PL186034B1 - Kompozycja grzybobójcza - Google Patents

Abstract

1. Kompozycja grzybobójcza zawierajaca dwa skladniki czynne w ilosciach wy- wolujacych synergizm dzialania oraz zawierajaca material nosnikowy, znamienna tym, ze jako skladnik 1 zawiera trifloxystrobin stanowiacy O-metylooksym 2-[ a-{[( a-metylo- 3-trój-fluorometylobenzylo)imino]oksy}-o-tolilo]glioksalanu metylowego, a jako sklad- nik 2 zawiera zwiazek wybrany z grupy obejmujacej: metalaxyl stanowiacy N-(2-metoksyacetylo)-N-(2,6-ksylilo)-DL-alaninian metylowy, R-metalaxyl stanowiacy N-(2-metoksyacetylo)-N-(2,6-ksylilo)-D-alaninian metylowy, furalaxyl stanowiacy N-(2-furoilo)-N-(2,6-ksylilo)-DL-alaninian metylowy, benalaxyl stanowiacy N-fenyloacetylo-N-2,6-ksylilo-DL-alaninian metylowy, ofurace stanowiacy (±)-a-(2-chloro-N-2,6-ksyliloacetamido)- ?-butyro-lakton, oxadixyl stanowiacy 2-metoksy-N-2-okso-1 ,3-oksazolidyn-3-ylo)-aceto-2',6'-ksylidek, cymoxanil stanowiacy 1-(2-cyjano-2-metoksyiminoacetylo)-3-etylomocznik oraz mancozeb stanowiacy cynkowy kompleks polimeru etylenodwu(dwutiokarbami- nianu) manganu. PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest kompozycja grzybobójcza przeznaczona do ochrony upraw roślinnych. Stanowi ona mieszaninę dwóch znanych związków o działaniu grzybobójczym dobranych tak, że obecność jednego składnika znacząco wpływa na podwyższenie aktywności grzybobójczej drugiego. Zbadana aktywność grzybobójcza kompozycji jest znacznie wyższa niż suma aktywności grzybobójczych poszczególnych składników, a więc składniki kompozycji oddziaływają na siebie w sposób bardzo wyraźny, synergistycznie.

Składnikiem 1 kompozycji jest trifloxystrobin stanowiący o-metylooksym 2-[(α-{[(αmetylo-3 -trój fluorometylobenzylojimino] oksy}-o-tolilo)glioksalanu metylowego, natomiast jako pierwszy spośród związków stanowiących składnik 2 kompozycji należy wymienić metalaxyl, który stanowi N-(2-metoksyacetylo)-N-(2,6-ksylilo)-DL-alaninian metylowy. Związek ten jest znany z opisu GB 1 500 581 i jest dalej oznaczany jako związek 2A)

Z tego samego opisu GB 1 500 581 jest znany enancjomer R metalakxylu, określany dalej jako R-metalaxyl. Stanowi on N-(2-metoksy-acetylo)-N-(2,6-ksylilo)-D-aianinian metylowy i jest dalej oznaczany jako związek 2B).

Pozostałymi związkami, stosowanymi w kompozycji jako składnik 2 są:

Furalaxyl, który stanowi N-(2-furoilo)-N-(2,6-ksylilo)-DL-alaninian metylowy i jest znany z opisu GB-1 448 810. Jest on dalej oznaczany jako związek 2C)

Benalaxyl, który stanowi N-fenyloacetylo-N^^-ksylilo-DL-alaninian metylowy. Związek ten jest znany z opisu DE-29 03 612 i jest oznaczany dalej jako 2D).

186 034

Ofurace, który stanowi (±)-a-(2-chloro-N-2,6-ksyliloacetamido)-y-butyrolakton. Związek ten jest znany z opisu US 4 141 989 i jest oznaczany dalej jako 2E).

Oxadixyl, który stanowi 2-metoksy-N-2-okso-l,3-oksazolidyn-3-ylo)-aceto-2,6-ksylidek. Związek ten jest znany z opisu GB 2 058 059 i jest dalej oznaczanyjako 2F).

Cymoxanil, który stanowi l-(2-cyjano-2-metoksyiminoacetylo)-3-etylomocznik. Związek ten jest znany z opisu US 3 957 847 i jest dalej oznaczanyjako związek 2G).

Mancozeb, który stanowi cynkowy kompleks polimeru etyleno-dwu(dwutiokarbaminianu) manganu. Związek ten jest znany z opisu US 2 974 156 i jest dalej oznaczanyjako 2H).

