PL97427B1 - Srodek chwastobojczy - Google Patents

Description

Opis patentowy opublikowano: 15.10.1979 97427 MKP A01n9/14 Int. Cl2. A01N9/14 ——T r> :; E L K l A 1 li' ¦ | i^jy^jj^Li Twórcywynalazku: Adolf Zeidler, Adolf Fischer, Gerhard Hamprecht, Peter Schmidt Uprawniony z patentu: BASF Aktiengesellschaft, Ludwigshafen (Republika Federalna Niemiec) Srodek chwastobójczy Przedmiotem omawianego wynalazku jest srodek chwastobójczy zawierajacy jako substancje czynna nowe, wartosciowe podstawione 2,2-dwutlenki 2,l,3-benzotiadiazynoru-4.

Znane jest stosowanie 2,2-dwutlenku-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 jako srodka chwastobójczego (opis patentowy RFN nr 1542836). Jednak stosowanie go w praktyce powoduje szkody w traktowanych roslinach.

Stwierdzono, ze lepsze dzialanie chwastobójcza niz znana substancja czynna wykazuja zwiazki o wzorze ogólnym 1, w którym R! oznacza grupe izopropylowa, a R2 oznacza a) grupe formylowa, propionylowa, n-butyrylowa, walerylowa, izowalerylowa, II-rzed.-walerylowa, kapro- nylowa, l-(a-metylowalerylowa), enantylowa, grupe acylowa, zawierajaca wiecej niz 8 atomów wegla, podstawio¬ na atomami chlorowca, grupe acetoksylowa lub alkoksylowa grupe acylowa, ewentualnie podstawiona grupa chlorowcofenoksylowa i/albo alkilofenoksylowa grupe acylowa, nienasycona, ewentualnie podstawiona atomem chlorowca grupe acylowa, grupe cykloacylowa lub dwuacylowa, albo b) grupe alkoksykarbonylowa lub alkilomerkaptokarbonylowa, ewentualnie podstawiona grupami alkoksy- lowymi grupe fenoksykarbonylowa lub fenylomerkaptokarbonylowa, ewentualnie podstawiona atomem chlorow¬ ca grupe benzylomerkaptokarbonylowa, albo c) ewentualnie podstawiona grupami alkoksylowymi grupe dwualkilokarbamylowa, grupe dwualkilotiokar- bamylowa lub grupe N-fenylo-N\N'-dwualkiloformamidynylowa, albo d) grupe alkilosulfonylowa lub ewentualnie podstawiona atomami chlorowca, grupami nitrowymi lub alkilowymi grupe arylosulfonylowa, albo e) grupe mono- lub dwualkilosulfamylowa, albo f) grupe N-alkilobenzimidylowa, albo g) grupe 0,0-dwualkilofosforotionianowa lub 0,0-dwualkilofosforanowa, albo h) ewentualnie podstawiona atomem chlorowca grupe alkilosulfenylowa, albo i) podstawiona grupami nitrowymi grupe fenyIowa.

Symbol R2 moze oznaczac miedzy innymi grupe, taka jak formylowa, propionylowa, n-butyrylowa, walerylowa, izowalerylowa, II-rzed.-walerylowa, kapronylowa, a-metylowaleryIowa, enantylowa, pelargonyIowa, kaprynylowa, undekanoilowa, dodekanoilowa, tridekanoilowa, tetradekanoilowa, pentadekanoilowa, palmitoilo-2 97 427 wa,acetoksyueetylowa,chl©roaeelylowa wa, a-chlorobutyrylowa, a-chlorowukrylowu, a-chlorokapronylowa, jENhlomproplonylowa,Y^romobutyrytowa, akryloilowa, buten-2-ollowa-l, penten»3»ollowa»l, tmtoksyacgtyk)wa,^nictoksypfopionylowa,7«fnet0ksybutyry- Iowa, cyklopentanollowa, eykloheksanoilowa, benzollowa, cniuftollowa, o-, m- i p-bromobcnzoilowa, o*, m- ! p-nitrobcnzollowa, fenoksyacetylowa, p-chlofolenoksyacetylowa, 2,4-dwuchlorofenokiyacetyIowa, 2,4,5-trójchlorofenoksyacetylowa, 2-metylo-4*clilof0fenoksyacetylowa, 2,4-dwuchlorofenoksy-a-propionylowa, oksalilowa, malonylowa, sukcynilowa, glutarylowa, adipoilowa, dekandicilowa-1,10, a-broirobutyrylowa, meto- ksykarbonylowa, etoksykarbonylowa, propoksykarbonylowa, izopropoksykarbonylowa, butoksykarbonylowa, Ill-rzed.butoksykarbonylowa, izobutoksykarbonylowa, II-rzed.-butoksykarbonylowa, n-pentyloksykarbonylowa, pentyl-3-oksykarbonylowa, cyklopentyloksykarbonylowa, n-heksyloksykarbonylowa, cykloheksyloksykarbony- lowa, n-heptyloksykarbonylowa, n-oktyloksykarbonylowa, n-nonyloksykarbonylowa, n-decyloksykarbonylowa, ^^yf^^r^^pYj^t^^ dodecyloksykarbonylowa, tridecyloksykarbonylowa, tetradecyloksykarbonylowa, pentadecyloksykaJblnylowa, heksadecyloksykarbonylowa, o-metoksyfenoksykarbonylowa, metylomerkaptokar- Jbonylowa, etylomlrkaptokarbonylowa, n-propylomerkaptokarbonylowa, izopropylomerkaptokarbonylowa, in-butylomerkaptojclrbonylowa, p-chlorobenzylomerkaptokarbonylowa, fenylomerkaptokarbonylowa, p-meto- ^4wfe^Q3Qafe^£tt)^arbonylowa, dwumetylokarbamylowa, dwuetylokarbamylowa, dwu-n-propylokarbamylowa, dwuizopropylokarbamylowa, dwu-n-^utylokarbamylowa, dwu-II-rzed.-butylokarbamylowa, N-metylo-W-propo- ksymetylokarbamylowa, piperydynoilowa-1, szesciowodoro-1 '-azepinoilowa-1, dwumetylotiokarbamylowa, dwu- etylotiokarbamylowa, dwu-n-propylotiokarbamylowa, dwuizopropylotiokarbamylowa, N4enylo-N,N-dwumetylo- formamidynylowa, metylosulfonylowa, etylosulfonylowa, n-propylosulfonylowa, izopropylosulfonylowa, n-buty- losulfonylowa, izobutylosulfonylowa, II-rzed.-butylosulfonylowa, n-pentylosulfonylowa, benzenosulfonylowa, p-toluenosulfonylowa, o-, m- i p-bromobenzenosulfonylowa, o-, m- i p-nitrobenzenosulfonylowa, /3-naftalenosul- fonylowa, dwumetylosulfamylowa, dwuetylosulfamylowa, dwu-n-propylosulfamylowa, metyloaminosulfonylo- wa, etyloaminosulfonylowa, n-propyloaminosulfonylowa, izopropyloaminosulfonylowa, n-butyloaminosulfonylo- wa, N-metylobenzimidylowa, N-etylobenzimidylowa, N-propylobenzimidyiowa, 0,0-dwumetylofosforotioniano- wa, 0,0-dwuetylofosforotionianowa, O,0-dwu-n-propylofosforotionianowa, 0,0-dwumetylofosforanowa, 0,0-dwu- etylofosforanowa, grupa nadchlorometylotio i grupa 2,4,6-trójnitrofenylowa.

Wytwarzanie zwiazków o wzorze ogólnym 1, w którym R2 oznacza podstawiona grupe acylowa lub aroilowa, prowadzi sie na przyklad wedlug schematu 1 droga reakcji 2,2-dwutlenku 3-izopropylo-2,l,3-benzotia- diazynonu-4 w postaci soli z metalem alkalicznym lub metalem ziem alkalicznych, albo soli amonowej o wzorze ogólnym 3 z podstawionym halogenkiem acylu o wzorze ogólnym 2. Reakcje prowadzi sie w polarnym rozpuszczalniku, w temperaturze od -10 do 110°C, wciagu 0,5-12 godzin, przy czym symbol Me oznacza równowaznik jonu metalu alkalicznego lub metalu ziem alkalicznych, albo jonu amonowego, a symbol Hal oznacza atom chloru lub bromu, zas grupa R—CO— ma znaczenie podane dla R2 w punkcie a) oraz symbol ^5^— oznacza grupe izopropylowa.

W celu przerobienia mieszaniny reakcyjnej oddziela sie ewentualnie wydzielona sól metalu lub sól amonowa izateza pod zmniejszonym cisnieniem. Oczyszczanie prowadzi sie przez krystalizacje lub przez ekstrakcje z niemieszajacych sie z woda rozpuszczalników rozcienczonymi alkaliami i nastepnie przemycie woda do zobojetnienia. W ostatnim pr: ypadku po wysuszeniu i zatezeniu fazy organicznej wyodrebnia sie czyste zwiazki o wzorze ogólnyi.i 4.

Jednak do reakcji w wyzej wymienionych warunkach z halogenkiem acylu o wzorze ogólnym 2 mozna takze zastosowac zamiast substancji wyjsciowej o wzorze ogólnym 3 bezposrednio substancje tworzaca ja o wzorze 5. Reakcje prowadzi sie wedlug schematu 2 w obecnosci trzeciorzedowej zasady, przy czym symbol Hal oznacza atom chloru lub bromu, a grupa R-CO- ma znaczenia podane dla R2 w punkcie a)* Oczyszczanie prowadzi sie w zwykly sposób droga ekstrakcji rozpuszczalnego w wodzie chlorowodorku zasady i przerabia sie wedlug wyzej podanego sposobu.

Wytwarzanie 2,2-dwutlenku l-formylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 o wzorze 7 prowadzi sie wedlug schematu 3 droga reakcji substancji wyjsciowej o wzorze 5 z mieszanym bezwodnikiem kwasu mrówko¬ wego i octowego o wzorze 6, a mieszanine reakcyjna przerabia sie wyzej podanym sposobem.

Jezeli w wyzej wymienionych warunkach podda sie reakcji 2 równowazniki soli sodowej 2,2-dwutlenku 3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu-4 o wzorze 3 z 1 równowaznikiem chlorku oksalilu o wzorze 8, jako naj¬ prostszym przedstawicielem niskiego halogenku dwuacylowego (schemat 4), wówczas otrzymuje sie zwiazek o wzorze 9.

