PL199094B1 - Elektromechaniczny łącznik zdalny - Google Patents

Abstract

Elektromechaniczny lacznik zdalny, posia- daj acy co najmniej jeden styk sta ly (1) i wspó l- pracuj acy z nim monostabilny styk ruchomy (2), który jest umieszczony na suwaku (7) i jest na nim przemieszczany wzgl edem styku sta lego (1), oraz uk lad elektromagnetyczny (8) z cewk a wzbudza- j ac a (9) i z poruszan a ni a kotwic a (10), która jest sprz ezona z suwakiem (7), który jest na- ciskany spr ezyn a zwrotn a (20) w kierunku pierwszego po lo zenia laczeniowego, charakte- ryzuje si e wed lug wynalazku tym, ze przynajm- niej cz esc pierwszego ramienia (41) jest ukszta ltowana jako element konstrukcyjny od- dzielony od pozosta lej cz esci suwaka (7), ustalo- ny na tej pozosta lej cz esci suwaka (7) a styki ruchome (2) obydwu odcinków laczeniowych s a umieszczone na wspólnym suwaku (7). PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest elektromechaniczny łącznik zdalny z dwoma odcinkami łączeniowymi, z których każdy posiada co najmniej jeden styk stały i jeden współpracujący z nim styk ruchomy, przy czym ruchome styki obu odcinków łączeniowych są umieszczone na wspólnym suwaku i przemieszczane są na nim wzglę dem styków stał ych, który to łącznik zdalny posiada ponadto ukł ad elektromagnetyczny z cewką wzbudzającą i poruszaną nią kotwicą, która jest sprzężona z suwakiem, naciskanym sprężyną zwrotną w kierunku pierwszego położenia łączeniowego, przy czym suwak w strefie styków ruchomych ma dwa oddzielone od siebie szczeliną ramiona i każde ramię jest noś nikiem co najmniej jednego ruchomego styku odpowiedniego odcinka łączeniowego.

W DE-A1-37 07 491 opisano przekaźnik z kotwicą opadającą. Układ elektromagnetyczny ma kotwicę, która działa na przesuwne liniowo mostki sterownicze. Na każdym z tych mostków są umocowane ruchome styki łączeniowe, które mają kształt płytek stykowych i współpracują ze stałymi stykami łączeniowymi. W opisie DE-A1-37 07 491 wspomina się wielokrotnie, że oba mostki sterownicze są dwoma oddzielonymi od siebie elementami konstrukcyjnymi, które są ułożyskowane z możliwością niezależnego od siebie przesuwu.

EP-A2-440 953 dotyczy blokady ponownego włączenia przekaźnika. Ukazano tu tylko kotwicę przekaźnika oraz sterowany nią element uruchamiający (styk) w postaci przesuwnego liniowo suwaka. Na końcu elementu uruchamiającego po stronie przeciwległej do kotwicy są umieszczone dwie sprężyny stykowe ze stykami. Tak więc przewidziano umieszczenie ruchomych styków dwóch odcinków łączeniowych na jednym, wspólnym dla tych odcinków suwaku, ale nie wspomniano o ukształtowaniu tego suwaka ze zdejmowanym ramieniem. W odmianie realizacji według fig. 3 i 4 sprężyny stykowe mogłyby być utrzymywane w koszyczkach. Nie można tego dokładnie stwierdzić, gdyż w opisie nie ma szczegółowych informacji na ten temat, a ułożyskowanie sprężyny stykowej określa się tylko jako „człon pośredni”. Jednak z rysunków wynika wyraźnie, że ścianki boczne tych części pośrednich przebiegają prostoliniowo.

W JP-A-59 025 135 opisano wielobiegunowy przekaź nik, którego kotwica dział a poprzez dź wignię przechylną na suwak lub też może go liniowo przesuwać. Suwak ten ma ogółem cztery wycięcia, w które są wprowadzone prostoką tne pł ytki stykowe ze stykami na ich obu wolnych koń cach. Pł ytka stykowa jest dociskana do przedniego czoła wycięcia za pomocą śrubowej sprężyny naciskowej usytuowanej również w tym wycięciu. Boczne powierzchnie ograniczające tego wycięcia przebiegają równolegle do kierunku przesuwu suwaka.

Celem wynalazku jest zaoferowanie elektromechanicznego łącznika zdalnego określonego wyżej rodzaju, który odznaczał się będzie szczególnie prostym montażem. Ponadto zaproponowany łącznik zdalny powinien mieć możliwość szczególnie prostej przebudowy z jego zasadniczej odmiany wykonania, zawierającej dwa jednocześnie sterowane odcinki łączeniowe, na łącznik zdalny mający tylko jeden taki odcinek.

Elektromechaniczny łącznik zdalny z dwoma odcinkami łączeniowymi, z których każdy posiada co najmniej jeden styk stały i jeden współpracujący z nim styk ruchomy, przy czym ruchome styki obu odcinków łączeniowych są umieszczone na wspólnym suwaku i przemieszczane są na nim względem styków stałych, który to łącznik zdalny posiada ponadto układ elektromagnetyczny z cewką wzbudzającą i poruszaną nią kotwicą, która jest sprzężona z suwakiem, naciskanym sprężyną zwrotną w kierunku pierwszego położenia łączeniowego, przy czym suwak w strefie styków ruchomych ma dwa oddzielone od siebie szczeliną ramiona i każde ramię jest nośnikiem co najmniej jednego ruchomego styku odpowiedniego odcinka łączeniowego, charakteryzuje się według wynalazku tym, że przynajmniej część pierwszego ramienia jest ukształtowana jako element konstrukcyjny oddzielony od pozostałej części suwaka, ustalony na tej pozostałej części suwaka a styki ruchome obydwu odcinków łączeniowych są umieszczone na wspólnym suwaku.

