Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do przesuwania maszyny urabiajacej, gdzie rynna przenosnika, zwlaszcza lancuchowego przenosnika zgrzeblowego, przekrywana jest portalowo przez wrebiarke lub podobna maszyne wydobywcza, której naped, umieszczony od strony posadzki, posiada co najmniej jedno umocowane na czopie oporowym i zazebiajace sie z lancu¬ chem napedowym kolo lancuchowe, przy czym lancuch napedowy biegnie w kierunku przenosze¬ nia i umieszczony jest w rolkowej prowadnicy glównej ramy, polaczonej od strony podsadzki ze sciana rynny przenosnika.Znane jest z opisu patentowego RFN nr 2 938 446 urzadzenia do przesuwania maszyny urabia¬ jacej osadzonej przesuwnie na przenosniku korytkowym i ten przenosnik portalowo przykrywaja¬ cej. To znane urzadzenie posiada listwe zebata, która jest umieszczona ponad zaladowcza powierzchnia przenosnika. Z listwa zebata zazebiaja sie napedzane kola lancuchowe i poruszaja sie wzdluz tej listwy zebatej. Ramiona nosne maszyny urabiajacej sa osadzone obrotowo dookola osi poziomych tak, ze sa one poprzez rolki polaczone swoimi wolnymi koncami z listwa zebata. Przez to kola lancuchowe musza poruszac sie wzdluz listwy zebatej i pozostaja z nia w zazebieniu. Wada tego znanego urzadzenia do przesuwania maszyny urabiajacej jest to, ze jego listwa zebata jest umieszczona ponad powierzchnia zaladowcza przenosnika i ze nie jest zabezpieczona przed dostawaniem sie do niej róznych odlamków metarialu wydobywczego. Wskutek tego kola lancu¬ chowe maja tendencje do wyskakiwania z lancucha i zawodne sie staje przesuwanie maszyny urabiajacej po przenosniku.Celem wynalazku jest opracowanie urzadzenia do przesuwania maszyny urabiajacej opisa¬ nego na wstepie rodzaju, w którym nawet przy maksymalnie duzych obciazeniach roboczych zapewnione bedzie prawidlowe zazebienie kola wzglednie kól lancuchowych z lancuchem napedowym.Zgodnie z wynalazkiem cel ten osiagnieto dzieki temu, ze czop oporowy kola lancuchowego ma na zewnetrznym koncu krazek toczny, a rama glówna ma ksztaltownik prowadzacy z siegaja¬ cym nad krazki toczne kolnierzem prowadzacym zbieznia na dolnej stronie, stanowiacej dla krazków górna opore dla oparcia promieniowego. Czop oporowy kola lancuchowego opiera sie za posrednictwem krazka tocznego o dolna strone kolnierza prowadzacego, który jako górna opora2 128 737 sluzy do odbierania dzialajacych na kolo lancuchowe i skierowanych ku górze sil promieniowych.Dzieki temu zapobiega sie w pewny sposób wyskakiwaniu kola lancucha napedowego i wreszcie podnoszeniu sie kola, tak ze naped dziala bez zarzutu nawet wtedy, gdy przenosi nawet ekstremal¬ nie duze moce.Zgodnie z korzystna cecha wynalazku krazek toczny moze byc wykonanyjako umieszczone na czopie oporowym i uszczelnione lozysko toczne, którego pierscien zewnetrzny jest plaszczem tocznym, a pierscien wewnetrzny utworzony jest przez czop. Mozliwe jest tez jednak wykonanie krazka tocznego jako umieszczonego na czopie oporowym lozyska slizgowego, które posiada umocowany na czopie pierscien slizgowy oraz obracajacy sie na tym pierscieniu plaszcz toczny. W obydwu przypadkach uzyskuje sie tarcie toczne pomiedzy plaszczem tocznym a kolnierzem prowa¬ dzacym, tak ze zapewnione jest szczególnie proste przytrzymywanie kola lancuchowego, a wiec i calego napedu. Ksztaltownik prowadzacy jest korzystnie laczony srubami z rama glówna przy uzyciu tulei dystansowych, tak ze w czasie montazu zawsze mozna doprowadzic do zgodnosci biezni na dolnej stronie kolnierza prowadzacego z krazkiem tocznym na czopie oporowym kola lancuchowego.Ponadto lozysko kola lancuchowego z czopem oporowym jest