PL169626B1

PL169626B1 - Arkusz zabezpieczony i sposób wytwarzania arkusza zabezpieczonego PL

Info

Publication number: PL169626B1
Application number: PL91307181A
Authority: PL
Inventors: Wittich Kaule; Michael Boehm
Original assignee: Gao Ges F Automation Und Organ
Priority date: 1990-12-20
Filing date: 1991-12-18
Publication date: 1996-08-30
Also published as: FI102879B; EP0516790A1; DE4041025A1; US5599047A; EP0516790B1; PL168961B1; GR3021431T3; CA2076532A1; FI102879B1; FI923700A; US5354099A; DK0516790T3; US5803503A; DE59108270D1; BR9106119A; FI923700A0; ES2092090T3; CA2076532C; NO923258L; ATE143871T1

Abstract

1 A rkusz zabezpieczony zaw ierajacy elem ent zabez- pieczajacy m ajacy postac nici lub tasm y z przezroczystego m aterialu nosnego, pokrytego pierw sza w arstw a m etaliczna m ajaca w glebienia oraz um ieszczona n a lub pod nia w arstw a m agnetyczna zn am ien ny ty m ze elem ent zabezpieczajacy (2) je s t osadzony n a calej szerokos ci a rk u sz a (1) i je s t widzialny w pewnych rozm ieszczonych regularnie odstep ach n a jego powie- rzchni zas w glebienia (5) elem entu zabezpieczajacego (2) w postaci znaków lub wzorów w pierwszej w arstw ie m etalicznej (11, 40) sa widoczne w swietle przechodzacym a w arstw a m ag- netyczna (4) elem entu zabezpieczajacego (2) pokryw a fragm enty powierzchni jego pierwszej w arstw y m etalicznej (11, 40) n ato - m iast widoczne w sw ietle przechodzacym w glebienia (5) sa rozm ieszczone poza obszaram i w arstw y m agnetycznej (4) 4 Sposób w ytw arzania a rk u sz a zabezpieczonego w którym przezroczysta folie n o sn a pokryw a sie pierw sza w arstw a m etaliczna z w glebieniam i oraz um ieszcza sie n ad lub pod w arstw a m etaliczna w arstw e m agnetyczna a potem tnie sie folie n a paski o odpowiedniej szerokos ci tw orzac elem ent zabezpie- czajacy zas n astep n ie osadza sie elem ent zabezpieczajacy w arkuszu, zn am ien ny tym ze n a przezroczysta n o sn a folie nanosi sie ulegajaca aktyw acji farbe d ru k a rsk a w obszarach wglebien w postaci znaków lub wzorów po czym pokryw a sie cala powierzchnie folii nosnej w arstw a m etaliczna a nastep n ie uaktyw nia sie farbe d ru k a rsk a w ytw arzajac wglebienia w po- kryciu m ajace postac czytelnego wzrokowo pism a a nastepnie n ak lad a sie n a czesc powierzchni su b stan cje m agnetyczna, zas elem ent zabezpieczajacy w postaci pasków osadza sie n a calej szerokos ci a rk u sza odslaniajac n a pow ierzchni ark u sz a pew ne obszary elem entu zabezpieczajacego rozm ieszczone w reg u lar- nych odstepach w m ateriale ark u sz a F I G . 1 P L 169626 B 1 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest arkusz zabezpieczony i sposób wytwarzania arkusza zabezpieczonego.

Znane są arkusze zabezpieczone, z których wytwarza się takie dokumenty, jak banknoty, dowody tożsamości lub tym podobne, mające element zabezpieczający, który zaopatrzony jest w znaki, wzory, czytelne wzrokowo przynajmniej w przepuszczalnym świetle i który ma warstwę przewodzącą elektryczność oraz ma warstwę substancji do badania maszynowego.

W opisie patentowym DE nr 27 54 267 ujawniono arkusz z elementem zabezpieczającym, ogólnie określonym jako nić zabezpieczającą, która jest osadzona wewnątrz arkusza i jest wyposażona w kilka cech zabezpieczających. W szczególności nić zabezpieczająca ma warstwę magnetyczną, zapewniającą cechę autentyczności, oraz inną wyróżniającą cechę fizyczną, taką jak przewodność elektryczna lub luminescencyjna, zapewnione przez odpowiednie warstwy.

Ważnym kryterium wyboru łączonych cech zabezpieczających jest to, aby cechy te nie były łatwo rozpoznawalne i me były łatwe do imitowania przez fałszerza.Wymaganie to, oczywiście, poprawia zabezpieczenie przed fałszerstwem Oznacza to jednak także to, ze przeciętne osoby posługujące się takimi zabezpieczonymi akruszami nie są w stanie wykryć tych cech zabezpieczających, i ze autentyczność arkuszów wyposażonych w taki element zabezpieczający nie może być sprawdzana bez odpowiednich maszyn.