Elektromechaniczny łącznik zdalny może jednak mieć całe pierwsze ramię ukształtowane jako element konstrukcyjny oddzielony od pozostałej części suwaka, ustalony na tej pozostałej części suwaka.

Korzystnie, na pierwszym ramieniu ukształtowanym oddzielnie od pozostałej części suwaka jest wykonany wpust w kształcie jaskółczego ogona, za pomocą którego pierwsze ramię jest osadzane na odpowiadającym mu prowadniku uformowanym na pozostałej części suwaka.

Dzięki rozwiązaniu według wynalazku, przy montażu łącznika zdalnego można najpierw wstawić suwak bez pierwszego ramienia w spodek obudowy i następnie założyć człon pośredni, który oddziela od siebie oba odcinki łączeniowe i przechodzi przez szczelinę między dwoma ramionami. Potem można

PL 199 094 B1 ustalić pierwsze ramię na pozostałej części suwaka. Pozwala to wyeliminować żmudne wprowadzanie członu pośredniego w szczelinę między ramionami, co jest konieczne w znanym dotąd jednoczęściowym ukształtowaniu pierwszego ramienia z pozostałą częścią suwaka.

Ponadto poprzez pominięcie pierwszego ramienia i elektrycznie przewodzących składników odcinka łączeniowego przyporządkowanego do tego pierwszego ramienia można zrealizować jednobiegunowy łącznik zdalny mający tylko jeden odcinek łączeniowy. Jeżeli mają być wytwarzane łączniki zdalne zarówno dwubiegunowe jak i jednobiegunowe, to wszystkie komponenty, w szczególności obudowa, układ elektromagnetyczny i suwak, obu typów produktu mogą być jednakowego rodzaju, a wię c mogą być wytwarzane za pomocą tych samych narzę dzi, czyli są produkowane szczególnie efektywnie. Jedynie podczas montażu występuje różnica między jednobiegunowymi i dwubiegunowymi łącznikami zdalnymi spowodowana zamontowaniem pierwszego ramienia i elektrycznych składników pierwszego odcinka łączeniowego.

Jeżeli na pierwszym ramieniu ukształtowanym oddzielnie od pozostałej części suwaka jest wykonany wpust w kształcie jaskółczego ogona, za pomocą którego można osadzić pierwsze ramię na odpowiednim prowadniku uformowanym na pozostałej części suwaka, to dzięki temu pierwsze ramię można ustalić szczególnie prosto i pewnie na pozostałym suwaku nie używając przy tym materiałów pomocniczych, jak na przykład kleju.

Przedmiot wynalazku zostanie objaśniony poniżej w oparciu o załączony rysunek, na którym kolejne figury przedstawiają: fig. 1 i 2 - zgodny z wynalazkiem elektromagnetyczny łącznik zdalny posiadający dwa odcinki łączeniowe, ukazany w zarysie skośnym ze zdjętą pokrywką, przy czym na każdym z odcinków łączeniowych jest przewidziany ruchomy styk 2 i jego połączenie ze sztywną szyną prądową 5 jest wykonane w różny sposób; fig. 3 - korzystną odmianę realizacji zgodnego z wynalazkiem elektromagnetycznego łącznika zdalnego posiadającego dwa odcinki łączeniowe, ukazanego w zarysie skośnym ze zdjętą pokrywką, przy czym na odcinek łączeniowy są przewidziane dwa ruchome styki 2; fig. 4 - układ elektromagnetyczny 8 zgodnego z wynalazkiem łącznika zdalnego z suwakiem 7, ukazany w zarysie skośnym; fig. 5 - odwzorowanie podobne jak na fig. 4, przy czym pokazano dodatkowo wahacz 17; fig. 6 - suwak 7 z wahaczem 17, ukazany w zarysie skośnym; fig. 7 odwzorowanie podobne jak na fig. 3, przy czym człon pośredni 21 jest zdjęty ze spodka 23 i pominięto wahacz 17; fig. 8 - odwzorowanie podobne jak na fig. 3, przy czym suwak 7 znajduje się w jego drugim położeniu łączeniowym i fig. 9 - alternatywne wykonanie wpuszczonej w suwak 7 sercowej kulisy 15.

Zgodny z wynalazkiem elektromechaniczny łącznik zdalny posiada, tak jak znane już przyrządy łączeniowe tego rodzaju, przynajmniej jeden odcinek łączeniowy. Każdy odcinek łączeniowy ma co najmniej jeden stały styk 1 i co najmniej jeden ruchomy styk 2. Oba te styki 1, 2 współpracują ze sobą umożliwiając otwieranie i zamykanie połączonego z nimi obwodu elektrycznego.

Jak widać na fig. 1, stały styk 1 jest ustalony na szynie prądowej 3, która swoim zakończeniem 3' wychodzi na znany zacisk przyłączeniowy nie pokazany na figurach dołączonego rysunku. Ruchomy styk 2 jest połączony ruchomą linką przewodową 4 z następną szyną prądową 5, której zakończenie 5' wychodzi na drugi zacisk przyłączeniowy, również niewidoczny na rysunku. Zamiast linki przewodowej 4 można też przewidzieć mającą małą grubość, elastyczną szynę prądową 59 (por. fig. 2). Każdy z ruchomych styków 2 jest umieszczony na suwaku 7 i jest z nim przemieszczany względem stałego styku 1. Poprzez wspomniane zaciski przyłączeniowe może być z nim połączony obwód prądowy, który ma być sterowany za pomocą zgodnego z wynalazkiem łącznika zdalnego. Łącznik ten jest wykonany z moż liwoś cią zamontowania w szafce sterowniczej, w zwią zku z czym jego obudowa posiada w znany sposób spodek 23 i osadzaną na nim pokrywkę (nie pokazaną na załączonych rysunkach).

