NL9101876A

NL9101876A - Werkwijze voor het vervaardigen van een stoomsteriliseerbaar poreus polyolefinemembraan en bij 134 graden celsius stoomsteriliseerbaar polyetheenmembraan.

Info

Publication number: NL9101876A
Application number: NL9101876A
Authority: NL
Original assignee: Dsm Nv
Priority date: 1991-11-11
Filing date: 1991-11-11
Publication date: 1993-06-01
Also published as: EP0542346A1; US6127501A; ATE132772T1; DE69207557D1; JPH05239246A; DE69207557T2; JP3144719B2; EP0542346B1

Description

WERKWIJZE VOOR HET VERVAARDIGEN VAN EEN STOOM-STERILISEERBAAR POREUS POLYOLEFINEMEMBRAAN EN BIJ 134°C STOOMSTERILISEERBAAR POLYETHEENMEMBRAAN

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor het vervaardigen van een stoomsteriliseerbaar poreus polyolefinemembraan door een poreuze film bij verhoogde temperatuur aan een warmtebehandeling te onderwerpen.

Een dergelijke werkwijze is bekend uit EP-A-217.698, waarbij een door smeltextruderen verkregen, niet-verstrekte poreuze polyolefinefilm aan een warmtebehandeling wordt onderworpen, die inhoudt het blootstellen van de film aan een temperatuur die 20-50°C onder het smeltpunt van het polyolefine is gelegen en waarbij de afmetingen van de film constant worden gehouden. De aldus behandelde film blijkt steriliseerbaar te zijn met stoom met een temperatuur van 121°C en vertoont daarbij een lineaire krimp van ten hoogste 6%. Als een essentiële voorwaarde wordt op pagina 5, regel 51-56 van de genoemde octrooiaanvrage genoemd het vermijden van enige verstrekking van de film tijdens het gehele proces.

Deze werkwijze heeft als nadeel dat daarmee geen poreuze stoomsteriliseerbare membranen uit poreuze verstrekte films zijn te vervaardigen, terwijl verstrekken een zeer veelvuldig toegepaste processtap is bij het vervaardigen van zeer dunne en hoog-poreuze films, die juist bijzonder geschikt zijn voor membraantoepassingen.

De uitvinding stelt zich ten doel een werkwijze te verschaffen voor het vervaardigen van een stoomsteriliseerbaar poreus membraan uit een verstrekte poreuze polyolefinefilm.

Dit doel wordt volgens de uitvinding bereikt, doordat de poreuze film is vervaardigd uit een oplossing van het polyolefine en in ten minste één richting is verstrekt en dat de warmtebehandeling een krimpbehandeling omvat, waarbij de film in een gasatmosfeer wordt blootgesteld aan een temperatuur die ten minste gelijk is aan de temperatuur, waarbij de stoomsterilisatie plaatsvindt en ten hoogste gelijk aan de smelttemperatuur van het polyetheen en waarbij in elke richting in het vlak van de film een krimp wordt toegelaten die ten minste 95 % bedraagt van de kritische krimpfactor in de betreffende richting bij de temperatuur, waarbij de stoomsterilisatie plaatsvindt.

Het met deze werkwijze verkregen membraan blijkt bij stoomsterilisatie een krimp te vertonen van ten hoogste 5% en in vele gevallen zelfs van ten hoogste 2,5% in elke richting in het vlak van de film. Een membraan met deze eigenschap wordt in het vervolg aangeduid als een stoom-steriliseerbaar membraan.

Een verder voordeel van de werkwijze volgens de uitvinding is dat het verkregen membraan na de krimpbehandeling vrijwel dezelfde porositeit en luchtdoorlaatbaarheid blijkt te bezitten als de oorspronkelijke verstrekte poreuze film.

