Przedmiotem wynalazku jest filtr cyfrowy z dwoma wyjsciami, zwlaszcza uklad filtru cyfrowego, który wytwarza dwa sygnaly wyjsciowe na wyjsciach, które maja rózne charakterystyki odpowiedzi wzgledem sygnalu wejsciowego, tf odbiornikach telewizyjnych, w których sygnal wizyjny pasma podstawowego jest przetwarzany do postaci cyfrowej, czesto jest pozadane rozdzielanie sygnalów, które zajmuja przylegajace pasma czestotliwosci* Dla przykladu, gdy sygnal wizyjny jest filtrowany grzebieniowo w pasmie wizyjnym o pelnej szerokosci w celu rozdzielenia przeplatajacych sie skladowych sygnalu luminancji i chro¬ minancji, pewna informacja o luminancji bedzie zawarta w czesci niskoczestotliwosciowej sygnalu wytwarzanego w zakresie, który jest' zwykle okreslany jako tor chrominancji filtru grzebieniowegoi Ta informacja o luminancji, okreslana jako informacja o szczególach pola, musi byc nastepnie od¬ dzielana od filtrowanego grzebieniowo sygnalu chrominancji o wyzszych czestotliwosciach i ponow¬ nie laczone z filtrowanym grzebieniowo sygnalem luminancji w celu dostarczenia w pelni przywróco¬ nego sygnalu luminancji* W systemie telewizyjnym standardu NTSC sygnal chrominancji dochodzi od dolu do okolo11,5 MHz ponizej czestotliwosci podnosnej chrominancji równej 3.58 MHz i informacja o szczególach pola jest zawarta w dolnej czestotliwosci 1 MHz sygnalu wytwarzanego w torze chro¬ minancji filtru grzebieniowego* Skladowe sygnalu luminancji i chrominancji sygnalu wyjsciowego to¬ ru chrominancji moga byc rozdzielone miedzy górna czestotliwoscia sygnalu o szczególach pola 1 MHz i dolna czestotliwoscia sygnalu chrominancji okolo 2,1 MHz* Uklad separacji informacji o szczególach pola i informacji o chrominancji na wyjsciu filtru grzebieniowego chrominancji jest przedstawiony w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 096 516* W tym ukladzie sygnal wizyjny jest filtrowany grzebieniowo przez uklad próbkowanych danych, zawierajacy filtr grzebieniowy typu CCD (o sprzezeniu ladunkowym)* Filtrowany grzebienio¬ we sygnal chrominancji na wyjsciu filtru grzebieniowego chrominancji jest rozdzielany przez dwa filtry, z których kazdy zawiera selektywne elementy filtrujace czestotliwosci skupione* Filtr do- lnoprzepustowy majacy pasmo przepustowe od O do 1,5 MHz rozdziela informacje o szczególach pola od informacji o chrominancji oraz dolacza informacje o szczególach pola do sygnalu luminancji na2 138 112 wyjsciu filtru grzebieniowego luminancji* Filtr pasmowo-przepustowy doprowadza odfiltrowane pas- mowoprzepustowo sygnaly chrominancji z wyjscia filtru grzebieniowego chrominancji do ukladu prze¬ twarzania sygnalów chrominancji* V cyfrowym odbiorniku telewizyjnym, w którym sygnaly luminancji i chrominancji sa rozdzielane przez cyfrowy filtr grzebieniowy, podobnie jest pozadane rozdzielenie informacji o szczególach po¬ la od informacji o chrominancji w celu ponownego polaczenia z odfiltrowanym grzebieniowo sygnalem luminancji, gdy sygnal wizyjny jest filtrowany grzebieniowo w pelnym pasmie czestotliwosci wizyjnych* V celu zmniejszenia do minimum liczby elementów ukladowych wymaganych do uzyskania separacji, po¬ zadane jest zastosowanie pojedynczego filtru majacego wyjscie dolnoprzepustowe dla informacji o szczególach pola i wyjscie pasmowoprzepustowe dla sygnalu chrominancji* Mozna zastosowac na przy¬ klad cyfrowy filtr grzebieniowy taki, jak przedstawiony w artykule Johna Fi Rossiego pt* "Polepsza¬ nie cyfrowego obrazu telewizyjnego", opublikowanym w 84 SMPTE, na str* 541-51, (1974)* Dolaczony do tego filtru nieliniowy uklad przetwarzania moze byc taki, jak przedstawiony na fig* 1 i opisany na stronach 12-15 artykulu D*H* Pritcharda pt* "Filtr grzebieniowy typu CCD do polepszania obrazu ko¬ lorowego odbiornika telewizyjnego", opublikowanego w tomie 41 Przegladu RCA, na str*' 3 i kolejnych (marzec 1980)* Dolaczony do filtru i nieliniowego ukladu przetwarzania uklad przetwarzania sygna¬ lów chrominancji jest przedstawiony np* w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 