NL9301275A - Wielvlechtinrichting voor het monteren van spaken tussen de naaf en de velg van een spaakwiel, alsmede een werkwijze voor het toepassen daarvan. - Google Patents

Description

Titel: Wielvlechtinrichting voor het monteren van spaken tussen de naaf en de velg van een spaakwiel, alsmede een werkwijze voor het toepassen daarvan.

De uitvinding heeft betrekking op een wielvlechtinrichting voor het monteren van spaken tussen een naaf en een velg en eventueel het gelijktijdig op spanning brengen van de spaken van een spaakwiel, welke inrichting is voorzien van een naafhouder voor het roteerbaar ondersteunen van de naaf, verder van instelbare ondersteuningen voor het concentrisch om de naaf ondersteunen van de velg, aandrijfmiddelen voor het doen roteren van de velg om de as van het spaakwiel, een nippeltoevoerinrichting en een verstelbare nippel-aandraaiinrichting.

Een dergelijke wielvlechtinrichting is bekend uit het Nederlandse octrooischrift 154.161. Hierbij wordt een naaf, welke vooraf is voorzien van met de hand ingebrachte, los naar beneden hangende spaken in de naafhouder geplaatst. Uit deze bundel spaken moet door een bedieningspersoon de juiste spaak worden geselecteerd en het vrije uiteinde daarvan wordt voor een nippelgat in de velg gebracht en vastgehouden totdat de wielvlechtinrichting een nippel door een nippelgat in de velg op de spaak heeft gestoken en vastgedraaid.

Het vooraf met de hand inbrengen van de spaken in een naaf kost tijd en er is verder een tussenvoorraad van met spaken uitgeruste naven nodig, welke naven tijdelijk dienen te worden opgeslagen en vervolgens getransporteerd naar de wielvlechtinrichting. Het transport van deze naven is omslachtig en het plaatsen van een naaf met spaken in de naafhouder is lastig.

De uitvinding beoogt deze bezwaren te ondervangen en een sneller werkende, deels geautomatiseerde inrichting van het boven omschreven type te verschaffen.

De wielvlechtinrichting volgens de uitvinding is daartoe gekenmerkt doordat boven de naafhouder een automatische spaak- toevoerinrichting is aangebracht, welke is uitgerust met een telkens één spaak afleverende voorraadhouder en een daarop uitgerichte spaakinbrenginrichting.

Op deze wijze kan de helft van het totaal benodigde aantal spaken automatisch van bovenaf, één voor één in de juiste gaten in de flenzen van een ingespannen naaf worden geleid. De rest van de spaken moet nog met de hand, van onderaf, in de flenzen van de naaf worden geleid, hetgeen althans in de bovenste flens gemakkelijker kan plaatsvinden doordat daarvoor het eerstvolgende open flensgat kan worden gekozen. Het produceren van een tussenvoorraad van naven, uitgerust met spaken is nu overbodig geworden, waardoor de produktiekosten worden verlaagd. Doordat er slechts een naaf, en niet een met spaken gevulde naaf in de wielvlechtinrichting wordt geplaatst, vervalt het ontwarren van de juiste spaak uit de loshangende bundel spaken. Daar slechts de juiste spaak kan worden geselecteerd en het inbrengen van de spaken in de wielvlecht-inrichting voor de helft automatisch gebeurt, kan een aanzienlijke tijdwinst worden behaald.

Bij voorkeur voert men de spaakinbrenginrichting uit met twee instelbare trechters, welke in de werkstand uitrichtbaar zijn op een gat in de onderste flens, respectievelijk op een gat in de bovenste flens van een ingespannen naaf. De spaken worden één voor één gelost uit de voorraadhouder voor de spaken, die verzwenkbaar boven de beide trechters is aangebracht. Doordat de velg na het aanbrengen van een spaak wordt verdraaid over een vast aantal nippelgaten, wordt de naaf via de reeds aangebrachte spaken eveneens over een vaste afstand geroteerd. De trechters blijven uitgericht op een volgend gat in de bovenste resp. de onderste flens.