Stoomsterilisatie wordt gewoonlijk uitgevoerd bij 121°C gedurende 0,5-2 uur of bij 134°C gedurende 5-10 minuten. De tweede methode heeft om economische redenen de voorkeur in verband met de veel kortere duur. Daarom bedraagt de temperatuur waarbij de krimpbehandeling wordt uitgevoerd, in het vervolg aan te duiden als de krimp-temperatuur, en waarbij het membraan zonder ontoelaatbare krimp aan stoomsterilisatie kan worden onderworpen bij voorkeur ten minste 134°C. Een aldus vervaardigd membraan is zelfs bestand tegen de condities die heersen bij het reinigen van installaties met stoom met een druk van ongeveer 3 bar, waardoor deze reiniging kan plaatsvinden zonder dat het membraan behoeft te worden uit- en weer ingebouwd. Stoom met een temperatuur van 134°C heeft een druk van ongeveer 3,2 bar, zodat door toepassing van dergelijke stoom de reiniging van de installatie en de sterilisatie van de daarin aanwezige membranen in een en dezelfde stap kunnen plaatsvinden. In het membraan, vervaardigd met de werkwijze volgens de uitvinding treedt onder de genoemde condities slechts een krimp op van ten hoogste 5%. In een membraan met een hogere krimp in een of meer richtingen in het vlak van het membraan kunnen te hoge spanningen optreden, waardoor de poriestructuur kan worden aangetast en de membraaneigenschappen ongunstig kunnen worden beïnvloed of waaronder het membraan zelfs zou kunnen bezwijken.

Een verder voordeel van de werkwijze volgens de uitvinding is dat deze ook geschikt is om bij 134°C stoom-steriliseerbare membranen van polyetheen met een hoge intrinsieke viscositeit van bijvoorbeeld ten minste 5 dl/g, bepaald bij 135°C in decaline, te vervaardigen. Met de werkwijze volgens de stand van de techniek is dit niet mogelijk, omdat daar de warmtebehandeling kan plaatsvinden bij ten hoogste 20°C onder het smeltpunt, dat is bij ongeveer 120°C. Een aldus behandelde film vertoont tijdens stoomsterilisatie bij 134°C een ontoelaatbaar grote krimp. Een membraan vervaardigd uit polyetheen met een intrinsieke viscositeit, gemeten in decaline bij 135°C, van ten minste 5 en bij voorkeur van ten minste 6 dl/g, bezit gunstige mechanische eigenschappen, in het bijzonder een voor membranen gunstige combinatie van treksterkte en breukrek.

De werkwijze volgens de uitvinding wordt dan ook bij voorkeur toegepast op polyetheen met een intrinsieke viscositeit van ten minste 5 en bijvoorkeur van ten minste 6 dl/g.

Werkwijzen voor het vervaardigen van verstrekte poreuze polyolefinefilms zijn op zichzelf bekend, bijvoorbeeld uit EP-A-193.318. Werkwijzen, in het bijzonder voor het vervaardigen van polyetheenfilms uit oplossingen van polyetheen met de genoemde intrinsieke viscositeit zijn bekend, bijvoorbeeld uit EP-A-378.279. Volgens de in deze publicatie geopenbaarde werkwijze kunnen films uit polyetheen met een intrinsieke viscositeit van ten minste 5 dl/g worden vervaardigd met porositeiten tot 90% door verstrekken in ten minste één richting bij verhoogde temperatuur doch onder het smeltpunt van het polyetheen van uit een oplossing van polyetheen gevormde films. Deze verstrekte films vertonen een zeer grote krimp bij verhoogde tempera:tuur en kunnen daarom op zichzelf niet als steriliseerbaar membraan worden toegepast. Dergelijke films zijn evenwel zeer geschikt voor toepassing in de werkwijze volgens de uitvinding ter vervaardiging van een stoomsteriliseerbaar membraan. De dikte, waarin met deze en andere op zichzelf, bijvoorbeeld uit EP-A-160.551 en EP-A-355.214, bekende werkwijzen poreuze verstrekte polyetheenfilms kunnen worden vervaardigd kan variëren tussen ruime grenzen. Bij voorkeur worden poreuze films toegepast met een dikte gelegen tussen 2 en 500 μπι, waaruit met de werkwijze volgens de uitvinding membranen kunnen worden verkregen met een dikte van 5 - 1000 μπι. Hierbij dient te worden opgemerkt, dat tijdens het krimpen in het vlak van de film, waarbij de oppervlakte daarvan afneemt, als regel de dikte van de film toeneemt.