W opisie zgłoszenia patentowego EP nr 0 330 733 zaproponowano arkusz z elementem zabezpieczającym, który może być sprawdzony zarówno wzrokowo, jak i za pomocą maszyny. W tym celu folia elementu zabepieczającego z przezroczystego tworzywa sztucznego jest pokryta metalową warstwą a pokrycie to zaopatrzone jest we wgłębienia w postaci pisma. Element zabezpieczający zawiera także chromofor i/lub substancje luminescencyjne we wgłębieniach w celu wytwarzania przez znaki lub wzory, przy odpowiednich warunkach świetlnych, barwnego kontrastu z nieprzezroczystą metaliczną warstwą.

Wgłębienia stanowiące pismo wytwarza się w specjalny sposób, tworząc tak zwane pismo negatywowe. Przed nałożeniem metalowej warstwy na folię nanosi się drukowany obraz zgodny z późniejszymi wgłębieniami. Drukowany obraz nanosi się przy użyciu farb drukarskich lub lakierów, które z kolei chemicznie rozpuszcza się pod warstwą metalową powodując powstanie wgłębień w metalowej warstwie w miejscach drukowanych obrazków, ponieważ razem z farbą drukarską usuwana jest warstwa metalowa.

Arkusz zabezpieczony opisany w opisie zgłoszenia patentowego EP nr 0 330 733 spełnia bardzo wysokie wymagania dotyczące zabezpieczeń. Może on być sprawdzany za pomocą

169 626 maszyny wykorzystując przewodność elektryczną zapewnioną poprzez nieprzerwane pokrycie metalowe, a także pismo negatywowe może służyć jako wizualna cecha autentyczności, która jest dobrze rozpoznawana przez patrzącego.

Ponadto, arkusz zabezpieczony ma dodatkową cechę, która nie jest łatwa do rozpoznania dla patrzącego, a mianowicie luminescencję w obszarze pisma negatywowego elementu zabezpieczonego w nim osadzonego, która może być podobnie sprawdzana za pomocą maszyny. Niekorzystne jest jednak, to, że urządzenie sprawdzające musi mieć zarówno czujnik przewodności, jak i czujnik optyczny do wykrywania dwóch właściwości, które mogą być sprawdzane za pomocą maszyny. Czujniki optyczne są stosunkowo skomplikowane i mają dużą objętość z powodu konieczności posiadania źródła światła, układów soczewek, filtrów itp. Powoduje to, że urządzenie sprawdzające jest odpowiednio skomplikowane i duże.

Znanym dotychczas sposobem wytwarzania arkusza zabezpieczonego z elementem zabezpieczającym z pismem negatywowym (jak opisano na przykład w opisie zgłoszenia patentowego EP nr 0 330 733) nie było możliwe ukształtowanie warstwy magnetycznej i farby drukarskiej pokrywającej całą powierzchnię Z powodu jej odbijających właściwości warstwa metalowa musi stanowić zewnętrzną warstwę elementu zabezpieczającego, a nieprzezroczysta magnetyczna farba drukarska musi być koniecznie nałożona pomiędzy rozpuszczalną farbą drukarską, która potem wytwarza pismo negatywowe i pokryciem metalowym. Jednak magnetyczna farba drukarska jest stosunkowo mało rozpuszczalna. Dlatego niemożliwe jest wytwarzanie znaków negatywowych znanym sposobem, ponieważ warstwy magnetyczne nie mogą całkowicie rozpuszczać całej struktury warstwowej i kontury pisma ukazują się jako niekompletne.

Arkusz zabezpieczony, według wynalazku, zawiera element zabezpieczający mający postać nici lub taśmy z przezroczystego materiału nośnego, pokrytego pierwszą warstwą metaliczną mającą wgłębienia oraz umieszczoną na lub pod nią warstwą magnetyczną. Arkusz zabezpieczony charakteryzuje się tym, ze element zabezpieczający jest osadzony na całej szerokości arkusza i jest widzialny w pewnych, rozmieszczonych regularnie odstępach na jego powierzchni, zaś wgłębienia elementu zabezpieczającego w postaci znaków lub wzorów w pierwszej warstwie metalicznej są widoczne w świetle przechodzącym. Warstwa magnetyczna elementu zabezpieczającego pokrywa fragmenty powierzchni jego pierwszej warstwy metalicznej , natomiast widoczne w świetle przechodzącym wgłębienia są rozmieszczone poza obszarami warstwy magnetycznej.

W innej odmianie wynalazku arkusz zabezpieczony charakteryzuje się tym, że element zabezpieczający jest osadzony na całej szerokości arkusza i jest widzialny w pewnych, rozmieszczonych regularnie odstępach na jego powierzchni, zaś wgłębienia elementu zabezpieczającego w postaci znaków lub wzorów w pierwszej warstwie metalicznej są widoczne w świetle przechodzącym. Warstwa magnetyczna jest umieszczona symetrycznie po obu stronach wgłębień w kierunku wzdłużnym elementu zabezpieczającego.

