PL198703B1 - Forma z układem chłodzenia zwłaszcza w urządzeniu do formowania wyrobów szklanych - Google Patents

Abstract

1. Forma z uk ladem ch lodzenia zw laszcza w urz adze- niu do formowania wyrobów szklanych, która zawiera: par e ramion formy, zamontowanych na sworzniu zawiasy w celu przesuwania jednego ramienia do lub od drugiego, przy- najmniej jedn a cz esc formy, podtrzymywan a przez ka zde wspomniane rami e i przystosowan a do wspó lpracy z innymi cz esciami w celu tworzenia formy dla wyrobu szklanego, przy czym ka zda ze wspomnianych cz esci formy zawiera przynajmniej jeden kana l ch lodz acy, maj acy wlot i wylot usytuowany w jednym ko ncu wspomnianej cz esci formy, za s ka zde rami e formy ma kana ly doprowadzania i odpro- wadzania ch lodziwa, roboczo polaczone ze wspomnianym wlotem i wspomnianym wylotem wspomnianej przynajmniej jednej cz esci formy, zród lo ciek lego ch lodziwa i odp lyw ciek lego ch lodziwa po laczone ze wspomnianym sworzniem zawiasy, znamienny tym, ze wspomniany uk lad zawiera równie z: pierwszy kana l (32, 34, 35) ch lodziwa, biegn acy przez sworze n zawiasy (16, 104, 130) mi edzy zród lem ciek lego ch lodziwa (72, 76) a kana lem doprowadzania ch lodziwa w ramionach (12, 14) formy i drugi kana l (36, 38, 39) ch lodziwa, biegn acy przez wspomniany sworze n za- wiasy (16, 104, 130) mi edzy kana lem odprowadzaj acym ch lodziwo (74, 78) w ramionach (12, 14) formy a odp lywem ciek lego ch lodziwa (74, 78), tak ze ciek le ch lodziwo prze- plywa po torze zamkni etym od zród la ciek lego ch lodziwa (72, 76), przez sworze n zawiasy………....................………. PL PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem niniejszego wynalazku jest forma z układem chłodzenia zwłaszcza w urządzeniu do formowania wyrobów szklanych.

Wytwarzanie pojemników szklanych jest obecnie oparte na tak zwanych urządzeniach z indywidualnymi sekcjami. Takie urządzenia zawierają liczne oddzielne lub indywidualne sekcje wytwórcze, z których każda ma liczne mechanizmy robocze do przetwarzania jednego lub wielu wsadów lub kropli stopionego szkła na wnękowe pojemniki szklane i przenoszenie pojemników do kolejnych stanowisk sekcji urządzenia. Każda sekcja urządzenia zawiera jedną lub więcej preform, w których krople szkła są wstępnie formowane w operacji dmuchania lub wytłaczania, ramię odwracające do przenoszenia preform do form właściwych, w których pojemniki są poddawane wydmuchaniu do końcowej postaci, szczypce do usuwania uformowanych pojemników na płytę końcową i mechanizm zmiatający do przesuwania uformowanych pojemników z płyty końcowej na przenośnik.

Opis patentowy Stanów Zjednoczonych nr 4,362,544 ujawnia procesy formowania wyrobów szklanych typu dmuchanie - dmuchanie oraz tłoczenie - dmuchanie i opisuje elektropneumatyczne urządzenie z indywidualną sekcją, przystosowaną do użycia w każdym z tych procesów.

Dotychczas, preforma i forma właściwa w urządzeniu do formowania wyrobów szklanych są ogólnie chłodzone przez skierowanie powietrza na lub przez części formy. Taka technika zwiększa temperaturę i poziom hałasu w otoczeniu i pochłania znaczne ilości energii. Ponadto, wydajność jest ograniczona przez zdolność powietrza do usuwania ciepła z części formy w sposób kontrolowany, zaś na stabilność procesu i jakość pojemnika mają wpływ trudności w kontrolowaniu temperatury powietrza i szybkości przepływu.

W opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3,887,350 i nr 4,142,884 zaproponowano przepuszczanie płynu, takiego jak woda, przez kanały w częściach formy w celu poprawienia efektywności usuwania ciepła. Jednakże usuwanie ciepła przez chłodzenie cieczą może być zbyt szybkie i niekontrolowane, przynajmniej w pewnych rejonach formy, zatem podjęto środki w celu spowolnienia przewodzenia ciepła od wewnętrznej lub formującej powierzchni części formy do zewnętrznych rejonów, w których rozmieszczone są kanały chłodzące. Zaproponowano różne techniki takiego kontrolowania usuwania ciepła przez ciekłe chłodziwo, ale nie uzyskano w pełni satysfakcjonujących wyników.

