PL165699B1

PL165699B1 - Sposób wytwarzania srodka radiofarmaceutycznego PL PL

Info

Publication number: PL165699B1
Application number: PL91290717A
Authority: PL
Inventors: Jaime Simon; Joseph R Garlich; Keith R Frank; Kenneth Mcmillan
Original assignee: Dow Chemical Co
Priority date: 1990-06-18
Filing date: 1991-06-18
Publication date: 1995-01-31
Also published as: HUT57994A; PT97996A; CN1063615A; FI912933A0; HK80496A; MC2260A1; FI912933A; PL290717A1; DE69110554D1; IL98536A0; PH30975A; IE71023B1; EP0462787A1; SK279598B6; IE912057A1; CA2044812C; BR9102579A; IL98536A; SA92120343B1; NZ238547A

Abstract

1. Sposób wytwarzania srodka radiofarmaceutycznego; polegajacy na reakcji ligandu i radionuklidu, znamienny tym, ze radionuklid samar-153, holm-166, iterb-175, lutet-177, itr-90 lub gadolin-159 poddaje sie reakcji z ligandem, którym jest kwas etylenodiam inotetram etyleno- fosfonowy, dietylenotriaminopentam etylenofosfonowy, hydroksyetyloetylenodiaminotrimety- lenofosfonowy, nitrylotrim etylenofosfonowy, tris(2-aminoetylo)aminoheksametylenofosfono- wy, 1-karboksyetylenodiaminotetrametylenofosfonowy, bis(aminoetylopiperazyno)tetrametyle- nofosfonowy lub 1,4,7,10-tetraazacyklododekanotetram etylenofosfonowy lub ich fizjologicznie dopuszczalne sole, który zawiera pewna ilosc wody, wytworzony kompleks zam raza sie i nastepnie rozmraza sie przed uzyciem. PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania środka radiofarmaceutycznego. Środki radiofarmaceutyczne stosuje się w leczeniu i/lub diagnostyce różnych schorzeń, zwłaszcza raka.

Przerzuty do kości są częstym i katastrofalnym przypadkiem u pacjentów z rakiem. Ból, patologiczne złamania, częste zaburzenia neurologiczne i wzmożona nieruchomość, spowodowane przez takie przerzutowe zmiany w kościach, znacząco pogarszają jakość życia chorych na raka. Liczba pacjentów z takimi przerzutami jest duża, ponieważ prawie u 50% pacjentów z rakiem sutka, płuc lub prostaty rozwijają się przerzuty do kości. Przerzuty do kości obserwuje się także u pacjentów z nowotworem nerki, tarczycy, pęcherza, szyjki i innymi guzami, ale ogólnie rzecz biorąc ci pacjenci stanowią mniej niż 20% pacjentów, u których rozwinął się przerzut do kości.

Przerzutowe zmiany w kościach rzadko zagrażają życiu i czasem zdarza się, że pacjenci przeżywają kilka lat po odkryciu takich zmian. Początkowo, cele leczenia koncentrowały się na łagodzeniu bólu zmniejszając w ten sposób potrzebę leczenia narkotykami i zwiększając zdolność poruszania się.

Radiofarmaceutyki stosowane w sposób według wynalazku wytwarza się w postaci kompleksów metalu z ligandem, zwłaszcza kompleksu samaru-153 z kwasem etylenodiaminotetrametylenofosfonowym (1i³Sm-EDTMP“), jak to ujawniono w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4898724. ^Sm-EDTMP, zwłaszcza w postaci środka farmaceutycznego, stosuje się do łagodzenia bólu kości i do leczenia guzów wapniotwórczych. Wytwarzanie i zastosowanie tego kompleksu jest przedstawione w opisie paten to wym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 898 724, w kanadyjskim opisie patentowym nr 1 243 603 i opublikowanym europejskim zgłoszeniu patentowym nr 1(64843. Dodatkowe zastosowanie radiofarmaceutyków w celu supresji szpiku kostnego jest przedstawione w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 853 209. We wszystkich powołanych opisach przedstawione jest zastosowanie radiofarmaceutyków, zwłaszcza n³SmEDTMP, w postaci środków z odpowiednimi farmaceutycznie dopuszczalnymi nośnikami.

Jedną z niedogodności podawania radiofarmaceutyków jest potencjalna możliwość radiolitycmej degradacji cząsteczek organicznych występujących w środku, która może zmienić biodystrybucję radioizotopu lub dać w rezultacie toksyczne produkty uboczne. Żaden z tych efektów nie jest pożądany. Gdy potrzebna jest wysoka dawka promieniowania, zwiększona jest możliwość radiacyjnego uszkodzenia cząsteczki organicznej (np. EDTMP). Taka degradacja jest bardziej prawdopodobna, gdy stosuje się terapeutyczne radionuklidy (np. ^Sm), które mają dostarczać wysoką dawkę promieniowania.

Jednym ze sposobów zapobieżenia radiolizie było dodawanie do środka inhibitora wolnych rodników. Jednakże inhibitor lub produkty jego degradacji mogą być toksyczne lub mogą zakłócać biodystrybucję radiofarmaceutyku. Zastosowanie inhibitora takiego jak alkohol benzylowy jest omówione w następujących publikacjach: H. Ikebuchi i wsp., Radioisotopes 26(7), 451-7 (1977); B. J. Floor i wsp., J. Pharm. Sci. 24(2), 197-200 (1985) i A. Rego i wsp., J. Pharm. Sci 71(11), 1219-23 (1982).

Inny problem związany ze środkami radiiofarmaceutycznymi (znanymi z amerykańskiego opisu patentowego nr 4 989 724 i europejskiego zgłoszenia patentowego nr 164 843) polega na tym, że stosuje się molowy nadmiar ligandu (np. EDTMP) w porównaniu z ilością metalu. Gdy wstrzykuje się dużą ilość jonów metalu (np. Sm⁺³), należy wstrzykiwać także dużo większą ilość wolnego czynnika chelatującego. Nadmiar ligandu może skompleksować jony metalu w strumieniu krwi, co może doprowadzić do komplikacji u pacjenta. Istnieje zatem zapotrzebowanie na środek, który zawiera minimalną ilość wolnego czynnika chelatującego.

165 699

Jeszcze inny problem jest związany ze sposobem iniekcji. Na ogół, wszystkie takie radiofarmaceutyki podaje się przez iniekcje dożylne (I.V). Przy I.V. pacjent może doświadczyć pewnego dyskomfortu, a czasem trudno jest znaleźć u pacjenta odpowiednią dostępną żyłę.

W związku z powyższym korzystny byłby środek zawierający radiofarmaceutyki, który ulegałby minimalnej radiolizie przed użyciem i mógłby być wstrzykiwany kilkoma sposobami i nie zawierałby nadmiaru wolnego (lub nieskompleksowanego) ligandu.

