PL178618B1 - Sposób wytwarzania nici - Google Patents

Abstract

1. SPOSÓB WYTWARZANIA NICI, W KTÓRYM ROZCIAGA SIE CO NAJMNIEJ DWIE POCZATKOWE PRZEDZE Z CIAGLYCH WLÓKIEN, Z KTÓRYCH CO NAJ- MNIEJ JEDNA JEST PRZEDZA WIELOWLÓKNOWA, LACZY SIE TE PRZEDZE, PRZY CZYM MIESZA SIE I SPETLA SIE ICH WLÓKNA, A NASTEPNIE ZMNIEJSZA SIE PUSZYSTOSC OTRZYMANEJ POJEDYNCZEJ NICI, ZNAMIENNY TYM, ZE POCZATKOWE PRZEDZE (18, 19) DOPROWADZA SIE DO URZADZENIA MIE- SZAJACEGO (21) Z JEDNAKOWYM NADMIAREM. PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania nici.

Z europejskiego opisu patentowego EP-0 057 583 jest znany sposób wytwarzania nici włókienniczej przez różnicowe doprowadzanie nadmiarowe dwóch oddzielnych nitek włókien

178 618 do urządzenia dyszowego, które miesza i przeplata włókna oraz tworzy pętle z włókien w nitkach, a następnie poddawanie zmieszanej nici podgrzewaniu, w którym pętle utworzone przez dyszę są wyciągane z równoczesnym naprężaniem splątań istniejących na skutek obróbki strumieniowej, by spowodować konsolidację nici. W ten sposób można wytwarzać „bezskrętową” nić szwalniczą, przy czym „bezskrętową” nie znaczy, że nić jest bez skrętu, ponieważ skręt można zawsze dodać, ale raczej, że nić została wytworzona bez konieczności skręcania, które jest bezwzględnie potrzebne przy produkcji nici do szycia z włókien ciętych, takich jak bawełna.

Oprócz oszczędności powodowanych przez uniknięcie konieczności wprowadzania wysokich poziomów skrętu, sposób znany z opisu EP - 0 057 583 umożliwia stosowanie tanich materiałów początkowych w postaci częściowo zorientowanej przędzy (POY), na przykład poliestrowej, którajest w obfitej podaży, aby wytwarzać na przykład wysokowartościowe nici do szycia. Nici do szycia wytwarzane tym sposobem majądoskonałe właściwości w trakcie szycia.

Sposób znany z opisu EP - 0 057 583 polega na doprowadzaniu przynajmniej dwóch pasm do urządzenia mieszaj ącego (w postaci dyszy teksturującej) z różnymi stopniami doprowadzania nadmiarowego tak, że na pasmach tworzą się pętle, przez co powstaje mieszana, teksturowana przędza, która jest następnie obrabiana cieplnie, by wyeliminować puszystość przędzy.

Celem wynalazku jest opracowanie sposobu pozwalającego na uzyskanie dalszych oszczędności kosztów w stosunku do znanych sposobów wytwarzania nici do szycia, przy poszerzaniu zakresu przędz, które mogą być wytwarzane.

Sposób wytwarzania nici, w którym rozciąga się co najmniej dwie początkowe przędze z ciągłych włókien, z których co najmniej jedna jest przędzą wielowłóknową, łączy się te przędze, przy czym miesza się i spętla się ich włókna, a następnie zmniej sza się puszystość otrzymanej pojedynczej nici, według wynalazku charakteryzuje się tym, że początkowe przędze doprowadza się do urządzenia mieszającego z jednakowym nadmiarem.

Korzystnie, stosuje się początkowe przędze zasadniczo inaczej zachowujące się wobec obróbki cieplnej i/lub obróbki naprężającej.

Korzystnie, stosuje się początkowe przędze stanowiące przędzę rdzeniową i przędzę wierzchnią, w szczególności stosuje się przędzę rdzeniową stanowiącą większą część nici. Przędza rdzeniowa ma zapewnić wytrzymałość i stabilność wykończonej nici, a przędza wierzchnia ma powiązać razem włókna.