Europejski opis patentowy nr 1084994A2, którego autorem jest zgłaszający niniejszego zgłoszenia, opisuje układ i sposób chłodzenia form właściwych w urządzeniu do formowania wyrobów szklanych, w którym każda forma zawiera korpus o konstrukcji przewodzącej ciepło, mający część centralną z powierzchnią formującą do formowania stopionego szkła i część peryferyjną, oddaloną w kierunku promieniowym na zewnątrz od części centralnej. Liczne kanały chłodzące są rozmieszczone w pewnych odstępach wokół części peryferyjnej korpusu formy i ciekłe chłodziwo jest przepuszczane przez kanały w celu usuwania ciepła z korpusu przez wykorzystanie przewodzenia ciepła z powierzchni formującej. Liczne otwory są wykonane osiowo w korpusie, promieniowo między przynajmniej niektórymi kanałami chłodzenia cieczą a powierzchnią formującą w celu spowolnienia przewodzenia ciepła od powierzchni formującej do kanałów z płynnym chłodziwem. Otwory mają pewną głębokość w korpusie formy, albo sięgając częściowo w korpus, albo całkowicie przechodząc przez korpus, zależnie od profilu powierzchni formującej i innych parametrów wytwarzania w celu kontrolowania przewodzenia ciepła z powierzchni formującej do kanałów chłodzących. Otwory mogą być całkowicie lub częściowo wypełnione materiałem w celu dalszego spowolnienia przewodzenia ciepła od powierzchni formującej do kanałów chłodzących. Korpus formy jest skonstruowany z austenitycznego żelaza sferoidalnego Ni-Resist, mającego podwyższoną zawartość krzemu i molibdenu. Korpus formy zawiera płyty końcowe do kontrolowania przepływu chłodziwa w licznych przejściach przez kanały chłodzące. Forma może być zarówno preformą jak i formą właściwą.

Europejski opis patentowy nr 1127856A2, którego autorem jest zgłaszający niniejszego zgłoszenia, opisuje układ i sposób chłodzenia form wyrobów szklanych przez przepuszczanie ciekłego chłodziwa do połówek formy wstępnej lub właściwej w urządzeniu do formowania wyrobów szklanych przez wbudowaną zawiasową, obrotową konstrukcję typu złączowego. Przewód chłodzący jest podtrzymywany przez każde zawiasowe ramię formy i łączy się z wlotem i wylotem chłodziwa w dolnym rejonie każdej części formy. Przewód jest połączony przez uszczelnienie wału napędzanego, obrotowy zespół złącz i ramię korby ze źródłem chłodziwa i odpływem chłodziwa w komorze danej sekcji urządzenia. Każde połączenie zawiasowe, tj. między komorą a ramieniem korby, między ramieniem

PL 198 703 B1 korby a zespołem obrotowego złącza i między zespołem obrotowego złącza a uszczelnieniem wału napędzanego, zawiera dwukierunkowe złącze obrotowe do wprowadzania ciekłego chłodziwa do przewodów i części form i do odprowadzania chłodziwa z przewodów i części form. Dynamiczne uszczelnienia pływające między chłodzącymi rurociągami i częściami form i między chłodzącymi rurociągami i mechanizmami obrotowych złącz, pozwalają na względny ruch między tymi urządzeniami, kiedy części formy są otwierane i zamykane.

Chociaż układy i sposoby chłodzenia form w urządzeniu do formowania wyrobów szklanych, opisane we wspomnianych zgłoszeniach, redukują problemy istniejące dotychczas, pożądane są dalsze usprawnienia.

W szczególności, pożądane jest usunięcie wszystkich przewodów z płynem i innych mechanizmów przesyłających płyn, znajdujących się na zewnątrz ramion formy. Przepływające ciekłe chłodziwo ma podwyższoną temperaturę i jest bardzo pożądane zredukowanie potencjalnego uszkodzenia i wycieku na drodze przepływu chłodziwa w niekorzystnych warunkach roboczych układu formowania wyrobów szklanych. Stopione szkło, trące cząsteczki szkła i resztki smarów mogą spowodować uszkodzenie w obudowie, przewodach i mocowaniach obrotowych. Przewody, rury i mocowania mogą ulec obluzowaniu lub zmęczeniu w wyniku ciężkich warunków roboczych i występowania znacznych sił oscylacyjnych podczas normalnej pracy i zmusić do nagłej interwencji, naprawy lub wymiany części formy i mechanizmów roboczych.

Celem wynalazku jest dostarczenie formy z układem chłodziwa, w którym kanały przepływu chłodziwa są całkowicie zamknięte wewnątrz części urządzenia a ponadto osłonięte przed otarciem i zmęczeniem w ciężkich warunkach roboczych układu formowania wyrobów szklanych.