W kolejnej odmianie wynalazku arkusz zabezpieczony charakteryzuje się tym, że element zabezpieczający jest osadzony na całej szerokości arkusza i jest widzialny w pewnych, rozmieszczonych regularnie odstępach na jego powierzchni, zaś wgłębienia elementu zabezpieczającego w postaci znaków lub wzorów w pierwszej warstwie metalicznej są widoczne w świetle przechodzącym. Warstwa magnetyczna elementu zabezpieczającego jest umieszczona pod całą pierwszą warstwą metaliczną, a widoczne w świetle przechodzącym wgłębienia są ukształtowane w obu warstwach metalicznej i magnetycznej.

Sposób wytwarzania arkusza zabezpieczonego, według wynalazku, polega na tym, ze przezroczystą folię nośną pokrywa się pierwszą warstwą metaliczną z wgłębieniami oraz umieszcza się nad lub pod warstwą metaliczną warstwę magnetyczną, a potem tnie się folię na paski o odpowiedniej szerokości tworząc element zabezpieczający, zaś następnie osadza się element zabezpieczający w arkuszu. Sposób wytwarzania arkusza zabezpieczonego charakteryzuje się tym, ze na przezroczystą nośną folię nanosi się ulegającą aktywacji farbę drukarską w obszarach wgłębień w postaci znaków lub wzorów, po czym pokrywa się całą powierzchnię folii nośnej warstwą metaliczną, a następnie uaktywnia się farbę drukarską wytwarzając wgłębienia w pokryciu mające postać czytelnego wzrokowo pisma. Następnie nakłada się na część powierzchni substancję magnetyczną, zaś element zabezpieczający w postaci pasków osadza się

169 626 na całej szerokości arkusza odsłaniając na powierzchni arkusza pewne obszary elementu zabezpieczającego rozmieszczone w regularnych odstępach w materiale arkusza.

Inna odmiana sposobu wytwarzania arkusza zabezpieczonego według wynalazku charakteryzuje się tym, ze na przezroczystą nośną folię nanosi się ulegającą aktywacji farbę drukarską w obszarach wgłębień w postaci znaków lub wzorów, po czym pokrywa się całą powierzchnię folii nośnej substancją magnetyczną, a na jej całą powierzchnię nanosi się warstwę metaliczną. Następnie uaktywnia się farbę drukarską tworząc wgłębienia znaków lub wzorów w obu warstwach, zaś element zabezpieczający w postaci pasków osadza się na całej szerokości arkusza odsłaniając na powierzchni arkusza pewne obszary elementu zabezpieczającego rozmieszczone w regularnych odstępach w materiale arkusza.

Następna odmiana sposobu wytwarzania arkusza zabezpieczonego według wynalazku charakteryzuje się tym, że na przezroczystą nośną folię nanosi się pierwszą warstwę metaliczną w postaci pasków, a dokładnie na paski pierwszej warstwy metalicznej nakłada się warstwę magnetyczną, zaś pomiędzy paskami nakłada się na folię nośną ulegającą aktywacji farbę drukarską w postaci znaków lub wzorów, po czym pokrywa się całą powierzchnię warstwą metaliczną, a potem uaktywnia się tę farbę drukarską tworząc wgłębienia w postaci znaków lub wzorów w warstwie metalicznej. Następnie tnie się folię na paski o odpowiedniej szerokości równolegle do pasków magnetycznych i osadza się element zabezpieczający na całej szerokości arkusza odsłaniając na powierzchni arkusza pewne obszary elementu zabezpieczającego rozmieszczone w regularnych odstępach w materiale arkusza.

Według wynalazku uzyskuje się arkusz zabezpieczony posiadający element zabezpieczający, w którym połączono magnetyczną cechę zabezpieczającą z pismem negatywowym, co zapewnia kilka korzyści. Po pierwsze, element zabezpieczający według wynalazku korzystnie łączy pozytywne aspekty elementów zabezpieczających z dotychczasowego stanu techniki, z jednej strony szybkie i proste sprawdzanie wzrokowe, a z drugiej strony możliwość badania za pomocą maszyny jego cech, które nie są łatwo rozpoznawalne z zewnątrz. Jest to możliwe, dzięki zastosowaniu pisma negatywowego, osadzonego w odblaskowym otoczeniu, które jest łatwo wykrywane ludzkim okiem i może być łatwo sprawdzane pod względem autentyczności przez patrzącego. Możliwe jest dodatkowo wspomaganie lub korygowanie wyniku sprawdzania wzrokowego arkusza zabezpieczonego za pomocą maszyny, przy zastosowaniu pomiaru pola magnetycznego. Metaliczne, odbijające otoczenie pisma magnetycznego zapewnia to, ze element zabezpieczający nie szkodzi ogólnemu wyglądowi arkusza w świetle padającym, ajednocześniejest bardzo łatwo zauważalny w świetle przechodzącym.

