PL210010B1 - Pojazd, zwłaszcza naczepa - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest pojazd, zwłaszcza naczepa, do jazdy zarówno na drodze, jak i na torze kolejowym.

Pojazd takiego typu, że można nim jeździć zarówno na drogach, jak i na torach kolejowych jest znany, na przykład ze szwedzkiego dokumentu nr SE,B,7506711-6 (Publikacja Nr 402 343) (Storm) i jego amerykań skiego odpowiednika nr US-A 4,048,925.

Lżejszy pojazd, na przykład samochód dostawczy lub podobny, którym można jeździć zarówno na drogach, jak i na torach kolejowych jest opisany w szwedzkim dokumencie nr SE,C,9401479-2 (Publikacja nr 502 692) (SRS i inni).

Dotychczas uważano za niemożliwe zapewnienie jazdy naprawdę dużych i ciężkich pojazdów typu naczepa zarówno na drodze, jak i na torze kolejowym.

Napotykane przy tym trudności związane były głównie z panującą opinią, że znaczna długość pojazdu i występowanie prowadzącego połączenia obrotowego lub czopa skrętnego pomiędzy pojazdem ciągnącym i przyczepą będą czyniły niemożliwym przestawianie przy przechodzeniu od jednego trybu jazdy do drugiego, a w szczególności prowadzenie pojazdu na torach kolejowych. Wynalazek zapewnia jednak prosty sposób unikania tych trudności.

Pojazd, zwłaszcza naczepa, do jazdy zarówno na drodze, jak i na torze kolejowym, przy czym wymieniony pojazd zawiera pojazd ciągnący, mający podwozie kołowe i przednią oś z kierowanymi kołami oraz tylną oś kół, które obie mają drogowe koła jezdne, i przednią oraz tylną jednostkę z kołami do jazdy po szynach usytuowane odpowiednio przed przednimi kołami jezdnymi i za tylnymi kołami jezdnymi, gdzie co najmniej jedna z wymienionych jednostek może być obracana wokół pionowego wału i każda z tych jednostek ma co najmniej jedną oś, na której umieszczone są koła do jazdy po szynach, i ma możliwość poruszania się w kierunku pionowym dla doprowadzenia kół do jazdy po szynach do sprzężenia z torem kolejowym, według wynalazku charakteryzuje się tym, że przyczepa zaopatrzona co najmniej w tylne drogowe koła jezdne jest połączona przegubowo z pojazdem ciągnącym poprzez pionową oś przegubu usytuowaną przed tylną jednostką z kołami do jazdy po szynach pojazdu ciągnącego, i że przyczepa zawiera za tylnymi drogowymi kołami jezdnymi mającą możliwość poruszania się w kierunku pionowym trzecią jednostkę z kołami do jazdy po szynach, która może obracać się wokół pionowej osi i która zawiera co najmniej jedną oś, na której znajdują się koła do jazdy po szynach.

Korzystnie, co najmniej jedna z dwóch tylnych jednostek z kołami do jazdy po szynach składa się z wózka nośnego, który ma dwie osie z kołami do jazdy po szynach.

Korzystnie, co najmniej jedna z dwóch tylnych jednostek z kołami do jazdy po szynach ma silnik napędowy do napędzania co najmniej jednej osi z kołami do jazdy po szynach.

Korzystnie, co najmniej jedna jednostka z kołami do jazdy po szynach, korzystnie jednoosiowa jednostka z kołami do jazdy po szynach, zawiera na zewnątrz przegubowy element podporowy mający oś z umieszczonym na niej kołem do jazdy po szynach do sprzęgania z szyną, podczas wprowadzania pojazdu na tor kolejowy.

Korzystnie, wszystkie jednostki z kołami do jazdy po szynach są zaopatrzone w środki napędowe.

