NL8602120A - Samengestelde wasmiddelen die stabilisatiemiddelen bevatten. - Google Patents

Description

S> if -1 V.0. 8321

Titel: Samengestelde wasmiddelen die stafailisatiemiddelen bevatten.

Deze uitvinding heeft betrekking op niet-waterige vloeibare weef-selbehandelingsmiddelen. Meer in het bijzonder heeft deze uitvinding betrekking op niet-waterige vloeibare wasmiddelen die ten opzichte van fasescheiding en gelering stabiel zijn en gemakkelijk schenkbaar zijn 5 en op de toepassing van deze middelen voor hetreinigen van vuil weefsel.

Vloeibare niet-waterige krachtige wasmiddelen zijn in de techniek bekend. Middelen van dat type omvatten bijvoorbeeld een vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof waarin deeltjes van een builder zijn gedispergeerd, zoals bijvoorbeeld weergegeven in de Amerikaanse octrooi-10 schriften nrs. 4315812, 3630929 en 4264466 en de Britse octrooischriften nrs. 1205711, 127Q04Q en 1600981.

Daarmee verwante hangende Amerikaanse octrooischriften van aanvraagster zijn nrs.: 687.815, ingediend 31 december 1984; 15 597.793, ingediend 6 april 1984; 597.948, ingediend 9 april 1984; 725.455, ingediend 22 april 1985 en 687.816, ingediend 31 december 1984.

Deze aanvragen zijn gericht op vloeibare niet-waterige niet-20 ionogene wasmiddelen.

Vloeibare wasmiddelen zijn dikwijls geschikter in gebruik dan droge poedervormige Of fijnverdeelde produkten zodat zij derhalve veel weerklank bij de consument hebben gevonden. Zij zijn gemakkelijker af-meetbaar, lossen snel op in het waswater, mèn kan ze gemakkelijk in 25 geconcentreerde oplossingen of dispersies op vuile plekken op de te wassen kledingstukken aanbrengen en zij vormen geen stof, terwijl ze gewoonlijk minder opslagruimte in beslag nemen.

Voorts kunnen er in de vloeibare wasmiddelen materialen zijn opgenomen, die niet bestendig zijn tegen droogtrappen zonder ontleding, 30 waarvan het dikwijls gewenst is dat zij bij de bereiding van fijnverdeelde wasmiddelen worden gebruikt. Hoewel de vloeibare wasmiddelen vele voordelen over unitaire en fijnverdeelde vaste produkten bezitten hebben zij tevens inherente nadelen, die men moet overwinnen om tot de produktie van commercieel aanvaardbare wasmiddelprodukten te komen. Aldus kunnen COÖ212Ü i i - 2 - sommige produkten bij opslag gaan schiften, terwijl andere bij koeling gaan schiften en niet gemakkelijk opnieuw worden gedispergeerd. In sommige gevallen wordt de produktviscositeit anders en wordt het middel hetzij te dik om te schenken of zo dun dat het op water lijkt.

5 Sommige heldere produkten worden troebelig en andere gaan bij staan ge Ier en.

De uitvinders hebben het gedrag van niet-ionogene vloeibare wasaktieve stofsystemen met daarin fijnverdeeld gesuspendeerd materiaal onderzocht. Van bijzonder belang zijn niet-waterige samengestelde vloei-10 bare wasmiddelen alsmede het probleem van bezinking van de gesuspendeerde builder en andere wastoevoegsels, alsmede het probleem van geleren dat aan niet-ionogene aktieve stoffen inherent is. Deze punten hebben bijvoorbeeld invloed op de produktstabiliteit, schenkbaarheid en dispergeer-baarheid.

15 Het is bekend dat een van de hoofdproblemen voor samengestelde vloeibare wasmiddelen hun fysische stabiliteit is. Dit probleem vindt zijn oorsprong in het feit dat de dichtheid van de in het niet-ionogene vloeibare oppervlakte-aktieve middel gedispergeerde vaste deeltjes hoger is dan de dichtheid van de vloeibare oppervlakte-aktieve stof.

20 Derhalve hebben de gedispergeerde deeltjes de tendens uit te zakken. Er bestaan twee hoofdoplossingen voor het wegnemen van het uitzakprobleem: het verhogen van de viscositeit van de niet-ionogene vloeistof en het verminderen van de grootte van de gedispergeerde vaste deeltjes.

Het is bekend dat suspensies gestabiliseerd kunnen worden tegen 25 uitzakken door anorganische of organische verdikkingsmiddelen of disper-siemiddelen zoals bijvoorbeeld anorganische materialen met een zeer hoog specifiek oppervlak, bijvoorbeeld fijnverdeeld silica, kleisoorten, enz., orgamische verdikkingsmiddelen, zoals de celluloseëthers, acryl- en acrylarnidepolymeren, polyelectrolieten enz. toe te voegen.

30 Uiteraard is een dergelijke verhoging van de suspensieviscositeit beperkt door de eis dat de vloeibare suspensie gemakkelijk schenkbaar en vloeibaar moet blijven, zelfs bij lage temperatuur. Verder dragen deze toevoegsels niet bij tot het wasvermogen van het mengsel.

Door het malen om de deeltjesgrootte te verminderen verkrijgt men 35 de volgende voordelen: 8602120

* I

- 3 - 1. Het specifieke oppervlak van de gedispergeerde deeltjes wordt verhoogd en derhalve gaat de bevochtiging van de deeltjes door de niet-waterige drager -(vloeibare niet-ionogene stof) evenredig omhoog.

2. De gemiddelde afstand tussen de gedispergeerde deeltjes wordt ver- 5 minderd bij een evenredige verhoging in de deeltjes-op-deeltjes interaktie. Elk van déze effecten draagt bij tot verhoging van de rest-gelstrekte en de suspensie vloeispanning terwijl tegelijkertijd het malen op significante wijze de plastische viscositeit verlaagt.

De vloeispanning wordt gedefinieerd als de minimale spanning die 10 noodzakelijk is om een plastische deformatie (vloei) van de suspensie tot stand te brengen. Indien men zich de suspensie als een los netwerk van gedispergeerde deeltjes voorstelt zal de suspensie zich als een elastische gel gedragen en er zal geen plastische vloei optreden. Wanneer eenmaal de vloeisterkte is overwonnen breekt het netwerk bij bepaalde 15 punten en begint het monster te vloeien, maar zonder een zeer hoge schijnbare viscositeit. Indien de schuifspanning veel hoger is dan de vloeisterkte worden de pigmenten gedeeltelijk door afschuiving uitgevlokt en neemt de schijnbare viscositeit toe.

Indien tenslotte de afschuifspanning veel hoger is dan de vloei-20 sterktewaarde, worden de gedispergeerde deeltjes volledig door schuif-krachten uitgevlokt en is de schijnbare viscositeit zeer laag, alsof er geen deeltjesinteraktie meer aanwezig is,

Des te hoger de vloeisterkte van de suspensie des te hoger is de schijnbare viscositeit bij lage afschuifsnelheid en des te beter is de 25 fysische stabiliteit tegen uitzakking van het produkt.

Naast het probleem van uitzakking of fasescheiding lijden de niet-waterige vloeibare wasmiddelen gebaseerd op vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen aan het nadeel dat de niet-ionogene verbindingen gaan geleren wanneer zij worden toegevoegd aan koud water. Dit is 30 een bijzonder belangrijk probleem bij het normale gebruik van Europese huishoudwasmachines waar de gebruiker het wasmiddel in een afgifteëen-heid (bijv. een afgiftebakje) van de machine plaatst. Gedurende de werking van de machine wordt wasmiddel in het bakje aan een stroom koud water onderworpen om dit in de hoofdmassa van de wasvloeistof over te 35 brengen. In het bijzonder gedurende de wintermaanden wanneer het was- 8632120 , » ί - 4 - middel emhet aan de afgiftehouder toegevoerde water bijzonder koud zijn neemt de wasmiddelviscositeit sterk toe en vormt zich een gel.

Als gevolg daarvan wordt een deel van het middel niet volledig uit het afgiftebakje gespoeld gedurende de werking van de machine en 5 vormt zich na herhaalde waskringlopen een afzetting van het middel waardoor tenslotte de gebruiker het afgiftebakje met heet water moet uitspoelen.

Het geleerverschijnsel kan tevens een probleem zijn wanneer het gewenst is te wassen in koud water, zoals voor bepaalde synthetische 10 en gevoelige weefsels of weefsels die in warm of koud water kunnen krimpen wordt aanbevolen.

De tendens van de geconcentreerde wasmiddelen om gedurende opslag te geleren wordt bevorderd doordat de wasmiddelen in onverwarmde opslagruimtes worden opgeslagen, of door de middelen gedurende de wintermaan-15 den in niet-verwarmde transportvoertuigen te verzenden.

Er zijn deeloplossingen voor het geleerprobleem voorgesteld zoals het verdunnen van de vloeibare niet-ionogene stof met bepaalde viscosi-teitsbeheersende oplosmiddelen en gelremmende middelen zoals lagere alkanolen, bijv, ethylalkohol (zie Amerikaans octrooischrift 3.953.380), 20 alkalimetaalformiaten en adipaten (zie Amerikaans octrooischrift 4.368.147), hexyleenglycol, polyethyleenglycol enz. en modificatie en optimalisering van de niet-ionogene structuur.

Als voorbeeld van een niet-ionogeen oppervlakte-aktieve stof modificatie is een bijzonder succesvol resultaat bereikt door de 25 hydroxyleindgroep van het niet-ionogene molecuul zuur te maken. De voordelen van de invoering van een carbonzuur aan het uiteinde van de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof omvatten het tegengaan van gelvorming bij verdunning; het verlagen van het gietpunt van de niet-ionogene stof en het vormen van een anionische oppervlakte-aktieve stof bij neutrali-30 satie in de wasvloeistof.

Het optimaliseren van de niet-ionogene structuur is vooral gericht geweest op de ketenlengte van de hydrofobe-hydrofiele eenheid en het aantal en de vorm van de alkyleenoxide (bijvoorbeeld ethyleenoxide)eenheden van de-hydrofiele eenheid.

35 Er is bijvoorbeeld gevonden dat de vetalkohol geëthoxyleerd 860212e » 4.

- 5 - met 3 molen ethyleenoxide slechts een beperkte tendens tot gelvorming vertoont.

KORTE SAMENVATTING VAN DE ÜITVINDING

Volgens de onderhavige uitvinding wordt een sterk geconcentreerd 5 stabiel niet-waterig vloeibaar wasmiddel bereid door aan het middel kleine effectieve hoeveelheden van een ureum anti-uitzakstabilisatie-toevoegsel of zeer kleine hoeveelheden van een kwatemaire ammonium oppervlakte-aktieve stof als anti-uitzakstabilisatietoevoegsel toe te voegen.

10 De middelen van de uitvinding bevatten als essentiële komponent een ureum anti-uitzakstabilisatietoevoegsel of een kwaternair ammonium oppervlakte-aktief anti-uitzakstabilisatietoevoegsei.

Aangenomen wordt dat het ureum anti-uitzakstabilisatietoevoegsel in het wasmiddel als een oppervlakte-aktieve stof werkt en de fosfaat 15 wasaktieve builder beter verenigbaar met de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof maakt. Aangenomen wordt dat het ureum in wisselwerking treeft met de anionische fosfaat wasaktieve builderzouten en de builder-zouten meer verenigbaar maakt met de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en het kontakt tussen de builderzouten en de niet-ionogene opper-20 vlakte-aktieve stof verbetert.

Door de verbetering in het kontakt tussen het fosfaat en de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof wordt de stabiliteit van de fosfaat-suspensie in de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof verbeterd.

De ureumverbinding zelfs wanneer in kleine hoeveelheden aan het 25 middel toegeveegd verbetert de dispergeerbaarheid van de suspensie van het builderzout door remmend te werken op de gelvorming van de suspensie van builderzout.

Het ureum verbetert de dispergeerbaarheid door gelvorming van de suspensie van wasaktieve builderzoutdeeltjes wanneer water aan het 30 middel wordt toegevoegd, bijvoorbeeld in het afgiftebakje van een vaat-wasmachine en/of wanneer het middel aan water wordt toegevoegd, tegen te gaan.

De in de middelen van de uitvinding toegepaste ureumverbinding heeft de formule H^NCONH^. Het ureum vormt een tautomeer met de formule 35 H2NCNHOH en wordt carbamide genoemd.

1602120 * ? - 6 -

De kwaternaire ammonium anti-uitzakstabilisatietoevoegsels zijn kationische oppervlakte-aktieve middelen. De kwaternaire ammonium kationische oppervlakte-aktieve middelen, die in de uitvinding bruikbaar zijn, zijn de verbindingen die in hun molecuulstructuur een lange hydro-5 fobe koolstofgroep en een hydrofiele groep, bijvoorbeeld een wateroplosbaar zout vormende anionische groep bevatten. De anti-uitzakstabilisatie-middelen volgens de uitvinding zijn bekend en in de handel verkrijgbaar.

De kwaternaire ammoniumverbindingen zijn gebruikt als weefselverzachters en worden ook gebruikt als oppervlakte-aktieve wasmiddelen.

10 De voorkeurs kwaternaire ammoniumverbindingen, die volgens de onderhavige uitvinding worden gebruikt, zijn de mono- en di- hogere alkyl- lagere alkyl-kwaternaire ammoniumzouten en de mono- en di- hógere alkyl-digeethoxyleerde kwaternaire ammoniumzouten.

Aangenomen wordt dat de kwaternaire ammoniumzouten in interaktie 15 treden met de anionische fosfaatwasaktieve builderzouten en het anionische fosfaat bekleden met een lipofiele huid. Door de lipofiele bekleding worden de anionische fosfaatwasaktieve builderzouten beter verenigbaar met de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en wordt het kontakt , tussen fosfaat en de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof verbeterd.

20 Door de verbetering in het kontakt tussen het fosfaat en de niet- ionogene oppervlakte-aktieve stof wordt de stabiliteit van de fosfaat-suspensie in de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof verbeterd.

De voorkeurs kationische kwaternaire ammonium oppervlakte-aktieve anti-uitzakstabilisatiemiddelen van de uitvinding zijn leden van de 25 groep bestaande uit: 1. mono-hogere alkyl-tri-lagere alkyl-kwaternaire ammoniumzouten.

