PL139983B1 - Fungicide - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest nowy srodek grzy¬ bobójczy, którego substancja czynna stanowi mie¬ szanine specjalnie dobranych, znanych 1,2,4-triazo- liloalkanoli oraz innych znanych substancji czyn¬ nych o dzialaniu grzybobójczym.Jest rzecza ogólnie znana (na przyklad z opisu patentowego RFN nr 2 552 967), ze pochodne 1,2,4- -triazolilowe, takie jak na przyklad 1-/4-chlorofeno- ksy/-3,3-dwumetylo-l-/l,2,4-triazol-l-ilo/-2-butanon, wykazuja w mieszaninach z innymi znanymi srod¬ kami grzybobójczymi znacznie wieksze dzialanie grzybobójcze niz poszczególne skladniki tych mie¬ szanin. Skutecznosc ich dzialania nie jest jednakze zadowalajaca we wszystkich dziedzinach stosowal¬ nosci srodka.Stwierdzono, ze szczególnie wysoka skutecznosc grzybobójczego dzialania wykazuja nowe miesza¬ niny substancji czynnych, skladajace sie ze spe¬ cjalnie dobranych 1,2,4-triazoliloalkanoli o wzorze 1, w którym podstawnik X oznacza atom chloru lub grupe fenylowa, oraz pochodnych polichlorow- coalkilotiowych (okreslonych w dalszej czesci opi¬ su jako zwiazki grupy C) o wzorze ogólnym 2, w którym podstawnik R1 oznacza grupe amido- sulfonylowa lub dwumetyloaminosulfonylowa, pod¬ stawnik R* oznacza grupe fenylowa, metylofeny- lowa i chlorowcofenylowa, a ponadto podstawniki R* i R2 moga tworzyc lacznie grupy o wzorach 3 i 4, natomiast podstawnik „chlorowcoalkil" ozna- 10 20 25 30 cza grupe alkilowa, zawierajaca do 2 atomów we¬ gla i podstawiona 2—5 atomami chlorowca.Nieoczekiwanie stwierdzono, ze skutecznosc grzy¬ bobójczego dzialania mieszanin substancji czynnych wedlug wynalazku jest znacznie wyzsza niz dzia¬ lanie poszczególnych skladników tych mieszanin oraz niz sumaryczne dzialanie poszczególnych skladników (efekt synergistyczny). Znalezienie tych mieszanin specjalnie dobranych 1,2,4-triazoliloalka¬ noli o wzorze 1 oraz substancji czynnych z grupy C stanowi zatem cenne wzbogacenie stanu tech¬ niki. 1,2,4-triazoliloalkanole speejalnie dobrane do sto¬ sowania w srodku grzybobójczym wedlug wyna¬ lazku okreslone sa jednoznacznie wyzej podanym wzorem 1, obejmujacym zwiazek o wzorze 1, w którym podstawnik X oznacza atom chloru (nazwa skrócona TRIADIMENOL), zwanym dalej zwiazkiem la, oraz zwiazek o wzorze 1, w którym podstaw¬ nik X oznacza rodnik fenylowy o wzorze 5 (skró¬ cona nazwa BITERTANOL), zwany dalej zwiaz¬ kiem Ib.Wymienione wyzej zwiazki sa ogólnie znane z opisaw patentowych RFN nr 2 201063 i 2 324 752 lub odpowiadajacych im opisów patentowych USA nr 3 912 752 i 3 952 002.Wymienione wyzej pochodne polichlorowcoalki- lotiowe z grupy C, przewidziane do stosowania w mieszaninach substancji czynnych wedlug wyna¬ lazku, sa okreslone wzorem 2. Nalezy tu w szcze- 139 9833 gólnosci wymienic zwiazek o wzorze 2, w którym podstawnik R1 oznacza grupe (CH3)2N—S02, pod¬ stawnik R2 oznacza rodnik fenylowy, a podstaw¬ nik „chlorowcoalkil" grupe CCl^F (skrócona nazwar DICHLOFLUANID) (zwiazek 