Sposób wytwarzania nowych trudno rozpuszczalnych w wodzie barwników azowych i Przedmiotem wynalazku ijest sposób wytwarzania nowych trudno rozpuszczalnych w wodzie, nie za¬ wierajacych igrup kwasu sulfonowego barwników nalezacych do szeregu 4-niitro-2'alkoksyloacyloami- no-4'-monoalkiloamino-l,l'-azabenzenu. Sa to do¬ skonale barwniki dyspersyjne stosowane do farbo¬ wania wlókien lub nici, lub otrzymanych z nich materialów z syntetycznych lub pólsyntetycznych, hydrofobowych, wysokoczasteczkowyeh substancji organicznych. Otrzymane wybarwienia charaktery¬ zuja sie, zwlaszcza duza trwaloscia na sublimowa- nie, dobrym powinowactwem do wlókna i sila bar¬ wy, a takze odpornoscia na swiatlo i wilgoc.Nowe barwniki odpowiadaja wzorowi 1, w któ¬ rym Rx oznacza atom chloru, bromu, grupe cyja¬ nowa, nitrowa lub ewentualnie podstawiona grupe alkilosuilfonylowa lub fenylosulfonylowa, R2 ozna¬ cza atom wodoru, chloru, bromu lub grupe cyja¬ nowa, R3 oznacza atom wodoru, chloru, bromu lub grupe acyloaminowa, przy czym jednakze przynaj¬ mniej jeden z podstawników R2 lub R3 oznacza atom wodoru, R4 oznacza atom wodoru lub ewen¬ tualnie podstawiony rodnik alkilowy lub grupe alkoksylowa, R5 oznacza rodnik alkilowy ewentu¬ alnie podstawiony atomem chloru, bromu, grupa cyjanowa, hydroksylowa, alkoksylowa, chloroalko- ksylowa, bromoalkoksylowa, cyjanoalkoksylowa lub ewentualnie podstawiona grupa alkilokarbo- nyloksylowa, benzoiloksylowa, alkoksykarbonylo- wa, fenoksykarbonylowa, alkoksykarbonyloksylowa lub fenoksykarbonyloksylowa, R6 oznacza rodnik alkilenowy zawierajacy 1, 2, 3 lub 4 atoimy wegla, R7 oznacza ewentualnie podstawiony rodnik alki¬ lowy, a X oznacza grupe o wzorze —CO—, —COO— lub —S02, jednakze czasteczka nie za¬ wiera grupy kwasu sulfonowego.Wszystkie podane wyzej rodniki alkilowe, alki- lenowe i grupy alkoksylowe zawieraja na ogól 1, 2, 3 lub 4 atomy wegla. Podstawnikami rodników alkilowych lub grup alkoksylowych sa korzystnie na przyklad atomy chlorowców, zwlaszcza atomy chloru lub bromu, grupy hydroksylowe lub cyja- nowe.Podane wyzej rodniki fenylowe (takze pierscien fenylowy grupy benzoilowej) moga zawierac jako podstawniki na przyklad atom chloru, bromu, gru¬ pe cyjanowa, nitrowa, acylowa, rodnik alkilowy lub gruipe alkoksylowa.Jako gruipy acylowe korzystnie wystepuja grupy o wzorze R—Y— lub R'—Z—, w którym R ozna¬ cza rodnik weglowodorowy, ewentualnie zawiera¬ jacy wyzej wymienione podstawniki i/albo hetero¬ atomy, zwlaszcza rodnik alkilowy lub fenylo¬ wy, Y oznacza igrupe —O—CO— lub —S02—, R' oznacza atom wodoru lub R, Z oznacza grupe —CO—, —NR"CO—, lub NR"S02—, a R" oznacza atom wodoru lub R.Wedlug wynalazku nowe barwniki o wzorze 1 wytwarza sie przez dwuazowanie aminy o wzo¬ rze 2, w którym R1? R2 i R3 maja znaczenie wyzej 76 59076 590 3 podane, i sprzeganie otrzymanego zwiazku dwu- azoniowego ze zwiazkiem o wzorze 3, w którym R4, R5, Re, R7 i X maja znaczenie wyzej podane.Otrzymywanie skladników biernych o wzorze 3 prowadzi isie wedlug znanych metod, na przyklad przez reakcje