2. di-hogere alkyl-di-lagere alkyl-kwaternaire ammoniumzouten.

3. mono-hogere alkyl-mono-lagere alkyl-digeëthoxyleerde kwaternaire ammoniumzouten.

30 4. di-hogere alkyl-digeëthoxyleerde kwaternaire ammoniumzouten.

De kationische kwaternaire ammoniumverbinding die als anti-uitzak-stabilisatiemiddel van de uitvinding fungeert wordt kort als volgt omschreven .

De formule 1 verbindingen zijn mono-hogere alkyl-tri-lagere 35 alkyl-kwaternaire ammoniumzouten (zie het formuleblad), waarin R* een © y y L a & *j 2 » i - 7 - lange alifatische groep met 10-22 koolstofatomen is, de R symbolen afzonderlijk lagere alkyl of hydroxyalkyl met 1-4 koolstofatomen zijn en X een wateroplosbaar zoutvormende anion is.

De formule 2 verbindingen zijn-di-hogere alkyl-di-lageré alkyl- 5 kwatemaire ammoniumzouten (zie het formuleblad) , waarin de R* symbolen onafhankelijk lagere alifatische groepen met 10-22 koolstofatomen zijn, 2 de R symbolen onafhankelijk lager alkyl of hydroxyalkyl met 1-4 kool-stofatomen zijn en X een wateroplosbaar zoutvormend anion is.

De formule 3 verbindingen zijn mono-hogere alkyl, mono-lagere 10 alkyl, diethoxy kwatemaire ammoniumverbindingen (zie formuleblad),

1 2 waarin R een lange alifatische groep met 10-22 koolstofatomen is, R

een lagere alkyl of hydroxyalkyl met 1-4 koolstofatomen is, x en y elk positieve getallen van tenminste 1 zijn en de som van x+y 2-15 is, waarbij x een wateroplosbaar zoutvormend anion is, 15 De verbindingen volgens formule 4 van het formuleblad zijn di-hogere alkyl-digeëthoxyleerde kwatemaire ammoniumzouten (zie formuleblad) , waarin de b}-symbolen onafhankelijk lange alifatische groepen met 10-22 koolstofatomen zijn, x en y elk positieve getallen van tenminste 1 zijn en de som van x+y 2-15 is, terwijl X een wateroplosbaar 20 zoutvormend anion is.

Teneinde de viscositeits eigenschappen van het middel te verbeteren kan een zuur beëindigd niet-ionogene oppervlakteaktieve stof worden toegevoegd. Voor een verdere verbetering van de viscositeitseigenschappen en opslageigenschappen van het wasmiddel kan men aan het middel visco-25 siteitsverbeterende en antigelmiddelen toevoegen, zoals alkyleenglycolen, polya) kyleenglycd.en.en alkyleenglycolmonoalkylethers en extra antï-uitzakmiddelen, zoals fosforzuurester en/of aluminiumstearaat.

In een uitvoeringsvorm van de uitvinding bevat het wasmiddel een zuurbeëindigde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof, een alkyleen-30 glycolmonoalkylether en een ureum anti-uitzakstabilisatxemiddel of een kwaternair ammonium anti-uitzakstabilisatiemiddel.

Men kan steriliserend werkende of bleekmiddelen en aktivatoren daarvoor toevoegen om de bleek en reinigingseigenschappen van het wasmiddel te verbeteren.

35 In een uitvoeringsvorm van de uitvinding worden de buildercompo- 8602120 - 8 - nenten van het middel gemalen tot een deeltjesgrootte van minder dan 100 micrometer en bij voorkeur minder dan 10 micrometer om de stabiliteit van de dispersie van de builderkomponenten in het vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve middel verder te verbeteren.

5 Tevens kunnen andere ingrediënten aan het middel worden toegevoegd zoals anti-aanslagmiddelen, anti-schuimmiddelen, optische witmakers, enzymen, anti-vergrauwingsmiddelen, parfum en kleurstoffen.

Bij de momenteel vervaardigde wasmachines voor huishoudelijk gebruik wordt normaal gewerkt bij wastemperaturen van tot 95 °C. Men ge-10 bruikt ongeveer 20 liter water gedurende de was- en spoeltrappen.

Er wordt gewóonlijk ongeveer 200-250 gram poedervormig wasmiddel per wastrap toegepast.

Volgens de onderhavige uitvinding wordt bij gebruik van het sterk geconcentreerde vloeibare wasmiddel normaal slechts 100 gram (78 cc) 15 van het vloeibare wasmiddel gebruikt om een volledige partij vuil wasgoed te wassen.

In een aspect van de onderhavige uitvinding wordt aldus voorzien in een vloeibaar geconcentreerd wasmiddel samengesteld uit een suspensie van een wasaktief builderzout of van een anionisch wasaktief. builder-20 zout, bijvoorbeeld een fosfaatbuilderzout, in de vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof, waarbij het middel een effectieve hoeveelheid van een ureumverbinding bevat om de stabiliteit van de suspensie tegen uitzakken en de dispergeerbaarheid van de suspensie in water te verhogen of een kwaternaire ammonium oppervlakte-aktief middel om de 25 stabiliteit van de suspensie tegen uitzakken te verhogen.

Volgens een ander aspect voorziet de uitvinding in een geconcentreerd vloeibaar krachtig wasmiddel dat stabiel, niet-uitzakkend bij opslag en niet-gelerend bij opslag en in gebruik is. De vloeibare middelen van de onderhavige uitvinding zijn gemakkelijk schenkbaar, 30 gemakkelijk afmeetbaar en kunnen gemakkelijk in de wasmachine worden gebracht.

Volgens een ander aspect voorziet de uitvinding in een werkwijze voor het afgeven van een vloeibaar niet-ionogeen wasmiddel in en/of met koud water zonder dat dit gelering ondergaat. In het bijzonder 35 wordt voorzien in een werkwijze voor het vullen van een houder met een niet-waterig vloeibaar wasmiddel waarin de wasaktieve stof tenminste hoofdzakelijk is samengesteld uit een vloeibare niet-ionogene oppervlakte- 5802120 * * -9-- aktieve stof en voor het afgeven van het middel uit de houder in een waterig wasbad, waarin het afgeven tot stand wordt gebracht door een stroom van onverhit water zodanig op het middel te richten dat het middel door de stroom water in het wasbad wordt gevoerd.

5 VOORDELEN TEN OPZICHTE VAN DE STAND VAN DE TECHNIEK

Door de toevoeging van de ureumverbinding aan de wasmiddelen wordt het probleem van uitzakken van gedispergeerde deeltjes en fase-scheiding verminderd en de dispergeerbaarheid van de gesuspendeerde was-aktieve deeltjes in water verbeterd. De toevoeging van de kwatemaire 10 ammonium oppervlakte-aktieve middelen aan de wasmiddelen vermindert het probleem van uitzakking van gedispergeerde deeltjes en fasescheiding.

De geconcentreerde niet-waterige, vloeibaire niet-ionogene oppervlakte-aktieve wasmiddelen van de onderhavige uitvinding hebben het voordeel dat zij stabiel, niet uitzakkend en niet-gelerend bij opslag 15 zijn.

De vloeibare middelen zijn gemakkelijk schenkbaar, gemakkelijk· afmeetbaar en kunnen gemakkelijk in huishoudwasmachines worden aangebracht.

DOELEINDEN VAN DE UITVINDING

20 Het is een doel van de onderhavige uitvinding te voorzien in een stabiel vloeibaar krachtig niet-waterig niet-ionogeen wasmiddel dat tenminste een ureumverbinding als anti-uitzakstabilisatiemiddel en naar keuze een anionische fosfaat wasaktief builderzout gesuspendeerd in een niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof bevat.

25 Het is een einder doel van de uitvinding te voorzien in een stabiel krachtig niet-waterig niet-ionogeen wasmiddel dat tenminste een kwater-nair ammonium als anti-uitzakstabilisatiemiddel en tenminste een anionisch fosfaat wasaktief builderzout gesuspendeerd in een niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof bevat.

30 Het is een volgend doel van de uitvinding te voorzien in vloei bare weefselbehandelende middelen die suspensies zijn van onoplosbare anorganische deeltjes in een niet-waterige vloeistof en die bij opslag stabiel, gemakkelijk schenkbaar en dispergeerbaar in koud, wam of heet water zijn.

Sδ0 2 1 2C

0 - 10 -

Een ander doel van de uitvinding is het bereiden van sterk samengestelde , krachtige, niet-waterige vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve wasmiddelen die bij alle temperaturen schenkbaar zijn en die herhaalde malen uit de afgifteëenheid van een automatische huishoudwas-5 machine van Europese stijl kunnen worden afgegeven zonder de vorming van aanslag of zonder verstopping van het afgiftebakje, zelfs gedurende de wintermaanden.

Het is een specifiek doel van deze uitvinding te voorzien in een niet-gelerende, stabiele suspensie van krachtige, samengestelde, niet-10 waterige vloeibare, niet-ionogene wasmiddelen welke een effectieve hoeveelheid van een ureumverbinding of een kwaternaire ammonium opper-vlakte-aktieve stof bevatten voldoende om de vloeispanning van het middel te verhogen waardoor zijn stabiliteit wordt verhoogd, d.w.z. het voorkomen van uitzakken van builderdeeltjes enz., bij voorkeur onder ver-15 mindering of tenminste zonder verhoging van de plastische viscositeit (viscositeit onder afschuifomstandigheden) van het middel.

Deze en andere doeleinden van de uitvinding die aan de hand van de volgende beschrijving van voorkeursuitvoeringsvormen zullen worden toegelicht, worden bereikt door het bereiden van een wasmiddel door aan 20 de niet-waterige vloeibare niet-ionogene wasaktieve stof een effectieve hoeveelheid van een ureumverbinding als anti-uitzakstabilisatiemiddel of van een kwaternaire ammonium oppervlakte-aktief anti-uitzakstabili-seringsmiddel toe te voegen voldoende om het uitzakken van de gesuspendeerde deeltjes tegen te gaan, waarbij genoemde middel anorganische of 25 organische weefselbehandelênde toevoegsels omvat bijvoorbeeld viscosi-teitsverbeterende middelen en een of meer anti-gelmiddelen, anti-aanslag middelen, pH regelaars, bleekmiddelen, bleekaktivatoren, anti-schuimmiddelen, optische witmakers, enzymen, anti-vergrauwingsmiddelen, parfum en kleurstoffen.

30 GEDETAILLEERDE BESCHRIJVING VAN DE UITVINDING

Volgens de onderhavige uitvinding wordt de kritische stabiliteit van de suspensie van de anionische fosfaat wasaktieve builderverbinding of de anionische waskatieve builderverbinding of verbindingen en elk ander gesuspendeerd toevoegsel, zoals een bleekmiddel enz., in de vloei- 8602120 » i, - 11 - bare niet-ionogene oppervlakte-aktieve drager aanzienlijk verbeterd door toevoeging van een anti-uitzakstabilisatiemiddel dat uit ureum of een kwaternair ammonium oppervlakte-aktief middel bestaat.

De toevoeging van zeer kleine hoeveelheden van het ureum anti-3 uitzakstabilisatiemiddel of het kwatemaire ammonium oppervlakte-aktieve anti-uitzakstabilisatiemiddel is voldoende om de fysische stabiliteit van de wasmiddelen aanzienlijk te Verbeteren.

Door het ureum anti-uitzakmiddel wordt tevens de dispergeerbaar-heid van de middelen in water sterk verbeterd.

10 In een uitvoeringsvorm van de onderhavige uitvinding bevatten de middelen als essentiële komponënten ureum anti-uitzakstabilisatie-middel-toevoegsel. Het anti-uitzakstabilisatietoevoegsei kan één of meer ureumverbindingen omvatten.

De ureumverbindingen die in de middelen van de uitvinding worden 15 toegepast hebben de formule R. R_NCNR_R, 1 2 ί 3 4

X

1 4 waarin tenminste een van R tot en met R waterstof is en de rest alkyl zijn/ bij voorkeur C^-C^ alkyl, aryl, bij voorkeur fenyl, hydroxyl of chloor en X 0 of NH is. Het ureum vormt een tautomeer met de formule 20 H2NCNHOH en wordt carbami.de genoemd. Ureum- en carbamideverbindingen en derivaatverbindingen, zoals methylureum, dimethylureum, ethylureum, propylureum, butylureum, hydroxylureum en fenylureum, zouten van de voornoemde zijn ten gebruike in de onderhavige uitvinding geschikt.

Naast de werking als fysisch stabilisatiemiddel, hebben de ureum-25 verbindingen het voordeel ten opzichte van andere fysische stabilisatie-middelen dat zij met de niet-ionogene oppervlakte-aktieve komponent verenigbaar zijn en dat zij de doseerbaarheid van het wasmiddel in koud water aanzienlijk verbeteren.

Hoewel de aanvraagster zich niet wenst te binden aan een bepaalde 30 theorie van de wijze waarop de ureum- of carbamideverbindingen functioneren en het uitzakken van de gesuspendeerde anionische fosfaatbuilder wasaktieve deeltjes voorkomen, wordt aangenomen dat het ureum of de carbamideverbinêingen samenwerken met de anionische fosfaat wasaktieve builderzouten en het fosfaat meer verenigbaar met het niet-ionogene 3 δ 0 2 I 2 0 -12- oppervlakte-aktieve middel maken, het kontakt tussen het fosfaat en het niet-ionogene aktieve middel verbeteren en de bevochtigbaarheid van de gedispergeerde fosfaat vaste deeltjes oppervlakken door het niet-ionogene oppervlakte aktieve middel verbeteren.

5 De verbetering in het kontakt tussen het fosfaat en het niet- ionogene oppervlakte-aktieve middel en de verbeterde bevochtigbaarheid van de gedispergeerde fosfaatdeeltjes door het niet-ionogene oppervlakte-aktieve middel verhoogt de stabiliteit van de fosfaatsuspensie in het niet-ionogene oppervlakteaktieve middel waardoor het gesuspendeerde 10 fosfaat gemakkelijker in suspensie kan blijven.

De verhoogde fysische stabiliteit wordt aangetoond door een verhoging in de vloeispanning van het middel vergeleken met hetzelfde middel zonder het stabilisatiemiddel. Als boven beschreven is des te hoger de vloeispanning, des te hoger de schijnbare viscositeit bij lage afschuif-15 snelheden en des te beter is de fysische stabiliteit.