Radiolizę zilustrowano na rysunkach. Na fig. 1 przedstawiono radiolizę EDTMP wywołaną przez 1⁵³Sm o aktywności właściwej 100mCi/ml w obecności 5% etanolu („EtOH“; +), 0,9% alkoholu benzylowego (BzOH: óbółiki zamrożnej (Δ) i l^or^tl^c^inej ( 1).

Figura 2 przedstawia radiolizę EDTMP w nieinhibitowanych zestawach przy różnych aktywnościach właściwych ^Sm: 1 WOmCi/ml; +5OmCi/ml, ^m 30 mCi/ml; Δ.30 mC^róml.

Sposobem według wynalazku wytwarza się ulepszony środek, w postaci którego można podawać radia)armaceutyki; zwłaszczy '⁵³S_m-EDTMP, w y)órym ki ewze^k^śtaanie zredukmwano padiolizć EDTMP, Oce znrkany s0utccono3ci radiofaΓmacektyku. Śnodki wytworeane sukyobem wedhlg wynalazku zawi errjąc co naS^n^otj^<r en raUionaOlid skkm pleosowany n ligandem ^ό^ο flzjologiczniz dop^ana^ soU.

Sgosób według wanal aoku polega na tym, ze radionuklid samar-153 ( Sm), holm-166 (^Ho^uerb-nS (¹ ^YO., iuest-cyz (¹⁷⁷Lu), itr-90 (⁹⁰Y) lub gado^^! (¹⁵⁹GS), poddaje się (eakcji z Π—andem, lctó^i), jeut kwas etylenudiaminotetΓamsta ldoayosOonowy (EDTMP), dinzy/rgoteinmi nopentamsiyiecoro-fo nowy ZDZZOoSPO, hyd-oksaetylootylyaodlyminolamztylendfocfznowy (HWEDTMPi, mtΓy/otoimeCyleaoUosfunowk (ΝΤΜΡΧ tπs-ly-aminnytyla)aminohyk.symecylenofosfanowu (ΤΤΗΜΙ^ t-ZarbnUsyetyloocdiaminotet)ametylenofarOozowy ZCEDTMP), aiz(cminoy/ytopiperazynol-tutrametarayafkzfknowa SAEPTMW) i l,Z,O,10-/ftcaackcykloaekznoz Ie/ramrlylenoyprCogowo tDO'ϊ'OaP) i ich Uztoίootccnie dopuszcual n e sole. SzezegOinie Cazya-inyml rzdionuklidamtsą 5m i Hz, p)zyczym (-τ^ο-, aojkoraystniejszz. Szczególnie korzkstncci

s. CDT MP, DTPMP, HEEDTMP, TTHMPj AEPTM—j CEDTMd i DOTM^ opCzzczo ECTM P. isczeuó lais Uzruy stnym rsdiofasmaceztykiem jsst ko mplaks z. osa EDTMP zjcgo

SizaDiogiasnie dopcsedzalne korz,

Stwiecdeono, zz szodek oa^diofarmaceutyczny wytwarzany sposobem według wynalazku, nie musi bnć pozowaiż doyalnie ZS. V-Z, rOc uzyck^ żckaco eiodssiwfbucjr rdioudΙ^ΗΡο. Oodobnz aiodyairyCyaJę uzyskujż lię pizy podbpaniu doożraewą owom (I, P^ podskórnym (S. C.t IoT aomięśgiowam .

Sśndek wytwarzany sposobem według wynalazku może także zawierać jon metalu dwuwartościowego w iloćzi O,OC s 5 moli )ocu nu 1 mol liganda, kzóry nie prnezzkadza c (οόι,ηπιη zi(ydiofkΓmyccutyccn ego komploksu. Dwuwartoź ciown metal wprowdzz sik do Ssndkn farmaceuroazof^i^o jzcnym z nastęayjrcych up oambów: A) dwkΡaΓtoZzikwy mzial dodajo śro dk komaieksu (yainzgtywny cezal-Ugand prych zcmyożekiem drcpcratu śub k) kampSsks od /oadtywna mekaliigayd zamraża się. eadtępnie szamsara żę i palMn podaje sib dwuwar^^^o^y mekny i nystrpwe zwsniueiaie powtdrniz ζ-ζγ-ζη sśr po czym rozmraża oię ńeodęk, ku kwuwartoCci owy me tai ddCore —5 do uol^iw oru lonów zeta!: Γad-oak cyccsgo, maz^pnie do ed ioadtywnzgo rootworu kakaos sńe /idaild i wytwasny cię kompSzks. samraća sie doιnp/edc i rozmraża sik prccd gyyyizm łuu Do dnZa-si( dwu wartkieżowy mytai w postari οΜο^υ out wodosodenku ds Upadu, ncatepnip za parnoj— aasaky ustawća cię pH, iiofihzuje sio Γozswór ί otrzympny ligSilizowaay CΓodeki motał DsvowaΓtościk\iW'-ligsnd, 9ekunz-ysuuje ęię zz kómocy kwatow^ roztwocu ocwieyąjzeega żon mcu^^^ radioyktywdzoai zemyaża cip kompl ezs s pastępnie enzmraży sio go przed ocyerem. Gdy jon metalu ewowart05cizweso Codżje się ayrrp zdionukUdem WDcezns się (eo t uzym ug^e ζορίζί^ί tr-dku sc um za0oacz5z(a dodawama ^ϊοηυΗίΟ^ a nart cpnie iw/ko wied njeCeli mię zza wytwose.yaiem rsdU ka a jego nży aioas moO-w a :dłr^^sSa -sus s

Zc średkkzh m-ytwprcaoyrS spc5obam wzyług wynalazku, które zawierają metal dwuwartościowy, zrydaWawkna test do miaimum ilo55 wulncgo .luz ui9ekom e:eksowasrgoi Sigmuku (op, EDTMP), ukoca Ozst wdoocadzrua do stcum-enia krwi seyaów. Tmki kompldkc meld dwuwzruoSriowy-ligand tedumuis chel atację innac— mstkii (np. wapnia) okzez Uaand we Crwi. Zmium emnietnny lig soaodlipa j-lachnio nadnriaΓu Ugrndu. Jodnakżc dwuwar-zściowa me)al ni.

165 699 5 może przeszkadzać w tworzeniu się kompleksu radiofarmaceutycznego (np. ¹⁵³Sm-EDTMP). Odpowiednimi dwuwartościowymi metalami są Fe^z+ i Mn²⁺ oraz metale ziem alkalicznych, np. Mg²⁺, Ca²⁺, Sr²⁺ i Ba²⁺, najkorzystniej Ca²⁺. Te środki radiofarmaceutyczne zawierają od 0,25 do 5 moli metalu dwuwartościowego na 1 mol ligandu, zwłaszcza korzystnie· 0,5-3 moli, korzystnie 0,5-1 mola, bardziej korzystnie 0,75-1 mola, a najkorzystniej 0,9-1 mola.