Forma z układem chłodzenia zwłaszcza w urządzeniu do formowania wyrobów szklanych, która zawiera: parę ramion formy, zamontowanych na sworzniu zawiasy w celu przesuwania jednego ramienia do lub od drugiego, przynajmniej jedną część formy, podtrzymywaną przez każde wspomniane ramię i przystosowaną do współpracy z innymi częściami w celu tworzenia formy dla wyrobu szklanego, przy czym każda ze wspomnianych części formy zawiera przynajmniej jeden kanał chłodzący, mający wlot i wylot usytuowany w jednym końcu wspomnianej części formy, zaś każde ramię formy ma kanały doprowadzania i odprowadzania chłodziwa, roboczo połączone ze wspomnianym wlotem i wspomnianym wylotem wspomnianej przynajmniej jednej cz ęści formy, źródło ciekłego chłodziwa i odpływ ciekłego chłodziwa połączone ze wspomnianym sworzniem zawiasy, według wynalazku charakteryzuje się tym, że wspomniany układ zawiera również: pierwszy kanał chłodziwa, biegnący przez sworzeń zawiasy między źródłem ciekłego chłodziwa a kanałem doprowadzania chłodziwa w ramionach formy i drugi kanał chłodziwa, biegnący przez wspomniany sworzeń zawiasy między kanałem odprowadzającym chłodziwo w ramionach formy a odpływem ciekłego chłodziwa, tak że ciekłe chłodziwo przepływa po torze zamkniętym od źródła ciekłego chłodziwa, przez sworzeń zawiasy i ramiona formy do części formy i z części formy przez ramiona formy i sworzeń zawiasy do odpływu ciekłego chłodziwa.

Korzystnie sworzeń zawiasy zawiera wydłużoną część cylindryczną, na której zamontowane są zawiasowo ramiona formy, przy czym oba kanały chłodzące pierwszy i drugi zawierają pierwszą część, która biegnie osiowo przez sworzeń zawiasy i drugą część, która biegnie w kierunku promieniowym do obwodowej powierzchni wspomnianej części cylindrycznej i przy czym kanały doprowadzające i odprowadzające chłodziwo w ramionach formy zawierają części zrównane w kierunku promieniowym z drugimi częściami kanałów chłodzących pierwszego i drugiego.

Korzystnie ramiona formy zawierają rozgałęzienie kanałów chłodziwa, podtrzymywane przez każde ramię formy, przy czym wspomniane kanały doprowadzania i odprowadzania chłodziwa biegną przez ramię formy od sworznia zawiasy do rozgałęzienia, a następnie przez rozgałęzienie do części formy.

Korzystnie forma zawiera również uszczelnienia podtrzymywane przez ramiona formy, uszczelniające wspomniane obwodowe części sworznia zawiasy w celu uszczelnienia drugich części kanałów pierwszego i drugiego względem siebie.

Korzystnie forma zawiera łożyska, podtrzymywane przez ramiona formy, oparte o obwodową część sworznia zawiasy.

Korzystnie sworzeń zawiasy ma część końcową, przymocowaną do wspornika formy.

Korzystnie część końcowa sworznia zawiasy ma kształt stożka i jest samocentrująca.

Korzystnie sworzeń zawiasy jest przymocowany do wspornika formy, zaś ramiona formy są nietrwale zamontowane na sworzniu zawiasy.

PL 198 703 B1

Korzystnie forma zawiera również tymczasowy sworzeń do nietrwałego przymocowania do górnego końca sworznia zawiasy, tak że ramiona formy mogą być zdejmowane ze sworznia zawiasy na sworzeń tymczasowy.

Korzystnie sworzeń zawiasy i ramiona formy są demontowalne jako jeden zespół ze wspornika formy.

Korzystnie źródło i odpływ chłodziwa obejmują połączenia źródła i odpływu z osiowym zakończeniem sworznia zawiasy wewnątrz wspornika formy.

Korzystnie kanały chłodziwa pierwszy i drugi w sworzniu zawiasy zawierają części, które biegną poprzecznie do wspornika formy i części we wsporniku formy, służące do połączenia ze źródłem i odpł ywem.

Reasumując, przedstawiony korzystny układ według wynalazku przesyła ciekłe chłodziwo do części lub połówek preformy lub formy właściwej w urządzeniu do formowania wyrobów szklanych przy pomocy kanałów doprowadzających i odprowadzających chłodziwo, które są rozmieszczone w sworzniu zawiasy, na którym zamontowane są ramiona formy i przez ramiona formy do i z każ dej części formy. W korzystnym przykładzie wykonania wynalazku, pod każdym ramieniem formy jest umieszczone rozgałęzienie kanałów i kanały chłodziwa w ramionach formy przechodzą w rozgałęzieniu do i z odpowiednich części formy. Układ do chłodzenia form w urządzeniu do formowania wyrobów szklanych według wynalazku zawiera parę ramion formy, zamontowanych w sworzniu zawiasy w celu przesuwania ramion jedno do lub od drugiego i przynajmniej jedną część formy, podtrzymywaną przez każde ramię formy i przystosowaną do współpracy z innymi częściami w celu utworzenia preformy lub formy właściwej. Każda część formy zawiera przynajmniej jeden kanał ciekłego chłodziwa, mający wlot i wylot usytuowane w jednym końcu części formy, zaś każde ramię formy ma kanały przepływowe doprowadzające i odprowadzające chłodziwo, roboczo połączone z wejściem i wyjściem części formy, zamontowanej na danym ramieniu. Źródło ciekłego chłodziwa i odpływ ciekłego chłodziwa są umieszczone w stałej pozycji w sąsiedztwie sworznia zawiasy. Pierwszy kanał chłodziwa przechodzi przez sworzeń zawiasy między źródłem chłodziwa a przepływowymi kanałami doprowadzającymi w ramionach formy, zaś drugi kanał chłodziwa przechodzi przez sworzeń zawiasy między przepływowymi kanałami odprowadzającymi chłodziwo w ramionach formy a odpływem chłodziwa. Zatem ciekłe chłodziwo przepływa zamkniętym torem od źródła, przez sworzeń zawiasy i ramiona formy do części formy i od części formy z powrotem przez ramiona formy i sworzeń zawiasy do odpływu.