De ureumverbinding, zelfs wanneer aan het middel in kleine hoeveelheden toegevoegd, verbetert de dispergeerbaarheid van de suspensie van builderzout, door gelvorming van de suspensie van builder bij kontakt met water te voorkomen.

20 Het ureum verbetert de dispergeerbaarheid door gelvorming van de suspensie van wasaktieve builderzoutdeeltjes wanneer water aan het middel wordt toegevoegd, bijvoorbeeld in het afgiftebakje van een vaat-wasmachine en/of wanneer het middel aan het waswater wordt toegevoegd tegen te gaan.

25 Slechts kleine hoeveelheden ureumverbinding zijn nodig om signi ficante verbeteringen in de fysische stabiliteit van het wasmiddel en de dispergeerbaarheid van het middel in koud water te bereiken.

Gebaseerd op het totale gewicht van het niet-ionogene vloeibare wasaktieve middel liggen geschikte hoeveelheden ureum in het gebied van 30 ongeveer 0,1 tot ongeveer 5%, bij voorkeur ongeveer 0,2 tot ongeveer 2,0% en met de meeste voorkeur ongeveer 0,5 - 1,5%.

In een andere uitvoeringsvorm van de uitvinding bevatten de middelen als essentiële komponent een kwaternaire ammonium oppervlakte-aktief middel als anti-uitzak stabiliserend toevoegsel.

35 Het anti-uitzak stabiliserend toevoegsel kan een of meer van de kwaternaire ammoniumoppervlakte-aktieve middelen bevatten.

8602120 - 13 -

De anionische oppervlakte-aktieve stoffen die bruikbaar zijn in de uitvinding zijn die kationische oppervlakte-aktieve verbindingen die een lange hydrofobe koolwaterstofgroep in hun molecuulstructuur en een hydrofiele groep, d.w.z. een wateroplosbare zoutvormende aniongroep 5 bevatten.

De voorkeurs anti-uitzakstabilisatiemiddelen van de uitvinding gebaseerd op kationische of kwaternaire ammonium-oppervlakte-aktieve verbindingen zijn leden van de groep bestaande uit 1. Mono-hogere alkyl, tri-lagere alkyl kwaternaire ammoniumzouten.

10 2. Di-hogere alkyl, di-lagere alkyl, kwaternaire ammoniumzouten.

3. Mono-hogere alkyl, mono-lagere alkyl, gedialkoxyleerde kwaternaire ammoniumzounten.

4. Di-hogere alkyl, digeêthoxyleerde kwaternaire ammoniumzouten.

De anti-uitzakstabilisatiemiddelen volgens formule 1 die in de 15 uitvinding worden toegepast zijn de mono-hogere alkyl, tri-lagere alkyl, kwaternaire ammoniumverbindingen waarin R* een lange alifatische groep 2 is met 10-22 koolstofatomen is en de R symbolen onafhankelijk lagere alkyl- of hydroxy lagere alkylgroepen zijn, X een wateroplosbaar zout-vormend anion, zoals een halogenide, bijv. chloride, bromide, jodide; 20 sulfaat, hydraat, citraat, acetaat, hydroxide, methosulfaat, ethosulfaat, fosfaat of soortgelijke anorganische of organische solubiliserende groep is.

De R* koolstofketen van de alifatische groep is 10-22 koolstof-atomen, in het bijzonder 12-20, met de meeste voorkeur 12-13 en vooral 25 16-18 koolstofatomen bevat, kan recht of vertakt en verzadigd of onver zadigd zijn.

2

De lagere alkylgroepen R bezitten 1-4 koolstofatomen, bijvoorbeeld methyl, ethyl, propyl en butyl, brij voorkeur 1 of 2 koolstofatomen, in het bijzonder methyl en zij kunnen een hydroxyIgroep bevatten.

30 Het voorkeurs aramoniumzout is een mono-hogere alkyl trimethyl- ammoniumchloride waarin de alkylgroep is afgeleid van talkzuur, gehydro-geneerd talkzuur of stearinezuur. Specifieke voorbeelden van kwaternaire ammonium anti-uitzakstabiliserende middelen volgens formule 1 die geschikt zijn ten gebruike in de middelen volgens de uitvinding omvatten de 35 volgende: 8602120 - 14 - talktrimethylammoniumchloride gehydrogeneerde talktrimethylammoniumchloride stearyltrimethylammoniumchloride stearyltriethylammoniumchloride 5 cetyltrimethylammoniumchloride sojatrimethylammoniumchloride stearyldimethylethylammoniumchloride talk-diisopropylmethylammoniumchloride

Men kan ook de overeenkomstige sulfaat; methosulfaat; ethosulfaat; 10 bromide- of hydroxidezouten gebruiken.

De kationische anti-uitzakstabilisatiemiddelen volgens formule 2 die in de uitvinding worden toegepast zijn de di-hogere alkyl, di-lagere alkyl, kwatemaire ammoniumverbindingen, waarin de R* symbolen onafhanke- 2

lijk lange alifatische groepen met 10-22 koolstofatomen zijn en de R

15 symbolen onafhankelijk lagere alkyl- of hydroxy alkylgroepen zijn, X een wateroplosbaar zout van het anion, zoals een halogenide, d.w.z. chloride, bromide, jodide; sulfaat, nitraat, citraat, acetaat, hydroxide methosul- faat, ethosulfaat, fosfaat of een soortgelijke anorganische of organisch solubiserende groep is. De R*-koolstofketens van de alifatische groepen 20 met 10—22 koolstofatomen, in het bijzonder 12-20, bij voorkeur 12-18 en vooral 16-18 koolstofatomen kunnen recht of vertakt of verzadigd of on- 2 verzadigd zijn. De R lager alkylgroepen hebben 1-4 koolstofatomen, bijvoorbeeld methyl, ethyl, propyl en butyl, bij voorkeur 1 of 2 koolstofatomen, in het bijzonder bij voorkeur methyl en zij kunnen een 25 hydroxygroep bevatten.

Typerende kationische verbindingen volgens formule 2 omvatten de volgende: distearyldimethylammoniumchloride ditalkdimethylammoniumchloride 30 dihexadecyldimethylammoniumchloride distearyldimethylammoniumbromide di(gehydrogeneerde talk)dimethylammoniumbromide ditalkisopropylammoniumchloride distearyldi(isopropyl)ammoniumchloride 35 distearyldimethylammoniummethosulfaat 880 2 1 20 - 15 -

Een voorkeursgroep van kationische verbindingen heeft formule 2 waarin twee van de R1 groepen c14~c1g zijn, R3 methyl of ethyl is en R methyl, ethyl, isopropyl, n-propyl, hydroxyethyl of hydroxypropyl is. Kationische anti-uitzakstabilisatiemiddelen volgens formule 3 5 die in de uitvinding worden toegepast zijn de mono-hogere alkyl, mono- lagere alkyl, ijigeethoxy leerde kwatemaire aimnoniumverbindingen waarin 1 2 R een lange alifatische groep met 10-22 koolstofatomen is en R alkyl of hydroxyalkyl groep is, x en y elk positieve getallen van tenminste 1 zijn en de som van x+y 2-15 is en X een wateroplosbaar zoutvormend 10 anion zoals een halogenide, d.w.z. chloride, bromide, jodide; sulfaat, nitraat, citraat, acetaat, hydroxide, methosulfaat en ethosulfaat, fosfaat of een soortgelijke anorganisch of organisch solubiliserende groep is.

De R^ koolstofketen van de alifatische groep, die 10-22 koolstof- 15 atomen, in het bijzonder 12-20, bij voorkeur 12-18 en vooral 16-18 koolstofatomen bevat, kan recht of vertakt of verzadigd of onverzadigd 2 zijn. De R lagere alkylgroepen hebben 1-4 koolstofatomen, bijvoorbeeld methyl, ethyl, propyl en butyl, bij voorkeur een of twee koolstofatomen, in het bijzonder methyl en zij kunnen een hydroxygroep bevatten.

20 Typerende voorbeelden van kationische kwatemaire ammonium anti- .· uitzakstabilisatiemiddelen volgens formule 3 die geschikt zijn ten ge-bruike in de middelen van de uitvinding omvatten de volgende: cocosmethyldigeethoxyleerd(x+y=2)ammoniumchloride cocosmethyldigeethoxyleerd(x+y=l5)ammoniumohloride 25 olelnezuurmethyldigeethoxyleerd(x+y=2)ammoniumchloride olelnezuurmethyldigeethoxyleerd(x+y=l5)ammoniumchloride stearyImethyldigeethoxyleerd(x+y=2)ammoniumchloride stearylmethyIdigeethoxyleerd(x+y=15)ammoniumchloride talkmethyldigeethoxyleerd(x+y-10)ammoniumchloride 30 De kationische anti-uitzakstabilisatiemiddelen volgens formule 4 die in de uitvinding worden toegepast zijn de di-hogere alkyldigeethoxy-leerde kwatemaire ammoniumverbindingen waarin de R^ symbolen onafhankelijk een lange alifatische groep met 10-22 koolstofatomen zijn, x en y elk positieve getallen van tenminste 1 zijn en de som van x + y 2-15 is 35 en X een wateroplosbare zoutvormend anion is, zoals halogenide d.w.z.

8502120 chloride, bromide, jodide;, sulfaat, nitraat, citraat, acetaat, hydroxide, methosulfaat, ethosulfaat, fosfaat of een soortgelijke anorganische of - 16 - organiscfcsolubiliserende groep.

De R koolstofketens van de alifatische groepen bevatten 10-22 5 koolstofatomen, in het bijzonder 12-20, bij voorkeur 12-18 en vooral 16-18 koolstofatoraen en kunnen recht of vertakt of verzadigd en onverzadigd zijn.

Een specifiek voorbeeld van een kationisch kwaternair ammonium anti-uitzakstabilisatiemiddel met formule 4 die geschikt is ten gebruike 10 in het middel van de uitvinding is di-talk digeethoxyleerd (x+y=4) ammoniumchloride (Ethoquat 2T/14).

De mono- en di-hogere alkyl digeethoxyleerde verbindingen zijn zowel in zure als alkalische oplossingen stabiel en bezitten een grotere wateroplosbaarheid en verenigbaarheid dan andere verwante verbindingen.

15 In de verbindingen volgens formules 1-4 worden de lange koolstof ketens verkregen uit lange vetzuren, zoals die afgeleid uit talk en sojaolie. De termen soja en talk enz. als hierin toegepast verwijzen naar de oorsprong waaruit de lange vette alkylketens zijn afgeleid. Men kan ook mengsels van de kwaternaire ammoniumverbinding anti-uitzakstabi-20 lisatiemiddelen toepassen.

De rechte hogere alkyl-kwaternaire ammoniumzouten zijn gemakkelijk biologisch afbreekbaar en hebben de voorkeur.

Hoewel aanvraagster zich niet wenst te binden aan een bepaalde theorie van de wijze waarop de kwaternaire ammonium oppervlakte-aktieve 25 middelen functioneren en de uitzakking van de gesuspendeerde anionische fosfaat wasaktieve builderdeeltjes voorkomen, wordt aangenomen dat de kwaternaire ammoniumzouten in interaktie treden met de anionische fosfaat wasaktieve builderzouten en het anionische fosfaat bekleden met een kationische lipofiele huid waardoor het fosfaat meer verenigbaar met 30 het niet-ionogene oppervlakte-aktieve middel wordt, het kontakt tussen het fosfaat en het niet-ionogene oppervlakte-aktief middel wordt verbeterd en de bevochtigbaarheid van de gedispergeerde fosfaat vaste deeltjes oppervlakken door het niet-ionogene oppervlakte-aktieve middel wordt verbeterd.

35 Door de verbetering in het kontakt tussen het fosfaat en het niet- ionogene oppervlakte-aktieve middel en de verbeterde bevochtigbaarheid 3602120 - 17 - van de gedispergeerde fosfaatdeeltjes door het niet-ionogene oppervlakte-aktieve middel wordt de stabiliteit van de fosfaatsuspensie verhoogd waardoor het gesuspendeerde fosfaat gemakkelijker in suspensie kan blijven.

5 De verhoogde fysische stabiliteit komt tot uiting door een ver hoging in de vloeispanning van het middel van bijvoorbeeld van 65 tot 260 dynes/cm2 en een verhoging in de schijnbare viscositeit Van bijvoorbeeld 2350 tot 3250 (DVT, sp. 4, 60 tpm) , vergeleken met hetzelfde middel zonder het kwatemaire ammoniumzout-stabilisatiemiddel.

10 Als boven beschreven is des te hoger de vloeispanning des te hoger de schijnbare viscositeit bij lage afschuifsnelheid en des te beter de fysische stabiliteit.

Naast zijn werking als een fysisch stabilisatiemiddel hebben de hogere alkyl-kwaternaire ammonlumzouten het extra voordeel ten opzichte 15 van andere fysische stabilisatiemiddelen dat zij kationisch van karakter zijn en verenigbaar zijn met de niet-ionogene wasaktieve komponent.

Er zijn slechts zeer kleine hoeveelheden van het kwatemaire ammoniumzout stabilisatiemiddel nodig om significante verbeteringen in de fysische stabiliteit te bereiken. Gebaseerd op het totale gewicht van 20 het niet-ionogene vloeibare oppervlakte-aktieve middel, zijn geschikte hoeveelheden van het kwatemaire ammoniumzout in het gebied van ongeveer 0,1 tot ongeveer 5%, bij voorkeur ongeveer 0,.3 tot ongeveer 2,0% en met de meeste voorkeur ongeveer 0,5 tot 1,5%.

Hoewel de ureumverbindingen en de kwatemaire ammonlumzouten wat 25 betreft hun fysische stabilisatiewerking effectief zijn, kan men aan het middel andere bekende fysische stabilisatiemiddelen toevoegen zoals bijvoorbeeld een zure organische fosforvefbinding met een zure-POH-groep, zoals een deelester van fosforigzuur en een alkanol en/of een ammoniumzout van een vetzuur.

30 NIET-IONOGENE OPPERVLAKTE-AKTIEVE STOF

De niet-ionogene synthetische organische wasaktieve stoffen die bij de uitvoering van de uitvinding worden toegepast kunnen uit een reeks van bekende verbindingen worden gekozen.

