NL8602914A

NL8602914A - Nitroanthracyclines, werkwijze voor het bereiden daarvan en gebruik daarvan.

Info

Publication number: NL8602914A
Application number: NL8602914A
Authority: NL
Original assignee: Erba Farmitalia
Priority date: 1985-11-19
Filing date: 1986-11-17
Publication date: 1987-06-16
Also published as: PT83757A; DE3638386C2; FR2590260A1; FI864566A0; CA1296325C; ZA868700B; PT83757B; SE8604870D0; ES2002909A6; SE8604870L; GB2182926B; NZ218256A; GB8528440D0; GB2182926A; DE3638386A1; SU1553015A3; JPS62120395A; GR862719B; DK548086A; AT390618B

Description

* « ♦ VO 8424

Titel: Nitroanthracyclines, werkwijze voor het bereiden daarvan en gebruik daarvan.

De uitvinding heeft betrekking op nieuwe anthracycline glycosiden met antitumorwerkzaamheid, alsmede op werkwijzen voor het bereiden daarvan en op farmaceutische samenstellingen die ze bevatten.

De uitvinding verschaft anthracycline glycosiden met de 5 algemene formule (A') waarin R3· een waterstofatoom, een hydroxyl groep of een methoxy groep voorstelt; een van R2 en R3 een hydroxyl groep voorstelt en de ander van R2 en R3 een nitro groep voorstelt en R^ een waterstofatoom of een hydroxyl groep voorstelt, alsmede farmaceutisch aanvaardbare zouten daarvan. De uitvinding verschaft 10 ook verbindingen, welke gebruikt kunnen worden in de bereiding van de verbindingen met de formule (A1), met de algemene formule CA'1r) waarin R1, R2, R3 en R^ de bovenstaand vermelde betekenissen hebben.

Meer in het bijzonder worden de verbindingen volgen de 15 uitvinding gekarakteriseerd door de volgende substitutiepatronen, verwijzend naar formule A:

Ctruktuur Substituties: I : R1 * R4 « H; R2 * NC>2; R3 * OH; X = C0CF3

II : R1 = R4 * H; R2 = N02; R3 = OH; X = H

20 III : R1 = H; R2 * NO,; R3 = R4 = OH; X = H

IV : R1 - R3 * OH; R2 * N02; R4* Η; X = C0CF3

V : R1 = R3 * OH; R2 = N02; R4* Η; X = H

VI : R1 = R3 = R4 = OH; R2 = N02; X = H

VII : R1 » OCH3; R2 = NÖ2? R3 * OH; R4 * Η; X = COC? 2

25 VIII .· R1 * OCH3? R2 * N02; R3 * OH; R4 = Η; X = H

IX : R1 = 0CH3; R2 * N02; R3 = R4 = OH; X = H

X ; R1 = R4 * H; R2 * OH; R3 = N02 X = COC?2

* XI : R1 = R4 =,H; R2 = OH; R3 = NO? X = H

XII : RT = H; R = R = OH; R3 * N02; X = H

30 XIII : R1 = R2 = OH; R3 = NO-2; R4 = Η X = C0CF5 8 60 29 1 4 -2- r

XIV : R1 = R2 = OH; R3 = N02; R4 = Η; X = H

XV : R1 * R2 = R4 = OH; R3 - N02; X = H

XVI : R1 = 0CH3; R2 * OH; R3 = N02; R4 * Η; X = COCr,

XVII : R1 * OCH3; R2 = OH; R3 - N02>* R4 = Η; X = H

5 XVIII ; R1 * OCH3; R2 = R4 = OH; R3 = N02; X = H

Verbindingen die de voorkeur hebben, zijn de hydrochloride zouten van de verbindingen met formule (A').

De anthracycline glycosiden met formule (A') en hun farmaceutisch aanvaardbare zouten worden volgens de onderhavige 10 uitvinding bereid door condensatie van een aglycon met de algemene formule (B), waarin R·^, R^ en de bovenstaand vermelde betekenissen hebben, met l-chloro-N,0-di(trifluoroacetyl)daunosamine met formele (C), waarbij een diastereomeer mengsel wordt gevormd van 7(S), 9 (S) en 7 (R), 9(R) anthracyline glycosiden met de formule (A'') waarin R1, R^ 15 en R^ de bovenstaand vermelde betekenissen hebben; verwijdering van de O-trifluoroacetyl groep; afscheiding van het 7(S), 9(S) anthracy-clineglycoside van het 7(R), 9(R) anthracycline glycoside, verwijdering van de N-trifluoroacetyl beschermende groep van het 7(s), 9(S) anthracycline glycoside, waarbij een verbinding met formule (A') wordt 20 verkregen, waarin R4 waterstof is, desgewenst omzetting van deze verbindingen met de formule (A') in een farmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan; desgewenst bromering van deze verbinding met formule (A') of een farmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan en hydrolyse van het aldus verkregen 14-bromo derivaat, waarbij een verbinding met de 25 formule (A') wordt gevormd, waarin R4 hydroxy voorstelt en desgewenst omzetting van de verbinding met formule (A') waarin R4 hydroxy voorstelt, in een farmaceutisch aanvaardbaar zout ervan.