Istnieje ponadto wiele możliwości kodowania właściwości magnetycznych, które mają być wykrywane, w przeciwieństwie do luminescencji, ponieważ fałszerz nie ma możliwości wykrycia, która z właściwości magnetycznych taka, jak przemkalność, magnesowanie, pozostałość magnetyczna i inne została zastosowana jako kryterium sprawdzające. Zabezpieczenie przed fałszerstwem może być a ten sposób poprawione jeszcze bardziej poprzez zastosowanie magnetycznej cechy autentyczności.

Ponieważ przewodność elektryczna i właściwości magnetyczne mogą być mierzone przy stosunkowo niskich kosztach sprzętu, uzyskuje się dalszą korzyść ekonomiczną polegającą na tym, że arkusz zabezpieczony według wynalazku i wykonany z niego dokument, mogą być sprawdzane za pomocą stosunkowo prostego czujnika pomiarowego, pomimo możliwości wyboru różnorodnych badań (przewodność elektryczna i właściwości magnetyczne), z których co najmniej dwa są wykrywane za pomocą maszyny. Daje to w wyniku wielokrotnie zwiększone zabezpieczenie przed fałszerstwem bez jakichkolwiek dodatkowych zmian w urządzeniu sprawdzającym lub kosztów.

Sposób według wynalazku zapewnia wytworzenie arkusza z elementem zabezpieczającym mającym warstwę magnetyczną pokrywającą całkowicie element zabezpieczający, połączoną z warstwami charakteryzującymi się przewodnością elektryczną. Druk negatywowy jest wytwarzany przy użyciu farby drukarskiej mięknącej pod wpływem ciepła lub mogącej odparowywać zamiast rozpuszczalnej chemicznie.

169 626

Ponieważ elementy zabezpieczające są produkowane w taśmach i potem są cięte na paski o uprzednio określonej szerokości przed osadzeniem w arkuszu, sposób według wynalazku oferuje taką korzyść, że zarówno magnetyczna farba drukarska, jak i warstwa metalowa mogą być nakładane na całej powierzchni bez względu na druk negatywowy umieszczony poniżej. Powoduje to, ze sposób jest bardzo wydajny a co za tym idzie, także niedrogi.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia arkusz zabezpieczony z osadzonym elementem zabezpieczającym, fig. 2 widok od przodu elementu zabezpieczającego, fig. 3 - widok od przodu innego przykładu wykonania elementu zabezpieczającego, fig. 4 - widok od przodu dalszego przykładu wykonania elementu zabezpieczającego, fig 5 - element zabezpieczający z fig. 4 w przekroju wzdłuż linii A-B przed wykonaniem pisma negatywowego, fig. 6 - element zabezpieczający w przekroju wzdłuż linii A-B po wykonaniu pisma negatywowego, fig. 7 - element zabezpieczający według innego przykładu wykonania w przekroju wzdłuż linii analogicznej do A-B z fig. 4, fig. 8 element zabezpieczający według innego przykładu wykonania w przekroju wzdłuż linii analogicznej do A-B z fig. 4.

Na fig. 1 przedstawiono zabezpieczony arkusz 1, który zawiera osadzony w nim element zabezpieczający 2. W tym przykładzie wykonania element zabezpieczający 2 jest osadzony tworząc postać tak zwanej okienkowej nici zabezpieczającej. Jest on dobrze widzialny, przynajmniej na pewnych obszarach, zarówno w padającym, jak i w przepuszczanym świetle. Element zabezpieczający 2 jest quasi-wektany w materiał papierowy tak, że dochodzi bezpośrednio do powierzchni arkusza 1, w regularnych odstępach, co jest ukazane za pomocą zakreskowanych kratek.

Na fig. 2, 3 i 4 przedstawiono możliwe przykłady wykonania elementu zabezpieczającego według wynalazku w widoku od przodu.

Figura 2 przedstawia element zabezpieczający 2 zawierający przezroczystą folię nośną z tworzywa sztucznego zaopatrzoną przemiennie we wzdłużnym kierunku w warstwy metalowe i warstwy magnetyczne 4 W warstwach metalowych 3 są ukształtowane wgłębienia 5 stanowiące tak zwane pismo negatywowe, w postaci dowolnych znaków, liczb lub wzorów, w których widoczna jest umieszczona nad nimi przezroczysta folia nośna. Warstwy metalowe 3 rozdzielone są warstwami magnetycznymi 4, które stanowią paski zwykłej czarnej magnetycznej farby drukarskiej.

