PL142151B1 - Lock operated by means of a magnetic key - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest zamek uruchamiany za pomoca klucza magnetycznego, z obudowa i z obracajacym sie w niej dokola osi obrotu rdzeniem bebenkowym z umieszczonymi w wydrazeniach tego rdzenia oprawkami, które zawieraja osadzone obrotowo dookola osi zastawki z magnesem trwalym, które mozna obracac do polozenia otwarcia za pomoca klucza, wstawianego w kanal kluczowy, przewidziany w rdzeniu bebenkowym, oraz z co najmniej jedna listwa blokujaca, przesuwana w rdzeniu bebenkowym i zaopatrzona w obszary wspólpracy z zastawkami obrotowymi z magnesem trwalym, która to listwa blokujacajest wysuwana z umieszczonego w obudowie bebenka zlobka ustalajacego w polozeniu otwarcia zastawek obrotowych z magne¬ sem trwalym przy obrocie rdzenia bebenkowego.W tych konstrukcjach zamków, które sa wbudowane jedynie po jednej stronie drzwi, stosuje sie jeden tylko bebenek zamykajacy, uruchamiany za pomoca klucza magnetycznego, natomiast w konstrukcjach zamków, które wbudowuje sie po obu stronach drzwi, stosuje sie z kazdej strony po jednym uruchamianym za pomoca klucza magnetycznego bebenku zamykajacym, zawierajacym zabierak suwakowy.Zamek wedlug wynalazku, uruchamiany za pomoca klucza magnetycznego, stanowi w zasadzie moderniza¬ cje bebenka zamykajacego, opisanego w wegierskim zgloszeniu patentowym nr 174 718. Dalsze rozwiniecie tej znanej konstrukcji ma na celu zapobiezenie otwieraniu przemoca znanych jako takie magnetycznych konstrukcji zamkowych.Zamki, uruchamiane za pomoca klucza magnetycznego, zostaly dlatego opracowane i rozpowszechnione, ze w porównaniu z tradycyjnymi konstrukcjami zamków sa znacznie korzystniejsze w przypadku prób wlamania lub otwarcia drzwi przemoca. Tego rodzaju magnetyczne konstrukcje zamkowe wykluczaja mianowicie zastoso¬ wanie obcego klucza, gdyz sterowanie ryglowaniem nastepuje nie mechanicznie, lecz magnetycznie, tj. na zasadzie wzajemnego oddzialywania natezenia pola magnetycznego klucza magnetycznego oraz zastawek obroto¬ wych z magnesem trwalym. Wskutek tego nieskuteczne sa oparte na przemocy, wyrafinowane i nie pozostajace siadów próby otwarcia zamków magnetycznych. Z tego wzgledu dalsze rozwiniecie magnetycznej konstrukcji zamkowej ma na celu zmniejszenie lub calkowite wyeliminowanie mozliwosci stosowania tych metod wlamywa¬ nia sie, w których zamek jest niszczony, nawiercany lub otwierany albo trwale uszkadzany innymi gwaltowny] metodami. mi2 142 151 Zamki, uruchamiane za pomoca klucza magnetycznego sa znane od dawna w rozmaitych postaciach wykonania. Ze wzgledu jednak na ich zlozonosc lub trudnosc opanowania technologii ich wytwarzania zrealizo¬ wano w zasadzie jedynie dwa opatentowane rozwiazania, które sa równiez dostepne na rynku. Jednym z tych dwóch rozwiazan jest uruchamiany za pomoca klucza magnetycznego bebenek zamykajacy zgloszony wedlug wymienionego juz patentu wegierskiego nr 174 718.Na podstawie prób stwierdzono, ze w swietle obecnych i przyszlych metod wlamywania sie uruchamiane za pomoca klucza magnetycznego bebenki zamykajace wedlug patentu wegierskiego nr 174 718 nie sa w stanie zapewnic w calkowitym stopniu zadanego i wymaganego bezpieczenstwa. Rewolucja rozwoju technologii doprowadzila równiez w tej dziedzinie do nieoczekiwanie szybkiego rozwijania opartych na przemocy metod otwierania zamków.W gruncie rzeczy rozwiazania te odpowiadaja takze innym znanym jako takie magnetycznym konstrukcjom zamków, np. rozwiazaniu wedlug opisu wylozeniowego RFN nr 2 625 994. Takonstrukcja zamka jest czesciowo mechaniczna, czesciowo zas magnetyczna i pod wzgledem rozwiazania jest podobna do konstrukcji wedlug patentu wegierskiego nr 174 718, poniewaz takze w tej konstrukcji stosuje sie klucz magnetyczny, wspólpracuja¬ cy z zastawkami obrotowymi z magnesem trwalym. Mechaniczne ustalenie zapewniaja czesciowo czopy, z drugiej zas strony nastawne punkty ustalajace, które sa uksztaltowane w wydrazeniach magnetycznych zastawek obrotowych. Na ustalaczach utworzone jest uzebienie, które moze wspólpracowac z wydrazeniami, znajdujacymi sie w zastawkach obrotowych. Wspólprace zazebienia umozliwia zastosowanie klucza magnetycznego. W przy¬ padku uzycia obcego klucza niezawodna praca zamka moze ulec zaklóceniu. Przed nawiercaniem rdzenia bebenkowego nie istnieje zadne skuteczne zabezpieczenie.Z uwagi na podane powyzej okolicznosci niezbedne jest dalsze powazne rozwijanie rozwiazan, nalezacych do obecnego stanu techniki. Cel tego dalszego rozwoju sprowadza sie do tego, by zmniejszyc mozliwosci wlamania na drodze zniszczenia zamka lub by wyeliminowac skutecznosc ewentualnego opartego na przemocy wylamania^amka.Gdy bebenek zamykajacy przekrecac w zmieniajacych sie na przemian kierunkach za pomoca klucza widelkowego lub za pomoca obcegów o duzym przelozeniu, wówczas moze byc przylozona bardzo duza sila niszczaca, która w koncu moze doprowadzic do wylamania zamka. Inna mozliwosc otwarcia przemoca polega na mozliwosci rozwiercania. Cel wynalazku obejmuje dalej skuteczne zabezpieczenie przed metodami wylamania przemoca lub wyeliminowanie takiej mozliwosci.Znane staly sie juz mianowicie takie metody otwierania zamków, w których w kanal kluczowy wprowa¬ dzano bardzo mocny lub wytrzymaly srodek i przykladano do niego z zewnatrz duzy moment obrotowy.Podczas takiej próby wklad zamkowy ulega zniszczeniu i nie jest juz zdolny do dzialania za pomoca wlasciwego klucza.W wyniku upowszechnienia sie magnetycznych konstrukcji zamków u uzytkowników powstalo z biegiem czasu zapotrzebowanie na uzywanie w okreslonych dziedzinach zastosowania, np. w obsludze przyjezdnych, zwlaszcza w hotelach, biurach itp., oprócz kluczy indywidualnych, sluzacego do uruchamiania pewnej grupy zamków klucza glównego, a ponadto sluzacego do uruchamiania wszystkich zamków tzw. klucza generalnego. W celu przeciwdzialania wylamaniu przemoca rdzenia bebenkowego, magnetyczny wklad zamkowy wedlug wynalazku jest tak rozwiazany, iz dla zabezpieczenia przed zniszczeniem przez przekrecenie lub gwaltowne wlamanie stosuje sie zamiast jednego rdzenia bebenkowego dwa lezace wzdluz osi podluznej naprzeciw siebie rdzenie bebenkowe, które sa sprzezone ze soba w zakresie przenoszenia sily.W celu poprawienia zabezpieczenia przed rozwierceniem, stosuje sie nie tylko mocniejsze i grubsze wklady lub wklady o wiekszej wytrzymalosci, lecz ponadto stosowane wklady stalowe maja taka postac, ze rdzen bebenkowy jest otoczony z. kazdej strony przez zabezpieczajaca plytke stalowa tak, iz dzieki temu uzyskuje sie znaczne zabezpieczenie przed rozwierceniem. Wymienione plytki stalowe chronia nie tylko rdzen bebenkowy, lecz takze kanal kluczowy tak, iz wlamywacz nie moze naciac w tym kanale gwintu, czyli nie jest mozliwe wyciagniecie rdzenia bebenkowego za pomoca tego gwintu. Aby wyeliminowac taka mozliwosc na przyszlosc, zabierak suwakowy sklada sie w mysl wynalazku z dwóch polówek tak, iz dzieki temu srodkowi wyeliminowana jest mozliwosc wyciagniecia. Jak wiadomo, najbardziej wrazliwa czescia konstrukcji zamka sa zastawki obrotowe z magnesem trwalym, które nie moga byc rozwiercone z zadnego kierunku dzieki wymienionej