Zgodnie z wynalazkiem kompozycja grzybobójcza zawiera dwa składniki czynne stosowane w ilościach wywołujących synergizm działania oraz zawiera materiał nośnikowy. Charakteryzuje się tym, że jako składnik 1 zawiera trifloxystrobin stanowiący O-metylooksym 2[(a-{[(a-metylo-3-trójfluorometylobenzylo)imino]oksy}-o-tolilo]glioksalanu metylowego, a jako składnik 2 zawiera związek wybrany z grupy obejmującej metalaxyl stanowiący N-(2metoksyacetylo)-N-(2,6-ksylilo)-DL-alaninian metylowy, R-metalaxyl stanowiący N-(2-metoksyacetylo)-N-(2,6-ksylilo)-D-alaninian metylowy, furalaxyl stanowiący N-(2-furoilo)-N-(2,6-ksylilo)DL-alaninian metylowy, benalaxyl stanowiący N-fenyloacetylo-N-2,6-ksyilio-DL-alaninian metylowy, ofurace stanowiący (±)-a-(2-chloro-N-2.6-ksyliioacetamido)-Y-butyrolakton, oxadixyl stanowiący 2-metoksy-N-2-okso-l,3-oksazolidyn-3-ylo)-aceto-2',6'-ksylidek, cymoxanil stanowiący l-(2-cyjano-2-metoksyiminoacetylo)-3-etylomocznik oraz mancozeb stanowiący cynkowy kompleks polimeru etylenodwu(dwutiokarbaminianu) manganu.

Korzystnie kompozycja według wynalazku zawiera jako składnik 2 związek wybrany z grupy obejmującej metalaxyl, R-metalaxyl, furalaxyl, benalaxyl, ofurace oraz oxadixyl, a szczególnie korzystnie zawiera metalaxyl lub R-metalaxyl, albo cymoxanil.

Korzystny stosunek wagowy składników (1):(2) kompozycji według wynalazku wynosi od 25:1 do 1:20, bardziej korzystny wynosi od 20:1 do 1:10, a najbardziej korzystny wynosi od 12:1 do 1:8.

Przykładowo składniki kompozycji mogą być mieszane w następujących stosunkach wagowych:

(1) : (2A) od 10:1 do 1:10;

(1) : (2B) od 10:1 do 1:8;

(1): (2C) od 6:1 do 1:8;

(1) : (2D) od 81 do 1:4;

(1) : (2E) od 10:1 do 1:6;

(1): (2F) od 10:1 do 1:8;

(1): (2G) od 10:1 do 1:5;

(1): (2H) od 1:30 do 1:1.

Szczególnie korzystne są kompozycje powstałe wówczas, gdy składnikiem 2, jest którykolwiek metalaxyl, a zwłaszcza enancjomeryczny R-metalaxyl (2 B) o czystości przynajmniej 85% (pozostałość stanowi enancjomer S) Bardzo wysoką aktywność wykazują tez kompozycje, w których składnikiem 2 jest cymoxanil lub mancozeb oraz takie, w których mancozeb jest dodatkowym, trzecim składnikiem, dodanym do mieszaniny składników 1 i 2.

Kompozycje według wynalazku są stosowane do ochrony roślin. Stosując je można powstrzymywać lub niszczyć drobnoustroje, które znajdują się na roślinach lub częściach roślin (owocach, kwiatach, liściach łodygach, bulwach, korzeniach) rozmaitych upraw roślin użytkowych. Po zastosowaniu kompozycji według wynalazku pozostają nie uszkodzone przez drobnoustroje nawet te części roślin, które wyrastają w późniejszym okresie.

Kompozycje według wynalazku można stosować do powlekania reprodukcyjnych materiałów roślinnych (owoców, bulw, ziaren), zwłaszcza materiałów nasiennych, w celu ich ochrony przed zakażeniem grzybami, w tym przed grzybami chorobotwórczymi dla roślin, pochodzącymi z gleby. Kompozycje według wynalazku są dobrze tolerowane przez rośliny i są przyjazne dla środowiska naturalnego. Wykazują wysoką skuteczność działania przeciw lęgniowcom (np. Phytophthora, Peronospora, Bremia, Pyfhium, Plasmopara) oraz przeciw grzybom chorobotwórczym dla roślin, należącym do workowców (np. Venturia, Podosphaera, Erysiphe, Monilinia, Mycosphaerella, Uncinula) oraz do podstawczaków (np. odmiany

186 034

Hemilela, Rhizoctonia, Puccinid), a także są skuteczne przeciw grzybom niedoskonałym (np. Botrytis, Helminthosponum, Rhynchosporium, Fusarium, Septorla, Cercospora, Alternana, Pyricylaria, a zwłaszcza Pseudocercosporella herpotnchoides).

Przykładami roślin, w stosunku do których kompozycje według wynalazku wykazują dużą skuteczność, są zboża (pszenica, jęczmień żyto owies, ryż, proso i pokrewne odmiany); buraki (buraki cukrowe i pastewne); owoce jabłkowate, owoce pestkowe, owoce miękkie (jabłka gruszki śliwki, brzoskwinie, migdały, wiśnie, truskawki, maliny i jeżyny); rośliny strączkowe (fasola, soczewica, groch, soja); uprawy oleiste (rzepak, gorczyca mak, oliwki, słoneczniki, orzechy kokosowe, rącznik, kakao orzechy ziemne); owoce dyniowate (dynie, ogórki, melony); rośliny włókniste (bawełna, len, konopie, juta); owoce cytrusowe (pomarańcze, grejpfruty, mandarynki); warzywa (szpinak, sałata, szparagi, kapusta, marchew, cebula, pomidory, ziemniaki, słodka papryka), rośliny warzynowe (awokado, cynamon, kamfora), albo takie rośliny jak kukurydza, tytoń, orzechy, trzcina cukrowa, herbata, winorośle chmiel Musaceae i drzewa kauczukowe, a także rośliny ozdobne (kwiaty krzewy, drzewa zrzucające liście oraz drzewa iglaste).