Jak widać to na załączonych rysunkach, łącznik zdalny według wynalazku jest ukształtowany korzystnie z dwoma odcinkami łączeniowymi sterowanymi jednocześnie przez jeden suwak 7. Żeby odizolować elektrycznie od siebie oba te odcinki łączeniowe, obudowa posiada ponadto człon pośredni 21, który jest usytuowany między pokrywką i spodkiem 23.

Wszystkie szczegóły opisane niżej jako istotne dla wynalazku dają się zastosować bez ograniczeń także w wykonaniu odcinka łączeniowego według fig. 1 albo fig. 2, bez względu na fakt, że są one niżej omawiane na podstawie korzystnej, przedstawionej na fig. 3 odmianie realizacji odcinka łączeniowego.

Odcinek łączeniowy na fig. 3 ma w odróżnieniu od obu powyższych realizacji dwa stałe styki 1, które znajdują się w małym odstępie od siebie i są ustalone każdorazowo na odpowiedniej, sztywnej szynie prądowej 3, 5. Przewidziano dwa ruchome styki 2, które są ustalone na elektrycznie przewodzących płytkach 6, przy czym odstęp między tymi ruchomymi stykami 2 odpowiada odstępowi stałych styków 1.

PL 199 094 B1

Płytka 6 jest umieszczona na suwaku 7 w sposób opisany dalej, a więc suwak 7 znajduje się w połączeniu czynnym także z dwoma ruchomymi stykami 2 i może je przemieszczać względem stałych styków 1.

Do napędu suwaka 7 przewidziano układ elektromagnetyczny 8. Żeby umożliwić także ręczne uruchamianie suwaka 7, umieszczono na jego górnym końcu przycisk 36, który przechodzi przez wycięcie w spodku 23.

Układ elektromagnetyczny 8 obejmuje cewkę wzbudzającą 9 i poruszaną przez nią kotwicę 10. W przedstawionym na załączonych rysunkach przykł adzie realizacji we wnę trzu cewki wzbudzają cej 9 istnieje rdzeń magnetyczny 11, który znajduje się w magnetycznie dobrze przewodzącym połączeniu z jarzmem 12 przebiegającym w przybliżeniu równolegle do osi wzdłuż nej cewki. Na czołowej stronie 61 tego jarzma 12 jest ułożyskowana odchylnie wykonana w postaci płaskiej płytki kotwica 10 w strefie jej pierwszego czoła, i jest to kotwica opadająca (por. fig. 4, 5). Ułożyskowanie to jest wykonane tak, że kotwica 10 przylega krawędzią swojego czoła do strony czołowej 61 jarzma. Na jarzmie 12 jest umocowana sprężysta blaszka 62, która zachodzi na czołową stronę 61 jarzma i ma wygięty w kierunku kotwicy 10 odcinek 63, którym przechwytuje kotwicę 10. Jednocześnie za pośrednictwem tego odcinka 63 sprężysta blaszka 62 działa jak sprężyna kotwicy.

Kotwica 10 w strefie jej drugiego czoła wchodzi w szczelinowe wycięcie 13 suwaka 7 i w ten sposób jest sprzężona z suwakiem 7. Suwak ten jest ułożyskowany w obudowie łącznika zdalnego z moż liwoś cią przesuwu w zaznaczonym strzał k ą kierunku 14 i moż e być poruszany w tym kierunku kotwicą 10.

Cechą szczególną tego układu elektromagnetycznego 8 są kotwicowe blachy łożyskowe 60, które są ustalone na powierzchniach bocznych jarzma 12. Są one ukształtowane tak, że pokrywają czołową stronę 61 jarzma 12 oraz znajdujący się w strefie tej czołowej strony 61 odcinek kotwicy 10. Przez te kotwicowe blachy łożyskowe 60 może zawsze płynąć stosunkowo duży strumień magnetyczny, w szczególności także wówczas, gdy kotwica 10 znajduje się w swojej widocznej na fig. 4, 5 pozycji uniesionej znad rdzenia magnetycznego 11. Tak więc na kotwicę 10 może być wywierana zawsze stosunkowo duża siła magnetyczna, co przyczynia się do wysokiej niezawodności działania układu elektromagnetycznego 8.

Na suwak 7 działa ponadto sprężyna zwrotna 20, która naciska suwak 7 w pokazane na fig. 3 pierwsze położenie łączeniowe. Sprężyna 20 jest wykonana jako śrubowa sprężyna naciskowa, która swoim pierwszym końcem wspiera się na części obudowy, korzystnie na członie pośrednim 21, który oddziela od siebie oba odcinki łączeniowe, a jej drugi koniec przylega do suwaka 7. Żeby zapewnić stabilność sprężyny zwrotnej 20 na suwaku 7 i obudowie (na członie pośrednim 21), przewidziano w strefach suwaka 7 i obudowy, w których przylegają końce sprężyny zwrotnej 20, uformowanie czopów 22, na które są nasadzone końce sprężyny zwrotnej 20 (por. fig. 7 dla czopa 22 ustalonego na obudowie, to znaczy na członie pośrednim 21).

