PL72355B1 - Reaction product of epoxy resins,fatty amines,dicarboxylic acids and aminoplasts[us3769365a] - Google Patents

Description

Sposób wytwarzania stabilnych zapraw Wynalazek dotyczy stabilnych zapraw dla przemyslu wlókienniczego.Z opisu patentowego Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3033706 znane sa zaprawy odpowiednie dla materialów wlókienniczych zawierajacych welne, takie jak np. zaprawy zawierajace emulgator i mieszaniny poliepoksydów i poliamidów. Zaprawy te naniesione na welne musza byc jeszcze poddawane procesowi utwardzania w podwyzszonej temperaturze.Celem wynalazku bylo wytworzenie takiej zaprawy, która nie wymagalaby zarówno stosowania emulgato¬ ra przy nanoszeniu jej na wlókno, jak i dodatkowego procesu utwardzania po jej naniesieniu. Cel ten osiagnieto przez wytworzenie zaprawy zlozonej z rozpuszczalnych w wodzie produktów reakqi epoksydów, amin alifatycz¬ nych, kwasówdwukarboksylowych, jak i ewentualnie innych skladników.Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania stabilnych zapraw ze zwiazków epoksydowych, amin alifatycznych i kwasów dwukarboksylowych, polegajacy na tym, ze reakcji poddaje sie odpowiednio nastepujace skladniki, jak a) zwiazek epoksydowy, zawierajacy w czasteczce co najmniej dwie grupy epoksydowe, zwiazek b) stanowiacy wysokoczasteczkowa amine alifatyczna o 12-14 atomach wegla i zwiazek c) stanowiacy alifatycz¬ ny, nasycony kwas dwukarboksylowy o co najmniej 7 atomach wegla, jak i ewentualnie zwiazek c'), stanowiacy bezwodnik aromatycznego kwasu dwukarboksylowego o co najmniej 8 atomach wegla lub alifatycznego kwasu jedno- lub dwukarboksylowego o co najmniej 4 atomach wegla, oraz ewentualnie jeden lub kilka skladników, jak zwiazek d) stanowiacy kondensat wstepny aminoplastu, zawierajacy grupy alkiloeterowe, zwiazek e) stanowiacy alifatyczny diol o 2-22 atomach wegla i zwiazek f) stanowiacy polifunkcyjny, zwlaszcza dwufunkcyjny zwiazek organiczny, w którym funkcyjne grupy lub atomy sa labilnymi atomami chlorowca, grupami winylowymi lub estrowymi lub który zawiera najwyzej jedna z grup kwasowych, nitrylowych, hydroksylowych lub epoksydo¬ wych lacznie z co najmniej jedna z innych grup funkcyjnych lub funkcyjnych atomów wyzej wymienionych, przy czym reakqe prowadzi sie w obecnosci rozpuszczalnika organicznego, do uzyskania produktu zawierajacego wolne grupy karboksylowe, które wdanym przypadku ewentualnie w podwyzszonej temperaturze, kondensuje sie ze zwiazkiem g), stanowiacym amoniak lub organiczna zasade rozpuszczalna w wodzie, zwlaszcza alifatyczna2 72355 lll-rzedo-mono- lub poliamine, przy czym ewentualnie dodaje sie jeszcze dalsza taka ilosc amoniaku lub rozpuszczalnej w wodzie zasady, aby próbka produktu w srodowisku organicznym wykazywala po rozcienczeniu woda odczyn o wartosci pH 7,5—12,0.Zaprawa wedlug wynalazku charakteryzuje sie szeregiem cennych zalet, jak rozpuszczalnoscia w wodzie co umozliwia stosowanie jej bez dodatku emulgatorów, jak i tym, ze ulega ona utrwaleniu po zwyklym wysuszeniu nie wymagajac dodatkowego procesu utwardzenia, a zwlaszcza tym, ze jest to produkt bezbarwny.Jako zwiazki odpowiednie do wytwarzania skladnika a) stosuje sie pochodne wielowodorotlenowych fenoli wzglednie polifenoli, takich jak rezorcyna, produkty kondensacji fenolu z formaldehydem typu rezoli lub nowolaku, przy czym jako zwiazki wyjsciowe szczególnie odpowiednie do wytwarzania skladnika a) nalezy wymienic bis-fenole jak dwu-(4-hydroksyfenyle)-metan a zwlaszcza 2l2-dwu-(4'-hydroksyfenolo)-propan, stoso¬ wany jako skladnik a) w postaci zwiazku epoksydowego o wzorze podanym na rysunku^ w którym zawartosc grup epoksydowych odpowiada 1,8—5,8 M grup epoksydowych, a zwlaszcza 5M na 1 kg zwiazku, a symbol z oznacza srednia wartosc liczbowa 0—0,65. Wymieniony zwiazek epoksydowy wytwarza sie w reakcji epichloro- hydryny z 2,2-bis-(4'-hydroksyfenolo)-propanem.Jako skladnik, b) korzystne sa zwlaszcza monoaminy kwasów tluszczowych o 12—24 atomach wegla, zwlaszcza aminy o wzorze CH3-(CH2)X-NHX, w którym x oznacza wartosc liczbowa calkowita 11—23, zwlaszcza 17—21. Sposród amin nalezy równiez wymienic np. laurylo-, palmitylo-, stearylo-, arachidylo- i behenyloamine. Mozna równiez stosowac produkty techniczne zawierajace mieszaniny tych amin.Jako skladnik c) szczególnie odpowiednie sa kwasy alkilenodwukarboksylowe o 7—14 atomach wegla, stanowiace z reguly zwiazki o wzorze HOOC-(CH2)y-COOH, w którym y oznacza wartosc liczbowa calkowita 5—12, zwlaszcza 6—10, takie jak kwasy pimelinowy, korkowy, azelainowy lub sebacynowy oraz kwasy mono-, dekano-, undekano- i dodekanodwukarboksylowe.Skladnik c) moze byc stosowany samodzielnie lub razem ze skladnikiem wyzej okreslonym symbolem c').Jako skladnik c') korzystnie stosuje sie bezwodnik mono- lub dwucyklicznego aromatycznego kwasu dwukarbo- ksylowego o 8-12 atomach wegla, lub alifatycznego kwasu dwukarboksylowego o 4—10 atomach wegla, a zwlaszcza bezwodnik monocyklicznego aromatycznego kwasu dwukarboksylowego o 8—10 atomach wegla, przy czym szczególnie cenny jest bezwodnik kwasu ftalowego ewentualnie podstawiony rodnikiem metylowym.Jako skladnik c') wymienia sie wiec np. bezwodnik kwasu maleinowego lub ftalowego.Jesli w reakcji stosuje sie skladnik d), wówczas ilosc jego w przeliczeniu na ogólna ilosc skladników a), b), c) i d) winna wynosic 10—50, zwlaszcza 20^25% wagowych.Jako skladnik d) stosuje sie kondensaty wstepne aminoplastów uzyskane ze zwiazków azotowych, zdolnych do tworzenia kondensatów, zawierajacych calkowicie lub czesciowo zeterowany etylenomocznik, propylenomocznik lub glioksalomonoureinian. Szczególnie odpowiednie sa jednak zeterowane metyloaminotria- zyny, jak np. alkiloetery o mozliwie duzej ilosci grup metylolowych, zawierajace w rodniku alkilowym 1—4 atomy wegla. Sposród reszt alkilowych nalezy wymienic reszty jak metylowa, etylowa, n-propylowa, izopropylo- wa, n-butylowa jak i n-heksylowa, przy czym obok wyzej wymienionych reszt alkilowych w czasteczce zwiazku moga równiez wystepowac inne reszty np. reszty pol iglikolowe. Szczególnie odpowiednie sa n-butyloetery wysokometylo Iowanych melamin, zawierajace w czasteczce 2—3 grupy n-butylowe, przy czym okreslenie „wysokometylolowane" melaminy dotyczy tych melamin, które zawieraja przecietnie co najmniej 5 a zwlaszcza okolo 5,5 grup metylolowych.Jesli w reakcji stosuje sie produkt e), to sa to diole zwlaszcza alifatyczne o 2—6 atomach wegla, w których lancuch weglowy moze byc rozdzielony atomami tlenu. Sposród dioli szczególnie korzystne sa alkilenodiole o 2—6 atomach wegla lub dwu- albo trójetylenoglikol, a zwlaszcza alkilenodiole o 2-6 atomach wegla, jak glikol etylenowy, butandlol-1,4, a przede wszystkim heksandiol-1,6.Polifunkcyjny, zwlaszcza dwufunkcyjny skladnik f) jako funkcyjne grupy lub atomy zawiera przede wszystkim zwiazane z reszta al kilowa atomy chlorowca, grupy winylowe lub grupy estrowe kwasów karboksylo- wych albo nie wiecej jak jedna grupe taka jak epoksydowa, karboksylowa lub wodorotlenowa razem z inna grupa funkcyjna albo razem z innym funkcyjnym atomem. Takimi grupami sa zwlaszcza dwufunkcyjne zwiazki organiczne, które jako funkcyjne grupy lub atomy zawieraja zwiazane z reszta alkilowa, atomy chloru lub bromu, grupy winylowe lub grupy alkiloestrów kwasów karboksylowych lub nie wiecej jak jedna grupe epoksydowa lub karboksylowa razem z inna grupa funkcyjna lub razem z innym funkcyjnym atomem.Jako szczególnie odpowiednie dwufunkcyjne zwiazki organiczne wymienia sie zwiazki alifatyczne, jak np. epichlorowcohydryna, jak eptoromohydry na# a zwlaszcza epichlorohydryna.Sposród innych dwufunkcyjnych zwiazków nalezy wyminic np. glicerynodwuchlorohydryne, kwas akrylo¬ wy, kwas metakrytowy i akrylonitryl.72355 3 Jako stanowiaca skladnik g) dwuamine stosuje sie zwlaszcza alifatyczna 11 l-rzed-monoamine, amoniak lub amine zawierajaca co najmniej dwie grupy aminowe i wylacznie aminy zawierajace zasadowe atomy azotu, w których grupy aminowe zawieraja co najmniej jeden atom wodoru zwiazany z atomem azotu.Jako uprzywilejowane aminy lll-rzedowe wymienia sie trójalkiloaminy o 3—12 atomach wegla, jak np. trójetyloamina, trój-n-propyloamina lub trój-n-butyloamina. Dwuaminy stosowane jako skladnik g) moga byc aminami alifatycznymi lub cykloalifatycznymi, a zwlaszcza zwiazkami zawierajacymi co najmniej jedna I-rzedo¬ wa grupe aminowa i druga grupe aminowa, w której co najmniej jeden atom wodoru zwiazany jest z atomem azotu.Jako skladnik g) moze byc równiez stosowany, jak wyzej wspomniano, amoniak, jednakze uprzywilejowa¬ ne sa zwiazki alifatyczne lub cykloalifatyczne zawierajace dwie l-rzed-grupy aminowe.Sposród alifatycznych amin odpowiednie sa zwlaszcza poliaminy, jak dwuetylenotrójamina, trójetylenote- tramina lub czteroetylenopentamina, jak równiez aminy o wzorze H2N-(CH2-CH2-NH)n-CH2-CH2-NH2, w którym n oznacza wartosc liczbowa 1—3.W przypadku stosowania mieszaniny amin, symbol n moze równiez przybierac wartosci posrednie miedzy 1 i 2.Jako aminy cykloalifatyczne odpowiednie sa zwlaszcza cykloalifatyczne dwuaminy o dwóch I-rzed-gru¬ pach aminowych, które poza dwoma atomami azotu grup aminowych zawieraja tylko atomy wegla i wodoru, tworzace nasycony 5—6 czlonowy uklad pierscieniowy, w którym jedna grupa aminowa zwiazana jest z jednym z atomów wegla ukladu pierscieniowego, zas druga grupa aminowa o wzorze H2N-CH2- zwiazana jest z innym atomem wegla ukladu pierscieniowego.Jako przyklady tego typu amin wymienia sie 3,5,5,-trójmetylo-1-amino-3-aminometylocykloheksan lub 1-amino-2-aminometylocyklopentan.Skladniki zaprawy poddaje sie odpowiednio reakqi ze soba, przy czym reagenty mozna wprowadzac w dowolnej kolejnosci. Dogodny jest sposób postepowania, w którym poddaje sie kolejno reakcji skladnika) ze skladnikiem b), albo skladniki a) i b) ze skladnikiem c). Reakcje skladnika c), z produktem otrzymanym ze skladników a) i b) mozna prowadzic równoczesnie w obecnosci skladnika c). Natomiast obowiazuje zasada, ze kondensacje ze skladnikiem d) lub f) prowadzi sie na koncu tj. przed dodaniem skladnika g).Niekiedy mozna równiez prowadzic równoczesna kondensacje skladników a), b) i c) i ewentualnie c'), po czym otrzymany produkt poddac reakcji ze skladnikami d), e) i f). W podanym wariancie skladniki a), b) i c) kondensuje sie korzystnie w temperaturze 80—120°C, zwlaszcza 100°C, przy czym dobiera sie takie proporcje poszczególnych skladników, aby przy 1 równowazniku molowym grup epoksydowych utrzymac proporcje równowaznika molowego wodoru zwiazanego z grupami aminowymi do grup karboksyIowych, jak 0,1 :1 do 1 :0,55.Mozna równiez skondensowac skladnik a) ze skladnikiem b) i otrzymany produkt poddac reakcji ze skladnikiem c) i ewentualnie w nastepnej 3 fazie reakcji ze skladnikami d), e) lub f), przy czym w tym wariancie skladniki a) i b) kondensuje sie korzystnie równiez w temperaturze 80—120°C, zwlaszcza okolo 100°C, dobierajac takie proporcje skladników, aby przy 1 równowazniku molowym grup epoksydowych mozna bylo utrzymac proporcje równowaznika molowego wodoru zwiazanego z atomem wzotu grupy aminowej, do grup karboksylowych, w zakresie 0,1—1 do 1—0,55.Proporcje zwiazku epoksydowego a) do alifatycznej aminy i kwasu c) lub bezwodnika kwasowego c'), sa w sposobie wedlug wynalazku tak dobrane, ze stosuje sie tak niewielki niedomiar zwiazku epoksydowego, ze na ogólna ilosc grup aminowych i kwasowych przypada mniej niz 1 grupa epoksydowa i dlatego tez produkt kondensacji zawiera koncowe grupy karboksylowe.Okreslenie „równowaznik grup aminowych" dotyczy zawsze ilosci atomów wodoru zwiazanego z grupami aminowymi.Grupy karboksylowe wystepujace w produkcie kondensacji charakteryzuje z zasady liczba kwasowa 20-80, zwlaszcza 35-60.Reakcje ze skladnikiem d) prowadzi sie z reguly w temperaturze 60—105°C, korzystnie w temperaturze okolo 100°C. Najczesciej reakcje te prowadzi sie w obecnosci malej ilosci organicznego rozpuszczalnika, jak np. n-butanol.Reakcje ze skladnikiem e) prowadzi sie jak wyzej wspomniano, równoczesnie ze skladnikiem c), natomiast reakcje ze skladnikiem f) prowadzi sie przed dodaniem skladnika g), w temperaturze okolo 60-120°C.Skladnik g) dodaje sie w temperaturze otoczenia lub w temperaturze podwyzszonej, tak, aby nastapilo zobojetnienie roztworu przy wytworzeniu soli i jesli nie stosuje sie aminy lll-rzedowej wówczas reakcja przebiega prawidlowo. W obu przypadkach tworza sie zdyspergowane produkty poliaddyej i lub produkty rozpuszczalne4 72355 w wodzie, przy czym do mieszaniny reakcyjnej najpózniej po zakonczeniu reakcji dodaje sie taka ilosc zwiazku zasadowego, aby próbka mieszaniny poreakcyjnej po rozcienczeniu woda wykazywala odczyn o wartosci pH 7,5—12, zwlaszcza 8—10. Jako zwiazki zasadowe stosuje sie zasady nieorganiczne lub organiczne zwlaszcza zasady o duzej lotnosci jak amoniak.Reakcje ze skladnikiem g) prowadzi sie celowo w temperaturze nie wyzszej jak 80°C, np. 60—70°C.Jesli jako skladnik g) stosuje sie amoniak lub inna trzeciorzedowa zasade, wówczas reakcje prowadzi sie korzystnie w temperaturze otoczenia. Otrzymane w ten sposób produkty kondensacji w postaci zawiesin lub roztworów, ewentualnie zadane amoniakiem i celowo rozpuszczalnikiem organicznym lub woda do uzyskania stezenia 10—40%, charakteryzuja sie wysoka trwaloscia.Jako organiczne rozpuszczalniki, w obecnosci których wytwarza sie produkt kondensacji odpowiednie sa przede wszystkim rozpuszczalniki organiczne rozpuszczalne w wodzie, zwlaszcza takie, które mieszaja sie