415 918* Znany jest z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 270 139 odbiornik telewizji kolo¬ rowej zawierajacy co najmniej jeden uklad scalony dla sygnalu luminancji i sygnalów chrominancji, który zawiera generator chrominancji/podnosnej, filtr pasmowoprzepustowy cklrominancji/podnosnej, synchroniczny demodulator, przelacznik PAL i uklad macierzowy, a takze przetwornik analogowo/cyfro¬ wy* Odbiornik zawiera tez siedem stopni arytmetyki dwójkowej, do których jest dolaczona dwustopnio¬ wa linia opózniajaca, uklad rejestrów przesuwajacych skladajacy sie z równoleglych rejestrów prze¬ suwajacych, których wejscia szeregowe sa dolaczone do wyjsc równoleglych ukladu pamieci buforowej a wejscia synchronizacji sa dolaczone do generatora sygnalów synchronizacji• Znany jest z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 4 307 414 uklad demodulacji i filtru grzebieniowego typu CCD, w którym filtr grzebieniowy zawiera dwa przyrzady typu CCD, któ¬ rych wejscia odbieraja wejsciowy sygnal wizyjny, a wyjscia sa dolaczone do sumatora* Na wyjsciu ukladu wystepuje para filtrów wyjsciowych typu CCD» Filtr wedlug wynalazku zawiera uklady funkcji wagowych dolaczone do poszczególnych odczepów rejestru przesuwajacego, zawierajace uklad funkcji wagowej odczepu srodkowego, do których jest do¬ laczony sumator, wylaczajac uklad funkcji wagowej odczepu srodkowego* Do wyjscia sumatora jest dolaczone jedno wejscie pierwszego ukladu laczacego, którego drugie wejscie jest dolaczone do ukla¬ du funkcji wagowej odczepu srodkowego dla wytwarzania wysokoczestotliwosciowych sygnalów wyjscio¬ wych* Do sumatora jest dolaczone takze jedno wejscie drugiego ukladu laczacego, którego drugie wejscie jest dolaczone do ukladu funkcji wagowej odczepu srodkowego dla wytwarzania niskoczesto¬ tliwosciowych sygnalów wyjsciowych* Wiele odczepów wyjsciowych rejestru przesuwajacego jest umieszczonych symetrycznie wzgledem odczepu srodkowego, uklady funkcji wagowych maja symetryczne wartosci funkcji wagowych wokól od¬ czepu srodkowego i uklad sumatorów zawiera rozgalezienia dolaczone do ukladów funkcji wagowych i ma wyjscie odpowiadajace wyjsciu ukladów funkcji wagowych* Pierwszy uklad laczacy stanowi uklad odejmujacy, a crugi uklad laczacy stanowi sumator* Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykladach wykonania na rysunku, na którym fig# 1 przedstawia w schemacie blokowym sekcje przetwarzania sygnal6% cyfrowych pasma podstawowego od¬ biornika telewizyjnego, skonstruowana wedlug wynalazku, fige 2 - w schemacie blokowym filtr FIR (filtr cyfrowy o skonczonej odpowiedzi impulsowej) z odczepami wyjsciowymi skonstruowany wedlug * wynalazku, fig* 3 - w schemacie blokowym bardziej szczególowe przedstawienie filtru FIR z fig* 2, fig* 4 - w schemacie blokowym filtr FIR z wazonymi odczepami wejsciowymi, skonstruowany wedlug wynalazku i fig* 5f 6 i 7 • charakterystyki odpowiedzi stosowane do wyjsnienia dzialania wykonan z fig* 1 do 4* Na fig* 1 sekcja przetwarzania sygnalów cyfrowych pasma podstawowego odbiornika telewizyjnego jest przedstawiona w postaci schematu blokowego* Sygnaly wizyjne sa dostarczane ze zródla 10 sy¬ gnalów wizyjnych, które moze zawierac na przyklad detektor wizyjny w odbiorniku telewizyjnym* Syg-138 112 3 naly wizyjne sa dostarczane do przetwornika analogowo-cyfrowego 12, który przetwarza analogowe sygnaly wizyjne w sygnaly cyfrowe na przyklad w postaci kolejnych slów osmibbitowych* / tym i kolejnych wykonaniach wynalazku szerokie strzalki pokazane na figurach rysunku reprezentuja rów¬ nolegle linie informacji cyfrowej, które doprowadzaja slowa cyfrowe o wielu bitach od jednego elementu do drugiego* Sygnaly cyfrowe sa dostarczane do wejscia cyfrowego filtru grzebieniowego 14, który rozdziela sygnaly na oddzielne skladowe: sygnal luminancji Y i sygnal chrominancji Ci Oddzielony sygnal luminancji Y jest dostarczany za pomoca elementu opózniajacego 16 do wej¬ scia suTcatora 30, Opóznienie i elementu opózniajacego 16 jest