Wynalazek opiera się na założeniu, że pionowa oś przegubu, za pomocą której część przyczepowa jest połączona z pojazdem ciągnącym, może być wykorzystana zarówno do wprowadzania pojazdu na tor kolejowy w połączeniu z dostosowaniem pojazdu do jazdy na drodze, jak i w połączeniu ze sprowadzeniem z toru kolejowego, gdy pojazd ma być przekształcony przy przechodzeniu z trybu jazdy po torach do trybu jazdy drogowej. Zwykle wystarcza użycie tylko jednej jednostki wyposażonej w drogowe koł a jezdne znajdują cej się na przyczepie, obok dwóch jednostek wyposaż onych w koł a do jazdy na szynach, które, zgodnie z aktualnymi zapatrywaniami technicznymi, są umieszczone na pojeździe wyposażonym w silnik napędowy i drogowe koła jezdne, w tym przypadku pojeździe ciągnącym lub holującym, wtedy, gdy wymieniona jednostka wyposażona w koła do jazdy po szynach jest umieszczona za drogowymi kołami jezdnymi naczepy.

Pomimo tego, że naczepa jest nadzwyczaj ciężka jako całość, zwłaszcza, gdy jest całkowicie załadowana, i ma znaczną długość, wynalazek dostarcza szczególnie proste i wygodne rozwiązanie wspomnianego powyżej problemu.

W praktyce zaleca się, aby co najmniej jedna z dwóch jednostek z kołami do jazdy po szynach składała się z wózka nośnego zawierającego dwie osie z kołami do jazdy po szynach.

PL 210 010 B1

Przy takim rozwiązaniu korzystnie co najmniej jedna z nich będzie zaopatrzona w silnik napędowy pojazdu, do wykorzystania w związku z wprowadzaniem na tor i sprowadzaniem z niego i częściowo w związku z poruszaniem na torach.

Szczególnie wtedy, gdy przyczepa jest wyposażona w jednostkę z kołami do jazdy po szynach, która ma tylko jedną oś, przy czym jednostka ta jest korzystnie skonstruowana w sposób opisany we wspomnianej wcześniej publikacji SE,C,9401479-2, to jest stanowi konstrukcję, która zawiera na zewnątrz przegubowy element podporowy, który ma oś dla koła do jazdy po szynach przeznaczonego do sprzężenia z szynami przy naprowadzaniu na tor kolejowy. Ten element podporowy będzie mógł być korzystnie unieruchamiany w pozycji, w której jest stosowany.

Alternatywnie, lub ponadto, w podobny sposób może być wyposażona tylna jednostka z kołami do jazdy na szynach na pojeździe ciągnącym.

Szczególną zaletę niniejszego wynalazku stanowi to, że umożliwia on uzyskanie wielu alternatywnych konstrukcji i przez to zapewnia znaczną uniwersalność pod względem konstrukcyjnym jednostek wyposażonych w koła do jazdy po szynach.

Opcjonalnie, tylko jedna z nich jest wyposażona w środek napędowy, chociaż alternatywnie dwie, a nawet trzy z nich mogą zawierać takie środki.

Alternatywnie, lub ponadto, napędzane koła drogowe mogą być stosowane w trybie jazdy po torach kolejowych przy sprzężeniu z szynami.

Jest tu normalnie wymagane, w związku z wprowadzaniem naczepy na tor i ze sprowadzaniem z niego, poziome skrzyżowanie, które jest wyrównane z poziomem górnego brzegu toru.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia w widoku z boku naczepę dostosowaną do jazdy na drodze zgodnie z niniejszym wynalazkiem, fig. 2 - widok z boku naczepy z fig. 1 przystosowanej do jazdy na torze kolejowym, a fig. 3a), 3b), 3c) i 3d) stanowią fragmenty przedstawiające w widoku z góry przechodzenie z trybu jazdy na drodze do trybu jazdy na torze kolejowym łącznie z wprowadzaniem naczepy na tor kolejowy.

Figura 1 i fig. 2 ukazują naczepę 20 przystosowaną do jazdy, odpowiednio, na drodze A i na torze kolejowym B. Przedstawiona postać realizacji zawiera dwie główne części, a mianowicie pojazd ciągnący 20a, który ma podwozie samochodu ciężarowego zawierające silnik oraz przednie i tylne drogowe koła jezdne 2, 3 zamontowane na osiach 2a, 3a. Przednie koła jezdne 2 mogą być kierowane w typowy sposób.