2a), zwiazek o wzo¬ rze 2, w którym podstawnik R1 i R2 oznaczaja lacznie grupe o wzorze 3, a podstawnik „chlorow¬ coalkil" oznacza grupe CC13 (nazwa skrócona CAPTAN), (zwiazek 2b), zwiazek o wzorze 2, w którym podstawniki R1 i R2 oznaczaja lacznie gru¬ pe o wzorze 4, a podstawnik „chlorowcoalkir ozna¬ cza grupe CC13 (nazwa skrócona FOLPET) (zwia¬ zek 2c) i zwiazek o wzorze 2, w którym podstaw- rlJRJ*^ i |l2 pznaazaja lacznie grupe o wzorze 4, a podstawnik „chlprowccalkir' oznacza grupe CJPI2—CHCI2 (nazwa fskrócona CAPTAFOL) (zwia¬ zek..&}.' Zwiazki te sa równiez ogólnie znane na ppjcklad z wjrzejjcytowanej ksiazki R. Weglera, sffbny""d5; 108, 109 i 110.Do mieszaniny substancji czynnych skladajacej sie z 1,2,4-triazoliloalkanoli o wzorze 1 oraz z sub¬ stancji czynnych z grupy C mozna dodawac dal¬ sze substancje czynne w postaci trzeciego sklad¬ nika.Stosunki wagowe poszczególnych grup substancji czynnych moga w mieszaninach substancji czyn¬ nych zmieniac sie we wzglednie szerokim zakre¬ sie. Na ogól na 1 czesc wagowa 1,2,4-triazoliloalka- nolu o wzorze 1 przypadaja 0,1—500 czesci wago¬ wych substancji czynnych z grupy C, korzystnie 0,2—200 czesci wagowych tych ostatnich, a szcze¬ gólnie korzystnie 0,5—50 czesci wagowych.Mieszaniny substancji czynnych wedlug wyna¬ lazku wykazuja silne dzialanie mikrobójcze i moga byc praktycznie stosowane do zwalczania niepozadanych mikroorganizmów. Substancje czyn¬ ne nadaja sie do stosowania jako srodki ochrony roslin.Srodki grzybobójcze stosuje sie w ochronie ros¬ lin do zwalczania Plasmodiophoromycetes, Oomy- cetes, Chytridiomycetes, Zygomycetes, Ascomycetes, Basidiomycetes i Deuteromycetes.Substancje czynne w stezeniach niezbednych do zwalczania chorób roslin sa dobrze przez nie zno¬ szone, co pozwala na dzialanie na naziemne czesci roslin, sadzonki, ziarno siewne i glebe.Substancje czynne wedlug wynalazku wykazuja szerokie spektrum dzialania i moga byc stosowane do zwalczania grzybów pasozytujacych, które po¬ razaja nadziemne czesci roslin lub tez atakuja ro¬ sliny od strony gleby, jak równiez do zwalczania czynników chorobotwórczych przenoszonych przez nasiona. Szczególne znaczenie praktyczne maja te mieszaniny substancji czynnych wedlug wynalazku w srodkach do zaprawiania ziarna siewnego, sto¬ sowanych do zwalczania grzybic roslin, które przeniesione sa przez ziarno siewne lub tez wy¬ stepuja w glebie i od tej strony porazaja uprawy roslin. Chodzi tu o choroby kielków, zgnilizne ko¬ rzeni, schorzenia lodygi, zdzbla, lisci, kwiatów, owoców i nasion, które wywolywane sa zwlaszcza przez gatunki Tilletia, Urocystis, Ustilago, Septo- ria, Typhula, Rhynchosporium, Helminthosporium i Fusarium.Dzieki systemicznemu dzialaniu jednego ze sklad- 4 ników mieszaniny substancji czynnych rosliny chronione sa przez dluzszy czas po zaprawieniu przed czynnikami chorobotwórczymi, które mogly¬ by zaatakowac rózne czesci pedów, np. macznice 5 wlasciwe i grzyby rdzawnikowe. Mieszaniny