PL189646B1

PL189646B1 - Grzybobójcza kompozycja

Info

Publication number: PL189646B1
Application number: PL98366356A
Authority: PL
Inventors: Gertrude Knauf-Beiter; Jürg Speich
Original assignee: Syngenta Participations Ag
Priority date: 1997-05-15
Filing date: 1998-05-13
Publication date: 2005-09-30
Also published as: EP0984691A2; UA55450C2; ATE317225T1; PT984691E; US6479511B1; MD990252A; ES2216292T3; GB9709907D0; EP1374680A2; DK1374680T3; TR199902774T2; PL189647B1; CA2284626C; EP1374680A3; CN1255830A; PL336497A1; ES2253622T3; ATE259147T1; MX218918B; EP1374680B1

Abstract

1. G rzybobójcza kom pozycja, znam ienn a tym , ze zawiera 4-fenoksychinoline o wzorze 1 (skladnik a) w polaczeniu ze zw iazkiem (skladnik b) wybranym z grupy obejm ujacej: - m orfolinowy srodek grzyb obójczy o ogólnym wzorze 2 w którym R oznacza cykloalkil C8 -1 5, alkil C8- 1 5 lub C 1 -4 alkilofenylo-C 1 - 4 alkil, i z solami takich morfolinowych srodków grzybobójczych, zw iazek o wzorze 3: zw iazek o wzorze 4, przy czym stosunek w agow y skladnika a) do skladnika b) wynosi 10:1 do 1:50. PL PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest nowa grzybobójcza kompozycja. W szczególności, przedmiotem wynalazku jest kompozycja zawierająca 4-fenoksychinolinę, nadająca się do zwalczania fitopatogennych chorób roślin uprawnych.

Wiadomo, że niektóre pochodne fenoksychinoliny wykazują działanie przeciw grzybom powodującym choroby roślin. Przykładowo, w opisie EP-A-0326330 ujawniono właściwości pochodnych fenoksychinoliny oraz sposoby ich wytwarzania. Jednakże tolerancja upraw i działanie przeciw grzybom chorobotwórczym dla roślin nie zawsze zaspokajają potrzeby rolnictwa.

Celem wynalazku jest opracowanie kompozycji o wysokiej skuteczności działania.

Według wynalazku grzybobójcza kompozycja, charakteryzuje się tym, że zawiera 4-fenoksychinolinę o wzorze 1 (składnik a)

w połączeniu ze związkiem (składnik b) wybranym z grupy obejmującej: morfolinowy środek grzybobójczy o ogólnym wzorze 2;

O N—R )—^/

H₃C w którym

R oznacza cykloalkil Cg.15, alkil Cg-5 lub Ci .^alkilofenylo-Ci .ąalkil, i z solami takich morfolinowych środków grzybobójczych;

związek o wzorze 3;

H₃C

ch₃

CHj-CH-CHf-/ związek o wzorze 4;

przy czym stosunek wagowy składnika a) do składnika b) wynosi 10:1 do 1:50.

Korzystnie, kompozycja zawiera, jako składnik b), związek wybrany z grupy obejmującej dodemorf, tridemorf, fenpropimorf i fenpropidynę. W szczególności, składnik b) stanowi fenpropidyna.

189 646

Nieoczekiwanie stwierdzono, że kompozycja według wynalazku jest szczególnie skuteczna w zwalczaniu chorób roślin uprawnych, powodowanych przez grzyby, oraz w zapobieganiu takim chorobom.

Kompozycje według niniejszego wynalazku mogą również zawierać więcej niż jeden spośród czynnych składników b), jeśli pożądane jest rozszerzenie wachlarza zwalczanych chorób.

Sole morfolinowych czynnych składników wytwarza się przez reakcje z kwasami, np. z kwasami chlorowcowodorowymi, takimi jak kwas fluorowodorowy, kwas solny, kwas bromowodorowy i kwas jodowodorowy, albo z kwasem siarkowym, kwasem fosforowym lub kwasem azotowym, lub też z kwasami organicznymi, takimi jak kwas octowy, kwas trójfluorooctowy, kwas trój chlorooctowy, kwas propinowy, kwas glikolowy, kwas mlekowy, kwas bursztynowy, kwas cytrynowy, kwas benzoesowy, kwas cynamonowy, kwas szczawiowy, kwas mrówkowy, kwas benzenosulfonowy, kwas p-toluenosulfonowy, kwas metanosulfonowy, kwas salicylowy, kwas p-aminosalicylowy i kwas 1,2-naftalenodwusulfonowy;

