PL80688B1 - - Google Patents

Description

Uprawniony z patentu: Borg — Warner Limited, Letchworth, (Wielka Brytania) Hydrauliczny uklad sterujacy automatycznej przekladni pojazdów mechanicznych Przedmiotem wynalazku jest hydrauliczny uklad sterujacy automatycznej przekladni pojazdów me¬ chanicznych.Znany hydrauliczny uklad sterujacy automatycz¬ nej przekladni (patent brytyjski nr 973494) posia¬ dajacej pompe olejowa oraz uruchamiane hydrau¬ licznie mechanizmy przekladni biegów ustalajace rózne polozenia przekladni, ruchome zawory laczace zródlo cisnienia z mechanizmami uruchamiajacymi polaczenia biegów, oraz zawór sygnalu moduluja¬ cego odpowiadajacy wymaganemu momentowi przyspieszenia silnika i szybkosci pojazdu.Uklad opisany w brytyjskim zgloszeniu nr 973 494 który jest trzybiegowa przekladnia zawiera reczny przelacznik biegów, majacy liczne otwory przelo¬ towe dla rozdzialu cisnienia (ze zródla cisnienia plynu). Pierwszy z tych otworów otrzymuje cisnie¬ nie ze zródla, drugi otwór jest przylaczony do re¬ szty ukladu sterujacego. Zawór reczny zawiera takze szpule majaca szczeliny dla utworzenia za¬ danego polaczenia pomiedzy otworami przelotowy¬ mi zawioru, zawór majacy liczne pozycje biegowe dajace automatyczna pozycje zmiany przelozenia i dodatkowa wybrana pozycje, w których polacze¬ nie plynu jest dokonane pomiedzy pierwszym a drugim otworem przelotowym. W przypadku 4-bie- gowej przekladni podobnego typu, reczny zawór rozdzielczy jest niedogodny ze wzgledu na dlugi czas dzialania.Mimo, ze przekladnia ujawniona w wyzej wy- % mienionym brytyjskim opisie jest na ogól zadawa¬ lajaca, to jednak ma szereg niedogodnien, z któ¬ rych jedna jest niewystarczajaco plynne przelacze¬ nie: z jednego biegu na drugi. 5 Zgodnie z niniejszym wynalazkiem, proponuje sie obecnie wprowadzenie hydraulicznego ukladu sterujacego automatycznej przekladni pojazdów mechanicznych, który jest szczególnie znamienny tym, ze zawór wylotowy jest przylaczony do jed- 10 nego z mechanizmów uruchamiajacych i zawór ten zawiera element poruszajacy sie miedzy 1 po^ lozeniem, dostarczajac istotnego nieograniczonego przeplywu przez wylot z jednego z tych urucha¬ miajacych mechanizmów i 2 polozeniem zatrzymu- 15 jac doplyw, ze polozenie uruchamiajace dodatkowy mechanizm przyspieszajacy ustawienie omawiane¬ go elementu w omawianej 1 pozycji, ze polaczenie do omawianego zaworu przelotowego jest przyla¬ czone do omawianego modulowanego sygnalu dla 20 przesuniecia omawianego elementu ku omawianej pozycji 2; ze otwór przelotowy daje ograniczenie przeplywu do omawianego mechanizmu urucha¬ miajacego, wtedy gdy omawiany element jest na omawianej pozycji.» Zgodnie z ukladem, bieg jest zmieniany przez wlaczenie omawianego dodatkoweglo mechanizmu uruchamiajacego i przez wylaczenie tego mecha¬ nizmu, cisnienie omawianego dodatkowego urucha¬ miajacego mechanizmu przesuwa omawiany ele- 80 ment na pozycje 2, a wlaczenie omawianego uru- 8068880688 3 4 chamiajacego mechanizmu bedzie opóznione w za¬ leznosci od modulowanego sygnalu i od wielkosci oddzialywujacego cisnienia dla spowodowania la¬ godnego przelozenia biegu.Wedlug ukladu niniejszego wynalazku, przy zmianie biegu na przyklad z trzeciego na czwarty i z drugiego na trzeci, uklad sterujacy zapewnia to, ze zwolnienie z jednego elementu ciernego i wlaczenie innego nastepuje w czasie odpowied¬ nim dla unikniecia podrzutów i pochylen pojazdów.W razie potrzeby cisnienie moze byc uzaleznione od szybkosci pojazdu.Zaleta konstrukcyjna wynalazku jest to, ze zró¬ dlo zasilania przylaczone jest do mechanizmu uru¬ chamiajacego dla zasilenia jego cisnienia, dla utrzy¬ mania mechanizmu w ruchu, w trakcie wydziela¬ nia cieczy przez otwór wylotowy.Uruchamianie poszczególnych elementów cier¬ nych jest w ten sposób regulowane i kontrolowa¬ ne przez zródlo zasilania, które w zaleznosci od ci¬ snienia spowodowanego obciazeniem silnika, zada¬ nym przyspieszeniem momentu lub szybkosci po¬ jazdu, tak ze powoduje to nieznaczne opóznienie dla spowodowania wyjatkowo lagodnego przeloze¬ nia.Zgodnie z dalszym rozwinieciem wynalazku przedstawiony hydrauliczny uklad sterujacy zna¬ mienny tym, ze reczny selektor biegów zawiera trzeci otwór zewnetrznego obiegu cieczy z omawia¬ nym drugim otworem przelotowym, a otwór dru¬ gi i trzeci sa po przeciwnych stronach w stosunku do osi pierwszego otworu. W ten sposób trzeci otwór przelotowy dziala jako sygnalizujacy cisnie¬ nie celem spowodowania przelozenia dla wszyst¬ kich dodatkowo wybranych pozycji zaworu.Wedlug tego ukladu, jest mozliwe, miec reczny selektor biegów o wyjatkowo zwrotnej i stosunko¬ wo krótki. Równiez mozliwe jest posiadac uklad D — 3 — 2 — 1. Pozycja D tworzy automatyczne przelozenie pomiedzy pierwszym, drugim, trzecim i czwartym polozeniem, w 3 pozycji, albo automa¬ tyczne przesuniecie pomiedzy pierwszym, drugim i trzecim lub tylko trzecim, moze byc dokonane zaleznie od tego czy lub nie poszczególne przeklad¬ nie sa wlaczone w obieg sterowniczy; w 2 i 1* po¬ zycji moze byc dokonane reczne przelozenie 1 i 2 biegu.To udogodnienie jest przydatne w konstrukcji pokazanej w brytyjskim patencie nr 973 494.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przy¬ kladzie wykonania na zalaczonym rysunku na któ¬ rym fig. 1 — schemat logiczny podzialu ukladu hy¬ draulicznego, podzielonego na fig. 2 a na fig. 2* do fig# 9 — przedstawiono czesci calego ukladu hy¬ draulicznego wedlug wynalazku do automatycznej przekladni pojazdów mechanicznych.Hydrauliczny uklad sterujacy przekladni automa¬ tycznej przedstawiony jest na rysunku w postaci schematu blokowego, na którym mechanizm steru¬ jacy 10 steruje przekladnie zawierajaca na przy¬ klad sprzeglo przednie 11, sprzeglo drugie 12, ha¬ mulec drugiego biegu 13, hamulec biegu trzeciego 14 oraz hamulec biegu wstecznego 15. Uklad ste¬ rujacy przystosowany jest do sterowania mecha¬ nizmu, posiadajacego powyzsze elementy cierne przy czym rózne przelozenia uzyskuje sie przy wla¬ czaniu sprzegiel ciernych i hamulców zgodnie zpo¬ nizsza tabela, gdzie „K" oznacza wlaczenie sprze¬ gla lub hamulca: ' Przelozenie (bieg) Luz Pierwszy Drugi Trzeci Czwarty Wsteczny Sprze¬ glo 11 X X X X Hamu¬ lec 13 X Hamu¬ lec 14 X Sprze¬ glo 12 X X Hamulec 15 lub hamulec jedno¬ kierunkowy X X Mechanizm sterujacy 10 zawiera pompe 20 na¬ pedzana silnikiem pojazdu. Na rysunku przedsta¬ wiona jest równiez przetwornica momentu 21, któ¬ ra moze byc na przyklad znanego typu skladajaca sie z trzech czesci. Przekladnia zawiera ponadto nastepujace zawory i elementy sterujace: reczny zawór 25, zawór regulacyjny 26, zawór dlawiacy 27, zawór przelewowy 28, zawór zmiany biegów 1—2 29, zawór 30 zmiany biegów 2—3, zawór 31 zmiany biegów 3—4, regulator 32, modulator 33, zawór 35 wstrzymujacy biegów 3—2, zawór 35 re¬ dukowania biegów 3—2, zawór 36 czasowy reduko¬ wania biegów 4—3, zawór wylotowy 37, zawór wy¬ lotowy 38, kulkowy zawór wybierajacy 39, mecha¬ nizm przelewowy 40, mechanizm akumulatora dru¬ giego biegu 41, mechanizm akumulatora trzeciego biegu 42, oraz przednie sprzeglo i mechanizm aku¬ mulatora czwartego biegu 43.Suwaki powyzszych zaworów uwidocznione sa na rysunkach w przekroju. Przekrój ten wykonany zostal wzdluz ich podluznej osi, przy czym dla jasnosci rysunków oba maksymalne polozenia su¬ waków uwidocznione sa na rysunkach w przekro¬ ju w obu maksymalnych polozeniach. Ponadto, na¬ lezy zaznaczyc, ze przedstawione sa rózne przekro¬ je wspólnej obudowy zaworu 45 wszystkich zawo¬ rów za wyjatkiem zaworu 27. Jednakze, oczywiste jest, ze rózne zawory pojedyncze lub grup zawo¬ rów moga byc montowane w pojedynczych korpu¬ sach, jesli uwidocznione