W sposobie wytwarzania środków, które zawierają metal dwuwartościowy, korzystnie jako ligand stosuje się kwas etylenodiaminotetrametylenofosfonowy, a stosunek molowy metalu dwuwartościowego do tego kwasu jest w zakresie 0,25-1, bardziej korzystnie 0,5-1, a jeszcze korzystniej 0,75-1, a najkorzystniej 0,9-1.

W każdym ze sposobów wytwarzania środka radiofarmaceutycznego należy zwrócić uwagę na okres półtrwania stosowanego radionuklidu (np. ^Sm t-t/2 = około 46 godzin), a także na czas pozostawiania radionuklidu w roztworze z ligandem. Aktywność i czas pozostawania radionuklidu w roztworze z ligandem określa konieczność zamrażania środka.

W korzystnym rozwiązaniu D) wytwarza się zestawy zawierające około 1 równoważnik metalu dwuwartościowego na 1 równoważnik ligandu. Liofilizacji można także poddać roztwór układu metal dwuwartościowy-ligand, który po zrekonstytuowaniu za pomocą roztworu radionuklidu, tworzy ilościowo kompleks z jonem metalu radioaktywnego i ma pH od 7 do 8,5. ŚrodeLz metalem dwuwartościowym jest szczególnie korzystny, gdy stosuje się dużą dawkę ligandu, zwykle z wyższymi dawkami radionuklidu, zwłaszcza gdy jest stosowany w przypadku usunięcia szpiku kostnego.

Korzystnie środki zawierające ligand, taki jak EDTMP, ewentualnie z metalem dwuwartościowym, liofilizuje się w taki sposób, aby przez dodatek określonej ilości roztworu radionuklidu w kwasie solnym o odpowiednim stężeniu (korzystnie 0,001-1 N HCl lub bardziej korzystnie 0,01-0,1 N HCl) uzyskać z ilościową wydajnością kompleks radionuklid-ligand, np. Sm-EDTMP i pH 7-8,5. W przypadku środka zawierającego kompleks ¹⁵3Sm - EDTMP korzystne stężenie EDTMP wynosi 35mg/ml, a korzystne stężenie Sm - 3X 10^_4M (tzn. stosunek EDTMP:Sm wynosi około 278:1).

Środki radiofarmaceutyczne z lub bez metalu dwuwartościowego, zamraża się w celu zminimalizowania radiolizy ligandu i następnie rozmraża się przed użyciem. Zamrażać można dowolną dogodną metodą, w której zachowuje się jałowość produktu, korzystnie za pomocą ciekłego azotu lub suchego lodu lub układu aceton-suchy lód, po czym przed użyciem, produkt rozmraża się.

Środek wytwarzany sposobem według wynalazku można podawać na drodze I. V., I. P., S. C. lub I. M. We wszystkich tych przypadkach uzyskuje się podobną biodystrybucję.

Okazało się, że ulepszony sposób ^wtawarznnia radiofarmaceutyków, zwłaszcza ^SmEDTMP, według wynalazku, zmniejsza radiolizę ligandu bez zmiany skuteczności radiofarmaceutyku.

Szczególnie korzystnym radiofarmaceutykiem jest ^Sm-EDTMP i jego fizjologicznie dopuszczalne sole. Takie odpowiednie sole zostały opisane w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4898 724 i obejmują sole addycyjne z tymi zasadami, które tworzą sól co najmniej z jedną grupą kwasową stosowanego ligandu i które nie wywołują znaczącego niekorzystnego działania fizjologicznego, gdy są podawane w dawkach zgodnych z farmakologiczną praktyką. Odpowiednie zasady obejmują np. wodorotlenki, węglany i wodorowęglany metali alkalicznych i metali ziem alkalicznych, takie jak wodorotlenek sodu, potasu, wapnia, węglan potasu, wodorowęglan sodu, węglan magnezu, amoniak, pierwszo-, drugo- i trzeciorzędowe aminy. Te fizjologicznie dopuszczalne sole można wytworzyć przez kontaktowanie kwasu z odpowiednią zasadą.

Definicje:

Sm = samar , wszystkie izotopy zarówno radioaktywne , jak i nieradioaktywne (podobnie w przypadku innych radionuklidów).

^1g3Sm = radiokktawny żzotop samaru o maiee atomowej 153 poodobrne w pzzypadku innych radionuklidów).

EDTMP — kwaj etyienodiaminotetΓametyienotostonowy

1⁵3Sm-EDTMP = ¹3Sramartkwaj etyleBodjaminotetraneetyienftostnnawy, który jest kompleksem w roztworze; zawiera zarówno radioaktywne jak i nieradioaktywne izotopy samaru.

165 699

Znakowano

Radiofarmaceutyk

Zestaw

X-ml zestaw

Rekonstytuowanie

TBA

BzOH

EtOH %

HCl

NaOH

I.V. = I.P. = I.M. = S.C. = MDP = = dodawano roztwór 0,5-1 pikoC i ¹⁵³SmCl3 lub ^16eHoCl3 jako rraser.

= środek radoffarmaceutyczny do i/lub , zwykk w postać i n^woni zawierającego jon metalu radioaktywnego (np. ¹⁵³Sm), połączonego z ograniczonym ligandem (np. EDTMP) w wodnym roztworze. == fioika i z a wdając a sta^ lg^^r^d, ewentualme zawierająca oon metalu dwuwartościowego, do którego dodaje się roztwór jonów metalu radioaktywnego w celu utworzenia kompleksu metal radioaktywny - ligand.

= taki zettaw, który dottarcza Xml n^wom jonów π^Πι radioaktywnego' do wytwacrania komp^km radionkklld-ligand.

= dodwwami kwańnego oz^wom radionukiidu do eettawu w cehi w^wodema radionuelideiigand.

= wodojotlacek lttrabuteiormnniywy = alkohol benzyioy7 = etanol = p>l^j)r^^nt = kwas sonny = wodoroleenek sodu iniekcja dożylna iniekcja dootzeewnowa iniekcja domięśmowa iniekcja podskórna metylcaodifosfonlaa

W części doświadczalnej w celu określenia wydajności kompleksu stosowano chromatograficzną metodę rozdzielenia, z żywicą katioaowymieaaą. Procedura taka jest opisana w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 898 724.

HPLC = wysokosprawna chromatografia cieczowa: stosowano kolumnę Hamilton ™PRP-1 z odwróconymi fazami, a jako dunt 0,- M octan sodu i 0,005 M TBA. Szybkość przepływu 1 ml/min; detekcję mierzono za pomocą detektora radiometrycznego i detektora UV (124(0 inm) sprzężonych ze sobą.

EDTMP wytworzono w czystej postaci, nadającej się do użycia jako farmaceutyk, metodą opisaną w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4937333 i w europejskim zgłoszeniu patentowym nr 411941.

-5iSm otrzymano z reaktora doświadczalnego na Uniwersytecie Missouri, Columbia, MO.

Jako wodę destylowaną używano wodę Barnstead NANO.