Jako przędzę rdzeniową stosuje się, zwłaszcza przędzę o dużej wytrzymałości na rozciąganie. Szczególnie korzystnie, jako przędzę o dużej wytrzymałości na rozciąganie stosuje się przędzę zawierającą przędzę nadmiarowo rozciągniętą.

Ewentualnie, stosuje się przędzę wierzchnią mającą mniejszy skurcz termiczny niż przędza rdzeniowa.

Ewentualnie, stosuje się przędzę rdzeniową mającą mniejszą rozciągliwość pod obciążeniem niz przędza wierzchnia.

Korzystnie, stosuje się początkowe przędze będące dwiema identycznymi przędzami. Powoduje to oszczędności na kosztach zapasów, ponieważ trzeba mieć w magazynie tylko jedną przędzę, i zazwyczaj będzie bardziej opłacalne wytwarzanie nici z dwóch identycznych przędz początkowych niż z dwóch przędz różnych. Zależnie od wymaganych właściwości nici może być możliwe obrabianie tych dwóch przędz identycznie lub różnie. Jeżeli mająone identyczną obróbkę, różnica pomiędzy rdzeniem a warstwą wierzchnią oczywiście znika lub każda z nich może być wobec drugiej traktowana jako przędza wierzchnia, spajające jej włókna razem w wyniku obróbki zmniejszającej objętość, i każda może być uważana za rdzeniową, zwiększającąwytrzymałość nici.

W szczególności, co najmniej jedną z początkowych przędz rozciąga się nieprzerwanie podczas doprowadzania jej do urządzenia mieszającego.

Korzystnie, nić opuszczającą urządzenie mieszające poddaje się obróbce na drodze obejmującej zastosowanie naprężenia.

Ewentualnie, obróbkę przez zastosowanie naprężenia prowadzi się na drodze obejmującej operacje doprowadzania niedomiarowego.

178 618

Ewentualnie, obróbkę przez zastosowanie naprężenia prowadzi się na drodze obejmującej obróbkę cieplną. W szczególności, ciepło doprowadza się przez gorącą rolkę. Jako gorącą rolkę stosuje się rolkę układu doprowadzania nadmiarowego lub rolkę układu doprowadzania niedomiarowego.

Ewentualnie, ciepło doprowadza się pomiędzy rolkami doprowadzania niedomiarowego, lub pomiędzy rolkami doprowadzania nadmiarowego, na przykład przez gorącą płytę lub grzejnik na gorące powietrze.

Nici POY mogą być nadmiarowo rozciągane, aby zapewnić zwiększoną wytrzymałość w porównaniu z taką samąprzędzą obrabianą normalnie, na przykład w celu wytworzenia teksturowanej przędzy dziewiarskiej.

Identyczne przędze początkowe mogąjednak być różnie traktowane na drodze do urządzenia mieszającego, na przykład przez różne rozciąganie. Jednak POY, która ma normalny stosunek rozciągania 1,7:1, mogłaby być zatem rozciągana ze stosunkiem rozciągania 2,2:1, a druga ze stosunkiem rozciągania 1,85:1, przy czym ta ostatnia zachowywałaby się potem bardziej jako przędza wierzchnia, łącząca włókna bardziej rozciąganej nadmiarowo przędzy rdzeniowej, a przędza rdzeniowa przyczyniałaby się bardziej do całkowitej wytrzymałości na rozciąganie wykończonej nici. Inny efekt różnicowy mógłby powstać przez rozciąganie na zimno jednej przędzy początkowej i rozciąganie drugiej na gorąco.

W każdym wypadku rozciąganie może być operacją ciągłą, realizowaną na drodze do urządzenia mieszającego, wobec jednej lub obu przędz początkowych, albo, gdyby, było to korzystniejsze, w oddzielnej operacji, tak że przynajmniej jedna z przędz początkowych jest rozciąganą przędzą z pakietu. Obróbka zmniejszająca objętość może obejmować obróbkę powodującą naprężenie, która może obejmować operację doprowadzania niedomiarowego, ewentualnie realizowaną bez doprowadzania ciepła. Albo też, obróbka powodująca naprężenie może obejmować obróbkę cieplnąwytwarząjącąnaprężenie w operacji doprowadzania nadmiarowego (do dołu do zerowego nadmiaru doprowadzania) lub dodatkowo do naprężenia w operacji doprowadzania niedomiarowego.