aminy o wzorze 7, w którym R4 ma znaczenie wyzej podane, z kwasem o wzorze HOOC—/CH2/n-0-R7, w którym R7 i n maja zna¬ czenie wyzej podane, w temperaturze okolo 150°— 200°C, z równoczesnym odszczepieniem wody, re¬ dukcje grupy nitrowej i wprowadzanie grupy R5 przez kondensacje lub addycje.Korzystne zwiazki o wzorze 1 odpowiadaja wzo¬ rowi 4, w którym R2 oznacza atom wodoru, chlo¬ ru, bromu, lub grupe cyjanowa, R6 oznacza rodnik alkilowy zawierajacy 1, 2, 3 lub 4 atomy wegla, Rn oznacza atom chloru, bromu, grupe cyjanowa, nitrowa, metylosulfonylowa, fenylosulfonylowa lub toluenosulfonylowa, Ri3 oznacza atom wodoru, chlo¬ ru, bromu lub grupe alkilokarbonyloaminowa za¬ wierajaca 1—2 atomów wegla w rodniku alkilo¬ wym, ewentualnie podstawionym atomem chloru lub bromu, przy czym jednakze przynajmniej je¬ den z podstawników R2 lub Ri3 oznacza atom wo¬ doru, Ri4 oznacza atom wodoru, grupe metoksylo- wa lub etoksylowa, Ri5 oznacza rodnik alkilowy zawierajacy 1—4 atomów wegla, ewentualnie pod¬ stawiony grupa hydroksylowa, cyjanowa, metoksy- lowa, etoksylowa, acetoksylowa, propionyloksyIo¬ wa, butyryloksyIowa, benzoiloksylowa metoksykar- bonylowa, etoksykarbonylowa, propyloksykarbony- lowa, metoksykarbonyloksyIowa lub etoksykarbo- nyloksylowa, a Ri7 oznacza rodnik metylowy, ety¬ lowy lub propylowy.Takze te zwiazki otrzymuje sie przez dwuazowa- nie aminy o wzorze 5, w którym R2, Rn i Ri3 maja znaczenie wyzej podane, i sprzeganie ze zwiazkiem o wzorze 6, w którym R6, R15, Ri7 i X maja zna¬ czenie wyzej podane. Dwuazowande i sprzeganie prowadzi sie w znany sposób.Przerabianie nowych barwników o wzorze 1 w celu otrzymania preparatów barwiacych prowadzi sie wedlug ogólnie znanych sposobów, na przyklad przez mielenie w obecnosci dyspergatorów i/lub wypelniaczy. Preparatem tym ewentualnie wysu¬ szonym w prózni lub przez suszenie rozpylowe mozna po dodaniu mniejszej lub wiekszej ilosci wody w tak zwanej dlugiej lub krótkiej kapieli farbowac, napawac lub drukowac.Barwniki doskonale ciagna z wodnej zawiesiny na material tekstylny z syntetycznych lub pólsyn- tetycznych, hydrofobowych, wysokoczasteczkowych substancji organicznych. Stosuje sie je zwlaszcza do barwienia i drukowania materialów tekstylnych z liniowych aromatycznych poliestrów, takich jak 272-octan celulozy, trójoctan celulozy i syntetycz¬ ne poliamidy. Mozna nimi barwic takze poliolefiny.Barwi sie lub drukuje wedlug znanych sposobów, na przyklad opisanych w francuskim opisie paten¬ towym nr 1 445 371. 4 Otrzymane wybarwienia maja dobra trwalosc ogólna, a zwlaszcza sa odporne na swiatlo, ter- moutrwalanie, sublimowanie d plisowanie. Sa one zwlaszcza odporne na dzialanie wilgoci, na przy- 5 klad sa trwale w wodzie, w wodzie morskiej, trwa¬ le w praniu, odporne na pot, rozpuszczalnik, a szczególnie odporne na suche czyszczenie, odporne na substancje tluszczowe, scieranie, przefarbowa- nie, odporne na dzialanie ozonu, dymu i chloru; sa one poza tym odporne na dzialanie róznych sposobów prasowania ciaglego i tzw. wykonczenie „Soil