Stosowanie kompozycji według wynalazku jest szczególnie korzystne dla upraw, które są zagrożone lęgniowcami, tj. takich, które zostały uszkodzone przez różnego rodzaju pleśnie mszakowate. Do upraw takich należą winorośl, ziemniaki, tytoń, chmiel, buraki cukrowe, kukurydza, ozdobne trawniki (darń), warzywa (np. pomidory, dynie, ogórki awokado) oraz owoce, takie jak banany i inne owoce cytrusowe, itp. Stosowanie kompozycji według wynalazku jest korzystne do ochrony materiałów reprodukcyjnych (takich jak np. nasiona) roślin strączkowych (grochu fasoli, soczewicy), kukurydzy, prosa i słoneczników, zwłaszcza przedatakami ze strony Peronosporaceae. Kompozycje te można stosować także w przypadku innych upraw, a zwłaszcza zbóż, takich jak pszenica i jęczmień.

Jakkolwiek składniki czynne kompozycji stosuje się zazwyczaj w postaci mieszaniny, mogą być one podawane na obszar wegetacji roślin lub bezpośrednio na rośliny tego samego dnia albo równocześnie, albo jeden po drugim. W razie potrzeby mogą być podawane wraz z innymi nośnikami, środkami powierzchniowo czynnymi lub dalszymi dodatkami wzmagającymi podawanie, powszechnie stosowanymi przy wytwarzaniu tego rodzaju kompozycji. Odpowiednie nośniki i dodatki mogą być stałe lub ciekłe i są to np. substancje naturalne lub regenerowane substancje mineralne, rozpuszczalniki, środki rozpraszające, środki zwilżające, środki polepszające przyczepność, środki zagęszczające, środki wiążące i sztuczne nawozy.

Korzystnym sposobem podawania kompozycji według wynalazku, które w każdym przypadku zawierają przynajmniej po jednym czynnym składniku 1 i 2 jest podawanie ich na nadziemne części roślin, zwłaszcza na ulistnienie (podawanie nalistne). Liczba podawań oraz dawkowanie zalezą od biologicznego i klimatycznego środowiska czynników chorobotwórczych. Alternatywnie czynne składniki można doprowadzać do roślin przez glebę lub wodę za pośrednictwem układu korzeni (działanie układowe) przez podlewanie miejsc wegetacji roślin ciekłymi preparatami (np. upraw ryżu) albo przez wprowadzanie tych substancji do gleby w stałej postaci, np. w postaci granulatów (podawanie doglebowe). Związki o ogólnym wzorze 1 oraz 2 można tez podawać na ziarna nasion w celu zabezpieczenia materiału siewnego (powlekanie) albo przez namaczanie bulw lub ziaren kolejno w ciekłych preparatach czynnych składników, albo przez powlekanie ich uprzednio połączonymi preparatami wilgotnymi lub suchymi. Ponadto, w szczególnych przypadkach można stosować inne rodzaje podawania na rośliny, np. można stosować specjalną obróbkę pąków lub zalążków owoców.

Składniki kompozycji stosuje się jako połączenia czystych składników czynnych albo, korzystnie, razem z powszechnie stosowanymi środkami pomocniczymi. W celu otrzymywania, np. koncentratów emulsyjnych past powlekających, roztworów do bezpośredniego opryskiwania lub rozcieńczania, rozcieńczonych emulsji, proszków zwilżalnych, pyłów granulatów lub kapsułek, np. w polimerach, stosuje się znane sposoby przetwórcze.

Sposoby podawania, takie jak opryskiwanie, rozpylanie płynów, opylanie, posypywanie, pędzlowanie lub polewanie oraz rodzaje kompozycji wybiera się, dostosowując je do zamierzonych celów i istniejących okoliczności. Korzystne, podawane dawki kompozycji wynoszą zwykle od 20 g do 1000 g czynnych składników (a.i.) na ha, zwłaszcza od 50 g do 800 g

186 034

a.i./ha, a szczególnie korzystnie od 100 g do 700 g a iha. Dawki podawane przy obróbce materiałów siewnych wynoszą od 05 g do 800 g, korzystnie ód 5 g do 100 g a.i. na 100 kg materiału siewnego.

Kompozycje według wynalazku wytwarza się znanymi sposobami np. przez dokładne wymieszanie i/lub zmielenie czynnych składników z napełniaczami, np. z rozpuszczalnikami, stałymi nośnikami oraz. w razie potrzeby, ze związkami powierzchniowo czynnymi.

Można stosować następujące rozpuszczalniki: węglowodory aromatyczne, korzystnie frakcje od Cs do C12, np. mieszaniny ksylenów lub podstawionych naftalenów, estry ftalowe, takie jak ftalan dwubutylowy lub ftalan dwuoktylowy, węglowodory alifatyczne, takie jak cykloheksan lub parafiny, alkohole i glikole oraz ich etery i estry, takie jak etanol, glikol etylenowy, jednometylowy eter glikolu etylenowego lub jednoetylowy eter glikolu etylenowego, ketony, takie jak cykloheksanon, silnie polarne rozpuszczalniki, takie jak N-metylo-2pirolidon, sulfotlenek dwumetylowy lub dwumetyloformamid oraz epoksydowane lub nieepoksydowane oleje roślinne, takie jak epoksydowany olej z orzechów kokosowych lub olej sojowy; albo wodę.