Sposób wytwarzania nici według wynalazku został opisany, w przykładzie wykonania, w nawiązaniu do rysunku przedstawiającego schematycznie urządzenie do wytwarzania nici.

Urządzenie zawiera podpory 11 dla pary dostarczających przędzę pakietów 12 i dla każdej podpory 11 urządzenie ciągnące 13 zawierające pierwszą prowadzącą rolkę 14, nagrzewany ciągnący kołek 15 oraz drugą nagrzewaną prowadzącą rolkę 16.

Dwie początkowe przędze 18,19 są doprowadzane do mieszającego urządzenia 21 z dyszą powietrzną takiego jak Heberlein T300 Series lub Du Pont Mk XV jet.

Zmieszana nić o dużej objętości jest wyciągana z urządzenia mieszającego 21 z dysząpowietrznąprzez prowadzącą rolkę 22 i przechodzi do podgrzewanej prowadzącej rolki 23, a dalej po płytowym grzejniku 24 (zamiast którego można zastosować grzejnik rurowy z gorącym powietrzem lub inne takie urządzenie) do końcowej prowadzącej rolki 25, która kieruje ją do zwijającego pakietu 26.

Jest zrozumiałe, że tak opisane urządzenie jest urządzeniem ogólnym, którego poszczególne elementy mogą być pomijane (a w eksploatacji przemysłowej całkowicie pominięte w celu uproszczenia i utrzymania kosztów kapitałowych na możliwie niskim poziomie), albo też w przypadku elementów nagrzewanych, takich jak kołki ciągnące i rolki prowadzące, pozostawione bez grzania (tak, że znowu dla eksploatacji przemysłowej stosowana byłaby nieogrzewana wersja danego elementu).

Ponadto należy rozumieć, ze są stosowane odpowiednie środki napędu, umożliwiające napędzanie różnych elementów tocznych z dowolnążądanąprędkością(chociaż znowu takie stosowanie zmiennej prędkości nie musi być realizowane w maszynie przemysłowej przeznaczonej do wytwarzania tylko jednego gatunku nici), a odpowiednie środki sterowania temperatury są dostępne dla nagrzewanych elementów.

Urządzenie to ułatwia sposób wytwarzania nici w zakresie wynalazku, mianowicie przez doprowadzanie przynajmniej dwóch ciągniętych, początkowych przędz 18, 19 z włókien

178 618 ciągłych razem do mieszającego urządzenia 21, by wytworzyć jedną puszystą nić 27, w której włókna początkowych przędz 18, 19 są zmieszane i spętlone, oraz stosowanie pomiędzy prowadzącymi rolkami 22 i 25 zmniejszającej puszystość obróbki wobec nici 27, przy czym początkowe przędze 18,19 są doprowadzane do mieszającego urządzenia 21 z zasadniczo jednakowym doprowadzaniem nadmiarowym. To ostatnie wymaganie jest realizowane przez prowadzące rolki 16 przed mieszającym urządzeniem 21 z dyszą powietrzną, poruszające się z jednakowymi prędkościami podawania, większymi niż prędkość prowadzącej rolki 22 za mieszającym urządzeniem 21 z dyszą powietrzną.

Typowe doprowadzanie nadmiarowe może być od około 4,5% do około 30%, co oznacza procentowe przekroczenie przez prowadzące rolki 16 prędkości rolki prowadzącej 22. Nadmiarowe doprowadzanie przędzy do urządzenia mieszającego 21 z dysząpowietrznąjest przejmowane w pętlach we włóknach puszystej nici 27, a stopień nadmiarowego doprowadzania będzie określony zgodnie z właściwościami urządzenia mieszającego 21 z dysząpowietrzną i z żądanymi właściwościami wykończonej nici. Koncepcja przędzy rdzeniowej i przędzy wierzchniej może być zrealizowana przez wybranie dwóch różnych przędz jako przędz początkowych.

