Przedmiotem wynalazku jest przewozny pojem¬ nik do smieci o duzej pojemnosci, wykonany z tworzywa sztucznego, z prostokatnym otworem zamknietym pokrywa oraz z zabierakiem sluza¬ cym do sprzegania pojemnika z czesciami urzadze¬ nia do jego podnoszenia i wywracania lub tylko do wywracania przy zasobniku zbiorczym, na przyklad smieciarki.Przez pojemniki o duzej pojemnosci nalezy ro¬ zumiec pojemniki o pojemnosci okolo 0,3 m3 do 2,0 m3.Dotychczas tego rodzaju pojemniki do smieci sa wykonywane w zasadzie ze stosunkowo grubej cynkowanej blachy stalowej, przez co ciezar wla¬ sny pojemnika jest duzy, lecz jest to z drugiej strony konieczne ze wzgledu na zachowanie sta¬ tecznosci pojemnika i w celu prawidlowego prze¬ noszenia sil wystepujacych przy podnoszeniu i/lub przechylaniu pojemnika. Sily te wystepuja, przede wszystkim przy zabierakach skladajacych sie jak zwykle z dwóch zamocowanych na scianach czo¬ lowych pojemnika czopów do podnoszenia i prze¬ chylania. Zafoieraki te sluza do zawieszania po¬ jemnika na wystajacych ramioniaoh urzadzenia do podnoszenia i przechylania tego pojemnika lufo tyl¬ ko do jego przechylania. Przy takich duzych sta¬ tecznych pojemnikach do smieci, wykonanych z blachy stalowej, mozna umieszczac równiez i ko¬ la jezdne bezposrednio przy dmie pojemnika, na przyklad za pomoca wsporników.Znane sa duze dwuczesciowe pojemniki do smie¬ ci, skladajace sie z kubla i specjalnego zespolu nosno-podwoziowego polaczonego sztywno z ku¬ blem, z którym tworzy jedna calosc (patent RFN nr 1 289 773). Na zespole nosno-podwoziowym sa tu zamocowane nie tylko kola jezdne, lecz równiez czopy do podnoszenia h:lb przechylania pojemnika za ipomoca bocznych, wysoko umieszczonych wyste¬ pów. Wszystkie wystepujace obciazenia sa w tym przypadku przejmowane przez zespól nosno-pod- woziowy tak, ze sam kubel moze byc wykonany z cienkiej blachy lub tworzywa sztucznego. Taki pojemnik do smieci o duzej pojemnosci wymaga jednak w czasie jego wytwarzania duzego nakladu pracy i jest kosztowny. Ponadto na skutek duzego ciezaru wlasnego zespolu nosno-.podwoziowego, wy¬ konanego ze stali, pojemnik posiada duzy ciezar wplywajacy ujemnie na jego obsluge.Zadaniem wynalazku jest opracowanie kon¬ strukcji pojemnika do smieci opisanego powyzej typu, wykonanego w calosci z tworzywa sztucz¬ nego, a przy tym, pomimo braku osobnego zespolu nosno-podwoziowego, mogacego przenosic jako konstrukcja calkowicie samonosna wszystkie ob- ciezenia robocze oraz spelnic wysokie wymagania wynikajace z trudnych warunków eksploatacji.W celu rozwiazania tego zadania konieczne jest opracowanie takiej konstrukcji pojemnika, aby istniala mozJiiwosc przenoszenia sil dzialajacych na zabierak podczas podnoszenia i/lub przechylania 89 05189051 pojemndka, gdyz wlasnie wtedy wystepuja naj¬ wieksze obciazenia dzialajace na pojemnik. Stwier¬ dzono przy tym, iz nadmierne wzmocnienie scian pojemnika jest nie tylko technicznie trudne do wykonania, lecz równiez byloby sprzeczne z posta¬ wionym celem wykonania lekkiego i taniego . w produkcji pojemnika do smieci o duzej pojem¬ nosci.Zadanie to zostalo rozwiazane wedlug wynalazku w ten sposób, ze jego zabierak jest jednoczesciowo uksztaltowana czescia skladowa sciany bocznej, zwróconej przy opróznianiu pojemnika w strone urzadzenia do jego .podnoszenia i przechylania i sklada sie ze znajdujacego sie na zewnatrz tuz przy krawedzi oitworu pojemnika, otwartego ku do¬ lowi