Stałymi nośnikami, które zazwyczaj stosuje się, np. w pyłach lub proszkach zawiesinowych, są zmielone minerały naturalne, takie jak kalcyt, talk, kaolin, montmorylonit lub atapulgit. W celu polepszenia własności fizycznych można tez dodawać mocno rozdrobnioną krzemionkę oraz mocno rozdrobnione polimery adsorbujące. Konkretnymi adsorbującymi nośnikami stosowanymi w granulatach mogą być odmiany porowate np. pumeks, cegła, żwir, sepionit lub bentonit, zaś nie adsorbującymi materiałami nośnikowymi mogą być np. kalcyt lub piasek. Ponadto można stosować liczne uprzednio zgranulowane materiały pochodzenia nieorganicznego lub organicznego, zwłaszcza takie, jak dolomit lub rozdrobnione resztki roślin.

W zależności od rodzaju czynnych składników o wzorze 1 oraz 2 wchodzących w skład kompozycji, odpowiednimi związkami powierzchniowo czynnymi są związki powierzchniowo czynne niejonowe, kationowe i/lub anionowe, które wykazują dobre własności emulgujące, rozpraszające i zwilżające. Przez związki powierzchniowo czynne rozumie się również mieszaniny takich związków.

Szczególnie korzystnymi środkami pomocniczymi, które wzmagają podawanie, są ponadto naturalne lub syntetyczne fosfolipidy z grupy cefalin i lecytyn, np. fosfatydyloetanoloamina, fosfatydyloseryna, fosfatydylogliceryna, lizolecytyna.

Agrochemiczne preparaty z reguły zawierają od 0,1 do 99% zwłaszcza od 0,1 do 95%, czynnych składników o wzorze 1 i 2, od 99,9 do 1%, zwłaszcza od 99,9 do 5% stałych lub ciekłych dodatków oraz od 0 do 25%, zwłaszcza od 0,1 do 25% związków powierzchniowo czynnych.

Jako produkty handlowe bardziej korzystne są stężone kompozycje, natomiast końcowi użytkownicy są skłonni do stosowania kompozycji rozcieńczonych.

Przykłady

W przykładowych kompozycjach określenie „czynny składnik” odnosi się do mieszaniny składnika 1 i 2, w określonym wagowym stosunku zmieszania (przy czym jako składnik 2 występuje zwłaszcza metalaxyl, a korzystnie R-metalaxyl).

Przykłady kompozycji

Proszki zwilżalne	a)	b)	c)
Czynny składnik [(1):(2)= 4:1 (a), 1:4 (b), 3:2 (c)]	25%	50%	75%
Lignosulfonian sodowy	5%	5%	-
Undecylosiarczan sodowy	3%	-	5%
Dwizobutylonaftalenosulfonian sodowy	-	6%	10%
Eter poliglikolu etylenowego i oktylofenolu	-	2%	-
(7-8 moli tlenku etylenu)
Mocno rozdrobniona krzemionka	5%	10%	10%
Kaolin	62%	27%	-

186 034

Czynny składnik dokładnie miesza się z dodatkami i uzyskaną mieszaninę miele się w odpowiednim młynie. Otrzymuje się w ten sposób proszki zwilżalne, które można rozcieńczać wodą w celu uzyskania zawiesin o dowolnym żądanym stężeniu.

Koncentrat emulsyjny

Czynny składnik [(1):(2) = 3:7] 10%

Eter poliglikolu etylenowego i oktylofenolu (4-5 moli tlenku etylenu) 3%

Dodecylobenzenosulfonian wapniowy 3%

Polieter glikolowy oleju rycynowego (35 moli tlenku etylenu) 4%

Cykloheksanon 30%

Mieszanina ksylenów 50%

Z tego koncentratu przez rozcieńczenie wodą można wytwarzać emulsje o dowolnym żądanym rozcieńczeniu, które można stosować do ochrony upraw.

Pyły

Pyły	a)	b)	c)
Czynny składnik [(1):(2) = 2:3 (a); 5:1 (b) i 1:1 (c)]	5%	6%	4%
Talk	95%	-	-
Kaolin	-	94%	-
Mąka skalna	-	-	96%

Przez zmieszanie czynnego składnika z nośnikiem i zmielenie uzyskanej mieszaniny w odpowiednim młynie otrzymuje się pyły gotowe do użytku Takie proszki można również używać do suchego powlekania materiałów nasiennych.

Granulaty wytłaczane
Czynny składnik [(1):(2) = 4:11]	15%
Lignosulfonian sodowy	2%
Karboksymetyloceluloza	1%
Kaolin	82%

Czynny składnik miesza się z dodatkami i uzyskaną mieszaninę miele się i zwilża wodą Tę mieszaninę wytłacza się, a następnie suszy w strumieniu powietrza.

Granulat powlekany

Czynny składnik [(1):(2) = 7:1] 8%

Poliglikol etylenowy (MW 200) 3%

Kaolin 89% (MW - masa cząsteczkowa)

Drobno zmielony czynny składnik nakłada się jednorodnie w mieszalniku na kaolin, zwilżony poliglikolem etylenowym. W ten sposób otrzymuje się nie pylący granulat powlekany.