Derhalve worden na verwijdering, normaal door hydrolyse, van de trifluoroacetyl beschermende groepen van het suikergedeelte, de 30 daunorubicine analoge glycosiden verkregen. De doxorubicine analoga worden bereid uit de corresponderende daunorubicine analoga via 14-bromoderivaten volgens de methode die in het Amerikaanse octrooischrift 3.803.124 is beschreven.

De hierin beschreven werkwijze voor het bereiden van de nieuwe 35 anthracyclines is gebaseerd op een direkte nitrering van ring B van anthracycline tussenprodukten, welke gekarakteriseerd zijn door een hydroxyl groep op de para-positie ten opzichte van het reaktiecentrum.

8602914 - * -3-

De introduktie van de nitro groep wordt in het algemeen uitgevoerd door gebruik te maken van trifluoroazijnzuuranhydride/ammonium nitraat reagens. De reaktie moet worden uitgevoerd in afwezigheid van zuurstof en vocht omdat de reagentia anders als oxidatiemiddel 5 werken, waardoor een aromatische hydroxyl groep kan worden geïntroduceerd in plaats van de nitrogroep, en daarna de corresponderende oxydatieprodukten (zie J.V. Crivello, J. Org.Chem. 46, 3056, 1981).

De resulterende verbinding is een aglycon met de formule (B). De aglyconen maken deel uit van de uitvinding.

10 De algemene synthese route, die gevolgd wordt voor het bereiden van de 6-nitro en 11-nitro anthracyclines met de formule (B) worden resp. in de schema's I en II op het formuleblad weergegeven.

De onderhavige benadering is gebaseerd op het gebruik als uitgangsmateriaal van (+) 4-demethoxy-6-deoxydaunomycinon 1 (R=H), 15 (3219380) en (±)6-deoxydaunomycinon 2 (R=0CH3), GB-A-2142022A) voorde 6-nitroanthracyclinonen en van (±) 4-demethoxy-ll-deoxydaunomycinon 2 (R=H), DE-A-3219380) en 11-deoxydaunomycinon 2 (R^OCHg) verkregen door zure hydrolyse van het natuurlijke antibioticum (Arcamone et al.

JACS, 102, 1462, 1980) voor de L-nitroanthracyclinonen.

20 Om de nitraatvorming van de C-7-OH en C-9-OH te vermijden, worden deze hydroxylgroepen beschermd, bijv. in de vorm vein acetaten.

Dit kan worden gerealiseerd door behandeling van 1 en T_ met azijzuur-anhydride in tegenwoordigheid van pyridine bij een temperatuur van 85-90°C waarbij alle vrije hydroxylgroepen worden geacyleerd onder 25 vorming van resp. 2 en 8, gevolgd door selektieve hydrolyse van deze aromatische triacetaten door morpholine als base te gebruiken waarbij 3 en 9 in nagenoeg kwantitatieve opbrengesten worden verkregen. Bij voorkeur wordt IN morpholine in methanol gebruikt gedurende 5 uur bij 40°C.

30 De nitrering wordt normaal uitgevoerd met een overmaat trifluoroazijnzuur anhydride/ammoniumnitraat in methyleenchloride.

De nitrering kan worden uitgevoerd bij kamertemperatuur onder een stikstofatmosfeer en onder hevig roeren. Dit kan de corresponderende nitroderivaten 4 en 10 opleveren in opbrengsten van bijv. 70%.

35 Tenslotte kan een milde basische hydrolyse met 0,1 N NaOH in tetrahydrofuran bij kamertemperatuur en onder een stikstofatmosfeer de aglyconen geven: 86029 14 -4- * '* (±)4-demethoxy-6-deoxy-6-nitrodaunomycinone 5 (R=H) (±)6-deoxy-6-nitrodaunomycinone 5_ (R=0CH3) (±)4-demethoxy-ll-deoxy-ll-nitrodaunomycinone 11 (R=H) 11-deoxy-ll-nitrodaunomycinone 11 (R=0CH3) 5 De aglycoilen kunnen desgewenst worden gezuiverd door chromato- grafie over silicagel. Een milde dealkylering met AICI3/PI1-NO2 van 5 en 11 voor R=0CH3 kan de overeenkomstige verbindingen: (±)6-deoxy-6-nitrocarminomycinon 6 11-deoxy-ll-nitrocarminomycinon 12 10 opleveren.

De aglyconen met formule (B) kunnen derhalve volgens de uitvinding worden bereid door selektieve bescherming van de C-7 en C-9 hydroxy groepen van : (±) 4-dernethoxy-6-deoxydaunomycinon, (±) 6-deoxydaunomycinon, 15 (±)4-demothoxy-ll- deoxydaunomycinon of 11-deoxydaunomycinon? nitreren van de ring B van de aldus gevormde verbinding op de paxa-positie ten opzichte van de hydroxy substituent aan ring B; verwijderen van de C-7 en C-9 hydroxy beschermende groepen waarbij een aglycon met formule (B) wordt verkregen, waarin R1 waterstof 20 of methoxy voorstelt; en desgewenst omzetten van het aglycon met formule (B) waarin R1 methoxy voorstelt, in een aglycon met formule (B) waarin R1 hydroxy voorstelt.