profilowego wystggu krawedziowego z prze¬ biegajacymi ,poipr;zecziiJ w jego wnetrzu a skie¬ rowanymi w dól w stosunku do scianki zewnetrz¬ nej fe pojemnika zebranii usztywniajacymi, przy czyni *gnnboscscianki pojemnika u góry stopniowo powieksza sie w kierunku 'do profilowego wystepu ' (krawedziowego. Korzystne jest przy tym, aby pro¬ filowy wystep krawedziowy byl uksztaltowany ja¬ ko obiegajacy cala krawedz otworu i mial w prze¬ kroju ksztalt otwartej ku dolowi litery U, podczas gdy usztywniajace zebra znajduja sie tylko przy sciance bocznej pojemnika, zwróconej przy jego opróznianiu w strone urzadzenia do podnoszenia i przechylania.Ponadto zabierak pojemnika wedlug wynalazku jest przystosowany do wspóldzialania z szyna Chwytakowa zaopatrzona w uzebienie i zamoco¬ wana ma urzadzeniu 'do podnoszenia i przechyla¬ nia w ten sposób, ze odleglosci pomiedzy usztyw¬ niajacymi zelbrami, uwzgledniajac przebiegajace w obszarach naroznych prostopadle krawedzie pro¬ filowego wystepu krawedziowego, posiadaja dla wszystkich wielkosci pojemnika zawsze ten sam wymiar modulowy dostosowany do podzialu szyny chwytakowej.Wywiar dlugosciowy sciany bocznej pojemnika, zwróconej przy jego opróznianiu w strone urza¬ dzenia do podnoszenia i przechylania, jest zawsze wielokrotnoscia stalego wymiaru modulowego A, co /prowadzi do tego, ze z jedna szyna chwytakowa, przebiegajaca poprzecznie do szerokosci urzadzenia do podnoszenia i przechylania, moze wspólpraco¬ wac caly szereg róznej wielkosci pojemników do smieci, przy czym dla kazdego z nich uzyskuje sie zawsze równomierny rozdzial przejmowanych i przenoszonych sil na calej dlugosci sciany bocz¬ nej zwróconej w strone urzadzenia do 'podnoszenia i przechylania.Konstrukcja pojemnika przewiduje ponadto, iz jego profilowy wystep krawedziowy w ksztalcie li¬ tery U-posiada w obszarze naroznym poszerzona pozioma pólke dzieki róznej wielkosci promieni swego wewnetrznego i zewnetrznego kolnierza, co powoduje lepszy irozklad sil od stanowiacego wla¬ sciwy zaibierak profilowego wystepu krawedziowe¬ go po stronie pojemnika, zwróconej ku urzadzeniu do jego podnoszenia i przeohylania, na pozostale obszary krawedzi w trzech innych stronach po¬ jemnika. Oprócz tego jest celowe, aby zewnetrzny kolnierz profilowego wystepu krawedziowego w ksztalcie litery U, byl w. obszarze naroznym po¬ grubiony w celu unikniecia zbytniego skupienia sil w tym obszarze.Jednoczesciowy duzy pojemnik do smieci we- dlug wynalazku jest wykonany korzystnie z ter¬ moplastycznego tworzywa sztucznego metoda wtryskowa. Moze on jednak skladac sie takze z kilku czesci na przyklad w ten sposób, ze dwie osobno wykonane czesci boczne sa w srodku pola- czone z innymi czesciami bezposrednio, lub za po¬ moca jednej lub kilku czesci posrednich. Jezeli po¬ jemnik do smieci sklada sie z kilku czesci, to czesci te umieszcza sie miejscami polaczenia korzystnie w wymienionym stalym wymiarze modulowym A.Opracowano duzy pojemnik do smieci wedlug wynalazku wykonany z tworzywa sztucznego, któ¬ ry przy prostym i tanim wytwarzaniu moze prze¬ nosic prawidlowo glówne sily dzialajace przy za- bieralku i powstajace przy podnoszeniu i przechy- laniu pojemnika tak, iz powierzchnie scian bocz¬ nych nie sa tymi silami obciazone, Wystepujace sily sa przejmowane przez profilowy wystep kra¬ wedziowy otworu taik, ze sciany boczne moga miec wzglednie mala grubosc odpowiednia do praktycz- nej mozliwosci ich