Kompozycje według niniejszego wynalazku, zawierające związek o wzorze 1 (składnik a) i związek o wzorze 2 lub 3, lub 4 (stanowiący składnik b), skutecznie działają przeciw grzybom chorobotwórczym dla roślin, należącym do następujących klas: workowców (np. Venturia, Podosphaera, Erysiphe, Monilinia, Mycosphaerella, Uncinula); podstawczaków (np. rodzaju Hemileia, Rhizoctonia, Puccinia); grzybów niedoskonałych (np. Botrytis, Helminthosporium, Rhynchosporium, Fusarium, Septoria, Cercospora, Altemaria, Pyricularia i Pseudocercosporella herpotrichoides (Tapesia spp.)); lęgniowców (np. Phytophthora, Peronospora, Bremia, Pythium, Plasmopara).

Kompozycje nadają się do ochrony upraw, zwłaszcza roślin takich jak: zboża (pszenica, jęczmień, żyto, owies, ryż, proso i uprawy pokrewne); buraki (buraki cukrowe i buraki pastewne); drzewa jabłkowate, owoce pestkowe i owoce miękkie (jabłonie, grusze, śliwy, brzoskwinie, migdały, wiśnie, truskawki, maliny i jeżyny); rośliny strączkowe (fasola, soczewica, groch, soja); rośliny oleiste (rzepak, gorczyca, mak, oliwki, słoneczniki, orzechy kokosowe, rącznik, ziarno kakaowe, orzechy ziemne); rośliny ogórkowe (dynie, ogórki, melony); rośliny włókniste (bawełna, len, konopie, juta); owoce cytrusowe (pomarańcze, cytryny, grejpfruty, mandarynki); warzywa (szpinak, sałata, szparagi, kapusta, marchew, cebula, pomidory, ziemniaki, papryka); rośliny wawrzynowe (awokado, cynamon, kamfora); albo takie rośliny, jak kukurydza, tytoń, orzechy, kawa, trzcina cukrowa, herbata, winorośle, chmiel, banany i drzewa kauczukowe, a także rośliny ozdobne (kwiaty, krzewy, drzewa szerokolistne i wiecznie zielone, takie jak drzewa iglaste).

Kompozycje według wynalazku szczególnie skutecznie działają przeciw mączniakowi zbożowemu i rdzom, Rhynchosporium i Pyrenophora, oraz grzybom Leptosphaeria, a zwłaszcza przeciw czynnikom chorobotwórczym dla roślin jednoliściennych, takich jak zboża, a wśród nich pszenicy i jęczmienia.

Ilości kompozycji według niniejszego wynalazku, które mają być stosowane, będą zależały od różnych czynników, przykładowo, takich jak rodzaj konkretnego związku aktywnego, obiekt poddawany obróbce (roślina, gleba, nasiona), sposób prowadzenia obróbki (np. opryskiwanie, opylanie, powlekanie nasion), cel obróbki (profilaktyczny lub terapeutyczny), rodzaj grzybów, które mają być zwalczane oraz czas stosowania.

Szczególnie korzystnymi składnikami mieszanin spośród związków o ogólnym wzorze 2 są takie związki, w których Rg oznacza cyklododecyl (związek powszechnie znany jako dodemorf), albo alkil C10-13 (związek powszechnie znany jako tridemorf), albo 3-(4-tertbutylofenylo)-2-metylopropyl (związek powszechnie znany jako fenpropimorf). W związkach o ogólnym wzorze 2, stosowanych w kompozycjach według niniejszego wynalazku, przeważnie występuje położenie cis metylowych grup przy pierścieniach morfolinowych.

Związek o wzorze 3 jest powszechnie znany jako fenpropidyna.

Związek o wzorze 4 jest powszechnie znany jako dimetomorf.

Konkretne, powyżej wymienione związki stanowiące składnik b) są dostępne w handlu. Inne związki, wchodzące w zakres różnych grup składnika b), można wytwarzać sposobami analogicznymi do znanych sposobów wytwarzania związków dostępnych w handlu.