Gdy cewka wzbudzająca 9 jest zasilana napięciem, na kotwicę 10 jest wywierana siła magnetyczna, która jest większa niż siła wywierana przez sprężynę zwrotną 20, tak że suwak 7 może przesunąć się pokonując nacisk sprężyny zwrotnej 20.

W ramach przedmiotowego wynalazku i w zakresie ochrony dołączonych zastrzeżeń układ elektromagnetyczny może mieć też inną konstrukcję, na przykład w takiej postaci, że poruszana cewką wzbudzającą 9 kotwica 10 jest ukształtowana jako trzpień ułożyskowany przesuwnie we wnętrzu korpusu cewki wzbudzającej 9, jak to przewiduje się na przykład w impulsowych wyzwalaczach kotwicowych wyłączników, ochraniających przewody.

W przypadku łącznika zdalnego zawierają cego omówione dotychczas części skł adowe co najmniej jeden styk 2, współpracujący z co najmniej jednym stałym stykiem 1, porusza się monostabilnie, ponieważ sprężyna zwrotna 20 naciska suwak 7 - i razem z nim co najmniej jeden ruchomy styk 2 w kierunku pierwszego położenia łączeniowego.

Żeby nadać łącznikowi zdalnemu bistabilną charakterystykę łączeniową, a więc dwustanowe sterowanie styku, wykonana jest na powierzchni suwaka 7 kulisa 15. Jest ona korzystnie ukształtowana w przybliżeniu sercowato, jak to przedstawiono na dołączonych rysunkach, ale może też mieć inny kształt - jak to przedstawiono w związku z omawianiem zasady działania tej sercowatej w przybliżeniu kulisy.

W kulisę 15 wchodzi kołek 16, który jest ustalony na wahaczu 17. Wahacz ten jest ułożyskowany w obudowie łącznika zdalnego z możliwością przechylania równolegle do powierzchni suwaka mającego kulisę 15. Ułożyskowane to jest wykonane za pomocą dwóch cylindrycznych czopów 18, które

PL 199 094 B1 wchodzą we wgłębienia 19 wykonane w obudowie. Na fig. 5 widać jeden z takich czopów 18, a drugi znajduje się na niewidocznej na fig. 5, przeciwległej powierzchni wahacza 17. Wgłębienia 19 mieszczące cylindryczne czopy 18 mają w przybliżeniu nieco większe wymiary niż te czopy 18, w związku z czym wahacz 17 moż e też nieznacznie odchylać się normalnie do kierunku przesuwu 14.

Wgłębienia 19 są ukształtowane korzystnie nie jako pełnocylindryczne, zbiegające się ze sobą otwory położone w odstępie odpowiadającym grubości wahacza 17, ponieważ byłoby trudne zamontowanie wahacza 17 w takich otworach. Jak widać na fig. 7, wgłębienia 19 są wykonane w spodku 23 i mają kształ t szczelin. Korzystnie wgłębienia 19 mają pół cylindryczne dna, których ś rednica jest nieznacznie większa od średnicy czopów 18.

Na wewnętrznej ściance spodka 23 są uformowane dwie płytki 24, na których czołach po stronie członu pośredniego 21 jest wykonane takie wgłębienie 19. Odstęp między tymi dwiema płytkami 24 odpowiada grubości wahacza 17 w strefie jego czopów 18. Wahacz 17 jest wstawiany w odstęp między płytkami 24, przy czym czopy 18 mogą wejść we wgłębienia 19.

Na członie pośrednim 21 są również uformowane odsunięte od siebie płytki 24'. Płytki 24, 24' są rozmieszczone tak, że zbiegają się ze sobą przy zakładaniu członu pośredniego 21 na spodek 23 i swoimi czołami przylegają do siebie lub tylko nieznacznie odstają od siebie. Przy tym wgłębienia 19 płytek 24 umieszczonych na spodku 21 są pokrywane płytkami 24' członu pośredniego 23 i zamykają czopy 18 we wgłębieniach 19.

Sercowata kulisa 15 ma korzystnie widoczny na fig. 1-8 niesymetryczny kształt. Składa się na niego rozpościerająca się w kierunku przesuwu 14 suwaka 7 wierzchołkowa wnęka 24 oraz proste odcinki 25, 29, które dochodzą do tej wnęki 24 (por. fig. 6). Proste odcinki 25, 29 są usytuowane klinowo względem siebie i są oddzielone od siebie przylgą 27 mającą w przybliżeniu kształt V. Z każdym z tych prostych odcinków 25, 29 łączy się krzywizna 26, 28, przy czym te obie krzywizny 26, 28 schodzą się ze sobą w strefie nad klinową przylgą 27.

Sercowata kulisa 15 i umieszczony na wahaczu 17 kołek 16 stanowią urządzenie ryglujące, które działa następująco:

W ukazanym na fig. 3, 5 i 6 stanie łącznika zdalnego kołek 16 znajduje się w wierzchoł kowej wnęce 24 sercowatej kulisy 15. Widoczny na fig. 3 odcinek łączeniowy zdalnego łącznika jest w stanie wyłączenia, ponieważ ruchome styki 2 są odsunięte od stałych styków 1.