Met membranen in het genoemde diktegebied en met een porositeit van ten minste 20% kan enerzijds worden voldaan aan de eis dat het membraan bij voorkeur zelfdragend moet zijn en bestand tegen een zeker drukverschil over het membraan en anderzijds aan de eis dat een voldoend grote gas- of waterflux door het membraan mogelijk moet zijn. Om een zo groot mogelijke flux te bereiken bedraagt de porositeit van het membraan bij voorkeur ten minste 50 % en met meer voorkeur ten minste 65%.

Het krimpen van de film bij verhoogde temperatuur vindt plaats door deze bloot te stellen aan een krimp-temperatuur, welke ten minste gelijk is aan de sterilisatie-temperatuur. Dit blootstellen vindt plaats in een gasatmosfeer, bijvoorbeeld in lucht, stoom, onder stikstof of een ander inert gas, wat het voordeel heeft dat de gebruikelijke ovens kunnen worden toegepast. Wanneer de film wordt blootgesteld aan een krimptemperatuur, hoger dan de smelttemperatuur van het polyetheen, zal de film smelten en zijn porositeit en vorm verliezen, zodat het krimpen dient plaats te vinden beneden de smelttemperatuur van het polyolefine.

De krimp, die in elke richting in het vlak van de film wordt toegelaten dient ten minste 95% van de kritische krimpfactor in die richting en bij de sterilisatie-temperatuur te bedragen. Het toelaten van krimp in alle richtingen wordt het eenvoudigst en daarom bij voorkeur bereikt door de film in twee onderling loodrechte richtingen in het vlak van de film te laten krimpen. De kritische krimpfactor hangt sterk af van de voorgeschiedenis van de film en dient experimenteel te worden bepaald. In het algemeen neemt deze kritische krimpfactor toe naarmate de film verder en sneller is verstrekt, doch ook in een richting, waarin eventueel geen verstrekking heeft plaatsgevonden kan de film krimp vertonen tijdens stoomsterilisatie. Ook blijken de krimpneiging van een geëxtrudeerde film in de extrusierichting (algemeen aangeduid als Machine Direction, MD) en in de richting loodrecht daarop (Transverse direction, TD) onderling veelal te verschillen. Ook blijkt het verschil te maken of bij biaxiaal verstrekken, dat is vertrekken in twee in het algemeen onderling loodrechte richtingen, de verstrekking in beide richtingen gelijktijdig heeft plaatsgevonden of sequentieel, dus eerst in de ene en dan in de andere richting. Door nu de kritische krimpfactor in één verstrekrichting en in de richting loodrecht daarop te bepalen en in de beide richtingen een eventueel verschillende, aan de betreffende kritische krimpfactor gerelateerde krimp toe te laten, blijkt een membraan te worden verkregen met in alle richtingen nagenoeg gelijke eigenschappen.

Ter bepaling van de kritische krimpfactor bij een bepaalde temperatuur wordt een monster van een verstrekte film ter grootte van 10 cm x 10 cm in een luchtoven blootgesteld aan die temperatuur gedurende 10 minuten. Na afkoeling worden de afmetingen van de vrij gekrompen film bepaald. De kritische krimpfactor bij de gekozen temperatuur in een bepaalde richting wordt nu berekend uit de verhouding tussen de lineaire afmeting lx in die richting na het verblijf in de oven en de oorspronkelijke afmeting ln (10 cm) als:

De aldus bepaalde krimpfactor is representatief zolang de condities, waaronder de verstrekte films worden vervaardigd niet worden gewijzigd, zodat de aan een monster van de verstrekte film bepaalde krimpfactoren tevens gelden voor andere onder dezelfde condities vervaardigde films. De verstrekte poreuze film dient te worden gekrompen met ten minste 95% van de kritische krimpfactor. Een dergelijke krimp blijkt in het algemeen voldoende te zijn om een membraan te verkrijgen, dat bij blootstelling aan de sterilisatietemperatuur ten hoogste 5% in alle richtingen krimpt. Bij voorkeur wordt evenwel een krimp toegelaten gelijk aan de volledige kritische krimpfactor, omdat de dan verkregen membranen vrijwel in het geheel geen krimp meer blijken te vertonen bij de sterilisatietemperatuur.