Sworzeń zawiasy korzystnie zawiera wydłużoną, cylindryczną część, na której ramiona formy są zamontowane zawiasowo. Kanały chłodziwa pierwszy i drugi zawierają pierwszą część, która jest umieszczona osiowo wewnątrz sworznia zawiasy i drugą część, która jest umieszczona promieniowo do obwodowej powierzchni cylindrycznej części sworznia zawiasy. Przepływowe kanały doprowadzające i odprowadzające chłodziwo w ramionach formy zawierają części zrównane osiowo i promieniowo z drugimi częściami kanałów chłodziwa pierwszego i drugiego w celu dostarczania chłodziwa z i do sworznia zawiasy niezależnie od zawiasowej pozycji ramion formy na sworzniu zawiasy. Ramiona formy podtrzymują uszczelnienia, współpracujące z obwodową powierzchnią cylindrycznej części sworznia zawiasy w korzystnych przykładach wykonania wynalazku w celu uszczelnienia drugich części kanałów pierwszego i drugiego jednego od drugiego. Ramiona formy podtrzymują łożysko współpracujące z obwodową powierzchnią cylindrycznej części sworznia zawiasy, która korzystnie jest utwardzona i działa jako wewnętrzny tor łożyska. Zatem wewnętrzna objętość sworznia zawiasy w korzystnych przykł adach wykonania wynalazku jest całkowicie dostę pna dla utworzenia kanał ów przepływu płynu, które przechodzą przez sworzeń zawiasy.

Sworzeń zawiasy ma dolną część przymocowaną do wspornika formy lub innej odpowiedniej konstrukcji stałej w komorze każdej sekcji urządzenia. Ta dolna część sworznia zawiasy korzystnie ma konstrukcję ściętego stożka i jest samocentrująca we wsporniku. Sworzeń zawiasy może być albo przymocowany do wspornika, zaś ramiona formy nietrwale zamocowane w sworzniu zawiasy, albo sworzeń zawiasy i ramiona formy mogą być demontowane jako jeden zespół ze wspornika formy. Źródło i odpływ płynnego chłodziwa mogą być przymocowane do dolnego osiowo zakończenia sworznia zawiasy lub mogą być połączone ze sworzniem zawiasy przy pomocy kanałów przepływowych we wsporniku formy.

Przedmiot wynalazku przedstawiony jest w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia widok perspektywiczny fragmentu stanowiska formy właściwej w urządzeniu z indywidualnymi sekcjami, wyposażonego w układ do chłodzenia części formy właściwej według korzystnego przykładu wykonania wynalazku, fig. 2 przedstawia przekrój poprzeczny przez fragment stanowiska

PL 198 703 B1 formy właściwej przedstawionego na fig. 1, przechodzący przez sworzeń zawiasy, na którym zamontowane są ramiona formy właściwej, fig. 3 przedstawia przekrój poprzeczny powiększonego fragmentu stanowiska formy właściwej, zilustrowanego na fig. 2, fig. 3A przedstawia w powiększeniu część z fig. 3 otoczoną okręgiem 3A, fig. 4 przedstawia przekrój poprzeczny, który ilustruje połączenie rurociągu chłodziwa z częściami formy właściwej w stanowisku formy właściwej z fig. 1; fig. 5 przedstawia przekrój poprzeczny podobny do pokazanego na fig. 2, ale ilustrujący sposób demontażu ramion formy, fig. 6 przedstawia powiększony przekrój poprzeczny fragmentu stanowiska formy właściwej, ilustrujący zmodyfikowany przykład wykonania wynalazku, zaś fig. 7 przedstawia przekrój poprzeczny innego przykładu wykonania wynalazku.

Na figurach 1 i 2 pokazano fragment stanowiska 10 formy właściwej jednej sekcji urządzenia z indywidualnymi sekcjami do formowania wyrobów szklanych, wyposażonego w układ dostarczania chłodziwa do formy według korzystnego przykładu wykonania wynalazku. Dwa ramiona formy 12, 14 są zawiasowo zamontowane na stacjonarnym sworzniu zawiasy 16. Każde ramię formy 12, 14 podtrzymuje liczne połówki formy lub części 18. Każda część 18 formy współpracuje z przeciwną częścią 18 formy, podtrzymywaną przez przeciwne ramię formy 12, 14 tworząc wnękę formy dla uformowania wyrobu szklanego. Korzystne przykłady wykonania wynalazku są przedstawione dla stanowiska 10 formy właściwej, w którym każda para części 18 formy współpracuje z dnem 20 formy i innymi częściami formy dla utworzenia wnęki formy właściwej.