De corresponderende glycosiden worden bereid door koppeling van 5 (R = H, 0CH3), 6, 11(R=H , 0CH3) en 12 met het l-chloro-N,0-25 di(trifluoracetyl)daunosamine, bij voorkeur in tegenwoordigheid van zilver trifluoromethaansulfonaat in watervrij methyleen dichloride onder een stikstof atmosfeer. Dit geeft na hydrolyse van de 0-tri-fluoroacetyl groep door behandeling met methanol de a-glycosiden I, IV, VII, X, XIII, XVI als een mengsel van diastereoisomeren 30 7 (S) : 9 (S) en 7 (R) : 9<R) .

Na afscheiding bijv. door chromatografie over silica gel, worden de 7(S)s9(S) glycosiden onderworpen aan een milde basische hydrolyse, om de N-trifluoroacetyl groep te verwijderen, waarbij de overeenkomstige daunorubicine analoga met de formules II, V, VIII, 35 XI, XIV, XVII worden verkregen. Deze kunnen in de vorm van hun hydrochloriden worden geïsoleerd door behandeling met waterstofchloride in methanol en desgewenst worden omgezet in de corresponderende 8 60 29 1 4 -5- doxorubicine analoga met de formules III, XI, IX, XII, XV, XVIII, via 14-bromering en behandeling met waterig natrium formiaat volgens de in het Amerikaanse octrooischrift 3.803.124 beschreven methode.

De doxorubicine analoga kunnen in de vorm van hun hydrochloriden S worden geïsoleerd als bovenstaand is uiteengezet.

De uitvinding wordt aan de hand van de volgende voorbeelden nader toegelicht.

Voorbeeld 1: (±) 4-demethoxy-6-deoxy-6-nitrodaunomycinon 5 (R»H) 10 a) Bereiding van het tussenprodukt 2 (R=H)

Produkt 1 (1,7 g, 4,8 mM) werd onder roeren bij 90°C verwarmd met 25 ml azijnzuuranhydride en 25 ml pyridine. Na 2 uur werd het reaktiemengsel in ijs/water uitgegoten en liet men het gedurende 30 minuten onder roeren staan. Het vaste materiaal werd gefiltreerd,

15 gewassen met Η£θ en gekristalliseerd uit methanol. Men verkreeg 2 (2,19 g, opbrengst 94%). m.p. 225-226°C

IR (KBr): 1770 (aromatische ester), 1740 (alifatische ester), 1720 (alifatisch keton), 1675 (aromatische keton), 1590 (Ar) cm"1. UV(MeOH) λ max :210, 258, 334 nm.

20 FD-MS : m/z 478 (100,M+).

PMR (200 MHz, CDCI3), inter alia: δ 2.11, (2.01 (s, 6H, OCOCH3), 2.22 (s,3H,COCH3), 2.52 (s, 3H,Ar-OCOCH3), 2.4-3.3 (m, 4H) , 6.17(breed, 1H, 7-H), 7.7-8.25 (m, 5H). b) Bereiding van tussenprodukt 3 (R=H) 25 Produkt 2 (2,1 g, 4,5 mM) werd opgelost in 220 ml methanol en 110 ml dichloromethaan. Een oplossing van 1 N morpholine in methanol (18 ml, 4 equivalenten) werd toegevoegd en de oplosing liet met gedurende 5 uur bij 40°C staan. Na neutralisatie met waterig NHC1 werd het oplosmiddel onder verminderde druk verwijderd en 30 werd het residu gekristalliseerd uit methanol. Men verkreeg ,3 (1,7 g, opbrengst 90%). m.p. 265°C (ontl.) IR (KBr):3440 (phenolisch OH), 1745, 1720, 1670/(non-chelaat chinon), 1630 (chelaat chinon), 1590 cm"1.

FD-MS: m/z 436 (M+*).

35 UV en zichtbaar licht spectra (MeOH) λ max:204,226,258,336,386, 404 nm.

8 6029 1 4 t · -6- PMR (200 MHz, CDC13J, inter alia: δ 2.09, 2.04 (s, 6H, OCOCH3), 2.25 (s, 3H, COCH3), 2.54-3.40 (m, 4H), 6.19 (dd, J = 3.1, 5.6 Hz, 1H, 7-H), 7.77-8.35 (m, 5H), 13.11 (s, 1H, 11-OH).

c) Bereiding van het tussenprodukt 4 (R=H) . Aan een mengsel van _3 (1,6 g, 5 3,66 mM) + NH4NO3 (1,6 g, 20 mM) + (CF3CO) 20 (18 ml) werd 300 ml watervrij CH2CI2 onder een stikstofatmosfeer en hevig roeren bij kamertemperatuur toegevoegd. Na 90 minuten werd 3 liter methanol toegevoegd: er werd een geel neerslag verkregen dat werd gefiltreerd, werd gewassen met vers methanol en met ethyl ether. Na drogen werd het produkt 4 (1,23 g, 10 opbrengst 70%) verkregen, m.p. 263-264°C.

IR (KBr):3470,1745, 1720, 1675, 1635, 1585, 1540 (Ar-N02) cm"1 FD-MS: m/z 481 (M+*).

UV en zichtbaar licht spectra (MeOH) λ max; 216, 260,338, 400 nm.