Koncentrat zawiesinowy

Czynny składnik [(1):(2) = 3:1] 40%

Poliglikol propylenowy 10%

Eter poliglikolu etylenowego i nonylofenolu (15 mol tlenku etylenu) 6%

Lignosulfonian sodowy 10%

Karboksymetyloceluloza 1 %

Olej silikonowy (w postaci 75% wodnej emulsji) 1%

Woda 32%

Drobno zmielony czynny składnik dokładnie miesza się z dodatkami. W ten sposób otrzymuje się koncentrat zawiesinowy, z którego przez rozcieńczanie wodą można wytwarzać

186 034 zawiesiny o dowolnym zadanym rozcieńczeniu. Takie rozcieńczone zawiesiny można stosować do obróbki żywych roślin oraz roślinnych materiałów reprodukcyjnych przez opryskiwanie, polewanie lub zanurzanie, chroniąc je w ten sposób przed atakiem bakterii.

Przykłady biologiczne

Działanie synergiczne występuje wówczas, gdy działanie osiągnięte w wyniku połączenia czynnych składników przewyższa sumę oddziaływań poszczególnych składników.

Oczekiwane działanie E w przypadku danego połączenia czynnych składników jest zgodne z tzw. wzorem Colby'ego (Colby, S R „Calculating synergistic and antagonistic responses of herbiclde combinations” (Obliczanie synergicznych i antagonistycznych odpowiedzi połączeń środków chwastobójczych), Weeds, tom 15, strony 20-22; 1967) i można je obliczać stosując ten wzór.

Wzór Colby’ego:

X · Y

E = X + Y-——

100

Zgodnie z tym wzorem, jeżeli ppm oznacza miligramy czynnego składnika (a.i.) w 1 dm mieszaniny do opryskiwania; X oznacza % działania wywołanego przez czynny składnik 1, gdy stosuje się p ppm tego czynnego składnika; Y oznacza % działania wywołanego przez czynny składnik 2 gdy stosuje się q ppm tego czynnego składnika, zaś E oznacza oczekiwane działanie składników 1+2, gdy stosuje się p+q ppm tych składników (działanie addytywne).

Jeśli aktualnie obserwowane działanie (O) przewyższa oczekiwane działanie (E), to działanie danego połączenia jest większe niż addytywne, tj. występuje działanie synergiczne. O/E oznacza współczynnik synergii (SF).

W następujących przykładach poziom chorób u roślin nie poddawanych obróbce przyrównuje się do 100%, co odpowiada działaniu, wynoszącemu 0%.

B-I: Działanie przeciw Puccinia recondita na pszenicy

a) Podstawowe działanie ochronne

Po upływie 6 dni od zasiewu opryskuje się siewki pszenicy do momentu ociekania wodną mieszaniną do opryskiwania, sporządzoną z proszku zwilżalnego, zawierającą mieszaninę czynnych składników (0,02 czynnego składnika), a 24 godziny później zakaża je zawiesiną zarodników grzybów. Po okresie inkubacji, wynoszącym 48 godzin (warunki: względna wilgotność atmosferyczna od 95 do 100% w 20°C) siewki te umieszcza się w cieplarni w 22°C. Stopień zakażenia grzybami ocenia się po upływie 12 dni od zakażenia.

b) Działanie układowe

Wodną mieszaniną do opryskiwania, sporządzoną z proszku zwilzalnego zawierającą mieszaninę czynnych składników (0,006% czynnego składnika w odniesieniu do objętości gleby) podlewa się sąsiedztwo siewek pszenicy po upływie 5 dni od zasiewu. Zwraca się uwagę, aby mieszanina do opryskiwania nie kontaktowała się z nadziemnymi częściami tych siewek. Po upływie 48 godzin siewki te zakaża się zawiesiną zarodników grzybów. Po okresie inkubacji, wynoszącym 48 godzin (warunki: względna wilgotność atmosferyczna od 95 do 100% w 20°C) siewki te umieszcza się w cieplarni w 22°C. Stopień zakażenia grzybami ocenia się po upływie 12 dni od zakażenia.

Pr z y k ł a d B-II: Działanie przeciw Plasmopara viticola na winoroślach

Sadzonki winorośli w stadium cztero- lub pięciolistnym opryskuje się do momentu ociekania wodną mieszaniną do opryskiwania, sporządzoną z proszku zwilżalnego, zawierającą mieszaninę czynnych składników (0,02% czynnego składnika) i po upływie 24 godzin zakaża je zawiesiną zarodni grzybów. Stopień zakażenia grzybami ocenia się po 6 dniach od zakażenia, utrzymując w tym okresie czasu względną wilgotność atmosferyczną od 95 do 100% oraz temperaturę 20°C.

Najsilniejsze działanie synergiczne wykazują te kompozycje, w któiych składnik 2 oznacza ofurace (2 E), oxadixyl (2 F), a zwłaszcza metalaxyl (2 A) lub R-metalaxyl (2 B).