od strony wewnetrznej przyk¬ ryte pokrywa lozyska, a do pokrywy lozyska przymocowany jest jako przytrzymywaczco najmniej jeden siegajacy pod rowkowa prowadnice lancucha napedowego krazek toczny, przylegajacy do uksztaltowanej w postaci biezni dolnej strony prowadnicy rowkowej. Tak wiec uzyskuje sie przytrzymywanie kola lancuchowego z obu jego stron przez krazki toczne, przy czym od strony wewnetrznej prowadnica rowkowa lancucha sluzy jako opora górna dla przyporzadkowanego jej krazka i odbiera wystepujace tu i skierowane ku górze sily promieniowe.Korzystnie przewiduje sie wieksza liczbe krazków tocznych, stanowiacych przytrzymywacze, i dla obu kierunków przesuwu otacza sie je zaslonami kierunkowymi. W przypadku górnych krazków dla czopów oporowych tego rodzaju zaslony kierunkowe nie sa konieczne, poniewaz niebezpieczenstwo ewentualnego zanieczyszczenia istnieje tylko dla nisko polozonych krazków od wewnetrznej strony kola lancuchowego na skutek spadajacych tam okruchów wegla.Korzystne cechy wynalazku polegaja na tym, ze naped urzadzenia pracuje w sposób nieza¬ wodny nawet przy przenoszeniu ekstremalnie duzych mocy, poniewaz zapewniono, to, ze kolo, wzglednie kola lancuchowe nie wyskakuja juz z lancucha napedowego, lecz uzyskuje sie zawsze poprawne zazebianie. Przytrzymywanie kola lancuchowego jest zrealizowane za pomoca krazków tocznych, tak ze uzyskuje sie szczególnie lekko dzialajace oparcie kola lancuchowego. Ponadto przytrzymywanie moze byc nie tylko po zewnetrznej, lecz takze i po wewnetrznej stronie kola lancuchowego, tak ze jest zapewnione dwustronne podparcie toczne dla kola lancuchowego, korzystne zwlaszcza przy stosowaniu urzadzenia wedlug wynalazku w polozeniu pochylym.Przedmiot wynalazku uwidoczniony jest w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urzadzenie do przesuwania maszyny urabiajacej po przenosniku w widoku z przodu, fig. 2 — fragment urzadzenia z fig. 1 w widoku perspektywicznym, fig. 3 . naped wrebiarki w obszarze kola lancuchowego w przekroju pionowym, w powiekszeniu.Na figurach przedstawiono urzadzenie do przesuwania maszyny urabiajacej, która przykrywa bramowo rynne 1 przenosni, zwlaszcza lancuchowego przenosnika zgrzeblowego, wrebiarke 2 lub podobna maszyne wydobywcza, której naped 3, umieszczony od strony podsadzki, posiada co najmniej jedno, umocowane na czopie oporowym 4 i zazebiajace sie z lancuchem napedowym 5 kolo lancuchowe 6. Lancuch 5 biegnie w kierunku przenoszenia, a wiec wzdluz przenosnika, i jest umieszczony w rowkowej prowadnicy 7 glównej ramy 8, polaczonej od strony podsadzki ze sciana rynny przenosnika.Czop oporowy 4 dla kola lancuchowego 6 ma na zewnetrznym koncu krazek toczny 9. Moze on byc wiec dodatkowo wyposazony w krazek toczny lub sam byc uksztaltowany jako krazek toczny. Glówna rama 8 ma ksztaltownik prowadzacy 10 z siegajacym ponad krazek toczny 9 kolnierzem prowadzacym 11 o biezni 12 na dolnej stronie, stanowiacym dla krazka tocznego 9 górna opore dla oparcia promieniowego. Kolnierz prowadzacy 11 przenosi wiec wystepujace na kole lancuchowym 8 i skierowane ku górze sily promieniowe. Krazek toczny 9 moze byc wykonany jako umieszczone na czopie oporowym 4 i uszczelnione lozysko toczne, którego pierscien zewnetr¬ zny jest plaszczem tocznym, a pierscien wewnetrzny tworzony jest przez czop.128 737 3 Przedstawiono przyklad wykonania, w którym krazek toczny 9 wykonany jest jako umie¬ szczone na czopie oporowym 4 i uszczelnione lozysko slizgowe, które posiada umocowany na czopie oporowym 4 pierscien slizgowy 13 oraz obracajacy sie na tym pierscieniu slizgowym 13 plaszcz toczny 14. Ksztaltownik