Een bijzonder voordelige uitvoeringsvorm van de wielvlecht inrichting volgens de uitvinding wordt verkregen doordat in of onder elke trechter van de spaakinbrenginrichting richt-middelen voor het richten van een spaak op een gat in een flens van de naaf zijn aangebracht. Deze richtmiddelen zijn zodanig uitgevoerd dat de kop van een spaak een richtmiddel ongehinderd kan passeren.

Teneinde het uitrichten van de spaken ten opzichte van het nippelgat, de nippeltoevoerinrichting en de nippel-aan-draaiinrichting te verbeteren is een verzwenkbare spaakklem aanwezig, welke in de werkstand binnen de velg direct voor een nippelgat, op één lijn met de nippel-aandraaiinrichting breng-baar is. De bedieningspersoon legt het vrije uiteinde van een in de naaf gestoken spaak in de spaakklem en het uitrichten en aanbrengen van een nippel op de spaak vindt vervolgens automatisch plaats. Volgens een voorkeursuitvoeringsvorm van de spaakklem is zowel vanaf de bovenzijde als vanaf de onderzijde een spaak in de spaakklem brengbaar. Hierdoor is de af te leggen weg van het vrije uiteinde van een spaak zo kort mogelijk, zowel voor een spaak die van onderaf als voor een spaak die van bovenaf in de naaf en vervolgens in de spaakklem wordt gebracht.

Een werkwijze voor het vlechten van een spaakwiel met een wielvlechtinrichting volgens de uitvinding, waarbij telkens na het uitlijnen en aandraaien van een nippel op een aangebrachte spaak, de velg automatisch over een vast aantal gaten wordt verdraaid, wordt gekenmerkt doordat: - een eerste groep spaken handmatig één voor één, van onderaf in de gaten van de onderste flens van een opgespannen naaf wordt gestoken, waarbij steeds één gat in de flens wordt overgeslagen en het vrije uiteinde van een spaak van bovenaf in de spaakklem wordt gelegd; - een tweede groep spaken automatisch één voor één wordt toegevoerd vanuit de voorraadhouder voor de spaken aan de trechter van de spaakinbrenginrichting, welke is uitgericht op een gat in de bovenste flens van een ingespannen naaf, terwijl de spaken handmatig van onderaf in de spaakklem worden gelegd; - een derde groep spaken automatisch één voor één wordt toegevoerd vanuit de voorraadhouder voor spaken aan de trechter van de spaakinbrenginrichting, welke is uitgericht op een gat in de onderste flens van een ingespannen naaf, terwijl de spaken handmatig van onderaf in de spaakklem worden gelegd; - een vierde groep spaken handmatig één voor één, van onderaf in de resterende gaten van de bovenste flens van een ingespannen naaf wordt gestoken, en het vrije uiteinde van een spaak van bovenaf in de spaakklem wordt gelegd.

Op deze wijze wordt de helft van de spaken automatisch in de naaf ingebracht, hetgeen een tijdwinst oplevert. Het bijzondere van deze volgorde van het aanbrengen van de groepen van spaken is dat de eerste en de tweede groep spaken naar het middenvlak van het spaakwiel toe worden ingesloten en na het aanbrengen ervan de spaken van deze twee groepen onderling in hoofdzaak parallel lopen en elkaar niet kruisen. Hierdoor is deze vlechtmethode mogelijk. Bij elke andere vlechtmethode moet voor het vlechten kan beginnen eerst de naaf (gedeeltelijk) worden voorzien van spaken. Een nevenvoordeel is dat de spaakspanning van de elkaar kruisende spaken in de bovenflens resp. van de spaken in de onderflens nauwelijks verschillen. Het gerede spaakwiel is hierdoor al bijna gericht c.q. uitgebalanceerd.