De verstrekte film dient gekrompen te worden bij een temperatuur, die ten minste gelijk is aan de sterilisatietemperatuur. Het is van voordeel de krimp-temperatuur enige graden, bijvoorbeeld 1-3°C, hoger te kiezen dan de sterilisatietemperatuur en de film ook te krimpen tot de bij die hogere krimptemperatuur behorende kritische krimpfactoren. Dit verhoogt de temperatuur waarbij het membraan nog stoomsteriliseerbaar is, wat een veiligheidsmarge oplevert tegen temperatuurafwijkingen, die zich zouden kunnen voordoen tijdens het.sterilisatieproces.

In het krimpproces moeten de afmetingen van de film kunnen worden gefixeerd op de uiteindelijke afmetingen, zoals die volgen uit de kritische krimpfactor in elke richting. De afmetingen van de verstrekte film vóór het krimpen zijn aanmerkelijk groter dan deze uiteindelijke afmetingen en de inrichting voor het fixeren moet ook in staat zijn tijdens het krimpen de grootteafname van de film te volgen. Aan deze eisen kan worden voldaan door toepassing van op zichzelf bekende inrichtingen. Zo kan in de bekende en gebruikelijke biaxiale verstrekstraten bijvoorbeeld een tweede, aan de verstrekinrichting analoge, eenheid worden opgenomen, waarin de verstrekelementen de tegenovergestelde beweging uitvoeren als in het verstrekgedeelte en aldus een gecontroleerde oppervlakteverkleining van de film toelaten. Daarbij wordt dan bijvoorbeeld krimp in de lengterichting van de film toegelaten door de oprolsnelheid van de gekrompen film in de gewenste verhouding lager te kiezen dan de snelheid waarmee de verstrekte film wordt toegevoerd aan de tweede eenheid. Indien de verstrekking wordt uitgevoerd op een verstrekraam kan de krimpbehandeling aansluitend aan de verstrekking plaatsvinden door na het bereiken van de gewenste krimptemperatuur de oppervlakte van de nog in het verstrekraam ingeklemde verstrekte film met de gewenste snelheid te laten afnemen tot de uiteindelijke afmetingen.

De snelheid, waarmee men de film toelaat te krimpen kan tussen ruime grenzen variëren. Het is mogelijk de film voortdurend onder een geringe spanning te houden en geleidelijk de afmetingen van de ingespannen film te verkleinen naarmate het krimpen voortgaat. Ook kan men met de instelling van de bewegingen van de krimpinrichting vooruitlopen op de te verwachten krimp, zodat de film niet strak is gespannen maar in dat geval dient men ervoor te zorgen, dat de film, die bij de verhoogde krimptemperatuur gemakkelijk vervormbaar is zal doorhangen onder zijn eigen gewicht en ook gemakkelijk zal plooien, niet in aanraking komt met delen van de verstrekinrichting of in mogelijke vouwen met zichzelf verkleeft. Een vrijwel maximale krimpsnelheid met vermijding van bovengenoemde problemen wordt verkregen wanneer men de film nagenoeg spanningsloos laat krimpen door de bewegingen van de krimpinrichting zo veel mogelijk de afname van de afmetingen van de film te laten volgen.