15 PMR (200 MHz, CDC13) , inter alia: δ 2.04, 2.00 (*, 6H,' OCOCH3) , 2.24 (s, 3H, COCH3), 2.43-3.51 (a,.4H) , 6.22 (dd, J«2.3, 5.4 Hz, 1H, 7-H), 7.8 - 8.4 (m, 4H), 13.59 (s, 1H, 11-OH).

d) Produkt 4 (1,1 g, 2,3 mM) werd opgelost in 220 ml THF. Bij kamertemperatuur werd onder stikstofatmosfeer en roeren 0,1 N NaOH (220 ml) 20 toegevoegd. Na een uur werd de oplossing met N HCl ingesteld op een pH van ongeveer 7 en het oplosmiddel werd onder verminderde druk verwijderd.

Het residu werd opgelost met CH2CI2, de oplossing werd gewassen met H2O totdat een neutrale pH was beteilr. Gedroogd bove Na2SÜ4 en het oplosmiddel werd verdampt. Na silica gel kolom chromatografie werd 25 produkt 5 (0,77 g, opbrengst 90%). m.p. 233-234°C (ontl.) IR (KBr): 3570,3470,1710,1680,1630,1585,1535 cm"1.

FD-MS: m/z 398 (MH+), 397 (M+·).

UV en zichtbaar licht spectra (MeOH) λ max: 216,260,341,384,401 nm 30 PMR (200 mt, axi3), inter alia: 4 2.23-3.22 (m, 4H), 2.41 (s, 3H, CXH3), 4.02 (d, J*8.4 Hz, 1H, 7-CH), 4.67 (s, 1H, 9j»), 5.02 (ddd, J*2.3, 4.3, 8.4Hz, 1H, 7-H),-7.8-8.4 (m, 4H), 13.51 (*, IH7II-CH).

Voorbeeld 2: 4-demethoxy-ll-deoxy-ll-nitrodaunomycinon 11 (R=H) a) Bereiding van tussenprodukt 8 (R=H) 35 Produkt 7 (0,7 g, 2mM) werd bij kamertemperatuur geroerd met 10 ml azijnzuur anhydride en 10 ml. pyridine. Na 24 uur werd het reaktie- 8602914 ♦ ' é -7- mengsel opgewerkt op de wijze zoals beschreven in voorbeeld IA.

Men verkreeg £ (0,88 g, opbrengst 93%). m.p. 22Q-222°C, ZR (KBr): 1780, 1730, 1720, 1675, 1590 cm"1 UV (MeOH) λ max: 210, 258, 334 nm.

5 FD-MS: n/z 479 (HH+) , 478 (Μ**).

PHR (200 MHz, CDC13, T « 40*C), inter alia: 6 .2.03 (s, 6H, OCOCHg), 2.23 (s, 3H, COCHj), 2.44 (s, 3H, Ar-OCOCHj), 2.44-3.39 (b, 4H) , 6.46 (breed), 1H, ?-H) , 7.75-8.3 {m, 5H) .

b) Bereiding van tussenprodukt 9 (R»H) 10 Produkt 8 (0,83 g, 1,74 mM) werd op dezelfde wijze behandeld als in voorbeeld lb is beschreven. Men verkreeg 9 (0,67 g, opbrengts 88%). m.p.244eC, IR (KBr); 3430, 1730, 1665, 1640, 1590 cm"1.

UV en zichtbaar licht spectra (MeOH) λ max: 208,226,254,334,384,402 nm.

FD-MS: a/z 436 (M+*).

15 PMR (200 MHz, CDCl^) inter alia: 6 2.04 (s, 6H, OCOCHj), 2.24 (s, 3H, COCH3), 2.40-3.30 (m, 4H), 6.47 (dd, J*2.0, 5.5 Hz, 1H, 7-H), 7.8-8.3 (m, 5H), 13.06 (s, 1H, 6-OH).

c) Bereiding van tussenprodukt 10 (RaH)

Produkt 9 (0,62 g, 1,42 mM) werd behandeld met NH4NO3 (0,57 g, 7,1 mM).

20 (CF3CO)2O (4 ml) in 90 ml watervrij CH2CI2. Onder toepassing van dezelfde procedure als voorbeeld lc werd produkt 10 (0,5 g , opbrengst 73%) verkregen.

m.p. 272-274°C (ontl) IR(KBr): 3450, 1740, 1710, 1680, 1635, 1590, 1545 (Ar-N02)cm"1.

25 UV en zichtbaar licht spectra (MeOH) λ max: 208,254,334,400 nm.

FD-MS: m/z 481 (M+· FHR (200 Kö, GDC13) inter alia: 6 2.06, 2.04 (s, 6H, OOXH3), 2.2 (s, 3H, aXRJ' 2.42-3.03 (m, 4H), 6.50 (d3, J«1.7, 5.5 Hz, 1H, 7-H), 7.6-8.4 (m, 4H), 13.50 (s, 1H, 6-OH).

30 d) Produkt 10 (0,45 g, 0,94 mM) werd behandeld met 0,1N NaOH zoals beschreven in voorbeeld ld, waarbij produkt 11 werd verkregen (0,34 g, 91% opbrengst).

m.p. 231-233°C IR(KBr):3550,1710,1675,1630,1540 cm"1.

UV en zichtbaar licht spectra (MeOH) λ max:210,214,218,250,326,336, 35 400 nm. FD-MS: m/z 397 (M*·).

HRMS berekend 030^^03 : 397.0798. (gevonden: 397.0808).

8602914 ' -8- Γ ί .