na rysunkach polaczenia sa dokonane. W przykladowym wykonaniu wyna¬ lazku zawór 27 oraz akumulatory 41, 42 i 43 umieszczone sa w czesciach glównej obudowy prze¬ kladni, oznaczone jako 46.Hydrauliczna przetwornica momentu 21 posiada przewód wylotowy 50 polaczony z chlodnica 51 oleju oraz zawór jednokierunkowy 52. Do wylotu chlodnicy polaczony jest drugi zawór jednokierun¬ kowy 53. Oba zawory 52 i 53 polaczone sa przewo¬ dem 5|4 do przewodu olejowego przekladni. Jak wiadomo ze znanych przekladni chlodnica oleju chlodzi olej ukladu przed wplynieciem tego oleju do przewodu olejowego. W przypadku zbyt duzego przeplywu, przekraczajacego przepustowosc chlo¬ dnicy, olej przeplywac moze przez zawór jednokie¬ runkowy boczny 52 do przewodu olejowego elimi¬ nujac w ten sposób niebezpieczenstwo braku oleju w przewodzie olejowym przekladni.Pompa 20 jest glówna pompa przekladni i sta¬ nowic moze znana pompe zebata polaczona z wal- 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 6080688 5 6 kiem napedowym przekladni, napedzana przez sil¬ nik pojazdu. Pompa polaczona jest przewodem wy¬ lotowym 56 z zaworem regulujacym 26, który po¬ laczony jest z przewodem wlotowym pompy prze¬ wodem pierwotnym 57. Przewód wylotowy 56 pom¬ py jest przewodem cisnieniowym przekladni, w któ¬ rej olej jest pod cisnieniem regulowanym przez zawór regulacyjny 26.Zawór regulacyjny 26 nie uwidoczniony szcze¬ gólowo na rysunku zawiera otwory 60, 61, 62, 63 i 64 oraz suwak 65, przesuwany pod wplywem ci¬ snienia oleju oraz sprezyny 66, która pracuje w korpusie zaworu, tak ze cisnienie podawane przez pompe w otworze 62 regulowane jest zalez¬ nie od wplywu cisnienia sterujacego zaworu 26.Otwór 64apolaczony jest przewodem z przetwornica momentu 21.Zawór dlawiacy 27 uruchamiany jest przez urza¬ dzenie cisnieniowe 70 o znanej konstrukcji. Urza¬ dzenie to posiada tloczysko 71 przesuwajace su¬ wak 72 zaworu 27. Suwak 72 umieszczony jest w otworze w korpusie 45 zaworu i posiada tloczki sterujace 73, 74, 75 i 76. Korpus 45 zaworu zawiera otwory 77, 78, 79, 80, 81 i 82 laczace sie z wnetrzem zaworu 27. W jednym koncu suwak 72 posiada podluzny otwór w którym umieszczona jest spre¬ zyna 83, która naciska suwak w kierunku urzadze¬ nia podcisnieniowego.Zawór przelewowy 28 posiada suwak 84 i su¬ wak 85 wmontowany w otwór zaworu 45. Su¬ wak 85 ma na sobie tloczki 86 i 87. Suwak 84 ma na sobie tloczki 88 i 89. Korpus zaworu 45 zawiera otwory 90, 91, 92, 93, 94, 95 i 96 polaczone tloczkiem zaworu przelewowego 28. Sprezyna 98 naciska na suwak 85 i przesuwa go na prawo, jak to pokazano na rysunku.Mechanizm przelewowy 40 posiada suwak 100 przesuwany przez cewke 99. W korpusie 45 zaworu wykonany jest otwór 101 tworzacy gniazdo 102 przystosowane do styku z suwakiem 100 i zawiera¬ jace otwór 104.Zawór reczny 25 zawiera suwak 110, który po¬ laczony jest z reczna dzwignia wybierajaca prze¬ kladni, która umieszczona byc moze na przyklad na kolumnie kierowniczej. Suwak ustawiony jest w polozeniach odpowiadajacych polozeniom 1-2-3- -D-N-R-P dzwigni wybierajacej. Suwak 110 jest niesymetryczny to znaczy nie moze obracac sie w otworze korpusu i posiada szczeliny 108, 109 i 111 na górnej i 112 i 114 na dolnej powierzchni, tworzace polaczenia dla przeplywu oleju. Ponadto w suwaku wykonany jest otwór 113 laczacy szcze¬ line 111 oraz otwory na dolnej powierzchni kor¬ pusu. W korpusie 45 wykonane sa otwory 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123 i 124. Zawór 29 zmiany biegów z pierwszego na drugi zawiera su¬ waki 125 i 126 oraz korek 126a umieszczone w otworze korpusu 45. Suwak 125 posiada tloczki 127, 129, 130 i 132, natomiast suwak 126 — tloczki 133 i 134. W korpusie wykonane sa otwory 135, 136, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 144, 145, 146, 148 i 149 laczace sie z otworem zaworu zawierajacym su¬ wak 125. Górny koniec suwaka 125 zaopatrzony jest w otwór w którym umieszczona jest sprezy¬ na 147 naciskajaca ten suwak w dól, jak uwidocz¬ niono na rysunku.Zawór 30 zmiany biegów z drugiego na trzeci posiada suwak 150 umieszczony w otworze kor- 5 pusu 45 oraz drugi suwak 151 w tym samym otwo¬ rze i stykajacy sie chwilowo z suwakiem 150. Su¬ wak 150 zawiera tloczki 152, 153, 154, 155 i 156 natomiast suwak 151 — tloczki 158 i 159. W kor¬ pusie wykonane sa otwory 161, 162, 163, 164, 165, 166, 167, 168, 169, 170, 171, 172, 173 i 174 laczace otwory w których umieszczone sa oba suwaki. Mie¬ dzy obydwoma suwakami umieszczona jest spre¬ zyna 175 odpychajaca obydwa suwaki nawzajem.Zawór 31 zmiany biegów z trzeciego na czwarty zawiera suwaki 180, 181 i 182, umieszczone w jed¬ nym, wspólnym otworze korpusu 45 i chwilowo stykajace sie wzajemnie. Suwak 180 wyposazony jest w tloczki 183, 184, 185 i 186 suwak 181 posia¬ da jeden tloczek 187, a suwak 182 — tloczki 188 i 189. W korpusie 45 wykonane sa otwory 192, 193, 194, 195, 196, 197, 198, 199, 200, 201, 202, 203, 204 i 205 polaczone z otworem w którym umieszczone sa suwaki 180, 181 i 182 posiada równiez dwie sprezyny 207 i 208. Sprezyna 207 umieszczona jest miedzy suwakami 180 i 181, natomiast sprezyna 182 oparta jest jednym koncem o korpus 45 a drugim koncem o suwak 180 naciskajac ten suwak w dól jak uwidoczniono to na rysunku.Regulator 32 nie przedstawiony szczególowo na rysunku moze byc dowolnego znanego typu stoso¬ wany w automatycznych przekladniach, które za¬ silane sa olejem pod cisnieniem z ukladu hydrau¬ licznego i regulujacego cisnienie, zwiekszajac je wraz z predkoscia pojazdu dzialajac jako sterowa¬ nie zalezne od predkosci pojazdu.Modulator 33 zawiera suwak 210 umieszczony w otworze tulei 209 zamocowanej w korpusie 45.Suwak 210 posiada tloczki 211, 212 i 213. W otwo¬ rze tulei umieszczona jest sprezyna 221 dociskajac suwak do prawego konca tulei jak uwidoczniono to na rysunku. Umieszczenie zaworu 3j3 w tulei 209 umozliwia latwa wymiane tego zaworu dzieki cze¬ mu dzialanie zaworu moze byc zmieniane w zalez¬ nosci od róznych wymagan — laczacych sie z za¬ stosowaniem róznego rodzaju silników z którymi przekladnia pracuje.Zawór 34 zmiany biegów z trzeciego na drugi zawiera suwak 225 umieszczony w otworze kor¬ pusu 45. Suwak 225 zawiera tloczki 226, 227 i 228.Otwór w którym umieszczony jest suwak laczy sie z otworami 230, 231, 232, 233 i 234. W otworze za¬ woru 34 umieszczona jest sprezyna 236 dociskaja¬ ca suwak 225 w prawo, jak uwidoczniono to na rysunku.Zawór 35 zmiany biegów z trzeciego na drugi zawiera suwaki 239 i 240 umieszczone w otworze korpusu 45. Suwak 239 posiada tloczki 241, 242 i 243, a suwak 240 — tloczki 244 i 245. Miedzy suwakami 239 i 240 umieszczona jest sprezyna 250 rozpychajaca te suwaki nawzajem od siebie. Druga sprezyna 251 dociska suwak 240 w dól jak uwi¬ doczniono to na rysunku. Z otworem w którym umieszczone sa suwaki 239 i 240 lacza sie otwory 255, 256, 257, 258, 259 i 260.Zawór 36 zmiany biegów z czwartego na trzeci 15 20 25 30 35 40 45 50 55 6080 688 7 8 jest bardzo podobny do zaworu 35, w zwiazku z czym czesci które sa identyczne sa zanumerowane jak czesci zaworu 35 z dodatkiem „a".Zawór 36 zawiera jednakze dodatkowy otwór 265 w jego górnym koncu.Zawór wylotowy 37 zawiera suwak 270 przesuw¬ nie umieszczony w otworze korpusu 45. Suwak ten zawiera tloczki 271, 272 i 273. Z otworem w któ¬ rym umieszczony jest suwak 270 lacza sie otwory 275, 276, 277, 278, 279. Miedzy koncem otworu zaworu a suwakiem 270 umieszczona jest sprezyna 280 dociskajaca ten suwak w prawo, jak uwidoczniono to na rysunku.Zawór wylotowy 38 zawiera suwak 285 umiesz¬ czony w otworze korpusu 45. Suwak ten posiada tloczki 286, 287 i 288. Miedzy koncem otworu w którym umieszczony