Ca(OH )2 stosowano w postaci dihydratu, firmy MCB lub Aldrich, stopień czystości 95%.

Wynalazek objaśniono w następujących przykładach:

Przykład I. Metoda bez dodatku wapnia.

Wytworzono 3 ml 8 X 10^_2M roztworu EDTMP, zawierającego 3 X -0⁴ M Sm. Aktywność właściwa ^Sm wynosiła -00mCi/ml. Trzy próbki po 200 μΐ (próbka I, II i III) umiescrcoao w plastikowych fiolkach i zamrożono w łaźni z suchym lodem i acetonem. Plastikowe fiolki przetrzymywano w lodówce. Inną próbkę 500μ1 umieszczono w szklanej fiolce i dodano 4,3 μΐ alkoholu benzylowego, uzyskując 0,9% (wag./obj.) roztwór (próbka A). Drugą 500 μl próbkę hmicscrcono w szklanej fiolce i dodano 31,8 μΐ etanolu uzyskując 5% (wag. /obj.) roztwór (próbka B). Degradacja była widoczna przez pojawienie się pików nie odpowiadających Sm-EDTMP w chromatogramie radiometrycznym. W czasie tego badania jedną zamrożoną plastikową fiolkę pozostawiono do rozmrożenia w temperaturze pokojowej i pobraną z niej próbkę poddano analizie. Roztwór pozostawiono do odstania bez zamrożenia przez 2-4 godzin i powtórzono analizę roztworu. Pozostałe dwie plastikowe fiolki wykorzystano w celu uzyskania, danych w większych odstępach czasowych podobnym sposobem. Wyniki dla próbek zamrożonych wykazały tylko jeden pik radiometryczny odpowiadający żądanemu produktowi w okresie 60 godzin.

165 699

Próbka kontrolna (nieinhibitowana), obie próbki w alkoholu benzylowym i próbki etanolu wykazały kilka pików radiometrycznych. Procent radiacji, który nie odpowiadał żądanemu produktowi w funkcji czasu od rekonstytucji jest przedstawiony w tabeli 1.

Tabela 1

Zahamowanie degradacji radiologicznej (100 mCi/ml)

Próbka	Czas (godziny)	% degradacji
Kontrolna	0,65	0
Kontrolna	1,17	0
Kontrolna	4,3	0,4
Kontrolna	6,3	0,9
Kontrolna	12,25	4,9
Kontrolna	24,0	18,3
A	10,2	0,1
A	25,5	2,6
B	9,2	0,5
B	26,2	18,2
I	8,25	0
I	10,9	0
II	22,6	0
II	27,0	0
III	48,2	0
III	70,5	0,1

A = 0,9% BzOH , porówaawcaa

B = 5% EtOH

I = zamToOonn.Tozcnrożona po 8,25 godzina^ i amaizcwana, pozostawóona w stanie rozmrożonym do 10,9 godzin i analizowana

II — zamrożonan rozmrożona po 21 godoinaca, hnanizowawa po 222 gogzinach i po 21 godzinach

III — zzmrożonn, roamrożοaapo 44,2 godzćnaah, artihlzowancr pono-wliz ζ^Η^οη^ znów roomrożona po 70,5 godzinach i analizowana

Próbki A i B nie dotyczą wynalazku, natomiast próbki I, II i III ilustrują wynalazek. Wyniki są także przedstawione na fig. 1.

Przykład A. (porównawczy; kontrolny). Próbki przygotowano sposobem opisanym w przykładzie I, z tą różnicą, że aktwyność właściwa 1⁵³Sm wynosiła 30,30 i 50 mCi/ml (próbki C, D i E, odpowiednio). Wyniki są przedstawione w tabeli A.

Te wyniki, wraz z kontrolnymi (100mCi/ml) z przykładu I, są przedstawione graficznie na fig. 2. Wykres ten wykazuje, że szybkość degradacji radiolitycznej jest proporcjonalna do aktywności właściwej radionuklidu.

Tabela A

Niezahamowana degradacja radiolrtyccna

Próbka	Czas (godziny)	% degradacji
C	0,3	0
C	2,25	0
C	4,47	0
C	6,75	0
c	11,3	0
C	21,25	0,7
C	35,0	1,4
C	53,0	3,1
D	0,17	0
D	2,42	0
D	4,5	0
D	6,6	0
D	10,75	0
D	20,6	0,4
D	33,8	1,2
D	52,83	2,1
E	2,0	0
E	5,25	0
E	7.6	0
E	11,5	0,2
E	25,5	0,7
E	47,0	6,5

165 699

Przykład II. Metoda, bez dodawania wapnia. Dwa roztwory przygotowano, tak jak opisano w przykładzie I, z tą różnicą, że miały aktywność właściwą 27 mCi/ml i zamrożono je tak samo, jak w przykładzie I. Próbki przechowywano w pojemniku wypełnionym sproszkowanym suchym lodem. Po rozmrożeniu roztworów pobrano próbki, a roztwory ponownie zamrożono. Próbki poddano analizie HPLC w warunkach według przykładu I. Nie wykryto żadnych pików radiometrycznych poza jednym odpowiadającym żądanemu produktowi po zamrożeniu przez 70 godzin.

Przykład III. Do zlewki odpipetowano 3 ml roztworu EDTMP o stężeniu 70mg/ml. pH roztworu doprowadzono do około 10,26 za pomocą 50% NaOH. Po umieszczeniu roztworu w fiolce z surowicą usunięto wodę w piecu próżniowym. Przygotowano 3 takie fiolki (zestawy EDTMP).

Trzy 6,0 ml zestawy EDTMP przygotowane jak wyżej, zrekonstytuowano za pomocą 3X 10^-4m roztworu HoCle w 0.1 N HCl. Każdy zestaw znakowano 150μΐ 1^eeHo. Mierzono pH roztworu kompleksu w każdej próbce i stwierdzono, że było w zakresie 7,6 -7,7. Do jednej próbki (IV) dodano CaCb do uzyskania molowego stosunku Ca:EDTMP 1:1. Do drugiej próbki (V) dodano CaCl2 aż do uzyskania stosunku molowego Ca:EDTMP 2:1. Trzecia próbka była próbką kontrolną (bez dodatku CaCk). pH próbki IV po dodaniu CaCI wynosiło 7,06 i doprowadzono je do wartości 7,5 za pomocą 50% NaOH. pH próbki V po dodaniu CaCl2 wynosiło 6,6 i następnie doprowadzono je do wartości 7,5 za pomocą 50% NaOH.

Stwierdzono, że % kompleksowania we wszystkich trzech próbkach wynosił 99%.

Szczurom Sprague-Dawley podzielonym na 3 grupy, po 3 w każdej, wstrzyknięto 100μ! próbki kontrolnej, próbki IV i V. Po 2 godzinach oznaczono biodystrybucję i wyniki przedstawiono w tabeli 2.