oslonie z twardego metalu. Zabezpieczenie przed przekreceniem przemoca bebenka lub przeciwdzialanie rozwierceniu rdzenia bebenkowego osiagnieto w mysl wynalazku w ten sposób, ze stosowane dotychczas srodki orientujace (trzpienie orientujace), przeciwdzialajace wyciagnieciu klucza przy jego przekrecaniu, daly dzieki celowemu ukladowi nieoczekiwanie korzystny efekt.Podczas prób przekrecenia przemoca okazalo sie, ze mozna zapobiec zniszczeniu rdzenia bebenkowego wskutek przekrecania, jesli stosuje sie dwa pierscienie nastawcze, dzieki którym przekrecanie rdzenia bebenko- wgo zostaje podzielone na dwa odcinki. W pierscieniach nastawczych przewidziane jest kazdorazowo wglebie¬ nie, majace profil odcinka kola. Wglebienie to sprawia, ze w przypadku, gdy wsuniety jest wlasciwy klucz, zamek mozna zamknac lub otworzyc w pierwszym odcinku w dotychczasowy sposób. Przy przekreceniu rdzenia142151 3 bebenkowego wcisniete zostaja po przymusowym torze listwy blokujace az do powierzchni bocznej rdzenia bebenkowego. Drugi odcinek dziala natomiast wówczas, gdy rdzen bebenkowyjest obracany za pomoca obcego ciala. W tym przypadku pierscienie nastawcze przekrecaja sie wraz z rdzeniem bebenkowym do momentu, gdy listwy blokujace zakotwia sie w zlobkach spoczynkowych w obudowie bebenka. W tym polozeniu listwy blokujace sa narazone na dzialanie sily scinajacej. Próby wykazaly jednak, ze wielkosc sily scinajacej, niezbednej do zniszczenia, stanowi wielokrotnosc tej sily,'jaka moze byc wywolana przez moment obrotowy za pomoca znanych obecnie najtwardszych srodków.Podczas prób stwierdzono, ze magnetyczne wklady zamkowe z indywidualnymi kluczami mozna rozwiazac w taki sposób, iz rdzenie bebenkowe mozna uruchamiac za pomoca zarówno klucza glównego, jak i klucza generalnego. Okazalo sie mianowicie, ze na zastawkach obrotowych z magnesem trwalym mozna wykonac wiecej niz jeden zlobek na listwe blokujaca oraz ze zlobki te moga byc wykonane w zastawkach obrotowych z magnesem trwalym w dowolnym podziale katowym 360°. Dzieki wykonanym w zastawkach obrotowych zlobkach na listwy blokujace mozna konstruowac najrozmaitsze klucze lub systemy zamkowe. I tak jeden zlobek na listwe blokujaca w zastawce obrotowej moze byc przeznaczony dla klucza indywidualnego, natomiast drugi - dla klucza glównego lub generalnego. W rozwiazaniu alternatywnym jeden zlobek na listwe blokujaca moze byc przeznaczony dla klucza sterujacego lub generalnego, natomiast drugi - dla klucza glównego i indywidualnego.Wynalazek dotyczy uruchamianego za pomoca elementów magnetycznych zamka, majacego rdzen beben¬ kowy, obracany za pomoca klucza magnetycznego do polozenia otwarcia lub polozenia zablokowania. Gdy zamek wbudowuje sie tylko po jednej stronie drzwi, wówczas przewidziana jest tylko jedna obudowa bebenka, przylaczana do zabieraka suwakowego. Jesli natomiast zamek wbudowuje sie po obu stronach drzwi, to korpus zamka sklada sie z dwóch osiowo symetrycznych obudów bebenka. Umieszczony w korpusie zamka rdzen bebenkowy jest tak osadzony z mozliwoscia obrócenia za pomoca wlasciwego klucza, iz listwy blokujace mozna wspólnie wysunac z wydrazen spoczynkowych, znajdujacych sie po obu stronach rdzenia bebenkowego. W gniazdowych wydrazeniach oprawek umieszczony jest szereg zastawek obrotowych, przy czym te ostatnie sa osadzone obrotowo dokola swych osi. Zastawki obrotowe sa zaopatrzone w zlobki, przystosowane do odbierania listew blokujacych. Wyklinowana listwa blokujaca tworzy organ, przeciwdzialajacy obróceniu za pomoca srodka, rózniacego sie od wlasciwego klucza. Oprawki sa wraz z zastawkami obrotowymi wpuszczone w powierzchnie boczne po przeciwleglych stronach. Rdzen bebenkowy ma zdolnosc obracania korpusu zamka oraz dokladne miejsce mozliwosci wyciagania srodków, przeznaczonych dla wlasciwego klucza, np. trzpienia orientujacego, który moze byc ewentualnie zaopatrzony w kulke stalowa. Rdzen bebenkowy zawiera otwory okragle, w które wchodza majace rózne dlugosci przeciwtrzpienie, nastawialne za posrednictwem odsadzen na wlasciwym kluczu na te sama wysokosc i przeciwdzialajace obróceniu rdzenia bebenkowego.Istota wynalazku polega na tym, ze pomiedzy rdzeniem bebenkowym a obudowa bebenka osadzone sa dwa pierscienie nastawcze, z których kazdy jest zaopatrzony w zlobek ustalajacy, który odbiera te czesc listwy blokujacej, zwlaszcza jej zaokraglona czesc, która przeciwdziala obróceniu rdzenia bebenkowego. W kazdej zastawce obrotowej znajduje sie biegnacy wzdluz boku zlobek na listwe blokujaca, który odbiera druga czesc listwy blokujacej jedynie w stanie równowagi magnetycznej pomiedzy wlasciwym kluczem a zastawka obrotowa.W polozeniu wsuniecia wlasciwego klucza w kanal kluczowy listwa blokujaca lezy czesciowo w zlobku na te listwe, czesciowo zas w oprawce. W tym polozeniu roboczym moze swobodnie obracac rdzen bebenkowy.Jesli wlasciwy klucz nie znajduje sie w kanale kluczowym, to zlobek na listwe blokujaca w zastawce obrotowej lezy poza linia dzialania listwy blokujacej, iz listwa blokujaca znajduje miejsce jedynie w oprawce i w zlobkach ustalajacych pierscieni nastawczych. W rdzeniu bebenkowym wykonany jest na linii zlóbków ustalajacych pierscieni nastawczych zlobek ustalajacy, zabezpieczajacy polozenie zablokowania listwy blokujacej.Wedlug korzystnej postaci wykonania uruchamianego za pomoca klucza magnetycznego zamka wedlug wynalazku organ laczacy rdzeni bebenkowych tworzy os sprzegajaca, która jest osadzona przesuwnie wzdluz osi podluznej za pomoca dowolnego organu, wsuwanego w kanal kluczowy. Os sprzegajaca laczy w zlozonym z dwóch czesci zabieraku suwakowym i elemencie laczacym, znajdujacym sie pomiedzy wydrazeniami na koncu rdzeni bebenkowych, odpowiedni rdzen bebenkowy z zabierakiem suwakowym zamka, przy czym zabierak suwakowy ustala koniec rdzenia bebenkowego zaciskowe Na koncu rdzenia bebenkowego wpasowane jest otaczajace jego koniec ramie, wykonane na boku zabieraka suwakowego, zlozonego z dwóch czesci.Przeciwtrzpienie sluza równiez jako organ, majacy za zadanie zapobiezenie gwaltownemu wywazeniu rdzenia bebenkowego. Do zapobiegania rozwierceniu kanalu kluczowego sluza plytki zabezpieczajace, osadzone przy plytce czolowej rdzenia bebenkowego lub przy wlocie kanalu kluczowego, dalej trzpienie, które unierucha¬ miaja te plytki zabezpieczajace, i/lub trzpien blokujacy z twardego metalu, wpasowany w przedluzenie elementu zamykajacego, wreszcie trzpienie orientujace, osadzone po bokach kanalu kluczowego. Organ, orientujacy polozenie wyjsciowe rdzenia bebenkowego, stanowi trzpien orientujacy, wpasowany w wydrazenie wlasciwego klucza, lub kulka stalowa, która jednoczesnie w polozeniu rdzenia bebenkowego, obróconym w stosunku do polozenia wyjsciowego, przeciwdziala wyciagnieciu klucza.4 142151 Zlobek na listwe blokujaca w zastawce obrotowej ma kwadratowy ksztalt przekroju poprzecznego lub ksztalt zwezajacego sie do wewnatrz stozka scietego. Z dwóch zlobków na listwy blokujace kazdy moze byc przeznaczony dla klucza indywidualnego albo klucza glównego lub generalnego. Wybór odstepu katowego pomiedzy zlobkami oraz wzgjedne polozenie zmiennych kazdorazowo magnesowalnych pól magnetycznych decyduja o mozliwosci zmian