wytwarzania. Ponadto wyko¬ nanie pojemnika do smieci wedlug wynalazku za¬ pewnia mu sztywna budowe, zwiekszajaca jego ogólna statecznosc. Kola jezdne mozna umiescic przy dnie pojemnika w obszarze krawedzi dwu- lub czterostronnie, ma przyklad za pomoca po¬ przeczek,^wykonanych na przylklad z rury stalo¬ wej, zamocowanych we wglebieniach lub ryn¬ nach wykonanych w tworzywie sztucznym, ponie¬ waz dzialajace tam sily sa na tyle male, ze moga byc z latwoscia przejmowane i przenoszone przez tworzywo sztuczne, z którego jest wykonany po¬ jemnik. Maly ciezar pojemnika w porównaniu do wszystkich znanych duzych pojemników do smieci umozliwia prosta i wygodna obsluge. 40 Ponadto korzystne wykonanie pojemnika we¬ dlug wynalazku umozliwia stosowanie znacznie prostszego urzadzenia do podnoszenia i przechyla¬ nia, majacego szyne chwytakowa zaopatrzona w uzebienie i zajmujaca cala szerokoscia tego urza- 45 dzenia do podnoszenia i przechylania, majacego szyne chwytakowa zaopatrzona w uzebienie i zaj¬ mujaca cala szerokosc tego urzadzenia do podno¬ szenia i przechylania i odpowiednia 'dla wszystkich wielkosci pojemnika. Szyna ta jest stosowana 50 w miejsce dotychczas zwykle stosowanych wysta¬ jacych ramion do zawieszania, które nalezy prze¬ stawiac dla dopasowania do róznych wielkosci po¬ jemników.Dzieki temu uzyskano uklad wspólny dla wszy- 55 stkich wystepujacych wielkosci 'pojemników, przy którym kazdemu pojemnikowi podporzadkowany jest odpowiedni do jego wielkosci zabierak wraz z dostosowanymi, do niego elementami sluzacymi do przyjmowania i przenoszenia sil i obciazen. 60 Przedmiot wynalazku jest objasniony na przy¬ kladzie jego wykonania przedstawionym, na ry¬ sunku, na którym fig. 1 przedstawia przewozny du¬ zy pojemnik do smieci wykonany z tworzywa sztucznego w widoku perspektywicznym, fig. 2 — 65 pojemnik z fig. 1 w czesciowym widoku od dolu5 89 051 tf profilowego wystepu 'krawedziowego w obszarze sciany bocznej zwróconej ku urzadzeniu do pod¬ noszenia i przechylamia, fig. 3 — .szczegól III z fig. 2 w powiejkszenliu, fig. 4 -- szczegól z fig. 3 w prze¬ kroju wedlug linii IV — IV, a fig. 5 — inny przy- { klad rozwiazania pojemnika wedlug wynalazku.Duzy pojemnik do smieci przedstawiony na fig. 1 jeisit wykonany z termopOastyczneigo tworzywa sztucznego na wtryskarce jako jedna calosc. Po¬ siada on 'zasadniczo prostokatny otwór, który ic w przedstawionym przykladzie jest zamkniety dwiema lezacymi obok siebie pokrywami 1, 2, osa¬ dzonymi na zawiasach. Korpus pojemnika ma przedstawiony na rysunku ksztalt skrzynkowy, ale moze itez miec równie dobrze ksztalt zwezajacy sie 15 w istaone dna, przy czym dno moze tez miec ksztalt zaokraglony.Przy dnie sa zamocowane dwa, lub — jak po¬ kazano na rysunku — cztery wychylne kola jezdne 3 tak, ze caly pojemnik imozna na nich przesuwac. 20 Kola jezdne 3 moga byc osadzone przykladowo na poprzeczkach, wykonanych na przyklad z rury sta¬ lowej i zamocowanych we wglebieniach lub ryn¬ nach wykonanych w krawedziach dna z dwóch lub czterech stron. We wglebieniach tych moze byc 25 umieszczone dodatkowo urzadzenie uruchamiajace 4 dla zwykle (stosowanego przy duzych pojemnikach do smieci urzadzenia hamujacego dla ' dwóch lub czterech kól jezdnych 3. Sciana boczna pojemnika, zwrócona w czasie jego oprózniania ku urzadzieniu 30 do podnoszenia i przechylania (nie pokazanemu na rysunku) jest oznaczona cyfra 5. Na jednej lub na obydwóch scianach czolowych" pojemnika sa umieszczone uchwyty 6, sluzace do przesuwania lub obslugi pojemnika. 