W celu wytworzenia podstawionych 2,2-dwutlenków 1 -alkoksykarbonylo- lub aryloksykarbonylo-albo alkilo merkaptokarbonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu-4 o wzorze ogólnym 11 poddaje sie reakcji w wyzej wymienionych warunkach wedlug schematu 5 sole wyjsciowe o wzorze ogólnym 3 z odpowiednio podstawiony-97 427 3 mi estrami kwasu chloromrówkowcgo o wzorze ogólnym 10, przy czym symbol Mc oznacza równowaznik jonu metalu alkalicznego lub metalu ziem alkalicznych, albo jonu amonowego, a grupa -CO—OR lub -CO-SR ma znaczenia podane wyzej dla R2 w punkcie b).

Analogicznie, prowadzac reakcje zwiazków o wzorze ogólnym 3 z ewentualnie podstawionymi chlorkami dwualkilokarbamylu lub dwualkilotiokarbamylu, albo N-fenylo-N',N*-dwualkilochloroforiru! .lidynami o wzorze ogólnym 12 wedlug schematu 6 otrzymuje sie zwiazki o wzorze ogólnym 13, przy czym symbol Me oznacza równowaznik jonu metalu alkalicznego lub metalu ziem alkalicznych, albo jonu amonowego, a grupa o wzorze 14 ma znaczenia podane wyzej dla R2 w punkcie c).

Przez reakcje ewentualnie podstawionych chlorków alkilo lub arylosulfonylu o wzorze ogólnym 15 ze zwiazkami wyjsciowymi o wzorze ogólnym 3 otrzymuje sie w analogiczny sposób wedlug schematu 7 zwiazki o wzorze ogólnym 16, przy czym symbol Me oznacza równowaznik jonu metalu alkalicznego lub metalu ziem alkalicznych, albo jonu amonowego, a grupa —S02 R ma znaczenia podane wyzej dla R2 w punkcie d).

W przypadku stosowania chlorków mono- lub dwualkilosulfamylu o wzorze ogólnym 1.7 otrzymuje sie w opisany wyzej sposób zwiazki o wzorze ogólnym 18, przy czym symbol Me oznacza równowaznikjonu metalu alkalicznego lub metalu ziem alkalicznych, albo jonu amonowego, a grupa —S02 —NAlk2 i -S02—NHAlk ma znaczenia podane wyzej dla R2 w punkcie e).

Jezeli podda sie reakcji w analogiczny sposób chlorki N-alkilobenzimidu o wzorze ogólnym 19 z solami wyjsciowymi o wzorze ogólnym 3 wedlug schematu 9, wówczas otrzymuje sie 2,2-dwutlenek l-(N-alkilobenzimi- dylo)- 3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu-4 o wzorze ogólnym 20, przy czym symbol Me oznacza równowaz¬ nik jonu metalu alkalicznego lub metalu ziem alkalicznych, albo jonu amonowego, a grupa o wzorze 21 ma znaczenia podane wyzej dla R2 w punkcie f).

Przy stosowaniu ewentualnie chlorowcowanych halogenków alkilosulfenylu o wzorze ogólnym 22, otrzy¬ muje sie w wyzej podanych warunkach wealug schematu 10 2,2-dwutlenek l-alkilot*o-3-izopropylo-2,l,3-benzo- tiadiazynonu-4 o wzorze ogólnym 23, przy czym symbol Me oznacza rómowaznikj^nu metalu alkalicznego lub metalu ziem alkalicznych, albo jonu amonowego, a grupa —SR ma znaczenia podane wyzej dla R2 w punkcie h).

Jezeli podda sie reakcji wanlogiczny sposób wedlug schematu 11 sole wyjrciowe o wzorze ogólnym 3 z halogenkiem estru dwualkilowego kwasu fosforowego otrzyma sie 2,2-dwutlenek l-(0,0-dwualkilofosforotionia- no)-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu-4 ewentualnie 2,2-dwutlenek l-(0,0-dwualkilofosforano)-3-izopropylo¬ wi,3-benzotiadiazynonu-4 o wzorze ogólnym 25, przy czym symbol Me oznacza równowaznik jonu metalu alkalicznego lub metalu ziem alkalicznych, albo jonu amonowego, a grupa o wzorze 26 ma wyzej podane znaczenia dla R2 w punkcie g).

Wreszcie dzialajac w analogiczny sposób halogenkami nitrofenylu o wzorze ogólnym 27 na sole wyjsciowe o wzorze ogólnym 3 wedlug schematu 12 otrzymuje sie 2,2-dwutlenki l-nitrofenylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotia- diazynonu-4 o wzorze ogólnym 28, przy czym symbol Me oznacza równowaznik jonu metalu alkalicznego lub metalu ziem alkalicznych, albo jonu amonowego, a symbol Hal oznacza atom chlorowca, zas grupa o wzorze 29 ma znaczenia podane wyzej dla R2 w punkcie i).

Substancje wyjsciowe o wzorze 3 wzglednie 5 poddaje sie reakcji z pozadanymi chlorkami kwasowymi w stechiometrycznych ilosciach lub stosuje sie nadmiar chlorku kwasowego, korzystnie 1,01—1,2 mola chlorku kwasowego na 1 mol substancji wyjsciowej o wzorze 3 wzglednie 5. Wytwarzanie substancji wyjsciowych o wzorze 3 i 5 podane jest w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3041336 i w opisie patentowym RFN nr 1542836.

Jako trzeciorzedowa zasada do reakcji substancji wyjsciowych o wzorze 5 odpowiednia jest na przyklad trójmetyloamina, trójetyloamina, pirydyna a, 0,7-pikolina, lutydyna, N,N-dwumetyloanilina, N,N-dwumetylocy- kloheksyloamina, chinolina, izochinolina, chinazolina, trój-n-butyloamina, trój-n-propyloamina i N-propylodwu- izopropyloamina.

Jako polarne rozpuszczalniki mozna stosowac chlorobenzen, o-, m- i p-dwuchlorobenzen, nitrobenzen, anizol, toluen, chlorek metylenu, chloroform, 1,1- i 1,2-dwuchloroetan, 1,1,2-trójchloroetan, 1,1,2,2- i 1,1,1,2- czterochloroetan, podstawione karbonamidy, jak N-metyloformamid i N,N-dwumetyloformarnid, ketony jak aceton, metyloetyloketon, acetofenon i cykloheksanon, estry, jak octan metylu i octan izobutylu, etery, jak eter dwuetylowy, eter dwu-n-propylowy, dioksan i czterowodorofuran, oraz nitryle, jak acetonitryl, izobutyronitryl i benzonitryl. Reakcje prowadzi sie na ogól w temperaturze -10 do +70°C, zwlaszcza 0 do +40°C.W przypad¬ ku jednak stosowania mniej reaktywnych chlorków kwasowych moze byc równiez konieczne ogrzewanie mieszaniny reakcyjnej do temperatury 110°C.

Ponizsze przyklady objasniaja blizej sposób wytwarzania wedlug wynalazku, nie ograniczajac w zaden sposób jego zakresu, Przyklad I. Wytwarzanie 2,2-dwutlenku 1 -formylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4.4 97 427 32 czesci (czesci wagowe) 30% (procenty wagowe) roztworu mieszanego bezwodnika mrówkowego i octowego (wytworzonego z równomolowych ilosci kwasu mrówkowego i bezwodnika kwasu octowego) w mie¬ szaninie, skladajacej sie z kwasu mrówkowego i octowego, dodaje sie w temperaturze pokojowej do roztworu 24 czesci 2,2-dwutlenku 3-izopropylo-2,l,3-bcnzotiadiatynonu4 w 120 czesciach acetonitrylu. Mieszanine reakcyj¬ na miesza sie wciagu 3 godzin utrzymujac 50°C i nastepnie zateza pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc przenosi sie do chlorku metylenu, ekstrahuje cztery razy 0,5 n lugiem sodowym i woda, po czym suszy nad siarczanem magnezowym. Po zatezeniu pod zmniejszonym otrzymuje sie 24 czesci (90% wydajnosci teoretycz¬ nej) 2,2-dwutlenku l-formylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 w postaci bezbarwnych krysztalów o tem¬ peraturze topnienia 90—99°C (rozklad).

Przyklad II. Wytwarzanie 2,2-dwutlenku l-(2\4'-dwuchlorofenoksy-7-butyrylo)-3-izopropylo-2,l ,3- benzotiadiazynonu-4.

Do roztworu 26,2 czesci soli sodowej 2,2-dwutlenku 3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 w 120 czes¬ ciach acetonitrylu dodaje sie podczas mieszania w ciagu 15 minut w temperaturze 15-20°C 29,5 czesci chlorku 2,4-dwuchlorofenoksy-7-butyrylu. Mieszanine reakcyjna miesza sie w ciagu 1 godziny w temperaturze 20°C i nastepnie usuwa rozpuszczalnik pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc przenosi sie do chlorku metylenu, ekstrahuje 4 razy 5% roztworem weglanu sodowego, po czym przemywa woda i suszy nad siarczanem magnezowym. Po zatezeniu pod zmniejszonym cisnieniem otrzymuje sie 38 czesci (81% wydajnosci teoretycz¬ nej) 2,2-dwutlenku-l-(2',4'-dwuchlorofenoksy-7-butyrylo)-3-izopropylo- 2,1,3-benzotiadiazynonu4 w postaci bez¬ barwnego, gestego oleju. Po roztarciu z cykloheksanem otrzymuje sie bezbarwne krysztaly o temperaturze topnienia 106-109°C.