Verrassenderwijs is de porositeit van de gekrompen film nagenoeg gelijk aan die van de oorspronkelijke verstrekte film. In dit geval is dit des te meer verrassend omdat de verstrekte film, die vóór het verstrekken slechts een zeer lage porositeit bezat, zijn porositeit juist heeft verkregen door de tegenovergestelde bewerking van krimpen bij verhoogde temperatuur, namelijk verstrekken bij verhoogde temperatuur en wel bij een temperatuur, die zelfs lager is dan die, waarbij het krimpen plaatsvindt. De werkwijze volgens de uitvinding heeft nog als verder voordeel een economisch zeer acceptabele opbrengst aan het gewenste membraan, omdat het oppervlak van het teruggekrompen membraan, hoewel door de toegelaten krimp natuurlijk kleiner dan dat van de oorspronkelijke verstrekte film, aanmerkelijk, tot zelfs 20 x, groter is dan de oorspronkelijke film vóór de verstrekking.

Het membraan vervaardigd met de werkwijze volgens de uitvinding kan met voordeel worden toegepast bijvoorbeeld in steriliseerbare kleding en als wondbedekking in de medische sector en als scheidingsfilter in de geneesmiddelen- en voedingsindustrie.

Bij 134°C stoomsteriliseerbare poreuze membranen van polyetheen met een intrinsieke viscositeit van ten minste 5 dl/g waren tot nu toe niet bekend en zoals in het voorgaande aangegeven ook niet te vervaardigen met de werkwijze volgens de stand van de techniek, noch hieruit af te leiden. De uitvinding heeft daarom tevens betrekking op een bij een temperatuur van ten minste 121°C stoom-steriliseerbaar poreus polyolefinemembraan met een porositeit van ten minste 20%, daardoor gekenmerkt, dat het polyolefine polyetheen is met een intrinsieke viscositeit van ten minste 5 dl/g en dat het membraan bij blootstelling aan stoom met een temperatuur van 134°C gedurende 10 min een krimp vertoont van ten hoogste 5% in elke richting in het vlak van het membraan. Bij voorkeur vertoont het membraan een krimp van ten hoogste 2,5%. De porositeit bedraagt bij voorkeur ten minste 50% en met meer voorkeur ten minste 65%.

De uitvinding zal worden toegelicht aan de hand van de navolgende voorbeelden, zonder daartoe evenwel beperkt te zijn. De genoemde grootheden zijn bepaald op de navolgende of hierboven reeds omschreven wijze.

De intrinsieke viscositeit van het polyetheen wordt bepaald in decaline bij 135°C.

De dikte van de folies wordt gemeten met een Millitron Feinprüff-meter, waarvan de afrondingsstraal van de taster 12 mm bedraagt.

De cross flow waterflux wordt bepaald door langs het oppervlak van een ingespannen monster van het membraan water van kamertemperatuur te laten stromen, waarbij de druk aan de zijde, waarlangs het water stroomt 2 bar hoger is dan de druk aan de andere zijde. De waterflux wordt nu berekend uit de hoeveelheid water die onder deze condities door het membraan wordt geperst in 1 H20/h.bar.m2. Het ingespannen oppervlak bedraagt 44 cm2.

De luchtdoorlaatbaarheid, genormeerd op een membraandikte van 100 μπι, wordt bepaald in s/50 ml. 100 pm uit de Gurleywaarde volgens ASTM-norm D726-58 met een meetoppervlak van 6,45 cm2 (1 sq. inch) onder een gewicht van 567 gram.

De dichtheid van de film wordt bepaald uit het gewicht en het volume van een uit de film of het membraan gesneden stuk film.

De porositeit wordt bepaald uit de gemeten dichtheid p van de poreuze film of het poreuze membraan en de dichtheid van het polyetheen bulkmateriaal p0 als:

Voorbeeld I

Een 20 gew.%-oplossing in decaline van polyetheen met een smeltpunt van ongeveer 140°C en een intrinsieke viscositeit van 15,5 dl/g, corresponderend met een gewichts-gemiddeld molecuulgewicht van 2,2 x 106 g/mol, wordt geëxtrudeerd bij een temperatuur van 180°C. De kop van de extruder is voorzien van een spuitmond met een extrusie-spleet van 400 mm x 1 mm. De geëxtrudeerde film wordt in een koelbad geleid, dat water bevat van 20°C. De aldus verkregen gelfilm wordt door verdamping van oplosmiddel ontdaan in een oven bij een temperatuur van 70°C, waarbij de lengte van de film constant worden gehouden. Een uit de van oplosmiddel ontdane film gesneden stuk van 85 mm x 85 mm wordt in een Iwamoto-verstrekraam geplaatst en bij 130°C achtereenvolgens in twee richtingen 5 x verstrekt.