rzedu wielkosci jednego miliona dla klucza lub konstrukcji zamka. Uksztaltowanie calego zamka bebenkowego moze odpowiadac dowolnym profilom. W obszarze plytki czolowej uruchamianego za pomoca klucza magnetycznego bebenka zamykajacego korzystnie jest przewidziec izolacje, oddzielajaca hermetycznie od oddzialywan korozyjnych.Magnetyczny wklad zamkowy wedlug wynalazku ma miedzy innymi podane ponizej zalety.Próbie wlamania przemoca przy uzyciu najbardziej nowoczesnych srodków przeciwdziala sie w ten sposób, ze rdzenie bebenkowe, umieszczone jeden za drugim z symetria osiowa, sa polaczone ze soba pod wzgledem przenoszenia sily za pomoca srodka, majacego niezwykle duza wytrzymalosc tak, iz nie mozna przerwac polaczenia pomiedzy rdzeniami bebenkowymi dwóch korpusów zamka za posrednictwem gwaltownej próby przekrecenia.Zabezpieczenie przed ewentualnym rozwierceniem jest gwarantowane w ten sposób, plytki stalowe, zabezpieczajace przed rozwierceniem, chronia jednoczesnie kanal kluczowy, mianowicie w ten sposób, ze niemozliwe jest naciecie gwintu, a tym samym wyciagniecie rdzenia bebenkowego z obudowy bebenka za posrednictwem tego gwintu za pomoca wyciagacza.Mozliwosci otwarcia uruchamianego za pomoca klucza magnetycznego bebenka zamykajacego przez obrócenie przemoca rdzenia bebenkowego zapobiega sie w ten sposób, ze niemozliwe jest ewentualne przekrece¬ nie rdzenia bebenkowego za pomoca obcego organu dzieki zastosowaniu dwóch pierscieni nastawczych i podzieleniu listwy blokujacej na dwa odcinki. Tego rodzaju konstrukcja, zaopatrzona w dwa pierscienie nastaw- cze, opiera sie skutecznie dzialaniu najbardziej nowoczesnych, tj. wytworzonych z bardzo twardego materialu organów obcych lub momentu obrotowego, uzyskanego z ich pomoca.Zamek wedlug wynalazku, uruchamiany za pomoca klucza magnetycznego, stanowi istotne dalsze rozwi¬ niecie znanych magnetycznych konstrukcji zamkowych, mianowicie dlatego, ze w mysl wynalazku bebenek zamykajacy odpowiada wszelkim wymaganiom i moze byc uruchamiany za pomoca kluczy indywidualnych, glównych i generalnych.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykladach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedsta¬ wia zamek wedlug wynalazku, uruchamiany za pomoca klucza magnetycznego, w widoku z boku, czesciowo w przekroju i wyrwaniu, fig. 2 - zamek w przekroju wzdluz osi A-A na fig. 1, fig. 3 — zamek w przekroju wzdluz osi B-B na fig. 1, a mianowicie polozenie rdzenia bebenkowego, fig. 4 - zamek w przekroju wzdluz osi B-B fig. 1 z klapa, wykonana z kulkami stalowymi, fig. 5 - bebenek w przekroju wzdluz osi A—A na fig. 1 w polozeniu otwarcia/ig. 6 - bebenek w przekroju wzdluz osi E—E na fig. 1 w polozeniu zablokowania, fig. 7 — listwe blokujaca w widoku perspektywicznym, fig. 8 — cylinder zamykajacy wedlug wynalazku w przekroju wzdluz osi C-C na fig. 1, fig. 9 - cylinder w przekroju wzdluz osi D—D na fig. 1, fig. 10—12 przedstawiaja zastawki obrotowe z magnesem trwalym, z których kazda jest zaopatrzona w dwa zlobki ustalajace, fig. 13a-13c - niektóre mozliwosci wariantowe ukladu zlobków ustalajacych, fig. 14a-14d - przyklady uksztaltowania zastawek obrotowych z magnesem trwalym w przypadku kluczy indywidualnych i glównych, przy czym uwidocznione sa zlobki ustalajace i pola namagnesowania tych zastawek oraz odpowiadajacych im kluczy, a fig. 15 przedstawia zamek wedlug wynalazku, uruchamiany za pomoca klucza magnetycznego, w widoku perspektywicznym.W tych drzwiach, w których zamek jest zabudowany tylko z jednej strony, stosuje sie w mysl wynalazku tylko jeden bebenek zamykajacy, uruchamiany za pomoca klucza magnetycznego. Wykonanie tego korpusu zamka jest identyczne z wykonaniem polówki podwójnego bebenka zamykajacego, jaki stosuje sie w tych zamkach, które sa zabudowane z obu stron drzwi, i jak jest uwidoczniony na fig. 1-9.Rdzen bebenkowy 2, osadzony w korpusie 1 bebenka moze byc obracany jedynie za pomoca okreslonego klucza 3. W wydrazeniach po obu stronach rdzenia bebenkowego 2 umieszczone sa oprawki 4, które mozna obracac w obudowie 1 bebenka wraz z rdzeniem bebenkowym 2. W gniazdowych wydrazeniach oprawek 4 osadzone sa po dwie co najmniej zastawki obrotowe, zaopatrzone w magnesy trwale. Zastawki obrotowe 6 z magnesem trwalym sa osadzone obrotowo za pomoca osi. Zastawki obrotowe 6, osadzone w oprawkach 4, przeciwdzialaja za posrednictwem listwy blokujacej 8, przez zaklinowanie, obróceniu rdzenia bebenkowego 2 za pomoca obcego organu. Oprawki 4 sa wpuszczone wraz z zastawkami obrotowymi z magnesem trwalym w przeciwlegle wzgledem siebie powierzchnie boczne rdzenia bebenkowego 2. Rdzen bebenkowy 2 zawiera trzpien orientujacy 31, który determinuje mozliwosc jego obrócenia wzgledem obudowy 1 bebenka oraz miejsce, w którym mozna wyjac wlasciwy klucz 3. Trzpien orientujacy jest zaopatrzony w plytke lub w kulke stalowa 32.Zamek wedlug wynalazku, uruchamiany za pomoca klucza magnetycznego, jest oprócz opisanego powyzej, znanego jako taki sposobu zbudowany w sposób, podany ponizej.1421 SI 5 Jak to jest widoczne z fig. 15, obudowa zamka jest ze wzgledu na znormalizowane wymiary obrysu tak rozwiazana, iz zamek moze byc przeznaczony do róznych celów i moze byc wstawiany w konstrukcje zamkowe róznej wielkosci. W zwiazku z tym zamek wedlug wynalazku, uruchamiany za pomoca klucza magnetycznego, moze znalezc uniwersalne zastosowanie. W mysl wynalazku wydrazenia, wykonane na koncach rdzenia bebenko¬ wego 2, umozliwiaja to, ze przez zamontowanie pierscieni uszczelniajacych zapewnione jest stale bezzaklócenio- we dzialanie np. w wilgotnej i/lub kwasnej, tj. w otoczeniu agresywnym.Dalszej nowej i wynalazczej koncepcji kostrukcyjnej nalezy dopatrywac sie w tym, ze pomiedzy rdzeniem bebenkowym 2 a obudowa 1 bebenka przewidziane sa dwa pierscienie nastawcze 29a i 29b. Ta czesc listwy blokujacej 8, która unieruchamia rdzen bebenkowy 2 w jego polozeniu w przypadku uzycia falszywego klucza 3, znajduje sie w zlobkach ustalajacych 9, które w mysl wynalazku sa wykonane w pierscieniach nastawczych 29a i 29b. Druga czesc listwy blokujacej 8 spoczywa w oprawkach 4. Po wsunieciu wlasciwego klucza 3 zastawki obrotowe 6 z magnesem trwalym zajmuja polozenie, odpowiadajace takiemu samemu polozeniu pola magnety¬ cznego. W tej fazie zlóbki 11 na listwe blokujaca, które sa otwarte i sa wykonane w zastawkach obrotowych 2 magnesem trwalym, leza w plaszczyznie ruchu listwy blokujacej 8 (fig. 2). Polozenie pola magnetycznego zastawek obrotowych z magnesem trwalym wzgledem odpowiedniego zlobka na listwe blokujaca mozna przy tym dowolnie zmieniac. Przy obróceniu rdzenia bebenkowego 2 listwy blokujace 8 sa wsuwane przez zlobki ustalajace 9, wykonane w pierscieniach nastawczych 29a i 29b, w zlobek 11 na listwe blokujaca, wykonany w zastawkach obrotowych z magnesem trwalym. listwy blokujace 8 nie wystaja juz wówczas ponad powierzchnie boczna rdzenia bebenkowego tak, iz ten ostatni mozna obrócic za pomoca wlasciwego klucza 3.Fig. 5 przedstawia rdzen bebenkowy, obrócony w mysl powyzszych wywodów.Na fig. 6 widoczne jest, ze wówczas, gdy w kanal kluczowy wstawiony zostaje obcy klucz lub organ 35, rózniacy sie od wlasciwego klucza 3, tj. gdy podjeta