Een verbetering van de hierboven beschreven werkwijze met betrekking tot de tijdwinst wordt nog bereikt indien: - de spaken van de "derde" groep reeds één voor één automatisch worden toegevoerd tijdens het aandraaien van een nippel op een spaak uit de eerste groep; - na het aanbrengen van de tweede en vierde groep spaken worden de spaken van de "derde" groep, welke in de naaf langs de naafhouder naar beneden hangen, één voor één handmatig van onderen in de spaakklem gelegd.

Een uitvoeringsvorm van een wielvlechtinrichting en de werkwijze volgens de uitvinding worden aan de hand van het in de tekening weergegeven uitvoeringsvoorbeeld nader toegelicht. Hierin toont: fig. 1 een schematisch aanzicht van het belangrijkste deel van de wielvlechtinrichting, waarbij een velg en een naaf in de wielvlechtinrichting zijn aangebracht; fig. 2 een schematisch vooraanzicht van de spaakinbrenginrichting; fig. 3 een bovenaanzicht van een trechter zoals weergegeven in fig. 4; fig. 4 een aanzicht op grotere schaal van een trechter van de spaakinbrenginrichting waarbij de richtmiddelen 90° gekanteld zijn getekend ten opzichte van het vlak van tekening; en fig. 5 een schematisch vooraanzicht op grotere schaal van de belangrijkste onderdelen van de spaakklem.

In fig. 1 is het bovenste deel van een wielvlechtinrichting volgens de uitvinding schematisch weergegeven, met daarin een velg 3 in doorsnede en een naaf 6. De velg 3 wordt door een reeks ondersteuningen 8 roteerbaar vastgeklemd. Van deze ondersteuningen 8 zijn er twee getekend, één in de vorm van een geleideplaat en één in de vorm van een steunrol. De velg 3 kan door middel van een of meer aandrijfrollen 7 langs de ondersteuningen 8 worden geroteerd om de as van het spaakwiel. De naaf 6 wordt door een naafhouder 5 ondersteund en is, onder wrijving, roteerbaar om zijn as in de naafhouder 5 ingespannen. Om met de wielvlechtinrichting ook spaakwielen van een andere diameter te kunnen vlechten zijn de ondersteuningen 8 en de nippel-aandraaiinrichting 9 instelbaar op het niet weergegeven machineframe aangebracht.

De automatische toevoerinrichting 10 voor spaken 1 is uitgerust met een telkens één spaak afleverende voorraadhouder 11 en een daarop uitgerichte spaakinbrenginrichting 12. De besturing van de wielvlechtinrichting zorgt ervoor dat steeds één spaak 1 door de voorraadhouder 11 wordt losgelaten. De voorraadhouder 11 wordt vanuit een magazijn (niet weergegeven) automatisch bijgevuld.

Onder de voorraadhouder 11 is een spaakinbrenginrichting 12 aangebracht, welke de door de voorraadhouder 11 losgelaten spaak 1 opvangt en leidt naar een gat 17 in een der flenzen 15,16 van de naaf 6. Teneinde een velg 3 en een naaf 6 gemakkelijk in de wielvlechtinrichting te kunnen inbrengen en het gerede spaakwiel te kunnen uitnemen, is de spaakinbrenginrich- ting 12 verticaal verplaatsbaar uitgevoerd. De spaakinbrenginrichting 12 is uitgerust met twee trechters 13,14, welke in de werkstand uitrichtbaar zijn op een gat 17 in de onderste flens 15, resp. op een gat 17 in de bovenste flens 16 van een ingespannen naaf 6. Teneinde het uitrichten van de trechters 13,14 op de gaten 17 in de flenzen 15,16 te verbeteren kan de spaakinbrenginrichting 12 in de werkstand op de ingespannen naaf 6 worden afgesteund. De voorraadhouder 11 is in de werkstand verzwenkbaar boven de beide trechters 13,14 aangebracht. (Zie ook figuur 2). De voorraadhouder 11 wordt nadat het gewenste aantal spaken 1 uit de voorraadhouder 11 is losgelaten, van de ene trechter 13,14 boven de andere trechter 14,13 verzwenkt.