Na afkoeling van de verstrekte film in het verstrekraam wordt een monster van 10 cm x 10 cm uit de film gesneden en gedurende 10 minuten in een heteluchtoven bij 135°C geplaatst, waarbij de film vrij kan krimpen. Na afkoeling tot kamertemperatuur bedragen de afmetingen van de gekrompen film 67 x 53 mm. De kritische krimpfactoren in beide verstrekrichtingen worden hieruit berekend en bedragen 33 resp. 47 %. Tevens worden aan monsters van de verstrekte film de porositeit, de luchtdoorlaatbarheid en de cross flow water flux bepaald. Een tweede stuk van 85 mm x 85 mm wordt onder de bovenbeschreven condities verstrekt. Daarna wordt de film op 135°C gebracht en de afmetingen van het verstrekraam worden ingesteld op de afmetingen van de film na krimpen met 90% van de kritische krimpfactoren. De film hangt hierdoor aanvankelijk slap in het verstrekraam doch trekt snel strak door de optredende krimp. Wanneer de film is strakgetrokken worden de afmetingen van het verstrekraam ingesteld op de berekende afmetingen van de film na krimp met de volledige kritische krimpfactoren. De film krimpt daarna opnieuw strak. De gekrompen film wordt afgekoeld en blijkt na verwijderen uit het verstrekraam geheel vlak te zijn. Aan monsters uit de gekrompen film worden de volgende grootheden bepaald: de krimp bij blootstelling aan stoom met een temperatuur van 135°C gedurende 10 minuten, de porositeit, de luchtdoorlaatbaarheid en de cross flow water flux. De waarden van deze grootheden voor en na de krimp-behandeling zijn weergegeven in Tabel 1.

Tabel 1

Voor krimpen Na krimpen

Dikte [μια) 60 116

Porositeit (%) 80 74,7

Luchtdoorlaatbaarheid(sec/50ml. 100pm) 17,4 24,3

Cross flow waterflux (1 H20/h.bar.m2) 200 270

Kritische krimpfactor bij 135°C (MD% x TD%) 33 x 47

Krimp in stoom van 135 °C (MD% x TD%) 0x0

Voorbeeld II

Voorbeeld I wordt herhaald met dien verstande, dat bij de krimpbehandeling krimp wordt toegelaten tot 95% van de kritische krimpfactoren. De dikte van de gekrompen film bedraagt 73 pm en de krimp in stoom van 135°C (MD x TD) 2% x 2,3%. De luchtdoorlaatbaarheid voor en na het krimpen bedragen resp. 8 en 10,1 sec/50ml.100pm.

Vergelijkend Experiment A

Voorbeeld II wordt herhaald met dien verstande, dat krimp tot 90% van de kritische krimpfactoren wordt toegelaten. De dikte van de gekrompen film bedraagt 85 pm en de krimp in stoom van 135°C (MD x TD) 6% x 5%, dus meer dan 5% x 5%.

Het terugkrimpen van de verstrekte film met minder dan 95% van de kritische krimpfactor levert dus geen stoomsteriliseerbaar membraan op.

Vergelijkend Experiment B

Voorbeeld I wordt herhaald met dien verstande dat een 5x5 maal verstrekte film wordt teruggekrompen met de bij 125°C bepaalde kritische krimpfactoren. Tijdens stoom-sterilisatie bij 135°C vertoont de aldus gekrompen film een krimp (MD x TD) van 7% x 10%. Terugkrimpen bij een temperatuur, lager dan de sterilisatietemperatuur levert dus geen stoomsteriliseerbaar membraan op.