sub¬ stancji czynnych wedlug wynalazku mozna ponad¬ to stosowac w uzywanych do zaprawiania gleby srodkach do zwalczania grzybic roslin i przeciw¬ dzialaja one zgniliznie korzeni oraz tracheomyko- :p zie, które powodowane sa na przyklad przez czyn¬ niki chorobotwórcze z gatunków Pythium, Verticu\- lium, Phialophora, Rhizoctonia, Fusarium i Thie- laviopsis.Mieszaniny substancji czynnych wedlug wyna- 15 lazku wykazuja wybitnie skuteczne dzialanie przy ich bezposrednim stosowaniu na nadziemne czesci roslin w róznych uprawach roslinnych, przy zwal¬ czaniu czynników chorobotwórczych, takich jak macznice wlasciwe (z gatunków Erysiphe, Uncinu- 20 la, Sphaerotherca i Podosphera oraz Leveillula taurica), grzyby rdzawnikowe, gatunki Venturia, Cercospora Alternaria, Botrytis, Phytophthora i Peronspora oraz Pyricularia oryzae i Pellicularia sasakii. 25 Substancje czynne moga byc przeprowadzone w zwykle postacie uzytkowe, takie jak roztwory, emulsje, zawiesiny, proszki, piany, pasty, granu¬ laty, aerozole, impregnowane substancja czynna substancje naturalne lub syntetyczne, kapsulki w 20 substancjach polimerycznych, masy do powlekania ziarna siewnego, a ponadto w postaciach z palny¬ mi wkladkami, takimi jak naboje, puszki czy spi¬ rale dymne, a takze jako postacie do stosowania w formie zimnych i goracych mgiel typu ULV. 35 Postacie uzytkowe Otrzymuje sie w znany spo¬ sób, na przyklad przez zmieszanie substancji czyn¬ nych z rozcienczalnikami, a mianowicie z ciekly¬ mi rozpuszczalnikami, z gazami skroplonymi pod cisnieniem i/lub ze stalymi nosnikami, stosujac 40 ewentualnie srodki powierzchniowo-czynne, takie jak srodki emulgujace i/lub srodki dyspergujace i/lub srodki pianotwórcze.W przypadku zastosowania wody jako rozcien¬ czalnika mozna jako rozpuszczalniki pomocnicze 45 stosowac na przyklad rozpuszczalniki organiczne.Jako rozpuszczalniki ciekle bierze sie zasadniczo pod uwage: weglowodory aromatyczne, takie jak ksylen, toluen lub alkilonaftaleny, chlorowane we¬ glowodory aromatyczne lub alifatyczne, takie jak 50 chlorobenzeny, chloroetyleny lub chlorek metyle¬ nu, weglowodory alifatyczne, takie jak cyklohek¬ san lub parafiny, na przyklad frakcje ropy nafto¬ wej, alkohole, takie jak butanol lub glikol oraz ich etery i estry, ketony, takie jak aceton, keton 55 metylowo-etylowy, keton metylowo-izobutylowy lub cykloheksanon, silnie polarne rozpuszczalniki, takie jak dwumetyloformamid i dwumetylosulfo- tlenek, a takze wode; pod pojeciem skroplonych gazowych rozcienczalników lub nosników rozumie 60 sie takie substancje ciekle, które w normalnej temperaturze pod normalnym cisnieniem sa gazami, na przyklad gazy aerozolotwórcze, takie jak we¬ glowodory chlorowcowane jak tez butan, propan, azot i dwutlenek wegla; jako stale nosniki bierze 65 sie pod uwage naturalne maczki mineralne, takie139 983 5 e jak kaoliny, tlenek glinu, talk, kreda, kwarc, atta- pulgit, montmorylonit lub ziemia okrzemkowa oraz syntetyczne