Zoals welbekend worden de niet-ionogene synthetische organische 35 wasaktieve stoffen gekenmerkt door de aanwezigheid van een organisch 8602120 - 18 - hydrofobe groep en een organisch hydrofiele groep en worden zij typerend geproduceerd door de kondensatie van een organische alifatische of alkyl-aromatische hydrofobe verbinding met ethyleenoxide (hydrofiel van aard). Men kan praktisch elke hydrofobe verbinding die een carboxy-, hydroxy-, 5 amido- of aminogroep met een vrij waterstof bevestigd aan stikstof heeft, condenseren met ethyleenoxide of met het polyhydratieprodukt daarvan, polyethyleenglycol, onder vorming van een niet-ionogeen wasmiddel. De lengte van de hydrofiele of polyoxyethyleenketen kan gemakkelijk worden ingesteld om het gewenste evenwicht tussen hydrofobe en hydrofiele 10 groepen te bereiken. Typerende geschikte niet-ionogene oppervlakte- aktieve stoffen zijn die als beschreven in de Amerikaanse octrooischrif-ten 4316812 en 3630929.

Gewoonlijk zijn de niet-ionogene wasaktieve stoffen poly-lager gealkoxyleerde lipofielen waarin de gewenste hydrofiele-lipofiele balans 15 ’ wordt verkregen door de toevoeging van een hydrofiele poly-lagere alkoxygroep aan een lipofiele eenheid. De voorkeursgroep van het toegepaste niet-ionogene wasmiddel is het poly-lager gealkoxyleerde hogere alkanol waarin het alkanol 9-18 koolstofatomen bevat, waarbij het aantal molen lager alkyleenoxide (of 2 of 3 koolstofatomen) 3-12 is. Het heeft 20 bij dergelijke materialen de voorkeur die te gebruiken waarin het hogere alkanol en hogere vetalkohol met 9-11 of 12-15 koolstofatomen is en die 5-8 of 5-9 lagezealkoxygroepen per mol bevat. Bij voorkeur is de lagere alkoxygroep ethoxy maar in sommige gevallen kan dit met voordeel worden gemengd met propoxy, indien het laatste aanwezig, dikwijls in een onder-25 geschikte hoeveelheid (minder dan 50%).

Voorbeelden van dergelijke verbindingen zijn die waarbij het alkanol 12-15 koolstofatomen bevat en met ongeveer 7 ethyleenoxide-groepen per mol, bijvoorbeeld Neodol 25-7 en Neodol 23-6,5 produkten van Shell Chemical Company Inc. Het eerste is een condensatieprodukt 30 van een mengsel van hogere vetalkoholen met gemiddeld 12-15 koolstofatomen, met ongeveer 7 mol ethyleenoxide waarbij het laatste een overeenkomstig mengsel is waarbij het koolstofatoomgehalte van de hogere vetalkohol 12-13 is en het aantal aanwezige ethyleenoxidegroepen gemiddeld ongeveer 6,5 is. De hogere alkoholen zijn primaire alkanolen.

35 Andere voorbeelden van dergelijke wasaktieve stoffen omvatten 8602120 * ί - 19 -

Tergitol 15-S-7 en Tergitol 15-S-9, beide rechte secundaire alkohol ethoxylaten van Union Carbide Corp.

De eerste is een gemengd ethoxyleringsprodukt van 11-15 koolstof-atomen met een rechte secundaire alkanol met 7 mol ethyleenoxide terwijl 5 het laatste een soortgelijk produkt is maar met 9 mol omgezet ethyleenoxide.

Tevens zijn in de uitvinding als komponent van het niet-ionogene wasmiddel hoger moleculaire niet-ionogene stoffen bruikbaar zoals Neodol 45-11 hetgeen soortgelijk ethyleenoxidecondênsatieprodukten van 10 hogere vetalköholen is waarbij het hogere vetalkohol 14-15 koolstofatomen bevat en het aantal ethyleenoxidegroepen per mol ongeveer 11 is.

Dergelijke produkten worden tevens gemaakt door Shell Chemical Company.

Andere bruikbare niet-ionogene middelen worden voorgesteld door de in de handel welbekende groep van niet-ionogene middelen verkocht 15 onder het handelsmerk Plurafac. De Pïturafacs zijn het reactieprodukt vein een hogere rechte alkohol en een mengsel van ethyleen-propyleenoxide, die een gemenge keten van ethyleenoxide en propyleenoxide bevatten met eindstandige hydroxyIgroepen.

Voorbeelden omvatten produkten zoals (A) C^-C^ ς vetalkohol gecon-20 denseerd met 6 mol ethyleenoxide en 3 mol propyleenoxide {B) C^-C^ vetalkohol gecondenseerd met 7 mol propyleenoxide en 4 mol ethyleenoxide (C) C._-C._ vetalkohol gecondenseerd met 5 mol propyleenoxide en 10 mol 1J lo ethyleenoxide, en (D) een produkt dat een 1:1 mengsel van produkt B en C is.

25 Een andere groep van vloeibare niet-ionogene middelen zijn in dé handel verkrijgbaar van Shell Chemical Company Inc. onder het handelsmerk Dobanol: Dobanol 91-5 is een gethoxyleerde Cg-C^ vetalkohol met gemiddeld 5 mol ethyleenoxide en Dobanol 25-7 is een geethoxyleerde C^-C^ vetalkohol met een gemiddelde van 7 mol ethyleenoxide per mol vetalkohol.

30 In de voorkeurs poly-lagere gealkoxyleerde hogere alkanolen zal het aantal lagere alkoxygroepen om het beste evenwicht van hydrofiele en lipofiele eenheden te bereiken ongeveer 40 tot 100% van het aantal koolstof atomen in het hogere alkohol, bij voorkeur 40-60% daarvan zijn en zal het niet-ionogene wasmiddel bij voorkeur tenminste 50% van een 35 dergelijk voorkeurs poly-lagere alkoxy hogere alkanol bevatten.

5502120 - 20 -

Hoger moleculaire alkanolen en verschillende andere normaal vaste niet-ionogene wasmiddelen en oppervlakte-aktieve stoffen kunnen bijdragen aan de gelering van het vloeibare wasmiddel en zullen bijgevolg met voorkeur worden weggelaten uit of beperkt in hoeveelheid in de onderhavige 5 middelen, hoewel ondergeschikte hoeveelheden daarvan bruikbaar zijn vanwege hun reinigende eigenschappen enz.

Wat betreft zowel de voorkeurs als mede de minder de voorkeur hebben niet-ionogene wasmiddelen zijn de daarin aanwezige alkylgroepen in het algemeen recht hoewel een vertakking getolereerd kan worden, zoals 10 bij een koolstofatoom grenzend aan of twee koolstofatomen verwijderd van het eindstandige koolstofatoom van de rechte keten en afstaande van de ethoxyketen, indien deze vertakte alkyl niet langer is dan 3 koolstofatomen .

Normaal zal de hoeveelheid koolstofatomen in een dergelijke ver-15 takte configuratie zelden meer zijn dan 20% van het totale koolstofatoom-gehalte van het alkyl. Eveneens kunnen, hoewel rechte alkylen die eind-standig zijn'samengevoegd aan de ethyleenoxideketen sterk de voorkeur hebben en worden beschouwd de beste combinatie van.waskracht, biologische afbreekbaarheid en niet-gelerende eigenschappen te geven, middenstandige 20 of secundaire samenvoegingen aan het ethyleenoxide in de keten plaatsvinden. Dit betreft gewoonlijk slechts een ondergeschikte hoeveelheid van dergelijke alkylen, in het algemeen minder dan 20% maar zoals in het geval bij de vermelde Tergitolen kan dit groter zijn.

Wanneer tevens propyleenoxide in de lagere alkyleenoxideketen 25 aanwezig is is dit gewoonlijk minder dan 20% daarvan en bij voorkeur minder dan 10% daarvan.

Wanneer grotere hoeveelheden van niet-eindstandig gealkoxyleerde alkanolen, propyleenoxide-bevattende poly-lagere gealkoxyleerde alkanolen en minder hydrofiel-hypofiel uitgebalanceerde niet-ionogene wasmiddelen 30 dan bovenvermeld worden toegepast en wanneer andere niet-ionogene wasmiddelen in de plaats van de voorkeursmiddelen als hierin genoemd worden toegepast, kan het verkregen produkt niet een even goede waskracht, stabiliteit, viscositeit en niet-gelerende eigenschappen als de voorkeurs-middelen bezitten maar door gebruik van de viscositeits-35 verbeterende en gelremmende verbindingen van de uitvinding kunnen tevens 8602120 - 21 - de eigenschappen van de wasaktieve stoffen, gebaseerd op dergelijke niet-ionogene verbindingen worden verbeterd. In sommige gevallen, zoals wanneer een hoger moleculair poly-lager geaikoxyleerd hoger alkanol wordt toegepast, meestal om zijn waskracht, zal de hoeveelheid daarvan 5 worden gereguleerd of beperkt volgens de resultaten van routineproeven, om de gewenste waskracht te bereiken en toch een produkt te hebben dat niet geleert en de gewenste viscositeit bezit.

Er is tevens gevonden dat het zelden noodzakelijk is gebruik te maken van de hoger moleculaire niet-ionogene verbindingen vanwege hun 10 waskracht aangezien de hierin beschreven voorkeurs niet-ionogene verbindingen uitstekende wasmiddelen zijn en bovendien de mogelijkheid bieden dat de in het vloeibare wasmiddel gewenste viscositeit zonder .gelering bij lagere temperaturen wordt bereikt.

Een andere bruikbare groep van niet-ionogene oppervlakte-aktieve 15 stoffen zijn de Surfactant T reeks van niet-ionogene middelen verkrijgbaar van British Petroleum. De Surfactant T niet-ionogene verbindingen worden verkregen door ethoxylering van secundaire vetalkoholen met een nauwe ethyleenoxideverdeling. Het Surfactant T 5 heeft een gemiddelde van 5 molen ethyleenoxide; Surfactant T 7 een gemiddelde van 7 molen 20 ethyleenoxide; Surfactant T 9 een gemiddelde van 9 molen ethyleenoxide en Surfactant T 12 een gemiddelde van 12 molen ethyleenoxide per mol secundair vetalkohol.

In de middelen van deze uitvinding omvatten de voorkeurs niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen de c12~ci5 secundaire vetalkoholen 25 met betrekkelijk nauwe ethyleenoxydegehaltes, in het gebied van ongeveer 7-9 mol, en de Cg-C^ vetalkoholen geethoxyleerd met ongeveer 5-6 molen ethyleenoxide.

Mengsels van 2 of meer van de vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen zijn bruikbaar en in sommige gevallen kunnen met elk van 30 deze mengsels voordelen worden bereikt.

2UUR-BEEIMDIGDE NIET-IONOGENE OPPERVLAKTE-AKTIEVE STOF

De viscositeits- en eigenschappen van de vloeibare wasmiddelen kunnen worden verbeterd door in het wasmiddel een effectieve hoeveelheid van een zuur-beeindigde vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof 8ac 2120 - 22 - op te nemen. De zuur beëindigde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof bestaat uit een niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof die is gemodificeerd om een vrije hydroxylgroep daarvan om te zetten in een eenheid met een vrije carboxylgroep, zoals een ester of een deelester van een 5 niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en een polycarbonzuur of anhydride .

Zoals beschreven in de hangende Amerikaanse Octrooiaanvrage nr. 597.948 ingediend 9 april 1984 waarvan de beschrijving als referentie wordt opgenomen functioneren de vrije carboxylgroep gemodificeerde niet-10 ionogene oppervlakte-aktieve stoffen, die algemeen kunnen worden gekenmerkt als polyethercarbonzuren, zodanig dat zij de temperatuur waarbij de vloeibare niet-ionogene verbinding met water een gel vormt verlagen.

De toevoeging van de zuurbeeindigde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen aan de vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof 15 bevordert de doseerbaarheid van het middel, d.w.z. de schenkbaarheid en verlaagt de temperaturen waarbij de vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen in water een gel vormen zonder een verlaging in de stabiliteit ten opzichte van uitzakken. Het zuur-beeindigde niet-ionogene oppervlakte-aktieve middel reageert in het wasmachinewater met de alka-20 liteit van de gedispergeerde builderzoutfase van het wasmiddel en werkt als een effectief anionisch oppervlakte-aktief middel.

Specifieke voorbeelden omvatten de halfesters van produkt A met barnsteenzuuranhydride, de ester of halfester van Dobanol 25-7 met barnsteenzuuranhydride, en de ester of halfester van Dobanol 91-5 met 25 barnsteenzuuranhydride. In plaats van barnsteenzuuranhydride kunnen andere polycarbonzuren of anhydriden worden gebruikt zoals maleïnezuur, maleinezuuranhydride, glutaarzuur, malonzuur, ftaalzuur, ftaalzuur-anhy.dride, c itroenzuur e. d.

De zuurbeeindigde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen kunnen 30 als volgt worden bereid:

Zuurbeeindigd produkt A. 400 g van produkt A niet-ionogeen oppervlakte-aktieve stof die een C^“c^5 alkanol is, gealkoxyleerd om 6 ethyleenoxide- en 3 propyleenoxideëenheden per alkoholeenheid in te voeren, wordt gemengd met 32 g barnsteenzuuranhydride en gedurende 35 7 uur op 100°C verhit. Het mengsel wordt gekoeld en gefiltreerd ter ver- 3602120 - 23 - wijdering van niet-omgezet bamsteenzuurmateriaal. Door infraroodanalyse wordt aangegeven dat ongeveer de helft van het niet-ionogene oppervlakte-aktieve middel is omgezet in de zure halfester daarvan.

Zuurbeeindigd Dobanol 25-7. 522 g Dobanol 25-7 niet-ionogene 5 oppervlakte-aktieve stof, dat het produkt is van de ethoxylering van een Cl2~Cl5 vetalkohol, en ongeveer 7 ethyleenoxide-eenheden per molecuul alkanol bevat, wordt gemengd met 100 g barnsteenzuuranhydride en 0,1 g pyridine (dat als een veresteringskatalysator werkt) en gedurende 2 uur op 260°C verhit, gekoeld en gefiltreerd ter verwijdering van· niet-omgezet 10 bamsteenzuurmateriaal. Door infraroodanalyse wordt aangetoond dat nagenoeg alle vrije hydroxylgroepen van de oppervlakte-aktieve stof zijn omgezet.