z woda wdowolnych proporcjach jak np. dioksan, izopropanol, etanol i metanol itp. eter etylenoglikolo-n-butylowy [n oznacza glikol butylowy] i eter monobutylowy glikolu dwuetylenowego. Reakcje mozna jednak prowadzic równiez w obecnosci nierozpuszczalnych w wodzie rozpuszczlaników organicznych np. weglowodorów, jak benzyna, benzen, toluen, ksylen; chlorowcowane weglowodory, jak chlorek metylenu, bromek metylenu, chloroform, czterochlorek wegla, chlorek etylenu, bromek etylenu, s-czterochloroetan a zwlaszcza trójchloroety¬ len.Szczególnie cenne produkty wedlug wynalazku mozna otrzymac, jesli zwiazek zawierajacy grupy kwasu karboksylowego, uzyskany droga kondensacji nizej wymienionych produktów, jak zwiazku epoksydowego a), zawierajacego co najmniej dwie grupy epoksydowe, zwiazku b), stanowiacego amine alifatyczna o wysokim ciezarze czasteczkowym, zwiazku c) stanowiacego alifatyczny, nasycony kwas dwukarboksylowy o co najmniej 7 atomach wegla, oraz ewentualnie izwiazku d) stanowiacego kondensat wstepny aminoplastu, zawierajacy grupy alkiloeterowe, uzyty najwyzej w ilosci 10% wagowych w przeliczeniu na ogólna ilosc pozostalych skladników, poddaje sie reakcji albo ze zwiazkiem g) stanowiacym amine o co najmniej dwóch grupach aminowych, zawierajaca zasadowe atomy azotu, w której kazda z grup aminowych zawiera co najmniej latom wodoru zwiazany z atomem azotu, albo z amoniakiem w srodowisku organicznego rozptiszczlanika, przy utrzymaniu proporcji równowaznika grup kwasowych do równowaznika wodorów zwiazanych z azotem grupy aminowej lub amoniaku, jak 1 :1—10, przy czym najpózniej bezposrednio po zakonczeniu reakcji dodaje sie taka ilosc zasady, aby próbka otrzymanego produktu kondensacji wykazywala po rozcienczeniu woda odczyn o zawartosci pH 7,5-12,0.Jako szczególnie cenne wymienia sie produkty kondensacji uzyskane w powyzszy sposób z wymienionych uprzednio jakozwiazki uprzywilejowane skladników a), b), c) i d) oraz dwuamin.Zaprawy wedlug wynalazku moga byc stosowane do najrozmaitszych celów, jednak przede wszystkim jako srodki wykanczalnicze w przemysle wlókienniczym, a zwlaszcza zapobiegajace spilsnianiu welny, przez napawa¬ nie welny z wodnej kapieli zawierajacej ewentualnie niewielkie ilosci dodatków jak srodki powierzchniowe czynne i dyspergujace. Tkanine po napawaniu suszy sie a nastepnie poddaje obróbce w podwyzszonej temperatu¬ rze* Korzystny jest zwlaszcza taki sposób postepowania wedlug którego welne poddaje sie barwieniu i uodpornieniu na spilsnianie, przy czym postepuje sie wedlug dowolnej kolejnosci i np. barwienie prowadzi sie metoda ciagniecia barwnika z kapieli, a nastepnie poddaje obróbce zaprawa w temperaturze 20—100°C przy wartosci pH 7—2. Procesy barwienia i uodpornienia na spilsnianie mozna odpowiednio laczyc i prowadzic w tej samej aparaturze bez potrzeby wyjmowania welny z aparatury.Barwienie prowadzi sie w znany sposób za pomoca dowolnych odpowiednich do barwienia welny barwników, jak barwniki kwasowe, zwiazki kompleksowe metali 1:1 lub 1 :2 z barwnikami lub barwniki reaktywne. W procesie barwienia mozna równiez stosowac rózne dodatki stosowane przy barwieniu welny jak kwas siarkowy, kwas octowy, siarczan sodu, siarczan amonu oraz srodki wyrównujace, jak zwlaszcza zwiazki poliglikolowe wysokoczasteczkowych amin alifatycznych ewentualnie o czwartorzedowych i/lub zestryfikowa- nych grupach wodorotlenowych za pomoca wielozasadowych kwasów.Kapiel stosowana do uodpornienia na spilsnianie poza zaprawa wedlug wynalazku o charakterze produktu poliaddycyjnego, zawiera odpowiednia ilosc kwasu konieczna dla utrzymania kwasnego srodowiska, jak kwas siarkowy, kwas solny, szczawiowy, a zwlaszcza octowy, jak równiez moze zawierac jeszcze sole jak siarczyn sodu lub tiosiarczan sodu, oraz rózne zazwyczaj stosowane dodatki jak srodki nadajace miekki chwyt lub srodki wybielajace, jak np. nadtlenek wodoru.Zazwyczaj, zaprawe wedlug wynalazku stosuje sie w ilosci 0,5-5%, korzystnie 1,2-4,0% czystego zwiazku (bez rozpuszczalnika i wody) w przeliczeniu na ciezar welny. Proces napawania prowadzi sie w temperaturze72355 5 20-100°Cr korzystnie 35—100°C, przy czym wymagane jest praktycznie calkowite utrwalenie naniesionego produktu poliaddycji, zazwyczaj w ciagu 5—60 minut. Kolejnosc prowadzenia obu procesów jest dowolna, jednak korzystnie jest najpierw welne wybarwic a pózniej poddac ja uodpornieniu na spilsnianie.Polaczone procesy barwienia welny i uodporniania na spilsnianie szczególnie dogodnie prowadzi sie w odpowiedniej aparaturze, gdzie unieruchomiony material wybarwiany jest w przeplywajacej lub mieszanej kapieli.Trwalosc zaprawy mozna ewentualnie poprawic jesli przed napawaniem zaprawa, welne podda sie obróbce rozcienczonym, wodnym roztworem kwasu dwuchloroizocyjanurowego lub jego soli z metalem alkalicznym. Przy uzyciu kapieli o wysokiej zawartosci rozpuszczalników organicznych, a zwlaszcza rozpuszczalników nierozpusz¬ czalnych w wodzie lub calkiem bezwodnych, albo tylko wylacznie zawierajacych rozpuszczalniki organiczne, proces prowadzi sie celowo w zamknietej aparaturze, takiej jak stosowana w chemicznych procesach czyszczenia na sucho. Zaprawa moze byc równiez stosowana jako srodek klejacy papier.Zaprawa wedlug wynalazku umozliwia dobre utrwalenie barwników, zwlaszcza reaktywnych, na materia¬ lach wlókienniczych, co miedzy innymi przejawia sie w poprawieniu odpornosci na pot.Materialy wlókiennicze po obróbce zaprawa wedlug wynalazku wykazuja znaczne poprawienie wlasciwos¬ ci mechanicznych, jak zwiekszenie wytrzymalosci na rozerwanie, rozciaganie, szorowanie^ skrecanie itp. Zaprawe mozna równiez stosowac w rozpuszczalniku organicznym, tj. w postaci roztworu lub dyspersji, przy czym jak rozpuszczalniki odpowiednie sa wyzej wymienione, stosowane przy wytwarzaniu zaprawy.Jesli produkt kondensacji, stanowiacy zaprawe jest nierozpuszczalny w rozpuszczalniku organicznym nie mieszajacym sie z woda, wówczas mozna go zdyspergowac w nierozpuszczalnym w wodzie srodowisku np. przez zmieszanie z rozpuszczalnikiem w obecnosci srodka powierzchniowo-czynnego lub korzystniej przez wytworzenie zawiesiny produktu w srodku powierzchniowo czynnym, i nastepne wprowadzenie tej zawiesiny do rozpuszczal¬ nika. W powyzszy sposób uzyskuje sie stabilne zawiesiny. Zawiesiny takie stosuje sie podobnie jak w roztworach wodnych.Sposób wedlug wynalazku wyjasniaja nizej podane przyklady, w których o ile nie zaznaczono inaczej % oznaczaja % wagowe, a symbol LK oznacza liczbe kv/asowa.Przyklad I. 98 g zwiazku epoksydowego zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego z 2,2-dwu-(4'-hydroksyfenolo)-propanu i epichlorohydryny, poddano reakcji z 54,2 g mieszaniny wytworzonej z 1-aminoeikoza nu i 1-aminodokozanu (zawierajacej 0,35 równowaznika grup aminowych) i47g kwasu azelainowego zawierajacego 0,5 równowaznika grup kwasowych, w ciagu 2 godzin, w temperaturze 100°C przy mieszaniu w atmosferze azotu. Nastepnie do mieszaniny dodano 80% roztwór n-butanolowy produktu uzyskanego z 54,2 g szesciometylolomelaminy-dwu- i trójbutyloeteru (tj. mieszanine eterów dwu- i trój-n-butylo- wych wysokometylolowanej melaminy) i mieszano w ciagu jeszcze 1 godziny w temperaturze 10Q°C. Po rozcien- eniu 240 g monobutyloeteru glikolu etylenowego otrzymano 50% produkt o sredniej lepkosci, charakteryzuja¬ cy sie LK 46,4. 121 g wyzej otrzymanego 50% produktu zawierajacego 0,05 równowaznika grup kwasowych ogrzewano wciagu 1 godziny w temperaturze 60° C, z 12,2 g trój ety Ienotetraminy zawierajacej 0,5 równowaznika grup aminowych. Po rozcienczeniu 225 g monobutyloeteru glikolu etylenowego otrzymano klarowny roztwór.Preparat po rozcienczeniu woda wykazuje odczyn o wartosci pH 9,7.Przyklad II. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, poddano reakcji z 54,2 g produktu zawierajacego 0,35 równowaznika grup aminowych (uzyskanego z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu), jak i z 60,6 g kwasu sebacynowego zawierajacego 0,6 równowaznika grup karboksylowych, prowadzonej przy mieszaniu, w atmosfe¬ rze azotu, wciagu 2 godzin w temperaturze 100°C. Nastepnie dodano 80% roztwór n-butanolowy 54,2 g eteru dwu- i trójbuty Iowego szesciometylolomelaminy, po czym mieszano jeszcze w ciagu nastepnej 1 godziny, w temperaturze 100PC.Po rozcienczeniu 253 g eteru monobutylowego etylenowego otrzymano 50% produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 58,4. 192 g wyzej otrzymanego 50% produktu zawierajacego 0,1 równowaznika grup kwasowych mieszano wciagu 1 godziny, w temperaturze 60°C, z 24,4 g trójetylenotetraminy (zawierajacej 1,0 równowaznika grup aminowych).Po rozcienczeniu mieszaniny poreakcyjnej 371,6 g eteru monobutylowego glikolu etylenowego i dodaniu 9g 24% amoniaku uzyskano klarowny roztwór, mieszajacy sie nieograniczenie z woda. Wartosc pH roztworu wynosila 9,8.Przyklad III. 98g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, ogrzewano w ciagu 5 godzin, w temperaturze 100°C,6 72355 z produktem uzyskanym z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokózanu, jak i 50,5 g kwasu sebacynowego (zawierajacego 0,5 równowaznika grup kwasowych) przy czym reakcje prowadzono przy mieszaniu, w atmosferze azotu.Nastepnie do mieszaniny poreakcyjnej dodano 80% roztwór butanolowy 54,2 g dwu- i trójbutyloeteru szesciome- tylolomelaminy i mieszano jeszcze wciagu nastepnej 1 godziny w temperaturze 100°C. Po rozcienczeniu 243 g monobutyloeteru glikolu etylenowego otrzymano 50% produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 45. 124,2 g wyzej otrzymanego 50% produktu (zawierajacego 0,05 równowaznika grup kwasowych) i 12,2 g trójetylenotetraminy (zawierajacej 0,5 równowaznika grup aminowych), mieszajac ogrzewano w ciagu 1 godziny w temperaturze 60°C. Po rozcienczeniu 226 g monobutyloeteru glikolu etylenowego otrzymano klarowny roztwór mieszajacy sie nieorganicznie z woda. Wartosc pH roztworu wynosila 9,5.Przyklad IV. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, ogrzewano w ciagu 2 godzin, w temperaturze 100°C, z 54,2 g produktu (zawierajacego 0,35 równowaznika grup aminowych), uzyskanego z 1-aminoeikozanu i 1-ami¬ nodokozanu, jak i 45,4 g kwasu sebacynowego (zawierajacego 0,45 równowaznika grup kwasowych), przy czym reakcje prowadzono przy mieszaniu, w atmosferze azotu. Nastepnie dodano 80% roztwór butanolowy 54,2 g eteru dwu- i trójbutylowego szesckmetyklome!aminy i mieszano jeszcze w ciagu 1 godziny w temperaturze 100°C. Po rozcienczeniu 238 g monobutyloeteru glikolu etylenowego uzyskano 50% produkt a sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 41,3. 135,5 g wyzej otrzymanego 50% produktu [zawierajacego 0,05 równowaznika grup kwasowych] i 12,2g trójetylenotetraminy [zawierajacej 0r5 równowaznika grup aminowych], mieszajac ogrzewano w ciagu 1 godziny, w temperaturze 60°C. Po rozcienczeniu 242 g monobutyloeteru glikolu etylenowego i dodaniu 6,4 g 24% amoniaku, otrzymano klarowny roztwór, mieszajacy sie nieograniczenie z woda. Wartosc pH roztworu wynosi¬ la 9,9.Przyklad V. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, ogrzewano w ciagu 2 godzin w temperaturze 100°C, z 54,2 g produktu, uzyskanego z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu, [zawierajacego 0,35 równowaznika grup aminowych] oraz z 50,5 g kwasu sebacynowego [zawierajacego 0,5 równowaznika grup kwasowych], przy czym reakqe prowadzono przy mieszaniu, w atmosferze azotu. Po rozcienczeniu mieszaniny poreakcyjnej 202,7 g monobutyloeteru glikolu etylenowego otrzymano z 50% produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy • sie LK57,8. 145,5 g wyzej otrzymanego 50% produktu [zawierajacego 0,075 równowaznika grup kwasowych] i 18,3 g • trójetylenotetraminy [zawierajacej 0,75 równowaznika grup aminowych] ogrzewano w ciagu 1 godziny w tempe¬ raturze 60°C, po czym mieszanine poreakcyjna rozcienczono 281 g monobutyloeteru glikolu etylenowego.Otrzymano klarowny roztwór mieszajacy sie nieograniczenie z woda. Wartosc pK otrzymanego roztworu wynosila 10,1.Przyklad VI. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac ogrzewano w ciagu 3 godzin w temperatu¬ rze 100°C. Z 31 g produktu, uzyskanego z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu, [zawierajacego 0,2 równowazni¬ ka grup aminowych] oraz z 50 g n-butyloglikolu. Nastepnie dodano 40,1 g kwasu pimelinowego [zawierajacego 0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C, po czym mieszanine rozcienczono 119 g n-butyloglikolu i mieszano az do oziebienia. Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci charakteryzujacy sie LK 70. 150 g wyzej otrzymanego 50% produktu zadano 25 g trójetyloaminy oraz 12 g n-butyloglikolu. Otrzymano . klarowny roztwór, zawierajacy 40% suchej pozostalosci. Próbka tego roztworu, po rozcienczeniu odjonizowana woda (1 :20), ma odczyn alkaliczny o wartosci pH 10,5.W analogiczny sposób postepuje sie z produktami wytworzonymi wedlug przykladów VII-XXIV, XXVI-XXVIII i XXIX-XXXV.Przyklad VII. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac, ogrzewano w ciagu 3 godzin, w temperatu¬ rze 100°C, z 31 g produktu, wytworzonego z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu, [zawierajacego 0,2 równow¬ aznika grup aminowych] oraz z 50 g butylogi ikolu. Nastepnie dodano 58,6 g kwasu dodekanodwukarboksylowe- go [zawierajacego 0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano dalej wciagu 3godzin w temperaturze 100°.Po rozcienczeniu mieszaniny poreakcyjnej 137g n-butyloglikolu otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacego sie LK 65,5.Przyklad VIII. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac, ogrzewano w ciagu 3 godzin, w temperatu-72355 7 rze 100°C, z 31 g produktu wytworzonego z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu, [zawierajacego 0,2 równowaz¬ nika grup aminowych] oraz z 50 g buty logiikolu. Nastepnie dodano 14,75 g heksanodiolu -1,6 [zawierajacego 0,25 równowaznika grup hydroksylowych] i 50,5 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych], po czym mieszano jeszcze w ciagu 3 godzin, w temperaturze 100°C, W koncu mieszanine poreakcyjna rozcienczo¬ no 144 g n-butylogi ikolu i mieszano az do oziebienia. Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 63.Przyklad IX. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac, ogrzewano w ciagu 5 godzin, w temperatu¬ rze 100°C, z 54,2 g produktu wytworzonego z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu [zawierajacego 0,35 równo¬ waznika grup aminowych], oraz z50g n-butyloglikolu. Nastepnie dodano 60,6 g kwasu sebacynowego [0,6 g równowaznika grup kwasowych] i mieszano w ciagu nastepnych 5 godzin w temperaturze 100°C, po czym dodano 16,2 g epichlorohydryny [0,175 M] i mieszano jeszcze wciagu 5 godzin, w temperaturze 100°C. Nastep¬ nie mieszanine poreakcyjna rozcienczono 179 g n-butyloglikolu i mieszano dalej az do ostygniecia. Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 64.Przyklad X. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac, ogrzewano w ciagu 5 godzin w temperatu¬ rze 100°C, z 31 g produktu, wytworzonego z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu, [zawierajacego 0,2 równo¬ waznika grup aminowych] oraz z50g n-butyloglikolu. Nastepnie dodano 50,5 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i 7,4 g bezwodnika kwasu ftalowego [0,1 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze wciagu 5 godzin w temperaturze 100°C, po czym dodano 9,25 g [0,1 M] epichlorohydryny i mieszano dalej wciagu nastepnych 5 godzin w temperaturze 100°C i po rozcienczeniu mieszaniny poreakcyjnej 146 g n-butyloglikolu mieszano do ostygniecia. Otrzymano klarowny produkt o niskiej lepkosci, charakteryzuja¬ cy sie LK 67.Przyklad XI. 98 g produktu, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac, ogrzewano w ciagu 3 godzin w temperaturze 100°C, z 31 g produktu, wytworzonego z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu, [zawierajacego 0,2 równowaznika grup amino¬ wych] oraz z50g n-butyloglikolu. Nastepnie dodano 17,7 g heksanodiolu — 1,6 [0,3 równowaznika grup hydroksylowych] i 50,5 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze wciagu 3 godzin, w temperaturze 100°C, po czym dodano 4,6 g epichlorohydryny [0,05 M] i mieszano wciagu nastepnych 3 godzin, w temperaturze 100°C i po rozcienczeniu mieszaniny poreakcyjnej 151,8 g n-butyloglikolu mieszano az do ostygniecia. Otrzymano klarowny produkt o niskiej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 43,6.Przyklad XII. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac, ogrzewano w ciagu 3 godzin w temperatu¬ rze 100°C, z 31 g produktu wytworzonego z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu [zawierajacego 0,2 równowaz¬ nika grup aminowych], oraz z50g n-butyloglikolu. Nastepnie dodano 50,5 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i 9,8 g bezwodnika kwasu maleinowego [0,2 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze wciagu 3 godzin, w temperaturze 100°C, po czym dodano jeszcze 9,25 g epichlorohydryny [0,1 M] i mieszano dalej wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C i po rozcienczeniu mieszaniny poreakcyjnej 148,5 g n-butyloglikolu mieszano az do ostygniecia. Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakte¬ ryzujacy sie LK 60,3.Przyklad XIII. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac, ogrzewano w ciagu 3 godzin, w temperatu¬ rze 100°C, z 31 g produktu wytworzonego z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu, [zawierajacego 0,2 równowaz¬ nika grup aminowych] oraz z50g n-butyloglikolu. Nastepnie dodano 14,75g heksanodiolu -1,6 [0,25 równowaznika grup hydroksylowych] i 50,5 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze wciagu 3 godzin, w temperaturze 100°C. Po oziebieniu mieszaniny do temperatury 60°C dodano 6,5 g glicerylodwuchlorohydryny (0,05 M) i mieszano dalej w ciagu 3 godzin, w temperaturze 60°C i po rozcienczeniu mieszaniny reakcyjnej 150,7 g n-butyloglikolu mieszan© az do ostygniecia. Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacej sie LK 61,5.Przyklad XIV. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac, ogrzewano w ciagu 3 godzin, w temperatu¬ rze 100°C, z 31 g produktu, wytworzonego z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu, [zawierajacego 0,2 równo¬ waznika grup aminowych], oraz z50g n-butyloglikolu. Nastepnie dodano 44,5 g (0,1 M) polipropylenoglikolu i 50,5g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze wciagu 3godzin, w temperaturze 100°C, po czym dodano 9,25 g (0,1 M) epichlorohydryny i mieszano w ciagu dalszych 3 godzin8 72355 w temperaturze 100°C i mieszanine rozcienczono 183,25 g r.-butyloglikolu. Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 31.Przyklad XV. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac ogrzewano w ciagu 3 godzin, w temperatu¬ rze 100°C, z 18,6 g lauryloaminy [0,2 równowaznika grup aminowych] i 45 g n-butyloglikolu, po czym dodano 50,5 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano dalej w ciagu nastepnych 3 godzin, w temperaturze 100°C. W koncu do mieszaniny reakcyjnej dodano 5,3 g (0,1 M) akrylonitrylu i mieszano w ciagu 3 godzin, w temperaturze 100°C, po czym mieszanina rozcienczono 127g n-butyloglikolu i mieszano az do ostygniecia. Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 65,8.Przyklad XVI. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac, ogrzewano w ciagu 3 godzin, w temperatu¬ rze 100°C, z 27 g stearyloaminy [0,2 równowaznika grup aminowych] i 50 g n-butyloglikolu, po czym dodano 50,5 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano dalej w ciagu 3 godzin w temperatu¬ rze 100°C. W koncu do mieszaniny reakcyjnej dodano 10,2 g (0,1 M) bezwodnika kwasu octowego i mieszano wciagu dalszych 3 godzin, w temperaturze 100°C, po czym dodano 135 g n-butyloglikolu i mieszano az do ostygniecia. Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 91,7.Przyklad XVII. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac, ogrzewano w ciagu 2 godzin, w temperatu¬ rze 100°C, z 54,2 g produktu wytworzonego z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu [zawierajacego 0,35 równo¬ waznika grup aminowych], oraz z 47 g kwasu azelainowego [0,5 równowaznika grup kwasowych], po czym dodano 80% roztwór w n-butanolu 54,2 g szesciometylolomelaminy-dwu- i trójbutylowego eteru i mieszano jeszcze wciagu 1 godziny w temperaturze 100°C. Nastepnie mieszanine poreakcyjna rozcienczono 240 g n-butyloglikolu. Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 48,2.Przyklad XVIII. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika giup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac ogrzewano w ciagu 2 godzin, w temperatu¬ rze 100°C, z 31 g mieszaniny 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu [zawierajacej 0,2 równowaznika grup aminowych] i 50 g n-butyloglikolu, po czym dodano 50,5 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze w ciagu 2 godzin, w temperaturze 100°C. Nastepnie do mieszaniny dodano 12,4 g glikolu etylenowego [0,4 równowaznika grup hydroksylowych] i mieszano w ciagu nastepnych 2 godzin w tempe¬ raturze 100°C. Po dodaniu 80% roztworu w n-butanolu 54,2 g eteru dwu- i trójbutylowego szesciometylolomela- miny mieszano jeszcze wciagu 2 godzin w temperaturze 100°C, po czym mieszanine rozcienczono 182 g n-butyloglikolu. Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 42,9.P r z y k l a d XIX. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, mieszajac, ogrzewano w ciagu 3 godzin, w temperaturze 100°C, z 46 g mieszaniny 1-aminoeikozanu i 1-aminodo¬ kozanu [zawierajacej 0,3 równowaznika grup aminowych], po czym dodano 60,6 g kwasu sebacynowego [0,6 równowaznika grup kwasowych] i mieszano dalej wciagu 3 godzin, w temperaturze 100°C. Nastepnie dodano 13,9 g (0,15 M) epichlorohydryny i mieszano jeszcze 3 godziny w temperaturze 100°C, po czym rozcienczono 225 g n-butyloglikolu, mieszanine ostudzono do temperatury 70°C i zadano 80% roztworem butanolowym 93,5 g eteru dwu- i trójbutylowego szesciometylolomelaminy i mieszano jeszcze w ciagu 30 minut, w temperatu¬ rze 70°C, po czym ostudzono do temperatury otoczenia.Przyklad XX. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac, ogrzewano w ciagu 3 godzin w temperatu¬ rze 100°C, z31g mieszaniny 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanem [zawierajacej 0,2 równowaznika grup aminowych] po czym dodano 17,7 g heksanodiolu — 1,6 [0,3 równowaznika grup hydroksylowych] i 50,5 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze w ciagu 3 godzin w temperaturze 100°C. Nastepnie dodano 4,6 g (0,05 M) epichlorohydryny i mieszano dalej wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C, przy czym mieszanine rozcienczono 207,9 g n-butyloglikolu i ochlodzono do temperatury 70°C, zadano 80% roztworem n-butanolowym 93,5 g eteru dwu- i trójbutylowego szesciometylolomelaminy i mieszano jeszcze w Ciagu 30 minut w temperaturze 70°C, a w koncu mieszanine oziebiono do temperatury otoczenia.Przyklad XXI. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac ogrzewano w ciagu 3 godzin, w temperatu¬ rze 100°C, z31g mieszaniny 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu [zawierajacej 0,2 równowaznika grup aminowych] i 50g n-butyloglikolu, po czym dodano 9,5 g 1,2-propylenoglikolu [0,25 równowaznika grup hydroksylowych], 40,4 g kwasu sebacynowego [0,4 równowaznika grup kwasowych] i 7,4 g bezwodnika kwasu ftalowego [0,1 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C.72 355 9 Nastepnie mieszanine rozcienczono 136 g n-butyloglikolu i mieszano az do ostygniecia. Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 57.Przyklad XXII. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac, ogrzewano w ciagu 3 godzin, w temperatu¬ rze 100°C, z 31 g mieszaniny 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu [zawierajacej 0,25 równowaznika grup aminowych] i 50 g n-butyloglikolu, po czym dodano 11,25 g 1,4-butandiolu [0,25 równowaznika grup hydroksy¬ lowych], 505 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i 7,4 g bezwodnika kwasu ftalowego [0,1 równowaznika grup kwasowych] i mieszano wciagu nastepnych 3 godzin w temperaturze 100°C. Nastepnie dodano 9,25 g (0,1 M) epichlorohydryny i mieszano jeszcze wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C, po czym mieszanine rozcienczono 157 g n-butyloglikolu i mieszano az do ostygniecia.Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie L'K 43,6.Przyklad XXIII. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac ogrzewano w ciagu 3 godzin, w temperatu¬ rze 100°C, z 31 g mieszaniny 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu [zawierajacej 0,30 równowaznika grup aminowych] i 50 g n-butyloglikolu, po czym dodano 22,5 g trójetanoloaminy [0,3 równowaznika grup hydroksy¬ lowych], 50,5 g [0,5 równowaznika grup kwasowych] kwasu sebacynowego i mieszano jeszcze w ciagu. 3 godzin w temperaturze 100°C. Nastepnie dodano 4,6 g epichlorohydryny (0,05 M) i mieszano jeszcze w ciagu 3 godzin w temperaturze 100°C, po czym rozcienczono 156,6g n-butyloglikolu i mieszano az do ostygniecia. Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 48.Przyklad XXIV. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup epoksydowych, vytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac ogrzewano w ciagu 3 godzin w temperatu¬ rze 100°C, z 31 g produktu [zawierajacego 0,2 równowaznika grup aminowych] wytworzonego z 1-aminoeikoza¬ nu i 1-aminodokozanu i 50 g butyloglikolu, po c/.ym dodano 15,9 g dwuetylenoglikolu [0,3 równowaznika grup hydroksylowych] i 50,5 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C. Nastepnie do mieszaniny reakcyjnej dodano 4,6 g (0,5 M) epichlorohydryny i mieszano jeszcze wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C, po czym dodano 150 g n-butylóglikolu i mieszano dalej az do ostygniecia. Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 47,8.Przyklad XXV. 98 g zwiazku epoksydowego, zawierajacego 0,5 równowaznika grup kwasowych, wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, mieszajac ogrzewano w ciagu 3 godzin, w temperatu¬ rze 100°C, z mieszanina wytworzona z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu i 50 g n-butyloglikolu, po czym dodano 15,6 g Neopentyloglikolu [0,3 równowaznika grup hydroksylowych] i 50,5 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C. Nastepnie dodano 4,6 g (0,05 M epichlorohydryny) i mieszano jeszcze w ciagu 3 godzin w temperaturze 100°C, po czym mieszanine poreakcyjna rozcienczono 149,7 g n-butyloglikolu i mieszano dalej az do ostygniecia. Otrzymano klarowny produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 47,5.Nastepnie wytworzono 5 produktów, oznaczonych kolejno symbolami a, b, c, d, e, f wedlug nizej podanego sposobu.Otrzymywanie produktu a) 177 g 50% produktu zawierajacego 0,075 równowaznika, wytworzonego wedlug wyzej podanego sposobu, oraz 31 g dwuetylenotrojaminy (1,5 równowaznika grup aminowych) i 12,5 g butyloglikolu, ogrzewano wciagu 1 godziny, w temperaturze 60°C. Po dodaniu 20 g 24% roztworu amoniaku i 194 g butyloglikolu otrzymano klarowny roztwór o niskiej lepkosci, o wartosci pH 10,3.Przyklad XXVI. 78 g zwiazku epoksydowego o wzorze 1 [0,5 równowaznika grup epoksydowych] i 31 g [0,2 równowaznika grup amindtoych] mieszaniny, wytworzonej z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu i 50 g butyloglikolu, mieszajac, ogrzewano wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C, po czym dodano 17,7 g , heksandiolu - 1,6 [0,3 równowaznika grup hydroksylowych] i 50,5 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C. Nastepnie do mieszaniny reakcyj¬ nej dodano 4,6 g epichlorohydryny i mieszano jeszcze wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C, po czym rozcienczono 132 g butyloglikolu i mieszano az do ostygniecia. Otrzymano klarowny roztwór o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 42,6.Przyklad XXVII. 