Należy jednak rozumieć, że układ dostarczania chłodziwa według wynalazku jest również użyteczny dla chłodzenia preformy na stanowisku preformy urządzenia z indywidualnymi sekcjami, albo w urządzeniu liniowym, albo obrotowym.

Należy również zauważyć, że chociaż stanowisko 10 jest przedstawione na fig. 1 jako stanowisko tak zwanego potrójnego urządzenia z indywidualnymi sekcjami dla trzech kropli masy szklanej, zawierającego trzy pary części 18 form, to wynalazek może zostać z równym powodzeniem zastosowany w urządzeniu do formowania wyrobów szklanych typu pojedynczego, podwójnego, poczwórnego itp.

Jak pokazano na fig. 2 i 3, sworzeń zawiasy 16 posiada w zasadzie górną cylindryczną część 22 z cylindryczną powierzchnią zewnętrzną 24, na której są zamontowane zawiasowo ramiona formy 12, 14 i dolną część 26 w kształcie stożka ściętego, zamontowaną wewnątrz wspornika 28 ramienia 12,14 formy, przymocowanego do komory 30 sekcji urządzenia z indywidualnymi sekcjami. Pierwszy kanał 32 dla ciekłego chłodziwa jest umieszczony osiowo w dolnej części 26 sworznia zawiasy 16 w kierunku górnej, cylindrycznej części 22, a następnie jest połączony z poprzecznymi kanałami 34 i 35 w kierunku cylindrycznej powierzchni zewnętrznej 24 górnej cylindrycznej części 22 sworznia zawiasy 16. Podobnie drugi kanał 36 dla ciekłego chłodziwa jest umieszczony osiowo w dolnej części 26 sworznia zawiasy 16 w kierunku górnej cylindrycznej części 22, a następnie jest połączony z poprzecznym kanałem 38 i 39 w kierunku powierzchni zewnętrznej, cylindrycznej 24 górnej cylindrycznej części 22. Wyloty poprzecznych kanałów 34, 35, 38, 39 ciekłego chłodziwa są oddalone jeden od drugiego wzdłuż sworznia zawiasy 16. Poprzeczne kanały 34, 35 są przedstawione na fig. 2 i 3 jako leżące w tej samej płaszczyźnie, chociaż nie jest to konieczne. To samo odnosi się do poprzecznych kanałów 38, 39. Zwężenie dolnej części 26 sworznia zawiasy 16 powoduje, że sworzeń zawiasy 16 jest samocentrujący i samoustawiający się w odpowiednim otworze 41 wspornika 28 formy. Przeciwdziałające odchyleniom ramię 40 jest obrotowo podtrzymywane przez wspornik 28 formy w celu uchwycenia górnej cylindrycznej części 22 sworznia zawiasy 16 i utrzymywania sworznia zawiasy 16 w tym samym poł o żeniu wzglę dem wspornika 28 formy.

Ramię 12 formy posiada cylindryczny otwór 42, w którym jest osiowo osadzona górna część 22 sworznia zawiasy 16. Kanał 44 doprowadzający ciekłe chłodziwo umieszczony w ramieniu 12 formy jest połączony z obwodowym kanałem 46 usytuowanym wokół otworu 42, zrównany promieniowo i osiowo z zewnętrznymi końcami poprzecznego kanału 35 w sworzniu zawiasy 16. Kanał 48 odprowadzający ciekłe chłodziwo umieszczony w ramieniu 12 formy, jest połączony z obwodowym kanałem 50 usytuowanym wokół otworu 42 ramienia 12 formy, zrównany osiowo i promieniowo z końcami poprzecznego kanału 38 w sworzniu zawiasy 16.

Podobnie ramię 14 formy posiada kanał 52 doprowadzający ciekłe chłodziwo, połączony z obwodowym kanałem 54 usytuowanym wokół cylindrycznego otworu 45, zrównany osiowo i promieniowo z koń cami poprzecznego kana ł u 34 w sworzniu zawiasy 16 oraz kanał odprowadzają cy 56, połączony z obwodowym kanał em 58, zrównany osiowo i promieniowo z poprzecznym kana ł em 39 ciekł ego chłodziwa w sworzniu zawiasy 16. Obwodowe kanały 46, 50, 54, 58 otaczają całkowicie wewnętrzne

PL 198 703 B1 otwory 42, 45 ramion 12, 14 i utrzymują połączenie przepływowe między kanałami niezależnie od zawiasowej pozycji ramion 12, 14 formy wokół sworznia zawiasy 16.