Gdy w tej sytuacji cewka wzbudzająca 9 będzie zasilona napięciem, suwak 7 przemieszcza się w dół (kierunek podany z odniesieniem do pokazanego na fig. 3 poł o ż enia łącznika zdalnego). Podczas tego ruchu kołek 16 przemieszcza się najpierw w rozpościerającej się w kierunku przesuwu 14 wierzchołkowej wnęce 24 i dalej przez prawy prosty odcinek 25 kulisy 15. Krzywizna 26 łącząca się z tym prostym odcinkiem 25 prowadzi kołek 16 nad klinową w przybliżeniu przylgę 27, gdzie jest on zaznaczony schematycznie na fig. 6 linią ciągłą. Podczas tego przebiegu kołka 16 przez kulisę 15 następuje nieznaczne przechylenie wahacza 17 najpierw w kierunku zegarowym (aż kołek 16 dojdzie do krzywizny 25) i potem w kierunku przeciwnym do zegarowego.

Gdy na cewce wzbudzającej 9 nie ma napięcia, sprężyna zwrotna 20 może wycisnąć suwak 7 w górę. Przy tym klinowa w przybliżeniu przylga 27 przesuwa się w kierunku kołka 16, aż zetknie się on z przylgą 27 (por. zaznaczona linią kreskową pozycja kołka 16). Suwak 7 nie może już powrócić w poł o ż enie ukazane na fig. 3, lecz jest utrzymywany w pozycji pokazanej na fig. 8, w której ruchome styki 2 widocznego na fig. 3, 8 odcinka łączeniowego przylegają jeszcze do stałych styków 1 zwierając tym samym ten odcinek łączeniowy. To drugie położenie łączeniowe jest więc położeniem (stabilnym) utrzymywanym także po odłączeniu napięcia z cewki wzbudzającej 9.

Powrotny ruch suwaka 7 w ukazane na fig. 3 położenie łączeniowe może nastąpić po następnym impulsie napięciowym przyłożonym do cewki wzbudzającej 9: po takim następnym impulsie suwak 7 przemieszcza się znów w dół, w wyniku czego kołek 16 porusza się po krzywiźnie 28 lewego skrzydła sercowatej kulisy 15 (por. zaznaczone punktowo położenie kołka 16 na fig. 6). Po zaniku impulsu napięciowego sprężyna zwrotna 20 może przemieścić suwak 7 w górę, przy czym kołek 16 dostaje się po lewym prostym odcinku 29 z powrotem do wierzchołkowej wnęki 24 kulisy 15. Teraz suwak 7 może znów przemieścić się w ukazane na fig. 3 położenie łączeniowe, w którym otwarty jest odcinek łączeniowy widoczny na fig. 3.

Zgodny z wynalazkiem łącznik zdalny, odmiennie od dotychczasowych wykonań, może być też uruchomiony ręcznie, w związku z czym suwak 7 - jak już wspomniano wyżej - jest wyposażony w przycisk 36 przechodzą cy przez wycię cie w spodku 23. Jednak przy rę cznym sterowaniu suwaka mechanizm ryglujący utworzony z kołka 16 i kulisy 15 działa identycznie.

PL 199 094 B1

Aby kołek 16 przechodził zawsze przez kulisę 15 omówioną właśnie drogą w kierunku przeciwnym do zegarowego, przewidziano dwa następujące środki: Po pierwsze istnieje sprężyna 30, która napina wahacz 17 w kierunku lewego skrzydła kulisy 15. Pod określeniem „lewe skrzydło kulisy 15” w ramach tego opisu i dołączonych zastrzeżeń rozumie się każdorazowo całość złożoną z prostego odcinka 25 lub 29 i łączącej się z nim krzywizny 26 lub 28. Napięcie wahacza 17 w kierunku lewego skrzydła kulisy trzeba rozumieć przykładowo, gdyż wahacz 17 mógłby być również naprężony w kierunku prawego skrzydła kulisy, przy czym oczywiście kulisa 15 musiałaby być wykonana jak w odbiciu lustrzanym względem jej osi przebiegającej w kierunku przesuwu 14.

Sprężyna 30 w korzystnej odmianie realizacji na dołączonych rysunkach jest ukształtowana jako śrubowa sprężyna naciskowa, które wspiera się z jednej strony na wewnętrznej ściance spodka 23 i z drugiej strony na wahaczu 17. Dla ustabilizowania sprężyny 30, podobnie jak przy sprężynie zwrotnej 20, zarówno na wahaczu 17 jak i na spodku 23 mogą być uformowane czopy 37, na które są nasadzone końce sprężyny 30.

Siła wywierana przez sprężynę 30 na wahacz 17 zapewnia to, że kołek 16 jest zawsze naciskany w kierunku lewego skrzydła kulisy 15 i przez to zajmuje pozycje zaznaczone na rysunku linią ciągłą, kreskową i punktową.

Można byłoby obejść się bez tej sprężyny 30, gdy jej funkcja (naciskanie wahacza 17 w kierunku lewego skrzydła kulisy 15) jest realizowana inaczej. Może to odbywać się przykładowo tak, że wahacz 17 umieszcza się skośnie z lekkim nachyleniem w kierunku lewego skrzydła kulisy, w związku z czym wyposażony w kołek 16 koniec wahacza 17 jest wypierany siłą ciężkości w kierunku lewego skrzydła kulisy.

Aby nie dopuścić do wejścia kołka 16 na lewy prosty odcinek 29 po opuszczeniu wierzchołkowej wnęki 24, zaopatrzono spód tego prostego odcinka 29 w skos 31, który zaczyna się w strefie połączenia z krzywizną 28 i wznosi się w kierunku wnęki 24. Skos 31 kończy się krawędzią 33, która zbiega się z położoną w strefie prostego odcinka 25 krawędzią 32 klinowej przylgi 27. Dolny koniec kołka 16 po opuszczeniu wnęki 24 ślizga się wzdłuż tej krawędzi 33 i dzięki temu nie może wejść na lewy prosty odcinek 29, lecz musi przemieszczać się wzdłuż krawędzi 32 klinowej przylgi 27 do prawego prostego odcinka 25.