jest suwak 285 a tym suwa¬ kiem umieszczona jest sprezyna 296 dociskajaca suwak w prawo jak uwidoczniono to na rysunku.Zawór kulkowy 39 posiada komore w korpusie 45 w której umieszczona jest kulka 303. Zawór ten posiada pare otworów wlotowych 307 i 308 oraz pare otworów wylotowych 305 i 306. Otwory wlo¬ towe 307 i 308 tworza gniazda, w których kulka 303 zajmuje polozenie zaleznie od cisnienia oleju podawanego przez otwory 307 i 308.Akumulatory 41 i 42 sa identycznej konstrukcji, opisane sa wiec na przykladzie akumulatora 41, przy czym czesci akumulatora 42 oznaczone sa z dodatkiem litery „a". Akumulator 41 stanowi cy¬ linder 312 wykonany w obudowie 46 w którym umieszczony jest przesuwnie tlok 313, posiadajacy wewnetrzny otwór 314 oraz w dolnym koncu po¬ wierzchnie robocza 315 jak uwidoczniono to na rysunku. Otwór 314 tloku 313 przesuwa tlok aku¬ mulatora ku dolowi poprzez sprezyne 317. Akumu¬ lator posiada ponadto dwa otwory 320 i 321.Sprzeglo przednie i akumulator czwartego bie¬ gu 43 zawiera tlok 325 umieszczony w podwójnym cylindrze 326 wykonanym w korpusie 45. Tlok 325 posiada dwie cylindryczne powierzchnie robocze 327 i 328 oraz powierzchnie boczne 330 i 331 umie¬ szczone w poblizu powierzchni cylindrycznej 327.Z cylindrem akumulatora polaczone sa otwory 334, 336 i 337. Tlok 325 posiada otwór 340, w którym umieszczona jest sprezyna 341 dociskajaca do góry, jak uwidoczniono to na rysunku.Zawory ukladu sterujacego przekladni automa¬ tycznej polaczone sa przewodami zgodnie z poniz¬ szym opisem. Tak wiec przewód cisnieniowy 56 polaczony jest z zaworem recznym 26 otworem 62, z zaworem dlawiacym otworem 80, z zaworem przelewowym 28 otworami 93 i 96, z mechanizmem przelewowym 40 otworem 101, z zaworem recznym 25 otworem 118, z modulatorem 33 otworem 216 oraz z regulatorem 32. Przewód 350 laczy otwór 120 zaworu recznego 25 z otworem 308 kulkowego zaworu 39. Przewód 352 laczy otwór 121 zaworu recznego 25 z otworem 232 zaworu 34 zmiany bie¬ gów, z otworem 162 zaworu 30 i z otworem 148 zaworu 29. Przewód 356 laczy otwór 122 zaworu recznego 25 z otworem 265 zaworu 36 i z otworem 205 zaworu 31. Przewód 358 laczy otwory 117 i 119 zaworu recznego 25 z otworem 165 zaworu 30 z otworem 140 zaworu 29 przednim sprzeglem 11 i otworem 334 akumulatora 43 w przewodzie 358 miedzy zaworem recznym 25 a przednim sprzeg¬ lem 11 umieszczona jest zwezka 359, a w przewo¬ dzie 56 miedzy otworami 96 i 93 zaworu 28 umie¬ szczona jest zwezka 361. Przewód 364 laczy otwór 116 zaworu recznego 25 z otworem 61 zaworu re¬ gulacyjnego, oraz z otworem 145 zaworu 29. Prze¬ wód 365 laczy otwór 149 zaworu 29 z hamulcem biegu wstecznego 16 oraz z otworem 197 zaworu 31. W przewodzie 365 miedzy hamulcem biegu wstecznego 15 a zaworem 29. umieszczona jest zwezka 366. W przewodzie 365 blisko otworu 196 zaworu 31 umieszczona jest zwezka 367. Przewód 375 laczy otwór 124 zaworu recznego 25 z otworem 137 zaworu 29. W przewodzie 375 umieszczona jest zwezka 353. Przewód 380 laczy regulator 32 z otwo¬ rem 307 kulkowego zaworu 39, z otworem 258 za¬ woru 35 i z otworem 77 zaworu dlawiacego 27.Przewód 382 laczy wylotowe otwory 305 i 306 za¬ woru kulkowego 39 z otworem 192 zaworu 31, z otworem 161 zaworu 30 i z otworem 135 zaworu 29.Przewód 384 laczy otwór 79 zaworu dlawiacego 27 otwór 60 zaworu regulacyjnego 26, otwór 215 modulatora 33, otwór 173 zaworu 30 i otwór 203 zaworu 31, przewód 386 laczy otwór 19 oraz otwór 81 zaworu dlawiacego 27. Przewód 386 posiada kryze 387. Przewód 390 laczy otwór 92 zaworu przelewowego 28 z otworem 144 zaworu 29, z otwo¬ rem 171 zaworu 30 i z otworem 201 zaworu 31.Przewód 392 laczy otwory 92 i 94 zaworu przele¬ wowego 28. W przewodzie 392 umieszczona jest zwezka 393. Przewód 396 laczy otwór 231 zaworu 34 z otworem 174 zaworu 30. Przewód 398 laczy otwory 231 i 233 zaworu 34. Przewód 398 posiada zwezke 309.Przewód 404 laczy otwór 217 modulatora 33 z otworem 290 zaworu wylotowego 38, z otworem 275 zaworu wylotowego 37 i z otworem 321 i 321a akumulatorów 41 i 42. Przewód 406 laczy otwory 217 i 219 modulatora 33. W przewodzie 406 umiesz¬ czona jest zwezka 407. Przewód 410 laczy otwór 142 zaworu 29 z otworami 172, 170 i 166 zaworu 30. Przewód 412 laczy otwór 139 zaworu 29 z otwo¬ rami 260, 256, 257 zaworu 35 i z otworem 167 za¬ woru 30. W przewodzie 412 miedzy otworami 256 i 257 zaworu 35 umieszczona jest kryza 413.Przewód 416 laczy otwór 168 zaworu 30 z otwo¬ rem 320 akumulatora 41 wraz z hamulcem drugie¬ go biegu 13. Przewód 418 laczy otwór 169 zaworu 30 z otworem 276 zaworu 37. W przewodzie 416 otwartym do zbiornika sciekowego umieszczona jest zwezka 419. Przewód 422 laczy otwory 164 za¬ woru 30 z otworami 260a, 256a oraz 257a zaworu 36, z otworem 199 zaworu 31 oraz z otworem 194 zaworu 31. Przewód 422 laczy otwór 195 zaworu 31 z otworem 279 zaworu wylotowego 37, z otwo¬ rem 320a akumulatora 42 oraz z hamulcem trzecie¬ go biegu 14. W przewodzie 422 miedzy otworami 256a a 257a zaworu 36 umieszczona jest kryza 423.W przewodzie 422 umieszczony jest równiez za¬ wór boczny 425, który posiada zwezke 426 z ma¬ lym otworem, umozliwiajacym przeplyw miedzy otworem 164 zaworu 30 a otworami 260a, 256a i 257a przez zwezke 426 w kierunku zaworu 36.Zawór 425 zawiera kulke 428 zamykajaca otwór 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 6080688 9 10 429 w wyniku czego olej wyplywajac z zaworu 36 w kierunku do otworu 164 zaworu 30 oraz innych polaczen przewodu 422 przesunie kulke 428 z gnia¬ zda otworu 429 i otworzy przeplyw boczny wokól zwezki 426 wiekszy niz w kierunku przeciwnym.W przewodzie 422 umieszczona jest dodatkowa zwezka 431 miedzy zaworem 30 zaworem 36 a za¬ worem 31. Przewód 440 laczy otwór 198 zaworu 31, otwór 294 zaworu 38, otwór 337 akumulatora 43 oraz drugie sprzeglo 12. Przewód 442 laczy otwór 196 zaworu 31 z otworem 291 zaworu wylotowego 38. W przewodzie 422 otwartym do zbiornika scie¬ kowego znajduje sie zwezka 443.Przewód 382 posiada przewód boczny 450 lacza¬ cy otwór 136 1—2 biegu zaworu 29. Nalezy zauwa¬ zyc* ze w korpusach zaworów automatycznej prze¬ kladni zastosowana jest oddzielna plyta, która za¬ wierac moze otwory we wlasciwych polozeniach zapewniajaca pozadane polaczenie hydrauliczne miedzy kilkoma zaworami. Czesci takiej plyty 451 pokazane sa na rysunku odnoszacego sie do prze¬ wodu 450. Przewód 450 moze byc otwarty przez wykonanie otworu 452 w plycie 451 miedzy prze¬ wodem 382 a otworem 136. Jak uwidoczniono na rysunku otwór 136 po przeciwnej stronie zaworu 29 jest zamkniety plyta 451. Jednakze otwór ten moze byc polaczony z wylotem za pomoca otworu w plycie 451, jak byloby to w przypadku jesli prze¬ wód boczny 450 nie bylby zamkniety plyta 451.W celu lepszej konstrukcji zawierajacej otwór 136 polaczony z przewodem cisnieniowym 382 dzialanie ukladu sterujacego przedstawione jest ponizej.Wszystkie zawory hydraulicznego ukladu steru¬ jacego wedlug wynalazku posiadaja liczne otwory wylotowe, polaczone ze zbiornikiem sciekowym ukladu.Otwory wylotowe zaznaczone sa na rysunku zna¬ kiem „x", uzywanym powszechnie do tego celu.Uklad sterujacy 10 stosuje kilka sygnalów cisnie¬ niowych w celu przeprowadzenia róznych automa¬ tycznych przelaczen i redukcji. Cisnienia te, to ci¬ snienie regulatora cisnienia dlawienia oraz cisnie¬ nie akumulatora.Regulator 32 zasilany jest olejem, pod cisnieniem przewodem 56 i wytwarza regulowane nizsze ci¬ snienie w oleju w przewodzie 380, które wzrasta wraz z predkoscia pojazdu, poniewaz mechanizm regulatora napedzany jest wyjsciowym walkiem przekladni. Cisnienie regulatora wytwarzane jest równiez poprzez zawór kulkowy 39 w przewodzie 350, jak zostanie to opisane