zostaje niedozwolona próba otwarcia, nie jest mozliwe otwarcie zamka. Na poczatku obrotu rdzenia bebenkowego 2 nie obracaja sie pierscienie nastawcze 29a i 29b, poniewaz sprezyna 26, wciskajaca kulke 18 w wydrazenie ustalajace pierscienia nastawczego 29ai 29b, przeciw¬ dziala z wieksza sila, niz wynosi sila, niezbedna do obrócenia rdzenia bebenkowego 2 (fig. 1). W przypadku niedozwolonej próby otwarcia, tj. gdy nawet tylko w jednej z zastawek obrotowych 6 z magnesem trwalym nie zachodzi niezbedna równowaga magnetyczna lub gdy kierunek zlobka 11 na listwe blokujaca nie pokrywa sie z kierunkiem dzialania listwy blokujacej 8, nie mozna wsunac listwy blokujacej 8 w zlobek 11. W tym przypadku na pierscienie nastawcze 29a i 29b przenosi sie moment obrotowy, za pomoca którego te ostatnie obracaja sie wraz z rdzeniem bebenkowym 2, poniewaz moment ten jest wiekszy od momentu, wytwarzanego za posrednic¬ twem sprezyny 26 przez sile dociskowa kulki 18. Powstaly w ten sposób obrót jest jednak bardzo maly, poniewaz listwy blokujacej nie mozna przemiescic w kierunku zastawek obrotowych z magnesem trwalym tak, iz listwa blokujaca wystaje ponad powierzchnie boczna rdzenia bebenkowego 2. Wskutek tego ta czesc listwy blokujacej przylega do scianki zlobka ustalajacego 33 (fig. 6), wykonanego w obudowie 1 bebenka, i przeciwdzia¬ la dalszemu obróceniu rdzenia bebenkowego 2. Dzieki specjalnemu uksztaltowaniu zlobka ustalajacego 33 w tym obszarze listwa blokujaca podlega czystemu obciazeniu scinajacemu. Sila, niezbedna do calkowitego sciecia listwy blokujacej 8, stanowi jednak wielokrotnosc tej sily, jaka moze byc przylozona za posrednictwem momentu obrotowego za pomoca obcego klucza lub organu 35, dzieki czemu nie jest mozliwe zniszczenie wkladu zamkowego, tym bardziej, ze w tej fazie zadne inne sily nie dzialaja juz za posrednictwem listwy blokujacej na zastawki obrotowe z magnesem trwalym.Próba obrócenia przemoca rdzenia bebenkowego 2 jest bezskuteczna, poniewaz na tej drodze nie mozna uzyskac zniszczenia wkladu zamkowego, ani odksztalcic konstrukcji tak, iz nawet po ewentualnej próbie otwarcia zamek lub jego zdolnosc dzialania zostaja zachowane. Przeprowadzona z uzyciem przemocy próba otwarcia musialaby zakladac, ze za pomoca jakiegos obcego srodka zostalyby wylaczone z dzialania przeciw- trzpienie 22. Nie moze to nastapic, gdyz w takim przypadku musialyby równiez te ostatnie ulec scieciu za pomoca sily scinajacej.Dlugosci przeciwtrzpieni 22 sa nierówne, przy czym przeciwtrzpienie 22 sa wpasowane w rdzen bebenko¬ wy 2. Umozliwiaja one obracanie rdzenia bebenkowego 2 w ten sposób, ze róznice dlugosci przeciwtrzpieni sa kompensowane przez zestopniowanie wsunietego wlasciwego klucza 3, czyli w takim przypadku konce trzpieni siegaja tylko do powierzchni bocznej rdzenia bebenkowego 2. Jak wynika z fig, 1, przeciwtrzpienie 22 przylega¬ ja— naciskane przez sprezyne - do podpórek 19a i 19b.Jak juz wspominano, inna mozliwosc otwarcia bebenka zamykajacego przez gwaltowne zniszczenie polega na tym, ze w kanale kluczowym 10 nacina sie gwint i dokonuje sie próby wyciagniecia rdzenia bebenkowego 2 z obudowy bebenka za pomoca tego gwintu, z zastosowaniem znanego jako taki organu sciagajacego z lozyskiem kulkowym, po czym mozna wkroczyc do ukladu zamka z odpowiednim narzedziem.W przypadku zamka wedlug wynalazku, uruchamianego za pomoca klucza magnetycznego, nie mozna w kanale kluczowym 10 naciac gwintu, poniewaz tego rodzaju próbie przeciwdzialaja utwardzone plytki zabezpie¬ czajace (fig. 8). Pierwotne zabezpieczenie przed rozwierceniem kanalu kluczowego 10 stanowi jednak wykonana z twardej stali wkladka 23, zamocowana przy plytce czolowej obudowy bebenka. Kanal kluczowy 10 ma6 142151 ponadto bardzo twarde plytki zabezpieczajace 16a i 16b oraz wpasowane w wydrazenia 31 sworznie orientuja¬ ce 30, które sa wykonane z twardej, nie rozwiercalnej stali.Organ laczacy pomiedzy dwoma rdzeniami bebenkowymi 2 rdzenia bebenkowego wedlug wynalazku, uruchamianego za pomoca klucza magnetycznego, stanowi os sprzegajaca 34, która mozna przemieszczac w podluznym kierunku osiowym za pomoca wlasciwego klucza 3, wstawionego w kanal kluczowy 10. Do osi sprzegajacej przymocowane sa elementy laczace 14, które lacza za posrednictwem wydrazen, znajdujacych sie w obszarze konców rdzeni bebenkowych 2, rdzen bebenkowy 2 ze zlozonym z dwóch czesci zabierakiem suwako¬ wym 15a, 15b stanowiacym organ motoryczny zamka. Zabierak suwakowy 15a i 15b jest objety odporna na zuzycie, metalowa plytka pokrywajaca i unieruchomiony za pomoca nitu 27. Czesci zabieraka suwakowego lSa i 15b obejmuja zaciskowo konce rdzenia bebenkowego 2.Obydwa rdzenie bebenkowe zamka wedlug wynalazku (umieszczone wewnatrz i na zewnatrz drzwi) sa polaczone ze soba za pomoca osi sprzegajacej 34, która jest wpasowana w otwory okragle na koncach rdzeni bebenkowych 2 i w przypadku dzialania ewentualnych zewnetrznych sil obracajacych odciaza od pekniecia krytyczne przekroje poprzeczne pomiedzy rdzeniami bebenkowymi oraz stawia skuteczny opór ewentualnym próbom wylamania. Inne zadanie osi sprzegajacej 34 polega na tym, ze przez wsuniecie wlasciwego klucza 3 w kanal kluczowy 10 przeprowadza sie ja do drugiego rdzenia bebenkowego 2 oraz ze w tym przypadku wlasciwy klucz 3 przesuwa te elementy laczace, które lacza rdzenie bebenkowe 2 z zabierakiem suwakowym 15a i 15b za pomoca wydrazen, wykonanych w koncach rdzenia bebenkowego 2 i w zabieraku suwakowym. Ruch wlasciwego klucza 3 i ustalacza zamka uzyskuje sie dzieki opisanemu powyzej polaczeniu mechanicznemu (na fig. 1 linia kinetyczna).We wlasciwym kluczu 3 wykonane jest wybranie 38, którego glebokosc odpowiada glebokosci zlobka ustalajacego 9, wykonanego w pierscieniach nastawczych 29a i 29b. To wybranie 38 sluzy w polozeniu obróce¬ nia rdzenia bebenkowego 2 do przyjecia unieruchamiajacego wlasciwy klucz 3 trzpienia orientujacego 30, który w polozeniu obrócenia rdzenia bebenkowego 2 wchodzi w wybranie 38.Wlasciwego klucza 3 nie mozna po obróceniu rdzenia bebenkowego 2 wyjac z kanalu kluczowego 10, poniewaz przeciwdziala temu trzpien 30 orientujacy rdzen bebenkowy 2, lub element dociskowy 30a (fig. 4), polaczony z kulka stalowa 32 za posrednictwem sprezyny naciskowej, który to trzpien lub element dociskowy wchodzi w wybranie 38 wlasciwego klucza 3. W przypadku obracania rdzenia bebenkowego 2 w pierwszym z wymienionych przykladów wykonania trzpien orientujacy 30 (fig. 3), a w drugim z tych przykladów kulka stalowa (32 (fig. 4) ulega wcisnieciu w rdzen bebenkowy 2 pod powierzchnie boczna, mianowicie przeciw kierunkowi dzialania sprezyny naciskowej, dzieki czemu mozna obrócic rdzen bebenkowy 2. W tym przypadku nie mozna wyciagnac wlasciwego klucza 3, poniewaz trzpien orientujacy 30 lub element dociskowy 30a sa zakotwiczone w wybraniu 38 klucza 3.W ten sposób trzpien orientujacy 30 lub kulka stalowa 32 staja sie elementem orientujacym dokladnie rdzen bebenkowy 2 i umozliwiajacym swobodny obrót zastawek obrotowych 6 z magnesem trwalym.Ponadto trzpien orientujacy 30 lub kulka stalowa 32 pozwalaja na wyjecie wlasciwego klucza 3 jedynie w polozeniu podstawowym bebenka zamykajacego.Trzpien orientujacy 