Pr z y k ł a d B-III: Podstawowe działanie ochronne przeciw Venturia maequalis na jabłoniach

Sadzonki jabłoni ze świeżymi pędami o długości od 10 do 20 cm opryskuje się do momentu ociekania wodną mieszaniną do opryskiwania sporządzoną z proszku zwilżalnego,

186 034 zawierającą mieszaninę czynnych składników (0,02% czynnego składnika) i po upływie 24 godzin zakaża je zawiesiną zarodników grzybów. Sadzonki te inkubuje się przez okres 5 dni w warunkach względnej wilgotności atmosferycznej wynoszącej od 90 do 100% i umieszcza w cieplarni w temperaturze od 20 do 24°C na okres następnych 10 dni. Stopień zakażenia grzybami ocenia się po 12 dniach od zakażenia.

Kompozycje według wynalazku wykazujątu silne działanie grzybobójcze.

Pr z y k ł a d B-IV: Działanie przeciw Erysiphe graminis na jęczmieniu

a) Podstawowe działanie ochronne

Siewki jęczmienia o wysokości około 8 cm opryskuje się do momentu ociekania wodną mieszaniną do opryskiwania, sporządzoną z proszku zwilżalnego, zawierającą czynny składnik (0,02% czynnego składnika) i po upływie okresu od 3 do 4 godzin opyla je zarodnikami grzybów. Zakażone siewki umieszcza się w cieplarni w22°C. Stopień zakażenia grzybami ocenia się po 12 dniach od zakażenia.

b) Działanie układowe

Wodną mieszaniną do opryskiwania, sporządzoną z proszku zwilżalnego zawierającą czynny składnik (0,002% czynnego składnika w odniesieniu do objętości gleby) podlewa się sąsiedztwo siewek jęczmienia o wysokości około 8 cm. Zwraca się uwagę, aby mieszanina do opryskiwania nie kontaktowała się z nadziemnymi częściami tych siewek Po upływie 48 siewki te opyla się zarodnikami grzybów. Zakażone siewki umieszcza się w cieplarni w temperaturze 22°C. Stopień zakażenia grzybami ocenia się po upływie 12 dni zakażenia.

Przykład B-V: Działanie przeciw Phytophthora infestans na pomidorach

a) Działanie lecznicze

Siewki pomidorów odmiany „Roter Gnom” (Czerwony krasnoludek) hoduje się przez trzy tygodnie, a następnie opryskuje zawiesiną zarodników grzybów i inkubuje w komorze w temperaturze od 18 do 20°C i w warunkach nasyconej wilgotności atmosferycznej. Nawilżanie przerywa się po upływie 24 godzin. Po osuszeniu się siewek opryskuje się je mieszaniną, która zawiera czynny składnik w kompozycji proszku zwilżalnego w stężeniu 200 ppm. Po wyschnięciu powłoki z opryskiwania siewki zawraca się do wilgotnej komory na okres 4 dni. Liczbę i rozmiary typowych ognisk chorobowych na liściach, które pojawiają się po tym okresie czasu, wykorzystuje się jako mierniki do oceny skuteczności działania badanych substancji.

b) Zapobiegawcze działanie układowe

Na powierzchnię gleby w doniczkach, zawierających trzytygodniowe siewki pomidorów odmiany „Roter Gnom”, wprowadza się czynny składnik w postaci kompozycji proszku zwilżalnego w stężeniu 60 ppm w odniesieniu do objętości gleby.

Po upływie trzech dni dolne powierzchnie liści opryskuje się zawiesiną zarodników Phytophthora infestans. Następnie przechowuje się je przez 5 dni w zraszanej komorze w temperaturze od 18 do 20°C i w warunkach nasyconej wilgotności atmosferycznej. Po tym okresie czasu pojawiają się typowe ogniska chorobowe na liściach, których liczba i rozmiary wykorzystuje się do oceny skuteczności działania badanych substancji.

Najsilniejszy synergizm działania wykazują kompozycje, w których składnik 2 oznacza oxadixyl (2 F), ofhrace (2 E), a zwłaszcza metalaxyl (2 A) albo R-metalaxyl (2 B).

Przykład B-VI Podstawowe działanie ochronne przeciw Cercospora arachidicola na orzechach ziemnych

Siewki orzechów ziemnych o wysokości od 10 do 15 cm opryskuje się do momentu ociekania wodną mieszaniną do opryskiwania (0,02% czynnego składnika) i po upływie 48 godzin zakaża je zawiesiną zarodników grzybów. Siewki te inkubuje się przez 72 godziny w21°C i w warunkach wysokiej wilgotności atmosferycznej, a następnie umieszcza je w cieplarni, aż na liściach pojawią się typowe ogniska chorobowe. Działanie czynnego składnika ocenia się po upływie 12 dni od zakażenia na podstawie liczby i rozmiarów tych ognisk chorobowych na liściach

Przykład B-VII: Działanie przeciw Pyricularia oryzae na ryżu a) odstawowe działanie ochronne

186 034

Siewki ryżu hoduje się przez dwa tygodnie, a następnie opryskuje je do momentu ociekania wodną mieszaniną do opryskiwania (0,02% czynnego składnika) i po upływie 48 godzin zakaża je zawiesiną zarodników grzybów. Stopień zakażenia grzybami ocenia się po upływie 5 dni od zakażenia, utrzymując w tym okresie czasu względną wilgotność atmosferyczną od 95 do 100% oraz temperaturę 22°C.

b) Działanie układowe

Wodną mieszaniną do opryskiwania (0,006% czynnego składnika w odniesieniu do objętości gleby) podlewa się sąsiedztwo dwutygodniowych siewek ryżu. Zwraca się uwagę, aby mieszanina do opryskiwania nie kontaktowała się z nadziemnymi częściami tych siewek. Następnie doniczki napełnia się wodą do takiego poziomu, aby dolne części łodyg siewek ryżu były zanurzone. Po upływie 96 godzin siewki te zakaża się zawiesiną zarodników grzybów i przez 5 dni utrzymuje się w warunkach względnej wilgotności atmosferycznej od 95 do 100% i w temperaturze 24°C

Mieszaniny czynnych składników według niniejszego wynalazku wykazują podwyższone działanie przeciw Pyricularia.