Zoals in de figuren 3 en 4 is weergegeven, is zijn of onder elke trechter 13,14 richtmiddelen 18 aangebracht. In figuur 4 zijn de richtmiddelen 18 ten opzichte van het vlak van tekening 90° gekanteld weergegeven. Door deze richtmiddelen 18 wordt een spaak 1 uitgericht op een gat 17 in een flens 15,16 van de ingespannen naaf 6, waarbij de kop van een spaak 1 een richtmiddel 18 ongehinderd kan passeren.

Om te kunnen vaststellen of het invoeren van een spaak 1 in een gat 17 van een flens 15,16 is gelukt, is onder elke trechter 13,14 een sensor 19 aangebracht (zie figuur 2), welke een spaak 1 kan detecteren. Indien er een kromme spaak 1 wordt toegevoerd aan een van de trechters 13,14 bestaat de kans dat deze onderweg blijft steken. De sensor 19 geeft in dat geval een foutsignaal en de wielvlechtinrichting is geblokkeerd totdat een bedieningspersoon de spaak door het juiste gat in de naaf heeft geholpen.

Behalve de gebruikelijke nippeltoevoerinrichting 2 en de nippel-aandraaiinrichting 9 is in fig. 1 een spaakklem 21 schematisch weergegeven. Deze spaakklem 21 is verzwenkbaar uitgevoerd om het inleggen van een velg 3 en het uitnemen van een gereed spaakwiel mogelijk te maken. De wielvlechtinrichting richt de nippel-aandraaiinrichting 9, een nippelgat 4 en de spaakklem 21 automatisch op één lijn uit. Een inrichting waarmee de nippel-aandraannrichting 9, de nippeltoevoer-inrichting 2, een nippelgat 4 en de spaakklem 21 automatisch op één lijn met een nippelgat 4 kunnen worden gebracht is op zichzelf bekend. Nadat door een bedieningspersoon een spaak 1 in de spaakklem 21 is gebracht, wordt er automatisch een nippel toegevoerd en aangedraaid op de spaak 1. Om het buigen van de spaken 1 bij het in de spaakklem 21 brengen te voorkomen, maar vooral voor het bedieningsgemak, is de spaakklem 21 zodanig geconstrueerd dat de spaak 1 zowel vanaf de bovenzijde als vanaf de onderzijde in de spaakklem 21 kan worden gebracht.

In figuur 5 is een schematisch vooraanzicht op grotere schaal van een spaakklem weergegeven. De spaakklem 21 is voorzien van een door de wielvlechtinrichting bedienbare palinrichting.

Door de pal 22 is de spaakklem 21 zelf geheel te openen. Nadat een nippel op een spaak 1 is vastgedraaid kan de spaakklem 21 van de spaak 1 worden gelost en buiten de velg 3 worden gezwenkt. De velg 3 kan vervolgens over een vast aantal gaten worden doorgezet.

Om te kunnen detecteren of er een spaak 1 in de spaakklem 21 aanwezig is, is er een sensor 24 met een sensorarm 23 aangebracht. Indien de sensorarm 23 wordt ingedrukt, wordt de spaak 1 door de klem 25 vastgegrepen doordat de aandrijfcilinder 26 wordt geactiveerd. Vervolgens wordt automatisch een nippel toegevoerd en op de ingeklemde spaak aangebracht.

De werkwijze voor het vlechten van de spaken 1 in een spaakwiel met behulp van deze wielvlechtinrichting omvat de volgende stappen. In de wielvlechtinrichting wordt een naaf 6 en een velg 3 met het ventielgat voor de nippel-aandraaiin-richting 9 aangebracht. De wielvlechtinrichting zoekt nu het eerste nippelgat 4 naast het ventielgat op en richt de nippel-aandraaiinrichting 9, de nippeltoevoerinrichting 2 en de spaakklem 21 automatisch uit op één lijn met het eerste nippelgat 4.