Element zabezpieczający 2 może być wytworzony różnymi sposobami. W jednym ze sposobów folię nośną z tworzywa sztucznego pokrywa się na całej powierzchni metalem, a następnie nanosi się na nią pismo negatywowe, znanym sposobem. Tekst wykonuje się powtarzalnie w układzie równoległych linii i kolumn. Na folię nośną nanosi się paski z magnetycznej farby drukarskiej w odpowiednich odstępach równolegle do kolumn, przy czym pismo negatywowe odsłania się co najmniej raz całkowicie w obrębie tych pasków. W następnym etapie arkusz tnie się na nici równolegle do linii pisma, w dokładnym ustawieniu, jak to jest znane, na przykład z opisu zgłoszenia patentowego EP nr 0 381 112.

Alternatywnie tekst korzystnie nanosi się w układzie równoległych kolumn, tak ze jest on przesunięty o pół linii w sąsiednich kolumnach, jak pokazano na fig. 3. Warstwy magnetyczne z farby drukarskiej, korzystnie nanosi się równolegle do linii pisma, jak to jest również widoczne na fig. 3. W tym przypadku korzystnie warstwy magnetyczne 4 mają postać pasków ułożonych bocznie względem pisma negatywowego 5. Tak przystosowaną folię z tworzywa sztucznego tnie się na nici o szerokości około 1,2 mm, przy czym warstwa metalowa 3, która ma szerokość około 0,8 mm i ma nałożone widzialne pasmo negatywowe 5, jest obramowana symetrycznie warstwami magnetycznymi 4 w postaci pasków o szerokości wynoszącej około 0,2 mm.

Inny przykład wykonania elementu zabezpieczającego 2 według wynalazku jest przedstawiony na fig. 4. Swoim zewnętrznym wyglądem element zabezpieczający 2 w postaci nici zabezpieczającej nie różni się od znanych nici zabezpieczających. Element zabezpieczający 2 ma przezroczyste pismo 5 otoczone metalową warstwą 3. Różni się on budową warstwową..

Na fig. 5 i 6 przedstawiono przekrój A-B korzystnego przykładu wykonania przedstawionego na fig. 4 elementu zabezpieczającego 2 arkusza zabezpieczonego 1 po naniesieniu

169 626 pisma negatywowego 5. Jak w poprzednich przykładach, przezroczysta folia 10 z tworzywa sztucznego pełni rolę materiału nośnego. Na folię 10 nakłada się poddającą się aktywacji warstwę 13 farby drukarskiej na obszarze późniejszego pisma negatywowego. Folię 10 następnie na całej powierzchni pokrywa się sposobem próżniowym pierwszą metalową warstwą 11, na przykład z aluminium. Na całą powierzchnię metalową warstwy 11 nakłada się potem warstwę 4 magnetycznej farby drukarskiej. Najbardziej na zewnątrz umieszcza się drugą warstwę metalową 3 za pomocą próżniowej metalizacji.

Folia nośna 10 ma grubość wynoszącą około 10 do 30 mikrometrów, ulegająca aktywacji warstwa 13 farby drukarskiej ma grubość w granicach od 0,5 do 2 mikrometrów, podczas gdy każda z warstw metalowych 3, 11 ma grubość około 1/100 mikrometra, a magnetyczna farba drukarska tworzy magnetyczną warstwę 4 o grubości od 1 do 5 mikrometrów.

Wewnętrzna pierwsza metalowa warstwa 11 zapewnia to, ze element zabezpieczający 2 na skutek przezroczystości folii nośnej 10, ma taki sam wygląd zewnętrzny na każdej stronie, co jest konieczne aby umożliwić sprawdzanie elementu 2 w ten sam sposób po jego osadzeniu w dokumencie 1.

Aktywowanie farby drukarskiej warstwy 13 powoduje powstawanie wgłębień w obszarach występowania farby drukarskiej na głębokości trzech warstw 11,4, 3, wskutek czego powstaje pismo negatywowe 5. W celu zabezpieczenia cienkiej drugiej metalowej warstwy 3 i wgłębień korzystnie na powierzchnię elementu 2 od strony wgłębień natryskuje się ochronną warstwę 20, na przykład przezroczysty lakier, o grubości około 10 mikronów w ostatnim etapie przed cięciem arkusza. Korzystnie również element 2 pokrywa się ochronną warstwą 20 przez zanurzenie.

Odpowiednimi ulegającymi aktywacji farbami drukarskimi są na przykład emulsje zachowujące się jak wosk, jakie są stosowane do pisma kalkomanii. Emulsje te miękną, gdy są ogrzewane, zmniejszając skutkiem tego swoją przyczepność do folii nośnej tak, że zarówno zmiękczona farba, jak i warstwy umieszczone nad nią mogą być usunięte z tych obszarów, o słabej przyczepności, przy wspomaganiu obróbką mechaniczną, taką jak ultradźwięki, szczotkowanie lub wycieranie.