Tabela 2 % wstrzykniętej dawki (“^Hc) w różnych tkankach

Tkanka	Probk— kontrolna	Próbka IV (1:1)	Próbka Vd (2:1)
Kościec”	53	46	43
Wątroba	0,07	0,05	0,07
Nerki	0,60	0,30	0,30
Śledziona	0,01	0,01	0,01
Mięśnieb	0,34	0,34	0,43
Krew^c	0,08	0,20	0,22

a otrzymane przez pomnożenie % w kcści udowej przez 25 ^b oszacowano jako 43% wagi ciała c oszacowano jako 6,5% wagi ciała ^d wartość średnia z wyników uzyskanych dla 3 szczurów.

Przykład IV. Wytworzono zestaw zawierający Ca (Ca-zestaw) (stosunek molowy Ca:EDTMP 1:1) przez zmieszanie następujących reagentów przy pH= 1,97.

Tabela 3

Reagent	ε	mmol	ml
Woda	_	—	30
EDTMP (96%)	2,198	4,84	—
Ca(OH )2 (95%)	0,3766	4,83	—

pH ustawiono za pomocą 0,1N NaOH. Przy pH = 1,97 roztwór był przezroczysty, przy pH = 2,8-3 roztwór był mętny, a przy pH około 5,8 i około 10,5 - przezroczysty.

Ca-zestaw korzystnie wytwarza się przez odważenie do zlewki stałego Ca(OH )2 i EDTMP, dodanie wody i mieszanie aż do uzyskania przezroczystego roztworu; pH nastawiono powyżej 6.

Następnie można doprowadzić pH do 9,2 i poddać liofilizacji w celu uzyskania żądanego środka w postaci zestawu. Przez dodatek do zestawu roztworu Sm wytwarza się kompleks ^SmEDTMP, który można wstrzykiwać.

165 699 9

Przykłady. Środek ^Sm-EDTMP wytworzono przez rekonstytuowanie 3 ml Ca-zestawu z przykładu IV (stosunek molowy Ca:EDTMP 1:1). Zestaw rekonstytuowano za pomocą 3 X 10⁴ M roztworu Sm w 0,1 N HC1 znakowanego ^Sm i doprowadzono pH do 7,8 (próbka VI). Środek ^Sm-EDTMP (2:1 Ca;EDTMP) wytworzono przez modyfikację procedury według przykładu IV. Zestaw rekonstytuowano stosując 3X 10^_4M roztwór Sm w 0,1 N HCl znakowany ⁵³Sm i doprowadzono pH do 7,2 (próbka VII). Także 6 ml zestawu kontrolnego, bez Ca, rekonstytuowano za pomocą 6,0 ml 3X 10⁴ roztworu Sm w 0,1 N HCl znakowanego ¹5³Sm i pH doprowadzono do 7,5. Procentowa zawartość Sm (wszystkich izotopów Sm) w postaci kompleksu określona metodą chromatografii kationowymiennej wynosiła >99%.

Trzem szczurom Sprague-Dawley wstrzyknięto dożylnie 100 pl roztworu ^Sm-EDTMP. Szczury zabito w 2 godziny po iniekcji. Aktywność w kilku tkankach oznaczono przez porównanie liczby w tkance (zmierzonej za pomocą licznika NaI gamma) z liczbą 100 pl standardowego roztworu podstawowego; wyniki przedstawiono w tabeli 4.

Tabela 4 % wstrzykniętej dawki (^15SSm) w różnych tkankach

Tkanka	Próbka kontrolna⁸	Próbka VI^d(1:1)	Próbka VIld (2:1)
Kościec⁸	44	37	38
Wątroba	0,14	0,15	0,20
Nerki	0,36	0,48	0,48
Śledziona	0,01	0,01	0,01
Mięśnieb	0,53	0,60	0,96
Krew'	0,21	0,37	0,51

‘ otrzymano przez pomnożenie % w kości udowej przez 25 ⁹ oszacowano jako 43% wagi ciała ^c oszacowano jako 6,5% wagi ciała ^c wartość średnia z wyników uzyskanych dla 3 szczurów.

Przykład VI. 3 ml Ca-zestawu wytworzonego jak w przykładzie IV, rekonstytuowano za pomocą 3,0 ml 3 X 104 M roztworu SmCL w 0,1 M HCl. Sprawdzono pH roztworu w 2 ml próbce za pomocą wskaźnikowego papierka „colorpHast™“. Roztwór znakowano za pomocą 1-2 pl roztworu ¹⁵³Sm jako trasera. W podobny sposób rekonstytuowano zestaw kontrolny z Na (bez Ca, wytworzony, jak w przykładzie III). Ca-zestaw zrekonstytuowany tak, aby wykazywał aktywność ¹53Sm 48,8 mCi/ml, zamrożono w suchym lodzie. Po 21 dniach środek rozmrożono i stosowano.

Pięciu szczurom Sprague-Dawley wstrzyknięto dożylnie 100 ml roztworu środka kontrolnego, pięciu innym 100pl 21-dniowego świeżego rozmrożonego Ca-zestawu i czterem szczurom 100pl roztworu Ca-zestawu (z . ^Sm jako traserem).

Szczury zabito po 2 godzinach od iniekcji. Aktywność w kilku tkankach oznaczono przez porównanie liczby impulsów w tkance (zmierzonej za pomocą licznika NaI gamma) z liczbą w 100 pl standardowego roztworu podsta wowego. Dawki w kilku tkankach przedstawiono w tabeli 5.

Tabela 5 % wstrzykniętej dawki (¹⁵³Sm) w różnych tkankach

Tkanka	Próbka kontrolna bez Co⁸	Ca-zestaw . d zamrożony przez 21 dni	Świeży, znakowany Ca-zestaw*
Kościec⁰	53	50	50
Wątroba	0,24	0,21	0,21
Nerki	0,49	0,41	0,41
Śledziona	0,01	0,01	0,01
Mieśnieb	1,18	0,92	0,92
Krew'	0,16	021	0,20

“ otrzymano przez pomnożenie % w kości udowej przez 25 b oszacowano jako 43% wagi ciała ' oszacowano jako 6,5% wagi ciała ^d wartość śmi^a z wyników uzyskanych dla 5 szczurów e wartość średnia z wyników uzyskanych dla 4 szczurów.