30 lub kulka stalowa 32, które znajduja sie kazdorazowo po obu stronach obudowy bebenka, stanowia element zapobiegajacy, próbie rozwiercenia.Konce listwy blokujacej 8 sa zestopniowane, przy czym czesc srodkowa wystaje. Ta srodkowa czesc wspólpracuje ze zlobkiem ustalajacym 33 w obudowie bebenka, przy czym zestopniowane konce listwy blokujacej 8 sa prowadzone przez pierscienie nastawcze 29a i 29b, a dalej przez oprawke 4.Plytki 16a i 16b zabezpieczajace kanal kluczowy 10, sa wykonane z twardej stali, w celu zapobiezenia ewentualnemu rozwierceniu. Plytki zabezpieczajace 16a i 16b sa unieruchomiane za pomoca trzpieni przytrzymujacych 39, które sa umieszczone po bokach kanalu kluczowego 10. Te ostatnie sa wykonane w podobny sposób z twardej stali, w celu przeciwdzialania rozwierceniu. Zabezpieczenie przed rozwierceniem zapewniaja zatem plytki zabezpieczajace 16a i 16b z twardej stali, trzpienie przytrzymujace 39, trzpienie orientujace 30 lub kulki stalowe 32 i/lub trzpien zamykajacy 24, wpasowany w otwór okragly w obudowie bebenka.W zamku wedlug wynalazku jest calkowicie niemozliwe naciecie gwintu w kanale kluczowym 10, ponie¬ waz tego rodzaju próbie przeciwdzialaja plytki zabezpieczajace 16a i 16b z twardej stali. Plytki zabezpieczaja¬ ce 16a i 16b nie moga byc usuniete nawet przez zniszczenie bebenka zamykajacego, poniewaz dla przeciwdziala¬ nia rozwierceniu równiez trzpienie orientujace 30 i trzpienie przytrzymujace 39 po bokach kanalu kluczowego 10 sa wykonane z twardej stali. Pierwotne zabezpieczenie przed rozwierceniem kanalu kluczowego 10 jest zapewnione jednak przez wkladke 23 z twardej stali, która jest osadzona na powierzchni, czolowej obudowy 1 bebenka.Wyciagnieciu rdzenia bebenkowego 2 za pomoca obcego srodka przeciwdziala sie takze w ten sposób, ze do ustalania rdzenia bebenkowego 2 przyczyniaja sie przeciwtrzpienie 22. W celu zwiekszenia niezawodnosci, rdzen bebenkowy 2 jest osadzony w obudowie 1 bebenka w ten sposób, ze wykonany z dwóch czesci zabierak suwakowy 15a i 15b (fig. 1) obejmuje zaciskowo rdzen bebenkowy 2.142151 7 W bebenku zamykajacym wedlug wynalazku bardzo wazna role odgrywa mozliwosc rozwiazania dla przypadku klucza glównego i generalnego lub liczba mozliwych kombinacji bez powtórzeniajakiejkolwiek z nich.Równiez w tej dziedzinie osiagnieto w mysl wynalazku znaczny postep. Nie tylko wzrosla liczba kombinacji wlasciwych kluczy, lecz ponadto zlobki 11 na listwe blokujaca w skompensowanych w zakresie ciezaru wlasnego, tj. wywazonych zastawkach obrotowych 6 z magnesem trwalym dopuszczaja bardzo duza liczbe kombinacji w konstrukcji zamka i umozliwiaja niezawodna jego eksploatacje.Przy dalszym rozwinieciu zamka wedlug wynalazku, uruchamianego za pomoca klucza magnetycznego, zadaniem docelowym bylo nie tylko to, aby uczynic nieskutecznymi metody wlamywania sie, oparte na zniszczeniu bebenka zamykajacego, lecz takze to, aby mozna bylo stosowac bebenek zamykajacy jako zespól konstrukcyjny w poszerzonym zakresie uzytkowym.Warunek wstepny, stawiany nowoczesnym urzadzeniom zamkowym, sprowadza slc do tego, aby mozna bylo stosowac mozliwie duza liczbe kluczy grupowych, glównych i generalnych oraz inne centralne systemy zamkowe, a takze aby mozna bylo wytwarzac z wymagana niezawodnoscia bebenki zamykajace w ramach produkcji masowej.Jest rzecza oczywista, ze w okreslonych dziedzinach zastosowania, np. w hotelach lub zarzadach glównych, niezwykle dogodna jest mozliwosc stosowania zamiast duzej liczby kluczy indywidualnych jednego tylko klucza glównego lub generalnego. Tego rodzaju klucz powinien móc zamykac lub otwierac wszystkie bebenki zamykaja¬ ce, uruchamiane za pomoca kluczy indywidualnych. Dawniej panowalo przekonanie, ze zamek, który mozna uruchamiac za pomoca dwóch róznych kluczy, np. za pomoca klucza wlasnego i klucza glównego, nie jest w stanie zapewnic zadanej niezawodnosci.Zamek wedlug wynalazku, uruchamiany za pomoca klucza magnetycznego, eliminuje calkowicie te wady tradycyjnych zamków mechanicznych, a jednoczesnie zapewnia oczekiwana calkowita niezawodnosc, gdy bebenki te stosuje sie w dowolnych konstrukcjach zamkowych.System zamka na klucz glówny lub generalny jest omówiony blizej na podstawie odpowiedniego przykladu wykonania z powolaniem sie na fig. 10-12; w przykladzie tym przedstawione sa dwupodstawowe zastawki obrotowe z magnesem trwalym, w których wykonane sa po dwa zlobki na listwe blokujaca. Jeden zlobek na listwe blokujaca jest przeznaczony dla wlasnego klucza, natomiast drugi zlobek na listwe blokujaca jest przeznaczony dla klucza glównego lub generalnego albo dla innych systemów kluczowych.Poszczególne systemy zamkowe sa oddzielone od siebie w ten sposób, ze stan namagnesowania wirników lub podstawe magnetyczna w ukladzie wspólrzednych mozna nastawic w rózniacym sie polozeniu katowym tak, iz w zapasie zastawek obrotowych z magnesem trwalym nie wystepuja symetrycznie namagnesowane zastawki obrotowe z magnesem trwalym.Z kombinacji ukladu zlobków na listwy blokujace oraz liczby wariantów namagnesowania mozna utwo¬ rzyc duza liczbe wariantów zastawek obrotowych z magnesem trwalym dla systemu klucza glównego lub generalnego. Ponadto liczbe kombinacji, która w przemysle zamkowym musi byc bardzo wysoka, zwieksza sie przez zastosowanie przeciwtrzpieni 21 i 22 o róznej dlugosci oraz przez rózniaca sie liczbe i wymiary ramion kanalu kluczowego 10.W oparciu o przyklady zlobków 100, 102 (fig. 10), 100, 103 (fig. 11) i 100, 104 (fig. 12) na listwy blokujace mozna zbudowac model systemu zanikowego, w którym przez kombinacje namagnesowan kluczy wedlug fig. 14 magnesy wirników i magnesy kluczy moga byc zestawiane parami. Prócz tego liczbe mozliwych kombinacji mozna zwiekszyc dodatkowo w ten sposób, ze polozenie zlobków ryglujacych 100-104 jest zmienne oraz ze mozna obracac w ukladzie wspólrzednych wybrana podzialke pola namagnesowania.Nalezy zalozyc, ze klucz jest jednostronny i ma trzy punkty namagnesowania (fig. 14). Z zasobu zastawek obrotowych z magnesem trwalym, które sa uwidocznione tytulem przykladu na fig. 13a-13c, przedstawiono tylko niektóre mozliwosci, z których wynika jednoznacznie, ze w oparciu o elementy systemu klucza glównego mozna utworzyc duza liczbe podgrup w systemie zamka. W przedstawionym modelu pierwsza liczba okresla zawsze zlobek podstawy klucza generalnego, natomiast druga liczba — system kluczy glównych i kluczy wlasnych.Ogólnie biorac, zastawke obrotowa 6 mozna wykonac z wiecej niz jednym zlobkiem 100-104 na listwe blokujaca, sposród których jeden zlobek, np. zlobek 100 jest przeznaczony dla klucza wlasnego 3, a dalszy zlobek 102, 103 lub 104 - dla klucza glównego lub generalnego. Zlobek 100 mozna stosowac jednoczesnie do wlasnego klucza 3 oraz do klucza glównego, przy czym dalsze zlobki 101 i 104 moga byc zastosowane do klucza generalnego lub innych kluczy. Zlobki 100 i 104 mozna wykonac przez dowolny podzial 360°. Kierunek magnesowania elementów magnetycznych 5 zastawek obrotowych 6, odniesiony do kierunku zlobków 100-104, mozna uzyskac równiez przez dowolny podzial 360°. W ten sposób istniejace polozenia katowe zlobków 100—104 oraz polozenie namagnesowan elementów magnetycznych 5 