W korzystnych przykł adach wykonania wynalazku, przedstawionych na rysunkach, kanał y doprowadzające 44 i kanały odprowadzające 48 w ramieniu 12 formy są kanałami w kształcie litery L, które łączą się z parą odpowiednich kanałów 60, 62 w rozgałęzieniu 64 (fig. 1-3), podtrzymywanym wzdłuż dolnej krawędzi ramienia 12 formy. Podobnie, kanały doprowadzające 52 i kanały odprowadzające 56 w ramieniu 14 formy są kanałami w kształcie litery L, które łączą się z kanałami 66, 68 w rozgałęzieniu 70, podtrzymywanym wzdłuż dolnej krawędzi ramienia 14 formy. Kanały 60, 62 w rozgałęzieniu 64 i kanał y 66, 68 w rozgałęzieniu 70 umieszczone są wzdł u ż nie w odpowiednich rozgałęzieniach i są połączone z odpowiednimi wlotami i wylotami kanałów ciekłego chłodziwa umieszczonymi w częściach 18 formy, jak najlepiej pokazano na fig. 4.

W danym przykł adzie wykonania, przedstawionym na fig. 2-3, pierwszy kanał 32 i drugi kanał 36 w sworzniu zawiasy 16 kończą się w niższym końcu sworznia zawiasy 16. Pompa 72 ciekłego chłodziwa jest połączona ze zbiornikiem 74 w celu doprowadzenia ciekłego chłodziwa pod ciśnieniem do złącza 76 w dolnym końcu pierwszego kanału 32, zaś zbiornik 74 odbiera odprowadzane ciekłe chłodziwo ze złącza 78 w dolnym końcu drugiego kanału 38. Zatem ciekłe chłodziwo jest wprowadzane pod ciśnieniem przez pierwszy kanał 32 w poprzeczne kanały 34, 35, a następnie w kanały 60, 66 w rozgałęzieniach 64, 70. Ciekł e chł odziwo jest wprowadzane przez rozgałęzienia do formy, zaś odprowadzane chłodziwo jest wprowadzane z formy do kanałów 62, 68 rozgałęzień. Odprowadzane chłodziwo jest wprowadzane przez kanały 48, 56 w ramionach formy 12, 14 i kanały 38, 39 w sworzniu zawiasy 16 do kanału powrotnego 36 w sworzniu zawiasy 16, a następnie do zbiornika 74 na chłodziwo (fig. 2). Należy zauważyć oczywiście, że pompa 72 i zbiornik 74 są zwykle umieszczone z dala od danej sekcji urzą dzenia i są połączone ze złączami 76, 78 wszystkich sekcji za pomocą odpowiedniego przewodu zasilającego i powrotnego, biegnącego przez komory sekcji.

Ramię 12 formy jest zawiasowo podtrzymywane na sworzniu zawiasy 16 przez parę oddalonych wzdłużnie łożysk wałeczkowych 80, które otaczają i opierają się o zewnętrzną powierzchnię 24 górnej części 22 sworznia zawiasy 16. Podobnie ramię 14 formy jest zawiasowo podtrzymywane przez sworzeń zawiasy 16 za pomocą pary oddalonych wzdłużnie łożysk wałeczkowych 80. Łożyska wałeczkowe 80 otaczają i opierają się o zewnętrzną powierzchnię 24 górnej części 22 sworznia zawiasy 16. Zewnętrzna powierzchnia 24 korzystnie jest utwardzona i tworzy wewnętrzną bieżnię dla kilku odpowiednich łożysk. Para uszczelnień 88 jest podtrzymywana przez ramiona 12, 14 formy na osiowo przeciwnych końcach każdego poprzecznego kanału chłodziwa 46, 54, 50, 58. Każde uszczelnienie 88 zawiera pierścieniowy element uszczelniający 90 (fig. 3A) wykonany z materiału łożyska, takiego jak teflon oraz sprężysty pierścień samouszczelniający 92 o przekroju kołowym, umieszczony w kanale 94 wewnątrz otworów 42, 45 ramion 12, 14 formy. Dodatkowy kanał może zostać wykonany w razie potrzeby w sworzniu zawiasy 16 w celu odprowadzania płynu, który wyciekł przez uszczelnienia 88. Ramię 12 jest osiowo podtrzymywane zawiasowo przez występ na sworzniu zawiasy 16 i przez wspornik 28 formy przy pomocy zestawu 96 łożysk igiełkowych i podkładek oporowych. Podobnie ramię 14 formy jest osiowo podtrzymywane zawiasowo na ramieniu 12 formy przez zestaw łożysk igiełkowych i podkładek oporowych 98. W przykładzie wykonania z fig. 3, ramiona 12, 14 formy mogą zostać zdemontowane ze sworznia zawiasy 16, przy czym sworzeń zawiasy 16 pozostaje przymocowany do wspornika 28 formy.

Sposób demontowania ramion formy jest przedstawiony na fig. 5. Wspornik 40 przeciwdziałający odchyleniom jest zdejmowany z uchwytu w górnym końcu sworznia zawiasy 16 (fig. 2 i 3), zaś tymczasowy sworzeń 100 jest mocowany za pomocą śruby 102 do górnego końca sworznia zawiasy 16. Tymczasowy sworzeń 100 ma tę samą zewnętrzną średnicę co górna część 22 sworznia zawiasy 16. Po zamontowaniu tymczasowego sworznia 100, ramiona formy 12, 14 mogą zostać osiowo zdemontowane ze sworznia zawiasy 16 przez przesunięcie ramion formy jako jednego zespołu do góry w kierunku tymczasowego sworznia 100, ś ciskając ramiona formy, a następnie usunięcie tymczasowego sworznia 100 z górnego końca sworznia zawiasy 16. Nowy zestaw ramion 12, 14 formy i połączonego z nimi tymczasowego sworznia 100 może zostać następnie umieszczony nad sworzniem zawiasy 16 i można zsunąć formy w dół na sworzeń zawiasy 16 i unieruchomić w pozycji roboczej za pomocą wspornika 40.