165 699

Przykład VII. Do 600 ml zlewki z mieszającym magnesem dodano 18,210 g (40,126 mmoli) EDTMP, 2,678 g (36,140 mmoli) Ca(OH)2 i 400 ml wody. Mieszaninę mieszano przez godzinę w temperaturze pokojowej rozpuszczając większość substancji stałej. Stopniowo podnoszo ΛΗχίτη<mo»n CAOtw, rrAaOhi rpesm e rt Oh /4/t łVr\tV, ΓΟ*7ΓΜ1ζ7Ρ7ΡΠ1ίϊ ΟλΙλ/ρΙί

J£.UUV 11 A.CA pVUlUV(| ta/v /V AWiinDiW l^UVli A UAlVJA.UłłV MA. V»W WMAM.SZ *> * w Mfz -i składników. Gdy mieszanina stawała się homogeniczna pH powoli podnoszono do 9,2 za pomocą 50% roztworu NaOH. (Roztwór mętniał przy pH 3,6 i znów stawał się homogeniczny przy pH 5,8). Roztwór przeniesiono do 500 ml kolby i uzupełniono wodą do 500 ml; pH wynosiło 9,17. Następnie roztwór przesączono przez filtr 0,45pm i dodano do zestawów 3, 6 i 18 mililitrowych. Zestawy zamrożoo w łaźni suchy lód - aceton i umieszczono w lodówce. Po 4 dniach zestawy wyjęto, zamknięto, odgazowano, oznakowano i. przechowywano.

ml Ca-zestawu z powyższych i zestaw kontrolny (Na) rekonstytuowano za pomocą 3 ml 3 X 10-4 M roztworu Sm w 0,1 N HCl znakowanego 1-2 pl tresera ^Sm. Stopień skompleksowania oznaczony metodą chromatografii kationowyπlίennea wynosił 99%. pH obu prób było w zakresie

7-8. Z każdego zestawu pobrano 3 100μΐ próbki, które służyły jako wzorce.

Pięciu szczurom Sprague-Dawley (150 do 200 g) podano na drodze I. V. 100 pl rekonstytuowanego Ca-zastawu, a czterem wstrzyknięto 100pl rekonstytuowanego zestawu kontrolnego. Po godzinach szczury uśmiercono i pobrano próbki tkanek. Zmierzono aktywność próbek tkanek razem z wzorcowymi i określono biodystrybucję. Wyniki przedstawiono w tabeli 6.

Tabela 6 % wstrzykniętej dawki (“Sm) w różnych tkankach

Tkanka	Ca-zestaw % dawki w	Zestaw kontrolny z Na % dawki w ^b
Kości	50	53
Wątroba	0,21	0,24
Nerki	0,41	0,49
Śledziona	0,01	0,01
Mięśnie	0,92	1,18
Krew	0,02	0,16
Moczc	52	51

a średnia z 5 szczurów “ średnia z 4 szczurów ^c oznaczono w moczu na bibule w klatce Obydwa środki dają równoważną biodystrybucję.

Przykład VIII i porównawczy przykład B: Z porównania środka w postaci Ca-zestawu i Na-zestawu, które były podane szczurom Sprague-Dawley na drodze szybkiej iniekcji dożylnej, wynika, że LD50 Ca-zestawu była 3,5 razy większa niż Na-zestawu. Obydwa zestawy przygotowano sposobem według przykładu V. Biodystrybucja dla obydwu zestawów była podobna. W związku ze zwiększoną wartością LD50 Ca-zestaw ma większy stopień bezpieczeństwa.

Przykład IX. Środek n³Sm-EDTMP wytworzono przez rekonstytuowanie 3 ml zestawu wytworzonego sposobem według przykładu III. Zestaw rekonstytuowano dodatkiem 3 ml roztworu n³Sm w 0,1 M HCl. Rekonstytuowany zestaw zawierał 3 X 10-4 M Sm i 35 mg/ml EDTMP.

Zawartość Sm w postaci kompleksu, określona metodą chromatografii kationowymiennej wynosiła 99%. Dwóm szczurom Sprague-Dawley wykonano iniekcję domięśniową w prawe udo, a dwóm innym iniekcję podskórną w szyję nad oboczyjkiem. Każdemu szczurowi podano 100 il roztworu n³Sm-EDTMP.

Po 2 godzinach od iniekcji szczury zabito. Aktywność w kilku tkankach oznaczono przez porównanie liczby impulsów w tkance (zmierzonej za pomocą licznika NaI gamma) z liczbą w 100 μΐ standardowego roztworu podstawowego. Dawka w kilku tkankach jest przedstawiona w tabeli 7 i porównana z wykonanymi podobnie iniekcjami I. V.

Tabela 7 % wstrzykniętej dawki (^Sm) w różnych tkankach

Tkanka	s. C.^d	I. M.d	i.V
1	2	3	4
Kościec”	49	45	50
Wątroba	0.14	0,35	0,14

165 699

1	2	3	4
Nerki	0,32	0.32	0,36
Śledziona	0,006	0,005	0,001
Mięśnieb	0.40	0.053	0.22
Krew^c	0,45	0,35	0,12

otrzymano przez pomnożenie % w kości udowej przez 25 oszacowano jako 43% wagi ciała oszacowano jako 6,5% wagi ciała średnia z 2 szczurów.

Wyniki przedstawione w tabeli 7 wskazują, że biodystrybucja jest podobna niezależnie od sposobu podawania.

Przykład X. Pięć 3 ml zestawów EDTMP, wytworzonych sposobem według przykładu IV, rekonstytuowano roztworami przedstawionymi w tabeli 8 i mierzono pH.

Tabela 8 Stężenia kwasu

[Ca] M	[HCl] M	pH
0,0375	0,087	7,42±0,03
0,060	0,072	7,40±0,06
0,070	0,065	7,39±0,05

W powyższej tabeli dla każdej^róbki przedstawiono roztwory o aktywności ¹⁵³Sm 1 mCi/ml i o całkowitym stężeniu Sm 3 X 10 ⁴M, z zawartością Ca, a oznaczona wydajność kompleksu dla każdej próbki wynosiła >99%.

Kwaśne roztwory zawierające Ca, opisane w tabeli 8, zastosowano do amirreczkoaania 3,0 ml zestawów EDTMP w celu zbadania wpływu objętości roztworu stosowanego do rekonstytuowania przy końcowym pH. Do każdego zestawu dodano 2 ml każdego roztworu i zmierzono pH. Do 200 μΐ próbek dodano także 2,0 ml i po każdym dodaniu zmierzono pH. Wyniki wykazały, że do 3,0 ml zestawów można dodać do 3,6 ml każdego z roztworów bez obniżenia pH poniżej 7,0. Określono wpływ dodawanego Ca na osmolalność rekonstytuowanych zestawów. W celu rekonstytuowania 3,0 ml zestawów EDTMP stosowano roztwory przedstawione w tabeli 8. Po rekonstytucji mierzono pH roztworu i określano osmolalność przez obniżenie temperatury krzepnięcia. Wyniki są przedstawione w tabeli 9.