Przykład B-VIII: Działanie przeciw Botrytis cinerea na jabłkach

Podstawowe działanie ochronne

Sztucznie uszkodzone jabłka poddaje się obróbce przez nakraplanie mieszaniny do opryskiwania (0,02% czynnego składnika) na uszkodzone miejsca. Następnie owoce poddane takiej obróbce zakaża się zawiesiną zarodników grzybów i inkubuje przez tydzień w warunkach wysokiej wilgotności atmosferycznej i w temperaturze około 20°C. O grzybobójczym działaniu badanej substancji wnioskuje się na podstawie liczby uszkodzonych miejsc, w których obserwuje się gnicie.

Znacznie podwyższone działanie synergiczne wykazują kompozycje, w których składnik 2 oznacza furalaxyl (2 C), metalaxyl (2 A) lub R-metalaxyl (2 B).

Przykład B-IX: Działanie przeciw Helminthosporium gramineum

Ziarna pszenicy zakaża się zawiesiną zarodników grzybów i pozostawia do wyschnięcia. Zakażone ziarna powleka się zawiesiną badanej substancji (600 ppm czynnego składnika w odniesieniu do masy ziaren). Po upływie dwóch dni ziarna te umieszcza się na odpowiednich płytkach z agarem i po upływie następnych czterech dni ocenia się rozwój kolonii grzybów wokół nasion. Do oceny badanej substancji wykorzystuje się liczbę i rozmiary tych kolonii grzybów'. Kompozycje według wynalazku wykazują w tym badaniu silne działanie grzybobójcze.

Przykład B-X Działanie przeciw Fusarium nivale na życie

Żyto odmiany Tetrahell, zakażone w sposób naturalny przez Fusarium nivale, powleka się badanym środkiem grzybobójczym w mieszalniku walcowym, przy czym stosuje się następujące stężenia: 20 lub 6 ppm a.i. (w odniesieniu do masy ziaren). Zakażone i poddane takiej obróbce żyto wysiewa się pod gołym niebem w październiku na poletkach o długości 3 zawierających 6 rzędów ziaren, z użyciem siewnika rzędowego. Dla każdego stężenia wykonuje się 3 próby równoległe. Aż do momentu oceny stopnia choroby doświadczalne poletka poddaje się polowym warunkom normalnej gospodarki uprawowej (korzystnie w regionie o pokrywie śnieżnej nieprzerwanie zalegającej w zimowych miesiącach). Dla oceny fitotoksyczności odnotowuje się wschodzenie siewek jesienią oraz gęstość i wypuszczanie pędów roślin wiosną W celu oceny działania czynnego składnika we wczesnej porze roku niezwłocznie po stopieniu śniegów, oszacowuje się procentowy udział roślin zakażonych Fusarium.

Przykład B-XI: Działanie przeciw Septoria nodorum na pszenicy

Siewki pszenicy w stadium trójlistnym opryskuje się mieszaniną do opryskiwania (60 ppm a.i.), sporządzoną z proszku zwilżalnego zawierającego składniki czynne. Po upływie 24 godzin poddane takiej obróbce siewki zakaża się zawiesiną zarodników grzybów. Następnie siewki te inkubuje się przez 2 dni w warunkach względnej wilgotności atmosferycznej wynoszącej 90-100% i umieszcza na okres następnych 10 dni w cieplarni w temperaturze 20-24°C. Po upływie 13 dni od zakażenia dokonuje się oceny stopnia zakażenia grzybami.

Przykład B-XH. Działanie przeciw Phytophthora infestans na sadzonkach ziemniaków a) Podstawowe działanie ochronne

186 034

Sadzonki ziemniaków w wieku 2-3 tygodni (odmiana Bintje) hoduje się przez 3 tygodnie, a następnie opryskuje mieszaniną do opryskiwania (0,02% czynnego składnika), sporządzoną z proszku zwilżalnego, zawierającego czynny składnik. Po upływie 24 godzin poddane takiej obróbce sadzonki zakaża się zawiesiną zarodni grzybów Stopień zakażenia grzybami ocenia się po inkubacji zakażonych sadzonek przez okres 5 dni w warunkach względnej wilgotności atmosferycznej wynoszącej 90-100°C i w temperaturze 20°C.

b) Działanie układowe

Mieszaniną do opryskiwania (0,002% czynnego składnika w odniesieniu do objętości gleby), sporządzoną z proszku zwilżalnego, zawierającego czynny składnik, podlewa się sąsiedztwo sadzonek ziemniaków w wieku 2-3 tygodni (odmiana Bintje), które hodowano przez okres 3 tygodni. Zwraca się uwagę, aby mieszanina do opryskiwania nie kontaktowała się z nadziemnymi częściami sadzonek. Po upływie 48 godzin poddane takiej obróbce sadzonki zakaża się zawiesiną zarodni grzybów. Stopień zakażenia grzybami ocenia się po inkubacji zakażonych sadzonek przez okres 5 dni w warunkach względnej wilgotności atmosferycznej wynoszącej 90-100% w temperaturze 20°C.