PMR (200 MHz, COC 1 3) inter alia: $ 2.18-3.1 (m, 4H) , 2.3£ (S, 3H, COCH3), 3.85 (d, J=6.2 Hz, 1H, 7-OH), 4.55 (s, 1H, 9-OH), 5.36 (ddd, «1*1.8, 4.8, 6.2 Hz, 1H, 7-H) , 7.8-8.4 (m, 4K), 13.7 (s, 1K, 6-OH).

5 Aan een gekoelde oplossing (15°C) van het racemische 4-demethoxy- 6-deoxy-6-nitrodaunomycinon 5 (R=H) (0,7 g, 1,76 mM) in 140 ml watervrij methyleen chloride, werden tegelijkertijd en snel onder hevig roeren en doorborrelen van stikstof l-chloro-N,0-di(trifluoroacetyl) daunosamine (1,88 g, 5,28 mM) (bereid volgens de procedure van Cancer Chemotherapie 10 Reports deel 3, Vol, 6, no. 2, blz 123) in 40 ml watervrij CH2C12 en zilvertrifluoromethaan sulfonaat (1,4 g, 5,28 mM) in 40 ml watervrije diethyl ether toegevoegd. Na 20 minuten werd een verzadigde waterige NaHCC>3 oplossing (100 ml) toegevoegd en lieten het mengsel gedurende 10 minuten onder roeren staan. Het mengsel werd gefiltreerd over 15 celiet, de organische laag werd afgescheiden, gewassen met water, gedroogd boven Na2S04 en de oplosmiddel werd onder verminderde druk verwijderd.

Het gele materiaal werd opgelost met 300 ml methanol en men liet de verkregen oplossing gedurende een nacht bij kamertemperatuur 20 staan om de O-trifluoroacetylgroep te verwijderen. Het residu dat door verdamping van het oplosmiddel werd verkregen werd chromatografisch behandeld op silicagel. Men verkreeg de α - glycosiden 7(S):9(S) (0,43 g,opbrengst 39%) en 7(R) :9(R) (0,43 g, opbrengs t 39%).

7 (S) :9(S) ; 25 m.p. 245-246°C.

IR(KBr): 3470,3450,1720,1700, (N-trifluoroacetyl), 1680, 1635, 1590, 1535 cm"1.

FD-MS: m/z 623 (MH+).

UV en zichtbaar licht spectra (MeOH) λ max:208,260,341,384,401 nm 30 [α]£5* * *337 (c » 0.05541 in MeOH).

CD (MeOH): Δε 226 nm * ♦ 19.31, Δε 270 nm * -9.94, Δε 292 nar, * +5.67, Δε 340 nm * +7.68.

PMR (200 MHz,CDC13) ï * 1.24 (d, J*6.8 Hz, 3H, S'-CHg), 1.82 (td, J*4.1, 12.4, 12.4 Hz, 1H, 2'^-H), 1.94 (d, J*8.2 Kz, 1H, 35 4 *-OH), 1.95 (dd, J*5.0, 12.4 Hz, 1H, 2'eg-H), 2.15 (dd,‘J«4.3, 15.1 Hz, 1H, 8^-H) , 2.34 (s, 3H, COCH3) , 2.48 (ddc, J = 1.5, 2.3 15.1 Hz, 1K, 8 -H) , 3.10 (d,· J*18.7 Hz, 1H, 10 -H), 3.27 (dd, eg e* 8602914 ί % -9- J*1.8, 18.7 Hz, 1H, 1C -K), 3.65 (dd, J*2.7, 8.2 Kz, IK, 4·-Η)

cC

4.1-4.3 (n, 1K, 3 *-H), 4.30 (q, J* 6.8 Hz, IK, 5'-H), 5.GO (d, J*4.1 Hz, 1K, 1*-H), 5.11 (dd, J*2.3, 4.3 Kz, 1H, 7-K) , 6.61 (d, J*8.0 Hz, 1H, NHCOCF3), 7.8-7.9 (a, 2H, 2-H, 3-H), 8.2-8.4 5 On, 2H, 1-H, 4-H), 13.55 (s, 1H, 11-OH) 7 (R) : 9 (R)

B.p. 145-146“C

FD-MS: m/z 623 (10, MH*); 57g (100) CD (HeOH) .· Δε 226 η» * -10.9, Δε 271 run * + 7.26, Δε 251 ran * ίο -0.27, Δε 300 ran * * 0.56, Δε 340 ran * -5.1 -293 (c * 0.0635 in MeOH) PMR (200 MHz, CDC13), inter alia: 6 5.14 (t, J * 3J0 H2, 1H, 7-H), 5.27 (m, 1H, 1*-H).

Voorbeeld 4 15 Bereiding van 4-demethoxy-6-deoxy-6-nitrodaunorubicine hydrochloride (II)

Men loste 4-demethoxy-6-deoxy-6-nitro-N-trifluoroacetyldaunorubicine (I) (0,130 g, 0,2 mM) op in 6 ml aceton. Bij 0°C en een stikstofatmos-feer werd onder roeren 60 ml 0,1 N NaOH toegevoegd. Na 2 uur werd het aceton verwijderd onder verminderde druk en werd de pH met 0,1 N HC1 20 ingesteld op 4,5..