dopasowane do opóznienia wprowadza¬ nego do sygnalu szczególów pola, gdy jest on przetwarzany przez polaczony uklad filtru pasmowo- przepustowego/dolnoprzepustowego 20i Uklad filtru pasmowoprzepustowego/dolnoprzepustowego 20 jest wlaczony miedzy wyjscie sygnalu chrominancji C filtru grzebieniowego 14 a drugie wejscie sumato¬ ra 30 i wytwarza odfiltrowana dolnoprzepustowo informacje o szczególach pola* Sumator 30 laczy sygnal informacji o szczególach pola z odfiltrowanym grzebieniowe sygnalem luminancji w celu wy¬ twarzania przywróconego sygnalu luminancji* Przywrócony sygnal luminancji Y jest dostarczany do jednego wejscia sumatora 32* Filtr pasmowoprzepustowy/dolnoprzepustowy 20 jest wlaczony tak, ze dostarcza informacje o szczególach pola równiez do wejscia nieliniowego ukladu przetwarzania 34 sygnalów szczególów* Nie¬ liniowy uklad przetwarzania 34 ma nieliniowa funkcje przenoszenia i dziala w kierunku zmniejszenia sygnalów o malej amplitudzie, wzmocnienia sygnalów o posredniej amplitudzie i obciecia czy tlu¬ mienia sygnalów o duzej amplitudzie* Nieliniowy uklad przetwarzania 34 moze zawierac na przyklad pamiec z dostepem swobodnym, z funkcja przenoszenia zastosowana dla informacji o szczególach po¬ la, bedaca funkcja danych zapamietanych w pamieci z dostepem swobodnym przy sterowaniu ukladem przetwarzania (nie pokazanym)* Nowe dane moga byc zapamietane w pamieci z dostepu swobodnym przez sterowanie ukladem przetwarzania za pomoca linii 38 sterowania zapisem/odczytem i linii 36 adre¬ sów pamieci z dostepem swobodnym podczas nieczynnych przedzialów wizyjnych, takich jak okres wy¬ gaszania pola* Przetworzony sygnal o szczególach pola jest dostarczany do drugiego wejscia suma¬ tora 32 jako sygnal wzmocniony* Wzmocniony sygnal luminancji Y wytworzony na wyjsciu sumatora 32 jest dostarczany do ukladu przetwarzania 40 sygnalów luminancji, który moze byc sterowany w celu modyfikacji jaskrawosci i kontrastowosci* Przetworzony sygnal luminancji Y*f na wyjsciu ukladu przetwarzania 40 jest dostarczany do wejscia ukladu macierzowego 60* Uklad przetwarzania 50 sygna¬ lów chrominancji moze zawierac uklad uwydatniania pewnych czestotliwosci chrominancji i demodula¬ tor sygnalu mieszaniny kolorów* Uklad przetwarzania 50 sygnalów chrominancji wytwarza demodulowa- ne sygnaly mieszaniny kolorów, takich jak sygnaly róznicowe kolorów B-Y i R-Y czy sygnaly I i Q* Sygnaly mieszaniny kolorów sa dostarczane do ukladu macierzowego 60* Uklad macierzowy 60 laczy sy¬ gnaly mieszaniny kolorów i luminancji w celu wytwarzania sygnalów koloru czerwonego, zielonego i niebieskiego, które sa nastepnie przetwarzane do postaci analogowej przez przetwornik cyfrowo-ana- logowy 54 dla zastosowania w kineskopie telewizyjnym (nie pokazanym)* W urzadzeniu z fig* 1 uklad filtru pasmowoprzepustowego/dolnoprzepustowego 20 sluzy do roz¬ dzielenia informacji o szczególach pola, zawartej w niskoczestotliwosciowej czesci sygnalu wy¬ twarzanego przez filtr grzebieniowy chrominancji, od informacji o chrominancji zawartej w wysoko- czestotliwosciowej czesci sygnalu wytwarzanego przez filtr grzebieniowy chrominancji* Uklad filtru pasmowoprzepustowego/dolnoprzepustowego 20 wytwarza odfiltrowane pasmowoprzepustowo sygnaly chro¬ minancji, pozbawione skladowych sygnalu luminancji, dla dostarczania ich do ukladu przetwarzania sygnalów chrominancji* Uklad filtru pasmowoprzepustowego/dolnoprzepustowego 20 wytwarza równiez na oddzielnym wyjsciu odfiltrowana dolnoprzepustowo informacje o szczególach pola dla toru luminancji, pozbawiona pozostalosci sygnalu chrominancji, które moglyby wytworzyc "punktowe plywanie" na kra¬ wedziach przywróconego sygnalu luminancji* Uklad filtru pasmowoprzepustowego/dolnoprzepustowego, wlasciwy do zastosowania w urzadzeniu z fig* 1 i skonstruowany wedlug wynalazku, jest pokazany na fig* 2* Uklad z fig* 2 zawiera filtr FIR z wazonymi odczepami wyjsciowymi, zawierajacy rejestr przesuwajacy 100 z odczepami, uklady funkcji wagowych 102-118 i rozgaleziony uklad sumatorów 