determinuja podstawowa liczbe kombinacji systemu zamkowego, przy czym nalezy uwzglednic, ze kierunek namagnesowania magnesów 12 wlasnego klucza 3 pokrywa sie liniowo z kierunkiem namagnesowania elementów magnetycznych 5, który dostosowany do indywidualnego zlobka 100 zastawki obrotowej 6, oraz ze kierunek namagnesowania magne-8 142151 sów 12 klucza glównego lub generalnego pokrywa sie liniowo z kierunkiem namagnesowania elementów magne¬ tycznych 5, który dotyczy zlobków 102-104 wirnika.Liczbe kombinacji zamka wedlug wynalazku, uruchamianego za pomoca klucza magnetycznego, mozna ponadto dodatkowo zwiekszyc poprzez liczbe stosowanych zlobków 100—104 i/lub poprzez przesuniecie polozenia katowego podstawy pól magnetycznych lub poprzez liczbe podzialów tych pól.Fig. 13a uwidacznia zlobki wlasne zastawek obrotowych I-VI i ich kierunki namagnesowania.Fig. 13b uwidacznia te zastawki obrotowe, które uzyskano przez kombinowanie zastawek obroto¬ wych I-VI, mianowicie w ten sposób, ze pierwsza liczba zastawek obrotowych na fig. 13b, np. w przypadku zastawki obrotowej XII, jest utworzona dla klucza glównego zastawki obrotowej I, natomiast druga liczba w przypadku zastawki obrotowej XII — dla klucza wlasnego odpowiednio do podstawowej zastawki obrotowej II.Fig. 13c uwidacznia model wykonawczy tworzenia szeregów zastawek obrotowych.Fig. 14a-14c uwidaczniaja przyklady wykonania zastawek obrotowych, które uzyskano, jak to uwidocz¬ niono na fig. 13a-13c, wraz z polozeniem pól namagnesowania tych kluczy, które naleza do tych poszczegól¬ nych zastawek obrotowych.Zastrzezenia patentowe 1. Zamek uruchamiany za pomoca klucza magnetycznego, z obudowa i z obracajacym sie w niej dokola osi obrotu rdzeniem bebenkowym z umieszczonymi w wydrazeniach tego rdzenia oprawkami, które zawieraja osadzone obrotowo dokola osi zastawki z magnesem trwalym, które mozna obracac do polozenia otwarcia za pomoca klucza, wstawianego w kanal kluczowy, przewidziany w rdzeniu bebenkowym, oraz z co najmniej jedna listwa blokujaca, przesuwana w rdzeniu bebenkowym i zaopatrzona w obszary wspólpracy z zastawkami obrotowymi z magnesem trwalym, która to listwa blokujaca jest wysuwana z umieszczonego w obudowie bebenka zlobka ustalajacego w polozeniu otwarcia zastawek obrotowych z magnesem trwalym przy obrocie rdzenia bebenkowego, znamienny tym, ze pomiedzy rdzeniem bebenkowym (2) a obudowa (1) bebenka umieszczony jest co najmniej jeden pierscien nastawczy (29a, 29b), zawierajacy na swej powierzchni wewnetrznej co najmniej jeden zlobek ustalajacy (9) dla co najmniej jednej listwy blokujacej (8). 2. Zamek wedlug zastrz. 1,znamienny tym, ze ma dwa umieszczone obok siebie pierscienie nastaw- cze (29a, 29b). 3. Zamek wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze pierscienie nastawcze (29a, 29b) sa osadzone z wzajemnym odstepem. 4. Zamek wedlug zastrz. 1 albo 3, z n a m i e n n y t y m, ze ma zestopniowana listwe blokujaca (8). 5. Zamek wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze czesc listwy blokujacej (8), zwrócona ku pierscie¬ niom nastawczym (29a, 29b), jest zaokraglona, a pozostala czesc wystaje ponad zaokraglenie. 6. Zamek wedlug zastrz. 1 albo 2 albo 3, znamienny tym, ze pierscienie nastawcze (29a, 29b) sa obracalne wzgledem obudowy (1) bebenka po przekroczeniu okreslonej wartosci momentu obrotowego. 7. Zamek wedlug zastrz. 6, znamienny tym, ze pierscienie nastawcze (29a, 29b) sa zaopatrzone na swej powierzchni zewnetrznej, zwróconej ku obudowie (1) bebenka, w wydrazenie, w którym znajduje sie kulka (18), obciazona sprezyna. 8. Zamek wedlug zastrz. 5, znamienny tym, ze pozostala czesc listwy blokujacej (8) jest przesuwna w zlobku ustalajacym (33), któryjest wydrazony w powierzchni wewnetrznej obudowy (1) bebenka. 9. Zamek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zastawki obrotowe (6) z magnesem trwalym sa zaopatrzone na swej zwróconej ku listwie blokujacej (8) powierzchni czolowej do przyjecia tej listwy w polozeniu otwarcia w co najmniej jeden zlobek (11) na listwe blokujaca. 10. Zamek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze na co najmniej jednej stronie kanalu kluczowego (10) w rdzeniu bebenkowym (2) osadzony jest przesuwnie tam i z powrotem obciazony sprezyna trzpien orientujacy (30) w taki sposób, iz w jednym polozeniu krancowym znajduje sie jednym swym koncem w wybraniu (38) w kluczu (3), natomiast w drugim polozeniu krancowym znajduje sie drugim swym koncem w zlobku ustalajacym (9) na powierzchni wewnetrznej pierscieni nastawczych. 11. Zamek wedlug zastrz, 1, znamienny tym, ze w obudowie (1) bebenka i w rdzeniu bebenko¬ wym (2) w polozeniu zamkniecia przewidziane sa zbiegajace sie, biegnace w przyblizeniu promieniowo wzgle¬ dem osi rdzenia bebenkowego otwory okragle, w których osadzone sa przesuwnie tam i z powrotem obciazone sprezyna przeciwtrzpienie (22) o róznej dlugosci, które sa wysuwalne za pomoca wlasciwego klucza (3) w polozeniu otwarcia z powierzchni rozdzialu pomiedzy obudowa (1) bebenka a rdzeniem bebenkowym (2). 12. Zamek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze sklada sie po jednej stronie drzwi z jednej tylko obudowy bebenka, zaopatrzonej w wewnetrzny rdzen bebenkowy, który jest przylaczalny do zabieraka suwakowego zamka, lub posiada przy zastosowaniu po obu stronach drzwi dwie osadzone symetrycznie wzgle¬ dem osi obudowy bebenka, które otaczaja rdzenie bebenkowe, ze umieszczony w obudowie bebenka rdzen bebenkowy jest osadzony z mozliwoscia obracania za pomoca wlasciwego klucza w taki sposób, iz listwy142151 9 blokujace, znajdujace sie po obu stronach rdzenia bebenkowego i umieszczone w zlobkach ustalajacych, sa osadzone z mozliwoscia wspólnego obracania sie z rdzeniem bebenkowym w obudowie bebenka, ze w gniazdo¬ wych wydrazeniach oprawek osadzony jest kazdorazowo szereg zastawek obrotowych, przy czym zastawki obrotowe sa osadzone obrotowo dokola osi i zawieraja zlobek do przyjecia listwy blokujacej, ze przewidziany jest organ, uniemozliwiajacy obracanie rdzenia bebenkowego za pomoca obcego ciala, ze dalej oprawki wraz z zastawkami obrotowymi sa wpuszczone w przeciwlegle powierzchnie boczne rdzenia bebenkowego, ze rdzen bebenkowy zawiera trzpien orientujacy, determinujacy jego obracalnosc, a jednoczesne mozliwosc wyciagania wlasciwego klucza, lub stosuje do tego celu trzpien orientujacy, zaopatrzony w kulke stalowa, ze rdzen bebenkowy jest zaopatrzony w otwory okragle, w które wchodza przeciwtrzpienie wprawdzie o róznej dlugosci, lecz przestawialne o jednakowy odcinek dzieki zestopniowaniu wlasnego klucza, przeciwdzialajace obróceniu rdzenia bebenkowego, przy czym pomiedzy rdzeniem bebenkowym (2) a obudowa (1) bebenka osadzone po dwa pierscienie nastawcze (29a i 29b), które zawieraja zlobek ustalajacy (9), przeciwdzialajacy obróceniu rdzenia bebenkowego (2) i przyjmujacy czesc wysokosci listwy blokujacej (8), korzystnie jej czesc zaokraglona, ze w zastawkach obrotowych (6) z magnesem trwalym znajduja sie zlobki (11) na listwe blokujaca, przyjmujace druga czesc listwy blokujacej (8) i wykonane wzdluz boku zastawek obrotowych z magnesem trwalym, które to zlobki przyjmuja druga czesc listwy blokujacej (8) jedynie w polozeniu równowagi magnetycznej pomiedzy wlasciwym kluczem (3) a zastawkami obrotowymi z magnesem trwalym, ze w polozeniu wsuniecia wlasciwego klucza (3) w kanal kluczowy (10) listwa blokujaca (8) zajmuje miejsce czesciowo w zastawkach obrotowych (6) z magnesem trwalym, czesciowo zas w oprawkach (4) oraz ze w tym polozeniu roboczym rdzen bebenkowy (2) jest obracalny, ze przy wyjetym kluczu (3) zlobek (11) na listwe blokujaca lezy w zastawkach obrotowych (6) z magnesem trwalym poza linia dzialania listwy blokujacej (8), przy czym listwa blokujaca jest umieszczona w oprawce (4) i w zlobkach ustalajacych (9) pierscieni nastawczych (29a i 29b), ze w obudowie (1) bebenka wykonany jest na linii zlobków ustalajacych pierscieni nastawczych (29a, 29b) zlobek ustalajacy (33), zabezpie¬ czajacy stan zablokowania listwy blokujacej (8). 