392 g zwiazku epoksydowego [2 równowazniki grup epoksydowych], wytworzono wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, oraz 310 g mieszaniny [2 równowazniki grup aminowych] uzyskanej z 1-aminokozanu i 1-aminodokozanu oraz 200 g dioksanu, mieszajac ogrzewano w ciagu 3 godzin w temperaturze 100°C, po czym dodano 70,8 g heksandiolu - 1,6 [1,2 równowazniki grup hydroksylowych] i202g kwasu sebacynowego [2 równowazniki grup kwasowych] i mieszano jeszcze wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C Nastepnie dodano 37 g (0,4 M) epichlorohydryny i mieszano jeszcze w ciagu 3 godzin w temperaturze 100°C, po10 72355 czym mieszanine rozcienczono 812 g dwuoksanu i mieszano do ostygniecia. Otrzymano roztwór o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 81,5.Wytwarzanie produktu b). 177 g 50% produktu [0,75 równowaznika grup kwasowych], otrzymanego wedlug wyzej podanego sposobu oraz 40,6 g czteroetylenopentaminy [1,5 równowaznika grup aminowych] i 3 g butyloglikolu, mieszajac ogrzewano wciagu 1 godziny, w temperaturze 60°C. Po dodaniu 50g 25% roztworu amoniaku i 163 g butyloglikolu otrzymano roztwór o niskiej lepkosci, charakteryzujacy sie wartoscia pH 10,4.Wytwarzanie produktu c). 236 g 50% produktu [0,1 równowaznika grup kwasowych], otrzymanego wedlug wyzej podanego sposobu i 85 g izoforonodwuaminy, stanowiacej 1 -amino-3-aminometyló-3, 5,5-trójmetylocyklo- heksati, [2 równowazniki grup aminowych] oraz 20 g 24% roztworu amoniaku i 248 g butyloglikolu zmieszano w temperaturze otoczenia. Otrzymano roztwór o niskiej lepkosci, charakteryzujacy sie wartoscia pH 10,8.Wytwarzanie produktu d). Do 200 g 50% produktu, (otrzymanego w wyzej podany sposób) dodano 21 g 24% roztworu amoniaku i dokladnie wymieszano, po czym mieszanina poreakcyjna rozcienczono 279 g butyloglikolu. Otrzymano roztwór o niskiej lepkosci, charakteryzujacy sie wartoscia pH 8,5.Wytwarzanie produktu e). 177 g 50% produktu, otrzymanego wedlug wyzej podanego sposobu zadano 44 g trójetanoloaminy. Otrzymano produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie wartoscia pH 8,5.Wytwarzanie produktu f). 234 g 50% produktu otrzymanego wedlug wyzej podanego sposobu zadano 71 g trój n-propylenoaminy i 20 g 24% roztworu amoniaku oraz 159 g butyloglikolu. Otrzyrtiano roztwór o niskiej lepkosci, charakteryzujacy sie wartoscia pH 10,0.Przyklad XXVIII. 98 g zwiazku epoksydowego [0,5 równowaznika grup epoksydowych], wytworzo¬ nego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, oraz 31 g [0,2 równowaznika grup aminowych] mieszaniny wytworzonej z 1 -a minoei koza nu i 1-aminodokozanu i 50 g butyloglikolu, mieszajac ogrzewano wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C. Nastepnie dodano 15,6g Neopentyloglikolu [0,3 równowaznika grup aminowych] i 50,5g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze wciagu 3godzin w temperaturze 100°C, po czym dodano 9,25 g (0,1 M) epichlorohydryny i mieszano w ciagu 3 godzin w tempe¬ raturze 100°C. Mieszanina poreakcyjna rozcienczono 154 g trójchloroetylenu i mieszano az do ostygniecia.Otrzymano klarowny roztwór o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 36. 100 g 50% produktu otrzymanego w podany wyzej sposób i 10 g 50% roztworu produktu przylaczenia 70 M tlenku etylenu do mieszaniny amin alifatycznych (C16—C22 zmieszano energicznie, po czym rozcienczono odjonizowana woda. Otrzymano subtelna emulsje o niskiej lepkosci, zawierajaca 20% czynnej substancji.Przyklad XXIX. 98 g zwiazku epoksydowego [0,5 równowaznika griip epoksydowych], wytworzone¬ go wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, oraz 31 g [0,2 równowaznika grup aminowych] mieszaniny wytworzonej z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu i 50 g butyloglikolu, mieszajac, ogrzewano w ciagu 3 godzin w temperaturze 100°C, po czym dodano 17,7 g heksandiolu - 1,6 [0,3 równowaznika grup hydroksylowych] i 50,5g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze wciagu 3godzin wtemperaturze 100°C. Nastepnie mieszanine poreakcyjna rozcienczono 147,6 g butyloglikolu i mieszano az do ostygniecia. Otrzymano klarowny roztwór o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 66.Przyklad XXX. 98 g zwiazku epoksydowego [0,5 równowaznika grup epoksydowych], wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, oraz 31 g mieszaniny wytworzonej z 1-aminoeikozanu i 1-aminodo¬ kozanu [0,2 równowaznika grup aminowych] i 55,5g butyloglikolu, mieszajac ogrzewano wciagu 3godzin w temperaturze 100°C, po czym dodano 17,7 g heksandiolu — 1,6 [0,3 równowaznika grup kwasowych] i 50,5 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano dalej wciagu 3godzin, wtemperaturze 100°C.Nastepnie do mieszaniny poreakcyjnej dodano 3,6 g (0,05 M) kwasu akrylowego i mieszano jeszcze w ciagu 3godzin wtemperaturze 100°C, po czym mieszanine rozcienczono 145,3g butyloglikolu i mieszano az do ostygniecia. Otrzymano klarowny roztwór o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 71,5.Przyklad XXXI. 98 g zwiazku epoksydowego [0,5 równowaznika grup epoksydowych], wytworzone¬ go wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, oraz 31 g mieszaniny wytworzonej z 1-aminoeikozanu i 1-amino¬ dokozanu [0,2 równowaznika grup aminowych] i 55,5 g butyloglikolu ogrzewano w ciagu 3 godzin w temperatu¬ rze 100°C, po czym dodano 17,7 g heksandiolu — 1,6 [0,3 równowaznika grup hydroksylowych] i 50,5 g kwasu sebacynowego [0,5 równowaznika grup kwasowych] i mieszano jeszcze wciagu 3godzin wtemperaturze 100°C.Nastepnie dodano 3,2 g (0,025 M) glicydylometakrylanu i mieszano jeszcze wciagu 3 godzin wtemperaturze 100°C, po czym rozcienczono 145,4 g butyloglikolu i mieszano az do ostygniecia. Otrzymano klarowny roztwór o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 56,9.Przyklad XXXII. 98 g zwiazku epoksydowego [0,5 równowaznika grup epoksydowych] wytworzone¬ go wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, oraz 31 g mieszaniny wytworzonej z 1-aminoeikozanu i 1-amino-72355 11 dokozanu [0,2 równowaznika grup aminowych] i 55,5 g butyloglikolu, mieszajac ogrzewano w ciagu 3 godzin w temperaturze 100°C, po czym dodano 17,7 g heksandiolu — 1,6 i 50,5 g kwasu sebacynowego i mieszano dalej wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C. Nastepnie dodano 5,1 g [0,05 M] metyloloakryloamidu i mieszano jeszcze wciagu 3 godzin w temperaturze 100°C, po czym mieszanine poreakcyjna rozcienczono 146,9 g butyloglikolu i mieszano az do ostygniecia. Otrzymano klarowny roztwór, o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 59.Przyklad XXXIII. 98 g zwiazku epoksydowego [0,5 równowaznika grup epoksydowych] oraz 54,2 g mieszaniny z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu [0,35 równowaznika grup aminowych], jak i 60,6 g kwasu sebacynowego [0,6 równowaznika grup aminowych], mieszajac ogrzewano w ciagu 3 godzin w temperaturze 100°C. Nastepnie do mieszaniny poreakcyjnej dodano 66,3 g eteru metylowego szesciometylolomelaminy i mieszano dalej wciagu 1 godziny w temperaturze 100°C, po czym mieszanine rozcienczono 279 g butyloglikolu i mieszano do ostygniecia. Otrzymano produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 61.Przyklad XXXIV. 98 g zwiazku epoksydowego [0,5 równowaznika grup epoksydowych] i 54,2 g mieszaniny 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu [0,35 równowaznika grup aminowych], jak i 60,6 g kwasu sebacynowego [0,6 równowaznika grup kwasowych], mieszajac, ogrzewano wciagu 2 godzin w temperaturze 100°C, po czym dodano 57,5 g eteru pieciometylowego szesciometylolomelaminy i mieszano jeszcze w ciagu 1 godziny w temperaturze 100°C. Nastepnie mieszanine poreakcyjna rozcienczono 264 g butyloglikolu i miesza¬ no az do ostygniecia. Otrzymano produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 64,5.Przyklad XXXV. 98 g zwiazku epoksydowego [0,5 równowaznika grup epoksydowych] i 54,2 g mieszaniny z 1-aminoeikozanu i 1-aminodokozanu [0,6 równowaznika grup aminowych], jak i 60,6 g kwasu sebacynowego [0,6 równowaznika grup kwasowych] i 50 g butyloglikolu, mieszajac ogrzewano w ciagu 2 godzin, w temperaturze 100°C. Nastepnie mieszanine poreakcyjna rozcienczono 225 g butyloglikolu i mieszano az do ostygniecia. Otrzymano produkt o sredniej lepkosci, charakteryzujacy sie LK 69,6. 100 kg przedzy welnianej umieszczono w przeplywowym aparacie farbiarskim, po czym welne wybarwio- no reaktywnym barwnikiem w znany sposób. Po zobojetnieniu i wyplukaniu welny przygotowano swieza kapiel z 4000 kg wody. Kapiel podgrzano do temperatury 40°C i po umieszczeniu w niej welny uruchomione aparat ido krazacej cieczy dodano 50% roztwór wodny mieszaniny zawierajacej 1 kg kwasu szczawiowego i 0,2 kg produktu kondensacji 1 M technicznej aminy alifatycznej (mieszanina amin C16—C2o) z70M tlenkiem etylenu.Nastepnie do krazacej w aparacie kapieli wprowadzono 10 kg preparatu wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie I, uzyskujac stabilna emulsje ciagnaca równomiernie na wlókno wciagu 20—30 minut.Nastepnie po pokryciu sie przedzy równomierna warstwa zaprawy dodano do kapieli 3 kg kwasnego siarczynu sodu i po uplywie 15 minut dodano 1 kg produktu kondensacji 1 M trójstearoilodwuetylenotrójaminy z 15 M tlenku etylenu, jako srodka zmiekczajacego. Po uplywie 15 minut welne dwukrotnie wyplukano zimna woda, po czym odwirowano i wysuszono w temperaturze 60°C. Po powyzszej obróbce welna uzyskala odpornosc na spilsnianie zgodnie z norma IWS7B. Podobne wyniki uzyskuje sie równiez i wówczas jesli zamiast produktu wytworzonego wedlug przykladu I stosuje sie preparaty wytworzone wedlug przykladów 11—VI.W aparacie do barwienia przedzy welnianej wybarwiono 100 kg przedzy welnianej za pomoca barwnika reaktywnego, po czym przygotowano kapiel z 20001 wody. Do kapieli zawierajacej welne, ogrzanej do temperatury 30°C wprowadzono 1000g 80% kwasu octowego, a nastepnie 8000 g preparatu wytworzonego wedlug przykladu XI i w ciagu 30 minut wprowadzono jeszcze 3000 g 80% kwasu octowego, uzyskujac stabilna emulsje, która ciagnela równomiernie na wlókno przy powyzszym dodawaniu kwasu. Po wyczerpaniu kapieli, kapiel zlano, przedze odwodniono i wysuszono. Po powyzszej obróbce przedza uzyskala odpornosc na spilsnianie odpowiadajaca normie IWS-7B.Flanele welniana wysycano na dwuwalcowym fulardzie zaprawa wedlug wynalazku, po czym material odcisnieto tak aby uzyskac 100% wysycenie welny. Uzyto kapiel z zaprawy o nizej podanym skladzie: preparat wytworzony wedlug przykladu XI 100 g/l siarczyn monoetanoloaminy 20 g/l fosforan dwuamonowy 10 g/l produkt kondensacji 8 M tlenku etylenu 2 g/l z 1 M nonylofenolu 868 g/l wody 1000 g Po wysyceniu na fulardzie, material wysuszono a nastepnie poddano obróbce para nasycona w ciagu 5 minut w temperaturze 120°C, w odpowiednim urzadzeniu, a nastepnie material wysuszono. Tkanina po obróbce uzyskala odpornosc na spilsnianie odpowiadajaca normie IWS-7B.12 72355 100 kg przedzy welnianej wybarwiono w znany sposób za pomoca reaktywnego barwnika, po czym poddano obróbce swieza kapiela kwasu dwuchloroizocyjanurowego, uzytego w ilosci 1% w przeliczeniu na ciezar welny. Nastepnie kapiel w ciagu 40 minut podgrzano c|p temperatury 35°C i utrzymywano ja w tej temperaturze w ciagu 30 minut, po czym dodano 1000 g kwasnego siarczynu sodu w celu usuniecia chloru.Obróbke zaprawa prowadzono w swiezej kapieli z 1500 I wody, w temperaturze 30°C, do której dodano 1500 g 30% kwasu octowego, 8000 g preparatu wytworzonego wedlug sposobu opisanego w przykladzie XI, jak i 1000 g zalkalizowanej zaprawy zawierajacej produkt kondensacji 9 M tlenku etylenu z nonylofenolem, oraz polietylen ido kapieli wprowadzono wciagu 30 minut 3000 g 80% kwasu octowego, przy czym tworzaca sie stabilna emulsja ciagnela równomiernie na wlókno. Po wyczerpaniu kapieli wciagu 30—40 minut, dodano 3000 g wodnego roztworu zakwaszonej zaprawy zawierajacej polietylen i oktadecyloamine i material traktowano ta kapiela wciagu 15 minut, po czym przedze odwodniono i wysuszono. Uzyskano przedze odporna na spilsnianie zgodnie z norma IWS-71. W porównaniu z welna nie poddawana obróbce kwasem dwuchloroizocyja- nurowym uzyskuje sie powyzszym sposobem bardziej korzystny efekt uodpornienia.Zaprawa o nizej podanym skladzie wysycono na fulardzie jersey welniany: preparat wytworzony wedlug przykladu XI 100 g/l butyloglikol 900 g/1 razem 1000 g roztworu do wysycenia.Po wysyceniu tkanine odcisnieto do uzyskania 100% nasycenia kapiela i wysuszono. Uzyskano tkanine o odpornosci na spilsnianie zgodnej z norma IWS-7B. PL PL