120-140*4 138 112 Na figi 2 odfiltrowano grzebieniowo sygnaly chrominancji, na przyklad, w postaci slów osmio- bitowych, sa dostarczane do pierwszego stopnia rejestru przesuwajacego 100; Kazdy stopien rejes¬ tru przesuwajacego 100 jest zdolny do chwilowego pamietania i przenoszenia slowa sygnalu chromi¬ nancji przy sterowaniu sygnalem synchronizacji. Tak wiec kazdy stopien 1-21 rejestru przesuwaja¬ cego 100 moze równoczesnie utrzymywac osiem bitów; Rejestr przesuwajacy 100 ma opóznienie od wej¬ scia stopnia 1 do wyjscia stopnia 21, które jest funkcja liczby stopni i czestotliwosci sygnalu synchronizacji przesuwajacego sygnaly przez rejestr; Urzadzenie z fig; 2 zawiera wiec filtr FIR-21 rzedu z odczepami dolaczonymi do wyjsc stopni 1, 5, 9, 11, 13,17 i 21; Uklady funkcji wagowych 102-118 sa dolaczone do odczepów wyjsciowych rejestru przesuwajacego 100 i mnoza sygnaly odczepów przez wspólczynniki ulamkowe pokazane na figurze; Filtr FIR ma odpo¬ wiedz impulsowa, która jest skoncentrowana i symetryczna wokól srodkowego stopnia 11; Sygnaly ze stopnia 11 sa wazone przez jedna druga, w tym przykladzie przez uklad funkcji wagowej 102 i sygna¬ ly wazone na odczepach sa nastepnie dostarczane do wejscia sumatora 130 i do wejscia ukladu odej¬ mujacego 140; Siygnaly ze stopni 9 i 13, obu umieszczonych o dwa stopnie od srodkowego stopnia 11, sa wazone przez wspólczynnik +(5/16) odpowiednio przez uklady funkcji wagowych 104 i 114 i dos¬ tarczane do wejsc sumatora 120; Sygnaly ze stopni 5 i 17, obu umieszczonych o szesc stopni od srod¬ kowego stopnia, sa wazone przez wspólczynnik -(5/64) odpowiednio przez uklady funkcji wagowych 106 i 116 i dostarczane do wejsc sumatora 122; Sygnaly ze stopni 1 i 21, obu umieszczonych o dziesiec stopni od srodkowego stopnia, sa wazone przez wspólczynnik +(1/64) odpowiednio przez uklady funkcji wagowych 108 i 118 i dostarczane do wejsc sumatora 124; Symetryczny rozklad stopni 1, 5 i 9 oraz 13* 17 i 21 oraz symetryczne wazone wartosci tego rozkladu wokól srodkowego stopnia 11 nadaja te¬ mu filtrowi FIR liniowa charakterystyke fazowa; Ujscia sumatorów 122 i 124 sa dolaczone do wejsc sumatora 126, który laczy dostarczane sygna¬ ly i ma wyjscie dolaczone do wejscia sumatora 128; Sumator 128 laczy sygnaly wytwarzane przez su¬ mator 126 z sygnalami dostarczanymi z sumatora 120 i ma wyjscie dolaczone do wejscia sumatora 130.Sumator 130 laczy sygnaly wazone odczepów, sumowane w sumatorze 128, z sygnalem wazonym srodkowe¬ go odczepu oraz ma na wyjsciu charakterystyke odpowiedzi filtru dolnoprzepustowego; Odfiltrowane dolnoprzepustowe sygnaly szczególów pola sa wiec wytwarzane na wyjsciu sumatora 130; Polaczone sygnaly wazone odczepów na wyjsciu sumatora 128 sa równiez dostarczane do wejscia ukladu odejmujacego 140, gdzie sa one odejmowane od sygnalów wazonych srodkowego odczepu; Uklad odejmujacy 140 skutkiem tego ma na wyjsciu charakterystyke odpowiedzi filtru pasmowoprzepustowe- go, która jest uzupelnieniem do charakterystyki odpowiedzi na wyjsciu sumatora 130; Odfiltrowane pasmowoprzepustowe sygnaly chrominancji sa wytwarzane na wyjsciu ukladu odejmujacego 140; W zwiaz¬ ku z tym pojedynczy filtr jest stosowany do zapewnienia zarówno filtrowania dolnoprzepustowego jak i filtrowania pasmowoprzepustowego; Bardziej szczególowe wykonanie filtru FIR z fig; 2 jest przykladowo pokazane na fig; 3« Po¬ niewaz wszystkie wspólczynniki funkcji wagowych z fig. 2 maja mianowniki, które sa potegami dwóch, sygnaly na odczepach moga byc wazone technika przesuwania i sumowania, jak pokazano na fig* 3, co unaocznia potrzebe stosowania ukladów mnozenia wspólczynników; Dla przykladu, poniewaz sygnaly ze stopni 9 i 13 rejestru przesuwajacego 100 sa oba wazone przez ta sama wartosc wspólczynnika (5/16), te dwa sygnaly moga byc dodane w sumatorze 120 przed wazeniem, jak pokazano na fig; 3; Jezeli jak w tym przykladzie, sygnaly na odczepach maja oba dlugosc osmiu bitów, na wyjsciu suma¬ tora 120 bedzie slowo dziewieciobitowe; Dziewieciobitowy syrmal