Zuurbeeindigd Dobanol 91-5. 1000 g Dobanol 91-5 niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof die het produkt van de ethoxylering van een 15 Cg-C^i alkanol is, en ongeveer 5 ethyleenoxide-eenheden per molecuul alkanol bevat, wordt gemengd met 265 g barnsteenzuuranhydride en 0,1 g pyridine katalysator en gedurende 2 uur op 260°C verhit, gekoeld en gefiltreerd ter verwijdering van niet-omgezet bamsteenzuurmateriaal.

Door infraroodanalyse wordt aangetoond dat haast alle vrije hydroxyl-20 groepen van de oppervlakte-aktieve stof zijn omgezet.

Andere veresteringskatalysatoren, zoals een alkalimetaal-alkoxide (bijv. natriummethoxide) kunnen in de plaats van of gemengd met het pyridine worden gebruikt.

De zure polyetherverbinding d.w.z. de zuurbeeindigde niet-ionogene 25 oppervlakte-aktieve stof wordt bij voorkeur opgelost in de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof.

BUILDERZOUTEN

De vloeibare niet-waterige niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof die in de middelen volgens de uitvinding worden toegepast bevat daarin 30 gedispergeerde en gesuspendeerde fijne deeltjes van anorganische en/of organische wasaktieve builderzouten. De wasmiddelen volgens de uitvinding omvatten wateroplosbare en/of wateronoplosbare wasaktieve builderzouten. Wateroplosbare anorganische alkalische builderzouten die alleen met de wasaktieve verbinding of gemengd met andere builders kunnen worden ge- S5Ö2120 - 24 - bruikt zijn alkalimetaalcarbonaten, bicarbonaten, boraten, fosfaten, poly-fosfaten en silicaten (ammonium- of gesubstitueerde ammoniumzouten zijn tevens bruikbaar). Specifieke voorbeelden van dergelijke zouten zijn natriumtripolyfosfaat, natriumcarbonaat, natriumtetraboraat, natrium-5 pyrofosfaat, kaliumpyrofosfaat, natriumbicarbonaat, kaliumtripolyfosfaat, natriumhexametafosfaat, natriumsequicarbonaat, natriummono- en diortho-fosfaat en kaliumbicarbonaat.

Bijzondere voorkeur heeft tripolyfosfaat (TPP).

Aangezien de middelen van de uitvinding in het algemeen sterk ge-10 concentreerd zijn en derhalve bij betrekkelijk lage doseringen bruikbaar zijn is het gewenst eventuele fosfaatbuilder (zoals natriumtripolyfosfaat) aan te vullen met een hulpbuilder, zoals een polylager carbonzuur of een polymeercarbonzuur met hoog calciumbindingsvermogen om aanslag te voorkomen dat anderszins door vorming van een onoplosbaar calciumfosfaat zou 15 worden gevormd.

Geschikte lagere polycarbonzuren omvatten alkalimetaalzouten van lagere polycarbonzuren, bij voorkeur de natrium- en kaliumzouten.

Geschikte lagere polycarbonzuren bezitten 2-4 carbonzuurgroepen.

De voorkeurs natrium- en kalium lagere polycarbonzuurzouten zijn de 20 citroenzuur- en wijnsteenzuurzouten.

De natriumcitroenzuurzouten hebben de meeste voorkeur, in het bijzondertrinatriumcitraat. De mononatrium- en dinatriumcitraten zijn tevens bruikbaar. Ook zijn de mononatrium- en di-natriumwijnsteenzuur-zouten bruikbaar. De alkalimetaal lagere polycarbonzuurzouten zijn 25 bijzonder goede builderzouten; vanwege hun hoge calcium- em magnesium-bindingsvermogen verhinderen zij aanslagvorming die anderszins door vorming van onoplosbare calcium- en magnësiumzouten zou ontstaan.

Andere organische builders zijn polymeren en copolymeren van polyacrylzuur en polymaleïnezuuranhydride en de alkalimetaalzouten 30 daarvan. Meer in het bijzonder kunnen dergelijke builderzouten bestaan uit een copolymeer dat het reactieprodukt is van ongeveer gelijke molen methacrylzuur en malelnezuuranhydride, dat volledig is geneutraliseerd onder vorming van het natriumzout daarvan. De builder is in de handel verkrijgbaar onder de handelsna-am Sokalan CP5. Deze builder belet 35 zelfs in kleinere hoeveelheden toegevoegd aanslagvorming.

9 i 9 0 V -,« .*» ie»·'»· - 25 -

Voorbeelden van organische alkalische sequesfceerende builderzouten die bruikbaar zijn met de wasaktieve builderzouten of gemengd worden met andere organische of anorganische builders, zijn alkalimetaal; ammonium-of gesubstitueerde ammonium-aminopolycarboxylaten, bijv. natrium- en 5 kaliumethyleendiaminetetraacetaat (EDTA), natrium- en kaliumnitrilo- triacetaten (NTA), en triethanolammonium N-(2-hydroxyethyl)nitrilodiace-taten. Tevens zijn gemengde zouten van deze aminopolycarboxylaten geschikt.

Andere geschikte builders van het organische type omvatten carboxyr· methylsuccinaten, carbonaten en glycollaten. Van bijzondere waarde zijn 10 de polyacetaalcarboxylaten. De polyacetaalcarboxylaten en de toepassing daarvan in wasmiddelen zijn beschreven in de hangende aanvrage van aanvraagster nr. (IR 220/221) en de Amerikaanse octrooischriften nrs.

4144226, 4315092 en 4146495.

De alkalimetaalsilicaten zijn bruikbare builderzouten die de pH 15 instellen of regelen en die het middel anticorrosief ten opzichte van wasmachineonderdelen maakt. Natriumsilicaten met een Na^/SiO^ verhouding van 1,6/1 tot 1/3,2, in het bijzonder 1/2 tot 1/2,8 hebben de voorkeur. Kaliumsilicaten met een zelfde verhouding zijn tevens bruikbaar.

Andere typerende geschikte builders omvatten bijvoorbeeld die 20 beschreven in de Amerikaanse octrooischriften 4316812, 4264466 en 3630929. De anorganische builderzouten zijn bruikbaar met de niet-ionogene oppervlakteraktieve wasaktieve verbinding en gemengd met andere organische builderzouten of met anorganische builderzouten.

Wateronoplosbare kristallijne amorfe aluminosilicaat zeolieten 25 zijn bruikbaar. Zeolieten hebben algemeen de formule (M_0) *(A-0 ) *(SiO,> *wH,0 2 X 2 3 y 2 z 2 waarin x 1 is, y 0,8-1,2 is en bij voorkeur 1, z 1,5-3,5 of hoger en bij voorkeur 2-3 is en w 0-9, bij voorkeur 2,5-6 is. en M bij voorkeur natrium is. Een typerende zeoliet is type A of een soortgelijke 30 structuur, waarbij type 4A bijzonder de voorkeur heeft. De voorkeurs- aluminosilicaten hebben een calciumionenuitwisselcapaciteit van ongeveer 200 millieequivalent per gram of meer, bijvoorbeeld 400 meq/g.

Verschillende kristallijne zeolieten (d.w.z. aluminosilicaten) die bruikbaat zijn worden beschreven in het Britse octrooischrift 8602120 - 26 - 1*504168, het Amerikaanse octrooischrift 4409136 en het Canadese octrooi-schrift 1072835 en 1087477, die hierin alle als referentie voor dergelijke beschrijvingen worden opgenomen.

Een voorbeeld van amorfe zeolieten die hierin bruikbaar zijn kan 5 men aantreffen in het Belgische octrooischrift 835351 en dit octrooischrift wordt hierin tevens als referentie opgenomen.

Andere materialen zoals kleiprodukten, in het bijzonder van de wateronoplosbare typen kunnen bruikbare hulpmiddelen in de produkten van de uitvinding zijn. Bijzonder bruikbaar is bentoniet. Dit materiaal 10 is in hoofdzaak montmorilloniet dat een gehydrateerd aluminiumsilicaat is waarin ongeveer 1/6 deel van de aluminiumatomen vervangen kan zijn door magnesiumatomen en waarmee variërende hoeveelheden waterstof, natrium, kalium, calcium enz. losjes kunnen zijn gecombineerd.

Het bentoniet in zijn meer gezuiverde vorm (d.w.z. vrij van eventueel 15 ' gruis, zand enz.) dat geschikt is voor wasmiddelen bevat tenminste 50% montmorilloniet en aldus is zijn kationenuitwisselcapaciteit tenminste ongeveer 50-75 meq per 100 g bentoniet.

Bijzondere voorkeursventonieten zijn de Wyoming of Westerse Ü.S. bentonieten die worden verkocht als Thixo-jels 1,2,3 en 4 door 20 Georgia Koalin Co. Van deze bentonieten is bekend dat zij textielmaterialen verzachten, zoals beschreven in de Britse octrooischriften 401412 en 461221.

VISCOSITEITSBEPALENDE EN.ANTIGELMIDDELEN

Het opnemen in het wasmiddel van een effectieve hoeveelheid van 25 een viscositeitsbepalend en gel-remmend middel voor de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof verbetert de opslageigenschappen van het middel. De viscositeitsbepalende en gel-remmingsmiddelen hebben de werking dat zij de temperatuur waarbij de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof bij toevoeging aan water een gel zal vormen verlaagt.

30 Dergelijke viscositeitsbeheersende en gel-remmende middelen kunnen bijvoorbeeld een lagere alkanol, bijvoorbeeld ethylalkohol (zie Amerikaans octrooischrift 3953380), hexyleenglycol, polyethyleenglycol bijvoorbeeld polyethyleenglycol met een molecuulgewicht van ongeveer 400 (PEG 400) en laagmoleculaire alkyleenoxide lagere monoalkylether 35 amfifiele verbindingen zijn.

3602120 - 27 -

Viscositeitsbepalende en gelremmende verbindingen met voorkeur zijn de laagmoleculaire amfifiele verbindingen. De amfifiele verbindingen functioneren als viscositeitsbepalende en gelremmende middelen voor de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en verbeteren op aanzienlijke wijze 5 de opslageigenschappen van het middel. De amfifiele verbindingen kan men beschouwen als analoog in chemische structuur aan de geethoxyleerde en/of gepropoxyleerde vetalkohol vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen maar zij hebben betrekkelijk korte koolwaterstofketenlengtes (C2~Cg) en een laag gehalte aan ethyleenoxide (ongeveer 2 tot 6 ethyleen-10 oxide groepen per molecuul).

Geschikte amfifiele verbindingen worden voorgesteld door de volgende algemene formule R30(CH.CH„0) H λ l n waarin R3 een C2-Cg alkylgroep is en n een getal van gemiddeld ongeveer 15 1-6 is.

De verbindingen zijn specifiek lagere (C^-C^) alkyleenglycolmono lagere (C^-Cg) alkylethers.

Meer in het bijzonder zijn de verbindingen mono di- of tri lagere (C2-C3)alkyleenglycol mono lagere alkylethers.

20 Specifieke voorbeelden van geschikte amfifiele verbindingen omvatten ethyleenglycolmonoethylether (C^H^-O-CH^CH^OH), diethyleenglycolmonobutylether (C H.-0- (CE.CH O) E) , 4 y z ώ 2 tetraethyleenglycolmonobutylether (C^H^-0-(CH2CH2Q)^H) en 25 dipropyleenglycolmonomethylether (CH3-0-(CHCH20)2H.

ch3

Bijzonder de voorkeur heeft de diethyleenglycolmonobutylether.

Het opnemen in het middel van de laagmoleculaire lagere alkyleen-glycolmonoalkylethers verlaagt de viscositeit van het middel, zodat het gemakkelijker schenkbaar is, verbetert de stabiliteit tegen uitzakken 30 en verbetert de dispergeerbaarheid van het middel bij toevoeging aan warm of koud water.

De middelen van de uitvinding hebben verbeterde viscositeits- en stabiliteitseigenschappen en blijven bij temperaturen die ongeveer 5°C

8602120 - 28 - of lager zijn stabiel en schenkbaar.

De ureumverbindingen werken tevens als stabilisatiemiddel tegen uitzakken en verbeteren de dispergeerbaarheid van de suspensie van fosfaatwasaktieve builderdeeltjes door gelvorming van de gesuspendeerde 5 deeltjes wanneer koud water aan het middel in het afgiftebakje wordt toegevoegd en/of wanneer het middel aan het water wordt toegevoegd tegen te gaan.

In een uitvoeringsvorm van deze uitvinding wordt een extra stabilisatiemiddel dat een alkanolester van fosforzuur of een aluminiumzout van 10 een hoge vetzuur is aan het middel toegevoegd.

Een verbetering in de stabiliteit van het middel kan men bereiken door een kleine effectieve hoeveelheid van een zure organische fosfor-verbinding met zure-POH-groepen, zoals een deelester van fosforigzuur in alkanol op te nemen.

15 Zoals beschreven in de hangende Amerikaanse octrooiaanvrage nr. 597948 ingediend 9 april 1984, waarvan de beschrijving hierin als referentie wordt opgenomen, kunnen de zure organische fosforverbindingen met een zure POH-groep de stabiliteit van de suspensie van builders in het niet-waterige vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve middel 20 verbeteren.

De zure organische fosforverbinding kan bijvoorbeeld een deelester van fosforzuur en een alkohol, zoals een alkanol dat een lipofiel karakter heeft met bijvoorbeeld meer dan 5 koolstofatomen, bijvoorbeeld 8-20 koolstofatomen zijn.

25 Een specifiek voorbeeld is een deelester van fosforzuur en een alkanol (Empiphos 5632 van Marchonj; het is samengesteld uit ongeveer 35% monoester en 65% diester.

Het opnemen van bijzonder kleine hoeveelheden van de zure organische fosforverbinding geeft de suspensie stabiliteit tegen uitzakken 30 bij staan maar hij blijft daarbij schenkbaar, terwijl bij de lagere concentraties van de stabilisator, bijvoorbeeld onder ongeveer 1%, zijn plastische viscositeit algemeen zal afnemen.

Verbeteringen in de stabiliteit en anti-uitzakeigenschappen van het middel kunnen tevens worden bereikt door toevoeging van een kleine 35 effectieve hoeveelheid van een aluminiumzout van een hogere vetzuur aan het middel.