Postać wykonania zawiera także przyczepę 20b mającą tylne drogowe koła jezdne 21, która jest połączona z pojazdem ciągnącym 20a za pomocą przegubu o pionowej osi 25. W celu umożliwienia naczepie jazdy na torach kolejowych zawiera ona trzy jednostki 5, 7 i 22 wyposażone w koła do jazdy po szynach, z których dwie jednostki 5, 7 są zamontowane na pojeździe ciągnącym, a jedna taka jednostka 22 jest zamontowana na przyczepie.

W przypadku przedstawionej postaci wykonania przednia jednostka 5 z kołami do jazdy po szynach pojazdu ciągnącego jest wyposażona w pojedynczą oś 4a, na której umieszczone są koła 4 do jazdy po szynach i która jest usytuowana przed osią 2a z drogowymi kołami jezdnymi. Za tylną osią 3a z drogowymi kołami jezdnymi jest umieszczona jednostka 7 typu wózek nośny, która zawiera dwie osie 6a, na których umieszczone są koła 6 do jazdy po szynach. Wózkowa jednostka 7 może być obracana wokół pionowego wału 8 i może być przemieszczana pionowo przy pomocy urządzenia podnoszącego 30, jak to opisano poniżej.

Jednostka 22 z drogowymi kołami jezdnymi przyczepy składa się z wózka nośnego o ogólnie biorąc takiej samej konstrukcji, jak jednostka 7 z kołami do jazdy po szynach. Tak więc wózek ten zawiera dwie osie 23a, na których to osiach umieszczone są koła 23 do jazdy po szynach i które to osie mogą być obracane wokół pionowego wału 24. W jego skład wchodzi także urządzenie podnoszące 30 tego samego rodzaju, jak urządzenie podnoszące przy „pośredniej jednostce 7.

Wszystkie jednostki 5, 7 i 22 z kołami do jazdy po szynach mają możliwość poruszania się w pionie dla nakładania kół do jazdy po szynach na szyny i podnoszenia sąsiednich kół gumowych, które już nie są sprzężone z powierzchnią drogi, na przykład, gdy naczepa ma być naprowadzona na tor B.

Możliwe jest także obniżenie tylnych drogowych kół jezdnych 3 za pomocą urządzenia podnoszącego 30 pośredniej jednostki 7, gdy chcemy wprowadzić naczepę na tor kolejowy za pomocą wymienionych drogowych kół jezdnych. Gdy pojazd ciągnący jest na przykład pojazdem z napędem na cztery koła, to przednie gumowe koła 2 mogą być także obniżane do sprzężenia z torami.

Podnoszenie i obniżanie jednostki 7, 22 w postaci wózka nośnego jest uzyskiwane za pomocą urządzenia podnoszącego 30, którego główna część obejmuje nieruchome poziome ramię lub wysię4

PL 210 010 B1 gnik 31, przegubowy pręt 32, przegubowy element cięgłowy 33 umieszczony pomiędzy ramieniem lub prętem, oraz hydrauliczne urządzenie 34, które sprzęgnięte jest ze środkową częścią wymienionego elementu cięgłowego i które jest zamocowane przegubowo na swym drugim końcu.

Porównanie fig. 1 z fig. 2 uwidacznia ruchy wykonywane przez różne elementy pomiędzy pozycją uniesioną jednostek 7, 22 w postaci wózków nośnych i obniżonymi pozycjami sprzężenia z torem odpowiednich jednostek w postaci wózków nośnych.

Przednia jednoosiowa jednostka 5 z kołami do jazdy po szynach może także być przemieszczana do uzyskania styku z szynami, na przykład za pomocą bardziej lub mniej prostoliniowego ruchu pionowego.

Jedna lub obie jednostki 7, 22 w postaci wózków nośnych mogą, alternatywnie, składać się z jednostek o pojedynczych osiach, odpowiednio zawierających z zewnątrz obrotowy, zaopatrzony w szynę element podporowy, który może być unieruchomiony w pozycji stosowania.