wyjsciowy sumatora 120 jest dzie¬ lony przez szesnascie w ukladzie dzielacym 154 i przez cztery w ukladzie dzielacym 156, które sa wlaczone miedzy sumatorem 120 a wejsciami sumatora 158; w arytmetyce dziesietnej podzial liczby przez potege 10 moze byc pomyslany albo jako przesu¬ niecie punktu dziesietnego o jedna cyfre na lewo albo jako przesuniecie cyfr liczby o jedna cyfre na prawo; Podobnie w arytmetyce binarnej podzial liczby przez potege dwóch moze byc pomyslany albo jako przesuniecie punktu binarnego o jeden bit na lewo albo jako przesuniecie bitów liczby o jeden bit na prawo; Ujscie dziewieciobitowe sumatora 120 jest podzielone przez szesnascie przez dola¬ czenie jedynie pieciu najbardziej znaczacych bitów wyjsciowych do wejsciowych bitów nizszego rzedu jednego wejscia sumatora 158, co powoduje w ten sposób przesuniecie bitów o cztery na lewo i na-138 112 5 stepnie podzial przez cztery przez dolaczenie siedmiu najbardziej znaczacych bitów do wejscio¬ wych bitów nizszego rzedu drugiego wejscia sumatora 158, co powoduje w ten sposób przesuniecie bitów o dwa bity na lewo* Sumator 158 dodaje te dwa slowa w celu wytwarzania wyjsciowego sygnalu osmiobitowego, który jest suma (1/16) plus (1/4) lub (5/16) wartosci sygnalów na odczepach* To stanowi wymagany wspólczynnik wagowy dla sygnalów odbieranych ze stopni 9 i 1% Numery 3* 5, 6, 7, 8 i 9 odnosza sie do liczby bitów, które wystepuja na liniach doprowadzajacych sygnaly* W podobny sposób sygnaly z odczepów ze stopni 5 i 17 rejestru przesuwajacego 100 sa sumowane w sumatorze 122, który wytwarza dziewieciobitowy sygnal wyjsciowy* Sygnal wyjsciowy sumatora 122 jest dzielony przez szescdziesiat cztery i przez szesnascie na jego doprowadzeniu do dwóch wejsc sumatora 160f za pomoca ukladów dzielacych 162 i 164* Sumator 160 wytwarza szesciobitowy sygnal wyjsciowy, który jest wazony przez (5/16) wzgledem sygnalów na odczepach* Ten sygnal wyjsciowy jest odwracany przez uklad odwracajacy 170 i dostarczany do wejscia sumatora 126t wraz z bitem przenoszenia wartosci logicznej M1M* Odwrócenie sygnalu i bit przenoszenia zapewniaja uzupelnie¬ nie do dwóch sygnalu wyjsciowego sumatora 160* który w arytmetyce binarnej skutecznie zapewnia znak minus dla wspólczynnika wagowego* Sygnaly z odczepów ze stopni 1 i 21 rejestru przesuwajacego 100 sa sumowane w sumatorze 124, którego sygnal wyjsciowy jest doprowadzany do ukladu dzielacego 160, który dzieli przez szescdzie¬ siat cztery* Trzy najbardziej znaczace bity wyjsciowe ukladu dzielacego 160 sa doprowadzone do drugiego wejscia sumatora 126* wyjscie sumatora 126 jest dolaczone do jednego wejscia sumatora 128 i wyjscie sumatora 158 jest dolaczone do drugiego wejscia sumatora 128* Sumator 128 wytwarza sy¬ gnal wyjsciowy* który jest suma wazonych sygnalów ze wszystkich odczepów rejestru przesuwajacego oprócz srodkowego odczepu 11* Wyjscie sumatora 128 jest dolaczone do jednego wejscia sumatora 130* Siedem najbardziej zna¬ czacych bitów sygnalu z odczepu ze srodkowego stopnia 11 jest doprowadzanych do drugiego wejscia sumatora 130, poprzez uklad dzielacy 152* Sumator 130 ma skutkiem tego charakterystyke filtru dol- noprzepustowego na wyjsciu, na którym jest wytwarzana informacja o szczególach pola sygnalu wej¬ sciowego* Siedem najbardziej znaczacych bitów sygnalu z odczepu ze srodkowego stopnia 11 jest doprowa¬ dzonych do jednego wejscia sumatora 160* Wyjscie sumatora 128 jest dolaczone do drugiego wejscia sumatora 180 przez uklad odwracajacy 172, wraz z bitem przenoszenia wartosci logicznej M". Od¬ wrócenia sygnalu wyjsciowego sumatora 128 wraz z bitem przenoszenia zapewnia uzupelnienie do dwóch sygnalu wyjsciowego sumatora 128* To powoduje* te sygnal wyjsciowy sumatora 128 jest odejmowany w sumatorze 180 od sygnalu wazonego odczepu srodkowego* co powoduje* ze sumator 180 ma na wyjsciu charakterystyke odpowiedzi filtru pasmowoprzepustowego* Odfiltrowana pasmowoprzepustowo informacja o chrominancji jest skutkiem tego wytwarzana na jego wyjsciu* Dzialanie ukladów