3502120 -29 r

De aluminiumzout stabiliserende middelen zijn het onderwerp van de hangende Amerikaanse aanvrage nr. 725455, ingediend 22 april 1985 van aanvraagster, waarvan de beschrijving hierin als referentie wordt opgenomen.

5 De voorkeurs hogere alifatische vetzuren hebben ongeveer 8 tot ongeveer 22 koolstofatomen, bij voorkeur ongeveer 10 tot 20 koolstof-atomen en in het bijzonder ongeveer 12-18 koolstofatomen. De alifatische groep kan verzadigd of onverzadigd en recht of vertakt zijn. Zoals bij de niet-ionogene oppervlakte-aktieve middelen kunnen tevens mengsels 10 van vetzuren worden gebruikt, zoals die afgeleid uit natuurlijke bronnen, zoals talkvetzuur, coscosvetzuur enz.

Voorbeelden van de vetzuren waaruit de aluminiumzoutstabilisatoren kunnen worden gevormd omvatten decaanzuur, dodecaanzuur, palmitinezuur, myristinezuur, stearinezuur, oliezuur, eicosaanzuur, talkvetzuur, cocos-15 vetzuur, mengsels van deze zuren enz.

De aluminiumzouten van deze zuren zijn algemeen in de handel verkrijgbaar en worden bij voorkeur gebruikt in de trizuurvorm, bijvoorbeeld aluminiumstearaat als aluminiumtristearaat Al (C^EL^COO) ^ · De monozuurzouten, bijvoorbeeld aluminiummonostearaat Al (OH) ^ (C^H^COO) 20 en dizuurzouten bijvoorbeeld aluminiumdistearaat Al (OH) (C^jR^COO) ^ en mengsels van 2 of 3 van de mono, di- en trizuur aminezouten zijn tevens bruikbaar. Het heeft echter de meeste voorkeur dat het trizuur aluminiumzout tenminste 30%, bij voorkeur tenminste 50%, in het bijzonder bij voorkeur tenminste 80% van de totale hoeveelheid van het aluminiumvet-25 zuurzout uitmaakt.

De aluminiumzouten als bovenvermeld zijn in de handel verkrijgbaar en kunnen gemakkelijk worden geproduceerd door bijvoorbeeld het vetzuur zoals dierlijk vet, stearinezuur enz. te verzepen, gevolgd door behandeling van de verkregen zeep met aluin, alumina enz.

30 Er zijn slechts zeer kleine hoeveelheden van het aluminiumzout stabilisatiemiddel nodig om een verbetering in de fysische stabiliteit te bereiken.

8602120 - 30 -

BLEEKMIDDELEN

De bleekmiddelen worden algemeen geschikt ingedeeld als chloor-middelen en zuurstofbleekmiddelen.

Chloorbleekmiddelen worden getypeerd door natriumhypochloriet (NaOCl), 5 kaliumdichloorisocyanylaat (59% beschikbaar chloor) en trichloorisocya-nylzuur (95% beschikbaar chloor). De voorkeur hebben zuurstofbleekmiddelen en deze worden voorgesteld door perverbindingen die in oplossing in waterstofperoxide vrijgeven- Voorkeursvoorbeelden omvatten natrium- en kaliumperboraten, -percarbonaten en -perfosfaten en kaliummonopersul-10 faat.

De perboraten, in het bijzonder natriumperboraat monohydraat hebben speciaal de voorkeur.

De perzuurverbinding wordt bij voorkeur gemengd met een aktivator daarvoor toegepast- Geschikte aktivatoren die de effectieve werktempera-15 ' tuur van het peroxide bleekmiddel kunnen verlagen worden bijvoorbeeld beschreven in het Amerikaans octrooischrift 4264466 of in kolom 1 van het Amerikaanse octrooischrift 4430244, welke laatste beschrijving hierin als referentie wordt opgenomen.

Polygeacetyleerde verbindingen zijn voorkeurs aktivatoren; hier-20 van hebben verbindingen zoals tetraacetylethyleendiamine ("TEAD") en pentaacetylglucose bijzondere voorkeur.

Andere bruikbare aktivatoren omvatten bijvoorbeeld acetylsalicyl-zuurderivaten, ethylideenbenzoaatacetaaf' en zouten daarvan, ethylideen-carboxylaatacetaat en zoeten daarvan, alkyl- en alkenylbarnsteenzuur-25 anhydride, tetraacetylglycouryl (TAGU) en de derivaten daarvan. Andere bruikbare klassen van aktivatoren zijn beschreven zoals in de Amerikaanse octrooischriften 4111826, 4422950 en 3661789.

De bleekaktivator treedt gewoonlijk in interaktie met de perzuur-stofverbinding en vormt het peroxyzuurbleekmiddel in het waswater. Het 30 heeft de voorkeur een sequestreermiddel met een hoog complexeervermogen op te nemen om een eventuele ongewenste reactie tussen een dergelijk peroxyzuur en waterstofperoxyde in de wasoplossing in de aanwezigheid van metaalionen tegen te gaan. Voor dit doel geschikte sequestreermidde-len omvatten de natriumzouten van nitrilotriazijnzuur (NTA), ethyleen-35 diamïnetetraazijnzuur (EDTA), diethyleentriaminepentaazijnzuur (DETPA), diethyleentriaminepentamethyleenfosfonzuur (DTPMP) verkocht onder de 360.2 1 20 - 31 - ....

handelsnaam Dequest 2066; en ethyleendiaminetetramethyleenfosfonzuur (EDITEMPA). Het sequestreermiddel kan alleen of in mengsel worden toegepast.

Teneinde verlies aan peroxide bleekmiddel, bijvoorbeeld natrium-5 perboraat, te vermijden hetgeen leidt tot een enzym-geinduceerde ontleding, zoals door katalaseenzym, kunnen in de middelen extra een enzyminhibitorverbinding worden toegevoegd d.w.z. een verbinding die in staat is enzym geïnduceerde ontleding van het peroxide bleekmiddel te remmen.

10 Geschikte remmende verbindingen worden beschreven in het Ameri kaans octrooischrift 3606990, waarvan de relevante beschrijving hierin als referentie wordt opgenomen.

Als speciale inhibitorverbinding kan melding worden gemaakt van hydroxylaminesulfaat en andere wateroplosbare hydroxylaminezcuten.In cb 15 voorkeurs niet-waterige middelen van deze uitvinding kunnen geschikte hoeveelheden van de hydroxylaminezoutinhibitoren slechts 0,01 tot 0,4% bedragen.

In het algemeen zijn echter geschikte hoeveelheden van de enzym-inhibitoren tot ongeveer 15%, bijvoorbeeld 0,1-10 gewichtsprocent 20 van het middel.

Naast de wasaktieve builders kunnen verschillende andere was-aktieve toevoegsels of hulpmiddelen in het wasaktieve produkt aanwezig zijn om dit extra gewenste eigenschappen hetzij van functionele of esthetische aard te geven. Aldus kunnen in de middelen ondergeschikte 25 hoeveelheden van vuiïsuspenderende of anti-vergrauwingsmiddelen, bijvoorbeeld polyvinylalkohol, vetzuuramiden, natriumcarboxymethylcellulose en hydroxy- propylmethylcellulose worden opgenomen. Een voorkeurs anti-vergrauwingsmiddel is natriumcarboxymethylcellulose met een 2:1 verhouding van CM/MC dat onder de handelsnaam Relatin DM 4050 wordt verkocht.

30 Men kan tevens in het de ureumverbinding bevattende middel kleine hoeveelheden van een alkyl- of alkyleenbarnsteenzuuranhydride zoals octenylbarnsteenzuuranhydride dat als een viscositeits beheersende en antigelmiddel functioneert opnemen.

Het octenylbarnsteenzuuranhydride kan in hoeveelheden als 35 0,5-10%, bij voorkeur 1-6% en met de meeste voorkeur 1-4% in gewicht van het middel worden toegevoegd.

Men kan tevens in het de kwaternaire ammoniumbevattende middel 8602125 - 32 - kleine hoeveelheden van Alcosperse D107 opnemen, dat natriumpolyacrylaat is en dat als een anti-aanslagmiddel werkt. De Alcosper.se D107 kan in hoeveelheden zoals 0,5-8%, bij voorkeur 2-6% en met de meeste voorkeur 3-5% in gewicht van het middel worden opgenomen.

5 Optische witmakers voor katoen-, polyamide- en polyesterweefsels zijn bruikbaar. Geschikte optische witmakers.omvatten stilbeen, triazool en benzidinesulfonsamenstellingen, in het bijzonder gesulfoneerd gesubstitueerd triazinylstilbeen, gesulfoneerd naftotriazoolstilbeen, benzi-deensulfon enz. maar de meeste voorkeur hebben stilbeen-en triazool-10 samenstellingen. Een voorkeurs witmakend middel is Stilbene Brightener N4 dat een dianilinedimorfoline stilbeen polysulfonaat is.

Enzymen, bij voorkeur proteolytische enzymen zoals subtilisine en bromeline, papaine, trypsine en pepsine, alsmede amylase-type enzymen, lipase-type enzymen en mengsels daarvan kunnen worden toegevoegd. Voor-15 kerusenzymen omvatten proteasesuspensie, esperasesuspensie en amylase.

Het voorkeursenzym is Esperase SL8 dat een proteolytisch enzym is. Antischuimmiddelen bijvoorbeeld sil-iconverbindingen zoals Silicaan L 7604, dat een polysiloxan is, kunnen in kleine effectieve hoeveelheden worden toegevoegd.

20 Bactericiden bijvoorbeeld tetrachloorsalicylanilide en hexachloro- feen, fungiciden, kleurstoffen, pigmenten (wateroplosbaar), conserveermiddelen, ultravioletabsorptiemiddelen, antivergelingsmiddelen zoals natriumcarboxymethylcellulose, pH-modificatiemiddelen en pH-buffers, kleurvaste bleekmiddelen, parfums en kleurstoffen en blauwmiddelen zoals 25 ultramarijn blauw kunnen tevens worden gebruikt.

Het middel kan tevens kleine hoeveelheden pigmenten bevatten om verkleuring te verbeteren zoals Ti02, witpigment. Het Ti02 kan in hoeveelheden zoals 0,1-4%, bij voorkeur 0,1-2% en met de meeste voorkeur 0,1-1% worden toegevoegd.

30 Het middel kan tevens kleine hoeveelheden Benton 27 bevatten dat een organisch derivaat van waterhoudend magnesiumaluminiumsilicaat is.

Het Benton 27 kan in hoeveelheden, zoals 0,2-3%, bij voorkeur 0,5-2% en met de meeste voorkeur ongeveer 1 gewichtsprocent worden gebruikt.

Het middel kan tevens een anorganisch onoplosbaar verdikkingsmiddel of 35 dispersiemiddel met een zeer hoog specifiek oppervlak bevatten zoals 6802120 - 33 - fijn verdeeld silica met extreem fijne deeltjesafmeting (bijvoorbeeld 5-100 micrometer diameter zoals verkocht onder naam Aerosil) of de andere hoog volumineuse anorganische dragermaterialen beschreven in het Amerikaans octrooischrift 3630929, in hoeveelheden van. 0,1-10%, bijvoor-5 beeld 1-5%. Het heeft echter de voorkeur dat middelen die in het wasbad peroxyzuren vormen (bijvoorbeeld middelen die perzuurstofverbinding en aktivator daarvoor bevatten) nagenoeg vrij zijn van dergelijke verbindingen en van andere silicaten? er is. bijvoorbeeld gevonden dat silica-silicaten de ongewenste ontleding van het peroxizuur bevorderen.

10 In een uitvoeringsvorm van de uitvinding wordt de stabiliteit van de builderzouten in het middel gedurende opslag en dispergeerbaarheid van het middel in water door maling en verkleining van de deeltjesgrootte van de vaste builders tot minder dan 100 micrometer, bij voorkeur minder dan 40 micrometer en met de meeste voorkeur minder dan 10 micrometer 15 verbeterd.

De vaste builders, bijvoorbeeld natriumtripolyfosfaat (TPP) worden algemeen toegevoegd in deeltjesgroottes van ongeveer 100, 200 en 400 micrometer. De niet-ionogene vloeibare wasmiddelfase kan met de vaste wasaktieve stoffen vóór of na het uitvoeren van maalwerking worden 20 gemengd.

In een voorkeursuitvoeringsvorm van de uitvinding wordt het mengsel van vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en vaste komponenten aan een wrijvingstype molen onderworpen waarin de deeltjesgroottes van de vaste ingrediënten tot minder dan ongeveer 10 micrometer, 25 bijvoorbeeld tot een gemiddelde grootte van 2-10 micrometer of zelfs lager (bijvoorbeeld 1 micrometer) worden vermalen. Bij voorkeur heeft minder dan ongeveer 10%, in het bijzonder minder dan ongeveer 5% van alle gesupendeerde deeltjes een deeltjesgrootte groter dan 10 micrometer. Middelen waarvan de gedispergeerde deeltjes een te kleine afmeting 30 hebben, hebben een verbeterde stabiliteit tegen afscheiding of uitzakking bij opslag. Door de toevoeging van de zuurbeëindigde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stofverbinding kan de vloeispanning van dergelijke dispersies worden verlaagd en de dispergeerbaarheid van de dispersies zonder een overeenkomstige verlaging in de dispersiestabili-35 text ten opzichte van uitzakken worden bevorderd.