maczki nieorganiczne, takie jak wy- sokodyspersyjrty kwas krzemowy, tlenek glinu i krzemiany; jako stale nosniki dla granulatów bierze sie pod uwage na przyklad rozdrabniane i odsiewane naturalne mineraly, takie jak kalcyt, marmur, pumeks, sepiolit, dolomit jak tez synte¬ tyczne granulaty z nieorganicznych i organicznych maczek, jak równiez granulaty z organicznych materialów, takie jak maczka drzewna, lupiny orzecha kokosowego, kaczany kukurydzy i lodygi tytoniu, jako srodki emulgujace i/lub pianotwór¬ cze bierze sie pod uwage emulgatory niejonowe i anionowe, takie jak estry politlenku etylenu i kwasów tluszczowych, etery z politlenku etyle¬ nu i alkoholi tluszczowych, na przyklad eter alki- loarylopoliglikolowy, alkilosulfoniany, siarczany al¬ kilowe i arylosulfoniany oraz produkty hydrolizy bialka; jako srodki dyspergujace wchodza w ra¬ chube na przyklad ligninowe lugi posulfitowe i metyloceluloza.W postaciach uzytkowych moga byc stosowane równiez substancje zwiekszajace przyczepnosc, ta¬ kie jak karboksymetyloceluloza, naturalne i syn¬ tetyczne polimery w formie proszków, ziaren lub lateksu, takie jak guma arabska, alkohol poliwi¬ nylowy, octan poliwinylowy.Moga byc stosowane barwniki, takie jak nieor¬ ganiczne pigmenty, na przyklad tlenek zelaza, tle¬ nek tytanu, blekit zelazocyjanowy, oraz organicz¬ ne barwniki, takie jak barwniki alizarynowe i barwniki azo-metalocyjaninowe oraz substancje mikroodzywcze, takie jak sole zelaza, manganu, baru, miedzi, kobaltu, molibdenu i cynku.Postacie uzytkowe zawieraja zazwyczaj 0,1—95*/n wagowych, a najkorzystniej 0,5—90°/t wagowych substancji czynnej.Substancje czynne wedlug wynalazku moga wy¬ stepowac w mieszaninach z innymi znanymi sub¬ stancjami czynnymi, takimi jak srodki grzybobój¬ cze, bakteriobójcze, owadobójcze, roztoczobójcze, nicieniobójcze, chwastobójcze, substancje odstrasza¬ jace ptaki, regulatory wzrostu, pozywki dla roslin i substancje poprawiajace strukture gleby.Substancje czynne mozna stosowac w postaci czystej, w postaci skonfekcjonowanej lub w otrzy¬ manych z nich postaciach roboczych, takich jak gotowe roztwory, emulsje, piany, zawiesiny, prosz¬ ki, pasty, rozpuszczalne proszki, srodki do opyla¬ nia i granulaty.Stosowanie ich odbywa sie w zwykly sposób, np. przez opryskiwanie, rozpylanie, rozpylanie w postaci mgly, rozsypywanie, odymianie, gazowanie, podlewanie, zaprawianie na sucho, na wilgotno, na mokro i w szlamie i przez inkrustacje.Przy dzialaniu na czesci roslin stezenie substan¬ cji czynnej w postaci uzytkowej moze wahac sie w szerokim zakresie. Lezy ono miedzy 1 i 0,000 lf/t wagowego, korzystnie miedzy 0,5 i 0,001e/o.Przy traktowaniu ziarna siewnego potrzeba za^ zwyczaj 0,001 — 50 g substancji czynnej na 1 ki¬ logram ziarna siewnego, korzystnie 0,01 — 10 g.Przy dzialaniu na glebe wymagane sa stezenia substancji czynnej w miejscu stosowania wyno¬ szace 0,00001 ¦ — 0,l*/t i wagowych; a korzystnie 0,0001 — 0,02% wagowych, Wynalazek