35 Na bocznej scianie 5' pojemnika, zwróconej w czasie oprózniania ku urzadzeniu do podnosze¬ nia i przechylania znajduje sie zabierak 7, stano¬ wiacy czesc sciany bocznej 5. Zabierak 7 sklada sie z otwartego ku dolowi profilowego wystepu 40 krawedziowego 8, biegnacego wokól krawedzi otworu pojemnika i majacego korzystnie ksztalt litery U, co szczególnie wyraznie jest przedstawio¬ ne na fig. 4. Do zabieraka 7 naleza tez zeberka usztywniajace 9, umieszczone we wnetrzu ^otwarte- 45 go ku dolowi profilowego wystepu krawedziowego 8 w ksztalcie litery U i zajmujace caly jego prze¬ krój, a na zewnatrz wybiegajace ku dolowi na sciane boczna 5 pojemnika (fig. 4).Uklad wystepu krawedziowego 8 i zeberek 50 usztywniajacych 9 tworzacych zabierak 7 jest naj¬ korzystniej taki, ze profilowy wystep krawedziowy 8 stanowi biegnacy nieprzerwanie wokól calej kra¬ wedzi otworu, a w przekroju otwarty ku dolowi profil w ksztalcie litery U, podczas gdy zeberka 55 usztywniajace 9 sa umieszczoine tylko na scianie bocznej 5, zwróconej przy opróznianiu pojemnika ku urzadzeniu do podnoszenia i przechylania, jak to przedstawiono na fig. 1. Oczywiscie (mozliwe jest takze umieszczenie dalszych zeberek usztywniaja- 60 cych, odpowiadajacym zeberkom 9 równiez i na innych scianach pojemnika w polaczeniu z profi¬ lowym wystepem krawedziowym, chociaz takie do¬ datkowe zeberka usztywniajace maja zwiazek nie, tylko z ksztaltem zabieraka7. 65 Jak wynika zwlaszcza z fig. 4, profilowy wysrtejp krawedziowy 8 i zeberka usztywniajace 9 przy 'po¬ jemniku sa wykonane jako jedna calosc, przy czym grubosc scian pojemnika w obszarze krawe¬ dzi otworu lub profilowego wystepu krawedziowe¬ go 8 jest powiekszona. Pogrubienie scian rozpoczy¬ na sie mniej wiecej w obszarze poczatku 9', zebe¬ rek 9 w scianie pojemnika, na przyklad w miejscu oznaczonym cyfra 10 i isitale powieksza sie ku gó¬ rze do krawedzi otworu, az w obszarze pionowych ramion 11 i 12 otwairtego ku dolowi profilowego wystepu krawedziowego 8 w ksztalcie litery U, osiaga mniej wiecej podwójna grubosc, a w ob¬ szarze poziomej pólki 13 profilowego wystepu kra¬ wedziowego.8 posiada korzystnie trzykrotna gru¬ bosc normalnej grubosci sciiainy. Poniewaz profilo¬ wy wystep krawedziowy 8 i wykonane z miim ja¬ ko jedna calosc zeberko usztywniajace 9 znajduja sie przy igórnej krawedzi otworni pojemnika lub w jej obszarze, to cja przy równoczesnym pogrubieniu scian w tym obszarze, nie stwarza zadinych trudnosci przy wy¬ twarzaniu pojemnika do smieci z tworzywa sztucz¬ nego na wtryskarce.Zabierak 7 utworzony przez obiegowy i ku do¬ lowi otwarty profilowy wystep krawedziowy 8 i zeberka usztywniajace 9, jest przeznaczony i do¬ stosowany do wspóldzialania z szyna chwytakowa; zaopatrzona w uzebienie i umieszczcna przy urza¬ dzeniu do podnoszenia i przechylania piojeminiika.Odstepy zeberek usztywniajacych 9 wlacznie z cdstejpem skrajnego zeberka od zalamanego pod katem prostym naroza zewnetrznej krawedzi pro¬ filowego wystepu krawedziowegor 8 pojemnika sa przy tym z korzyscia itak dobrane, ze dla wszy¬ stkich wielkosci pojemnika uzyskuje sie zawsze taki -sam, dostosowany do podzialki szyny chwyta¬ kowej, staly wymiar modulowy A, co jest uwidocz¬ nione na przedstawionym na fig. 2 zabieraku w wi¬ doku od dolii. Oznacza to, ze wymiar zewnetrzny pojemnika, mierzony przez dlugosc