Różne czynności wykonywane w związku z dostosowywaniem naczepy przy przechodzeniu od jej trybu jazdy w ruchu drogowym do jej trybu jazdy na szynach w połączeniu z wprowadzaniem naczepy na tor kolejowy są uwidocznione na fig. 3.

Jak pokazano na fragmencie a) fig. 3, naczepa 20 jest odwrócona od toru kolejowego ze wszystkimi jednostkami 5, 7, 22 z kołami do jazdy po torach w położeniu pokazanym na fig. 1, to jest w położeniu uniesionym.

Gdy tylna jednostka 22 z kołami do jazdy po torach przyjęła położenie pokazane na fragmencie a), jest ona obracana do położenia, w którym jest ona równoległa do toru, po czym jednostka ta jest za pomocą urządzenia podnoszącego 30 obniżana do wejścia w styk z torem, tak że tylne drogowe koła jezdne 21 przyczepy 20b będą podniesione.

Pojazd ciągnący jest wówczas dalej obracany, przechodząc przez fragment b) wymienionej figury, do położenia pokazanego we fragmencie c) na fig. 3, w którym jednostka 7 z kołami do jazdy po szynach jest usytuowana nad torem. Obrócenie jednostki 7 w ustawienie równolegle i przyłożenie jednostki 7 do toru jest uzyskiwane wówczas w ten sam sposób jak w przypadku jednostki 22, przy czym tylne koła 3 pojazdu ciągnącego są podniesione tracąc styk z położoną poniżej powierzchnią, to jest nie mogą one być dalej wykorzystywane do dalszego odwracania pojazdu.

Zamiast tego, należy koniecznie co najmniej jedną jednostkę 7 i 22 z kołami do jazdy po torach wyposażyć w środek napędowy, który jest używany do dalszego odwracania naczepy podczas doprowadzania przednich drogowych kół jezdnych 2 do pozycji pokazanej na fragmencie d) fig. 3.

Przednia jednoosiowa jednostka 5 z kołami do jazdy po torach będzie wtedy znajdowała się w położeniu równoległym nad torem. Koła 4 do jazdy po szynach są doprowadzone do styku z torem, a pojazd ciągnący jest uniesiony do pozycji podwyższonej pokazanej na fig. 2, to jest cała naczepa jest sprzężona z torem przy użyciu wszystkich trzech jednostek 5, 7, 22 z kołami do jazdy po szynach. Przyczepa może być wówczas prowadzona na torze kolejowym.

Wprowadzanie naczepy na tor kolejowy wymaga poziomego skrzyżowania, które jest wyrównane z poziomem górnego brzegu toru.

Jest zrozumiałym, że jednostka 22 z kołami do jazdy po torach przyczepy nie potrzebuje być wyposażona w środek napędowy.

W przypadku braku takiego środka napędowego do momentu, aż „pośrednia jednostka, to jest tylna jednostka 7 z kołami do jazdy po szynach pojazdu ciągnącego osiągnie styk z szynami wykorzystywana jest siła napędowa na drogowych kołach jezdnych pojazdu ciągnącego. Ta jednostka 7 z kołami do jazdy po szynach musi zawierać środek napędowy nadający się do zapewniania ciągłego wprowadzania naczepy na tor.

Gdy (tylna) jednostka 22 z kołami do jazdy po szynach przyczepy 20b jest wyposażona w środek napędowy, wymieniony środek jest używany podczas jednoczesnego sterowania naczepą przednimi drogowymi kołami jezdnymi 2 pojazdu ciągnącego 20a, aż do momentu, gdy „pośrednia jednostka 7 może być przyłożona do toru kolejowego. Jednostka 7 może być potem używana jako „wózek jezdny podczas przebiegających dalej etapów, podczas których jednostka 22 z kołami do jazdy po szynach kontynuuje operację ciągnięcia.

Gdy cała naczepa 20 jest już umieszczona na szynach toru kolejowego, przyczepa jest wówczas napędzana za pomocą tylnej jednostki 22 z kołami do jazdy po szynach.