ilustruja podane nizej przyklady je¬ go stosowania. Substancje czynne stosowane w mieszaninach substancji czynnych wedlug wyna¬ lazku zestawione sa przykladowo w tablicy I.Tablica I Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Tl Substancje czynne Zwiazek la Zwiazek Ib CuS03 5H20 3Cu(OH)2 • • CuCl2 • xH20 Zwiazek o wzorze 6 Krzemian CHaO — — C2H4 —Hg Zwiazek o wzorze 7 Zwiazek 2a Zwiazek 2b Zwiazek 2c Zwiazek 2d Oznaczenie TRIADIME- NOL BITERTANOL (siarczan mie¬ dzi) (tlenochlorek miedzi) FENTINACE- TAT — DODINE DICHLOFLU- ANID CAPTAN FOLPET CAPTAFOL Literatura Opis oglo¬ szeniowy RFN nr 2 324 010, opis paten¬ towy USA nr 3 952 002 tak jak w po¬ zycji 1 cytowana ksiazka We- glera, strona 46 cytowana ksiazka Weglera, strona 47 cytowana ksiazka Weg¬ lera, strona 149 cytowana ksiazka Weg¬ lera, strona 144 cytowana ksiazka Weg¬ lera, strona 70 cytowana ksiazka Weg-, lera, strona 95 cytowana ksiazka Weg¬ lera, strona 108 cytowana ksiazka Weg¬ lera, strona 109 cytowana ksiazka Weg¬ lera, strona 110 Przyklad I. Test na dzialanie ochronne na Venturia (jablon). Rozpuszczalnik: 4,7 czesci wa¬ gowych acetonu: emulgator 0,3 czesci wagowych eteru alkiloarylopoliglikolowego. W celu przygoto¬ wania wlasciwego preparatu substancji czynnej 1 czesc wagowa tej substancji miesza sie z poda¬ nymi iloseiami rozpuszczalnika i emulgatora i tak otrzymany koncentrat rozciencza sie woda az do osiagniecia pozadanego stezenia.W celu zbadania dzialania ochronnego mlode rosliny opryskuje sie preparatem substancji czyn4 nych az do ich zroszenia. Po wyschnieciu- nanie- 15 20 25 30 35 40 45 50 55 609 139883 10 Tablica V Test na Fusarium culmorum (pszenica) przy zaprawianiu ziarna siewnego Substancja czynna J (oznaczenie z tab- J Kcy I) 1 j Bez zaprawiania Znana substancja 1 \ (TRIADIME- NOL) J Znana substancja 4 i (tlenochlorek mie- 1 dzi) i Mieszanina substan¬ cji li4 J (stosunek 1 :0,5) Zuzycie sub¬ stancji czynnej, w mg/kg ziarna siewnego 200 100 200 + 100 Ilosc chorych roslin w % (w odniesieniu do calkowitej ilosci roslin, które wykiel- kowaly) 31,5 26,5 c 28,0 17,0 Zastrzezenia patentowe 1. Srodek grzybobójczy zawierajacy substancje czynna oraz rozcienczalnik lub nosnik, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera miesza¬ nine 1,2,4-triazoliloalkanoli o wzorze 1, w którym podstawnik X oznacza atom chloru lub grupe fe¬ nylowa, oraz pochodnych polichlorowcoalkilotio- wych o wzorze ogólnym 2, w którym podstawnik 10 15 20 25 R1 oznacza grupe amidosulfonylowa lub dwume- tyloamidosulfonylowa, podstawnik R2 oznacza gru¬ pe fenylowa, metylofenylowa i chlorowcofenylowa, a ponadto podstawniki R1 i R2 moga tworzyc lacz¬ nie grupy o wzorach 3 i 4, natomiast podstawnik „chlorowcoalkil" oznacza grupe alkilowa, zawiera¬ jaca do 2 atomów wegla i podstawiona 2—5 ato¬ mami chlorowca. 2. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera mieszanine 1,2,4- -triazoliloalkanoli o wzorze 1, w którym X ozna¬ cza atom chloru lub grupe fenylowa, oraz pochod¬ nych polichlorowcoalkilotiowych o wzorze 2, w którym podstawnik R1 oznacza grupe dwumetylo- amidosulfonylowa, podstawnik R2 oznacza grupe fenylowa, a ponadto podstawniki R1 i R2 moga tworzyc lacznie grupe o wzorze 4, natomiast pod¬ stawnik „chlorowcoalkil" oznacza grupy —CClj, —CC12F i CCla—CHCI,. 3. Srodek wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ze zawiera 1,2,4-triazoliloalkanole o wzorze 1 i pochodne polichlorowcoalkilotiowe o wzorze 2 w stosunku wagowym od 1:0,1 do 1:500. 4. Srodek wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze zawiera skladniki substancji czynnej w stosunku wagowym od 1:0,2 do 1:200. 5. Srodek wedlug zastrz. 4, znamienny tym, ze zawiera skladniki substancji czynnej w stosunku wagowym od 1:0,5 do 1:50.X— r\_ OH 0 —CH — CH —ClCH-,1. 3'3 R\ WZ0R1 ; N — S — chlorowcoalkil WZ0R2 co- C0- WZÓR 4139 983 r\ WZÓR 5 *V),S„ ¦O — CO— CH, vVZOR 6 © n-CrhUc—NH — [CH-CCO] '' WZÓR 7 NH ii li C— NH, | WZGraf. Z-d 2 — zam. 59/87 — 80 Cena 130 zl PL PL PL

Claims (5)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Srodek grzybobójczy zawierajacy substancje czynna oraz rozcienczalnik lub nosnik, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera miesza¬ nine 1,2,4-triazoliloalkanoli o wzorze 1, w którym podstawnik X oznacza atom chloru lub grupe fe¬ nylowa, oraz pochodnych polichlorowcoalkilotio- wych o wzorze ogólnym 2, w którym podstawnik 10 15 20 25 R1 oznacza grupe amidosulfonylowa lub dwume- tyloamidosulfonylowa, podstawnik R2 oznacza gru¬ pe fenylowa, metylofenylowa i chlorowcofenylowa, a ponadto podstawniki R1 i R2 moga tworzyc lacz¬ nie grupy o wzorach 3 i 4, natomiast podstawnik „chlorowcoalkil" oznacza grupe alkilowa, zawiera¬ jaca do 2 atomów wegla i podstawiona 2—5 ato¬ mami chlorowca.

2. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera mieszanine 1,2,4- -triazoliloalkanoli o wzorze 1, w którym X ozna¬ cza atom chloru lub grupe fenylowa, oraz pochod¬ nych polichlorowcoalkilotiowych o wzorze 2, w którym podstawnik R1 oznacza grupe dwumetylo- amidosulfonylowa, podstawnik R2 oznacza grupe fenylowa, a ponadto podstawniki R1 i R2 moga tworzyc lacznie grupe o wzorze 4, natomiast pod¬ stawnik „chlorowcoalkil" oznacza grupy —CClj, —CC12F i CCla—CHCI,.

3. Srodek wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ze zawiera 1,2,4-triazoliloalkanole o wzorze 1 i pochodne polichlorowcoalkilotiowe o wzorze 2 w stosunku wagowym od 1:0,1 do 1:500.

4. Srodek wedlug zastrz. 3, znamienny tym, ze zawiera skladniki substancji czynnej w stosunku wagowym od 1:0,2 do 1:200.

5. Srodek wedlug zastrz. 4, znamienny tym, ze zawiera skladniki substancji czynnej w stosunku wagowym od 1:0,5 do 1:50. X— r\_ OH 0 —CH — CH —ClCH-,1. 3'3 R\ WZ0R1 ; N — S — chlorowcoalkil WZ0R2 co- C0- WZÓR 4139 983 r\ WZÓR 5 *V),S„ ¦O — CO— CH, vVZOR 6 © n-CrhUc—NH — [CH-CCO] '' WZÓR 7 NH ii li C— NH, | WZGraf. Z-d 2 — zam. 59/87 — 80 Cena 130 zl PL PL PL