sciany bocznej , wynosi zawsze wielokrotnosc A, na przyklad x A.Staly wymiar modulowy A jest dostosowany do podzialki lub. szerokosci zebów szyny chwytakowej talk, ze róznej wielkosci pojemniki ze swoim zawsze jednakowym stalym wymiarem modulowym A mo¬ ga poprzez swoje zabieraki 7 wspóldzialac z szyna chwytakowa, stanowiaca czesc urzadzenia do pod¬ noszenia i przechylania. Staly ^wymiar modulowy A moze bez szkody dla wspóldziialania zabieraka 7 z zaopatrzona w uzebieniie szyna chwytakowa, byc przekroczony o 1/3 lub byc mniejszy o 1/3, a wiec nie musi byc bezwzglednie jednakowy z jednej strony przy szynie chwytakowej, a z drugiej stro- , ny przy zabieraku 7. Jezeli na przyklad zadamy staly wymiar modulowy A zabieraka przy pojem- ' niku wynosi 150 mm, to szerokosc zebów szyny chwytakowej moze wynosic 100 mm = 2/3 A tak, ze pozostaje luz 50 mm = 1/3 A.Duze sily wystepuj.ace przy wspóldzialaniu za¬ bieraka 7 z zaopatrzona w uzebienie szyna chwy¬ takowa przy podnoszeniu i/lub przechylaniu pojem¬ nika, sa w zasadzie przejmowane przez profilowy wystep krawedziowy 8, w który od dolu wchodza89 051 8 zieby szyny cibwytakowej i sa przenoszone na po¬ jemnik do smieci bez znacznego obciazenia -scian bocznych.Dla upewnienia sie przy tym, ze w obszarach na- rozinych profilowego wystepu krawedziowego 8, zwlaszcza parzy jego przejsciu ze sciany bocznej 5 do obu scian czolowych, nie wystapi zbyt duze skupienie sil i ze nastepuje dobry przeplyw sil do pozostalych czesci profilowego wystepu krawe¬ dziowego, jest korzysftne, aby pozioma pólka 13 profilowego wystepu krawedziowego 8 byla posze¬ rzona w Obszarze naroznym tak, jak to przedsta¬ wiono na fig. 3. Wykonuje sie to w taki sposób, ze tramie 11 profilu w ksztalcie litery U nalezace do scialny pojemnika ma w narozniku wiekszy pro¬ mien R krzywizny od promienia r krzywizny ze¬ wnetrznego ramienia 12 tego profilu. Moze byc pirzy tym celowe dodatkowe powiekszenie grubo¬ sci iraimienia 12 profilu w ksztalcie-litery U w ob¬ szarze naroznym^ co oznaczono na fig. 3 za pomoca kreski przerywanej 12'.Duzy pojemnik do smieci wedlug wynalazku nie musi byc jednoczesciowy, chociaz jest to .szczegól¬ nie (korzystne, lecz moze skladac sie z kilku osob¬ nych czesci. Wykonuje sie to w ten sposób, ze dwie osobno wytworzone polowy pojemnika laczy sie w srodku wzdluz poprzecznie przebiegajacego miejsca polaczenia, na przyklad przez sklejenie lub zespawanie. Na fig. 5 jest przedstawiony duzy^ po¬ jemnik do smieci wykonany z tworzywa sztucz¬ nego, skladajacy sie z dwóch czesci bocznych 14, i umieszczonej pomiedzy nimi czesci srodko¬ wej 16. Poszczególne czesci 14, 15 i 16 sa ze soba polaczone w jedna calosc w miejscach polaczenia 17, 18, utworzonych przez poprzecznie przebie¬ gajace kolnierze.Jak widac z fig. 5 przedstawiajacej sciane bocz¬ na zwrócona przy opróznianiu ku urzadzeniu do poidnoszeniia i przechylania, zafbierak 7 skladajacy sie z profilowego wystepu krawedziowego 8 i ze¬ berek usztywniajacych 9, jest wykonany w ten sam sposób jak przy duzym pojemniku opisanym przy fiig. 1 do 4. Wymiary czesci 14, 15 i 16 pojem¬ nika sa,przy tym tak dolbrane, ze miejsca pola¬ czen 17, 18 sa przystosowane do stalego wymiaru modulowego A tak, jak objasniono przy fig. 2.Dzieki temu równiez i tego rodzaju pojemnik, skladajacy siie z ikilku czesci, stanowi uklad spel¬ niajacy te same zadania, co opisany powyzej jed¬ noczesciowy pojemnik do smieci. PL