De waterige oplossing werd geëxtraheerd met CH2CI2, ingesteld op een pH van ongeveer 6,5-7,0 met behulp van 0,1 N NaOH en geëxtraheerd met CH2CI2. De organische laag werd gewassen met H2O, gedroogd boven Na2S04 en het oplosmiddel werd verdampt. Het residu werd opgelost 25 met 5 ml methanol, aangezuurd met een paar druppels MeOH/HCl oplossing en het hydrochloride werd neergeslagen door toevoeging vein diethylether en n-hexaan. Het vaste materiaal werd gefiltreerd, gewassen met diethylether totdat een neutrale pH was bereikt en gedroogd. Men verkreeg (II) (0,080 g, opbrengst 68%). m.p. 173°C (ontl.) 30 IR (KBr): 3400,1710,1675,1630,1590,1540 cm"1 FD-MS: m/z 527 (MH+)

Voorbeeld 5

Bereiding van 4-demethoxy-ll-deoxy-ll-nitro-N-trifluoroacetyl dauno-rubicine (X).

35 Het racemische aglycon 11 (R=H) (0,290 g, 0,73 mM) werd op de in voorbeeld 3 beschreven wijze omgezet in het corresponderende glycoside. Na chromatografische scheiding werden produkt 8602914 % ~ -10- m.p. 237-240°C (ontl.) IR (KBr):3500,3400,1720, 1675,1640,1540 cm"1 FD-MS: m/z 579 (M+* -COCH3) UV en zichtbaar licht spectra (MeOH) λ max: 207,259,335,400 nm.

5 CD (MeOH): Δ ε 221 nm * +11.1, Δε 250 nm * +4.0, Δε 289 nm = -5.1, Δε 330 nm = +3.1, Δε 400 nm = +1.0.

♦ 22 (c · 0.0623 in MeOH) PMR (200 MHZ, CDClj): δ 1.30 (d, J * 6.5 Hz, 3H, δ'-ΟΗ.), l. 86 (td, J*4.0, 13.0, 13.0 Hz, 1H, 2’4χ-Η), 2.03 (dd, J= 10 4.4, 13.0Hz, 1H, 2‘eq-H), 2.13 (dd, J*4.3, 14.9 Hz, 1K, 8 -H) , 2.36 (ddd, J-1.6, 2.2, 14.9 Hz, 1H, 8 -H), 2.37 (*, 3H, COCH3), 2.89 (dd, J*1.6, 18.2 Hz, 1H, 10eq-H), 3.12 (d, J*18.2 Hz, 1H, 10ax“H), 3.68 (dd, J*3.0, 8.0 Hz, 1H, 4 * —H), 4.15-4.30 (w, 1H, 3’-H), 4.25 (q, J*6.5 Hz, 1K, 5'-H), 15 4.30 (s, 1K, 9-OH), 5.30 (dd* J«2.2, 4.3 Hz, 1K, 7-H) , 5.47 (d, J»4.5 Hz, 1H, 1'-H) ,. 6.70 (d, J*8.0 Hz, 1H, NHCOCF^ , 7.8-7.9 (it, 2H, 2-H, 3-H) , 8.2-8.4 (in, 2H, 1-H, 4-H) , 13.72 (S, 1H, 6-OH).

7 (R) :9(R) 20 FD-MS: m/z 579 (100, M*’ - COCH3) PMR (200 MHz, CDClj), inter alia: δ 5.35 (rc, 1H, 1 * —Η) , 5.59 (dd, J*2.0, 3.5 Hz, 1H, 7-H).

Voorbeeld 6

Bereiding van 4-demethoxy-ll-deoxy-ll-nitrodaunorubicine 25 hydrochloride (XI)

Produkt x (0,090 g, 0,145 mM) werd behandeld als beschreven in voorbeeld 4. Men verkreeg XI (0,061 g, opbrengst 75%).

m. p. 212°C (ontl.) IR (KBr):3400,2900, 1710, 1670,1635, 1590, 1540 cm"1 30 FD-MS: m/z 527 (MH+).

UV en zichtbaar licht spectra (MeOH) λ max: 208,222,256,402 nm./

Voorbeeld 7 4-demethoxy-6-deoxy-6-nitrodoxorubicine (III9 Volgens de in het Amerikaanse octrooischrift 3.803.124 beschreven 35 techniek, de behandeling van 4-demethoxy-6-deoxy-6-nitrodaunorubine, 8 60 29 1 4 -11- hydrochloride (II), dat in voorbeeld 4 was verkregen,met broom en daarna met natriumformiaat, werd 4-demethoxy-6-deoxy-6-nitrodoxorubicine (XII) verkregen, dat als het hydrochloride werd geïsoleerd.

Voorbeeld 8 5 4-demethoxy-ll-deoxy-ll-nitrodoxorubicine (XII)

Volgens de in het Amerikaanse octrooischrift 3.803.124 beschreven techniek, de behandeling van 4-demethoxy-ll-deoxy-ll-nitrodoxorubicine hydrochloride (XI) dat in voorbeeld VI was verkregen, met broom en daarna met natriumformiaat, werd 4-demethoxy-ll-deoxy-ll-nitrodoxo-10 rubicine (XII) verkregen dat als het hydrochloride werd geïsoleerd.

De uitvinding verschaft ook pharmaceutische samenstellingen die een anthracycline glycoside met de formule (A') of een pharmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan omvatten, gemengd met een pharmaceutisch aanvaardbaar verdunningsmiddel of drager. Een therapeutisch werkzame 15 hoeveelheid van een verbinding met de formule (A') of zout daarvan kan worden gecombineerd met een inerte drager of verdunningsmiddel.