Vergelijkend Experiment C

Voorbeeld I wordt herhaald met dien verstande dat de film sequentieel 6x6 maal wordt verstrekt bij 120°C.

De kritische krimpfactoren bij 121°C bedragen (MD x TD) 10% x 23% en bij 135°C 15% x 50%.

Een monster van de film wordt aan de krimpbehandeling onderworpen bij 135°C, evenwel wordt slechts een krimp toegelaten gelijk aan de kritische krimpfactoren behorend bij 121°C. Tijdens stoomsterilisatie bij 121°C bedraagt de krimp (MD x TD) 0% x 0%, bij 135°C 4% x 10%.

Hiermee is aangetoond dat geen stoomsteriliseerbaar membraan wordt verkregen, wanneer slechts voldaan is aan de voorwaarde, dat de krimpbehandeling bij de sterilisatietemperatuur plaatsvindt en niet is voldaan aan de voorwaarde met betrekking tót de kritische krimpfactoren.

Voorbeeld III

Een 20 gew.%-oplossing van polyetheen met een intrinsieke viscositeit van 15,5 dl/g, corresponderende met een molecuulgewicht van ongeveer 2,2 x 106 g/mol, in decaline wordt geëxtrudeerd bij een temperatuur van 180°C.

De kop van de extruder is voorzien van een spuitmond met een extrusiespleet van 400 η x 1 mm. De geëxtrudeerde film wordt in een koelbad geleid, waarvan het vloeistofoppervlak zich ongeveer 1 mm onder de uitgang van de extrusiespleet bevindt. Het koelbad bevat water van 20°C, waarop een 3-4 mm dikke laag decaline zodanig is aangebracht, dat beide zijden van de film in aanraking komen met de decaline wanneer de film in het koelbad wordt gevoerd. Uit de aldus verkregen gelfilm wordt het oplosmiddel verdampt in een oven bij een temperatuur van 70°C, waarbij de lengte van de film constant worden gehouden. Vanaf dit punt wordt Voorbeeld I herhaald met dien verstande dat een sequentiele verstrekking van 8 x 8 maal wordt toegepast. De kritische krimpfactoren in de twee verstrekrichtingen bedragen 21 en 55%. De eigenschappen van de film voor en na de krimpbehandeling zijn weergegeven in Tabel 2.

Tabel 2

Voor krimpen Na krimpen

Dikte (μιη) 30 98

Porositeit (%) 83,5 78,5

Luchtdoorlaatbaarheid(sec/50ml. ΙΟΟμπι) 1,7 2,4

Crossflow waterflux (1 H2O/h.bar.m2) 280 380

Kritische krimpfactor bij 135°C (MD% x TD%) 21 x 55

Krimp in stoom van 135 °C (MD% x TD%) 0x0

Voorbeeld IV

Een poreuze film van polyetheen met een intrinsieke viscositeit van 15,5 dl/g en met afmetingen van 40 cm x 40 cm x 46 μπι, verkregen door verstrekking in een sequentiele verstrekstraat wordt in het Iwamoto-verstrekraam geplaatst en zoals beschreven in Voorbeeld I gekrompen bij 135°C. De kritische krimpfactoren bedragen 15% resp. 22 %. De gegevens van de film voor en na het krimpen zijn weergegeven in Tabel 3.

Tabel 3

Voor krimpen Na krimpen

Dikte (pm) 46 70

Porositeit (%) 84 80

Luchtdoorlaatbaarheid( sec/50ml. 100/L/m) 3,3 7,7

Crossflow waterflux (1 H2O/h.bar.m2) 300 410

Kritische krimpfactor bij 135°C (MD% x TD%) 15 x 22

Krimp in stoom van 135 °C (MD% x TD%) 0x0

Voorbeeld IV

Voorbeeld I wordt herhaald met dien verstande dat de intrinsieke viscositeit van het polyetheen 8,4 dl/g bedraagt en dat de film sequentieel 4x4 maal wordt verstrekt. Het smeltpunt van dit polyetheen bedraagt ongeveer 139°C. De kritische krimpfactoren bedragen 15% resp. 27%. De gegevens van de film voor en na het krimpen zijn weergegeven in Tabel 4.