Claims (35)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Sposób wytwarzania stabilnych zapraw ze zwiazków epoksydowych, amin alifatycznych i kwasów dwukarboksylowych, znamienny tym, ze reakcji poddaje sie odpowiednio nastepujace skladniki jak a) zwiazek epoksydowy zawierajacy w czasteczce co najmniej dwie grupy epoksydowe, zwiazek b) stanowiacy wysokoczasteczkowa amine alifatyczna o 12-14 atomach wegla i zwiazek c) stanowiacy alifatyczny, nasycony kwas dwukarboksylowy o co najmniej 7 atomach wegla, jak i ewentualnie zwiazek c'), stanowiacy bezwodnik alifatycznego kwasu jednokarboksylowego o co najmniej 4 atomach wegla oraz ewentualnie jeden lub kilka skladników, jak zwiazek d) stanowiacy kondensat wstepny aminoplastu zawierajacy grupy alkiloeterowe, zwiazek e) stanowiacy alifatyczny diol o 2—22 atomach wegla i zwiazek f), stanowiacy polifunkcyjny zwlaszcza dwufunkcyjny zwiazek organiczny, w którym funkcyjne grupy lub atomy sa labilnymi atomami chlorowca, grupami winylowymi lub estrowymi, lub który zawiera najwyzej jedna grupe kwasowa, cyjanowa, hydroksylowa lub epoksydowa razem z co najmniej jedna inna grupa funkcyjna lub funkcyjnym atomem, jak wyzej wymienione i reakcje prowadzi sie w obecnosci rozpuszczalnika organicznego, do uzyskania produktu zawierajacego wolne grupy karboksylowe, który ewentualnie w podwyzszonej temperaturze kondensuje sie ze zwiazkiem g) stanowia¬ cym amoniak lub organiczna zasade rozpuszczalna w wodzie, przy czym ewentualnie dodaje sie jeszcze taka ilosc amoniaku lub rozpuszczalnej w wodzie zasady, aby próbka produktu w srodowisku organicznym, po rozciencze¬ niu woda wykazywala odczyn o wartosci pH 7,5—12,0.