Tabela 9

Wpływ dodawanego wapnia ma molarność roztworu

[Ca]	[HCl]	pH	Molarność	% izotoniczność
0	0,11	7,50	0,491	164
0,0375	0,087	7,40	0,558	186
0,060	0,072	7,35	0,595	198
0,070	0,065	7,35	0,606	202

Dane z tabeli 9 wykazują, że zestawy są tak przygotowane, że są izotoniczne i że dodawanie Ca do roztworów radionuklidu stosowanych do rekonstytuowania zestawów tylko nieznacznie zwiększa efekt hipertoniczny. Z dyskusji na temat wpływu postaci środka na drogę podawania leku wiadomo, że iaotonicaność roztworów podawanych dożylnie staje się mniej ważna dotąd, dopóki podaje się na tyle wolno, aby nastąpiło rozcieńczenie lub dostosowanie stężenia we krwi (patrz np. P. P. DeLuca i J. C. Boylan, „Formulation of Small Volume Parenterals in Pharmaceutical Dosage Forms“, Parenteral Medications, t. 1, str. 140, wyd. K. E. Avis, L. Lachman i H. A. Lieberman, pub. Marcel Dekker Inc., N. Y. /1984/).

165 699

PrcykdaO XI. W celu córOania ostrego wpływu Sm-Na-EDTMP i ”^JSm-(Ca/Nίr)r EDTMP na sc^Iość tętna i pociom wrpeir w odlpwiac krótko po I. V. pścepśpwadcozp następujące OpświaOacezie c psami Beagle. Miercono także wpływ sc^Iość infuj

15^'Sm,Na XT*m ΕΤ^νZTD ^p’rrZP-rl6Λ^ WTTT .iz-. τγπη ΤΡΤΟΤΧΛΡ t 414 rw^ ^^ΛW'n1rzp*_ υΙΪΓχια-χ^χ> x tui , pi υι/Λγ rxii, oj u o υιχ,υηυ χ, v-*v χιΐ£ a χ«*ι * -+x -« ***^ i,u^aa, nvniii.v wano i wyjaławiono, po ccym cśeapzstctdpwαzp jałowym 3X 10^_4M ro^worem Sm w 0,1 MHCl.

Prótkę IX, nsSm-OCa/NaLEDTMP, wytworcono c 630 mg EDTMP, 245 mg NaOH i 95 mg Ca(OH)2, clipfilicowazp i wyjałowiono, po ccym cśekpnstctupwrnp jałowym roctworem 3 X 10'⁴M Sm w 0,01 M HCl.

Każdy kompleks pścecnaacpnc Oo iniekcji wytworcono prcec dpOrzin 18,0 ml ro^woru Sm Oo odpowiedniego lip0ilicowazegp środka EDTMP. Końcowe stężenie kompleksu Sm-EDTMP w środku wynosiło 35 mg/ml. Środki stosowano w ciągu 15 minut oO wytworcenia, a ppcpoSałc camrożony roctwór prceczαacpnp Oo analicy. Analica środków stosowanych Oo ininkaji potwier0^, że iniekcji Opkpzywrzp prcy docelowych stężeniach.

Doświad^^ia p^prowad^o na młodych Opśpołych psach samcach o waOce 8,1-10,9 kg. Psy poddano wscyotkim bαOazipm Oicccczym prcec weterczaśca, ppcposrwipzp je prcec 30 dni w celu caαklimαtccpwaziα się w warunkach labpratρryjnych, caocacepipzp je powtórnie prceciw nosówce, wirusowemu cαpaleziu wątrpbc (αdezpwiśds typu 2), grypie śceapmej i parwpirdsρw'i ca pomocą scccepionki AOnzρimmuncr7rL (firmy Tech America, Biologics Corp.). Psy miały wytatuowane numery na uchu. Zastosowano procedurę opracowaną prcec Amencm Associαtipn dla Accreditatipz of Lróprasprc Animal Care. Testy pścnpśpwadcρzp w ssrzOrśdpwym labpratPśidm.

Jednemu wygłodzonemu psu samcowi, wybranemu pśccpadapwp, podano na arndce I. V. dawkę 30 mg/kg wagi ciała próóai VIII luó IX prcec cewnik wprowad^ny do żyły pOprpminnipwej. Miejsce do iniekcji óyło wygolone i pomyte lpcswplem pdkażrjjacm prced cewnikowaniem. Wstrccaiwanp c prędkością około 20 ml/min.. (70 mg/min.), tak że izieaaja trwała około 4 minut.

Dwóm innym psom samcom Beagle podano taką samą dawkę próóki VIII luó IX możliwie scyóko, c prędkością około 15 ml/min., stosując taką samą metodę inOucji, jak pρprcednip. Wykonano to po około 2 SygpOniaah od pierwsc^ iniekcji w aele pptwieśOceziα dprcnOzip ucyoaanych wyników Oρtcarących prędkości infuziE

Poorano pśóbai krwi c żyły scyjnej Oo analicy na pociom wapnia i całkowity pociom biαłkα w surowicy krwi, óecppŚśeOziρ prceO iniekcją, po cakpńaceniu iniekcji, a także po około 5,15,30 i 45 minutach orac po 1, 2 i 4 gρdcizrch oo iniekcji. Scyję od strony bśceoczej wygolono i pomyto ro^worem odkażającym jak powyżej. W tym ccαsin pbseśwpwazp efekty kliniacnn i w każdym punkcie mieścpzp sccbkpść tętna.

Ponieważ każda c tych procedur dptccccłα tylko pojedyn^ych psów, wydaje się, że sumaryccne tablice nie są odpowiednie.

Jednak, powolne wstścykiwrnin I. V. c scybkpścią 2,0 ml/min. (70 mg/min.) kompleksu Sm-EDTMP w Oawce 30 mg/kg wagi ciała próóai VIII luó IX nie dawało żadnych o^awów aliniacncch. Scyókość tętna wcrosła o 7-10% Ola każdego środka, jednak wynik ten rpcważαzp jedynie jako pśccałrO pdppwieOci na pρbudcenie, ponieważ sccóapść tętna psa może cminniać się cnαccnin w odpowieOn na bpdźae środowiskowe. Chociaż w całkowitym ppcipmie wapnia w surowicy óyły minimalne cmiany truOm je prcypisać lecceniu.

GOy sccókpść iniekcji wcśpoła Oo stosowanej pśaatycczie (około 15ml/min.) Ola każdej pśóbki cαpóseśwpwrzp pbjawc aliziccnn. U psa, który ptśccmαd pśóóaę VIII cαpbonrwpwαnp mimowolne ruchy mięśniowe, głównie Oeliaatze drżenie wocystaiah mięśni, wrac c intensywniejscym oddychaniem i skomleniem. Tc efekty cαacędy się po około 20 sekundach po izieaaji i trwały prcec około 2 minuty. Zachowanie psa wracało do normy po około 5 minutach po iniekcji. W tym acasie ocyóapść tętna wcrosła o 50%, a całkowity pociom wapnia oBniżył się, jednak ten spadek óył stosunkowo mały i spwarcyoccła mu ppdpóna cmiana w całkowitym ppcipmie biadaa w odśpw'iac. Nie można ócdp catem prcypisać ininkaji określonego wpływu na całkowity pociom wapnia.