Vervolgens wordt: - een eerste groep spaken 1 handmatig één voor één, van onderaf in de gaten 17 van de onderste flens 15 van een ingespannen naaf 6 gestoken, waarbij steeds één gat 17 in de flens 15 wordt overgeslagen en het vrije uiteinde van een spaak 1 van boven in de spaakklem 21 wordt gelegd;

De aandrijfrollen 7 verplaatsen telkens na het automatisch toevoeren en aandraaien van een nippel op een spaak 1, de velg 3 over een vast aantal nippelgaten 4. De naaf 6 wordt daarbij door de reeds aangebrachte spaak of spaken meegenomen over een vaste afstand.

- een tweede groep spaken 1 automatisch één voor één toegevoerd vanuit de voorraadhouder 11 voor spaken 1 aan de trechter 13 van de spaakinbrenginrichting 12, welke is uitgericht op een gat 17 in de bovenste flens 16 van een ingespannen naaf 6, terwijl de spaken 1 handmatig van onderaf in de spaakklem 21 worden gelegd, waarbij de spaken van de tweede groep min of meer parallel aan de spaken van de eerste groep lopen; - een derde groep spaken 1 automatisch één voor één toegevoerd vanuit de voorraadhouder 11 voor spaken aan de trechter 14 van de spaakinbrenginrichting 12, welke is uitgericht op een gat 17 in de onderste flens 15 van een ingespannen naaf 6, terwijl de spaken 1 handmatig van onderaf in de spaakklem 21 worden gelegd; - een vierde groep spaken 1 handmatig één voor één, van onderaf in de resterende gaten 17 van de bovenste flens 16 van een ingespannen naaf 6 gestoken, en wordt het vrije uiteinde van een spaak 1 van boven in de spaakklem 21 gelegd.

Een op deze wijze vervaardigd spaakwiel is nagenoeg gericht of uitgebalanceerd, doordat de spaken 1 bij het vlechten niet worden verbogen. De lengte van de aangebrachte spaken 1 is ongeveer gelijk en daardoor ook de spanning in de spaken 1.

Een verbetering van de hierboven beschreven werkwijze voor het vlechten van de spaken 1 in een spaakwiel kan worden bereikt doordat: - de spaken van de "derde" groep reeds één voor één automatisch worden toegevoerd tijdens het aandraaien van een nippel op een spaak uit de eerste groep; - na het aanbrengen van de tweede en vierde groep spaken worden de spaken van de "derde" groep, welke in de naaf langs de naafhouder naar beneden hangen, één voor één handmatig van onderen in de spaakklem gelegd.

Hierdoor kan het vlechten van de spaken in een spaakwiel nog sneller geschieden.

Claims (10)

1. Wielvlechtinrichting voor het monteren van spaken tussen een naaf en een velg en eventueel het gelijktijdig op spanning brengen van de spaken van een spaakwiel, welke inrichting is voorzien van een naafhouder voor het roteerbaar ondersteunen van de naaf, verder van instelbare ondersteuningen voor het concentrisch om de naaf ondersteunen van de velg, aandrijfmid-delen voor het doen roteren van de velg om de as van het spaakwiel, een nippeltoevoerinrichting en een verstelbare nip-pel-aandraaiinrichting, met het kenmerk, dat boven de naafhouder (5) een automatische spaak-toevoerinrichting (10) is aangebracht, welke is uitgerust met een telkens één spaak (1) afleverende voorraadhouder (11) en een daarop uitgerichte spaakinbrenginrichting (12).

2. Wielvlechtinrichting volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de spaakinbrenginrichting (12) is uitgerust met twee instelbare trechters (13,14), welke in de werkstand uitricht-baar zijn op een gat (17) in de onderste (15), respectievelijk in de bovenste flens (16) van een ingespannen naaf (6).