Figura 6 przedstawia alternatywny przykład wykonania wynalazku, w którym ramiona 12, 14 formy i sworzeń zawiasy 104 można demontować jako jeden zespół ze wspornika 106 ramion 12, 14 formy. Ramiona 12, 14 formy z rozgałęzieniami 64, 66 są takie same jak w poprzednim przykładzie

PL 198 703 B1 wykonania. Sworzeń zawiasy 104 ma cylindryczną część górną 22 jak w poprzednim przykładzie wykonania i stożkową część dolną 108, która jest umieszczona w stożkowym otworze 110 wspornika 106. W tym przykładzie wykonania, wspornik 106 zawiera kanał 112 doprowadzania płynu, który jest połączony z obwodowym kanałem 114 otaczającym otwór 110 tak, że jest zrównany osiowo i promieniowo z poprzecznym kanałem 116, połączonym z pierwszym kanałem 32 sworznia zawiasy 104. Podobnie, wspornik 106 zawiera drugi poprzeczny kanał 118 dla płynu, który jest połączony z obwodowym kanałem 120 otaczającym otwór 110, zrównanym osiowo i promieniowo z poprzecznym kanałem 122 w dolnej części 108 sworznia zawiasy 104, połączonego z drugim kanałem 36 w sworzniu zawiasy 104. Zatem, w tym przykładzie wykonania, kanały 112, 116 usytuowane we wsporniku 106 formy są połączone przez złącza 76, 78 ze źródłem i odpływem ciekłego chłodziwa oraz łączą doprowadzane i odprowadzane chłodziwo z pierwszym kanałem 32 i drugim kanałem 36 w sworzniu zawiasy 104 (ten sposób łączenia doprowadzanego i odprowadzanego chłodziwa ze sworzniem zawiasy może zostać również zastosowany w przykładzie wykonania z fig. 2-5). Zespół ramion 12, 14 formy i sworzeń zawiasy 104 mogą zostać zdemontowane ze wspornika 106 przy pomocy zacisku 123, przez podniesienie podzespołu ramienia 12, 14 formy i sworznia zawiasy 104 ze wspornika 106 formy. Nowy podzespół ramienia formy i sworznia zawiasy może zostać następnie wstawiony w otwór 110 i automatycznie uzyskać połączenie z kanał ami 112, 118 we wsporniku 106.

Figura 7 przedstawia modyfikację przykładu wykonania z fig. 6, w której sworzeń zawiasy 130 jest przymocowany do wspornika 132 formy za pomocą gwintu 134. Kanały 114, 120 są izolowane jeden od drugiego za pomocą uszczelnienia 136, podtrzymywane przez sworzeń zawiasy 130.

Zostały zatem przedstawione sposób i układ do chłodzenia form w urządzeniu do formowania wyrobów szklanych, które w pełni spełniają wszystkie cele i zamierzenia przedstawione wcześniej. Wynalazek został omówiony w odniesieniu do dwóch korzystnych przykładów wykonania i została omówiona pewna liczba modyfikacji i zmian. Inne modyfikacje i zmiany będą widoczne dla specjalistów w danej dziedzinie na podstawie powyższego opisu. Na przykład, chociaż korzystne przykłady wykonania wynalazku zawierały rozgałęzienia przymocowane pod ramionami formy w celu przesyłania chłodziwa do i z części formy, to kanały dla płynu mogą zostać utworzone wzdłużnie w ramionach formy w celu zapewnienia bezpośredniego połączenia z częściami formy bez stosowania takiego rozgałęzienia. Zastosowanie rozgałęzień jest obecnie korzystne, ponieważ nie wymaga wykonywania kanałów w ramionach formy, zachowując wytrzymałość ramion formy, wymaganą do podtrzymywania części formy. Wynalazek obejmuje wszystkie takie modyfikacje i zmiany, które mieszczą się w zakresie okreś lonym przez dołączone zastrzeżenia.