Gdy wahacz 17 jest naprężony w kierunku prawego skrzydła kulisy, wspomniany wyżej skos 31 musi być umieszczony w prawym prostym odcinku 25 kulisy 15.

Alternatywna, również możliwa do przyjęcia odmiana konstrukcyjna sercowatej kulisy 15 polega na tym, że jest ona całkowicie symetryczna, a więc ukształtowana z identycznym lewym i prawym skrzydłem (por. fig. 9). Wtedy kołek 16 po opuszczeniu wierzchołkowej wnęki 24 styka się z ostrzem 34 klinowej przylgi 27 i następnie jest kierowany przypadkowo do prawego 25 albo lewego prostego odcinka 29, po czym jest prowadzony przez krzywiznę 26 lub 28. Po zaniku impulsu napięciowego przyłożonego do cewki wzbudzającej 9 trafia on w zaznaczoną linią osiową pozycję poniżej ostrza 35. Przy ponownym przemieszczaniu suwaka 7 kołek 16 styka się z tym ostrzem 35 i znów jest kierowany przypadkowo na prawą 26 albo lewą krzywiznę 28. W obu przypadkach kołek 16 powraca ostatecznie znów do wierzchołkowej wnęki 24.

Z objaś nienia dział ania kulisy 15 widać wyraź nie, ż e mo ż e ona mieć też kształ t odmienny od sercowatego, o ile również przy takim kształcie kołek 16. jest ułożyskowany stabilnie w dwóch oddalonych od siebie punktach ustalających i kulisa 15 może prowadzić przesuwnie bez zacięć kołek 16 między tymi dwoma punktami ustalającymi. Na przykład w oparciu o odmianę realizacji z fig. 9 można wyobrazić sobie kulisę 15 w kształcie półsercowym, a więc posiadającą tylko jedno z dwóch skrzydeł. Kształt takiego skrzydła według innego wyobrażalnego wariantu realizacji mógłby różnić się od kształtu półsercowego i mógłby mieć na przykład postać połowy elipsy.

Tak więc wynalazek nie ogranicza się tylko do przedstawionego na rysunkach, w przybliżeniu sercowatego ukształtowania kulisy 15.

Łącznik zdalny według wynalazku można ukształtować z dowolnie wieloma odcinkami łączeniowymi, przy czym na załączonych rysunkach przedstawiono łącznik zdalny zawierający tylko dwa odcinki łączeniowe. Na każdym z fig. 1-3 widać tylko jeden odcinek łączeniowy, który jest usytuowany w strefie między członem pośrednim 21 i pokrywką obudowy łącznika zdalnego. Drugi odcinek łączeniowy znajduje się między członem pośrednim 21 i spodkiem 23 i pod względem konstrukcyjnym jest taki sam jak pierwszy odcinek łączeniowy ukazany na fig. 1-3.

Można przewidzieć, że ten drugi odcinek łączeniowy ma inną funkcję łączeniową niż pierwszy odcinek łączeniowy. Chodzi tu o to, że gdy pierwszy odcinek spełnia funkcję zestyku zwiernego (odcinek

PL 199 094 B1 łączeniowy w pierwszym, przedstawionym na fig. 1-3 położeniu łączeniowym jest otwarty a w drugim, ukazanym na fig. 8 położeniu łączeniowym jest zamknięty), to drugi odcinek łączeniowy spełnia funkcję zestyku rozwiernego, tak że w pierwszym położeniu łączeniowym (fig. 1-3) jest zamknięty, natomiast w drugim położeniu łączeniowym (fig. 8) jest otwarty.

Jednak funkcje obu odcinków łączeniowych można dowolnie dobierać lub też kojarzyć ze sobą. Tak na przykład oba odcinki łączeniowe można ukształtować jako zestyk zwierny albo jako zestyk rozwierny lub też jeden albo oba odcinki łączeniowe mogą być wykonane jako zestyk przełączny.

Układ elektromagnetyczny 8 i suwak 7 są wspólne dla obu odcinków łączeniowych, to znaczy ruchome styki 2 obu tych odcinków są umieszczone na jednym, wspólnym suwaku 7 i przemieszczają się z nim względem stałych styków 1.

Jak widać najlepiej na fig. 4, suwak 7 w strefie ruchomych styków 2 ma dwa oddzielone od siebie szczeliną 40 ramiona 41, 42, na których są umieszczone ruchome styki 2 łącznika zdalnego, przy czym na każdym ramieniu 41, 42 jest utrzymywany jeden ruchomy styk 2 albo dwa ruchome styki 2 danego odcinka łączeniowego. Po całkowitym zamontowaniu obudowy łącznika zdalnego ścianka 45 członu pośredniego 21 znajduje się w strefie szczeliny 40. Każde z dwóch ramion 41, 42 wchodzi do przyporządkowanego mu odcinka łączeniowego i w strefie ruchomego styku 2 jest oddzielone od drugiego odcinka łączeniowego ścianką 45 członu pośredniego 21.