3. Wielvlechtinrichting volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat in of onder elke trechter (13,14) van de spaakinbrenginrichting (12) richtmiddelen (18) zijn aangebracht voor het richten van een spaak (1) op een gat (17) in een flens (15,16) van de ingespannen naaf (6), waarbij de kop van de spaak (1) dit richtmiddel ongehinderd kan passeren.

4. Wielvlechtinrichting volgens een van de conclusies 1-3, met het kenmerk, dat onder elke trechter (13,14) van de spaakinbrenginrichting (12) een sensor (19) is aangebracht.

5. Wielvlechtinrichting volgens een van de conclusies 1-4, met het kenmerk, dat de spaakinbrenginrichting (12) in hoogte verstelbaar is en in de werkstand op de bovenzijde van een ingespannen naaf (6) is afgesteund.

6. Wielvlechtinrichting volgens een van de conclusies 1-5, met het kenmerk, dat een naaf (6) in de naafhouder (5) inspan-baar en onder wrijving roteerbaar is.

7. Wielvlechtinrichting volgens een van de conclusies 1-6, met het kenmerk, dat een verzwenkbare spaakklem (21) aanwezig is, welke in de werkstand binnen de velg (3), direct voor een nippelgat (4), op één lijn met de nippel-aandraaiinrichting (7) brengbaar is.

8. Wielvlechtinrichting volgens conclusie 7, met het kenmerk, dat een spaak (1) zowel vanaf de bovenzijde als vanaf de onderzijde in de spaakklem (21) brengbaar is.

9. Werkwijze voor het vlechten van een spaakwiel met een wielvlechtinrichting volgens een der conclusies 1-8, waarbij telkens na het uitlijnen en aandraaien van een nippel op een aangebrachte spaak de velg automatisch over een vast aantal gaten wordt verdraaid, met het kenmerk, dat - een eerste groep spaken (1) handmatig één voor één, van onderaf in de gaten (17) van de onderste flens (15) van een ingespannen naaf (6) wordt gestoken, waarbij steeds één gat (17) in de flens (15) wordt overgeslagen en het vrije uiteinde van een spaak (1) van bovenaf in de spaakklem (21) wordt gelegd; - een tweede groep spaken (1) automatisch één voor één vanuit de voorraadhouder (11) voor spaken (1) wordt toegevoerd aan de trechter (13) van de spaakinbrenginrichting (12), welke is uitgericht op een gat (17) in de bovenste flens (16) van een ingespannen naaf (6), terwijl de spaken (1) handmatig van onderaf in de spaakklem (21) worden gelegd, waarbij de spaken van de tweede groep min of meer parallel aan de spaken van de eerste groep lopen; - een derde groep spaken (1) automatisch één voor één wordt toegevoerd vanuit de voorraadhouder (11) voor spaken aan de trechter (14) van de spaakinbrenginrichting (12), welke is uitgericht op een gat (17) in de onderste flens (15) van een ingespannen naaf (6), terwijl de spaken (1) handmatig van onderaf in de spaakklem (21) worden gelegd; - een vierde groep spaken (1) handmatig één voor één, van onderaf in de resterende gaten (17) van de bovenste flens (16) van een ingespannen naaf (6) wordt gestoken, en het vrije uiteinde van een spaak (1) van bovenaf in de spaakklem (21) wordt gelegd.

10. Werkwijze voor het vlechten van een spaakwiel met een wielvlechtinrichting volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat: - de spaken van de "derde" groep reeds één voor één automatisch worden toegevoerd tijdens het aandraaien van een nippel op een spaak uit de eerste groep; - na het aanbrengen van de tweede en vierde groep spaken worden de spaken van de "derde" groep, welke in de naaf langs de naafhouder naar beneden hangen, één voor één handmatig van onderen in de spaakklem gelegd.