w dalszej czesci opisu.Tak wiec cisnienie proporcjonalne do predkosci pojazdu wytwarzane jest w zaworach 29, 30 i 31 powodujac ich przelaczanie sie w wyniku wzrostu predkosci pojazdu.Zawór dlawiacy 27 wytwarza cisnienie dlawienia w przewodzie 384. Urzadzenie podcisnieniowe 70 polaczone jest z rura ssaca silnika i poprzez tlo- czysko cisnienia w rurze silnika 71 uruchamia su¬ wak 72 zaworu zaleznie od obciazenia silnika lub od polozenia przepustnicy, a wiec zaleznie od ele¬ mentów zmieniajacych pod cisnienie w przewodzie wlotowym.Cisnienie regulatora w przewodzie 380 przenie¬ sione jest przez otwór 77 na róznice powierzchni tloczków 73 i 74 usilujac przesunac suwak 72 w lewo. Mechanizm sprezynowy urzadzenia podci¬ snieniowego 70 poczatkowo naciska suwak 72 na prawo tak, ze tloczek 75 nie zamyka otworu 80, w którym wytworzone jest cisnienie, tak ze cisnie¬ nie to przekazane zostaje do przewodu 384. Cisnie¬ nie to przekazane zostaje równiez przez otwór 81 na róznice powierzchni miedzy tloczkami 75 i 76 usilujac przesunac zawór w lewo i zamknac otwór 80. Tak wiec cisnienie regulowane, które nazywane bedzie jako modulator cisnienie dlawienia wyste¬ puje w przewodzie 384. Jesli predkosc pojazdu wzrasta, wzrastajace cisnienie regulatora w prze¬ wodzie 380 przesunie suwak 72 na lewo zmniejsza¬ jac cisnienie w przewodzie 384. Jesli obciazenie sil¬ nika znacznie wzrosnie lub przepustnica zostanie gwaltownie otwarta, zmniejszone podcisnienie W rurze ssacej silnika pozwoli sprezynie w urzadze¬ niu podcisnieniowym na przesuniecie suwaka 72 w prawo, co spowoduje wzrost cisnienia w prze¬ wodzie 384.Modulowanie cisnienia dlawienia w przewodzie 384 przekazywane jest do zaworu regulacyjnego 26 przez otwór 60 i powoduje dzialanie tego zaworu w znany sposób, to znaczy wysokie cisnienie w przewodzie 384 uruchamia zawór 26 zwiekszajac cisnienie w przewodzie 56 tak, ze cisnienie w tym przewodzie wzrasta wraz ze wzrostem zapotrzebo¬ wania na wiekszy moment silnika lub obciazenia silnika i maleje wraz z predkoscia pojazdu naste¬ pujaca pod wplywem cisnienia dlawienia 384.Zawór regulacyjny 26 jest równiez poddawany cisnieniu z przewodu 364 przez otwór 61 w celu zwiekszenia cisnienia w przewodzie 56 gdy zawór reczny 25 ustawiony jest w polozeniu R.Zawór przelewowy 28 uruchamiany jest cisnie¬ niem czasami z przewodu 390, którego cisnienie nazywane jest jako cisnienie przelewowe. Cisnienie z przewodu 56 przekazywane jest do zaworu 28.Suwak 85 zaworu 28 normalnie przesuwany jest na prawo przez sprezyne 98. Jednakze, cisnienie oleju w otworze 96 dziala na wiekszy tloczek 89 i powoduje przesuniecie sie suwaka 85 w pelni na lewo.Mechanizm przelewowy 40 pracuje w polaczeniu z zaworem 28. Gdy pedal przyspieszenia nacisniety jest maksymalnie w kierunku otwarcia przepustni¬ cy, uruchamiana jest cewka 99 mechanizmu 40, co pociaga element zaworowy 100 i jego gniazda 102 otwierajac otwór 101 i przewód 56 do wylotu przez otwór 104. To zmniejsza cisnienie w przewodzie 56 w czesci miedzy zwezka 361 a mechanizmem 46 redukujac zupelnie cisnienie z otworu 96 zaworu 28 i pozwalajac sprezynie 98 przesunac suwak 85, w polozenie na prawo. Gdy suwak ten przesuniety jest maksymalnie na prawo przewód 56 polaczony jest przez otwór 93 i rowki miedzy tloczkami 86 i 87 z przewodem 390. Cisnienie w przewodzie 390 przekazywane jest równiez otworem 92 i przewo¬ dem 392 do otworu 92, dzialajac na koniec suwa¬ ka 85 naciskajac go w lewo sciskajac sprezyne 98.Tak wiec cisnienie w przewodzie 390 jest o niz¬ szej redukowanej wartosci od cisnienia w przewo¬ dzie 56, a jego wartosc wyznaczana jest sila spre¬ zyny &8. 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 6080688 U 12 Modulator 33 wytwarza cisnienie w przewodzie 404 nazywane w dalszym ciagu opisu jako cisnienie akumulatora. Modulator 33 polaczony jest z cisnie¬ niem dlawienia przewodem 384. Cisnienie to dziala wzdluz sprezyny 221 dazac do przesuniecia suwaka 210 modulatora 33 na prawo. Cisnienie oleju wy¬ stepuje w otworze 216 modulatora 33 oraz jak ci¬ snienie dlawienia wraz sila sprezyny przesu¬ wa suwak 210 na prawo. Cisnienie w prze¬ wodzie 56 przekazywane jest do przewodu 404. Ci¬ snienie oleju przekazywane jest równiez otwo¬ rem 217, przewodem 406 i otworem 219 na po¬ wierzchnie tloczyska 213 usilujac przesunac suwak 216 na lewo pokonujac sile sprezyny 221 oraz sile wynikajaca z cisnienia dlawienia. Tak wiec w przewodzie 404 wytwarzana jest cisnienie, które zmienia sie zgodnie z sila zastosowanej sprezyny 221 oraz cisnieniem dlawienia w danym czasie.Oczywiste jest, ze wysokie cisnienie dlawienia po¬ woduje przesuniecie suwaka zaworu w celu szer¬ szego otwartego polozenia dazacego do zmniejsze¬ nia cisnienia akumulatora w przewodzie 404. Ta¬ kie wzrastajace cisnienie pozadane jest wraz z wy¬ sokim cisnieniem dlawienia, które z kolei odzwier¬ ciedla duze obciazenie silnika lub zapotrzebowanie momentu z przewodów, które zostana wyjasnione w dalszej czesci opisu.Zawór reczny 25 posiada polozenie 1-2-3-D-N-R- -P jak uwidoczniono to na rysunku, przy czym „N" oznacza polozenie neutralne, „R" — wlaczony bieg wsteczny, „P" — parkowanie oraz „1", „2,M, „3" i „D" oznacza polozenie jazdy do przodu. Dziala¬ nie przekladni automatycznej w róznych poloze¬ niach zaworu recznego 25 jest nastepujace: W polozeniu neutralnym zaworu 25 zamkniety jest otwór* 118 i cisnienie oleju nie jest przekazy¬ wane do zadnych elementów ciernych przekladni i przekladnia ta nie pracuje. Gdy suwak 110 prze¬ suniety zostanie w polozenie „D", cisnienie w prze¬ wodzie 56 przechodzi otworami 118, 117 oraz szcze¬ lina 114 do przewodu 358. Cisnienie oleju wiec przekazywane jest przez zwezke 359 do przedniego sprzegla oraz równiez przewodem 358 do otworu 334 do akumulatora 43. Tak wiec po przedstawie¬ niu zaworu 25 z polozenia „N" w polozenie „D" uniknieto natychmiastowego wlaczenia sie sprzegla przedniego, poniewaz tlok 325 akumulatora 43 prze¬ suwa sie w dól pokonujac sile sprezyny 341 i stwa¬ rzajac opóznienie we wlaczeniu sie tego sprzegla oraz jego lagodne wlaczenie. Przekladnia zebata przystosowana do wspólpracy z ukladem steruja¬ cym wedlug wynalazku powinna przy wlaczeniu poprzedniego sprzegla dawac przelozenie pierwsze¬ go biegu, w wyniku wlaczenia hamulca unierucha¬ miajacego jeden z elementów planetarnych tej przekladni poniewaz przekladnia ta polaczona jest poprzez przednie sprzeglo 11 z silnikiem.Po wlaczeniu pierwszego biegu, kierowca pojaz¬ du po zwolnieniu hamulca recznego pojazdu naci¬ ska pedal przyspieszenia otwierajac przepustnice gaznika.W tym samym czasie w otworze 119 zaworu 25 znajduje sie olej cisnienia. Otwór 119, który jest na tej samej stronie suwaka 110 co otwór 117, ale po drugiej stronie otworu 118 stanowi glówne zró¬ dlo zasilania olejem pod cisnieniem we wszystkich polozeniach zaworu 25, gdy przestawiony jest tfpo* lozenia „D". Dzieki takiemu polozeniu otworu 119* odmiennym od polozenia otworu 117 zawór 25 Jest 5 znacznie krótszej i bardziej zwartej konstrukcji.Przelozenie pierwszego biegu w pojezdzie pozo¬ staje tak dlugo dopóki suwak zaworu 29 nie prze¬ sunie sie do górnego polozenia jak uwidoczniono to na rysunku. Do otworu 135 przekazywane jest cisnienie, które dziala na koniec suwaka 125, da¬ zac do przesuniecia tego suwaka w górne poloze¬ nie drugiego biegu w celu wlaczenia drugiego bie¬ gu. Ruchowi suwaka stawia opór sprezyna 147 i cisnienie w przewodzie 410 dzialajace na róznice powierzchni tloczków 129 i 128. Cisnienie w prze¬ wodzie 410 nazywane jest cisnieniem zmiany biegu.Cisnienie dlawienia w przewodzie 384 przekazywa¬ ne jest otworem 173 zaworu 30 i dziala na róznice