Alternatywnie, obie jednostki 7 i 22 z kołami do jazdy po szynach mogą być wyposażone w silnik napędowy.

PL 210 010 B1

Według dalszej alternatywy mogą być napędzane wszystkie jednostki 5, 7 i 22 z kołami do jazdy po szynach.

Procedura przeprowadzana w celu przemieszczenia pojazdu z toru kolejowego i przekształcenia go dla trybu jazdy po drodze jest wykonywana w odwrotnej kolejności niż opisano powyżej, to jest zgodnie z kolejnością zdarzeń przedstawionych na fragmentach d), c), b) i a) fig. 3, w takiej kolejności, przy której przednie koła 2 pojazdu ciągnącego są używane do odchylania pod kątem pojazdu ciągnącego od toru kolejowego, podczas, jednocześnie, popychania do przodu jednej z tylnych jednostek z kołami do jazdy po szynach. „Pośrednia jednostka 7 może być podniesiona w pozycji według fragmentu c) fig. 3, przez co umożliwiane jest wykorzystywanie tylnych kół 3 pojazdu ciągnącego do napędzania.

W położeniu 3a), tylna jednostka 22 z kołami do jazdy po szynach jest ostatecznie podniesiona, po czym pojazd jest gotowy do jazdy drogowej.

W podobny sposób mogą być wyposażane w celu przekształcania dla ruchu po torach kolejowych inne pojazdy, które zawierają obrotowe względem siebie części.

Claims (5)

1. Pojazd, zwłaszcza naczepa, do jazdy zarówno na drodze, jak i na torze kolejowym, przy czym wymieniony pojazd zawiera pojazd ciągnący, mający podwozie kołowe i przednią oś z kierowanymi kołami oraz tylną oś kół, które obie mają drogowe koła jezdne, i przednią oraz tylną jednostkę z kołami do jazdy po szynach usytuowane odpowiednio przed przednimi kołami jezdnymi i za tylnymi kołami jezdnymi, gdzie co najmniej jedna z wymienionych jednostek może być obracana wokół pionowego wału i każda z tych jednostek ma co najmniej jedną oś, na której umieszczone są koła do jazdy po szynach, i ma możliwość poruszania się w kierunku pionowym dla doprowadzenia kół do jazdy po szynach do sprzężenia z torem kolejowym, znamienny tym, że przyczepa (20b) zaopatrzona co najmniej w tylne drogowe koła jezdne (21) jest połączona przegubowo z pojazdem ciągnącym (20a) poprzez pionową oś (25) przegubu usytuowaną przed tylną jednostką (7) z kołami do jazdy po szynach pojazdu ciągnącego (20a), i że przyczepa (20b) zawiera za tylnymi drogowymi kołami jezdnymi (21) mającą możliwość poruszania się w kierunku pionowym trzecią jednostkę (22) z kołami do jazdy po szynach, która może obracać się wokół pionowej osi (8) i która zawiera co najmniej jedną oś (23a), na której znajdują się koła (23) do jazdy po szynach.

2. Pojazd według zastrz. 1, znamienny tym, że co najmniej jedna z dwóch tylnych jednostek (7, 22) z kołami do jazdy po szynach składa się z wózka nośnego, który ma dwie osie (6a, 23a) z kołami do jazdy po szynach.

3. Pojazd według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że co najmniej jedna z dwóch tylnych jednostek (7, 22) z kołami do jazdy po szynach ma silnik napędowy do napędzania co najmniej jednej osi z kołami do jazdy po szynach.

4. Pojazd według zastrz. 1, znamienny tym, że co najmniej jedna jednostka (5, 22) z kołami do jazdy po szynach, korzystnie jednoosiowa jednostka z kołami do jazdy po szynach, zawiera na zewnątrz przegubowy element podporowy mający oś z umieszczonym na niej kołem do jazdy po szynach do sprzęgania z szyną, podczas wprowadzania pojazdu na tor kolejowy.

5. Pojazd według zastrz. 1, znamienny tym, że wszystkie jednostki (5, 7, 22) z kołami do jazdy po szynach są zaopatrzone w środki napędowe.