De verbindingen met formule (A') en hun zouten zijn bruikbaar in werkwijzen voor het behandelen van het menselijke of dierlijke lichaam, de therapie. Ze kunnen worden gebruikt als anti-tumormiddelen 20 door een therapeutisch werkzame hoeveelheid aan een patiënt toe te dienen.

Biologische aktiviteit van verbinding XI en verbinding II

De verbindingen zijn getest in vergelijking met daunorubicine (DNR) tegen HeLa en P388 cellen in vitro. De verbindingen werden 25 getest door ze in de vorm van hydrochloriden op te lossen in water.

Het in vivo effekt van de verbinding XI tegen P 388 ascitische leukemie is in tabel 1 vermeld.

De aktiviteit van de verbindingen XI en II werd getest tegen uitgezaaide Cross leukemie. De resultaten zijn in tabel 2 vermeld.

30 In dit systeem waren de twee nieuwe verbindingen bij de maximaal onderzochte dosis (22,5 mg/kg van XI, 50 g/kg van II) aktiever dan DNR bij de maximaal getolereerde dosis (10 mg/kg.) 8802914 35 -12-

Tabel 1 Effekt tegen P388 ascitische leukemie a verbinding dosis b T/C%c Toxisch d __________ dood_ DNR 2.9 152 1/10 4.4 157 5/10 verbinding XI 4 152 0/10 6 162 0/10 9 171 1/10 13,5 124 9/10 aExperimenten werden uitgevoerd in CDF^ muizen, die i.p. waren ingespoten met 10^ leukemie cellen ^behandeling i.p. op dag 1 na tumor inbrenging cMediane overlevingsduur van behandelde muizen mediane overlevings-duur van controle x 100.

^geëvalueerd op basis van autopsie bevindingen 8802914 -13-

Tabel 2 Effekt tegen Cross leukemie3·

Verbinding dosis53 T/C % Toxisch^ mg/kg dood DNR 10 158,150 0/20 15 175,225 3/20 verbinding 10 125 0/10 10 150 0/10 22,5 200 0/10 verbinding II 25 175 0/10 50 208 0/10 aExperimenten werden uitgevoerd in C3H muizen, die i.v. waren ingespoten met 2x10® leukemie cellen ^behandeling i.c. op dag 1 na tumor inbrenging cMediane overlevingsduur van behandelde muizen/mediane overlevings-duur van controle x 100 ^geëvalueerd op basis van autopsie bevindingen.

86Ö2S 1 4

Claims

1. Een anthracycline glycoside met de algemene formule (A') waarin % een waterstof atoom, een hydroxylgroep of een methoxygroep voorstelt; een van R2 en R3 een hydroxyl groep voorstelt en de andere van R2 en R3 een nitrogroep voorstelt, en R4 een waterstofatoom 5 of een hydroxylgroep voorstelt; alsmede pharmaceutisch aanvaardbare zouten daarvan.

2. Verbinidng volgens conclusie 1, die in de vorm van een hydrochloride zout verkeert.

3. Verbinding volgens conclusie 1, te weten 4-demethoxy -6-deoxy-10 6-nitrodaunorubicine hydrochloride.

4. Verbinding volgens conclusie 1, te weten 4-demethoxy-ll-deoxy- 11-nitrodaunorubicine hydrochloride .

5. Verbinding volgens conclusie 1, te weten 4-demethoxy-6-deoxy- 6-nitrodoxorubicine hydrochloride.

6. Verbinding volgens conclusie 1, te weten 4-demethoxy-ll-deoxy- 11-nit rodoxorubicine hydrochloride.

7. Werkwijze voor het bereiden van een anthracycline glycoside volgens conclusie 1 of een pharmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan, welke werkwijze omvat een condensatie van een aglycon met de algemene 20 formule (B) waarin R1, R2 en R3 zoals gedefinieerd in conclusie 1 zijn, met l-chloro-N,0-di (trifluoracetyl) daunosamine met formule (C) onder vorming an een diastereomeer mengsel van 7(S), 9 (S) en 7(R), 9(R) anthracycline glycosiden met de formule (A1') waarin R1, R2 en R3 zijn zoals gedefinieerd in conclusie 1; 25 verwijdering van de- O-trifluoroacetyl groep; een scheiding van het 7(S), 9(S) anthracycline glycoside van het 7(R), 9(R) anthracycline glycoside; een verwijdering van de N-trifluoroacetyl beschermende groep van het 7(S), 9(S) anthracycline glycoside waarbij een verbinding met de formule (A*) wordt verkregen waarin waterstof voorstelt; 30 desgewenst een omzetting van deze verbinding met formule (A') in een pharmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan; desgewenst een bromering van de verbinding met formule (A') of een pharmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan en een hydrolyse van het aldus verkregen 14-bromoderivaat onder vorming van een verbinding met formule (A‘) waarin R^ hydroxy 8602914 -15- voorstelt; en desgewenst een omzetting van de verbinding met formule (A') waarin R4 hydroxy voorstelt, in een pharmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan.