powierzchni miedzy tloczkami 158 i 159 w celu przesuniecia suwaka 151 w dól i przekazania ci¬ snienia przez otwór 172 do przewodu 410. Ruch ten jest wstrzymany przez sprezyne 175, a regulowane cisnienie zmiany biegu zalezne jest w przewodzie 410 od sily sprezyny oraz wartosci cisnienia dla¬ wienia w danym momencie. Tak wiec na suwak 125 oddzialywuje cisnienie dlawienia, które usiluje zatrzymac go w dolnym polozeniu oraz cisnienie regulatora, dazace do przesuniecia go do góry. Gdy predkosc pojazdu wzrosnie do takiej, ze cisnienie regulatora w przewodzie 182 Jest wieksze od cisnie¬ nia zmiany biegu oraz od sily sprezyny suwak 125 przesunie sie do góry do polozenia drugiego biegu.W przykladowej konstrukcji, przewód boczny 450 otwarty jest do przewodu 382 regulatora. Cisnienie oleju wywolane przez regulator przekazywane jest na róznice powierzchni tloczków 131—134 i zmniej¬ sza sile wytwarzana przez cisnienie regulatora na koncu tloczka 134 suwaka 126. Przez dokonanie optymalnego polaczenia przez przewód 450 dziala¬ nie zaworu 29 moze byc zmienione odpowiednio do szczególnego polozenia pierwszego biegu, zastoso¬ wanego w przekladni. Jesli przewód 450 jest zasto¬ sowany, calkowicie cisnienie regulatora dzialajace na suwak 126 jest zmniejszone a przelozenie pierw¬ szego biegu pozostaje wlaczone dluzej zaleznie od zadania przed przelaczeniem biegu na bieg drugi.Przy wlaczonym drugim biegu zaworu 29, ci¬ snienie oleju w otworze 140 przekazywane jest przez rowek miedzy tloczkami 130 i 131 oraz otwór 139 do przewodu 412. Cisnienie w przewodzie 412, poniewaz suwak 150 zaworu 30 znajduje sie w dol¬ nym polozeniu drugiego biegu, przekazywane jest przez rowek miedzy tloczkami 155 i 156 oraz otwór 168 do przewodu 416 skad przekazywane jest do hamulca drugiego biegu 13, Cisnienie w przewo¬ dzie 416 jest równiez przekazywane przez otwór 320 na powierzchnie 315 tloczka 313 akumulatora 41. Dzieki temu unika sie naglego wlaczenia sie hamulca drugiego biegu, poniewaz tlok akumula¬ tora 41 przesuwajac sie pokonuje opór sprezyny 317, co powoduje lagodne wlaczenie sie hamulca 13.Na powierzchnie tloka 313 akumulatora po prze¬ ciwnej stronie powierzchni 315 dziala cisnienie aku¬ mulatora wytworzone w przewodzie 404. Jesli ci¬ snienie w przewodzie 404 jest wysokie, opór sta- 15 20 29 30 35 40 45 50 55 6080688 13 wiony tlokowi 313 bedzie wiekszy i wieksze bedzie cisnienie oleju podawanego do hamulca 13 podczas jego wlaczania. Dzialanie takie jest pozadane, po¬ niewaz cisnienie akumulatora w przewodzie 404 wzrasta jak wyjasniono wraz z obciazeniem silni¬ ka lub wraz ze zwiekszonym zapotrzebowaniem momentu napedowego. W czasie, gdy przepustnica jest calkowicie otwarta, cisnienie akumulatora jest wyzsza co daje mocniejsze wlaczenie hamulca, co jest pozadane w danej chwili. Dzialanie akumula¬ tora 42 w chwili, gdy powstana warunki do zmia¬ ny biegu na trzeci jest podobne do dzialania aku¬ mulatora 41, Podobne, zapewnione jest pewne wla¬ czenie hamulca trzeciego biegu, jesli cisnienie aku¬ mulatora jest wysokie, a lagodne wlaczenie, jesli cisnienie w przewodzie 404 jest niskie.Przelozenie drugiego biegu pozostaje tak dlugo, dopóki suwak 150 zaworu 30 nie przesunie sie do górnego polozenia trzeciego biegu. Jak w przy¬ padku zaworu 29, cisnienie regulatora dziala na tloczek 152 dazac do przesuniecia suwaka 150 w górne polozenie. Ruch suwaka zaworu jest wstrzy¬ many sila sprezyny 175, przy czym sila ta jest zwiekszona cisnieniem dlawienia dzialajacym na róznice powierzchni tloczków 158 i 159 suwaka 151, a zmniejszone jest cisnienie zmiany biegu w otwo¬ rze 170 dzialajacym na koniec suwaka 150. Gdy cisnienie regulatora jest dostatecznie wysokie, przesuwa sie suwak 150 do górnego polozenia.W polozeniu tym, cisnienie w otworze 165 przeka¬ zane jest przez rowek miedzy tloczkami 153 i 154 oraz otwór 164 do przewodu 422.Cisnienie w przewodzie 422 przekazywane jest przez otwór 194 zaworu 31, rowek miedzy tloczka¬ mi 184 i 185 oraz otwór 195 do przewodu 424, po¬ laczonego z hamulcem trzeciego biegu i wlaczaja¬ cego trzeci bieg. Polaczenie takie jest przeprowa¬ dzone, poniewaz suwak 180 w tym czasie jest w dolnym polozeniu. Zastosowane sa ponadto spe¬ cjalne srodki do nalozenia sie wlaczonych biegów, to znaczy drugi bieg jest wylaczony podczas wla¬ czania sie trzeciego biegu, dzieki czemu obroty silnika zmniejszaja sie podczas wlaczania sie bie¬ gu trzeciego. W celu calkowitego zwolnienia ha¬ mulca drugiego biegu wlacza sie zawór wyloto¬ wy 37.Dla wylaczania drugiego biegu otwór 168 zawo¬ ru 3fr polaczony jest z otworem 169 poprzez rowek miedzy tloczkami 155 i 156, gdy suwak 150 przesu¬ niety zostaje do górnego polozenia, dzieki czemu przewód 416 i hamulec drugiego biegu polaczony zostaje z przewodem 418. Olej z przewodu 418 przeplywa wiec otworem 276 zaworu wylotowego 3? rowkiem miedzy tloczkami 271 i 272 oraz otwo¬ rem VII do zbiornika sciekowego. Suwak zaworu 37 poczatkowo znajduje sie w prawym koncu za¬ woru, zanim zostanie przesuniety sprezyna 280 i cisnieniem akumulatora z otworu 275. Tak wiec przewód 418 zamkniety jest zaworem 37, a cisnie¬ nie oleju w nim ma ujscie jedynie przez kryze 419 w wyniku czego zwalniany hamulec 13 powoduje stworzenie warunków nalozenia sie biegów.Jednakze suwak 270 zaworu wylotowego 37 prze¬ suniety zostaje w lewo cisnieniem w przewodzie 424, gdy cisnienie to osiagnie okreslona wartosc 14 po wlaczeniu przez zawór 30 trzeciego biegu. Ci¬ snienie oleju dziala na suwak 270 w celu przesu¬ niecia jego w lewo jedynie po osiagnieciu przez cisnienie przekazywane do hamulca trzeciego biegu 5 zalozonej wartosci. Nastepnie zwalniany jest cal¬ kowicie hamulec drugiego biegu 13 w wyniku otwarcia otworu 276 do otworu 277.Przelozenie trzeciego biegu przekladni automa¬ tycznej pozostaje tak dlugo, dopóki suwak 180 za- 10 woru 31 nie przesunie sie w górne polozenie. Ci¬ snienie regulatora w przewodzie 382 dazy do prze¬ suniecia zaworu 31 w górne polozenie, który utrzy¬ mywany jest sila sprezyny 207 i 298 oraz cisnie¬ niem dlawienia, doprowadzanego przez przewód 15 203 i dzialajacego na koniec suwaka 181 dociskajac go do suwaka 180.Ponadto cisnienie dlawienia w tym otworze 203 przekazywane jest, gdy suwak 181 przesuniety zo¬ stanie w dól do otworu 202 i przez przewód 427 20 do otworu 200, w wyniku czego pozostaje w prze¬ wodzie 427 cisnienie zmiany biegu drugiego, które dziala na koniec suwaka 180 takze wstrzymujac ruch suwaka przed zmiana. Gdy cisnienie regulato¬ ra jest wystarczajaco wysokie przesuwa sie suwak 25 180, a cisnienie z przewodu 422 przekazywane jest przez otwór 199, rowek miedzy tloczkami 185, 186 i otwór 198 do przewodu 440, a tym samym, do sprzegla 12 wlaczajac je i zlaczajac bieg czwarty lub bieg bezposredni, poniewaz oba sprzegla sa 3o wlaczone. Przewód 440 polaczony jest poprzez otwór 337 do akumulatora 43, dzieki czemu cisnie¬ nie w przewodzie 440 dziala na powierzchnie 330 tloka 325 starajac przesunac go do góry, dzieki czemu akumulator 43 lagodzi wlaczenie do sprzeg- 35 la czwartego biegu powodujac lagodne wlaczenie biegu. Opór tloka 325 akumulatora 43 do przesu¬ niecia sie w wyniku cisnienia w przewodzie 440 zawiera sie zaleznie od cisnienia w przewodzie 358 tak, ze wieksze cisnienie w tym przewodzie, które 40 moze wystepowac gdy cisnienie dlawienia jest wy¬ sokie, powoduje mocniejsze wlaczenie sprzegla czwartego biegu 12.Podobnie do dzialania zaworu wylotowego 37 przy zmianie biegu z pierwszego na drugi, dziala 45 zawór wylotowy 38 uruchamiany przy przelaczeniu biegów trzeciego na czwarty do czasu zwolnienia hamulca trzeciego biegu,, stwarzajac lagodne prze¬ laczenie biegów i