Stwierdzono, że zastosowanie związku o wzorze 2 albo 3, albo 4 (tj. związku stanowiącego składnik b), w połączeniu ze związkiem o wzorze 1 (składnik a), znanym jako chinoksy189 646 fen, nieoczekiwanie znacznie podwyższa skuteczność działania tego ostatniego przeciw grzybom i vice versa. Ponadto stwierdzono, że łączne stosowanie obydwóch związków aktywnych umożliwia skutecznie działanie przeciw szerszemu wachlarzowi grzybów od tego, który można zwalczać czynnymi składnikami, gdy stosuje sieje pojedynczo.

Korzystnie, kompozycja zawiera związek o wzorze 1 w połączeniu z drugim związkiem grzybobójczym, wybranym z grupy, obejmującej dodemorf, tridemorf, fenpropimorf, fenpropidyna i dimetomorf. Najkorzystniej, kompozycja zawiera związek o wzorze 1 w połączeniu z fenpropidyną.

Stosunek wagowy składnika a) do składnika b) wybiera się w ten sposób, aby uzyskać synergiczne działanie grzybobójcze. Najczęściej stosunek wagowy a): b) jest w zakresie 10:1 a 1:50. Synergiczne działanie kompozycji jest widoczne wówczas, gdy grzybobójcze działanie kompozycji zawierającej składniki a) i b) jest większe od sumy grzybobójczych działań poszczególnych składników a) i b).

Jeśli składnik b) oznacza morfolinowy związek grzybobójczy o ogólnym wzorze 2, to stosunek wagowy a): b) waha się np. między 1:1 a 1:10, zwłaszcza między 1:2 a 1:10, a jeszcze korzystniej między 1:3 a 1:8.

Jeśli składnik b) oznacza związek grzybobójczy o wzorze 3, to stosunek wagowy a) : b) waha się np. między 1:1 a 1:10, zwłaszcza 1:2 a 1:10, ajeszcze korzystniej między 1:3 a 1:8.

Jeśli składnik b) oznacza związek grzybobójczy o wzorze 4, to stosunek wagowy a) : b) waha się np. między 1:1 a 1:20, zwłaszcza między 1:3 a 1:15, ajeszcze korzystniej między 1:4 a 1:10.

Zwalczanie fitopatogenetycznych chorób roślin uprawnych polega na podawaniu na leczone rośliny lub do miejsc ich wegetacji, w mieszaninie lub oddzielnie, działających grzybobójcze łącznych ilości związku o wzorze 1 (stanowiącego składnik a) i związków o wzorach 2, 3 lub 4, (stanowiących składnik b).

Określenie „miejsce wegetacji” oznacza pola, na których rosną leczone rośliny uprawne, albo na które posiano nasiona uprawianych roślin, albo miejsca, w których nasiona te będą umieszczane w glebie. Określenie „nasiona” oznacza roślinne materiały reprodukcyjne, takie jak sadzonki, rozsady, nasiona, albo nasiona wykiełkowane lub namoczone.

Nowe kompozycje niezwykle skutecznie działają na szeroki wachlarz grzybów chorobotwórczych dla roślin, zwłaszcza z klas workowców i podstawczaków. Niektóre z nich wykazują działanie układowe i można je stosować jako grzybobójcze środki nalistne lub doglebowe.

Te grzybobójcze kompozycje zasługują na szczególną uwagę przy zwalczaniu dużej liczby rodzajów grzybów na różnych uprawach lub ich nasionach, a zwłaszcza na pszenicy, życie, jęczmieniu, owsie, ryżu, kukurydzy', trawnikach, bawełnie, soi, kawie, trzcinie cukrowej, owocach oraz roślinach ozdobnych w ogrodnictwie i uprawie winorośli, oraz na warzywach, takich jak ogórki, fasola i dynie.

Kompozycje te stosuje się do zwalczania grzybów poprzez zaprawianie nasion lub nanoszenie na rośliny lub materiały zagrożone atakiem grzybów, bądź też na glebę.

Kompozycje można stosować przed zakażeniem tych materiałów, roślin lub nasion grzybami, albo po ich zakażeniu.