Analogicznie wytwarza sie nastepujace zwiazki: 2,2-dwutlenek l-propionylo-3-izopiopylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 103—105°C 2,2-dwutlenek l-butyrylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-II-rzed-walerylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 69-73°C 2,2-dwutlenek l-walerylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 39—44°C 2,2-dwutlenek l-izowalerylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-kapronylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 67-69°C 2,2-dwutlenek l-a-metylowalerylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 42-50°C 2,2-dwutlenek l-enantylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-pelargonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazyiionu4,np5 = 1,5128 2,2-dwutlenek l-kaprynylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-undekanoilo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-dodekanoilo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-tridekanoilo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-tetradekanoilo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-pentadekanoilo-3-izopropylo-2,1,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-palmitoilo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia:65-67°C 2,2-dwutlenek l-acetoksyacetylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 69-73°C 2,2-dwutlenek l-chloroacetylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 106-109°C 2,2-dwutlenek l-dwuchloroacetylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-a-chloropropionylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 83-85°C 2,2-dwutlenek 1 -a,a-dwuchloropropionylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek 1 -a-chlorobutyrylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-a-chlorowalerylo-3-izpropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-a-chlorokapronylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynónu4 2,2-dwutlenek l-^-chloropropionylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-7-bromobutyrylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-akryloilo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynnonu4, temperatura topnienia: 71-76°C 2,2-dwutlenek l-buten-2'-oilo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-penten-3'-oilo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4,nQ5 = 1,5334 2,2-dwutlenek 1 -metoksyacetylo-3-izopropylo-2,1,3-benzotiadiazynonu497 427 5 2,2-dwutlenek l^-metoksypiopionylo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-7-metoksybutyrylo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu-4 2,2-dwutlenek l-benzoilo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu-4, temperatura topnienia: 127—131°C 2,2-dwutlenek l-a-naftoilo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 120—125°C 2,2-dwutlenek l-o-bromobenzoilo-3-izopropylo-2,r,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-p-bromobenozoilo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-m-bromobenzoilo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-p-nitrobenzoilo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu 4 2,2-dwutlenek l-m-nitrobenzoilo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-o-nitrobenzoilo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-fenoksyacetylo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 111-116°C 2,2-dwutlenek l-p-chlorofenoksyacetylo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 106-111°C 2,2-dwutlenek 1 -(2,,4'-dwucMorofenoksyacetylo)-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 138-143°C 2,2-dwutlenek l-(2,,4*,5,-trójchlorofenoksyacetylo)-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 164-170°C 2,2-dwutlenek l-(2'-metylo4'-chlorofenoksyacetylo)-3-izopropylo- 2,13-benzotiadiazynonu4, temperatu¬ ra topnienia: 161-163°C 2,2-dwutlenek l-(2\4*-dwucMorofenoksy-a-propionylo)-3-izopropylo- 2,13-benzotiadiazynonu4, tempera¬ tura topnienia: 105-108°C 2,2-dwutlenek l-cyklopentanoilo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-cykloheksanoilo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 94-96°C oksalilo-bis-1-(2,2-dwutlenek 3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 223-224°C (rozklad) malonylo-bis-1-(2,2-dwutlenek 3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4) sukcynilo-bis-172,2-dwutlenek 3-izopropylo-2,1,3-benzotiadiazynonu4 glutarylo-bis-l-(2,2-dwutlenek 3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4) adipoilo-bis-1-(2,2-dwutlenek 3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 dekandioilo-1,10-bis-l'-^'^"-dwutlenek-SMzopropylo^",! '3'"benzotiadiazynonu4')i temperatura topnie¬ nia: 128-135°C.

Przyklad III. Wytwarzanie 2,2-dwutlenku l-a-bromobutyrylo-3-izopropylo- 2,13-benzotiadiazynonu- 4.

Do roztworu 24 czesci 2,2-dwutlenku 3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4 i 10,1 czesci trójetyloaminy w 1,30 czesciach acetonitrylu wprowadza sie podczas mieszania wciagu 10 minut w temperaturze 10°Cl 22,9 czesci bromku kwasu a-bromomaslowego. Mieszanine reakcyjna miesza sie przez 10 minut w temperaturze °C i nastepnie saczy pod zmniejszonym cisnieniem. Potem przesacz zateza sie pod zmniejszonym cisnieniem, pozostalosc przenosi do benzenu i przemywa po 2 razy 5% roztworem wodoroweglanu sodowego i woda. Po wysuszeniu izatezeniu otrzymuje sie 2,2-dwutlenek l w postaci bezbarwnego oleju (n^5 = 1,5552), który rekrystalizuje po roztarciu z eterem naftowym. Temperatura topnienia: 73-78°C.

Przyklad IV. Wytwarzanie 2,2-dwutlenku l-n-butoksykarbonylo-3-izopropylo- 2,13-benzotiadiazy- nonu4.

Do roztworu 26,2 czesci soli sodowej 2,2-dwutlenku 3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 w 120 czes¬ ciach acetonitrylu dodaje sie podczas mieszania w ciagu 15 minut w temperaturze 15—20°C roztwór 15 czesci estru n-butylowego kwasu chloromrówkowego w 15 czesciach acetonitiylu. Mieszanine reakcyjna miesza sie dalej przez 1 godzine w temperaturze 20°C i przez 2 godziny w temperaturze 65°C. Pozostalosc po zatezeniu pod zmniejszonym cisnieniem przenosi sie do chlorku metylenu, 3 razy ekstrahuje 03 n lugiem sodowym i woda, po czym suszy nad siarczanem magnezowym. Po zatezeniu otrzymuje sie 2,2-dwutlenek l-n-butoksykarbonylo-3- izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 w postaci gestego oleju, który rekiystalizuje po roztarciu z eterem nafto¬ wym. Temperatura topnienia: 48-54°C.

Analogicznie wytwarza sie nastepujace zwiazki: 2,2-dwutlenek l-metoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 103-105°C 2,2-dwutlenek l-etoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 109-120°C6 97 427 2,2-dwutlenek 1 -n-propoksykarbonylo-3-izopropylo-2,1,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-izopropoksykarbonylo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-izobutoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-II-rzed.-butoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-III-rzed.-butoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-n-pentyloksykarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-(3'-pentyloksykarbonylo)-3-izopropylo-2,13-benzoyadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-cyklopentyloksykarbonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-n-heksylokarbonylo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-n-cykloheksyloksykarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-n-heptyloksykarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-n-oktyloksykarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-n-nonyloksykarbonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-n-decyloksykarbonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-undecyloksykarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-dodecyloksykarbonylo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-tridecyloksykarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-tetradecyloksykarbonylo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek 1-pentadecyloksykarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-heksadecyloksykarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 66-68°C 2,2-dwutlenek l-fenoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 111-115°C 2,2-dwutlenek l-o-metoksyfenoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-^enzotiadiazvnonu4, temperatura topnie¬ nia: 130-133°C 2,2-dwutlenek l-metylomerkaptokartonylo-3-izopropylo-2,l,3*-benzotiadiazynonu4, temperatura topnie¬ nia: 117-121°C 2,2-dwutlenek l-etylomerkaptokarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-n-propylomerkaptokarbonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4,np5 = 1,5553 2,2-dwutlenek l-izopropylomerkaptokarbonylo-3-izopropylo-2J,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-n-butylomerkaptokarbonylo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-p-chlorobenzylomerkaptokarbonylo-3-izopropylo- 2,13-benzotiadiazynonu4, temperatu¬ ra topnienia: 98-100°C 2,2-dwutlenek l-fenylomerkaptokarbonylo-?-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek 1 -p-metoksyfenylomerkaptokarbonylo-3-izopropylo- 2,13-benzotiadiazynonu4.

Przyklad V. Wytwarzanie 2,2-dwutlenku 1-dwumetylokarbamylo- 3-izopropylo-2,l3-benzotiadiazy- nonu4. 13,9 czesci soli potasowej 2,2-dwutlenku 3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 ogrzewa sie przez 5 go¬ dzin w temperaturze 100-110°C w 15 czesciach chlorku kwasu dwumetylokarbaminowego. Nastepnie dodaje sie 150 czesci mieszaniny benzenu i eteru w stosunku 1 :2 ioasacza pod zmniejszonym cisnieniem chlorek potasowy (3,6 czesci). Przesacz zadaje sie 100 czesciami mieszaniny eteru i eteru naftowego w stosunku 1 :2, po czym krystaliczny produkt odsacza sie pod zmniejszonym cisnieniem i przekrystalizowuje go z cykloheksanu.

Otrzymuje sie 2,2-dwutlenek l-dwumetylokarbamylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 o temperaturze topnienia 83-85,5°C.

Analogicznie wytwarza sie nastepujace zwiazki: 2,2-dwutlenek l-dwuetylokarbamylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 100-104°C 2,2-dwutlenek l-dwu-n-propylokarbamylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-dwuizopropylokarbamylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 150-158°C 2,2-dwutlenek l-dwu-n-butylokarbamylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek 1 -dwu-II-rzed.-butylokarbamylo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek 1-(N-metylo-N-n-propoksymetylokarbamylo)-3-izopropylo- 2,13-benzotiadiazynonu4, nj>s = 1,5239 2,2-dwutlenek l-(piperydynoilo-r)-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 81-84°C97 427 7 2,2-dwutlenek l-(szesciowodoro-r-H-azepinoilo-l')-3-izopropylo- 2,1,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 100-103°C 2,2-dwutlenek l-dwumetylotiokarbamylo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 78-81°C 2,2-dwutlenek I-dwuetylotiokarbamylo-2,13-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-dwu-n-propylotiokarbamylo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-dwuizopropylotiokarbamylo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-(N*-fenylo-N",N"-dwumetyloformamidynylo)-3-izopropylo- 2,13-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 137°C.

Przyklad VI. Wytwarzanie 2,2-dwutlenku 1-metylosulfonylo- 3-izopropylo-2,13-benzotiadiazyno- nu4.

Do roztworu 26,2 czesci soli sodowej 2,2-dwutlenku 3-izopropylo-2,13~benzotiadiazynonu4 w 120 czes¬ ciach acetonitrylu dodaje sie podczas mieszania wciagu 10 minut w temperaturze 20°C 12,6 czesci chlorku metanosulfonylu. Mieszanine reakcyjna miesza sie dalej przez 1/2 godziny w temperaturze 20°C i przez 2 godziny w temperaturze 60-65°C. Nastepnie odsacza sie pod zmniejszonym cisnieniem wydzielona sól kuchenna, a przesacz zateza pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc rozfciera sie w eterze, odsacza pod zmniejszonym cisnieniem i przemywa woda do zobojetnienia. W ten sposób otrzymuje sie 2,2-dwutlenek 1-metylo sulfonylo-3-izopropylp-2,l,3-benzotiadiazynom>4 w postaci bezbarwnych krysztalów o temperaturze topnienia 156-158°C.

Analogicznie wytwarza sie nastepujace zwiazki: 2,2-dwutlenek 1 *etylosulfonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 110-112°C 2,2-dwutlenek l-n-propylosulfonylo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-izopropylosulfonylo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-butylosulfonyIo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-II-rzed.-butylosulfonyio-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-izobutylosulfonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 103-110°C 2,2-dwutlenek l-pentylosulfonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-benzenosulfonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 162-166°C 2,2-dwutlenek l-p-toluenosulfonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 141^143°C 2,2-dwutlenek l-p-bromobenzenosulfonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia 163-168°C 2,2-dwutlenek l-o-bromobenzenosulfonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-m-bromobenzenosulfonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-p-nitrobenzenosulfonylo-3-izon'"opylo-2,13-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia: 160-175°C 2,2-dwutlenek l-o-nitrobenzenosulfonylo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-m-nitrobenzenosulfonylo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-0-naftalenosulfonylo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4.

Przyklad, VII. Wytwarzanie 2,2-dwutlenku 1-dwumetylosulfamylo- 3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazy- nonu4.