nalozenia sie biegów trzeciego i czwartego, to znaczy niewylaczenie hamulca bie- 50 gu trzeciego do czasu, az sprzeglo 12 zostanie cal¬ kowicie wlaczone. Gdy suwak 180 zostanie przesu¬ niety, przewód 242 polaczony zostaje z otworu 195 przez rowek miedzy tloczkami 184 i 185, otwór 196 z przewodem 442, a wiec i z otworem 291 zaworu 55 wylotowego 38. Podobnie do zaworu wylotowego 37 suwak zaworu 38 polozony jest na prawej stro¬ nie zaworu i dociskany jest sprezyna 296, tak, ze wyplyw oleju z zaworu 38 mozliwy jest jedynie, przez kryze 443. Jednakze, gdy cisnienie wzrosnie 60 w przewodzie 440 do zalozonej wartosci, zalaczajac sprzeglo 12, cisnienie to przekazane zostaje do otworu 294 zaworu 38 przesuwajac suwak 285 w lewo i powodujac calkowite zwolnienie hamulca 14 opózniajac jego mechanizm wlaczajacy otwora- 65 ml 291 i 292.tt •MN Nalezy zauwazyc, ze zawory wylotowe 37 i 39 dzialaja pod wplywem cisnienia akumulatora w przewodzie 464 i przestawiaja sie w polozenie wy¬ lotowe szybciej anizeli, gdy cisnienie akumulatora jest wysokie. Dzialanie takie jest pozadane ponie¬ waz przy zapotrzebowaniu wiekszego momentu sil¬ nika, okres przelaczania biegów musi byc krótki.Ponadto, akumulatory 41 i 48 podczas wlaczenia hamulców 13 lub 14 przez odpowiedni ruch tloka akumulatora w dól pod wplywem srpesyny i ci* snieniem akumulatora pracuje jako pompy hydrau¬ liczne utrzymujac okreslone cisnienie w przewo¬ dach zasilajacych hamulce i utrzymujac hamulce te wlaczone do chwili, gdy tloki akumulatorów przesuna sie do ich skrajnych dolnych polozen.W przekladni po przelaczeniu zaworu 31 wlaczo¬ ny jest bieg czwarty o przelozeniu 1:1 i bieg ten jest wlaczony tak dlugo, az predkosc pojazdu zma¬ leje na tyle, ze zadziala powtórnie zawór 31 prze¬ laczajac bieg czwarty na bieg trzeci. Wystapic to moze w wyniku zmniejszenia sie predkosci pojaz¬ du lub w wyniku zwiekszenia cisnienia dlawienia W przewodzie 384. Zawory przelaczajace biegi na nizsze dzialaja w odwrotnej kolejnosci, to znaczy zawór 31 uruchamiany pierwszy przy pierwszym przelaczeniu biegów w dól, zawór 38 nastepny, a zawór 39 ostatni. Przy zamknietej przepustnicy ko¬ lejnosc redukowania biegów jest czwarty — trzeci — pierwszy, poniewaz wymiary tloczków sa takie, ze 4 zawór 39 uruchamiany jest przed zaworem 38, gdy cisnienie modulatora wynosi zero, jak to ma miejsce przy zamknietej przepustnicy.Redukowanie biegów dokonywane byc moze rów¬ niez przez zastosowanie dzialania.Jak wyjasniono powyzej, gdy pedal przyspiesze¬ nia jest maksymalnie naciagniety, uruchamiany jest mechanizm 40 w celu uruchomienia zaworu przelewowego 38 i w celu wytworzenia cisnienia w przewodzie 390. Cisnienie to przekazywane jest do otworu 301 zaworu 31 i wytwarza sile dostateczna do przesuniecia tego zaworu w polozenie trzeciego biegu. Podczas przelaczania biegów z czwartego na trzeci, sprzeglo 13 musi zostac wylaczone a hamu¬ lec trzeciego biegu 14 wlaczony, gdy zawór 31 dziala redukujaco. Olej z przewodu 440 wydalony jest przez otwór 198, rowek miedzy tloczkami 186 i 185, otwór 197 i przewód 384 do zbiornika scieko¬ wego przez zawór 25.Przesuniecie sie suwaka 180 w polozenie trzecie¬ go biegu laczy ponownie przewód 422 przez otwory IN i 195 z przewodem 424 wlaczajac hamulec trzeciego biegu. Poniewaz przewód ten zostal opóz¬ niony, olej do tego przewodu musi doplynac z przewodu 422, W tym czasie zawór 38 zostaje uruchomiony zmieniajac predkosc wlaczenia sie hamulca trze¬ ciego biegu zaleznie od predkosci pojazdu. Jesli suwak 298* zaworu 36 jest w górnym polozeniu, olej przeplywajacy przez przewód 433 wlaczajac hamulec trzeciego biegu musi przeplynac przez kry¬ ze 483 oraz przez kryze 426 poniewaz tloczek 356* zamyka otwór 257*. Zawór ten utrzymywany be¬ dzie w górnym polozeniu jesli cisnienie regulatora przekazywane otworem 258a i dzialajace na rózni¬ ce powierzchni tloczków 343* i 343* bedzie dosta¬ tecznie wysokie, by pokonac sile sprezyn 2581351*.Oznacza to, ze podczas wyzszych predkosci pojazdu zawór bedzie w górnym polozeniu powodujac wol- 5 nsejsze wlaczenie sie hamulca trzeciego biegu, tak ze redukowanie biegu ulega zwloce podczas wyz¬ szej predkosci pojazdu. Dzialanie takie jest nie¬ zbedne, poniewaz podczas wyzszej predkosci po¬ jazdu nieprzyjemne jest ciagle przelaczanie biegu na nizsze przelozenie. Jesli cisnienie regulatora jest ponizej zalozonej wartosci, takie która sprezyny 250* i 351* moga pokonac, suwak 339* utrzymy¬ wany bedzie w dolnym polazeniu co powoduje boczny przeplyw oleju poza kryza 433 miedzy otworami 357!* i 356* do przewodu 423, co powodu* je szybszy przeplyw oleju do przewodu 434* Prze¬ wód boczny sluzy wiec do zwiekszenia predkosci wlaczania hamulca trzeciego biegu przy malej predkosci pojazdu, podczas gdy pozadana jest szybsza zmiana biegu.Nalezy zauwazyc, ze sprezyna 351* oraz suwak 348* utrzymuje suwak 339* w dolnym polozeniu podczas przelaczania biegu z trzeciego na czwar¬ ty. Zawór 36 przeznaczony jest jedynie do pracy po zadzialaniu zaworu 31, to znaczy po przesunie¬ ciu sie tego zaworu do jego górnego polozenia, co powoduje, ze cisnienie rosnie w otworze 388* za¬ woru 38 dzialajac na róznice powierzchni tloczków 344* i 345* pokonujac sile sprezyny 35* i przesu¬ wajac suwak 340* w jego górne polozenie.Nastepne redukowanie biegu stanowi przelacze¬ nie trzeciego biegu na drugi, które nastepuje gdy suwak 158 zaworu 38 przesuwa sie na polozenie drugiego biegu* Podobnie jak w zaworze 31 zalezy to od predkosci pojazdu i wartosci cisnienia w przewodzie 384 dlawienia oraz w przewodzie 418.Gdy suwak 150 zostanie przesuniety w polozenie drugiego biegu przerwane zostanie polaczenie prze¬ wodu 358 miedzy otworami 185 i 164 z przewodem 433, przerywajac zasilanie olejem hamulec trzecie¬ go biegu. Uruchamiany zostaje wtedy zawór 35 do czasu przelaczenia biegu trzeciego na drugi. Po przesunieciu sie suwaka 150 przewód 413 polaczo¬ ny jest ponownie z przewodem 416 poprzez otwo¬ ry 167 i 168 zalaczajace hamulec drugiego biegu.Olej wplywajacy do przewodu 416 powoduje wla¬ czenie hamulca drugiego biegu, przeplywa w prze¬ wodzie 413 przez kryze 413 lub przez przewód boczny zaleznie od polozenia suwaka 239 zaworu 35. Jesli cisnienie regulatora jest dostatecznie wyr sokie, dziala on na róznice powierzchni tloczków 313 i 343 przesuwajac suwak 339 w górne poloze¬ nie, w którym tloczek 256 zamyka boczny prze¬ plyw otworami 256 i 257 do przewodu 413L Opóz¬ nia to przelaczenie biegu przy wiekszej predkosci pojazdu, co niezbedne jest dla uzyskania lagodne¬ go przelaczenia biegu. Jesli predkosc pojazdu i ci¬ snienie regulatora sa wystarczajaco male sprezyny 351 i 250 przesuwaja suwak 239 do dolnego polo¬ zenia otwierajac boczny przeplyw obok zwezki 413.Wtedy uruchamiany jest zawór 35 do czasu wlacze¬ nia sie hamulca drugiego biegu.Podobnie jak zawór 36, zawór 35 znajduje sie w polozeniu nieroboczym podczas przelaczania sie biegu drugiego na trzeci. Zawór ten uruchamiany 15 » 25 30 35 40 45 N 55ttftft n u Jest Jedynie po uruchomienia zaworu 36 i wzroscie cisnienia w otworze 266 przesuwajacego suwak 246.Przelaczenie biegu z drugiego na pierwszy na¬ stepuje przy dalszym maleniu predkosci pojazdu, co zmniejsza cisnienie regulatora w otworze 135 dzialajacego na suwak 125 zaworu 29. Poniewaz w przekladni zastosowano sprzeglo Jednokierunkowe w celu uzyskania pierwszego biegu automatycznie, wlasciwosc sprzegla Jednokierunkowego, wlaczaja¬ cego sie we wlasciwym czasie zaleznie od wzgled¬ nych predkosci walka eliminuje koniecznosc sto¬ sowania opózniajacego zaworu podczas przelacza¬ nia biegu r drugiego na pierwszy.Polozenie 3 zaworu recznego 25. W polozeniu tym, zawór reczny