Kompozycje według wynalazku są szczególnie użyteczne przy zwalczaniu następujących chorób roślin:

Erysiphe graminis na zbożach,

Erysiphe cichoracearum i Sphaerotheca fuliginea na dyniach,

Podosphaera leucotricha na jabłoniach,

Uncinula necator na winoroślach, gatunku Puccinia na zbożach, gatunku Rliizoctonia na bawełnie, ryżu i trawnikach, gatunku Ustilago na zbożach i trzcinie cukrowej,

Venturia inaequalis (scab) na jabłoniach, gatunku Helminthosporium na zbożach,

Septoria nodorum na pszenicy,

Septoria tritici na pszenicy.,

Rhynchosporium secalis na jęczmieniu,

Botrytis cinerea (szara pleśń) na truskawkach, pomidorach i winoroślach,

189 646

Cercospora arachidicola na orzechach ziemnych,

Pseudocercosporella herpotrichoides (Tapesia spp.) na pszenicy i jęczmieniu,

Pyrenophera teres na jęczmieniu,

Pyricularia oryzae na ryżu,

Phytophthora infestans na ziemniakach i pomidorach, gatunków Fusarium i Vcrticillium na różnych roślinach,

Plasmopara viticola na winoroślach, gatunku Altemaria na owocach i warzywach.

Podczas podawania na rośliny związek o wzorze 1 (składnik a) stosuje się w ilościach od 50 do 200 g/ha, zwłaszcza od 75 do 150 g/ha, np. 75, 100 lub 125 g/ha, w połączeniu z ilościami od 50 do 1500 g/ha, zwłaszcza od 60 do 1000 g/ha, np. 75 g/ha, 80 g/ha, 100 g/ha, 125 g/ha, 150 g/ha, 175 g/ha, 200 g/ha, 300 g/ha, 500 g/ha albo 1000 g/ha związku będącego składnikiem b), w zależności od rodzaju związku, stosowanego jako składnik b). Korzystnie, jeśli składnik b) oznacza morfolinowy związek grzybobójczy o ogólnym wzorze 2, to stosuje się go w ilościach od 250 do 500 g a.i./ha w połączeniu ze związkiem o wzorze 1. Jeśli składnik b) oznacza związek o wzorze 3, to stosuje się go w ilościach od 300 do 450 a.i./ha w połączeniu ze związkiem o wzorze 1. Jeśli składnik b) oznacza związek o wzorze 4, to stosuje się go w ilościach od 100 do 900 g a.i./ha w połączeniu ze związkiem o wzorze 1.

W praktyce rolniczej stosowane ilości zależą od rodzaju żądanego skutku i wahają się w granicach od 0,02 do 3 kg czynnego składnika na hektar.

Jeśli czynne składniki stosuje się do obróbki nasion, to zwykle wystarczają ilości od 0,001 do 50, korzystnie od 0,01 do 10 g na kg nasion.

Kompozycje według niniejszego wynalazku można stosować w dowolnej powszechnie stosowanej postaci, np. w postaci bliźniaczych pakietów, granulatów błyskawicznych, proszków o dużej płynności i zwilżalnych w mieszaninach z tolerowanymi w rolnictwie środkami pomocniczymi. Takie kompozycje można wytwarzać powszechnie stosowanymi sposobami, np. przez zmieszanie czynnych składników z odpowiednimi środkami pomocniczymi (rozcieńczalnikami lub rozpuszczalnikami i ewentualnie innymi składnikami stosowanymi w kompozycjach, takimi jak środki powierzchniowo czynne).

Odpowiednie nośniki i środki pomocnicze mogą być stałe lub ciekłe i stanowić substancje stosowane w technologii sporządzania kompozycji, takie jak np. naturalne lub regenerowane substancje mineralne, rozpuszczalniki, środki rozpraszające, środki zwilżające, środki powiększające przyczepność, środki zagęszczające, środki wiążące lub sztuczne nawozy. Takie nośniki opisano np. w WO 96/22690.

W szczególności, kompozycje przeznaczone do stosowania w postaciach rozpylanych jako koncentraty rozpraszalne w wodzie lub proszki zwilżalne mogą zawierać środki powierzchniowo czynne, takie jak środki zwilżające i środki rozpraszające, np. produkty kondensacji formaldehydu z sulfonianem naftalenowym, alkiloarYlosulfoniany, ligninosulfoniany, siarczany alkilów alifatycznych oraz etoksylowane alkilofenole i etoksylowane alkohole alifatyczne.