Cechą szczególną suwaka 7 przewidzianego w łączniku zdalnym według wynalazku jest to, że całe pierwsze ramię 41 jest wykonane jako oddzielona od pozostałego suwaka 7 część konstrukcyjna, ale ustalona na pozostałym suwaku 7. To ustalenie można w zasadzie wykonać dowolnie, na przykład ramię 41 mogłoby być przyklejone do pozostałej części suwaka 7.

W przedstawionej na załączonych rysunkach korzystnej odmianie realizacji przewidziano rozłączne, kształtowo-zaciskowe ustalenie ramienia 41 na suwaku 7:

Przy tym na pierwszym ramieniu 41 jest wykonany wpust 43 w kształcie jaskółczego ogona. W strefie pozostałej części suwaka 7, w której ma być ustalone ramię 41, jest uformowany prowadnik 44, który kształtem swojego przekroju odpowiada wpustowi 43 i jest od niego nieznacznie mniejszy. Ramię 41 jest nasadzane na ten prowadnik 44 i w ten sposób może być ustalone na zasadzie połączenia kształtowo-zaciskowego na półstałej części suwaka 7.

Można dowolnie wybrać kształt przekroju wpustu 43 i prowadnika 44, i może to być na przykład widoczny na rysunkach kształt młotka. Alternatywnie wpust 43 i prowadnik 44 mogłyby mieć przekrój trapezowy, przy czym dłuższa z równoległych do siebie krawędzi bocznych tego trapezu musi leżeć w strefie dna tego wpustu 43 lub odpowiadającej mu powierzchni uformowanego prowadnika 44, żeby uzyskać kształtowo-zaciskowe połączenie ramienia 41 i pozostałej części suwaka 7.

Jak wynika z fig. 7, przy montażu łącznika zdalnego można najpierw włożyć suwak 7 w spodek 23, po czym zakłada się człon pośredni 21 i następnie wtyka się ramię 41 na pozostałą część suwaka 7. Dzięki temu można uniknąć żmudnego wprowadzania ramion suwakowych 41 i 42 w strefy między spodkiem 23 i członem pośrednim 21 lub też między pokrywką i członem pośrednim 21.

Żeby uprościć montaż suwaka 7 w obudowie łącznika zdalnego, można przewidzieć odmiennie od dotychczasowego opisu, że nie całe ramię 41, lecz jego fragment, mianowicie dolna część wspierająca ruchomy styk 1 jest ukształtowana jako element konstrukcyjny oddzielony od pozostałej części suwaka 7. Przy tym druga część ramienia 41 jest wykonana jednoczęściowo z suwakiem 7. Trzeba jednak pamiętać, aby druga, zespolona z suwakiem 7 część ramienia w pierwszym położeniu łączeniowym suwaka 7 (fig. 3) kończyła się jeszcze powyżej ścianki 45, żeby przy montażu łącznika zdalnego nie trzeba było wprowadzać ścianki 45 członu pośredniego 21 w szczelinę 40 między dwoma ramionami 41, 42.

Następną cechą znamienną według wynalazku jest konstrukcyjne ukształtowanie zamocowania ruchomych styków 2 na suwaku 7. Jak widać na fig. 6, suwak 7 ma koszyczek 50 służący do zamocowania ruchomych styków 2 jednego odcinka łączeniowego. Przedstawiony na rysunkach łącznik zdalny ma dwa odcinki łączeniowe, których ruchome styki 2 - jak opisano wyżej - są umieszczone na dwóch ramionach 41, 42, a więc każde z tych ramion 41, 42 jest wyposażone w taki koszyczek 50.

Koszyczek 50 ma dwie przebiegające w kierunku przesuwu 14 suwaka 7, ścianki boczne 51, 52 oraz łączące je wierzchy 53, 54. Jeden ruchomy styk 2 (por. fig. 1, 2) lub też dwa ruchome styki 2 (por. fig. 3) jest lub też są umieszczone na prostokątnej w przybliżeniu płytce 6, która jest osadzona między ściankami bocznymi 51, 52 koszyczka 50. Wewnątrz koszyczka jest umieszczona sprężyna naciskowa 55, która dociska płytkę 6 do jednego z wierzchów 53, 54.

PL 199 094 B1

Płytka 6 jest dociskana do jednego z dwóch wierzchów 53, 54 zależnie od tego, którą funkcję łączeniową (zestyk zwierny lub rozwierny) ma spełniać dany odcinek łączeniowy. Gdy odcinek łączeniowy, tak jak na fig. 3, jest wykonany jako zestyk zwierny, przy czym stałe styki 1 znajdują się poniżej dolnego wierzchu 54, to płytka 6 jest dociskana do dolnego wierzchu 54. Podczas ruchu suwaka 7 powodującego zamknięcie tego odcinka łączeniowego ruchome styki 2 dochodzą do stałych styków 1 przylegając do nich. Po takim przylgnięciu płytka 6 podczas dalszego przemieszczania suwaka 7 nie może być dalej przesunięta, i ściskana jest sprężyna naciskowa 55. Docisk, z jakim przylegają ruchome styki 2 do stałych styków 1, zwiększa się wskutek ściskania sprężyny 55.

W przypadku wykonania odcinka łączeniowego jako zestyku rozwiernego stał e styki 1 są poł ożone powyżej górnego wierzchu 53 koszyczka 50, w związku z czym płytka 6 jest dociskana do tego górnego wierzchu 53 (por. położone z lewej strony na fig. 6 pierwsze ramię 41).