ustawiony byc moze bezposred¬ nio % polozenia N lub przestawiony z polozenia D.Jesli zawór 25 ustawiony na polozeniu „D" a prze¬ kladnia miala wlaczony czwarty bieg, przelaczenie tego zaworu na polozenie 3 spowoduje natychmia¬ stowe wlaczenie trzeciego biegu. Po przesunieciu zaworu 25 na polozenie „3" cisnienie z przewodu 56 przekazane zostaje do przewodu 358 w sposób podobny w jaki opisany zostal odnosnie polozenia Bu Jednakze — w polozeniu 3 suwak U0 laczy równiez polaczenia otworu 119 przez szczeliny 113 i Ul z otworem 122 i przez to z przewodem 256.Cisnienie oleju przekazywane jest równiez przez otwór lit, szczeliny 113 i 111 oraz otwór 126 do przewodu 356. Tak wiec przewody 356 i 356 zasi¬ lane sa olejem pod cisnieniem w polozeniu 3 za¬ woru recznego 25. Cisnienie w przewodzie 356 przekazane Jest otworem 366 zaworu kulkowego 38 i przez otwory 365 i 166 do przewodu 382 zaste¬ pujac tu cisnienie regulatora. W wyniku tego, wy¬ korzystane jest calkowite cisnienie w otworach, w których wystepowalo cisnienie regulatora we wszystkich zaworach zmiany biegów. Tak wiec za¬ wory 26 i 26 przelaczone sa natychmiast do gór¬ nego polozenia, jesli nie byly juz w tym polozeniu poprzednia Cisnienie z przewodu 356 przekazy¬ wane )u& do otworu 265 zaworu 31 i dziala na duzy tloczek 265 wywolujac wystarczajaca duza sile do pokonania sily sprezyny 268 i do przesu¬ niecia suwaka 266 zaworu 31 do jego polozenia dolnego, nie zaleznie od cisnienia w przewodzie 282. Tak wiec suwak 186 przesuwany jest w dolne polozenie i wlacza w ten sposób trzeci bieg, pod¬ czas gdy zawory 26 i 36 ustawione sa w górnych polozeniach a takze cisnienie oleju przekazywane jest przez te zawory w sposób opisany przy opi¬ sywaniu dzialania automatycznego przekladni do przewodu 424 w celu wlaczenia hamulca trzeciego biegu. Tak wiec, po nastawieniu zaworu recznego na 2 natychmiast wlaczony zostanie bieg trzeci w przekladni bez wzgledu na poprzednie poloze¬ nie zaworów poniewaz cisnienie oleju przekazy¬ wane jest w róznych punktach do przelaczenia zaworów zmiany biegów w opisywane polozenie w tego rodzaju ukladzie sterujacym uwidocznio¬ nym na rysunku, wlaczenie trzeciego biegu za¬ worem recznym powoduje zalaczenie tego biegu aa stale. Znaczy to, ze zmiana biegu na wyzszy lub nizszy nie niemozliwa przy takim ustawieniu zaworu 25, poniewaz cisnienie oleju utrzymuje za¬ wory 26 i 36 w górnym polozeniu, a zawór 31 — w polozeniu dolnym.Jednakze w pewnych zastosowaniach pozadane jest, aby automatyczny uklad sterujacy po wla- * czeniu przez kierowce zaworu recznego na 3 po¬ wodowal natychmiastowe przelaczenie sie biegu trzeciego z biegu czwartego i umozliwial równiez redukowanie biegów na drugi lub pierwszy, jak równiez zmiane biegów pierwszego na drugi i na trzeci, przy dzialaniu zaworów w podobny spo¬ sób jak opisano w zwiazku z opisaniem automa¬ tycznych przelaczen biegów pierwszego, drugiego i trzeciego, W celu uzyskania takiego dzialania przekladni przewód 356 powinien byc zamkniety lub usuniety. Zbedny jest równiez zawór kulko¬ wy 26. Jesli wyeliminowany jest przewód 356, ci¬ snienie oleju nie przekazywane jest do przewodu 382 tak, ze zawory 26 i 35 otrzymuja tylko cisnie¬ nie regulatora dzieki czemu dzialaja automatycz¬ nie jak opisano poprzednio. Jednakze poniewaz przewód 356 pozostal cisnienie oleju powodowac bedzie natychmiastowe przelaczenie zaworu 21 w dolne polozenie zabezpieczajac jednoczesnie przed wlaczeniem czwartego biegu we wszystkich warunkach. Cisnienie oleju w przewodzie 356 przekazywane jest równiez do otworu 256 zawo¬ ru 36 naciskajac suwaki 246a i 236a w doi poko¬ nujac cisnienie regulatora w otworze 258a» Tak wiec stworzone jest bocznikujace polozenie zawo¬ ru 36 bieg trzeci wlaczany Jest bez zwloki, ponie¬ waz uklad opózniajacy przy ustawionym zawo¬ rze recznym na 2 Jest zbedny.Polozenie 2 zaworu recmego 25. Przy ustawio¬ nym zaworze recznym 25 w polozeniu 2 zasilane sa przewody 256 i 358 olejem pod cisnieniem.Przewód 356 Jest opózniony a cisnienie oleju prze¬ kazywane Jest do dodatkowego przewodu 352 przez otwór 121, poniewaz szczelina 111 laczy sie teraz z otworem 121. Zasilany Jest takze olejem pod cisnieniem dodatkowy przewód 375, poniewaz otwory 116 i 126 lacza sie ze szczelina 112. Dzieki temu Jak opisano powyzej cisnienie w przewodzie 356 powoduje natychmiastowe przelaczenie sie za¬ woru 21 w dolne polozenie. Cisnienie z przewodu 352 przekazywane Jest równiez przez otwór 232 do otworu 231 zaworu 34, a i stad kryza 296 do otworu 233 zaworu 34. Sprezyna 236 w tym czasie dociska suwak 225 w prawo otwierajac polaczenie miedzy otworami 232 i 231. Dzieki temu cisnienie oleju przekazywane jest z otworu 231 równiez do przewodu 296, skad otworami 91 i 92 zaworu 28, którego suwak znajduje sie w lewym skrajnym polozeniu przekazywane jest do przewodu 396 lub do przewodu cisnienia przelewowego. Tak wiec cisnienie oleju przekazywane jest, do otworu 171 zaworu 30 i otworu 144 zaworu 26. Gdy zawór reczny 25 polaczony zostaje na polozenie 2 zawór 34 przekazuje cisnienie oleju do przewodu 366, co powoduje przelaczenie zaworu 36 w polozenie nie drusjego biegu.Poniewaz cisnienie w przewodzie 396 dziala na róznice powierzchni tloczka 237 i 228 przesuwajac zawór w lewo i zamykajac polaczenie miedzy otworami 232 i 231, cisnienie regulowane powstaje w przewodzie 396 powodujac przeplyw oleju do 10 u80688 19 20 przewodu 390. W zaworze 30 w otworze 161 wy¬ tworzone jest cisnienie regulatora, dzialajace na du¬ zy tloczek 152 tak, ze zaleznie od predkosci po¬ jazdu, jezeli predkosc pojazdu odpowiada trzecie¬ mu biegowi gdy przelaczenie zaworu recznego na¬ stapilo na 2, cisnienie regulatora moze byc wy¬ starczajaco wysokie, aby pokonac cisnienie w ot¬ worze 171 i zabezpieczyc przed wlaczeniem sie drugiego biegu do chwili, gdy predkosc pojazdu spadnie do koniecznej wartosci. Cisnienie wywo¬ lane w otworze 137 z przewodu 375 dziala na su¬ wak 125 utrzymujac go w górnym polozeniu tak, ze przy nastawionym zaworze recznym w poloze¬ niu 2 wlaczony jest stale bieg drugi. Odnosnie za¬ woru 30, po polaczeniu tego zaworu w polozenie drugiego biegu cisnienie w przewodzie 352 przeka¬ zane jest do otworu 162 i dziala na róznice po¬ wierzchni miedzy tloczkami 152 i 153 zabezpiecza¬ jac przed wlaczeniem sie trzeciego biegu.Polozenie 1 zaworu recznego 25. W polozeniu 1 zaworu recznego polaczenia hydrauliczne sa iden¬ tyczne jak w polozeniu 2, za wyjatkiem, ze cisnie¬ nie oleju nie jest przekazywane do przewodu 375, poniewaz szczelina 112 nie polaczona jest z otwo¬ rami 124 i 119, ale laczy otwór 124 do wylotowego otworu 123. Tak wiec zawory 30 i 31 utrzymy¬ wane sa w polozeniach identycznych jak w po¬ lozeniu zaworu 252. Cisnienie nie jest przeka¬ zywane do otworu 137, w wyniku czego suwak 125 ustawiony jest przed sprezyna 147 w dolnym polozeniu, gdy cisnienie regulatora jest dostatecz¬ nie niskie. Tak wiec przelaczenie przekladni na pierwszy bieg jest wstrzymywane, gdy predkosc pojazdu jest zbyt duza. Gdy suwak 125 przesu¬ niety zostaje w dolne polozenie, cisnienie w prze¬ wodzie 352 przez otwór 148 dziala na koniec tego suwaka utrzymujacego go, a równiez i przelozenie na pierwszym biegu tak dlugo jak zawór reczny 25 ustawiony jest w polozeniu 1. Cisnienie w otwo¬ rze 148 przekazywane jest przez otwór 149 do przewodu 356 zalaczajac hamulec biegu wstecz¬ nego 15. Zgodnie z wynalazkiem, zalaczenie sprze¬ gla 11 i hamulca 15 daje przelozenie pierwszego biegu z polaczeniem dwukierunkowym silnika — przekladnie poniewaz w polozeniu 1 wymagana jest równiez mozliwosc hamowania silnikiem, co niemozliwe by bylo do uzyskania przy zastosowa¬ niu sprzegla jednokierunkowego.Nalezy równiez zauwazyc, ze w polozeniu 1 za¬ woru 25 otwór 119 polaczony jest z otworem 111 przez szczeline 114 w wyniku czego przewód 358 wypelniony jest olejem pod cisnieniem.Polozenie R zaworu recznego 25. W polozeniu R zaworu recznego 25 cisnienie oleju przekazy¬ wane jest z otworu 118 przez szczeliny 113 i 111 oraz otwór 116 do przewodu 364. W innych prze¬ wodach nie ma oleju pod cisnieniem. Poniewaz w przewodzie 358 nie ma cisnienia, sprzeglo przed¬ nie- 11 nie jest wlaczone. Cisnienie przekazywane jest równiez otworami 145, 146 i 440 oraz przez zLwór 28 do przewodu 365 w celu wlaczenia ha¬ maka^ tylnego biegla 1E Osmenie w przewodzie 3» pEzeteanaerjigt pimi filwu^lflS i l»-z*we* ru 31 w celu wlaczenia sprzegla 12. Wlaczone sa jedynie elementy cierne sprzegla 12 i hamulca 15, poniewaz przewód 358 doprowadzajacy cisnienie do tych elementów nie jest zasilany olejem. 