2. Sposób wytwarzania stabilnych zapraw ze zwiazków epoksydowych, amin tluszczowych i kwasów dwukarboksylowych, znamienny tym, ze reakcji poddaje sie odpowiednio nastepujace skladniki jak a) zwiazek epoksydowy zawierajacy w czasteczce co najmniej dwie grupy epoksydowe, zwiazek b), stanowiacy wysokoczasteczkowa amine alifatyczna o 12—24 atomach wegla i zwiazek c), stanowiacy alifatyczny, nasycony kwas dwukarboksylowy o co najmniej 7 atomach wegla, jak i ewentualnie zwiazek c'), stanowiacy bezwodnik aromatycznego kwasu dwukarboksylowego o co najmniej 8 atomach wegla lub alifatycznego kwasu dwukarbo- ksylowego o co najmniej 4 atomach wegla, oraz ewentualnie jeden lub kilka skladników, jak zwiazek d), stanowiacy kondensat wstepny aminoplastu zawierajacy grupy alkiloeterowe, zwiazek e) stanowiacy alifatyczny diol o 21—22 atomach wegla i zwiazek f), stanowiacy polifunkcyjny zwlaszcza dwufunkcyjny zwiazek organicz¬ ny, w którym funkcyjne grupy lub atomy sa labilnymi atomami chlorowca, grupami winylowymi lub estrowymi, lub który zawiera najwyzej jedna grupe kwasowa, hydroksylowa lub epoksydowa razem z co najmniej jedna grupa funkcyjna lub funkcyjnym atomem jak wyzej wymienione i reakcje prowadzi sie w obecnosci rozpuszczal-72355 13 nika organicznego do uzyskania produktu zawierajacego wolne grupy karboksylowe, który ewentualnie w pod¬ wyzszonej temperaturze kondensuje sie ze zwiazkiem g) stanowiacym amoniak lub organiczna zasade rozpusz¬ czalna w wodzie, przy czym ewentualnie dodaje sie jeszcze taka ilosc amoniaku lub rozpuszczalnej w wodzie zasady, aby próbka produktu w srodowisku organicznym po rozcienczeniu woda wykazywala odczyn o wartosci pH 7,5-12,0.