z fig* 2 i 3 moze byc wyjasnione przez omówienie charakterystyk odpowiedzi z fig* 5, 6 i 7.Figura 5 przedstawia charakterystyke odpowiedzi 200 na wyjsciu sumatora 128, gdy rejestr prze¬ suwajacy 100 jest synchronizowany przez sygnal o czestotliwosci 14,32 MHz* Ta charakterystyka od¬ powiedzi 200 ma zasadniczo równe zmiany amplitudowe wokól punktu srodkowego 0*00* Wówczas* gdy sygnaly wazone ze srodkowego stopnia 11 sa sumowane w sumatorze 130 z sygnalami wytwarzanymi przez sumator 128, na wyjsciu sumatora 130 wystepuje charakterystyka odpowiedzi z fig* 6* Ma to miejsce* poniewaz srodkowy odczep 11 ma plaska odpowiedz amplitudy w funkcji cze¬ stotliwosci, która ma stala amplitude je\dna druga wzgledem amplitudy miedzyszczytowej charaktery¬ styki odpowiedzi 200 z fig* 5. Wartosc amplitudy jedna druga wynika z wartosci wspólczynnika wa¬ gowego równej jedna druga dla srodkowego odczepu. ¥ wyniku tego sumator 130 skutecznie laczy cha¬ rakterystyke odpowiedzi 200 z plaska charakterystyka odpowiedzi o amplitudzie wzglednej zasadniczo równej jedna druga, skutkiem czego zwieksza sie charakterystyke odpowiedzi 200 o jedna druga w sto¬ sunku do skali amplitudy wzglednej, pokazanej na rzednej z fig. 5. Wynikiem jest charakterystyka odpowiedzi 210 z fig* 6, na której wartosc 0*00 jest teraz usytuowana na dole charakterystyki od¬ powiedzi* Charakterystyke odpowiedzi 210 okresla wiec odpowiedz filtru dolnoprzepustowego od zera Hz do punktu szesc dB przy okolo 1,8 MHz oraz filtru gómoprzepustowego powyzej okolo 5*2 MHz, z pasmem tlumionym umieszczonym w zakresie czestotliwosci posrednich* Jednakze jezeli zakres czesto-6 138 112 tliwosci wizyjnych w systemie telewizji NTSC rozciaga sie jedynie do okolo 4,2 MHzf czesc górno- przepustowa odpowiedzi nie zawiera zasadniczo zadnego sygnalu w odbiorniku telewizyjnym* Czesc filtru dolnoprzepustowego okresla wówczas pasmo przepustowe dla odfiltrowanych dolnoprzepustowo sygnalów informacji o szczególach pola na wyjsciu sumatora 130i Wówczas, gdy sygnaly wyjsciowe sumatora 128 sa dopelnione do dwóch dla polaczenia z sygnalami wazonymi odczepu srodkowego w sumatorze 180 (lub ukladzie odejmujacym 140), charakterystyka odpo¬ wiedzi 200 z fig# 5 zostaje zasadniczo odwrócona wokól srodkowej wartosci OiOOi Polaczenie sygna- lów z odczepów ze stopnia srodkowego, wazonych przez jedna druga, skutecznie przemieszcza wartosc skali OiOO na dole odwróconej charakterystyki odpowiedzi, jak pokazano przez charakterystyke od¬ powiedzi 220 na figi 7i Charakterystyka odpowiedzi 220, jak widac, okresla charakterystyke filtru pasmowoprzepustowego z pasmem przepustowym miedzy okolo 1,8 MHz i 5f2 MHzi Jezeli pasmo przepusto¬ we chrominancji konczy sie w przyblizeniu przy 4,1 MHz, sumatora 180 (lub uklad odejmujacy 140) bedzie przepuszczal sygnal chrominancji odbiornika telewizyjnego w pasmie przepustowym w przyblize¬ niu od 1,8 do 4,1 MHz.Uklad filtru pasmowoprzepustowegó/dolnoprzepustowego wedlug wynalazku moze byc równiez skon¬ struowany jako filtr FIR z odczepami wejsciowymi, jak pokazano w urzadzeniu z figi 4 i W tym wyko¬ naniu jest zastosowany dwudziestostopniowy rejestr przesuwajacy 302 z sumatorami 320-328 wlaczonymi miedzy czterostopniowe segmenty rejestru przesuwajacego 302* wyjsciowe sygnaly wazone z odfiltro¬ wanego grzebieniowe sygnalu chrominancji na wejsciu 300 filtru sa dostarczane do wejscia pierwsze¬ go stopnia rejestru przesuwajacego 302 i do sumatorów odwracajacych; Stopnie rejestru przesuwaja¬ cego sa synchronizowane przez wspólny sygnal synchronizacjii Odfiltrowany grzebieniowe wejsciowy sygnal chrominancji jest dostarczany do wejscia pierwszego stopnia i do wejscia sumatora 330 odpowiednio przez uklady funkcji wagowych 304 i 316, które waza dostarczane sygnaly przez +(l/64)i Sumator 330 ma drugie wejscie dolaczone do wyjscia ostatniego stopnia 20 rejestru przesuwajacego 302i Sygnal wejsciowy jest dostarczany do w.ejscia sumatora 320, który jest wlaczony miedzy stopnie 4 i 5 rejestru przesuwajacego 307 poprzez