Kompozycje do powlekania nasion stosuje się w sposób znany per se dla nasion. W tym przypadku, powleka się nasiona za pomocą kompozycji według niniejszego wynalazku i rozcieńczalnika, w postaci odpowiednich kompozycji do powlekania nasion, np. jako wodne zawiesiny lub w postaci suchych proszków o dobrej przyczepności do nasion. Takie kompozycje do powlekania nasion są znane w branży. Kompozycje do powlekania nasion mogą zawierać pojedyncze czynne składniki albo mieszaniny czynnych składników w postaci zakapsułkowanej, np. w postaci kapsułek lub mikrokapsułek o powolnym uwalnianiu.

Zazwyczaj kompozycje te zawierają od 0,01 do 90% wagowych czynnych składników, od 0 do 20% tolerowanych w rolnictwie środków powierzchniowo czynnych i od 10 do 99,99% stałych lub ciekłych środków pomocniczych, przy czym te czynne składniki zawierają związek o wzorze 1 (składnik a) wraz ze związkiem będącym składnikiem b) i ewentualnie inne czynne składniki, zwłaszcza guazatyn i fenpiklonil. Kompozycje w postaci koncentratów zwykle zawierają od 2 do 80%, a zwłaszcza od 5 do 70% wagowych, czynnych składników. Podawane postacie kompozycji mogą zawierać np. od 0,01 do 20% wagowych, korzystnie od 0,01 do 5% wagowych, czynnych składników.

189 646

Konkretne postacie kompozycji, takie jak proszki zwilżalne, koncentraty emulsyjne, pyły, wytłaczane granulaty, powlekane granulaty, koncentraty zawiesinowe, są znane, przykładowo, z WO 96/22690.

Kapsułkowane zawiesiny o powolnym uwalnianiu wytwarza się, zwłaszcza w niżej podany sposób.

części mieszaniny związku o wzorze 1 oraz związku będącego składnikiem b), albo każdego z tych związków osobno, miesza się razem z 2 częściami aromatycznego rozpuszczalnika i 7 częściami mieszaniny toluenodwuizocyjanian/polimetyleno-poliSenyloiaocyjanian (8:1). Z mieszaniny tej tworzy się emulsję w mieszaninie 1,2 części polialkoholu winylowego, 0,05 części środka praeciwaieniącego i 51,6 części wody, aż do uzyskania żądanych rozmiarów cząstek. Do tej emulsji dodaje się 2,8 części 1,6-dwuaminoheksanu i 5,3 części wody. Mieszaninę tę miesza się aż do zakończenia reakcji polimeryzacji.

Otrzymane kapsułkowane zawiesiny stabilizuje się przez dodanie 0,25 części środka zagęszczającego i 3 części środka rozpraszającego. Ta kompozycja kapsułkowanej zawiesiny zawiera 28% czynnych składników. Średnia średnica kapsułek wynosi 8-15 pm.

Wytworzoną kompozycję podaje się na nasiona w postaci wodnej zawiesiny w urządzeniu odpowiednim do tego celu.

Korzystnie, produkty handlowe są wytwarzane jako koncentraty, które są przez końcowych użytkowników rozcieńczane, w celu otrzymania rozcieńczonych kompozycji.

Przykłady Biologiczne

ESekt synergiczny występuje zawsze wówczas, gdy działanie mieszaniny czynnych składników jest większe od sumy działań poszczególnych składników.

Przewidywane działanie E danej mieszaniny czynnych składników jest zgodne z tzw. wzorem Colby'ego i można je obliczyć w następujący sposób (Colby, S.R. „Calculating synergie and antagonistic responses oS herbicide combination” (Obliczanie synergicznych i antagonistycznych odpowiedzi mieszanin środków chwastobójczych), Weeds, tom 15, strony 20-22; 1967):

ppm - miligramy czynnego składnika (a.i.) na dm³ mieszaniny do opryskiwania,

X - %- działania cryrmego składnika - pzzy użyciu p ppm tego czynnego składnika.

Y - % (^^ńłhmja czynnego stadnika I- pzzY użycm q ppm eego czynnego

Według Colb/ego przewidywane (addytywne) działanie czynnych składników I+II z zastosowaniem p+q ppm tych czynnych składników wynosi

XY

100

Jeśli Saktzcanit obserwowane działanie (O) jest większe od przewidywanego działania E), to działanie danej mieszaniny jest nadaddztzwnt, tj. występuje eSekt synergiczny.