8802120 - 34 -

In de maaltrap heeft de voorkeur dat de hoeveelheid van de vaste ingrediënten zo hoog is (bijvoorbeeld tenminste ongeveer 40%, zoals ongeveer 50%) dat de vaste deeltjes in kontakt staan met elkaar en daarom niet van elkaar worden afgeschermd door de niet-ionogene oppervlakte-5 aktieve vloeistof. Na de maaltrap kan eventueel achterblijvende vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof aan het gemalen mengsel worden toegevoegd. Molens waarbij gebruik wordt gemaakt van maalkogels (kogel-molens) of soortgelijke beweegbare maalelementen hebben zeer goede resultaten gegeven. Aldus kan men gebruik maken van een laboratorium 10 chargegewijze werkende maalinrichting met steatietmaalkogels met een diameter van 8 mm. Voor grootschalig werk kan een continu werkende molen worden-gebruikt waarin 1 mm of 1,6 mm diameter maalkogels werken in een zeer kleine spleet tussen een stator en een rotor, die bij betrekkelijk hoge snelheid draaien (bijv. een CoBall molen); wanneer een dergelijke 15 molen wordt gebruikt is het wenselijk het mengsel van niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en vaste deeltjes eerst door een molen te passeren die geen dergelijke fijne maling tot stand brengt (bijv. een kolloidmolen) om de deeltjesgrootte tot minder dan 100 micrometer (bijvoorbeeld ongeveer 40 micrometer) te verminderen voorafgaande aan 20 de trap van het malen tot een gemiddelde deeltjesdiameter beneden ongeveer 10 micrometer in de continue kogelmolen. In de voorkeurs krachtige vloeibare wasmiddelen van de uitvinding zijn typerende hoeveelheden (percentage gebaseerd op het totale gewicht van het middel, tenzij anders vermeld) van de ingrediënten als volgt: 25 Vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve wasaktieve stof in het trajekt van ongeveer 10-60 of 70, zoals 20-50 of 60%, bijvoorbeeld ongeveer 30-40 of 50%.

Zuurbeëindigd niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof in een hoeveelheid in het gebied van ongeveer 0-20, zoals 1 of 3 tot 15%, bijvoor-30 beeld ongeveer 4-10.

Wasaktieve builder, zoals natriumtripolyfosfaat (TPP) in het gebied van ongeveer 10-60, zoals 15-50%, bijvoorbeeld 15 of 25-35.

Alkalimetaalsilicaat in het gebied van ongeveer 0-30 zoals 5-25%, bijvoorbeeld ongeveer 10-20.

3602120 - 35 -

Copolymeer van polyacrylaten en polymalelnezuuranhydride en a-lka-limetaalzout, bijvoorbeeld Sokalan CP5, antiaanslagmiddel in het gebied van ongeveer 0-10, zoals 2-8%, bijvoorbeeld ongeveer 3-5.

Alkyleenglycolmonoalkylether anti-gelmiddel kan met het ureum-5 toevoegsel in een hoeveelheid in het gebied van ongeveer 5-30, zoals 5-20%, bijvoorbeeld 5-15% worden gebruikt.

Het alkyleenglycolviscositeitsbeheersende en gelremmende middel kan met het kwatemaire ammoniumtoevoegsel in een hoeveelheid in het gebied van ongeveer 5-30, zoals 5-25%, bijvoorbeeld 15-25% worden toege-10 past.

De voorkeursviscositeitsbeheersende en gelremmende middelen zijn de alkyleenglycolmono-alkylethers.' Het ureum of het kwatemaire ammoniumzout anti-uitzakstabilisatiemiddel in het gebied van 0,1 tot 5, bij voorkeur 0,2-2,0 en met de meeste voorkeur ongeveer 0,5 tot 1,5%.

15 Het is een essentiële bijzonderheid van de uitvinding dat tenminste één van de ureumverb indingen of tenminste één van de kwatemaire ammonium-zouten in het wasmiddel is opgenomen.

Fosforzuur alkanolester stabilisatiemiddel in het gebied van 0-2, of 0,1-2,0 zoals 0,10-1,0%.

20 Aluminiumzout van vetzuurstabilisatormiddel in het gebied* van ongeveer 0-5,0, zoals 0,5-2,0%, bijvoorbeeld ongeveer 0,1-1,0%.

Bleekmiddel in het gebied van ongeveer 0-30, zoals 2-20, bijvoorbeeld ongeveer 5-15%.

Bleekaktivator in het gebied van ongeveer 0-15, zoals 1-8 of 10, 25 bijvoorbeeld ongeveer 1-8 of 2-6%.

Sequestreermiddel voor het bleekmiddel bijvoorbeeld Dequest 2066 in het gebied van ongeveer 0-3,0, bij voorkeur 0,5-2,0%, bijvoorbeeld ongeveer 0,75-1,25%.

Antivergrauwingsmiddel, bijvoorbeeld Relatin DM 4050, in het 30 gebied van ongeveer 0 tot 4,0 of 5,0, bij voorkeur 0,5-3,0 of 4,0% bijvoorbeeld 1,0-3,0 of 0,5-1,5%.

Optische witmakers in het gebied van ongeveer 0-2,0, bij voorkeur 0,05 of 0,25 tot 1,0%, bijvoorbeeld 0,15 of 0,25 tot 0,75%.

Enzymen in het gebied van ongeveer 0 tot 3,0, bij voorkeur 35 0,5-2,0%, bijvoorbeeld 0,75-1,25%.

3SÖ212Ö - 36 -

Parfum in het gebied van ongeveer 0 tot 3,0, bij voorkeur 0,10 of 0,25 tot 1,25%, bijvoorbeeld 0,25 of 0,75 tot 1,0%.

Kleurpigment in het gebied van ongeveer 0,1-4,0, bij voorkeur 0,1-2,0 en met de meeste voorkeur 0,1-1,0%.

5 Kleurstoffen in het gebied van ongeveer 0-0,10, bij voorkeur 0,0025-0,050, bijvoorbeeld 0,0025-0,0100%.

Verschillende van de eerder vermelde toevoegsels kunnen naar keuze worden toegevoegd om de gewenste functie van het toegevoegde materiaal te bereiken..

10 Het ureum anti-uitzakstabilisatiemiddel wordt bij voorkeur toege past met tenminste de alkyleenglycol mono-ether of de zuurbeeindigde niet-ionogene oppervlakte-aktieve viscositeitsbeheersende en anti-gel middelen. In sommige gevallen kunnen voordelen worden bereikt door zowel de alkyleenglycol mono-ethers als de zuurbeeindigde niet-ionogene opper-15· vlakte-aktieve stoffen te gebruiken.

Mengsels van de zuurbeeindigde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en de viscositeitsbeheersende en gelremmings middelen, bijvoorbeeld de alkyleenglycolalkylether antigelmiddelen, zijn bruikbaar en in sommige gevallen kunnen voordelen worden bereikt door gebruik van alleen derge-20 lijke mengsels, of door toevoeging aan het mengsel van het anti-uitzakstabilisatiemiddel .

Bij de keuze van de toevoegsels worden deze zodanig gekozen dat zij verenigbaar zijn met de hoofdbestanddelen van het wasmiddel.

In deze aanvrage als boven vermeld zijn alle hoeveelheden en per-25 centages in gewicht van de gehele wassamenstelling of het gehele wasmiddel, tenzij anders aangegeven.

Het geconcentreerde niet-waterige niet-ionogene vloeibare wasmiddel van de uitvinding wordt gemakkelijk in het water van de wasmachine gedispergeerd.

30 De vloeibare niet-ionogene wasmiddelen van de uitvinding zijn bij voorkeur niet-waterig, bijvoorbeeld zijn ze nagenoeg watervrij. Hoewel ondergeschikte hoeveelheden water getolereerd kunnen worden heeft het de voorkeur dat de wasmiddelen minder dan 3%, bij voorkeur minder dan 2% en met de meeste voorkeur minder dan 1% bevatten.

35 In de monenteel toegepaste huishoudwasmachines wordt normaal 8602120 - 37 - 200-250 gram poedervormig wasmiddel gebruikt om een volledige partij wasgoed te wassen.

Volgens de onderhavige uitvinding zijn slechts 100 cc of 78 gram van het geconcentreerde vloeibare niet-ionogene wasmiddel nodig.

5 In de uitvoeringsvorm waarbij de ureumverbinding als toevoegsel wordt gebruikt wordt het wasmiddel van de uitvinding typerend als volgt samengesteld:

Gewichtsprocent

Niet-ionogeen oppervlakte-aktief wasmiddel 30-40 10 Zuurbeeindigde oppervlakte-aktieve stof 0-20

Fosfaat wasaktief builderzout 10-60

Anti-aanslagmiddel 0-10

Alkyleenglycolmonoalkylether antigelmiddel 5-15 üreumverbinding 0,2 - 2,0 15 Anti-vergrauwingsmiddel 0-4,0

Alkalimetaalperboraat bleekmiddel 5-15

Bleekaktivator (TAED) 1,0 - 8,0

Sequestreermiddel voor het bleekmiddel 0-3,0

Optische witmaker 0,05 - 0,75 20 Enzymen 0,75 - 1,25

Parfum 0,1-1,0

In de uitvoeringsvorm met de kwaternaire ammoniumverbinding als toevoegsel wordt het wasmiddel volgens de uitvinding typerend als volgt samengesteld: 25 Gewichtsprocent

Niet-ionogene oppervlakte-aktieve wasaktieve stof of mengsels daarvan 30 - 50

Zuurbeeindigde oppervlakte-aktieve stof 0-20

Fosfaat waskatieve builderzout 15-35 30 Copolymeer van polyacrylaat en polymaleïne-zuuranhydrMe alkalimetaalzout anti-aanslagmiddel (Sokalan CP-5) 0 - 10

Alkyleenglycol viscositeitsbeheersend en gel-remmend middel 10 - 25 3502120 - 38 -

Gewichtsprocent

Kwaternair ammoniumzout antigel stabilisatie-middel 0,2-2,0

Anti-vergrauwingsmiddel 0-5,0 5 Alkalimetaalperboraat bleekmiddel 3-15

Bleekaktivator (TAED) 1,0 - 6,0

Sequestreermiddel 0-3,0

Optische witmaker (Stilbene witmaker N4) 0-2,0

Enzymen (Protease-Esperase SL8) 0-3,0 10 Parfum 0-3,0

De uitvinding wordt verder geïllustreerd door de volgende voorbeelden .

UREUMVERBINDINGSTOEVOEGSELS VOORBEELD I

15 Er wordt een geconcentreerd niet-waterig vloeibaar niet-ionogeen oppervlakte-aktief wasmiddel uit de volgende ingrediënten in de aangegeven hoeveelheden samengesteld.

Gewichtsprocent

Niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof 37,7 20 Zuurbeeindigd Dobanol 91-5 reactieprodukt met barnsteenzuuranhydride 5,0

Natriumtripolyfosfaat (TPP) 30

Diethyleenglycolmonobutylether anti-gelmiddel 10

Ureum 1,0 25 Natriumperboraatmonohydraat bleekmiddel 9,0

Tetracetylethyleendiamine (TAED) bleekaktivator 4,5 (1)

Anti-vergrauwingsmiddel (Relatin DM 4096) 1,0

Optische witmaker 0,2

Parfum 0,6 30 Enzym (dat Esperase is) 1,0 ^ CMC/MC 2:1 mengsel van natriumcarboxymethylcellulose en hydroxy-methylcellulose.

De toevoeging van 1% ureum blijkt de vloeispanning van het mengsel te verhogen.

8802120 - 39 -

Het mengsel wordt gedurende 1,0 uur gemalen om de deeltjesgrootte van de gesuspendeerde builderzouten tot minder dan 1,0 micrometer te verlagen. Het samengestelde wasmiddel blijkt stabiel en niet te gelezen bij opslag en is gemakkelijk dispergeerbaar in water.

5 VOORBEELD II

Er werd een geconcentreerde niet-waterig vloeibaar niet-ionogeen oppervlakte-aktief wasmiddel samengesteld uit de volgende ingrediënten in de aangegeven hoeveelheden.

Gewichtsprocent 10 Surfactant T7 18

Surfactant T9 18

Octenylbamsteenzuuranhydride ^ 2

Natriumtripolufosfaat (TPP) 29,5

Anti-aanslagmiddel (Sokalan CP5) 4,0 15 Diethyleenglycolmonobutylether antigelmiddel 10

Ureum anti-uitzakstabilisatiemiddel 1,0

Natriumperboraatmonohydraat bleekmiddel 9

Tetraacetylethyleendiamine (TAED) bleekmiddel 4,5

Sequestreermiddel voor bleekmiddel (Dequest 2066) 1,0 (2) 20 Anti-vergrauwingsmiddel (Relatin DM 4096) 1,0

Optische witmakers (ATS-X) 0,2

Enzym (dat een protease is) 1,0

Parfum 0,6

Ti02 (pigment) 0,2 25 ^ Viscositeits beheersend en antigelmiddel (2) CMC/MC 2:1 mengsel van natriumcarboxymethylcellulose en hydroxy-methylcellulose.

De toevoeging van 1% ureum blijkt de vloeispanning van het mengsel te verhogen. De schijnbare viscositeit van het mengsel bij 100 reciproce 30 seconden blijkt 1,1 Pa te zijn.

Het mengsel wordt gedurende 1 uur gemalen om de deeltjesgrootte van de gesuspendeerde builderzouten tot minder dan 10 micrometer te verlagen. Het samengestelde wasmiddel blijkt stabiel en niet gelerend 8602120 bij opslag te zijn en is gemakkelijk dispergeerbaar in water.

- 40 -

De mengsels van voorbeelden I en II kunnen zonder malen van de builderzouten en. gesuspendeerde vaste deeltjes tot de kleine deeltjesgrootte worden bereid, maar men verkrijgt de beste resultaten door het 5 mengsel te malen om de deeltjesgrootte van de gesuspendeerde vaste deeltjes te verminderen.

Het ureum anti-uitzakstabilisatiemiddel kan tevens worden toegepast om de verenigbaarheid van de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof en het polyfosfaat wasaktieve builderzout in de poedervormige was-10 middelen te verbeteren.

KWATERNAIRE AMMONIUMVERBINDING ALS- TOEVOEGSEL VOORBEELD III

Er werd een geconcentreerd niet-waterig vloeibaar niet-ionogeen oppervlakte-aktief wasmiddel bereid uit de volgende ingrediënten in de 15 aangegeven hoeveelheden

Gewichtsprocent

Produkt D niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof 39

Zuurbeeindigd Dobanol 91-5 reactieprodukt met barnsteenzuuranhydride 5,0 20 Natriumtripolyfosfaat (TPP) 30

Diethyleenglycolmonobutylether antigelmiddel 10

Kwaternair ammoniumzout 1,0

Natriumperboraatmonohydraat bleekmiddel 9,0

Tetraacetylethyleendiamine (TAED) bleekaktivator 4,5 25 Stilbene witmaker 0,5

Protease (Esperase) 1,0 ^ Het toegepaste kwaternaire aminezout anti-uitzakstabilisatiemiddel is Arosurf TA 100 (distearyldimethylammoniumchloride).