uklad funkcji wagowej 306i Sygnal wejsciowy jest równiez dostarczany do wejscia sumatora 328, który ^jest wlaczany miedzy stopnie 16 i 17 rejestru przesuwajacego 302, poprzez uklad funkcji wagowej 314» iTklacy funkcji wa¬ gowych 306 i 314 waza sygnaly wejsciowe przez wspólczynnik -(5/64)i Sygnal wejsciowy jest wazony przez wspólczynnik +(5/16) przez uklady funkcji wagowych 308 i 312, które sa dolaczone odpowied¬ nio do wejsc sumatorów 322 i 326i Sumator 322 jest wlaczony miedzy stopniami 8 i 9 rejestru prze¬ suwajacego 302 i sumator 326 jest wlaczony miedzy stopnie 12 i 13 rejestru przesuwajacego 302, Odpowiedz impulsowa filtru FIR z fig* 4 jest skoncentrowana wokól polaczenia stopni 10 i 11 rejestru przesuwajacego 302, które to polaczenie jest umieszczone miedzy pierwszym i ostatnim stop- nienu Skladowe sygnalu wazonego sa gromadzone w sumatorach, gdy przechodza przez rejestr przesuwa¬ jacy i sumatory, przy czym charakterystyka odpowiedzi z figi 5 wystepuje na wyjsciu sumatora 330.Sygnaly na wyjsciu sumatora 330 sa dostarczane do wejscia sumatora 340 w celu polaczenia ich z sy¬ gnalami dostarczanymi przez rejestr przesuwajacy 360i Rejestr przesuwajacy 360 odbiera sygnaly wej¬ sciowe, które zostaly zwazone przez jedna druga za pomoca ukladu funkcji wagowej 310 i opóznia te sygnaly o te sama wartosc opóznienia, co oznaczono w filtrze FIR od srodka jego odpowiedzi impulso¬ wej na wyjsciu stopnia 10 do wyjscia sumatora 330i Sygnaly na wyjsciu rejestru przesuwajacego 360 odpowiadaja wiec sygnalom wazonym odczepu srodkowego ukl&dów z fig. 2 i 3« Dlatego sumator 340 be¬ dzie mial charakterystyke odpowiedzi filtru dolnoprzepustowego z fig. 6 na jego wyjsciu, na które sa dostarczane sygnaly informacji o szczególach polai Sygnaly uzyskiwane na wyjsciu sumatora 330 sa uzupelniane d. dwóch w celu odejmowania ich od sygnalów dostarczanych przez rejestr przesuwajacy 360 w sumatorze 350i Ityjscie sumatora 330 jest dolaczone do wejscia sumatora 350 poprzez uklad odwracajacy 352, przy czym sumator 350 równiez odbie¬ ra bit przenoszenia wartosci logicznej H1Mi Sumator ma wiec na wyjsciu charakterystyke odpowiedzi filtru pasmowoprzepustowegó z figi 7 w wyniku odejmowania sygnalów dostarczanych przez rejestr prze¬ suwajacy 360 i sumator 330i Wykonania filtru FIR wedlug wynalazku maja komplementarne postacie, które moga byc uzyskane przez selektywne odwrócenie znaków wspólczynników wagowych i/lub odwrócenie kierunków elementów laczacych sygnaly, które wytwarzaja sygnaly wyjsciowei Dla przykladu, jezeli wszystkie znaki wspólczynników funkcji wagowych ukladów funkcji wagowych 104, 106, 108 i 114, 116, 118 z figi 2 sa odwrócone, suma¬ tor 130 bedzie mial charakterystyke odpowiedzi pasmowoprzepustowej i uklad odejmujacy 140 bedzie mial138 112 7 charakterystyke odpowiedzi dolnoprzepustowej* Jezeli w dodatku kierunki sumatora 130 i ukladu odejmujacego 140 sa zmienione tak, ze sumator 130 staje sie ukladem odejmujacym a uklad odej¬ mujacy 140 staje sie sumatorem, nowy sumator 140 bedzie mial odpowiedz pasmowoprzepustowa i nowy uklad odejmujacy 130 bedzie mial odpowiedz dolnoprzepustowa* Jednakze sygnaly przepuszczane przez nowy uklad odejmujacy 130 beda mialy teraz faze odwrócona wzgledem sygnalów wejsciowych filtruj V innym przykladzie, jezeli wykonanie z fig* 2 jest tak zmienione, ze uklad odejmujacy 140 odejmuje wazony sygnal odczepu srodkowego od sygnalów wytwarzanych przez sumator 128, zamiast przeciwnie, jak pokazano na figurze, uklad odejmujacy 140 bedzie mial odpowiedz pasmowoprzepusto¬ wa z faza przepuszczanych sygnalów odwrócona wzgledem sygnalu wejsciowego filtru* Te odmienne po¬ stacie filtru, w których sygnaly na jednym lub nawet obu wyjsciach maja odwrócona faze, moga byc pozadane, gdy jeden z kolejnych stopni przetwarzania sygnalów wymaga sygnalów wejsciowych o od¬ wróconej fazie. Analiza pokazala, ze co najmniej dwanascie takich komplementarnych postaci filtru moze byc uzyskanych dla kazdego z przedstawionych wykonan* Mozna zaznaczyc* ze uklady