13. Zamek wedlug zastrz. 12, z n a m i e n n y t y m, ze element laczacy obydwa rdzenie bebenkowe (2) stanowi os sprzegajaca (34), która jest osadzona przesuwnie w kierunku podluznym za pomoca dowolnego srodka, wstawianego w kanal kluczowy (10), oraz ze os sprzegajaca (34) laczy za pomoca elementu laczacego (14), umieszczonego pomiedzy wydrazeniami w zabieraku suwakowym, konce rdzeni bebenko¬ wych (2) z zabierakiem suwakowym (15a, 15b) zamka, który laczy zaciskowo konce rdzeni bebenkowych. 14. Zamek wedlug zastrz. 12 albo 13, z n a m i e n n y t y m, ze w wydrazenie na koncu rdzenia bebenko¬ wego (2) wchodzi otaczajace koniec rdzenia bebenkowego (2) ramie, wykonane na boku zabieraka suwakowe¬ go (15a, 15b), zlozonego z dwóch czesci. 15. Zamek wedlug zastrz. 12, z n a m i e n n y t y m, ze przeciwtrzpienie (22) stanowia element przeciw¬ dzialajacy wyciagnieciu przy uzyciu sily rdzenia bebenkowego (2). 16. Zamek wedlug zastrz. 12, z n a m i e n n y t y m, ze elementami przeciwdzialajacymi rozwierceniu kanalu kluczowego (10), sa dopasowane do plytki czolowej rdzenia bebenkowego (2) plytki zabezpieczaja¬ ce (16a, 16b), dalej trzpienie przytrzymujace (39), unieruchamiajace te plytki zabezpieczajace (16a, 16b), i/lub trzpienie zamykajace (24), wpasowane w przedluzenie obudowy (1) bebenka, a ponadto trzpienie orientujace (30), umieszczone po bokach kanalu kluczowego (10), przy czym wszystkie te elementy sa wykona¬ ne z twardej stali, odpornej na próbe rozwiercenia. 17. Zamek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze elementem determinujacym polozenie wyjsciowe rdzenia bebenkowego (2) jest trzpien orientujacy (30), wpasowany w wybranie (38) wlasciwego klucza (3), lub kulka stalowa (32), który lub która tworzy jednoczesnie takze w obróconym polozeniu rdzenia bebenkowego element przeciwdzialajacy wyciagnieciu wlasciwego klucza (3). 18. Zamek wedlug zastrz. 12, z n a m i e n n y t y m, ze zlobek (11) na listwe blokujaca, wykonany w obudowie zastawek obrotowych (6) z magnesem trwalym, ma ksztalt kwadratowy lub ksztalt stozka scietego, zwezajacy sie do wewnatrz. 19. Zamek wedlug zastrz. 12, znamienny tym, ze istnieja dwa zlobki (100, 102 lub 100, 103 albo 100, 104 itd.), z których jeden stanowi zlobek, przeznaczony dla klucza glównego oraz ze wybór polozenia katowego pomiedzy zlobkami (100, 102 lub 100, 103 albo 100, 104 itd.) i kazdorazowy wybór wzajemnego polozenia zmiennych, kazdorazowo magnesowalnych pól magnetycznych stanowia czynniki wariacji kombinacji szyfrowych. 20. Zamek wedlug zastrz. 19, z n a m i e n n y t y m, ze w obszarze konców wkladu zamkowego umiesz¬ czona jest izolacja, zabezpieczajaca przed oddzialywaniami korozyjnymi.142 151 29a 22 23 A 21 29b,-2 ,15a AL 2L! AJ 19a JEJ 19b 18 17d ^J Fig.1 A-A 5 13./3/12 .cl Fig.2142 151 B-B 29 a Fig.3 B-B Fig.U142 151 Fig.5 E-E Fig.6142 151 Fig.7 2 8 12 ,37 -15a 31 /^ V 36 8 5 I SS^IBb 29 a l29b F i g. 8142 151 D-D 28 Fig.9 100142 151 103 Figli 100 Fig.12142 151 XXIII XXIV XXV XXVI XXXIV XXXV XXXVI XLV XLVI Fig.13.b142 151 I r *n i XIII XII XIII XIV II XXIII XXIV III XXXIV XXXIV Fig.13.c i \Q_f I II III XII XXIII XXXIV Fig.U.a142 151 -II-IV -II-V •ii-vi -II-I -II-II \ t^r I II IV XII XXIII XXXIV Fig.U.b \ II -III-IV nn III IV XII XXIII XXXIV Fig.U.c142 151 m-m-iv iv-m-iv \ t©_r III III IV XIII XXIII XXXIV Fig.U.d 32 \ Fig.15 PL PL PL

Claims (13)

1.Zastrzezenia patentowe 1. Zamek uruchamiany za pomoca klucza magnetycznego, z obudowa i z obracajacym sie w niej dokola osi obrotu rdzeniem bebenkowym z umieszczonymi w wydrazeniach tego rdzenia oprawkami, które zawieraja osadzone obrotowo dokola osi zastawki z magnesem trwalym, które mozna obracac do polozenia otwarcia za pomoca klucza, wstawianego w kanal kluczowy, przewidziany w rdzeniu bebenkowym, oraz z co najmniej jedna listwa blokujaca, przesuwana w rdzeniu bebenkowym i zaopatrzona w obszary wspólpracy z zastawkami obrotowymi z magnesem trwalym, która to listwa blokujaca jest wysuwana z umieszczonego w obudowie bebenka zlobka ustalajacego w polozeniu otwarcia zastawek obrotowych z magnesem trwalym przy obrocie rdzenia bebenkowego, znamienny tym, ze pomiedzy rdzeniem bebenkowym (2) a obudowa (1) bebenka umieszczony jest co najmniej jeden pierscien nastawczy (29a, 29b), zawierajacy na swej powierzchni wewnetrznej co najmniej jeden zlobek ustalajacy (9) dla co najmniej jednej listwy blokujacej (8).

2. Zamek wedlug zastrz. 1,znamienny tym, ze ma dwa umieszczone obok siebie pierscienie nastaw- cze (29a, 29b).

3. Zamek wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze pierscienie nastawcze (29a, 29b) sa osadzone z wzajemnym odstepem.

4. Zamek wedlug zastrz. 1 albo 3, z n a m i e n n y t y m, ze ma zestopniowana listwe blokujaca (8).

5. Zamek wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze czesc listwy blokujacej (8), zwrócona ku pierscie¬ niom nastawczym (29a, 29b), jest zaokraglona, a pozostala czesc wystaje ponad zaokraglenie.

6. Zamek wedlug zastrz. 1 albo 2 albo 3, znamienny tym, ze pierscienie nastawcze (29a, 29b) sa obracalne wzgledem obudowy (1) bebenka po przekroczeniu okreslonej wartosci momentu obrotowego.

7. Zamek wedlug zastrz. 6, znamienny tym, ze pierscienie nastawcze (29a, 29b) sa zaopatrzone na swej powierzchni zewnetrznej, zwróconej ku obudowie (1) bebenka, w wydrazenie, w którym znajduje sie kulka (18), obciazona sprezyna.

8. Zamek wedlug zastrz. 5, znamienny tym, ze pozostala czesc listwy blokujacej (8) jest przesuwna w zlobku ustalajacym (33), któryjest wydrazony w powierzchni wewnetrznej obudowy (1) bebenka.

9. Zamek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zastawki obrotowe (6) z magnesem trwalym sa zaopatrzone na swej zwróconej ku listwie blokujacej (8) powierzchni czolowej do przyjecia tej listwy w polozeniu otwarcia w co najmniej jeden zlobek (11) na listwe blokujaca.

10. Zamek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze na co najmniej jednej stronie kanalu kluczowego (10) w rdzeniu bebenkowym (2) osadzony jest przesuwnie tam i z powrotem obciazony sprezyna trzpien orientujacy (30) w taki sposób, iz w jednym polozeniu krancowym znajduje sie jednym swym koncem w wybraniu (38) w kluczu (3), natomiast w drugim polozeniu krancowym znajduje sie drugim swym koncem w zlobku ustalajacym (9) na powierzchni wewnetrznej pierscieni nastawczych.