Farby drukarskie do wykonywania obrazu negatywowego korzystnie zawierają dodatki spieniające, takie jakie są zwykle stosowane w produkcji spienionych materiałów. Te środki spieniające wydzielają gaz pod działaniem ciepła i wytwarzają spienione struktury w polimerowym podłożu. Proces rozkładu zachodzi nieodwracalnie i w z góry określonych zakresach temperaturowych. Środki spieniające o temperaturze aktywacji około 473 K na przykład dwuazokarbonamid, są szczególnie korzystne do wytwarzania elementu zabezpieczającego 2 arkusza zabezpieczonego 1 według wynalazku. Tak jak w przypadku emulsji zachowujących się jak wosk, wydzielanie się gazu i wynikające z tego zwiększenie objętości powoduje zmniejszenie przyczepności do folii nośnej 10 pozostałych warstw 4, 3, 11. Dodatkowo, warstwy 3, 4, 11 umieszczone na warstwie 13 farby wybrzuszają się na zewnątrz odpowiednio do zwiększenia objętości warstwy 13 farby drukarskiej, dzięki czemu mogą być poddane mechanicznej obróbce odsłaniającej pismo negatywowe. Alternatywnie, środek spieniający jest także domieszany do barwnika do drukowania w postaci mikrokapsuł.

Korzystnie struktura warstw, pokazana na fig. 3 może być uproszczona przez dodanie rozpuszczalnika warstw metalowych do powyżej opisanych, ulegających aktywacji, farb drukarskich. Wystarcza to, jeśli farba jest lekko kwasowa lub alkaliczna, ponieważ w praktyce stosowane jest jedynie metalizowane próżniowe aluminium. W tym sposobie najpierw nakłada się pierwszą metalową warstwę bezpośrednio na folii nośnej a dopiero na niej nadrukowuje się pismo, jakie ma się później ukazać jako obraz negatywowy umożliwiając w ten sposób jeszcze łatwiejsze oddzielanie warstw. Oddzielająca się farba drukarska działa faktycznie od środka w dwu przeciwnych kierunkach, co powoduje, że oddzielanie warstw jest bardziej skuteczne przed obróbką mechaniczną. Kwasowe lub alkaliczne resztki nici zmywa się wodą z pisma negatywowego po rozdzieleniu.

Aktywację farby drukarskiej tworzącej pismo negatywowe korzystnie wywołuje się za pomocą innych zjawisk fizycznych, takich jak wiązka laserowa, wiązka elektronowa, ciśnienie, chłodzenie i tym podobne.

169 626

Sposób według wynalazku jest stosowany do wytwarzania drukowanych obrazów za pomocą farby drukarskiej zamiast warstwy metalowej, na której samej nie można drukować, lecz która jest używana na przykład jedynie przy miejscowym nakładaniu powłoki metalowej lub innych całkowitych pokryć. W tym przypadku druk negatywowy nanosi się pod farbą drukarską zgodnie z wynalazkiem i usuwa się go zgodnie z wynalazkiem.

Na fig. 7 przedstawiono wariant elementu zabezpieczającego 2 do arkusza zabezpieczonego 1, pokazanego w widoku od przodu na fig 4, w którym pismo negatywowe jest wykonywane nie tylko przy użyciu powyżej wspomnianych farb drukarskich ulegających aktywacji, lecz także farb drukarskich rozpuszczalnych chemicznie, znanych z dotychczasowego stanu techniki. W tym przypadku na materiał nośny 10 nakłada się w wielokolorowej maszynie drukarskiej metalowe paski 40 i przystającą do nich pierwszą warstwę 4 farby drukarskiej 4. W lukach pomiędzy paskami 40 nakłada się w trzeciej jednostce drukującej warstwę 13 ulegającej aktywacji farby drukarskiej tworzącą pismo negatywowe Na tak przygotowany element 2 nakłada się całkowicie pokrywającą warstwę metalową 3, którą potem usuwa się z obszaru pisma negatywowego, wskutek aktywującego działania farby drukarskiej warstwy 13 Tak jak w poprzednim przykładzie element zabezpieczający 2 korzystnie jest zaopatrzony w ochronną, przezroczystą warstwę lakieru. Na metalowe paski 40 nakłada się pierwszą warstwę 4 farby drukarskiej z brązem, zaś zewnętrzną pokrywającą warstwę metalową 3 korzystnie stanowi aluminium nakładane próżniowo.

Na fig. 8 przedstawiono podobny element zabezpieczający 2 arkusza zabezpieczającego 1, który w przeciwieństwie do opisanych powyżej, nie wymaga użycia ulegającej aktywacji farby drukarskiej. Jak w przypadku elementu zabezpieczonego 2 przedstawionego na fig. 7 na materiał nośny 10 najpierw nakłada się metalowe paski 40 i przystającą do nich warstwę 4 magnetycznej farby drukarskiej. W trzeciej jednostce drukującej następnie nakłada się zewnętrzną warstwę 30 farby drukarskiej z brązem, na przykład ze stopem zwanym brązem srebrnym, przy czym w tej warstwie 30 kształtuje się wgłębienia w postaci negatywnych znaków 5.