filtru pasmowoprzepustowego/dolnoprzepustowego wedlug wynalazku ma¬ ja zastosowanie w odbiornikach telewizyjnych, w których informacja o luminancji i chrominancji nie jest rozdzielona przez filtrowanie grzebieniowe* Sygnaly luminancji i chrominancji moga byc na¬ stepnie rozdzielone bezposrednio przez filtr pasmowoprzepustowy/dolnoprzepustowy* V takim odbior¬ niku wartosci wspólczynników funkcji wagowych czy czestotliwosci synchronizacji moga byc regulo¬ wane dla przemieszczenia czestotliwosci przeciecia (pasm przejsciowych) charakterystyk odpowiedzi wyjsciowej przy wyzszej czestotliwosci. V systemie telewizji NTSC ta czestotliwosc przeciecia by¬ laby w przyblizeniu równa 3f2 MHz* Wyjscie filtru dolnoprzepustowego w takim urzadzeniu przepu¬ szczaloby sygnaly w przyblizeniu do 3,2 MHz i wyjscie filtru pasmowoprzepustowego dostarczaloby sygnaly o czestotliwosciach od 3,2 MHz do górnej wartosci granicznej zakresu czestotliwosci wizyj¬ nych* Wówczas, gdyby cyfrowy sygnal wizyjny z przetwornika analogowo-cyfrowego byl dostarczany do wejscia filtru, sygnaly informacji o luminancji bylyby wytwarzane na wyjsciu majacym odpowiedz filtru dolnoprzepustowego i sygnaly informacji o chrominancji bylyby wytwarzane na wyjsciu maja¬ cym odpowiedz filtru pasmowoprzepustowego* Zastrzezenia patentowe 1* Filtr cyfrowy z dwoma wyjsciami, zawierajacy zródlo sygnalów wizyjnych dolaczone do rejestru przesuwajacego majacego wiele odczepów wyjsciowych zawierajacych odczep srodkowy, znamienny tym, ze zawiera uklady funkcji wagowych (104-118) dolaczone do poszczegól¬ nych odczepów rejestru przesuwajacego (100), zawierajace uklad funkcji wagowej (102) odczepu srod¬ kowego, do których jest dolaczony sumator (128), wylaczajac uklad funkcji wagowej (102), do wyj¬ scia sumatora (128) jest dolaczone jedno wejscie pierwszego ukladu laczacego, którego drugie wej¬ scie jest dolaczone do ukladu funkcji wagowej (102) dla wytwarzania wysokoczestotliwosciowych sy¬ gnalów wyjsciowych, do sumatora (128) jest dolaczone takze jedno wejscie drugiego ukladu laczace¬ go, którego drugie wejscie jest dolaczone do ukladu funkcji wagowej (102) dla wytwarzania nisko- czestotliwosciowych sygnalów wyjsciowych* 2* Filtr wedlug zastrz* 2, znamienny tym, ze wiele odczepów wyjsciowych reje¬ stru przesuwajacego (100) jest umieszczonych symetrycznie wzgledem odczepu srodkowego, uklady fun¬ kcji wagowych (104-118) maja symetryczne wartosci funkcji wagowych wokól odczepu srodkowego i uklad sumatorów (120-128) zawiera rozgalezienia dolaczone do ukladów funkcji wagowych (104-118) i ma wyjscie odpowiadajace wyjsciu ukladów funkcji wagowych (104-118)* 3» Filtr wedlug zastrz* 2, znamienny tym, ze pierwszy uklad laczacy stanowi uklad odejmujacy (140), a drugi uklad laczacy stanowi sumator (130)*138 112 10 I *• "^^^^ \2 N r~ ' I4 20v Tl Lc J^ZYWROOONY rWZMOCNIONY 16 30 ODFILTROWANY FfcSMOWOPRZE- PUSTOWO SYGNAL" CHROMINANCJI 50- iz.Fig. I 34 V.INFORMACJA O SZCZE¬ GÓLACH POLA 40 7 £ £L 60 -TC-* WARZANIA DANE Z UKLADU PRZETWA¬ RZANIA 54' -G DO KINESKOPU SYGNAL SYNCHRONIZACJI |00 _V OOFILTRCWA- =l NY GRZEBIE- NDWO SYGNAL CHROMINANCJI [rSYGNAL SZCZEGÓLÓW POLA iDFILTROMANY FASMOWOPRZE- PUSTOWO SYGNAL CHROMINANCJI Fig. 2138 112 SYGNAL SYNCHRONIZACJI ~1 , ,"7* , .^TRtNi|th|4|3|i|T|i|i|W|i|B|n|.4|.5[is|iy|»|W|»|a| GRZEBIEMO-TP TTe fll lte lt* r—i ff" TT* 7 WO SYGNAL /ODFILTROWANY FASMOttOPRZE- PUSTOWO I SYGNAL CHROMINANCJI SYGNAL SZCZEGÓLÓW POLA ODFILTROWANY GRZEBIENIOWO SYGNAL CHROMINANCJI SYGNAL SYNCHRONIZACJI SYGNAL SYNCHRONIZACJI SYGNAL SYNCHRONIZACJI SYGNAL SYNCHRONIZACJI Fig. 4 =dimsi4iM*mH»i«t SYGNAL SYNCHRONIZACJI138 112 AMPLITUDA WZGLEDNA 0.50 Fig. 5 ^CZESTOTLIWOSC [MHz] AMPUTUDA , M WZGLEDNAlw 0.75 0.50 0.25 0.00 '9.6 i i i ) Y-210 1 . 2 1 1 4 1 1 . 1 6 i j j rryjr- -J H 8 (CZESTOTLIWOSC [MHz] AMPLITUDA. M WZGLEDNA luo 0.75 0.50 025 0.00 fa7 *' i _ i : , ) ^ 1 • 2 1 4 " 1 Y~220 . 1 6 T 3 _J H — H H a ^CZESTOTLIWOSC ^ [MHz] Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 egz.Cena 130 zl PL PL PL PL