8. Werkwijze volgens 7, waarin de condensatie van het aglycon 5 met formule (B) en het 1-chloro-N,O-di(trifluoroacety1) daunosamine wordt uitgevoerd in watervrij methyleen dichloride onder een stikstofatmosfeer en een tegenwoordigheid van zilvertrifluoromethaan sulfonaat; O-trifluoroacetyl groepen worden verwijderd uit het verkregen diastereomeren mengsel door behandeling met methanol; 10 het 7 (S) , 9(S) anthracycline glycoside wordt gescheiden van het 7(R), 9(R) anthracycline glycoside door chromatografie over silica gel; de N-trifluoroacetyIgroep werd verwijderd uit het 7(S}, 9(S) anthracycline glycoside door milde basische hydrolyse; de verkregen verbinding met de formule (A') waarin R4 waterstof is, wordt geïsoleerd in de 15 vorm van zijn hydrochloride door behandeling met waterstof chloride in methanol; en desgewenst het hydrochloride wordt omgezet in de verbinding met de formule(A') waarin R4 hydroxy is, door bromering en behandeling met waterig natriumformiaat en de verbinding met formule (A') waarin R4 hydroxy is, wordt geisoleerd in de vorm 20 van zijn hydrochloride door behandeling met waterstof chloride in methanol.

9. Werkwijze voor de bereiding van een anthracycline glycoside volgens conclusie 1 of een pharmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan, welke werkwijze in hoofdzaak is zoals hiervoor beschreven in de voor- 25 beelden 3 en 4 tezamen, de voorbeelden 5 en 6 tezamen,de voorbeelden 3, 4 en 7 tezamen of de voorbeelden 5,6 en 8 tezamen.

10. Pharmaceutische samenstelling, omvattende een anthracylcine glycoside volgens conclusie 1, of een pharmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan, vermengd met een pharmaceutisch aanvaardbaar verdunnings- 30 middel of drager.

11. Anthracycline glycoside volgens conclusie 1 of een pharmaceutisch aanvaardbaar zout daarvan voor gebruik in een werkwijze voor het behandelen van het menselijk of dierlijk lichaam door chirurgie of therapie of diagnose, uitgevoerd op het menselijk of dierlijk lichaam.

12. Verbinding volgens conclusie 11, voor gebruik als een anti-tumor middel.

13. Aglycon met formule (B)zoals gedefinieerd in conclusie 7. 86029 14 -16-

14. Verbinding volgens conclusie 13, te weten(±)4-demethoxy-6-deoxy-6-nitrodaunomycinon.

15. Verbinding volgens conclusie 13, te weten(±)4-demethoxy-11-deoxy-ll-nitrodaunomycinon.

16. Werkwijze voor he bereiden van een aglycon volgens conclusie 13, welke werkwijze omvat het selektief beschermen van de C-7 en 09 hydroxy groepen van (±) 4-demethoxy-6-deoxydaunomycinon, (±) 6-deoxydaunomycinon, (±) 4-demethoxy-ll-deoxydaunomycinon of 11-deoxydaunomycinon; het nitreren van de ring B van de aldus 10 gevormde verbinding op de para-positie ten opzichte van de hydroxy substituent aan ring B; het verwijderen van de C-7 en C-9 hydroxy beschermende groepen, waarbij een aglycon met formule (B) wordt verkregen waarin R^ waterstof of methoxy voorstelt; en desgewenst het omzetten van het aglycon met formule (B) waarin 15 methoxy voorstelt in een aglycon met formule (B) waarin R-*· hydroxy voorstelt.

17. Werkwijze volgens conclusie 16, waarin (±) 4-demethoxy-6-deoxy-daunomycinon, (±) 6-deoxydaunomycinon, (±) 4-demethoxy-ll-deoxydauno-mycinon of 11-deoxydaunomycinon in reaktie wordt gebracht met 20 azijnzuuranhydride en pyridine bij 85-90°C om alle vrije hydroxyl groepen te acyleren, het aldus gevormde triacetaat selektief wordt gehydrolyseerd door IN morpholine in methanol gedurende 5 uur bij 40°C om het C-7-0H en C-9-0H diacetaat te verkrijgen; het diacetaat wordt behandeld bij kamertemperatuur onder een stikstofatmosfeer 25 en roeren met een overmaat trifluoroazijnzuuranhydride/ammonium-nitraat in methyleen chloride waarbij het overeenkomstige 6- of 11-nitroderivaat wordt verkregen;de 7- en 9- acetyl beschermende groepen van dit derivaat worden verwijderd door hydrolyse in tetrahydrofuran met 0,1 N natrium hydroxyde bij kamertemperatuur onder stikstofatmosfeer 30 waarbij het gewenste 6- of 11-nitro aglycon met formule (B) wordt verkregen waarin R^ waterstof of een methoxy groep voorstelt en desgewenst dit aglycon wordt gezuiverd door chromatografie over silica gel.

18. Werkwijze volgens conclusie 17, waarin het 6- of 11-nitroaglycon 35 met formule (B), waarin R^ een methoxy groep voorstelt, wordt onderworpen aan een milde 4-dealkylering met behulp van AICI3 in nitro-benzeen om het 6- of 11-nitroaglycon met formule (B) te verkrijgen waarin R1 een hydroxyIgroep voorstelt. 86029 1 4 ? ό -17-

19. Werkwijze voor het bereiden van een aglycon volgens conclusie 13, welke werkwijze in hoofdzaak is zoals beschreven in voorbeeld 1 of 2.

20. Verbinding met de formule (A''') waarin rI, R2, R3, R4 de 5 in conclusie 1 vermelde betekenissen hebben. 8602914