Tabel 4

Voor krimpen Na krimpen

Dikte (μιη) 105 90

Porositeit (%) 88 59

Luchtdoorlaatbaarheid(sec/50ml.100pm) 10 32

Crossflow waterflux (1 H20/h.bar.m2) 205 200

Kritische krimpfactor bij 135°C (MD% x TD%) 15 x 27

Krimp in stoom van 135°C (MD% x TD%) 0x0

Vergelijkend Experiment E

Voorbeeld I wordt herhaald met dien verstande dat de poreuze verstrekte film wordt vervaardigd uit polyetheen met een intrinsieke viscositeit van 4 dl/g en sequentieel 6x6 maal is verstrekt. Het smeltpunt bedraagt ongeveer 138°C. De eigenschappen van de film voor en na de krimpbehandeling zijn weergegeven in Tabel 5.

Tabel 5

Voor krimpen Na krimpen

Dikte (pm) 40 32

Porositeit (%) 79 46

Luchtdoorlaatbaarheid (sec/50ml. 100/jm) 6,8 0

Crossflow waterflux (1 H20/h.bar.m2) 300 0

Kritische krimpfactor bij 135°C (MD% x TD%) 28 x 41

Krimp in stoom van 135 °C (MD% x TD%) 0x0

Hoewel de gekrompen film stoomsteriliseerbaar is en ook de porositeit ten dele behouden blijft, blijkt de film uit polyetheen met een intrinsieke viscositeit van minder dan 5 dl/g na de krimpbehandeling zowel voor lucht als voor water ondoorlaatbaar te zijn geworden, zodat de gekrompen film geen poreus membraan is.

Claims

1. Werkwijze voor het vervaardigen van een bij een temperatuur van ten minste 121°C stoomsteriliseerbaar poreus polyolefinemembraan door een poreuze film bij verhoogde temperatuur aan een warmtebehandeling te onderwerpen, met het kenmerk, dat de poreuze film is vervaardigd uit een oplossing van het polyolefine en in ten minste één richting is verstrekt en dat de warmtebehandeling een krimpbehandeling omvat, waarbij de film in een gasatmosfeer wordt blootgesteld aan een temperatuur die ten minste gelijk is aan de temperatuur, waarbij de stoomsterilisatie plaatsvindt en ten hoogste gelijk aan de smelttemperatuur van het polyolefine en waarbij in elke richting in het vlak van de film een krimp wordt toegelaten die ten minste 95% bedraagt van de kritische krimpfactor in de betreffende richting bij de temperatuur, waarbij de stoomsterilisatie plaatsvindt.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat als polyolefine polyetheen met een intrinsieke viscositeit van ten minste 5 dl/g wordt toegepast.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat de temperatuur waarbij de krimpbehandeling wordt uitgevoerd ten minste 134°C bedraagt.

4. Bij een temperatuur van ten minste 121°C stoomsteriliseerbaar poreus polyolefinemembraan met een porositeit van ten minste 20%, met het kenmerk, dat het polyolefine polyetheen is met een intrinsieke viscositeit van ten minste 5 dl/g en dat het membraan bij blootstelling aan stoom met een temperatuur van 134°C gedurende 10 min een krimp vertoont van ten hoogste 5% in elke richting in het vlak van het membraan.

5. Membraan volgens conclusie 4, met het kenmerk, dat het membraan een krimp vertoont van ten hoogste 2,5 %.

6. Membraan volgens conclusie 3 of 4, met het kenmerk, dat de porositeit ten minste 50% bedraagt.

7. Membraan volgens conclusie 6, met het kenmerk, dat de porositeit ten minste 65% bedraagt.

8. Werkwijze en membraan zoals in hoofdzaak beschreven en toegelicht aan de hand van de voorbeelden.