W tym przykładzie metalowe paski 40 i warstwa zewnętrzna 30 są wytwarzane z farby drukarskiej z brązem lub imitującej metal farby drukarskiej, na przykład brązu srebrnego. Takie farby drukarskie mogą oczywiście być także stosowane korzystnie w innych opisanych przykładach do wytwarzania metalowych warstw.

We wszystkich powyższych przykładach przewodność elektryczna elementu zabezpieczającego według wynalazku jest określona przez właściwości metalicznych warstw odbijających w szczególności łatwo dostrzegalnych metalowych warstw zewnętrznych 3. Możliwe są jednak warianty, w których przewodność jest uzyskiwana, lub przynajmniej wspomagana, przez odpowiednie domieszki materiału przewodzącego elektryczność do warstwy magnetycznej, Element zabezpieczający 2 z fig 8 zawiera domieszkę 25, którą korzystnie stanowią cząsteczki sadzy.

Dzięki temu pęknięcia w metalowej warstwie przewodzącej 3 rozciągające się przez całą szerokość elementu zabezpieczającego 2, na przykład pokazanego na fig. 4, nie prowadzą do kompletnej utraty przewodności elektrycznej. Dzieje się tak, ponieważ przepływ prądu w tym przypadku odbywa się przez przylegającą przewodzącą warstwę magnetyczną mostkującą w ten sposób pęknięcie. Czyni to możliwym użycie cechy przewodności elektrycznej jako cechy autentyczności nawet wówczas, gdy warstwa 3, która ma być sprawdzana, ma defekty.

Gdy wymagania co do wartości sygnałowej przewodności elektrycznej i magnetyzmu są niskie, korzystnie do jednej warstwy farby drukarskiej nakładanej na materiał nośny 10 dodaje się zarówno środki przewodzące elektryczność, środki magnetyczne oraz barwniki pozostawiając pismo negatywowe jako miejsce puste. Dzięki temu nadaje się elementowi zabezpieczającemu w jednej operacji trzy cechy zabezpieczając przewodność elektryczną, magnetyzm i pismo negatywowe.

W korzystnym przykładzie cechy zabezpieczające są rozłożone w dwóch warstwach elementu zabezpieczającego. Materiał nośny zaopatruje się podczas pierwszego etapu w częściowo przepuszczalną, przewodzącą elektryczność warstwę, taką jak bardzo cienka warstwa metalowa nakładana próżniowo lub napylony metal albo tlenek Warstwa ta odznacza się przede wszystkim przewodnością elektryczną. Na niej następnie nakłada się warstwę z brązem, to jest

169 626 metalową lub imitującą metal farbę drukarską, przy czym miejsce pisma negatywowego pozostawia się puste Element wytwarzany tym sposobem daje większy sygnał elektryczny mimo stosowania jednoetapowego sposobu.

Zamiast materiału magnetycznego można oczywiście stosować także dowolną mną substancję dającą się sprawdzać za pomocą maszyny.

Arkusz zabezpieczony według wynalazku jest przeznaczony do wytwarzania wartościowych dokumentów takich jak banknoty, dowody tożsamości i inne dokumenty identyfikacyjne.