Alternatywnie sznergicant działanie można również oznaczać z krzywych odpowiedzi na otrzymaną dawkę tzw; metodą Wadleya. W tej metodzie skuteczność działania a.i. oznacza się przez porównanie stopnia zaatakowania przez grzyby roślin leczonych z nieleczonymi, podobnie inokulowanymi i inkubowanymi roślinami kontrolnymi. Każdy a.i. bada się w k lub 5 stężeniach. Krzywe odpowiedzi na otrzymaną dawkę wykorzystuje się do ustalenia wartości EC90 (tj. stężenia a.i. zapewniającego 90% zwalczenia choroby) pojedynczych związków, a także mieszanin (EC90-bstrwowant) Znalezione w ten doświadczalny sposób wartości dla mieszanin o danych stosunkach wagowych porównuje się z wartościami, które wystąpiłyby, gdyby istniała tylko sumaryczna skuteczność działania ich składników (EC90(A+B)-_rZówidzwłnt Wartości EC90(A+B)prtwidżvalt oblicza się według Wadleya (Levi i in., EPPO-Bulletin 16, 1986, 651-657):

ECSO(A+B)p_f2eWj_Cjy_Wane —

EC90( B)

189 646 gdzie a oraz b oznaczają wagowe udziały związków A oraz B w mieszaninie, a indeksy (A), (B), (A+B) odnoszą się do obserwowanych wartości EC90 związków A i B, lub ich danej mieszaniny A+B. Stosunek EC90(A+B)pr₂ewidy_WwanEC90(A+B)_obSerwowane wyraża się współczynnikiem wzajemnego działania (F).

W przypadku synergii F >1.

Przykład B-I

Podstawowe działanie ochronne przeciw Yenturia inaequalis na jabłoniach.

Sadzonki jabłoni ze świeżymi pędami o długości 10-20 cm opryskuje się do ociekania wodną mieszaniną do opryskiwania, wytworzoną z kompozycji w postaci proszku zwilżalnego mieszaniny czynnych składników, a po upływie 24 godzin zakaża je zawiesiną zarodników grzybów. Sadzonki te inkubuje się przez 5 dni w warunkach 90-100% względnej wilgotności i przetrzymuje w cieplarni przez okres dalszych 10 dni w temperaturze 20-24°C. Stopień zakażenia grzybami ocenia się po upływie 12 dni od zakażenia.

Przykład B-II

Działanie przeciw Botrytis cinerea na jabłkach.

Sztucznie uszkodzone jabłka poddaje się obróbce przez zakrapianie mieszaniny do opryskiwania, będącej mieszaniną czynnych składników, w miejscach uszkodzeń. Następnie poddane takiej obróbce owoce zakaża się zawiesiną zarodników grzybów i inkubuje przez tydzień w warunkach wysokiej wilgotności w temperaturze około 20°C. Grzybobójcze działanie badanych związków określa się z liczby uszkodzonych miejsc, które zaczęły gnić.

Przykład B-III

Działanie przeciw Podosphaera leukotricha na pędach jabłoni.

Sadzonki jabłoni ze świeżymi pędami o długości około 15 cm opryskuje się mieszaniną do opryskiwania, będącą mieszaniną czynnych składników. Poddane takiej obróbce sadzonki zakaża się po upływie 24 godzin zawiesiną zarodników grzybów i umieszcza w klimatyzowanej komorze w warunkach 70% względnej wilgotności i w temperaturze 20°C. Stopień zakażenia grzybami ocenia się po upływie 12 dni od zakażenia.

Przykład B-IV

Działanie przeciw Drechslera teres na jęczmieniu.

Dziesięciodniowe siewki jęczmienia odmiany „Golden Promise” (Złota Obietnica) opryskuje się mieszaniną do opryskiwania, będącą mieszaniną czynnych składników. Poddane takiej obróbce siewki zakaża się po upływie 24 godzin zawiesiną zarodników grzybów i inkubuje w klimatycznej komorze w warunkach 70% względnej wilgotności i temperaturze 20-22°C. Stopień zakażenia grzybami ocenia się po upływie 5 dni od zakażenia.

