zastępczego sygnału wizyjnego a wyjście jest dołączone do układu modulującego (35) szybkość wybierania linii.
2. 2. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że do wyjścia układu modulującego (35) szybkość wybierania linii jest dołączona pomocnicza cewka odchylająca (26) umieszczona w urządzeniu wyświetlającym (21).
3. 3. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że układ modulujący (35) szybkość wybierania linii zawiera wzmacniacz ograniczający (32), którego wejście jest dołączone do źródła (12) pierwszego sygnału wizyjnego, zaś układ blokujący (19) zawiera przełącznik (133, 136), którego zacisk sterujący jest dołączony do źródła (40) zastępczego sygnału wizyjnego.
4. 4. Urządzenie według zastrz. 3, znamienne tym, że wzmacniacz ograniczający (32) jest wzmacniaczem różnicowym (51, 52) zasilanym ze źródła prądowego (18), do którego zacisku sterującego jest dołączone wyjście przełącznika (133, 136).
5. 5. Urządzenie według zastrz. 4, znamienne tym, że wzmacniacz różnicowy (51, 52) zawiera pierwszy (51) i drugi (52) tranzystory połączone razem emiterami i dołączone do źródła prądowego (18) w punkcie ich połączenia.
6. 6. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że układ modulujący (35) szybkość wybierania linii zawiera wzmacniacz wyjściowy (34), który jest dołączony do poprzedzającego go wzmacniacza (33) w układzie modulującym (35) szybkość wybierania linii przez obwód pojemnościowy (91,92).
7. 7. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że źródłem (40) zastępczego sygnału wizyjnego jest generator obrazu.
8. 8. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że droga sygnału ze źródła (40) zastępczego sygnału wizyjnego do urządzenia wyświetlającego (21) omija układ modulujący (35) szybkość wybierania linii.