3. Sposób wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze jako skladnik a) stosuje sie zwiazek epoksydowy wywodzacy sie z bisfenolu.

4. Sposób wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze jako pochodna bisfenolu stosuje sie eter poliglicydylowy 2,2-dwu-(4'-hydroksyfenylo)-propanu.

5. Sposób wedlug zastrz. 4, znamienny tym, ze jako zwiazek epoksydowy wywodzacy sie z bisfenolu stosuje sie pochodna epoksydowa eteru poliglicydylowego 2,2-dwu-(4'-hydroksyfenylo)-propanu, zawierajaca co najmniej 5 równowazników epoksydowych na 1 kg zwiazku.

6. Sposób wedlug zastrz. 5, znamienny tym, ze jako pochodna epoksydowa eteru pol iglicydylo¬ wego 2,2-dwu-(4'-hydroksyfenolo)-propanu stosuje sie produkt reakcji epichlorohydryny z 2,2-dwu-(4'-hydroksy- fenylo)-propanem.

7. Sposób wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze jako skladnik oznaczony symbolem b) stanowiacy wysokoczasteczkowa amine o 12—24 atomach wegla stosuje sie monoamine alifatyczna.

8. Sposób wedlug zastrz. 7, znamienny tym, ze jako monoamine stosuje sie amine alifatyczna o wzorze CH3-(CH2)x-NH2# w którym x oznacza calkowita wartosc liczbowa 11—23.

9. Sposób wedlug zastrz. 8, znamienny tym, ze jako monoamine stosuje sie amine alifatyczna o wzorze CH3-(CH2)x-NH2, w którym x oznacza calkowita wartosc liczbowa 17—21.

10. Sposób wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze jako skladnik oznaczony symbolem c) stanowiacy alifatyczny, nasycony kwas dwukarboksylowy o co najmniej 7 atomach wegla stosuje sie kwas alkilenodwukarbo- ksylowy o 7—14 atomach wegla.

11. Sposób wedlug zastrz. 10, znamienny tym, ze jako kwas alkilenodwukarboksylowy o 7—14 atomach wegla stosuje sie kwas dwukarboksylowy o wzorze HOOC-(CH2)y-COOH, w którym y oznacza calkowita wartosc liczbowa 5—12.