De toevoeging van 1% van het kwaternaire ammoniumzout blijkt de 30 vloeispanning van het mengsel van ongeveer 2 tot ongeveer 6 Pa te verhogen. De schijnbare viscositeit van het mengsel blijkt te zijn verhoogd van 0,5 tot 0,4 Pa.s.

Het mengsel wordt gedurende ongeveer 1 uur gemalen om de deeltjes- 8602120 * c - 41 - grootte van de gesuspendeerde builderzouten tot minder dan 10 micrometer te verlagen. Het samengestelde wasmiddel blijkt stabiel en niet te geleren bij opslag en bezit een grote waskracht.

VOORBEELD IV

5 Een geconcentreerd niet-waterig vloeibaar niet-ionogeen opper- vlakte-aktlef wasmiddel wordt uit de volgende ingrediënten in de aangege-ven hoeveelheden bereid.

Gewichtsprocent

Surfactant T7 18,7 10 Surfactant T9 18,7

Zuurbeeindigd Dobanol 91-5 reactieprodukt met barnsteenzuuranhydride 5,0

Natriumtripolyfosfaat (TPP) 30

Diethyleenglycolmonobutylether antigelmiddel 10 15 Kwatemair ammoniumzout ^ 1,0

Natriumperboraat monohydraat bleekmiddel 9

Tetraacetylethyleendiamine (TAED) bleekmiddel 4,5

Stilbeen witmaker . 0,5

Protease (Esperase} 1,0 (2) 20 Relatin DM 4096 (CMC/MC) 1,0

Parfum 0,6 ^ Het kwatemaire aminezout anti-uitzakstabilisatiemiddel is Ethoquat 2T14 (di-talk gediethoxyleerd (x+y=4) ammoniumchloride).

(2)

Een 2:1 mengsel van natriumcarboxymethylcellulose en hydroxymethyl-25 cellulose.

De toevoeging van 1% van het kwaternaire aminezout blijkt de vloeispanning van het mengsel van ongeveer 3 tot 10 Pa te verhogen. De schijnbare viscositeit van het mengsel blijkt van ongeveer 0,5 tot 0,4 Pa.s toe te nemen.

30 Het mengsel wordt gedurende ongeveer 1 uur gemalen om de deeltjesgrootte van de gesuspendeerde builderzouten tot minder dan 10 micrometer te verkleinen. Het gemengde wasmiddel blijkt stabiel en niet te geleren bij opslag en heeft een hoge waskracht.

S § 0 2 1 £ ύ - 42 -

VOORBEELD V

Er werden geconcentreerde niet-waterige vloeibare niet-ionogene oppervlakte-aktieve wasmiddelen uit de volgend ingrediënten in de aangegeven hoeveelheden bereikt.

A B

5 Plurafac RA50 '35 35

Plurafac B26 9,0 9,0

Natriumtripolyfosfaat (TPP) 18 18

Polyethyleenglycol (molgewicht 400) antigel- middel 20 20 10 Kwatemair ammoniumzout ^ ^ 1,0

Natriumperboraatmonohydraat bleekmiddel 3,6 4,1

Tetraacetylethyleendiamine (TEAD) bleekaktivator 4,5 5,0 (2)

Relatin DM 4096 (CMC/MC) anti-vergrauwings- middel 3,0 3,0 15 EDTA sequestreermiddel ^ 0,9 0,9

Benton 27 ^ 1,0 1,0

Alcosperse D107 ^ 4,0 4,0 100,0 100,0 1. Ethoquat 2214 is het di-talk diethoxy (x+y=4) kwaternair 20 ammoniumchloride.

2. Een 2:1 mengsel van natriumcarboxymethylcellulose en hydroxy-methylcellulose.

3. Ethyleendiaminetetraazijnzuur 4. Organisch derivaat van waterhoudend magnesium-aluminium-25 silicaat dat functioneert als een anti-uitzakmiddel.

5. Alcosperse D107 is natriumpolyacrylaat en functioneert als anti-aanslagmiddel.

Het mengsel werd gedurende ongeveer 15 minuten gemalen om de deeltjesgrootte van de gesuspendeerde builderzouten tot minder dan 30 10 micrometer te verkleinen. Het samengestelde wasmiddel A van de uit vinding blijkt stabiel en niet te geleren bij opslag en heeft een hoge waskracht.

$602120 - 43 -

Een vergelijking van het middel A van de uitvinding met het anti-uitzakstabiliserende kwatemaire ammoniumzout t.o.v. het middel B zonder het kwatemaire ammoniumzout gaf de volgende resultaten.

A B

Schijnbare viscositeit (LVT, Sp.4, 60 tpm) 5 (m Pa.s) 3250 2350

Stabiliteit 48 uur: fasescheiding % 1% 7%

Vloeispanning: (Pa) 26 6,5

Plastische viscositeit (m Pa.s) 400 510

De verkregen gegevens tonen aan dat de toevoeging aan het middel 10 van reeds slechts 1% kwaternair ammoniumzout als anti-uitzakstabilisatie-middel van de onderhavige uitvinding op aanzienlijke wijze de stabiliteit van het middel verhoogt, de schijnbare viscositeit verhoogt, de vloeispanning verhoogt en de plastische viscositeit verlaagt.

De mengsels van voorbeelden III, IV en V kan men bereiden zonder 15 de builderzouten en gesuspendeerde vaste deeltjes tot een kleiner deeltjesgrootte te vermalen maar de beste resultaten worden verkregen door het mengsel te malen om de deeltjesgrootte van de gesuspendeerde vaste deeltjes te verkleinen.

In de voorbeelden I-V kunnen de builderzouten worden toegepast 20 als geleverd of de builderzouten en gesuspendeerde vaste deeltjes kunnen worden gemalen of gedeeltelijk worden gemalen alvorens zij met de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof worden gemengd.

Het malen kan hetzij ten dele vóór het mengen worden uitgevoerd en het malen na het mengen voltooid of de gehele maaltrap kan na het 25 mengen met het vloeibare oppervlakte-aktieve middel worden uitgevoerd.

De mengsels die gesuspendeerde builder en vaste deeltjes in een grootte kleiner dan 10 micrometer bevatten hebben de voorkeur.

Het is duidelijk dat de voomoemde gedetailleerde beschrijving slechts als illustratie is gegeven en dat daarin variaties kunnen worden 30 aangebracht zonder buiten het kader van de uitvinding te treden.

8602120

Claims (15)

1. Weefselbehandelend wasmiddel bestaande uit een suspensie van onoplosbare anorganische wasaktieve builderzoutdeeltjes in een niet-waterig niet-ionogeen vloeibaar oppervlakte-aktief middel en een ureuinverbinding of een kationisch kwaternair aminezout oppervlakte-aktief anti-uitzak- 5 middel ter verhoging van de stabiliteit van de suspensie.

2. Wasmiddel volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het anorganische wasaktieve builderzout 10-60% van een alkamimetaal tripolyfosfaat was-aktief builderzout omvat.

3. Wasmiddel volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het anti-10 uitzakmiddel, een ureumverbinding is.

4. Wasmiddel volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het kationi- sche kwaternaire aminezout tenminste een van de verbindingen voorgesteld door de formules 1,2, 3 en 4 is, waarin de R* symbolen onafhankelijk 2 lange alifatische groepen met 10-22 koolstofatomen zijn, de R symbolen 15 onafhankelijk lagere alkyl- of hydroxyalkylgroepen zijn, x en y elk positieve getallen van tenminste 1 zijn, waarbij de som van x+y 2-15 is en X een wateroplosbaar zoutvormend anion is.

5. Wasmiddel volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het middel tenminste één viscositeitsbeheersend en antigelmiddel gekozen uit de 20 groep bestaande uit zuurbeeindigde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stoffen en alkyleenglycolen omvat.

6. Wasmiddel volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat dit één of meer wasaktieve hulpmiddelen gekozen uit de groep bestaande uit anti-aanslagmiddelen, alkalimetaalsilicaat, bleekmiddelen, bleekaktivatoren, 25 sequestreermiddelen, anti-vergrauwingsmiddelen, optische witmakers, enzymen, parfum en kleurstof bevat.

7. Wasmiddel volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat dit ongeveer 0,1 tot ongeveer 5 gewichtsprocent, gebaseerd op het totale middel, van genoemd ureum of genoemde kwatermaire ammoniumzout anti-uitzakstabilisa- 30 tiemiddel bevat, dat wordt gekozen uit de groep bestaande uit mono-hogere alkyl, tri-lagere alkyl kwaternair aminezout (formule 1), di-hogere alkyl, di-lagere alkyl, kwaternair aminezout (formule 2), mono-hogere alkyl, mono-lagere alkyl, digeethoxyleerd kwaternair ammoniumzout 8602120 * -c - 45 - (formule 3 en di-hogere alkyl gediethoxyleerd kwaternair ammouniumzout (formule 4).

8. Niet-waterig krachtig, samengesteld wasmiddel dat bij hoge en lage temperaturen schenkbaar is en bij mengen met koud water niet 5 geleert, welk middel bestaat uit tenminste één vloeibare, niet-ionogene oppervlakte aktieve stof in een hoeveelheid van ongeveer 10 tot ongeveer 60 of 70 gewichtsprocent; tenminste één anorganisch wasaktief builder-zout gesuspendeerd in de niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof in een hoeveelheid van ongeveer 10 tot ongeveer 60 gewichtsprocent; een zuur-10 beëindigde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof als een gelremmend . toevoegsel in een hoeveelheid van 0 tot 20 gewichtsprocent? tenminste één alkyleenglycolviscositeits beheersend en gelremmend toevoegsel in een hoeveelheid van tot aan ongeveer 5-30 gewichtsprocent; en ongeveer 0,2-2,0 gewichtsprocent van een ureumverbindingstoevoegsel of een 15 kwaternair ammoniumzout anti-uitzakstabilisatiemiddel, dat gekozen wordt uit de groep bestaande uit een mono-hogere alkyl, tri-lagere alkyl kwaternair ammoniumzout (formule I), di-'hoger alkyl : di-lager"alkyl, kwaternair ammoniumzout (formule 2), mono-hoger alkyl, mono-lager alkyl, digeethoxyleerd kwaternair ammoniumzout (formule 3) en di-hoger alkyl, 20 digeethoxyleerd kwaternair ammoniumzout (formule 4).

9. Wasmiddel volgens conclusie 8, dat ongeveer 2-20 gewichtsprocent van een zuurbeeindigde niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof als een gelremmend toevoegsel bevat.

10 Octenylbarnsteenzuuranhydride in een hoeveelheid van ongeveer 1-6 Natriumtripolyfosfaat in een hoeveelheid van ongeveer 25-35 Copolymeer van polyacrylaat en polymaleïnezuuranhydride-natriumzout in een hoeveelheid van ongeveer 3-5

15 Diethyleenglycolmonobutylether in een hoeveelheid van ongeveer 5-15 Ureum in een hoeveelheid van ongeveer 0,5-1,5 Natriumperboraatmonohydraat bleekmiddel in een hoeveelheid van ongeveer 5-15

20 Tetraacetylethyleendiamine (TAED) bleekaktivator in een hoeveelheid van ongeveer 2-6,0 Sequestreermiddel voor bleekmiddel in een hoeveelheid van ongeveer 0,75-1,25 Anti-vergrauwingsmiddel in een hoeveelheid van ongeveer 0,5-1,5

10. Niet-waterig vloeibaar krachtig wasmiddel volgens conclusie 8, 25 bestaande uit Gew.% Niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof in een hoeveelheid van ongeveer 20-50 Natriumtripolyfosfaat (TPP) in een hoeveelheid van 30 ongeveer 15-50 Copolymeer van polyacrylaat en polymalelnezuuranhydride natriumzout in een hoeveelheid van ongeveer 2-8 Diethyleenglycolmonoalkylether in een hoeveelheid van ongeveer 5-20

35 Ureum in een hoeveelheid van ongeveer 0,2-2,0 3602120 i *r e - 46 - Gew.% Natriumperboraatmonohydraat bleekmiddel in een hoeveelheid van ongeveer 2-20 Tetraacetylethyleendiamine (TEAD) in een hoeveelheid van ongeveer 1-10

11. Niet-waterig vloeibaar krachtig wasmiddel volgens conclusie 8, bestaande uit Gew.% Niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof in een hoeveelheid van ongeveer 30-40

12. Niet-waterig vloeibaar krachtig wasmiddel volgens conclusie 8 bestaande uit Gew. % Niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof in een hoeveelheid van ongeveer 30-50

30 Zuurbeeindigde oppervlakte-aktieve stof in een hoeveelheid van ongeveer 1-15 Natriumtripolyfosfaat (TPP) in een hoeveelheid van ongeveer 15-50 Diethyleenglycolmonobutylether in een hoeveelheid van 35 ongeveer 5-25 8602120 - 47 - Gew.% Kwaternair ammoniumzout in een hoeveelheid van ongeveer 0,2-2,0 Natriumperboraatmonohydraat bleekmiddel in een hoeveelheid van ongeveer 2-20 Tetraacetylethyleendiamine (TEAD) bleekaktivator in een 5 hoeveelheid van ongeveer 1-8

13. Niet-waterig vloeibaar krachtig wasmiddel volgens conclusie 13, bestaande uit Gew.% Niet-ionogene oppervlakte-aktieve stof in een hoeveel-10 heid van ongeveer 30-50 Natriumpolyfosfaat in een hoeveelheid van ongeveer 15-50 Polyethyleenglycol (molgewicht 400) in een hoeveelheid van ongeveer 5-25 Kwaternair ammoniumzout in een hoeveelheid van ongeveer 0,2-2,0 15 Natriumperboraatmonohydraat bleekmiddel in een hoeveelheid van ongeveer 2-20 Tetraacetylethyleendiamine (TAED) bleekaktivator in een hoeveelheid van ongeveer 1-8

14. Werkwijze voor het reinigen van bevuilde weefsels waarbij ge-20 noemde weefsels in aanraking worden gebracht met het wasmiddel volgens conclusie 10 of 11.

15. Werkwijze voor het reinigen van bevuilde weefsels waarbij genoemde weefsels in aanraking worden gebracht met het wasmiddel volgens conclusie 12 of 13. 8602120