Sprężyna naciskowa 55 jest ukształtowana korzystnie jako śrubowa sprężyna naciskowa, która swoim jednym końcem wspiera się na płytce 6 a swoim drugim końcem opiera się na jednym z wierzchów 53, 54 koszyczka 50. Alternatywnie sprężyna naciskowa 55 mogłaby być ukształtowana na przykład jako sprężyna płytkowa.

W przypadku ukształtowania sprężyny naciskowej 55 w postaci sprężyny śrubowej, zgodnie z przedstawioną na rysunkach korzystną odmianą realizacji łącznika zdalnego, na płytce 6 i na jednym z wierzchów 53, 54 koszyczka 50 są uformowane wybrzuszenia 56, na które nasadzane są koń ce sprężyny naciskowej 55. Wybrzuszenia te mogą mieć korzystnie kształt kopułki, ale mogłyby być to także czopy cylindryczne.

Wewnętrzne powierzchnie 57, 58 koszyczkowych ścianek bocznych 51, 52 są równoległe do siebie oraz są nachylone pod ostrym kątem α do kierunku przesuwu 14 suwaka 7. Wielkość tego kąta α mieści się korzystnie w zakresie między 3 i 5°.

Jak wspomniano wyżej, gdy ruchome styki 2 przylegają do przyporządkowanych im stałych styków 1, płytka 6 podtrzymująca ta ruchome styki 2 odchodzi od wierzchu 53, 54 koszyczka 50, do którego może przylegać, i odpowiednio ściskana jest sprężyna naciskowa 55.

Podczas przemieszczania suwaka 7, które powoduje odejście ruchomych styków 2 od przyporządkowanych im stałych styków 1, ruchome styki 2 początkowo nie odchodzą od stałych styków 1: płytka 6 i z nią ruchome styki 2 są dociskane sprężyną naciskową 55 do stałych styków 1, przy czym podczas dalszego przemieszczania suwaka 7 następuje odprężenie sprężyny naciskowej 55. Dopiero gdy jeden z wierzchów 53, 54 koszyczka 50 przylgnie do płytki 6, następuje jej przesunięcie i ruchome styki 2 odchodzą od stałych styków 1.

Podczas poprzedzającego to odsunięcie przesunięcia koszyczka 50 względem płytki 6 wewnętrzne powierzchnie 57, 58 koszyczkowych ścianek bocznych 51, 52 ślizgają się po płytce 6. Ze względu na nachylenie wewnętrznych powierzchni 57, 58 do kierunku przesuwu 14 suwaka 7 następuje przesunięcie płytki 6 w kierunku normalnym do kierunku przesuwu 14. W wyniku tego ruchome styki 2 przesuwają się równolegle do powierzchni, którymi przylegają one do stałych styków 1. Podczas tego bocznego ruchu w kierunku normalnym do kierunku przesuwu 14 lub też odsuwania ruchome styki 2 przesuwają się względem stałych styków 1 i zrywane są nieznaczne zgrzewy między stykami 1, 2.

Podczas przesunięcia suwaka 7, które powoduje przyleganie ruchomych styków 2 do przyporządkowanych im stałych styków 1, przylegają najpierw - jak już objaśniono wyżej - ruchome styki 2 do stałych styków 1 i przy dalszym przemieszczaniu suwaka 7 następuje ściśnięcie działającej na płytkę 6 sprężyny naciskowej 55. Również podczas tego ściskania wewnętrzne powierzchnie 57, 58 ślizgają się po płytce 6, co wywołuje normalne do kierunku przesuwu 14 przesunięcie ruchomych styków 2. Ponieważ ruchome styki 2 przylegają już do stałych styków 1, więc ruchome styki 2 ocierają się o stałe styki 1, co w efekcie powoduje oczyszczanie powierzchni przylegania obu styków 1, 2. Przyczynia się to do utrzymania niskiej oporności przejścia w okresie użytkowania łącznika zdalnego.

Claims (3)

1. Elektromechaniczny łącznik zdalny z dwoma odcinkami łączeniowymi, z których każdy posiada co najmniej jeden styk stały i jeden współpracujący z nim styk ruchomy, przy czym ruchome styki obu odcinków łączeniowych są umieszczone na wspólnym suwaku i przemieszczane są na nim względem styków stałych, który to łącznik zdalny posiada ponadto układ elektromagnetyczny z cewką wzbudzającą i poruszaną nią kotwicą, która jest sprzężona z suwakiem, naciskanym sprężyną zwrotną w kierunku pierwszego położenia łączeniowego, przy czym suwak w strefie styków ruchomych ma dwa oddzielone od siebie szczeliną ramiona i każde ramię jest nośnikiem co najmniej jednego ruchomego styku odpowiedniego odcinka łączeniowego, znamienny tym, że przynajmniej część pierwszego ramienia (41) jest ukształtowana jako element konstrukcyjny oddzielony od pozostałej części suwaka (7), ustalony na tej pozostałej części suwaka (7) a styki ruchome (2) obydwu odcinków łączeniowych są umieszczone na wspólnym suwaku (7).

2. Elektromechaniczny łącznik zdalny według zastrz. 1, znamienny tym, że całe pierwsze ramię (41) jest ukształtowane jako element konstrukcyjny oddzielony od pozostałej części suwaka (7), ustalony na tej pozostałej części suwaka (7).

3. Elektromechaniczny łącznik zdalny według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że na pierwszym ramieniu (41) ukształtowanym oddzielnie od pozostałej części suwaka (7) jest wykonany wpust (43) w kształcie jaskół czego ogona, za pomocą którego pierwsze ramię (41) jest osadzane na odpowiadającym mu prowadniku (44) uformowanym na pozostałej części suwaka (7).