5 Jak przedstawiono, uklad sterujacy wedlug wy¬ nalazku stanowi nowy i ulepszony mechanizm ste¬ rujacy dla czterobiegowej przekladni automatycz¬ nej. Uklad sterujacy zapewnia, za pomoca zawo¬ rów 37 i 38 sterowanie przelaczaniem biegów z drugiego na trzeci i z trzeciego na czwarty zapew¬ niajac zwolnienie jednego elementu ciernego a za¬ laczenie drugiego we wlasciwym czasie bez szarpa¬ nia i drgania pojazdu. Ponadto wlaczenie poszcze¬ gólnych elementów ciernych regulowane jest i ste¬ rowane przez akumulatory cisnienia, reagujac zmiennie zaleznie od cisnienia odzwierciadlajacego obciazenie silnika lub zapotrzebowanie momentu silnika oraz szybkosc pojazdu powodujac opóznie¬ nie przy przelaczaniu biegów w wyniku czego przelaczanie to jest lagodne i plynne. Ponadto, uklad sterujacy wedlug wynalazku zawory cza¬ sowe 35 i 36, które dzialaja przez redukowanie biegów z czwartego na trzeci oraz z drugiego na trzeci do czasu zalaczenia sie ciernych ele¬ mentów wlaczanych dla zredukowania biegu tak, ze elementy cierne wlaczane sa powoli lub szybko sterowane przewodem bocznym omi¬ jajac kryze zaleznie od predkosci pojazdu. Tak wiec redukowanie biegów dokonywane jest lagod¬ nie ze sterowana predkoscia zalaczania sie ele¬ mentów ciernych, ponadto zastosowanie poszcze¬ gólnych stwarzajacych dogodny zespól, w których uzycie recznego wybierania polozen D-3-2-1 polo¬ zenie D umozliwia automatyczne przelaczanie bie¬ gów pierwszego, drugiego, trzeciego i czwartego, polozenie 3 umozliwia zarówno automatyczne prze¬ laczenie biegów pierwszego, drugiego, trzeciego jak wlaczenie na stale biegu trzeciego, zaleznie czy przewód 350 zastosowany jest w."ukladzie steru¬ jacym oraz polozenie 2 i 1 recznego zaworu umoz¬ liwia wybranie i wlaczenie drugiego lub pierwsze¬ go biegu. Zastosowany zawór reczny jest ulep¬ szonej konstrukcji, bardzo zwarty i krótki przy zalozonej ilosci polozen.Ponadto, przez zastosowanie akumulatora 43, który wspólpracuje zarówno ze sprzeglem 11 jak i ze sprzeglem 12, jeden akumulator zapewnia wlasciwe sterowanie zalaczeniem dwóch elementów ciernych tak, ze jeden akumulator dziala przy za¬ laczeniu kazdego z czterech urzadzen ciernych dla kazdego z czterech przelozen w wyniku czego po¬ trzebne sa tylko trzy akumulatory.Przedstawione wlasciwosci automatycznego ukla¬ du sterujacego sa tylko przykladowe. Oczywiste jest, ze mozliwe sa rózne odmiany przykladowego ukladu w zakresie przedstawiony!* zastrzezen. PL PL PL

Claims (10)

1. Zastrzezenia patentowe 60 1. Hydrauliczny uklad sterujacy automatycznej przekladni pojazdów mechanicznych zawierajacej pompe olejowa, hydraulicznie napedzane elementy wlaczajace ustalajace rózne polozenia, przekladni, 85 zawory przelaczajace wyznaczajace polaczenia mie- 15 20 25 30 35 40 45 5080688 21 22 dzy pompa olejowa a elementami wlaczajacymi w celu ustalenia okreslonego polozenia oraz zawór wy¬ twarzajacy modulowany sygnal zaleznie od zapo¬ trzebowania momentu obrotowego silnika i pred¬ kosci pojazdu, znamienny tym, ze zawór wyloto¬ wy (37) (38) polaczony jest z jednym z elementów wlaczajacych (13) i (14), przy czym omawiany za¬ wór wylotowy zawiera suwak (270) (285) porusza¬ jacy sie pomiedzy pierwsza pozycja, dajaca staly swobodny przeplyw oleju wychodzacego z jednego uruchamiajacego mechanizmu (13) i (14) oraz druga pozycja zamykajaca wspomniany przeplyw, z tym ze przewód (424) (440) tworzy polaczenie do dodatkowego uruchamiajacego mechanizmu (12) (14) w celu dociskania wspomnianego suwaka do polozenia pierwszego, przy tym przewód (404) oma¬ wianego zaworu wylotowego jest polaczony do sy¬ gnalu modulacyjnego i dociskaja omawiany suwak w kierunku drugiego polozenia, a otwór (419) (443) powoduje ograniczony przeplyw omawianego me¬ chanizmu uruchamiajacego wtedy, gdy omawiany suwak zaworu jest w drugim polozeniu.

2. Uklad sterujacy wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze posiada zawory wylotowe (37) (38), w sto¬ sunku jeden dla co najmniej dwóch zmian prze¬ lozen.

3. Uklad sterujacy wedlug zastrz. 1 lub 2, zna¬ mienny tym, ze posiada akumulator (45) (42), który jest polaczony z jednym z elementów zalaczaja¬ cych (13) (14) w celu utrzymania w nim cisnienia oleju i utrzymania zalaczenia tego elementu gdy olej wyplywa z elementu przez otwory (419) (445).

4. Uklad sterujacy wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze akumulator (45) (42) polaczony jest z mo¬ dulatorem (33).

5. Uklad sterujacy wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze w zaworze wylotowym umieszczona jest 10 15 20 25 30 39 sprezyna (280) (296) dociskajaca suwak do drugie¬ go polozenia.

6. Hydrauliczny uklad sterujacy, znamienny tym, ze zawór reczny (25) zawiera trzeci otwór (119) w skrajnym polaczeniu hydraulicznym z drugim otworem (117), przy czym drugi i trzeci otwór znajduje sie na przeciwnej stronie osi zaworu wzgledem otworu pierwszego (118).

7. Uklad sterujacy wedlug zastrz. 6, znamienny tym, ze wspomniane pierwszy, drugi i trzeci zawór (118), (117), (119) znajduja sie na tej samej stro¬ nie bocznej zaworu.

8. Uklad sterujacy wedlug zastrz. 7, znamienny tym, ze suwak (110) posiada przynajmniej jedna szczeline (113) uksztaltowana poprzecznie do jego osi a dodatkowe otwory (124) (121) (122) (120) te¬ go zaworu polaczone sa z pompa olejowa w celu ustalenia poszczególnych przelozen, przy czym pewne otwory (121) (122) (120) (116) umieszczone sa na bocznej scianie zaworu przeciwleglej do pierwszego, drugiego i trzeciego otworu (118) (117) (119).

9. Uklad sterujacy wedlug zastrz. 8, znamienny tym, ze suwak (110) jest umieszczony w zaworze recznym nieobrotowo.

10. Hydrauliczny uklad sterujacy, znamienny tym, ze regulator (32) polaczony jest z zaworem przelaczajacym (29) przewodem (382) (135) dzia¬ lajacy na ten zawór w jednym kierunku wzrostu cisnienia regulatora oraz drugim przewodem (382) (450) (136) dzialajac na wspomniane tloczki (134) (135) w celu zmniejszenia dzialania cisnienia regu¬ latora, przy czym w drugim przewodzie umieszczony jest zawór zamykajacy (451), dzieki czemu prze¬ wód ten jest drozny lub zamkniety tak, ze odpo¬ wiedz zaworu przelaczajacego na cisnienie regula¬ tora moze byc zmieniana. BgJ, ] 4 l e I 8 —i—r~ 5 \ 7 \ 9 i i80633 Bg.Z 358/ ,,353 ¥ 54 4- ^W *l 51 ir JZZLL 358J 365, 396, 352 t47.^^f,m 410 396i 352\\ 1« JO FigS Y-364 3$0\ KM 380-AFig.A \364 45 398^252,^399x 34 384Sp80 688 FigA i? 358' 404 -f- 365, 14 3i2a 424 31 ,2510- MS 3-4 y 365-\ *245a\ 260qM.\ ty?244a 250(7 ^WSv259a 258a<*&&243a 2330 2570^^2420 ^ur^2560 24la ~255a l 425 *43/ \22 | 382\ V4I9 4 3 390/ 375 '356 -U U. 7JH Figi ! w ,J'- 380' 358' 404-\ 424* 404, 56 384' 364 352, P 1P2II x m 35 [i^-2/9/ ! 101 l t ¦ =tf 104 S6/ I iQ2-tt^±X $9^ 100 P«—- 56\80 688 PL PL PL