169 626

FIG.5

169 626

FIG. 8

5169 626

FIG.2

FIG.3

Departament Wydawnictw UP RP Nakład 90 egz Cena 4,00 zł

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Arkusz zabezpieczony, zawierający element zabezpieczający mający postać nici lub taśmy z przezroczystego materiału nośnego, pokrytego pierwszą warstwą metaliczną mającą wgłębienia oraz umieszczoną na lub pod nią warstwą magnetyczną, znamienny tym, ze element zabezpieczający (2) jest osadzony na całej szerokości arkusza (1) i jest widzialny w pewnych, rozmieszczonych regularnie odstępach na jego powierzchni, zaś wgłębienia (5) elementu zabezpieczającego (2) w postaci znaków lub wzorów w pierwszej warstwie metalicznej (11, 40) są widoczne w świetle przechodzącym, a warstwa magnetyczna (4) elementu zabezpieczającego (2) pokrywa fragmenty powierzchni jego pierwszej warstwy metalicznej (11, 40), natomiast widoczne w świetle przechodzącym wgłębienia (5) są rozmieszczone poza obszarami warstwy magnetycznej (4).
2. Arkusz zabezpieczony, zawierający element zabezpieczający mający postać nici lub taśmy z przezroczystego materiału nośnego, pokrytego pierwszą warstwą metaliczną mającą wgłębienia oraz umieszczoną na lub pod nią warstwą magnetyczną, znamienny tym, ze element zabezpieczający (2) jest osadzony na całej szerokości arkusza (1) i jest widziany w pewnych, rozmieszczonych regularnie odstępach na jego powierzchni, zaś wgłębienia (5) elementu zabezpieczającego (2) w postaci znaków lub wzorów w pierwszej warstwie metalicznej (11, 40) są widoczne w świetle przechodzącym, a warstwa magnetyczna (4) jest umieszczona symetrycznie po obu stronach wgłębień (5) w kierunku wzdłużnym elementu zabezpieczającego (2).
3. Arkusz zabezpieczony, zawierający element zabezpieczający mający postać nici lub taśmy z przezroczystego materiału nośnego, pokrytego pierwszą warstwą metaliczną mającą wgłębienia oraz umieszczoną na lub pod nią warstwą magnetyczną, znamienny tym, ze element zabezpieczający (2) jest osadzony na całej szerokości arkusza (1) i jest widziany w pewnych, rozmieszczonych regularnie odstępach na jego powierzchni, zaś wgłębienia (5) elementu zabezpieczającego (2) w postaci znaków lub wzorów w pierwszej warstwie metalicznej (11, 40) są widoczne w świetle przechodzącym, zaś warstwa magnetyczna (4) elementu zabezpieczającego (2) jest umieszczona pod całą pierwszą warstwą metaliczną (11, 40), a widoczne w świetle przechodzącym wgłębienia (5) są ukształtowane w obu warstwach metalicznej (11, 40) i magnetycznej (4).
4. Sposób wytwarzania arkusza zabezpieczonego, w którym przezroczystą folię nośną pokrywa się pierwszą warstwą metaliczną z wgłębieniami oraz umieszcza się nad lub pod warstwą metaliczną warstwę magnetyczną, a potem tnie się folię na paski o odpowiedniej szerokości tworząc element zabezpieczający, zaś następnie osadza się element zabezpieczający w arkuszu, znamienny tym, ze na przezroczystą nośną folię nanosi się ulegającą aktywacji farbę drukarską w obszarach wgłębień w postaci znaków lub wzorów, po czym pokrywa się całą powierzchnię folii nośnej warstwą metaliczną, a następnie uaktywnia się farbę drukarską wytwarzając wgłębienia w pokryciu mające postać czytelnego wzrokowo pisma, a następnie nakłada się na część powierzchni substancję magnetyczną, zaś element zabezpieczający w postaci pasków osadza się na całej szerokości arkusza odsłaniając na powierzchni arkuszapewne obszary elementu zabezpieczającego rozmieszczone w regularnych odstępach w materiale arkusza.
5. Sposób wytwarzania arkusza zabezpieczonego, w którym przezroczystą folię nośną pokrywa się pierwszą warstwą metaliczną z wgłębieniami oraz umieszcza się nad lub pod warstwą metaliczną warstwę magnetyczną, a potem tnie się folię na paski o odpowiedniej szerokości tworząc element zabezpieczający, zaś następnie osadza się element zabezpieczający w arkuszu, znamienny tym, ze na przezroczystą nośną folię nanosi się ulegającą aktywacji farbę drukarską w obszarach wgłębień w postaci znaków lub wzorów, po czym pokrywa się całą

169 626 powierzchnię folii nośnej substancją magnetyczną, a najej całą powierzchnię nanosi się warstwę metaliczną, zaś następnie uaktywnia się farbę drukarską tworząc wgłębienia w postaci znaków lub wzorów w obu warstwach, zaś element zabezpieczający w postaci pasków osadza się na całej szerokości arkusza odsłaniając na powierzchni arkusza pewne obszary elementu zabezpieczającego rozmieszczone w regularnych odstępach w materiale arkusza.
6. Sposób wytwarzania arkusza zabezpieczonego, w którym przezroczystą folię nośną pokrywa się pierwszą warstwą metaliczną z wgłębieniami oraz umieszcza się nad lub pod warstwą metaliczną warstwę magnetyczną, a potem tnie się folię na paski o odpowiedniej szerokości tworząc element zabezpieczający, zaś następnie osadza się element zabezpieczający w arkuszu, znamienny tym, ze na przezroczystą nośną folię nanosi się pierwszą warstwę metaliczną w postaci pasków, a dokładnie na paski pierwszej warstwy metalicznej nakłada się warstwę magnetyczną, zaś pomiędzy paskami nakłada się na folię nośną ulegającą aktywacji farbę drukarską w postaci znaków lub wzorów, po czym pokrywa się całą powierzchnię warstwą metaliczną, a potem uaktywnia się tę farbę drukarską tworząc wgłębienia w postaci znaków lub wzorów w warstwie metalicznej, a następnie tnie się folię na paski o odpowiedniej szerokości równolegle do pasków magnetycznych i osadza się element zabezpieczający na całej szerokości arkusza odsłaniając na powierzchni arkusza pewne obszary elementu zabezpieczającego rozmieszczone w regularnych odstępach w materiale arkusza.