Release". Wywabialnosc i odpornosc na re¬ dukcje (przy farbowaniu welny) oraz rezerwa wel¬ ny i bawelny sa dobre.Nastepujace przyklady blizej wyjasniaja sposób wedlug wynalazku.Przyklad I. Do 155 czesci stezonego kwasu siarkowego dodaje sie w temperaturze 70° 7 czesci azotynu sodowego i nastepnie w temperaturze 20° 100 czesci lodowatego kwasu octowego i 126,2 cze¬ sci 2-bromo-4,6-dwunitroaminobenzenu. Po 2 go¬ dzinach mieszania w temperaturze 10°—20° roztwór soli dwuazoniowej laczy sie z roztworem sklada¬ jacym sie z 80 czesci lodowatego kwasu octowego, 3 czesci mocznika i 29,1 czesci l-/3'-metoksypropio- nylo/-amino-4-etoksy-3-N- /3 -cyjanoetyloaminoben- zenu. Przez dodanie 30°/o roztworu octanu sodowe¬ go doprowadza sie pH do wartosci 3—4, przy czym wytraca sie barwnik, który sie odsysa, odmywa woda od kwasów i soli i suszy. Barwi on poliestry w odcieniach niebieskich o silnym zabarwieniu i dobrej trwalosci.W ponizszej tablicy podane sa dalsze analogicz¬ nie do powyzszego przykladu otrzymane barwniki o wzorze 1.Przyklad II. 7 czesci barwnika otrzymanego wedlug przykladu I miele sie w mlynku kulowym w ciagu 48 godzin az do otrzymania doskonalego proszku z 4 czesciami soli sodowej kwasu dwu- naftylometanodwusulfonowego, 4 czesciami cetylo- siarczanu sodowego i 5 czesciami bezwodnego siar¬ czanu sodu. 1 czesc tak przygotowanego preparatu barwia¬ cego rozciera sie w malej ilosci wody i, tak otrzy¬ mana zawiesine dodaje sie przez sito do kapieli barwiacej zawierajacej 2 czesci laurylosiarczanu sodowego, w 4000 czesci wody. Modul wanny wy¬ nosi 1:40.Do kapieli wprowadza sie 100 czesci oczyszczo¬ nej tkaniny poliestrowej w temperaturze 40°— 50°, dodaje sie 20 czesci chlorowanego benzenu zemulgowanego w wodzie, ogrzewa sie kapiel po¬ woli do temperatury 100° i farbuje w ciagu 1—2 godzin w temperaturze 95°—100°. Ufarbowana na niebiesko tkanine plucze sie, mydli i ponownie plucze i suszy. Szlachetne, trwals wybarwienie jest doskonale odporne na swiatlo, przefarbowa- nie, pranie, odporne na dzialanie wody, wody morskiej, potu, wysoka temperature, dym, ter- moutrwalanie, plisowanie i dlugotrwale prasowa¬ nie. 15 20 25 30 35 40 45 5076 590 o p. c O X 0) 0) 3 w m w 0) Ó) 0) 3 3 3 O O (U cp 2 33 cu o w w w co CCC CC (U 0) (U 0 c c c c ^ c c* w o O w .2 £ £ .2 o a •C N N *C C o o G w co co O CD OJ 333 0) CU CU 'c *c 'c O £ co o «h C .^ .^ FH —..-. .^. .^ . o ,rt o » o o o , ^^^^^^^CMCCCC cococococococo^ocoo^lClClCooo^ w^cococococococoocoo Aj ^ y^ n\ n\ n\ n\ n\ n\ ft\ ** k. n\ iz 3 N N cu ctP aJ* •S Jh Jh 222.2.2 2.2ho£2£°-23-2£££^ •C 'C *C "C *C 'CC fc! n -2 n .2 .2 .2 .2 n n n .2 n n n n CCCCCCC,Q o C o«w«fH«M«lH ooo«h o o o o Ó O i c c c c 0000 ££££ u u i* u CU CU 0 CU o o .. C O O « £ * o o c c o o 0) 0) ._( N N N N «w o o o o co £ £ co co o) 3 2 0.2 3 3 3 C «H VH C C 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 mi 1 mi 1 1 mi 1 11 1 11 1 1 Mo Lii ii i i i 00000000000000000000000000000000000000000 00000 uuuuuuuuuuuuuuuuyuuuuuyyuuyyuuuuuuuuuuwuu uuuuu I I I II MII II I I I I