Do roztworu 26,2 czesci soli sodowej 2,2-dwutlenku 3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4 w 120 czes¬ ciach acetonitrylu dodaje sie podczas mieszania wciagu 10 minut w temperaturze 20°C 15,8 czesci chlorku dwumetylosulfamylu w 15 czesciach acetonitrylu. Mieszanine reakcyjna miesza sie dalej przez 4 godziny w temperaturze 65°C, po czym odsacza pod zmniejszonym cisnieniem wydzielona sól kuchenna. Przesacz zateza sie pod zmniejszonym cisnieniem i ekstrahuje na goraco 50 czesciami metanolu. Nierozpuszczone czesci odsacza sie nastepnie na goraco pod zmniejszonym cisnieniem i oziebiony przesacz pociera. Po odsaczeniu pod zmniejszonym cisnieniem otrzymuje sie bezbarwne krysztaly 2,2-dwutlenku l-dwumetylosufamylo-3-izopropylo¬ wi,3-benzotiadiazynonu4 o temperaturze topnienia 135-141°C.

Analogicznie wytwarza sie nastepujace zwiazki: 2,2-dwutlenek l-dwuetylosulfamylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek I-dwu-n-propylosulfamylo-3-izopropylo-2,1,3-benzotiadiazynonu48 97 427 2,2-dwutlenek l-metyloaminosulfonylo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia 151-153°C 2,2-dwutlenek l-etyloaminosulfonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiad'azynona4 2,2-dwutlenek l-n-propyloaminosulfQnylo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-izopropyloaminosulfonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4, temperatura topnienia 151-153°C 2,2-dwutlenek l-n-butyloaminosulfonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4.

Przyklad VIII. Wytwarzanie 2,2-dwutlenku l-(N-metylc%enzimidylo)-3-izopropylo-2,l3-benzotiadia- zynonu4.

Roztwór 26,2 czesci soli sodowej 2,2-dwutlenku 3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 w 120 czesciach acetonitrylu dodaje sie podczas mieszania wciagu 10 minut w temperaturze 15—20°C do *5,4 czesci chlorku N-metylobenzimidu w 120 czesciach acetonitrylu. Mieszanine reakcyjna miesza s.',• dalej wciagu 1 godziny, utrzymujac temperature 20°C, po czym zateza pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc pizeno^i sie do chlorku metylenu, ekstrahuje 4 razy 10% roztworem weglanu sodowego, przemywa woda i suszy. Pc zatezeniu pod zmniejszonym cisnieniem wyodrebnia sie 2,2-dwutlenek l-(N-metylobenzii udylo)-3-izopropylo-2,13-benzo- tiadiazynonu4 w postaci gestego oleju, który krystalizuje po roztarciu w eterze naftowym. Temperatura topnienia 85—95°C. Próba przekrystalizowana z cykloheksanu topnieje w temperaturze 96—103°C Analogicznie wytwarza sie nastepujace zwiazki: 2,2-dwutlenek 1 -(N-etylobenzimidylo)-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-(N-n-propylobenzimidylo)-3-izopropylo-2,l ,3-benzoti?diazynonu4.

Przyklad IX. Wytwarzanie 2,2-dwutlenku l-(0,0-dwuetylofosforotioniano)-3-izopropylo-2,l3-benzo- tiadiazynonu4.

Do roztworu 26,2 czesci soli sodowej 2,2-dwutlenku 3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 w 120 czesciach acetonitrylu dodaje sie w temperaturze pokojowej 18,9 czesci chlorku kwasu 0,0-dwuetylotiofosforo- wego. Mieszanine reakcyjna miesza sie nastepnie przez 12 godzin, ogrzewajac do wrzenia pod chlodnica zwrotna.

Nastepnie zateza sie ja pod zmniejszonym cisnieniem, przenosi do benzenu i ekstrahuje po 2 razy woda, 10% roztworem wodoroweglanu sodowego i woda. Po wysuszeniu i zatezeniu otrzymuje sie 2,2-dwutlenek l-(0,0-dwuetylofosforotioniano)- 3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 w postaci gestego oleju o nJ/ = 1,5219.

W analogiczny sposób wytwarza sie nastepujace zwiazki: 2,2-dwutlenek l-(0,0-dwumetylofosforotioniano)-3-izopropylo-?,l,3-benzotiadiazynonu4, nj$ = 1,5424 2,2-dwutlenek l-(0,0-dwu-n-propylofosforotioniano)-3-izopropylo- 2,1,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-(0,0-dwumetylofosforano)-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 2,2-dwutlenek l-(0,0-dwuetylofosforano)-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4.

Przyklad X. Wytwarzanie 2,2-dwutlenku l-nadchlorometylotio-3-izopropylo- 2,1,3-benzotiadiazyno- nu-4.

Do roztworu 26,2 czesci 2,2-dwutlenku 3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 w 52 czesciach acetonu dodaje sie podczas mieszania w ciagu 10 minut w temperaturze pokojowej 19,5 czesci chlorku nadchlorometylo- sulfenylu. Mieszanine reakcyjna miesza sie dalej przez 1 godzine w temperaturze 20°C i nastepnie oddziela wydzielona sól. Pozostalosc po zatezeniu pod zmniejszonym cisnieniem przenosi sie do chlorku metylenu, przemywa 3 razy 0,3 n lugiem sodowym i woda i nastepnie suszy nad siarczanem magnezowym. Po zatezeniu pod zmniejszonym cisnieniem otrzymuje sie 2,2-dwutlenek l-nadchlorometylotio-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadia- zynonu-4 w postaci gestego oleju. Przez roztarcie w eterze naftowym otrzymuje sie substancje krystaliczna o temperaturze topnienia 77-80°C.

Przyklad XI. Wytwarzanie 2,2-dwutlenku l-(2',4',6,-trójnitrofenylo)-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadia - zynonu4. 27,8 czesci soli potasowej 2,2-dwutlenku 3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 zawiesza sie w 150 czesciach objetosciowych acetonitrylu w temperaturze pokojowej i wkrapla roztwór 21,7 czesci chlorku pikrylu w 50 czesciach objetosciowych acetonitrylu. Mieszanine reakcyjna ogrzewa sie do wrzenia pod chlodnica zwrotna przez 3 godziny, po czym wydzielony chlorek potasowy odsacza pod zmniejszonym cisnieniem (6,2 czesci), a przesacz zateza. Pozostalosc krystalizuje po roztarciu w mieszaninie eteru i eteru naftowego. Otrzy¬ muje sie w ten sposób zóltoczerwone krysztaly 2,2-dwutlenku l-(2,,4',6'-trójnitrofenylo)-3-izopropylo-2,l,3-be- nzotiadiazynonu4 o temperaturze topnienia 110—115°C. Po przekrystalizowaniu z czterochlorku wegla tempera¬ tura topnienia wynosi 153-157°C.

Srodki wedlug wynalazku stosuje sie na przyklad w postaci dajacych sie bezposrednio rozpylac roztwo¬ rów, proszków, suspencji, takze wysokoprocentowych wodnych, olejowych lub innych suspensji albo dyspersji,97 427 9 emulsji, dyspersji olejowych, past, srodków do opylania, srodków do posypywania i granulatów przez opryskiwa¬ nie, rozpylanie, mglawicowe, opylanie, posypywanie lub polewanie. Zastosowana postac zalezy calkowicie od celu stosowania; w kazdym przypadku powinna ona zapewniac mozliwie jak najdokladniejsze rozprowadzenie substancji czynnych srodka wedlug wynalazku.

W celu wytworzenia odpowiednich do bezposredniego rozpylania roztworów, emulsji, past i dyspersji olejowych stosuje sie frakcje oleju mineralnego o temperaturze wrzenia od sredniej do wysokiej, jak nafte swietlna lub olej do silników Diesla, dalej oleje ze smoly weglowej itd., oraz oleje pochodzenia roslinnego lub zwierzecego, weglowodory alifatyczne, cykliczne i aromatyczne, na przyklad benzen, toluen, ksylen, parafine, czterowodoronaftalen, alkilowane naftaleny albo ich pochodne, na przyklad metanol, etanol, propanol, butanol, chloroform, czterochlorek wegla, cykloheksanol, cykloheksanon, chlorobenzen, izoforon itd., silnie polarne rozpuszczalniki, jak na przyklad dwumetyloformamid, dwumetylosulfotlenek, N-metylopirolidon, wode itd.

Formy uzytkowe zawierajace wode mozna przygotowywac z koncentratów emulsyjnych, past lub prosz¬ ków zwilzalnych (proszków natryskowych), dyspersji olejowych przez dodanie wody. W celu wytworzenia emulsji, past lub dyspersji olejowych mozna substancje jako takie lub rozpuszczone w oleju albo rozpuszczalniku homogenizowac w wodzie za pomoca srodków zwilzalnych, zwiekszajacych przyczepnosc, dyspergujacych lub emulgujacych. Mozna jednak równiez wytwarzac koncentraty odpowiednie do rozcienczania woda, skladajace sie z substancji czynnej, srodka zwilzajacego, zwiekszajacego przyczepnosc, dyspergujacego lub emulgujacego i ewentualnie rozpuszczalnika lub oleju.

Jako substancje powierzchniowo czynne wymienia sie: sole metaii alkalicznych, metali ziem alkalicznych i sole amonowe kwasu ligninosulfonowego, kwasów naftalenosulfonowyeh, kwasów fenolosulfonowych, alkilo- arylosulfoniany, siarczany alkilowe, alkanosulfoniany, sole metali alkalicznych i metali ziem alkalicznych kwasu dwubutylonaftalenosulfonowego, siarczanowany oksyetylenowany alkohol laurylowy, siarczany alkoholi tlusz¬ czowych, sole metali alkalicznych i metali ziem alkalicznych kwasów tluszczowych, sole siarczanowanych heksadekanoli, heptadekanoli i oktadekanoli, sole siarczanowanego eteru glikolu i alkoholu tluszczowego, produkty kondensacji sulfonowanego naftalenu i pochodnych naftalenu z formaldehydem, produkty kondensacji naftalenu wzglednie kwasów naftalenosulfonowych z fenolem i formaldehydem, eter oktylofenolowy polioksy- etylenu, etoksylowany izooktylofenol, oktytofenol i nonylofenol, eter alkilofenolowy poliglikolu, eter trójbuty- lofenylowy poliglikolu, alkiloarylopolieteroalkohole, alkohol izotridecylowy, produkty kondensacji alkoholi tluszczowych z tlenkiem etylenu, etoksylowany olej rycynowy, etery alkilowe polioksyetyleiiu, etoksylowany polioksypropylen, acetal monoeteru laurylowego poliglikolu, estry sorbitu, lignine, lugi posiarczynowe i metylo- celuloze.