Znaczne działanie synergiczne wykazują w tym badaniu te mieszaniny czynnych składników, w których składnik 2, który oznacza metalaxyl (2A) benalaxyl (2 D) lub R-metolaxy ) (IZB).

Przykład B-XIII: Działanie przeciw Pythium debaryanum na burakach cukrowych (Beta vulgaris) .

a) Działanie w wyniku podawania do gleby

Grzyby hoduje się na sterylnych ziarnach owsa i dodaje do mieszaniny gleby i piasku. Tą zakażoną glebą napełnia się doniczki i zasiewa w nich nasiona buraków cukrowych. Natychmiast po zasiewie podlewa się glebę badanymi preparatami w kompozycjach proszków zwilżalnych w postaci ich wodnej zawiesiny. Następnie doniczki umieszcza się w cieplarni w temperaturze 20-24°C na okres 2-3 tygodni. Glebę stale utrzymuje się w jednakowej wilgotności przez łagodne zraszanie wodą. Podczas dokonywania oceny wyników prób określa się wschodzenie siewek buraków cukrowych oraz proporcje siewek zdrowych i chorych.

b) Działanie w wyniku powlekania nasion

Grzyby hoduje się na sterylnych ziarnach owsa i dodaje do mieszaniny gleby i piasku. Tą zakażoną glebą napełnia się doniczki i dodaje nasiona buraków cukrowych, które poddano obróbce badanymi preparatami w postaci kompozycji proszków do powlekania nasion. Doniczki, w których zasiano te nasiona, umieszcza się w cieplarni w temperaturze 20-24°C na okres 2-3 tygodni. Glebę stale utrzymuje się w stałej wilgotności przez łagodne zraszanie wodą. Podczas dokonywania oceny wyników prób określa się wschodzenie siewek buraków cukrowych oraz proporcje siewek zdrowych i chorych.

Siewki poddane obróbce mieszaninami według niniejszego wynalazku mają zdrowy wygląd, podczas gdy nieliczne wschodzące siewki nie poddawane tej obróbce wyglądają niezdrowo. Korzystne własności w tym badaniu wykazują kompozycje grzybobójcze zawierające jako składnik 2 benalaxyl (2D), ofurace (2E), oxadixyl (2F), ale szczególnie korzystne są kompozycje, które jako składnik 2 zawierają metalaxyl (2A) i R-metalaxyl (2B).

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.

Claims (6)

Zastrzeżenia patentowe

1, znamienna tym, że stosunek wagowy składników

1. Kompozycja grzybobójcza zawierająca dwa składniki czynne w ilościach wywołujących synergizm działania oraz zawierająca materiał nośnikowy, znamienna tym, że jako składnik 1 zawiera trifloxystrobin stanowiący O-metylooksym 2-[α -{[(α-metylo-3-trój-fluorometylobenzylo)imino]oksy}-o-tolilo]glioksalanu metylowego, a jako składnik 2 zawiera związek wybrany z grupy obejmującej:

metalaxyl stanowiący N-(2-metoksyacetylo)-N-(2,6-ksylilo)-DL-alaninian metylowy,

R-metalaxyl stanowiący N-(2-metoksyacetylo)-N-(2,6-ksylilo)-D-alaninian metylowy, furalaxyl stanowiący N-(2-furoilo)-N-(2,6-ksylilo)-DL-alaninian metylowy, benalaxyl stanowiący N-fenyloacetylo-N-2,6-ksylilo-DL-alaninian metylowy, ofiirace stanowiący (±)-a-(2-chloro-N-2,6-ksyliloacetamido)-y-butyro-lakton, oxadixyl stanowiący 2-metoksy-N-2-okso-1 ,3-oksazolidyn-3-ylo)-aceto-2',6'-ksylidek, cymoxanil stanowiący 1-(2-cyjano-2-metoksyiminoacetylo)-3-etylomocznik oraz mancozeb stanowiący cynkowy kompleks polimeru etylenodwu(dwutiokarbaminianu) manganu.

2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że jako składnik 2 zawiera związek wybrany z grupy obejmującej metaiaxyl, R-metalaxyl, furalaxyl, benaiaxyi, ofurace oraz oxadixyl.

3. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że jako składnik 2 zawiera metalaxyl lub R-metalaxyl.

4. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że jako składnik 2 zawiera cymoxanil.

5, znamienna tym, że stosunek wagowy składników

5. Kompozycja według zastrz. (1):(2) wynosi od 25:1 do 1:20.

6. Kompozycja według zastrz. (1):(2) wynosi od 20:1 do 1:10.

7. Kompozycja według zastrz. (1):(2) wynosi od 12:1 do 1:8.

6, znamienna tym, że stosunek wagowy składników