11. Zamek wedlug zastrz, 1, znamienny tym, ze w obudowie (1) bebenka i w rdzeniu bebenko¬ wym (2) w polozeniu zamkniecia przewidziane sa zbiegajace sie, biegnace w przyblizeniu promieniowo wzgle¬ dem osi rdzenia bebenkowego otwory okragle, w których osadzone sa przesuwnie tam i z powrotem obciazone sprezyna przeciwtrzpienie (22) o róznej dlugosci, które sa wysuwalne za pomoca wlasciwego klucza (3) w polozeniu otwarcia z powierzchni rozdzialu pomiedzy obudowa (1) bebenka a rdzeniem bebenkowym (2). 12. Zamek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze sklada sie po jednej stronie drzwi z jednej tylko obudowy bebenka, zaopatrzonej w wewnetrzny rdzen bebenkowy, który jest przylaczalny do zabieraka suwakowego zamka, lub posiada przy zastosowaniu po obu stronach drzwi dwie osadzone symetrycznie wzgle¬ dem osi obudowy bebenka, które otaczaja rdzenie bebenkowe, ze umieszczony w obudowie bebenka rdzen bebenkowy jest osadzony z mozliwoscia obracania za pomoca wlasciwego klucza w taki sposób, iz listwy142151 9 blokujace, znajdujace sie po obu stronach rdzenia bebenkowego i umieszczone w zlobkach ustalajacych, sa osadzone z mozliwoscia wspólnego obracania sie z rdzeniem bebenkowym w obudowie bebenka, ze w gniazdo¬ wych wydrazeniach oprawek osadzony jest kazdorazowo szereg zastawek obrotowych, przy czym zastawki obrotowe sa osadzone obrotowo dokola osi i zawieraja zlobek do przyjecia listwy blokujacej, ze przewidziany jest organ, uniemozliwiajacy obracanie rdzenia bebenkowego za pomoca obcego ciala, ze dalej oprawki wraz z zastawkami obrotowymi sa wpuszczone w przeciwlegle powierzchnie boczne rdzenia bebenkowego, ze rdzen bebenkowy zawiera trzpien orientujacy, determinujacy jego obracalnosc, a jednoczesne mozliwosc wyciagania wlasciwego klucza, lub stosuje do tego celu trzpien orientujacy, zaopatrzony w kulke stalowa, ze rdzen bebenkowy jest zaopatrzony w otwory okragle, w które wchodza przeciwtrzpienie wprawdzie o róznej dlugosci, lecz przestawialne o jednakowy odcinek dzieki zestopniowaniu wlasnego klucza, przeciwdzialajace obróceniu rdzenia bebenkowego, przy czym pomiedzy rdzeniem bebenkowym (2) a obudowa (1) bebenka osadzone po dwa pierscienie nastawcze (29a i 29b), które zawieraja zlobek ustalajacy (9), przeciwdzialajacy obróceniu rdzenia bebenkowego (2) i przyjmujacy czesc wysokosci listwy blokujacej (8), korzystnie jej czesc zaokraglona, ze w zastawkach obrotowych (6) z magnesem trwalym znajduja sie zlobki (11) na listwe blokujaca, przyjmujace druga czesc listwy blokujacej (8) i wykonane wzdluz boku zastawek obrotowych z magnesem trwalym, które to zlobki przyjmuja druga czesc listwy blokujacej (8) jedynie w polozeniu równowagi magnetycznej pomiedzy wlasciwym kluczem (3) a zastawkami obrotowymi z magnesem trwalym, ze w polozeniu wsuniecia wlasciwego klucza (3) w kanal kluczowy (10) listwa blokujaca (8) zajmuje miejsce czesciowo w zastawkach obrotowych (6) z magnesem trwalym, czesciowo zas w oprawkach (4) oraz ze w tym polozeniu roboczym rdzen bebenkowy (2) jest obracalny, ze przy wyjetym kluczu (3) zlobek (11) na listwe blokujaca lezy w zastawkach obrotowych (6) z magnesem trwalym poza linia dzialania listwy blokujacej (8), przy czym listwa blokujaca jest umieszczona w oprawce (4) i w zlobkach ustalajacych (9) pierscieni nastawczych (29a i 29b), ze w obudowie (1) bebenka wykonany jest na linii zlobków ustalajacych pierscieni nastawczych (29a, 29b) zlobek ustalajacy (33), zabezpie¬ czajacy stan zablokowania listwy blokujacej (8). 13. Zamek wedlug zastrz. 12, z n a m i e n n y t y m, ze element laczacy obydwa rdzenie bebenkowe (2) stanowi os sprzegajaca (34), która jest osadzona przesuwnie w kierunku podluznym za pomoca dowolnego srodka, wstawianego w kanal kluczowy (10), oraz ze os sprzegajaca (34) laczy za pomoca elementu laczacego (14), umieszczonego pomiedzy wydrazeniami w zabieraku suwakowym, konce rdzeni bebenko¬ wych (2) z zabierakiem suwakowym (15a, 15b) zamka, który laczy zaciskowo konce rdzeni bebenkowych. 14. Zamek wedlug zastrz. 12 albo 13, z n a m i e n n y t y m, ze w wydrazenie na koncu rdzenia bebenko¬ wego (2) wchodzi otaczajace koniec rdzenia bebenkowego (2) ramie, wykonane na boku zabieraka suwakowe¬ go (15a, 15b), zlozonego z dwóch czesci. 15. Zamek wedlug zastrz. 12, z n a m i e n n y t y m, ze przeciwtrzpienie (22) stanowia element przeciw¬ dzialajacy wyciagnieciu przy uzyciu sily rdzenia bebenkowego (2). 16. Zamek wedlug zastrz. 12, z n a m i e n n y t y m, ze elementami przeciwdzialajacymi rozwierceniu kanalu kluczowego (10), sa dopasowane do plytki czolowej rdzenia bebenkowego (2) plytki zabezpieczaja¬ ce (16a, 16b), dalej trzpienie przytrzymujace (39), unieruchamiajace te plytki zabezpieczajace (16a, 16b), i/lub trzpienie zamykajace (24), wpasowane w przedluzenie obudowy (1) bebenka, a ponadto trzpienie orientujace (30), umieszczone po bokach kanalu kluczowego (10), przy czym wszystkie te elementy sa wykona¬ ne z twardej stali, odpornej na próbe rozwiercenia. 17. Zamek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze elementem determinujacym polozenie wyjsciowe rdzenia bebenkowego (2) jest trzpien orientujacy (30), wpasowany w wybranie (38) wlasciwego klucza (3), lub kulka stalowa (32), który lub która tworzy jednoczesnie takze w obróconym polozeniu rdzenia bebenkowego element przeciwdzialajacy wyciagnieciu wlasciwego klucza (3). 18. Zamek wedlug zastrz. 12, z n a m i e n n y t y m, ze zlobek (11) na listwe blokujaca, wykonany w obudowie zastawek obrotowych (6) z magnesem trwalym, ma ksztalt kwadratowy lub ksztalt stozka scietego, zwezajacy sie do wewnatrz. 19. Zamek wedlug zastrz. 12, znamienny tym, ze istnieja dwa zlobki (100, 102 lub 100, 103 albo 100, 104 itd.), z których jeden stanowi zlobek, przeznaczony dla klucza glównego oraz ze wybór polozenia katowego pomiedzy zlobkami (100, 102 lub 100, 103 albo 100, 104 itd.) i kazdorazowy wybór wzajemnego polozenia zmiennych, kazdorazowo magnesowalnych pól magnetycznych stanowia czynniki wariacji kombinacji szyfrowych. 20. Zamek wedlug zastrz. 19, z n a m i e n n y t y m, ze w obszarze konców wkladu zamkowego umiesz¬ czona jest izolacja, zabezpieczajaca przed oddzialywaniami korozyjnymi.142 151 29a 22 23 A 21 29b,-2 ,15a AL 2L! AJ 19a JEJ 19b 18 17d ^J Fig.1 A-A 5 13./3/

12.cl Fig.2142 151 B-B 29 a Fig.3 B-B Fig.U142 151 Fig.5 E-E Fig.6142 151 Fig.7 2 8 12 ,37 -15a 31 /^ V 36 8 5 I SS^IBb 29 a l29b F i g. 8142 151 D-D 28 Fig.9 100142 151 103 Figli 100 Fig.12142 151 XXIII XXIV XXV XXVI XXXIV XXXV XXXVI XLV XLVI Fig.13.b142 151 I r *n i XIII XII XIII XIV II XXIII XXIV III XXXIV XXXIV Fig.

13.c i \Q_f I II III XII XXIII XXXIV Fig.U.a142 151 -II-IV -II-V •ii-vi -II-I -II-II \ t^r I II IV XII XXIII XXXIV Fig.U.b \ II -III-IV nn III IV XII XXIII XXXIV Fig.U.c142 151 m-m-iv iv-m-iv \ t©_r III III IV XIII XXIII XXXIV Fig.U.d 32 \ Fig.15 PL PL PL