Przykład. Dwiema typowymi przędzami są: przędza rdzeniowa rozciągana z poliestru POY (Partially Oriented Yarn - przędza częściowo zorientowana) 312 dTx o 48 włóknach jako przędza rdzeniowa i przędza rozciągana POY 80 dTx o 24 włóknach jako przędza wierzchnia. Możliwe jest oczywiście stosowanie trzech lub więcej przędz początkowych, a jedna przędza początkowa może nawet być jednowłókienkowa. Jednak, kiedy są tylko dwie przędze, wówczas j est nieprawdopodobne, ze jeśli jedna z nich byłaby rzeczywiście jednowłókienkowa, wytworzona nić będzie nadawać się do wielu zastosowań.

Przędzę rdzeniową rozciąga się w urządzeniu rozciągającym 13 ze stosunkiem rozciągania większym niż normalny stosunek rozciągania takiej przędzy. Przędza taka ma normalny stosunek rozciągania około 1,7, ale stosuje się rozciąganie nadmiarowe takiej przędzy ze stosunkiem 2,2:1, dające w wyniku przędzę o dużej wytrzymałości na rozciąganie.

Przędzę wierzchnią rozciąga się mniejszym stopniu, do stosunku 1,83:1, a nie 1,7:1, co byłoby normalne.

Obydwie początkowe przędze doprowadza się do urządzenia mieszającego 21 z jednakowym nadmiarem 10%.

Teksturowanąnić poddaje się obróbce cieplnej, prowadzonej w warunkach doprowadzania bez nadmiaru, aby wykurczyć pętle i napiąć splątania.

Alternatywnie, przędze początkowe 18,19 mogą stanowić identyczne przędze, które mogą być różnie obrabiane na drodze do urządzenia mieszaj ącego 21 z dysząpowietrzną. Przykładowo można by identyczne przędze o normalnym stosunku rozciągania 1,7:1, przy, czym jednajest rozciągana nadmiarowo ze stosunkiem 2,2:1, a druga ze stosunkiem 1,83:1. Albo też jedna może być rozciągana na gorąco, a druga rozciągana na zimno. Mogąbyć one jednak obrabiane pod wszelkimi względami identycznie, np. rozciągane ze stosunkiem 2,14:1 i doprowadzane z nadmiarem 10% do urządzenia mieszającego 21 z dyszą powietrzną.

Obróbka za dyszą ma na celu eliminowanie lub zmniejszanie puszystości powodowanej przez urządzenie mieszające 21 z dyszą powietrzną, z utrzymaniem zmieszanej struktury, aby istotnie zmniej szyć wielkość pętli włókien tak, że nic staje się zasadniczo niciąniepuszystą, która jest spójna w tym sensie, że jej włókna nie maj ątendencji do odchodzenia na zewnątrz, i która dla wszelkich celów i przeznaczeń może być używana jako nitka wyczeskowa (po takich obróbkach wykończających, jakie są odpowiednie, co może obejmować stosowanie smaru i wprowadzanie skrętu, który jest pożądany do pewnych celów na znacznie niższym poziomie niz dla konwencj onalnej nici wyczeskowej, raczej jako środki pomagające w utrzymaniu zasadniczo kołowego przekroju poprzecznego, kiedy nić przebiega po krawędzi powierzchni, takj ak podczas szycia).

Obróbka zmniejszająca objętość może zawierać doprowadzanie ciepła przez gorącą prowadzącą rolkę 23 i/lub goracapłytę 24, podczas gdy nić 27 jest doprowadzana nadmiarowo lub niedomiarowo pomiędzy prowadzącymi rolkami 22 i 23 lub 23 i 25, przy czym ciepło powoduje naprężenia włókien nici na skutek ich skłonności do skurczu, przez co zmniejszają się rozmiary

178 618 pętli wystających z nici i zmniejsza się naprężenie włókien, które jako przędza wierzchnia są owinięte wokół włókien przędzy rdzeniowej, łącząc je razem.