Claims (12)

1. Forma z układem chłodzenia zwłaszcza w urządzeniu do formowania wyrobów szklanych, która zawiera: parę ramion formy, zamontowanych na sworzniu zawiasy w celu przesuwania jednego ramienia do lub od drugiego, przynajmniej jedną część formy, podtrzymywaną przez każde wspomniane ramię i przystosowaną do współpracy z innymi częściami w celu tworzenia formy dla wyrobu szklanego, przy czym każda ze wspomnianych części formy zawiera przynajmniej jeden kanał chłodzący, mający wlot i wylot usytuowany w jednym końcu wspomnianej części formy, zaś każde ramię formy ma kanały doprowadzania i odprowadzania chłodziwa, roboczo połączone ze wspomnianym wlotem i wspomnianym wylotem wspomnianej przynajmniej jednej części formy, źródło ciekłego chłodziwa i odpływ ciekłego chłodziwa połączone ze wspomnianym sworzniem zawiasy, znamienny tym, że wspomniany układ zawiera również: pierwszy kanał (32, 34, 35) chłodziwa, biegnący przez sworzeń zawiasy (16, 104, 130) między źródłem ciekłego chłodziwa (72, 76) a kanałem doprowadzania chłodziwa w ramionach (12, 14) formy i drugi kanał (36, 38, 39) chłodziwa, biegnący przez wspomniany sworzeń zawiasy (16, 104, 130) między kanałem odprowadzającym chłodziwo (74, 78) w ramionach (12, 14) formy a odpływem ciekłego chłodziwa (74, 78), tak że ciekłe chłodziwo przepływa po torze zamkniętym od źródła ciekłego chłodziwa (72, 76), przez sworzeń zawiasy (16, 104, 130) i ramiona formy (12, 14) do części formy (18) i z części formy (18) przez ramiona formy (12, 14) i sworzeń zawiasy (16, 104, 130) do odpływu ciekłego chłodziwa (74, 78).

2. Forma według zastrz. 1, znamienna tym, że sworzeń zawiasy (16, 104, 130) zawiera wydłużoną część cylindryczną, na której zamontowane są zawiasowo ramiona (12, 14) formy, przy czym oba kanały chłodzące pierwszy (32, 34, 35) i drugi (36, 38, 39) zawierają pierwszą część (32, 36),

PL 198 703 B1 która biegnie osiowo przez sworzeń zawiasy (16, 104, 130) i drugą część (34, 35, 38, 39), która biegnie w kierunku promieniowym do obwodowej powierzchni wspomnianej części cylindrycznej i przy czym kanały doprowadzające i odprowadzające chłodziwo w ramionach (12, 14) formy zawierają części (44, 52 i 48, 56) zrównane w kierunku promieniowym z drugimi częściami (34, 35, 38, 39) kanałów chłodzących pierwszego i drugiego.

3. Forma według zastrz. 2, znamienna tym, że ramiona (12, 14) formy zawierają rozgałęzienie (64, 70) kanałów chłodziwa, podtrzymywane przez każde ramię (12, 14) formy, przy czym wspomniane kanały doprowadzania (44, 52) i odprowadzania (48, 56) chłodziwa biegną przez ramię formy (12, 14) od sworznia zawiasy (16, 104, 130) do rozgałęzienia, a następnie przez rozgałęzienie (60, 66 i 62, 68) do części formy (18).

4. Forma wedł ug zastrz. 2, znamienna tym, ż e zawiera również uszczelnienia (88) podtrzymywane przez ramiona (12, 14) formy, uszczelniające wspomniane obwodowe części sworznia zawiasy (16, 104, 130) w celu uszczelnienia drugich części (34, 35, 38, 39) kanałów pierwszego i drugiego względem siebie.

5. Forma wedł ug zastrz. 4, znamienna tym, ż e zawiera ł o ż yska (80), podtrzymywane przez ramiona (12, 14) formy, oparte o obwodową część sworznia zawiasy (16, 104, 130).

6. Forma według zastrz. 4, znamienna tym, że sworzeń zawiasy (16, 104, 130) ma część koń cową, przymocowaną do wspornika formy (28, 106, 132).

7. Forma według zastrz. 6, znamienna tym, ż e część końcowa (26, 108) sworznia zawiasy (16, 104, 130) ma kształt stożka i jest samocentrująca.

8. Forma wedł ug zastrz. 6, znamienna tym, ż e sworzeń zawiasy (16, 104) jest przymocowany do wspornika formy (28, 106), zaś ramiona formy (12, 14) są nietrwale zamontowane na sworzniu zawiasy (16, 104).

9. Forma wedł ug zastrz. 8, znamienna tym, ż e zawiera również tymczasowy sworzeń (100) do nietrwałego przymocowania do górnego końca sworznia zawiasy (16, 104), tak że ramiona formy (12, 14) mogą być zdejmowane ze sworznia zawiasy (16, 104) na sworzeń tymczasowy (100).

10. Forma według zastrz. 6, znamienna tym, że sworzeń zawiasy (130) i ramiona (12, 14) formy są demontowalne jako jeden zespół ze wspornika formy (28, 106).

11. Forma według zastrz. 6, znamienna tym, że źródło i odpływ chłodziwa obejmują połączenia źródła (76) i odpływu (78) z osiowym zakończeniem sworznia zawiasy (16) wewnątrz wspornika formy (28).

12. Forma według zastrz. 6, znamienna tym, że kanały chłodziwa pierwszy i drugi w sworzniu zawiasy (16, 104) zawierają części, które biegną poprzecznie do wspornika formy (106, 132) i części (112, 118) we wsporniku formy (106, 132), służące do połączenia ze źródłem (76) i odpływem (78).