Chociaż pies, który ptrcymrł pśóbaę IX także wcaαcywαł pbjawy kliziccze, nie wiadomo, ccy hyty to ruchy mimowolne, ccy óyły ahαśαktercotcazne dla oporu na pgrrziccezie, jak to tyło w pśccpαdau psa, który ptścymαł pśóbaę VIII. Pies wyaaccwad cwięaorpzą aktywność tylko prcec

165 699 około 30 sekund, a po około 100 sekundach po iniekcji zachowanie pasa wracało do normy. Szybkość tętna wzrosła tylko o około 13%. Poziom wapnia w surowicy wzrósł w okresie po iniekcji, ale towarzyszące zmiany w całkowitym poziomie białka utrudniają interpretację tego wyniku.

Reasumując psy, które otrzymały 30 mg/kg próbki VIII lub ΪΧ na drodze powolnej iniekcji dożylnej nie wykazywały żadnych objawów związanych z iniekcją. Gdy iniekcję wykonano szybko przy każdej próbce zaobserwowano objawy kliniczne. Bardziej wyraźne były efekty przy próbce VIII niż IX.

165 699

FIG. I

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 1,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Sposób wytwarannia środa a radiofarmaeeutycnnego, poleaający aa eeakcji lignndu i radionuklidu, znamienny tym, że śrOipndaliO samaś-153, hrlm-166, iteśó-175, letet-177, itś-90 leó gaOrlin-159 poddaje się reakcji c ligandem, którym jest kwas eSylezpdiαminptetśrmntclezpOpsOρnowy, Ointclenotriam^nopentametclenoOosOonowc, hcdrokscetcloetclenodiaminotrimetclenoOpsOonowy, zitśclpSśimnSylezpOpsO'pzρwy, tris(2-rminpetclp)aminpheksrmettlenp0ps0pnpwc, 1-kaśópasyetylenodiaminotetrametclnnpOpsOpnpwy, óis(aminpetylppiperaccnp)tetrrmntylenρOpsOpnpwc leó 1,4,7,10-tetraazacyklododekanptetrametclenp0ps0pnpwc leó iah Oizjplpgiacnin dopuscaca^ sole, który cawiera pewną ilość wody, wytworcony kompleks camraża się i następnie rocmraża się prced użyciem.
2. Sossób wddłgg ^ηζ. 1 , zarni^ienyy tym , ńe Oo rodka a rarmąeeutąrznepo Oddaj e si ę Owdwrrtpśaipwy metal, który wpśPWdOcd się jednym c następujących sposoóów:

A) Owuwdrtpśaipwy metal dodaje się do kompleksu radioaktywny metdl-ligrnO prced camrożeniem preparatu luó B) kompleks radioaktywny metal-ligdzO camraża się, następnie rocmraża się i potem dodaje się dwdwarSpścipwy metal i następnie ewentualnie pρwSóśzin camraża się po ccym ^cm^ża się środek, C) Owdwαrtośεipwc metal dodaje się do roctworu jonów metalu radioaktywnego, następnie do śaO.ipaatcwznep litworu dodaje się liganO i wytwrśca się kompleks, crmśrżr się kompleks i rocmraża się prceO użyciem luó D) dodaje się dwuwrśtpśaipwc metal w postaci chlorku luó wodorotlenku do ^^^, następnie ca pomocą casaOy ustawia się pH, lipOilicejj się roctwór i ρtrcymazc ίipoilicpwrzy środek, metal dwuwaśtpściρwc-ligrnd, rekonstytuuje się ca pomocą kwaśnego ro^woru crwierającngp jon metalu śaOipaatywzegp, camraża się kompleks, następnie rocmraża się go prced użyciem.
3.Sposób wedkg żarto/ . 1 albo 2 , znamienny tym, że ięę za pomocą cieMego azoto , suchego lodu luó układu aantpz-sdchc lód.
4.Sposób wedkg zasrcz, 1 aóbo 2 , ^Ł^^rn^^nlc, tym , żeaako iię samar-153 luó holm-166.
5. Sppoób według castrc. 4, czamiezzc tym, że jako śaOipzukliO stosuje się samar-HS.
6.Sposób wedkg zastoz, 1 aóbo 2 , znamienny tym , że jako ligand sposuje sęę kwas mizptntśrmetclezpOpoOpzpwc luó jego Oicjplρgiaczie dopuscccalne sole.
7.Sposób wedkg zastez , 2, ζπα^ιϊεηηγ tym , że aako m^te , dwuwastoan(owy sęę Fe²⁺,

Mn2+ luó jony metali ciem αlaaliccnyah.
8.Spłosób wedkg zasrcz . 7 , ζηαΓηΐδηηγ tym , że aako o^i^y meiai - zeem α^ΐήχηγεί- spouuje sęBe2+, Mg, Ca²⁺, Sr2+ luó Ba²⁺.
9.Spoóób tjodług ^ηζ. 8 , zaπmiznc- tym , ee iapo ϊοη meiału item α^Ι^ηγ^ι stoje e się C^*.
10. Sposóó według castrc. 2 alóo 9, czaminzzy tym, że jako ligazO stosuje się kwas etclezpOiαmizpSeSśamnSylezpOpsOρnpwy a stosunek molowy metalu dwdwαśSpścipwegp Oo kwasu etylenoOiaminpsntśametylenpOρsOpzpwngp jest w craśesie 0,25-1.
11. Sposób wedhig zasUz , 10 , ζηαπΰείΜν tym, że stosunek mo^wy metek dvdlW'aΓtoś(iiowego Oo kwasu etclenpOiamizpSeSśαmetylezpfpsfpnpwegp jest w cakresie 0,5-1.
12. Sposób wedkg zastez . 11, ζηπήεηην tym , że stosunek rnoOowy metei , dwuwaΓtoyc(owego do kwasu etclezpOirminPteSΓametylenpfosfpzpweeP jest w cαaśesin 0,75-1.
13.Sposób wedkg zasrcz , 12 , znameenny tym , że ^Oo^unisk πιο^^ metek dwuwartoścóowego do kwasu etclezpdiamizpSeSrametylnzpίpsfρnpwegp jest w cαaresie 0,9-1.
14. Sposób wedkg zatrre . 2 , ζΜΐηίεηη)¹ tym , ż, w etepib E^ako kwaźny n^wo, spoeuj- ię, roctwór kwasu solnego o stężeniu 0,001 N Oo 1N.
15. Sposób wedkg zasrcz , 14 , znaπiΐenny tym , że stosuie sęę roztwór kwasu solnego o stężemu 0,01 Oo 0,1 N.

165 699 3 ló.Sposób według zastrz. 1 albo2 .znamienny tym, ze poddaje się reakcji samar-153 z kwasem etylenodiaminotetrametylenofosfonowym lub jego firaologicrnie dopuszczalnymi solami.
17. Sposób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że poddaje się reakcji holm-166 z kwasem etylenodiaminotetrametylenofosfonowym lub jego fizjologicznie dopuszczalnymi solami.