I II I I II I I I I I I I I II I I I I II I I I II I I I w w w •— cococococococococococococococococo coi-h cocococococococo co-^. — i—j cocopococococococo uuuuuuuuuyuyuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuauuuu I II I I II II II I II II M II I I II I II II I I I I I I II I II I m m m m W W WWW UUUUU II II I K I L L L PmhhhhPhPhPmPhPhPhhhhhPhPh uuuuuuuuu u u u u w u w u w u L L L ..CiCiO L 1.1 I. L I L I. I II EWWWWWWWWWWWWW uuuuuuuuuuuuuu , WEWWWEK i [uuuuuuuL X W^ffi^ffi WWffiW WTE W W W W W W E*E W W* W W W E*E*E W W W W'W'W'W'W W E^T^E^E uuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuu II II I II II II II II I I I II II I II II II II II II I I I I I I w w esi N ei E E W W W uuuuu eg esi 01 Ph Ph Pm Ph hh mii Ph uu EW uu IM CS uu uqq w w w uuu W W W uuu WMW W W W uuuuu 00000 00000 uuuuu Ph hh Ph hh hh UUUUU w cvi «m m es HH HH HH HH PH UUUUU uu ww uu nOO o o o uuu W inJw uuu N N IM WWW uuu WWW N M N UUU 000 £000£ uuuuu hh Ph hh Ph hh UUUUU Ph W W Ph Ph UUUUU I II I I e„w IO LO Irt uu 00 ££00 uuuu CM M CM W W W W W uuuu N N M N W WWW uuuu w^ww uuuu OOOO 0000££ u u u u u u esi eg esi w n H W HH ffi hH ffi uuuuuu Ph Ph Ph Ph Ph Ph UUUUUU w u o « ^i^OW uuuu N « M « w w w w uuuu N N M W W W W W UUU"' h?W » HH NH k?UUW Soou 4,ooo wuuu uqqq w w w w uuuu .. w w w w w ffi.WWW C^ CM M 111 mmmmm PhPhMPhW IM CS) N uuuuu 00000 00000 uuuuu N N N IM CSl Mffi W W W uuuuu eg eg m im ** Kintw w w Ph PhPhPmPh tMtM pEp^HH WW pi I u uuuu1 uu uuu1 uu o 0000 00 000 00 Iwwl I I Iwwl Iwwl I Iwwl I wwwwwwwwwwwwwwwwwwwww a w www u uuuu 00000 I I I II PHWhhPzIPmPmPhhhWWWWWWWW.WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW UPP u CM w Whh-°. ouu uoo Wuu III « uWMSSuuwwSfifflufififiwwnwUu . . . . u u u u u u u u PQ pq PQ PQ pq w pq w UU WWW uuuu W W W HH W rt o w r ^ IM M IM CSl 30000 0££!z;;z; ^22 U^i^i u co co co co HH niw w w^ UU UUU " 0) N ^^o"©"©" jzi^izjcJcJcJdjzijzjszjdtod ad^ddftSooooo ^ CDddO^^^^UUUlzi^^^UUUizic^cy]^ .Ut73cxw^8!z;|zi|z;!z;Jz; fiug^g I II lu I I I I II II II II lun I I M ft* I II II a» 1 3 C iT3 NCO^lO^IC005 0HNCO^inCDt-OOQOHNWH/io«0^000)OHNM^inCDt00050HC HHHHHHHHHHNNNNCNNNNNNCOCOCOeOOOeOCOCOcOCO^^^ ¦^ ^ ^ ^f ^* ©ZY.TE1MIA Urzedu Ftrtenlo*ego PBlSfiej lzec7»P8f,D|iHj [yi^f76 590 w w w o £ w £ c 0 0 3 Si tu 3 3 3 ^ u "js 'o .Si .Si .Si ° o .Si iE G G C o «h C Si 3 1 W W 0) (U 133 ) CU I I I I I I I o o o o o o o ooooooo I I I I I I I I o o ooo ooo wwww^w ooooooo I I I I I I I o WWW ooo I I I I I III Ol Ol W W W W W W W ooooooo (M Ol Ol Ol Ol IM CM hh W W W W W W mm w o eM w o www ooo WWW oyu w w ffiww w w' OO OOOO OO OOOO OOWOOOO OOOOOOO oi oi esi oi oi oi oi wwwwwww ooooooo oi oi ei m oi oi cm wwwwwww yoooooo I z o w o W Y ww oi o; OO OO ^oo ooo WWW ooo WWW w W"WW" W W WW, UDO O O OO ooo o o oo w I I Iww I I II: Ol w o Ol w o o o w Ihhhhhhhhhhhh ^ hh ^Q^ o o ., i—I -H i—li—I li—( i—I i—li—< | Woooo I o o oo I Ol Ol Ol Ol OOOO fc £ fc £ . _ „ i i ffiw^a^ CO CO^pHHE ° cu ° cdUOO a £ cl % O O O '7 00 Oi O Vh C^ 00 ^ TfH Tf" lO lO IC IO lO 30 8 PL