Przykład B-V

Skuteczność działania przeciw Erysiphe graminis f.sp. tritici na pszenicy.

Od pięciu do dziesięciu ziaren pszenicy odmiany „Arina” wysiewa się do doniczek z tworzywa sztucznego o średnicy 7 cm i hoduje przez okres czasu od 7 dni do 12 dni w temperaturze 20°C przy względnej wilgotności, wynoszącej 50-70%. Gdy pierwotne liście rozwiną się całkowicie, siewki poddaje się obróbce przez opryskiwanie wodnymi roztworami do opryskiwania, zawierającymi pojedyncze związki albo ich mieszaniny (oznaczane tu dalej jako a.i.). Wszystkie związki stosuje się w postaci doświadczalnych lub dostępnych w handlu kompozycji, a mieszaniny podaje się wymieszane ze zbiornika. Podawanie polega na opryskiwaniu liści prawie do ociekania (trzy doniczki na każde doświadczenie). Po upływie 24 godzin od tego podawania albo 24 godziny przed tym podawaniem siewki zakaża się w kolumnie osadowej świeżymi zarodnikami Erysiphe graminis f.sp. tritici. Następnie siewki te inkubuje się w komorze hodowlanej w temperaturze 20°C przy względnej wilgotności, wynoszącej 60%. Po upływie siedmiu dni od zakażenia ocenia się procent zakażenia pierwotnych liści. Skuteczność działania a.i. określa się przez porównanie stopnia zaatakowania przez grzyby siewek poddanych obróbce oraz nie poddawanych obróbce, a podobnie zakażonych i inkubowanych siewek kontrolnych. Każdy a.i. badano w 4 lub 5 stężeniach. Współczynnik synergii (SF) obliczano metodą Colby'ego.

189 646

Wyniki:

Tabela 1 (stosowanie lecznicze)

Chinoksyfen mg a.i./dm³	Fenpropidyna mg a.i./dm³	Stosunek	% działania obserwowany	% działania przewidywany	SF Colby'ego
0,05			1
0,1			3
0,25			6
0,5			4
1			7
	0,05		0
0,05	0,05	1:1	40	1	40

Tabela 2 (stosowanie ochronne)

Chinoksyfen	Fenpropidyna	Stosunek	% działania obserwowany	% działania przewidywany	SF Colby'ego
mg a.i./dm3	mg a.i./dm3
0,05			0
0,1			1
0,25			3
	0,5		2
0,05	0,5	1:10	4	2	2

Przykład B-VI

Działanie przeciw Uncinula necalor

Czterotygodniowe (4 lub 5-listne) sadzonki winorośli opryskuje się prawie do ociekania zawiesiną, zawierającą 250 mg/dm³ czynnego składnika. Następnie pozwala się osadowi wyschnąć. Dzień później poddane tej obróbce sadzonki zakaża się przez opylanie tych badanych sadzonek świeżo zebranymi zarodnikami; następnie sadzonki te inkubuje się w komorze hodowlanej przez 10-14 dni w temperaturze +22°C przy względnej wilgotności, wynoszącej 70%. Skuteczność działania badanych związków określa się przez porównanie stopnia zaatakowania przez grzyby ze stopniem zaatakowania nie poddawanych obróbce, a podobnie zakażonych sadzonek kontrolnych.

189 646

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz.

Cena 2,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Grzybobójczo komaoz\-'cja. znamiznna tym. że zawiera W-fenoksychinsilmę o νποτοζ 1 (składnik a) w połączeniu ze związkiem (składnik b) wybranym a grupy obejmującej: - morSolinowy środek grzybobójczy o ogólnym wzorze 2

H₃C )—\

O N—R h₃c w którym

R oznacza cykloalkil Cs-ι-, alkil Cs-15 lub Ci-ialkiloSenylo-Cnalkil, i z solami takich morSolinowych środków grzybobójczych;

związek o wzorze 3;

ΓΗ ^CH3

ĆH-CH.-N3 związek o wzorze k;

przy czym stosunek wagowy składnika a) do składnika b) wynosi 10:1 do 1:50.
2. Kompozycja według zaostrz. 1, znamienna tym, że jako składnik b) zawiera związek wybrany z grupy obejmującej dodemort, tridemort, SenpropimorS’ i Senpropidynę.
3. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że składnik b) stanowi Senpropidyna.

* * *

189 646