Proszki, srodki do posypywania i opylania wytwarza sie przez zmieszanie lub wspólne zmielenie substancji czynnych ze stalym nosnikiem.

Granulaty, na przyklad granulaty w otoczkach, nasycane i jednorodne wytwarza sie przez naniesienie substancji czynnych na stale nosniki. Stalymi nosnikami sa na przyklad ziemie mineralne,jak silikazel, kwasy krzemowe, zele krzemionkowe, krzemiany, talk, kaolin, glinka Attaclay, wapien, wapno, kreda, glinka bolus, less, glina, dolomit, ziemia okrzemkowa, siarczan wapniowy i magnezowy, tlenek magnezowy, zmielone tworzywa sztuczne, nawozy, jak na przyklad siarczan amonowy, fosforan amonowy, azotan amonowy, moczniki i produkty roslinne, jak maki zbozowe, maczka z kory drzewnej, diowna i lupin orzechów, sproszkowana celuloza i inne stale nosniki.

Preparaty zawieraja 0,1 —95% wagowych substancji czynnej, korzystnie 0,5—90% wagowych.

Do mieszanek lub pojedynczych substancji czynnych mozna dodawac, ewentualnie takze dopiero bezposrednio przed uzyciem (mieszanie w zbiorniku), oleje róznego rodzaju, srodki zwilzajace lub zwiekszajace przyczepnosc, srodki chwastobójcze, grzybobójcze, nicieniobójcze, owadobójcze, bakteriobójcze, pierwiastki sladowe, nawozy, srodki przeciw pienieniu (na przyklad silikony), regulatory wzrostu, odtrutki lub inne zwiazki o dzialaniu chwastobójczym, jak na przyklad podstawione amidy i imidy kwasu alkilosulfonyloglikolowego, podstawione amidy i imidy kwasu alkiloaminosulfonyloglikolowego, podstawione acetanilidoalkilosiarczyny, podstawione aniliny, podstawione azydki, podstawione kwasy aryloksykarboksylowe, kwasy aryloksytiokarbo- ksylowe oraz ich sole, estry i amidy oraz tioamidy, podstawione alkanole, alkenole, podstawione etery, podstawione kwasy arsenowe, kwasy arsenowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione benzenosulfonamidy, podstawione benzimidazole, podstawione benzoizotiazole, podstawione dwuwodorobenzofuranyloalkiloaminosu- lfoniany, podstawione dwutlenki benzotiadiazynonu, podstawiowe benzoksazyny, podstawione benzoksazynony, podstawione benzoksazolinotiony, podstawione benzotiadiazole, podstawione kwasy benzotiazolinyloalkilokar- boksylowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione biurety, podstawione chinoliny, podstawione karbaminiany, podstawione alifatyczne lub cykloalifatyczne kwasy karboksylowe, kwasy tiokarboksylowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione aromatyczne kwasy karboksylowe, kwasy tiokarboksylowe oraz ich sole, estry i amidy,10 97 427 podstawione karbamyloalkilotiolo- lub -dwutiofosforany, podstawione chinazoliny, podstawione kwasy cykloal- kiloamidokarbotiolowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione cykloalkilokarbonamidotriazole, podstawione kwasy dwukarboksylowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione dwuwodorobenzofuranylosulfoniany, podsta¬ wione dwuwodoropiranodiony, podstawione dwusiarczki, podstawione dioksany, podstawione sole dwupirydylio- we, podstawione dwutiokarbaminiany, podstawione kwasy dwutiofosforowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione kwasy fluorenokarboksylowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione moczniki, podstawione szesciowodoro-lH-karbotioniany, podstawione hydantoiny, podstawione hydrazydy, podstawione sole hydrazo- niowe, podstawione wodorofuranony, podstawione izooksazolopirymidony, podstawione imidazole, podstawione amidy kwasu imidazolidynodionokarboksylowego, podstawione izotiazolopirymidony, podstawione ketony, podstawione naftochinohy, podstawione bezwodniki kwasu naftalowego, podstawione nitryle alifatyczne, podstawione nitryle aromatyczne, podstawione oksadiazole, podstawione oksadiazolinony, podstawione oksadia- zynony, podstawione oksadiazoliny, podstawione oksadiazolidynodiony, podstawione oksazolidyny, podstawio¬ ne oksadiazynodiony, podstawione oksazolopirymidynony, podstawione fenole oraz ich sole i estry, podstawione kwasy fosfonowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione chlorki fosfoniowe, podstawione fosfonoalkiloglryny, podstawione fosforyny, podstawione kwasy fosforowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione piperydyny, podstawione pirazole, podstawione kwasy pirazoloalkilokarboksylowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione sole pirazoliowe, podstawione pirydazyny, podstawione pirydazony, podstawione alkilosiarczany pirazoliowe, podstawione kwasy pirydynokarboksylowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione pirydyny, podstawione pirydynokarboksylany, podstawione pirydynony, podstawione pirymidyny, podstawione pirymidony, podstawio¬ ne kwasy pirolidynokarboksylowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione pirolidyny, podstawione pirolidony, podstawione kwasy arylosulfonowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione sulfaminiany, podstawione styreny, podstawione sulfonylotoluidydy, podstawione czterowodorooksadiazynodiony, podstawione czterowodorooksa- diazolodiony, podstawione czterowodorometanoindeny, podstawione czterowodoiodiazolotiony, podstawione czterowodorotiadiazynotiony, podstawione czterowodorotiadiazolodiony, podstawicie aromatyczne amidy kwa¬ sów tiokarboksylowych.

Podstawione tiobenzamidy, podstawione kwasy tiokarboksylowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione tiolokarbaminiany,. podstawione tiomoczniki, podstawione kwasy tiofosforowe oraz ich sole, estry i amidy, podstawione triazyny, podstawione triazynony, podstawione triazole, podstawione uracyle, podstawione urety- dynodiony, chlorany, podstawione azetydynokarbotioniany.

Wymienione zwiazki chwastobójcze mozna równiez stosowac przed lub po pojedynczych substancjach czynnych srodka wedlug wynalazku lub mieszaninach.

Powyzsze substancje dodaje sie do srodków chwastobójczych wedlug wynalazku w stosunku wagowym 1 :10—10:1. To samo dotyczy olejów, srodków zwilzajacych lub zwiekszajacych przyczepnosc, srodków grzybobójczych, nicieniobójczych, owadobójczych, bakteriobójczych, odtrutek i regulatorów wzrostu.

Srodki wedlug wynalazku mozna stosowac jedno- lub kilkakrotnie miedzy innymi przed sadzeniem, po sadzeniu, przedsiewnie, przedwschodowo, powschodowo lub podczas wschodów roslin uprawnych lub niepozada¬ nych.

Ilosci stosowanych srodków wedlug wynalazku moga zmieniac sie i zaleza one glównie od rodzaju pozadanego efektu. Na ogól stosuje sie 0,1-15 lub wiecej, korzystnie 0,2-6 kg substancji czynnej na hektar.

Srodki wedlug wynalazku mozna stosowac w uprawach zbóz, jak Avena spp, Triticum spp, Hordeum spp, Secale spp, Sorghum, Zea mays, Panicum miliaceum, Oryza spp i w uprawach roslin dwulisciennych, jak Cruciferae, na przyklad Brassica spp, Sinapis spp, Raphanus spp, Lepidium spp, Compositae, na przyklad Lactuca spp, Helianthus spp, Carthamus spp, Scorzonera spp, MaWaceae, na przyklad Gossypium hirsutum, Leguminosae, na przyklad Medicago spp, Trifolium spp, Pisum spp, Phaseolus spp, Arachis spp, Glycine max.

Chenopodiaceae, na przyklad Beta spp, Spinacia, Solancaceae, na przyklad Solanum spp, Nicotiana spp, Capsicum annuum, linaceae, na przyklad Linum spp, Umbelliferae, na przyklad Petroselinum spp, Daucus carota, Apium graveolens, Rosaceae, na przyklad Fragaria Cucurbitaceae, na przyklad Cucumis spp, Cucurbita spp, Liliaceae, na przyklad Allium spp, Vitaceae, na przyklad Vitis vinigera, Bromeliaceae na przyklad Ananas sativus.

Srodki wedlug wynalazku wykazuja silne dzialanie chwastobójcze i w zwiazku z tym stosowac je mozna jako srodki do niszczenia chwastów wzglednie do zwalczania niepozadanej wegetacji. Dzialanie totalne lub selektywne srodków wedlug wynalazku zalezy glównie od zastosowanej ilosci substancji czynnej na jednostke powierzchni.

Pod chwastami wzglednie niepozadana wegetacja nalezy rozumiec wszystkie rosliny jednoliscienne i dwuliscienne, które wyrastaja w niepozadanych miejscach.

Srodkami wedlug wynalazku mozna zwalczac na przyklad trawy, jak Cynodon spp, Digitaria spp, Echinochloa spp, Setaria spp, Panicum spp, Alopecurus spp, Lolium spp, Sorghum spp, Agropyron spp, Phalaris97427 11 spp, Apera spp, Dactylis spp, Avena spp, Bromus spp, Uniola spp, Poa spp, Leptochloa spp, Brachiaria spp, Eleusine spp, Cenchrus spp, Eragrostis spp, i inne Cyperaceae, jak Carex spp, Cyperus spp, Eleocharis spp, Scirpus spp, i inne.

Chwasty dwuliscienne, jak Malvaceae na przyklad Abutilon theoprasti, Sida spp, Hibiscus spp, Mato spp, i inne. Compositae, jak Ambrosia spp, Lactuca spp, Senecio spp, Sonchus spp, Xanthium snp, Iva spp, Galinsoga spp, Taraxacum spp, Chrysanthemum spp, Cirisum spp, Centaurea spp, Tussilago spp, Lapsana communis, Tagetes spp, Erigeron spp, Anthemis spp, Matricaria spp, Artemisia spp, Bidens spp, i inne. Convolvulaceae, jak Convolvulus spp, Ipomea spp, Cuscuta spp, Jaauemontia tamnifolia iinnerCruciferae, jak Barbarea yulgaris, Brassica spp, Capsella spp, Sisymbrium spp, Thlaspi spp, Sinapis arvensis, Arabidopsis thaliana, Descurainia spp, Draba spp, Coronopus didymus, Lepidium spp, Raphanus spp, i inn . Geraniaceae, jak Erodium spp, Geranium spp, i inne. Portulacaceae, jak Portulaca spp, i inne. Primulaceae, jak Anagallis arvensis, Lysimachia spA, i inne.