12. Sposób wedlug zastrz. 10, znamienny tym, ze stosuje sie kwas dwukarboksylowy o wzorze HOOC-(CH2)y-COOH, w którym y oznacza calkowita wartosc liczbowa 6—10.

13. Sposób wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze jako zwiazek c'), stanowiacy bezwodnik aromatycznego kwasu dwukarboksylowego o co najmniej 8 atomach wegla lub alifatycznego kwasu dwukarbo- ksylowego o co najmniej 4 atomach wegla stosuje sie bezwodnik mono- lub dwucyklicznego kwasu dwukarboksy¬ lowego o 8—12 atomach wegla, lub alifatycznego kwasu dwukarboksylowego o 4—10 atomach wegla.

14. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako zwiazek oznaczony symbolem c'), stanowiacy bezwodnik kwasu stosuje sie bezwodnik kwasu monokarboksylowego o co najmniej 4 atomach wegla.

15. Sposób wedlug zastrz. 13, znamienny tym, ze jako bezwodnik kwasu aromatycznego stosuje sie bezwodnik monocyklicznego aromatycznego kwasu dwukarboksylowego o 8—10 atomach wegla.

16. Sposób wedlug zastrz. 15, znamienny tym, ze jako bezwodnik monocyklicznego aromatyczne¬ go kwasu dwukarboksylowego stosuje sie bezwodnik kwasu ftalowego podstawiony grupa metylowa.

17. Sposób wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze jako zwiazek oznaczony symbolem d), stanowiacy kondensat wstepny aminoplastu zawierajacy grupy alkiloeterowe stosuje sie eter alkilowy metyloaminotriazyny.

18. Sposób wedlug zastrz. 17, znamienny tym, ze jako eter alkilowy metyloloaminotriazyny stosuje sie eter alkilowy wysokometylolowanej melaminy zawierajacy reszty alkilowe o 1—4 atomach wegla.

19. Sposób wedlug zastrz. 18, znamienny tym, ze jako eter alkilowy wysokometylolowanej melaminy stosuje sie eter n-butylowy melaminy zawierajacy 2—3 rodniki butylowe.

20. Sposób wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze jako skladnik e) stanowiacy alifatyczny diol stosuje sie diol o 2-6 atomach wegla ewentualnie poprzedzielanych atomami tlenu.

21. Sposób wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze jako alifatyczny diol stosuje sie alkilenodiol, w którym atomy wegla sa ewentualnie poprzedzielane atomami tlenu albo glikol dwuetylenowy lub glikol trójetylenowy.

22. Sposób wedlug zastrz. 20, znamienny tym, ze stosuje sie alkilendiol o 2—6 atomach wegla.

23. Sposób wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze jako zwiazek oznaczony symbolem f), stosuje sie zwiazek organiczny zawierajacy labilne atomy chlorowca, takie jak atomy chloru lub bromu.

24. Sposób wedlug zastrz. 23, znamienny tym, ze stosuje sie dwufunkcyjny zwiazek organiczny, w którym labilne atomy chlorowca sa ewentualnie zwiazane z grupa alkilowa.14 72355

25. Sposób wedlug zastrz. 24, znamienny tym, ze jako ~dwufunkcyjny zwiazek organiczny, w którym labilne atomy sa zwiazane z grupa alkilowa stosuje sie epichlorowcohydryne.

26. Sposób wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze jako skladnik oznaczony symbolem g) stanowiacy rozpuszczalna w wodzie zasade organiczna stosuje sie lll-rzed-alifatyczna monoamine, amoniak lub zwiazek aminowy, zawierajacy co najmniej dwie grupy aminowe i wylacznie zasadowe atomy azotu.

27. Sposób wedlug zastrz. 26, znamienny tym, ze jako skladnik g) stanowiacy lll-rzed-alifatyczna monoamine, stosuje sie trójalkiloamine o 3—12 atomach wegla.

28. Sposób wedlug zastrz. 26, znamienny tym, ze jako skladnik aminowy oznaczony symbolem g) stosuje sie zwiazek aminowy zawierajacy co najmniej dwie grupy aminowe i wylacznie zasadowe atomy azptu stosuje sie alifatyczna lub cykloalifatyczna amine zawierajaca co najmniej 2 grupy aminowe, z których co najmniej jedna jest grupa pierwszorzedowa, a druga zawiera co najmniej jeden atom wodoru zwiazany z atomem azotu.

29. Sposób wedlug zastrz. 26, znamienny tym, ze jako skladnik oznaczony symbolem g), stanowiacy zwiazek aminowy zawierajacy co najmniej 2 grupy aminowe stosuje sie alifatyczna lub cykloalifatycz¬ na amine zawierajaca co najmniej dwie pierwszorzedowe grupy aminowe.

30. Sposób wedlug zastrz. 29, znamienny tym, ze jako skladnik g) stanowiacy alifatyczna amine zawierajaca co najmniej dwie pierwszorzedowe grupy aminowe stosuje sie alifatyczna poliamine o wzorze H2N-(CH2-CH2-NH)n-CH2-NH2, w którym symbol n oznacza wartosc liczbowa 1—3.

31. Sposób wedlug zastrz. 30, znamienny tym, ze jako alifatyczna poliamine stosuje sie dwuetylenotrójamine, trójetylenotetrarnine lub trójetylenopentamine.

32. Sposób wedlug zastrz. 26, znamienny tym, ze jako skladnik oznaczony symbolem g) stanowiacy zwiazek aminowy zawierajacy co najmniej dwie grupy aminowe i wylacznie zasadowe atomy azotu stosuje sie dwupierwszorzedowa, cykloalifatyczna dwuamine, zawierajaca oprócz dwóch atomów azotu grupy aminowej tylko atomy wegla i wodoru, zawierajaca nasycony 5—6 czlonowy pierscien karbocykliczny i jedna grupe o wzorze H2 N-CH2- zwiazana z innym atomem wegla ukladu pierscieniowego.

33. Sposób wedlug zastrz. 32, znamienny t y m, ze jako skladnik g) stosuje sie 3,5,5-trójmetylo-1- amino-3-aminometylocykloheksen lub 1-amino-2-aminometylocyklopentan.

34. Sposób wytwarzania stabilnych zapraw ze zwiazków epoksydowych, amin alifatycznych i kwasów karboksylowych, znamienny tym, ze produkt zawierajacy grupy karboksylowe, wytwarzany w reakcji zwiazków takich jak skladnik a), zawierajacy w czasteczce co najmniej dwie grupy epoksydowe, skladnik b) stanowiacy wysokoczasteczkowa amine alifatyczna, skladnik c) stanowiacy alifatyczny, nasycony kwasdwukar- boksylowy o co najmniej 7 atomach wegla oraz ewentualnie skladnik d) stanowiacy kondensat wstepny aminoplastu, uzyty w ilosci do 50% w stosunku do ogólnej ilosci skladników a), b) i c), poddaje sie reakcji ze skladnikiem g) stanowiacym amine o co najmniej dwóch grupach aminowych, zawierajaca wylacznie zasadowe atomy azotu, w której kazda z grup aminowych zawiera co najmniej jeden atom wodoru zwiazany z atomem azotu, lub z amoniakiem, przy czym reakcje prowadzi sie w srodowisku organicznego rozpuszczalnika, przy utrzymaniu stosunku równowaznikowego grup kwasowych do grup aminowych zwiazanych z wodorem, jak 1 :1—10, w takich warunkach pH uzyskanych ewentualnie natychmiast po zakonczeniu reakcji, aby próbka mieszaniny poreakcyjnej po rozcienczeniu woda wykazywala odczyn alkaliczny o wartosci pH 7,5—12,0.

35. Sposób wedlug zastrz. 34, znamienny tym, ze reakcji poddaje sie zwiazek epoksydowy wywodzacy sie zbisfenolu, korzystnie eter poliglicydylowy 2,2-dwu-(4'-hydroksyfenolu)-propanu, zawierajacy co najmniej 5 równowazników grup epoksydowych na 1 kg zwiazku, zwiazek b) stanowiacy amine alifatyczna korzystnie monoamine alifatyczna o 12-24 atomach wegla, taka jak amina o wzorze CH3-(CH2)X-NH2, w którym x oznacza wartosc liczbowa calkowita 11—23, zwiazek c) stanowiacy kwas dwukarboksylowy, korzystnie kwas alkilenodwukarboksylowy o 7-14 atomach wegla, zwlaszcza o wzorze HOOC-(CH2)y-COOH, w którym y oznacza wartosc liczbowa calkowita 5—12, korzystnie 6-10 i ewentualnie skladnik d) stanowiacy eter kondensatu wstepnego aminoplastu, taki jak eter alkilowy metyloloaminotriazyny, korzystnie eter alkilowy melaminy, zawierajacy duza ilosc grup metylolowych, który wreszcie alkilowej zawiera 1-4 atomy wegla, a zwlaszcza eter n-butylowy wysokozmetylolowanej melaminy zawierajacy w czasteczce 2—3 reszty n-butylowe i skladnik g) stanowiacy rozpuszczalna w wodzie zasade taka jak alifatyczna lll-rzed-monoamina,amoniak lub amina zawierajaca co najmniej dwie grupy aminowe i wylacznie zasadowe atomy azotu, w której co najmniej kazda z grup aminowych zwiazana jest z jednym atomem wodoru, korzystnie stanowiaca trójalkiloamine, o 3—12 atomach wegla lub alifatyczna albo cykloalifatyczna grupe aminowa z tym, ze druga grupa aminowa zawiera atom wodoru zwiazany z atomem azotu, a zwlaszcza alifatyczna lub cykloalifatyczna amine zawierajaca dwie pierwszorzedowe grupy aminowe, jak poliamina o wzorze NH2-(CH24VNH)n PL