prowadzacy 10 jest polaczony z glówna rama 8 srubami, przy zastosowaniu tulei dystansowych 15. Lozysko kola lancuchowego z czopem oporowym 4 przykryte jest od strony wewnetrznej pokrywa 16. Do pokrywy 16 przymocowany jest przytrzymywacz w postaci co najmniej jednego siegajacego pod rowkowa prowadnice 7 lancucha napedowego 5 krazka tocznego 17, który przylega do uksztaltowanej jako bieznia 18 dolnej strony prowadnicy 7.Rowkowa prowadnica 7 sluzy wiec tez jako górna opora dla przyporzadkowanego wewnetrznego krazka tocznego 17 i odbiera wystepujace tu i skierowane ku górze sily promieniowe. Przewiduje sie w regularnych odstepach pare krazków prowadzacych. Stanowiace przytrzymywacze krazki toczne 17 sa dla obu kierunków przesuwu otoczone wzglednie osloniete zaslonami kierunkowymi 19.Zgodnie z korzystnym przykladem wykonania wynalazku przewiduje sie, ze ksztaltownik prowadzacy 10 ma siegajacy pod krazek toczny 9 kolnierz podporowy 20. Przy zastosowaniu tego kolnierza 20 mozna zrezygnowac z przyporzadkowanego zawsze kolu lancuchowemu 6 kola podporowego 21 napedu. Przy odpowiedniej glebokosci zazebienia kola lancuchowego 6 krazek toczny 9 lezy teraz inaczej na kolnierzu podporowym 20 i toczy sie po nim, o ile przy pracujacym napedzie nie wystapia skierowane ku górze sily promieniowe.Zastrzezenia patentowe 1. Urzadzenie do przesuwania maszyny urabiajacej po przenosniku, gdzie rynna przenosnika zgrzeblowego przykrywana jest bramowo przez wrebiarke lub podobna maszyne wydobywcza, której naped, umieszczony od strony podsadzki, posiada co najmniej jedno umocowane na czopie oporowym i zazebiajace sie z lancuchowym napedem kolo lancuchowe, przy czym lancuch nape¬ dowy biegnie w kierunku przenoszenia i umieszczony jest w rowkowej prowadnicy glównej ramy, polaczonej od strony podsadzki ze sciana rynny przenosnika, znamienne tym, ze czop oporowy (4) kola lancuchowego (6) ma na zewnetrznym koncu krazek toczny (9), a glówna rama (8) ma ksztaltownik prowadzacy (10) z siegajacym nad krazek (9) kolnierzem prowadzacym (11) z bieznia (12) na dolnej stronie, stanowiacym dla krazka tocznego (9) górna opore dla oparcia promieniowego. 2. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze krazek toczny (9) wykonany jest jako umieszczone na czopie oporowym (4)lozysko toczne, którego pierscien zewnetrzny stanowi plaszcz toczny, a pierscien wewnetrzny jest utworzony przez czop. 3. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze krazek toczny (9) wykonany jest jako umieszczone na czopie oporowym (4) lozysko slizgowe, które ma zamocowany na czopie (4) pierscien slizgowy (13) oraz obracajacy sie na pierscieniu slizgowym (13) plaszcz toczny(14). 4. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze ksztaltownik prowadzacy (10) polaczony jest srubowo z glówna rama (8) za pomoca tulei dystansowych (15). 5. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze lozysko kola lancuchowego z czopem oporowym (4) zakryte jest od strony wewnetrznej pokrywa lozyska (16), a do pokrywy (16) jest zamocowany przytrzymywacz w postaci co najmniej jednego siegajacego pod rowkowa prowad¬ nice (7) lancucha napedowego (5) krazka tocznego (17), który przylega do uksztaltowanej jako bieznia (18) dolnej strony prowadnicy (7). 6. Urzadzenie wedlug zastrz. 5, znamienne tym, ze stanowiace przytrzymywacze krazki toczne (17) otoczone sa zaslonami kierunkowymi (19) dla obydwu kierunków przenoszenia. 7. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze ksztaltownik prowadzacy (10) ma kolnierz podporowy (20), siegajacy pod krazek toczny (9).128 737 Fig.1 1 \ 6V l M 11 W 2 777c<7Z£y/t^//F5/ 5 ^128 737 PL