Runiaceae, jak Richardia spp, Galium spp, Dioda spp, i inne, Scrophulariaceae, jak Linaria spp, Veronica spp, Digitalis spp, i inne. Solanaceae, jak Physalis spp, Solanum spp, Nicandra spp, Datura spp, i inne. Urticaceae,jak Urtica spp, Violaceae, jak Viola spp, i inne. Zygophyllaceae, jak Tribulus terrestis i inne. Euphorbiaceae, jak Mercurialis annua, Euphorbia spp. Umbelliferae, jak Daucus carota, Aethusa cynapium, Ai imi majus i inne.

Commelinaceae, jak Commelina spp i inne. Labiatae, jak Lamium spp, Galeopsis spp, i inne. Leguminosae, jak Medicago spp, Trufolium spp, Vicia spp, Sesbania exaltata, Cassia spp, Lathyrus spp, i inne. Plantaginaceae, jak Plantago spp. i inne. Polygonaceae, jak Polygonum spp. Rumex spp. Eago yrum spp i inne. Aizoaceae, jak Mollugo verticillata i inne. Amaranthaceae, jak Amaranthus Sjjp. i inne. Boraginaceas, jak Amsinckia spp, Myostis spp, Anchusa spp, Lithospermum spp. i inne. Caryophyllaceae, jak Stellaria spp, Spergula spp, Saponaria spp, Scleranthus annuus, Silene spp, Cerastium spp, Agrostemma githago, i inne. Chenopodiaceae, jak Chenopodium spp, Kochia spp, Salsola Kali, Atriplex spp, Monolepsi: nuttalliana i inne. Lythraceae, jak Cuphea spp i inne.

Oxalidaceae, jak Oxalis spp. Ranunculaceae, jak Ranunculus spp, Delphinium spp. Adonis spp. i inne.

Papaveraceae, jak Papaver spp, Fumaria officinalis i inne. Onagraceae, jak Jussiaea spp i inne. Rosaceae, jak Alchemillia spp. Potentilla spp. i inne. Potamogetonaceae, jal Potamogeton spp, i inne. Najadaceae, jak Najas spp, i inne. Marsileaceae, jak Marsilea auadrifolia i inne.

Przyklad XII. Siewki bawelny (Gossypium hirsutum) o wysokosci 2-10 cm, silnie zachwaszczone ognicha (Sinapis arvensis) potraktowano w cieplarni substancjami czynnymi, takimi jak: I 2,2-dwutlenek l-etoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 II 2,2-dwutlenek I-izobutylosulfonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 III 2,2-dwutlenek i-etylosulfonylo-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu-4 IV 2,2-dwutlenek l-dwuetylokarbamylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynoru4 i dla porównania substancja czynna, taka jak XIV 2,2-dwutlenek 3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4.

Substancje czynne stosowano w danym przypadku w ilosci 1 kg/ha, dyspergujac je lub emulgujac kazdora¬ zowo w 5001 wody na hektar. Po 2-3 tygodniach stwierdzono, ze zwiazki I-IV sa lepiej tolerowane przez rosliny uprawne niz zwiazek XIV. Wyniki doswiadczenia przedstawione sa w tablicy I.

Tablica I Substancja czynna Rosliny uzytkowe Gossypium hirsutum Rosliny niepozadane Sinapis arvensis I 0 100 II 0 100 III 0 100 IV 100 XIV 100 0 B bez uszkodzenia 100 ¦ calkowite zniszczenie Przyklad XIII. Rózne rosliny doswiadczalne o wysokosci 2-25 cm potraktowano w cieplarni substan¬ cjami czynnymi, takimi jak: I 2,2-dwutlenek l-etoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 II 2,2-dwutlenek l-izobutylosulfonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 III 2,2-dwutlenek l-etylosulfony!o-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 IV 2,2-dwutlenek l-dwuetylokarbamylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 V 2,2-dwutlenek l-dwumetylokarbamylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 VI 2,2-dwutlenek l-(N-metylo-N-n-propoksymetylokarbamylo)-3-izopropylo-2,l3-benzotiadiazynonu4 VII 2,2-dwutlenek l-dwumetylotiokarbamylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 VIII 2,2-dwutlenek l-i3-naftalenosulfonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu412 97 427 IX 2,2-dwutlenek l-izopropyloaminosulfonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu-4 X 2,2-dwutlenek l-metyloaminosulfonylo-3-izopropylo-2,l,3"benzotiadiazynonu4 XI 2,2-dwutlenek l-(2*>4',6,-trójnitrofenylo)-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 XII 2,2-dwutlenek l-metoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 XIII 2,2-dwutlenek l-fenoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu-4.

Substancje czynne stosowano w ilosci 4 kg/ha, dyspergujac je lub emulgujac w danym przypadku w 5001 wody na hektar. Po 2-3 tygodniach stwierdzono, ze substancje czynne sa bardzo dobrze tolerowane przez rosliny uzytkowe i wykazuja dobre dzialanie chwastobójcze. Wyniki doswiadczenia przedstawione sa w tablicy II.

Tablica II Substancja czynna I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII Rosliny uzytkowe Oryza satira Glycine max.

Sorghum bicolor Zeamays Tiiticum aestfrum Hordeum vulgare Secale cereale Solanum tuberosum Rosliny niepozadane Sinapis arvensis Cypeius esculentus , 0 , 0 > 0 , 0 , 0 . o , o , 0 ,100 , 80 0 0 0 0 0 0 0 0 100 75 0 0 0 0 0 0 0 0 100 75 0 0 0 0 0 0 0 0 100 90 0 0 0 0 0 0 0 0 100 100 0 0 0 0 0 0 0 0 100 85 0 0 0 0 0 • o 0 0 100 90 0 0 0 0 0 0 0 0 100 95 0 0 0 0 0 0 0 0 100 80 0 0 0 0 0 0 0 0 100 90 0 0 0 0 0 0 0 0 100 75 0 0 0 0 0 0 0 0 100 100 0 0 0 0 0 0 0 0 100 70 0 = bez uszkodzenia 100 ¦ calkowite zniszczenie Przyklad XIV. W cieplarni napelniono naczynia doswiadczalne gleba gliniasto-piaszczysta i obsiano ja nasionami ryzu (Oryza sativa), pszenicy (Triticum aestivum) i ognichy (Sinapis arvensis). Bezposrednio po tym potraktowano glebe substancjami czynnymi, takimi jak: IV 2,2-dwutlenek l-dwuetylokarbamylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu-4 XII 2,2-dwutlenek l-metoksykarbonylo-3-izopropylo-2,13-benzotiadiazynonu4 Wdanym przypadku stosowano 3 kg/ha substancji czynnej, dyspergujac ja lub emulgujac kazdorazowo w 5001 wody na hektar. Po 4-5 tygodniach stwierdzono, ze substancje czynne IV i XII sa bardzo dobrze tolerowane przez rosliny uprawne i wykazuja dobre dziaianie chwastobójcze. Wyniki doswiadczenia przedstawio¬ ne sa w tablicy III Tablica III Substancjaczynna IV XII Rosliny uzytkowe Oryzasativa 0 0 Triticumaestivum 0 0 Rosliny niepozadane Sinapisarvensis 90 90 0 ¦ bez uszkodzenia 100 = calkowite zniszczenie Odpowiednie biologiczne dzialanie jak substancje czynne wymienione w przykladach XII—XIV wykazuja nastepujace zwiazki: 2,2-dwutlenek l V) 2,2-dwutlenek l-p-chlorobenzylomerkaptokarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 (XVI) 2,2-dwutlenek l-metylomerkaptokarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 (XVII).

Przyklad XV. Miesza sie 90 czesci wagowych zwiazku wytwarzanego wedlug przykladu I z 10 czesciami wagowymi N-metylo-ot-pirolidonu i otrzymuje sie roztwór odpowiedni do stosowania w postaci bardzo drobnych kropel.97 427 13 Przyklad XVI. 20 czesci wagowych zwiazku wytwarzanego wedlug przykladu II rozpuszcza sie w mieszaninie, skladajacej sie z 80 czesci wagowych ksylenu, 10 czesci wagowych produktu przylaczenia 8-10 moli tlenku etylenu do 1 mola N-monoetanoloamidu kwasu olejowego, 5 czesci wagowych soli wapniowej kwasu dodecylobenzenosulfonowego i 5 czesci wagowych produktu przylaczenia 40 moli tlenku etylenu do 1 mola oleju rycynowego. Mieszanina zawiera 20% substancji czynnej. Przez wylanie i dokladne rozprowadzenie roztworu w wodzie otrzymuje sie ciecz opryskowa.

Przyklad XVII. 20 czesci wagowych zwiazku wytwarzanego wedlug sposobu podanego w przykla¬ dzie III rozpuszcza sie w mieszaninie, skladajacej sie z 40 czesci wagowych cykloheksanom^ 30 czesci wagowych izobutanolu, 20 czesci wagowych produktu przylaczenia 7 moli tlenku etylenu do 1 mola izooktylofenolu i 10 czesci wagowych produktu przylaczenia 40 moli tlenku etylenu do 1 mola oleju rycynowego.

Przyklad XVIII. 20 czesci wagowych zwiazku wytwarzanego sposobem podanym w przykladzie IV rozpuszcza sie w mieszaninie, skladajacej sie z 25 czesci wagowych cykloheksanolu, 65 czesci wagowych frakcji oleju mineralnego o temperaturze wrzenia 210-280°C i 10 czesci wagowych produktu przylaczenia 40 moli tlenku etylenu do 1 mola oleju rycynowego.

Przyklad XIX. 20czesci wagowych substancji czynnej wytworzonej wedlug przykladu Vnaeszasie dokladnie i miele w mlynku mlotkowym z 3 czesciami wagowymi soli sodowej kwasu dwuizobutylonaftaleno-a- -sulfonowego, 17 czesciami wagowymi *soli sodowej kwasu ligninosulfonowegc z lugów posiarczynowych i 60 czesciami wagowymi sproszkowanego zelu krzemionkowego.

Przyklad XX. 3 czesci wagowe zwiazku wytwarzanego wedlug przykladu VI miesza sie dokladnie z 97 czesciami wagowymi subtelnie rozdrobnionego kaolinu. Otrzymuje sie w ten sposób srodek do opylania, zawierajacy 3% wagowe substancji czynnej..

Przyklad XXI. 30 czesci wagowych zwiazku wytwarzanego wedlug przykladu VII miesza sie doklad¬ nie z mieszanina sporzadzona z 92 czesci wagowych sproszkowanego zelu krzemionkowego i 8 czesci wagowych oleju parafinowego, który rozpylano na powierzchni tego zelu krzemionkowego. W ten sposób otrzymuje sie preparat substancji czynnej o dobrej przyczepnosci.