Jak już wspomniano, można wprowadzać zmiany w sposobie według wynalazku, w celu wytwarzania specyficznych typów nici, zaczynając od różnych surowców. W szczególności nici do szycia mające doskonałe właściwości zarówno pod względem wytrzymałości na rozciąganie jak i pod względem małej liczby występujących pęknięć na długim odcinku i przy szyciu wielokierunkowym mogą być wytwarzane znacznie niższym kosztem niż nici wyczeskowe konwencjonalnie stosowane do szycia.

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz.

Cena 2,00 zł.

Claims (18)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Sposób wytwarzania nici, w którym rozciąga się co najmniej dwie początkowe przędze z ciągłych włókien, z których co najmniej jedna jest przędzą wielowłóknową, łączy się te przędze, przy czym miesza się i spętla się ich włókna,' a następnie zmniejsza się puszystość otrzymanej pojedynczej nici, znamienny tym, że początkowe przędze (18,19) doprowadza się do urządzenia mieszającego (21) z jednakowym nadmiarem.
2. 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że stosuje się początkowe przędze (18,19) zasadniczo inaczej zachowujące się wobec obróbki cieplnej i/lub naprężającej.
3. 3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że stosuje się początkowe przędze (18,19) stanowiące przędzę rdzeniową i przędzę wierzchnią.
4. 4. Sposób według zastrz. 3, znamienny tym, że stosuje się przędzę rdzeniową stanowiącą większą część nici.
5. 5. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że jako przędzę rdzeniową stosuje się przędzę o dużej wytrzymałości na rozciąganie.
6. 6. Sposób według zastrz. 5, znamienny tym, że jako przędzę o dużej wytrzymałości na rozciąganie stosuje się przędzę zawieraj ącą przędzę nadmiarowo rozciągniętą.
7. 7. Sposób według zastrz. 3, znamienny tym, że stosuje się przędzę wierzchnią mającą mniejszy skurcz termiczny niż przędza rdzeniowa.
8. 8. Sposób według zastrz. 3, znamienny tym, że stosuje się przędzę rdzeniową mającą mniejszą rozciągliwość pod obciążeniem niż przędza wierzchnia.
9. 9. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że stosuje się początkowe przędze (18,19) będące dwiema identycznymi przędzami.
10. 10. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że co najmniej jedną z początkowych przędz (18,19) rozciąga się nieprzerwanie podczas doprowadzaniajej do urządzenia mieszającego (21).
11. 11. Sposób według zastrz. 1 albo 2, albo 3, albo 4, albo 5, albo 6, albo 7, albo 8, albo 9, albo 10, znamienny tym, ze nić (27) opuszczającąurządzenie mieszające (21) poddaje się obróbce na drodze obejmującej zastosowanie naprężenia.
12. 12. Sposób według zastrz. 11, znamienny tym, że obróbkę przez zastosowanie naprężenia prowadzi się na drodze obejmującej operację doprowadzania niedomiarowego.
13. 13. Sposób według zastrz. 11, znamienny tym, że obróbkę przez zastosowanie naprężenia prowadzi się na drodze obejmującej obróbkę cieplną.
14. 14. Sposób według zastrz. 13, znamienny tym, że ciepło doprowadza się przez gorącąrolkę (23).
15. 15. Sposób według zastrz. 14, znamienny tym, że jako gorącą rolkę (23) stosuje się rolkę układu doprowadzania nadmiarowego.
16. 16. Sposób według zastrz. 14, znamienny tym, że jako gorącą rolkę (23) stosuje się rolkę układu doprowadzania niedomiarowego.
17. 17. Sposób według zastrz. 13 albo 14, albo 15, albo 16, znamienny tym, że ciepło doprowadza się pomiędzy rolkami doprowadzania niedomiarowego.
18. 18. Sposób według zastrz. 13 albo 14, albo 15, albo 16, znamienny tym, że ciepło doprowadza się pomiędzy rolkami doprowadzania nadmiarowego.