Przyklad XXII. Rózne rosliny o wysokosci 2-18 cm potraktowano w cieplarni substancjami czynnymi, takimi jak: I 2,2-dwutlenek l-fenoksyacetylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 II 2,2-dwutlenek l-p-chlorofenoksyacetylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 III 2,2-dwutlenek l-(2',4'-dwuchlorofenoksyacetylo)-3-izopropylo-2,l >34>enzotiadiazynonu4 V 2,2-dwutlenek l-(2*,4'-dwuchlorofenoksy-a-propionylo)-3-izopropylo-2,l ,3-bsnzotiadiazynonu4 VII 2,2-dwutlenek l-chloroacetylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 VIII 2,2-dwutlenek l-acetoksyacetylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 IX 2,2-dwutlenek l-propionylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 X 2,2-dwutlenek l-a-chloropropionylo-3-izoprop>lo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 XI 2,2-dwutlenek l-a-bromobutyrylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 XII 2,2-dwutlenek l-H-rzed.-walerylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 XIII 2,2-dwutlenek l-(0,0-dwumetylofosforotioniano)-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynoiiu4 XIV 2,2-dwutlenek l-(0,0-dwuetylofosforotioniano)-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 XV oksalilo-bis-1-(2,2-dwutlenek 3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4) XVI 2,2-dwutlenek l-palmitoilo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 XVII 2,2-dwutlenek l-formylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 Substancje czynne stosowane w iiosci 2 kg/ha i dyspergowano je lub emulgowano kazdorazowo w 5001 wody na hektar. Po 2—3 tygodniach stwierdzono, ze substancje czynne wykazuja dobre dzialanie chwastobójcze przy bardzo dobrej tolerancji przez rosliny uprawne. Wyniki doswiadczenia przedstawione sa w tablicy IV Tablica IV Substancja czynna kg/ha Rosliny uzytkowe Triticum aestivum Hordeum Yulgare Secale cereale Oryza sativa dycine max Rosliny niepozadane Sinapis arvensis I 2 0 0 0 0 0 95 II 2 0 0 0 0 0 100 III 2 0 0 0 0 0 90 V 2 0 0 0 0 0 95 VII 2 0 0 0 0 0 100 VIII 2 0 0 0 0 0 100 IX 2 0 0 0 0 0 90 X 2 0 0 0 0 0 95 XI 2 0 0 0 0 0 95 XII 2 0 0 0 0 0 100 XIII 2 0 0 0 0 0 100 XIV 2 0 0 0 0 0 95 XV 2 0 0 0 0 0 90 XVI 2 0 0 0 0 0 90 XVII 2 0 0 0 0 0 90 0 ¦ bez uszkodzenia 100 ¦ calkowite zniszczenie14 97 427 Przyklad XXIII. W cieplarni napelniono naczynia doswiadczalne gleba gliniasto-piaszczysta i obsiano ja róznymi nasionami. Bezposrednio po tym potraktowano glebe substancjami czynnymi, takimi jak: II 2,2-dwutlenek l-p-cWorofenoksyacetylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 III 2,2-dwudenek l<2\4,*iw^cMorofenoksyacetylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 IV 2,2-dwutlenek l-(2,-metylo4,-chlorofenoksyacetylo)-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4 V 2,2-dwutlenek l-(2\4,-dwuchlorofenoksy-a-propionylo)-3-izopropylo-2,l 3-benzotiadiazynonu4 VIII 2,2-dwutlenek l-acetoksyacetylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 IX 2,2-dwutlenek l-propionylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu-4 X 2,2-dwutlenek l-a-chloropropionylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu-4 XIII 2,2-dwutlenek l-(0,0-dwumetylofosforotioniano)-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 XIV 2,2-dwutlenek l-(0,0-dwuetylofosforotioniano)-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 Stosowano w danym przypadku substancje czynne w ilosci 3 kg/ha i dyspergowano je lub emulgowano kazdorazowo w 5001 wody na hektar. Po 4-5 tygodniach stwierdzono, ze substancje czynne wykazuja dobre dzialanie chwastobójcze przy bardzo dobrej tolerancji przez rosliny uprawne. Wynik doswiadczenia przedstawio¬ ny jest w tablicy V.

Tablica V Substancja czynna II III IV V VIII IX X XIII XIV kg/ha 333333333 Rosliny uzytkowe Zeamays Triticumaestivum Oryza sativa Glycine max Gossypium hirsutum Rosliny niepozadane Sinapis arvensis 0 0 0 0 0 100 0 0 0 0 0 95 0 0 0 0 0 95 0 0 0 0 0 100 0 0 0 0 0 80 0 0 0 0 0 90 0 0 0 0 0 80 0 0 0 0 0 80 0 0 0 0 0 100 0 a bez uszkodzenia 100 = calkowite uszkodzenie Przyklad XXIV. Rózne rosliny o wysokosci 2-10 cni potraktowano w cieplarni substancjami czynnymi, takimi jak: VII 2,2-dwutlenek l-chloroacetylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 VIII 2,2-dwutlenek l-acetoksyacetylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu-4 X 2,2-dwutlenek l-a-chloropropionylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 XIII 2,2-dwutlenek l-(0,0-dwumetylofosforotioniani)-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 i dla porównania substancja czynna XIX 2,2-dwutlenek 3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 wdanym przypadku zdyspergowanymi lub zemulgowanymi w 5001 wody na hektar.

Ilosc stosowana wynosila w przypadku roslin uprawnych 1 kg/ha substancji czynnej, a dla roslin niepozada¬ nych 0,8 kg/ha. Po 2-3 tygodniach stwierdzono, ze substancje czynne VII, VIII, X i XIII sa lepiej tolerowane przez rosliny uprawne niz substancja czynna XIX przy stosowaniu ich w ilosci 1 kg/ha, a stosowane w ilosci 0,8 kg/ha wykazuja wobec roslin niepozadanych takie samo dzialanie chwastobójcze jak substancja czynna XIX.

Wyniki doswiadczenia przedstawione sa w tablicy VI.

Tablica VI Substancjaczynna VII VIII X XIII XIX kg/ha 0,8 1 0,8 1 0,8 1 0,8 1 0,8 1 Rosliny uzytkowe Gossypiumhirsutum -0-10-0-0-30 Rosliny niepozadane Sinapis anrensis 100 - 95 - - - 100 - 95 - Matricaria chamomilla 100 - 96 - - - 100 - 95 - 0 ¦ bez uszkodzenia 100 = calkowite zniszczenie97427 15 Odpowiednio biologicznie czynne jak zwiazki w przykladach XXII-XXIV sa: 2,2-dwutlenek l-pelargonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu-4 i 2,2-dwutlenek l-penten-3'<>ilo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu-4.

Przyklad XXV. Rózne rosliny o wysokosci 5-15 cm potraktowano w cieplarni substancjami czynnymi, takimi jak: A 2,2-dwutlenek l-II-rzed.-walerylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu-4 B 2,2-dwutlenek l-fenoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 C 2,2-dwutlenek l-N-metylobenzimidylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4.

Substancje czynne stosowano w danym przypadku w ilosci 2,0 kg/ha i dyspergowano je lub emulgowano kazdorazowo w 5001 wody na hektar.Podczas trwania doswiadczenia opady wynosily 20 mm z wyjatkiem roslin Zea mays, która otrzymywala 60 mm, i Glycine max, otrzymujacej 180 mm. Po 3-4 tygodniach stwierdzono, ze substancje czynne A, B i C sa dobrze tolerowane przez rosline Zea mays, wykazuja dajaca sie jeszcze obronic szkodliwosc wobec rosliny Gossypium hirsutum, a silne dzialanie chwastobójcze w stosunku do roslin niepozada¬ nych Bidens pilosa i Chrysanthemum segetum. Substancja czynna A wykazuje równiez dobre dzialanie chwasto¬ bójcze w stosunku do Anthemis nobilis, podczas gdy substancje B i C wykazuja w danym przypadku mniejsze dzialanie. Przyklad ten potwierdza, ze mozna zwalczac chwasty szerokolistne w uprawach traw i soji (Glycine max). Wyniki doswiadczenia przedstawione w tablicy VII Tablica VII Substancjaczynna ABC kg/ha 2,0 2,0 2,0 Rosliny uzytkowe Glycine max Zea mays Rosliny niepozadane Anthemis nobilis Bidens pilosa Chrysanthemum segetum 6,6 95 90 95 (3) (3) (1) (1) (1) 60 95 95 (2) (2) (1) (1) (1) 0 40 95 95 (1) (1) (1) (1) (1) () = liczba doswiadczen; w przypadku kilku doswiadczen podanajest wartosc srednia Przyklad XXVI. Rózne rosliny o wysokosci 10-17 cm potraktowano w cieplarni substancja czynna, taka jak C 2,2-dwutlenek l-N-metylobenzimidylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 w ilosci 1,0 kg/ha,zemulgowa- na w 5001 wody na hektar. W czasie trwania doswiadczenia rosliny otrzymywaly opady, a mianowicie Oryza sativa 280-300 mm, a Ammania coccinea 50-60 mm. Po 3—4 tygodniach stwierdzono, ze substancja czynna C wykazuje silne dzialanie chwastobójcze przy dobrej tolerancji przez rosline uprawna. Przyklad wskazuje na to, ze przy uzyciu substancji czynnej C mozna zwalczac na polach ryzowych chwasty blotne i wodne. Wynik doswiadczenia przedstawiony jest w tablicy VIII.

Tablica VIII Substancja czynna C kg/ha 1 Rosliny uzytkowe Oryzasattva 5 (2) Rosliny niepozadane Ammaniacoccinea 97,5 (2) () = liczba doswiadczen; w przypadku kil¬ ku doswiadczen podanajest wartosc srednia Przyklad XXVII. Rózne rosliny o wysokosci 2-14 cm potraktowano na polu substancjami czynnymi, takimi jak: B 2,2-dwutlenek l-fenoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 (wzór 30) D 2,2-dwutlenek l-dwumetylotiokarbamylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 (wzór 31) E 2,2-dwutlenek l-metyloaminosulfonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu-4 (wzór 32) F 2,2-dwutlenek l Zastosowano substancje czynne w ilosci 3,0 kg/ha i dodatkowo srodek zwilzajacy po 2 l/ha, kazdorazowo16 97 427 dyspergujac je lub emulgujac w 5001 wody na hektar. W czasie trwania doswiadczenia opady wynosily -30 mm. Po 3-4 tygodniach stwierdzono, ze zwiazki B, D, E i F wykazuja dzialanie chwastobójcze dobre do bardzo dobrego w stosunku do chwastów Chenopodium album, Galinsoga parviflora, Galium aparine,Matricaria chamomilla, Polygonum persicaria, Sinapis arvensis i Stellaria media. Chwast Amaranthus retroflexus byl równiez dobrze zwalczany przez substancje B, D i E, podczas gdy substancja F wykazala niewielkie nan dzialanie. Roslina uprawna Oryza sativa zostala uszkodzona przez substancje czynne B, D, E i F tylko nieznacznie. Wyniki doswiadczenia przedstawione sa w tablicy IX. Jako srodek zwilzajacy /astosowano produkt przylaczenia 6—7 moli tlenku etylenu do 1 mola izooktylofenolu.

Tablica IX Substancjaczynna B D £ F kg/ha 3,0 3,0 3,0 3,0 Srodek zwilzajacy + + + + l/ha 2,0 2,0 2,0 2,0 Rosliny uzytkowe Oryza satfra Rosliny niepozadane Amaranthus retroflexus Chenopodium album Galinsoga paiviflora Galium aparine Matricaria chamomilla Polygonum persicaria Sinapis arvensis Stellaria media 100 100 100 100 100 90 100 100 80 100 100 80 100 100 100 80 95 100 100 100 100 100 100 .00 65 100 100 90 - 100 iOO !30 Przedstawionymi zwiazkami mozna skutecznie zwalczac chwasty polne. W doswiadczeniach uzytko zanrast uprawnych traw ryzu, przy czym wymienione zwiazki okazaly sie odpowiednie jako srodki do zwalczania chwastów.

Przyklad XXVIII. Rózne rosliny o wysokosci 2-10 cm potraktowano na polu sabstancjami czynnymi, takimijak: I 2,2-dwutlenek l-etoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 K 2,2-dwutlenek l-izopropylometylosulfonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 L 2,2-dwutlenek l-^-naftalenosulfonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4.

Stosujac je po 1,5 kg/ha i dodatkowo po 2 l/ha srodka zwilzajacego, kazdorazowo zdyspergowane lub zemulgowane w 5001 wody na hektar. W czasie trwania doswiadczenia opady wynosily 9-11 mm. Po 3—4 tygo¬ dniach stwierdzono, ze substancje czynne I, K iL wykazuja silne dzialanie chwastobójcze wobec roslin dwulisciennych, jak Centaurea cyanus, Chenopodium album, Sinapii, arvensis, Stellaria media i Spergula arvensis, podczas gdy rosliny Amaranthus retroflexus i Polygonum persicaria sa bardziej odporne na dzialanie tych substancji czynnych. Jako calkowicie tolerowane przez rosline uzytkowa Glycine max okazaly sie zwiazki I i L, podczas gdy zwiazek K powodowal jej nieznaczna kauteryzacje (przypalenie) i zahamowanie wzrostu. Wyniki doswiadczenia przedstawione sa w tablicy X.

Tablica X Substancjaczynna I K L kg/ha 1,5 1,5 1,5 Srodekzwilzajacy + + + l/ha 2,0 2,0 2,0 Rosliny uzytkowe , Glycine max Rosliny niepozadane Amaranthus retroflexus Centaurea cyanus Chenopodium album Polygonum persicaria Sinapis arvensis Stellaria media Spergula arvensis 0 70 100 100 0 100 100 100 40 100 100 0 90 100 100 0 100 100 0 90 80 8097 427 17 Przyklad XXIX. Na polu potraktowano rózne rosliny o wysokosci 2-10 cm substancjami czynnymi, takimi jak: F 2,2-dwutlenek l-(N-metylo«N-n-propoksymetylokarbamylo)-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 G 2,2-dwutlenek I-dwumetylokarbamylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 H 2,2-dwutlenek l-izopropyloaminosulfonylo-3-izopropylo-2,l ,3-benzotiadiazynonu4 M 2,2-dwutlenek l-metoksykarbonylo-3-izopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu4 N 2,2-dwutlenek l-dwuetylokarbamylo-3-lzopropylo-2,l,3-benzotiadiazynonu-4 stosujac po 1.0 kg/ha kazdorazowo zdyspergowanym lub zemulgowanyrrTw 5001 wody na hektar. W celu lepszego rozprowadzenia substancji czynnych na powierzchni lisci dodawano do cieczy opryskowej po 1,0 kg/ha poliakrylanu amonowego. W czasie trwania doswiadczenia opady vynosily 10-20 mm. Po 3—4 tygodniach stwierdzono, ze niepozadane rosliny, jak Chenopodium album, Galinsoga parviflora, Matricaria cha lomilla, Sinapis arvensis i Stellaria media sa zwalczane dobrze do bardzo dobrze przez substancje czynne F, G, H i'M» a substancja czynna M zwalcza poza tym dobrze rosline niepozadana Amaranthus retroflexus. Ponadto substancja czynna N wykazuje bardzo dobre dzialanie wobec roslin niepozadanych, jak Amaranthus retroflexus, Chenopo¬ dium album i Stellaria media, podczas gdy dzialanie jej w stosunku do Galinsoga parviflora i Snapis arvensisjest mniejsze. Amaranthus retroflexus nie zostala uszkodzona w ogóle lub tylko nieznacznie przez substancje F, G i H. Okazalo sie, ze substancja F jest tolerowana przez soje (Glycine max), substancja H wykazuje nieznaczne, a substancja G lekkie uszkodzenie soji, podczas gdy zwiazki M i N powoduja ilniejsze uszkodzenie soi. Wyniki doswiadczenia przedstawione w tablicy XI.

Tablica XI Substancjaczynna F G H lvi N kg/ha 1,0 1,0 1,0 1,0 1,0 Rosliny uzytkowe Glycine max Rosliny niepozadane Amaranthus retroflexus Chenopodium album Galinsoga parviflora Matricaria chamomilla Sinapis arvensis Stellaria media 0 C 90 100 100 85 100 100 100 80 100 0 95 90 100 90 100 45 100 100 100 100 90 100 100 100 65 - 75 100 0 = bez uszkodzenia 100 = calkowite zniszczenie Omawiany przyklad wskazuje na to, ze przedstawionymi substancjami mozna zwalczac chwasty szerokolis- te, przy czym substancjami F, H i G mozna zwalczac chwasty w uprawach soji (Glycine max), natomiast uprawa ta wchodzi mniej w rachube w przypadku stosowania substancji N, zwlaszcza M ze wzgledu na wieksza ich szkodliwosc. fL^p) N l S-R Wzór 23 ir 11 N' (0)S=P(OAlk)2 Wzór 25 O i -P=|QAlk)2 S (0) Wzór 26 \co • » (NO,) Me Wzór 3 Wzór 27 SCHFMAT 12 Wzór 2897 427 (NO,) 2'n Wzór H/CH3 N C> S=C-NC \CH3 Wzór S02-NH-CH3 Wzór CH 3 /CH2OC3H7 o«c-n( XCH3 Wzór

Claims (3)

Zastrzezenie patentowe Srodek chwastobójczy, zawierajacy substancje czynna oraz staly lub ciekly nosnik, znamienny tym, ze zawiera staly lub ciekly nosnik oraz jako substancje czynna podstawiony 2,2-dwutlenek 2,1,3-benzo- tiadiazynonu-4 o wzorze ogólnym 1, w którym Ri oznacza grupe izopropylowa, a R2 oznacza grupe formylowa, propionylowa, n-butyrylowa, walerylowa, iz:owalerylowa, H-rzed.-walerylowa, kapronylowa,

1. -(a-metylowalery- lowa), enantylowa, grupe acylowa, zawierajaca wiecej niz 8 atomów wegla, podstawiona atomami chlorowca, grupami acetoksylowa lub alkoksylowa, grupe acylowa, ewentualnie podstawiona grupa chlorowcofenoksylowa i/albo alkilofenoksylowa grupe acylowa, nienasycona, ewentualnie podstawiona atomem chlorowca grupe acylowa, grupe cykloacylowa oraz grupe dwuacylowa albo grupe alkoksykarbonylowa lub alkilomerkaptokarbo- nylowa, ewentualnie podstawiona grupami alkoksylowymi grupe fenoksykarbonylowa lub fenylomerkaptokarbo- nylowa, ewentualnie podstawiona atomem chlorowca grupe benzylomerkaptokarbonylowa, albo ewentualnie podstawiona grupami alkoksylowymi grupe dwualkilokarbamylowa, grupe dwualkilotiokarbamylowa lub grupe N-fenylo-N^jN^dwualkiloformamidynylowa, albo grupe alkilosulfonylowa lub ewentualnie podstawiona atomami chlorowca, grupami nitrowymi lub alkilowymi grupe arylosulfonylowa, albo grupe mono-lub dwualkilosulfany- lowa, albo grupe N-alkilobenzimidylowa, albo grupe 0,0-dwualkilofosforotionianowa lub 0,0-dwualkilofosforano- wa, albo ewentualnie podstawiona atomem chlorowca grupe alkilosulfenylowa, albo podstawiona grupami nitrowymi grupe fenylowa.97 427 Wzór 1 Wzór 2 Me Wzór 3 0«=C-R Wzór£ SCHEMAT '1 0 I R-C- I. ~ i _ Wzór 2 ? ? HC-O-C-CH, H Wzór 5 SCHEMAT 2 0 0 Wzór 6 H Wzór 5

2. ? OC-R Wzór U °2% I 0=C"H Wzór 7 SCHEMAT 3 /TI ] 1 ?ci-c-c-ci °2S-k N I Na Wzór 3 Wzór 8 SCHEMAT 0 ? Cl-C-OR -SR ¦> c=o J 2 Wzór 9 ¦> Wzór 10 SCHEMAT 5 >vsn 0=C-OR -SR Wzór 1197 427 Vn-VN ? i Wzór12 I Me (Fenyl-N); (S); 0=C-NAlk2 Wzór3 Wzór 13 SCHEMAT 6 0(S) (N-Fenyl) I -C-NAlk2 Wzór 14 I Wzór15 I Me S02R Wzór3 ^ r SCHEMAT 7 0 ? Cl-S02-NAlk2—¦> y~N jf^l -NHAlk °2S"N^V^ wzór 17 S02-NAlk2 Wzór

3. -HNAlk SCHEMAT 8 Wzór v 2^ ^ w _^ Me Wzórt9 / \-C-N-Alk Wzór3 Wzór 20 SCHEMAT 9 -ON-Alk ó N^ Wzór 2197 427 N I Me Wzór 3 ? CISR Wzór 22 SCHEMAT ¦> 10 &X>- n N i Me Wzór • 3 Hal-P=(OAlk)2 Wzór 2U SCHEMAT y*