PL96105B1 - Sposob wytwarzania nowych zwiazkow polienowych - Google Patents

Sposob wytwarzania nowych zwiazkow polienowych Download PDF

Info

Publication number
PL96105B1
PL96105B1 PL1974169924A PL16992474A PL96105B1 PL 96105 B1 PL96105 B1 PL 96105B1 PL 1974169924 A PL1974169924 A PL 1974169924A PL 16992474 A PL16992474 A PL 16992474A PL 96105 B1 PL96105 B1 PL 96105B1
Authority
PL
Poland
Prior art keywords
groups
acid
methoxy
group
trimethylphenyl
Prior art date
Application number
PL1974169924A
Other languages
English (en)
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Application filed filed Critical
Publication of PL96105B1 publication Critical patent/PL96105B1/pl

Links

Classifications

    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C317/00—Sulfones; Sulfoxides
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C17/00—Preparation of halogenated hydrocarbons
    • C07C17/093—Preparation of halogenated hydrocarbons by replacement by halogens
    • C07C17/10—Preparation of halogenated hydrocarbons by replacement by halogens of hydrogen atoms
    • C07C17/12—Preparation of halogenated hydrocarbons by replacement by halogens of hydrogen atoms in the ring of aromatic compounds
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C17/00—Preparation of halogenated hydrocarbons
    • C07C17/093—Preparation of halogenated hydrocarbons by replacement by halogens
    • C07C17/16—Preparation of halogenated hydrocarbons by replacement by halogens of hydroxyl groups
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C17/00—Preparation of halogenated hydrocarbons
    • C07C17/26—Preparation of halogenated hydrocarbons by reactions involving an increase in the number of carbon atoms in the skeleton
    • C07C17/32—Preparation of halogenated hydrocarbons by reactions involving an increase in the number of carbon atoms in the skeleton by introduction of halogenated alkyl groups into ring compounds
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C205/00—Compounds containing nitro groups bound to a carbon skeleton
    • C07C205/07—Compounds containing nitro groups bound to a carbon skeleton the carbon skeleton being further substituted by halogen atoms
    • C07C205/11—Compounds containing nitro groups bound to a carbon skeleton the carbon skeleton being further substituted by halogen atoms having nitro groups bound to carbon atoms of six-membered aromatic rings
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C205/00—Compounds containing nitro groups bound to a carbon skeleton
    • C07C205/27—Compounds containing nitro groups bound to a carbon skeleton the carbon skeleton being further substituted by etherified hydroxy groups
    • C07C205/35—Compounds containing nitro groups bound to a carbon skeleton the carbon skeleton being further substituted by etherified hydroxy groups having nitro groups and etherified hydroxy groups bound to carbon atoms of six-membered aromatic rings of the carbon skeleton
    • C07C205/36—Compounds containing nitro groups bound to a carbon skeleton the carbon skeleton being further substituted by etherified hydroxy groups having nitro groups and etherified hydroxy groups bound to carbon atoms of six-membered aromatic rings of the carbon skeleton to carbon atoms of the same non-condensed six-membered aromatic ring or to carbon atoms of six-membered aromatic rings being part of the same condensed ring system
    • C07C205/37—Compounds containing nitro groups bound to a carbon skeleton the carbon skeleton being further substituted by etherified hydroxy groups having nitro groups and etherified hydroxy groups bound to carbon atoms of six-membered aromatic rings of the carbon skeleton to carbon atoms of the same non-condensed six-membered aromatic ring or to carbon atoms of six-membered aromatic rings being part of the same condensed ring system the oxygen atom of at least one of the etherified hydroxy groups being further bound to an acyclic carbon atom
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C205/00—Compounds containing nitro groups bound to a carbon skeleton
    • C07C205/49—Compounds containing nitro groups bound to a carbon skeleton the carbon skeleton being further substituted by carboxyl groups
    • C07C205/56—Compounds containing nitro groups bound to a carbon skeleton the carbon skeleton being further substituted by carboxyl groups having nitro groups bound to carbon atoms of six-membered aromatic rings and carboxyl groups bound to acyclic carbon atoms of the carbon skeleton
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C29/00—Preparation of compounds having hydroxy or O-metal groups bound to a carbon atom not belonging to a six-membered aromatic ring
    • C07C29/132—Preparation of compounds having hydroxy or O-metal groups bound to a carbon atom not belonging to a six-membered aromatic ring by reduction of an oxygen containing functional group
    • C07C29/136—Preparation of compounds having hydroxy or O-metal groups bound to a carbon atom not belonging to a six-membered aromatic ring by reduction of an oxygen containing functional group of >C=O containing groups, e.g. —COOH
    • C07C29/147—Preparation of compounds having hydroxy or O-metal groups bound to a carbon atom not belonging to a six-membered aromatic ring by reduction of an oxygen containing functional group of >C=O containing groups, e.g. —COOH of carboxylic acids or derivatives thereof
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C315/00—Preparation of sulfones; Preparation of sulfoxides
    • C07C315/04—Preparation of sulfones; Preparation of sulfoxides by reactions not involving the formation of sulfone or sulfoxide groups
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C317/00—Sulfones; Sulfoxides
    • C07C317/02—Sulfones; Sulfoxides having sulfone or sulfoxide groups bound to acyclic carbon atoms
    • C07C317/10—Sulfones; Sulfoxides having sulfone or sulfoxide groups bound to acyclic carbon atoms of an unsaturated carbon skeleton containing rings
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C43/00—Ethers; Compounds having groups, groups or groups
    • C07C43/02—Ethers
    • C07C43/20—Ethers having an ether-oxygen atom bound to a carbon atom of a six-membered aromatic ring
    • C07C43/205—Ethers having an ether-oxygen atom bound to a carbon atom of a six-membered aromatic ring the aromatic ring being a non-condensed ring
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C45/00—Preparation of compounds having >C = O groups bound only to carbon or hydrogen atoms; Preparation of chelates of such compounds
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C45/00—Preparation of compounds having >C = O groups bound only to carbon or hydrogen atoms; Preparation of chelates of such compounds
    • C07C45/004—Preparation of compounds having >C = O groups bound only to carbon or hydrogen atoms; Preparation of chelates of such compounds by reaction with organometalhalides
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C45/00—Preparation of compounds having >C = O groups bound only to carbon or hydrogen atoms; Preparation of chelates of such compounds
    • C07C45/51—Preparation of compounds having >C = O groups bound only to carbon or hydrogen atoms; Preparation of chelates of such compounds by pyrolysis, rearrangement or decomposition
    • C07C45/511—Preparation of compounds having >C = O groups bound only to carbon or hydrogen atoms; Preparation of chelates of such compounds by pyrolysis, rearrangement or decomposition involving transformation of singly bound oxygen functional groups to >C = O groups
    • C07C45/515—Preparation of compounds having >C = O groups bound only to carbon or hydrogen atoms; Preparation of chelates of such compounds by pyrolysis, rearrangement or decomposition involving transformation of singly bound oxygen functional groups to >C = O groups the singly bound functional group being an acetalised, ketalised hemi-acetalised, or hemi-ketalised hydroxyl group
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C47/00—Compounds having —CHO groups
    • C07C47/52—Compounds having —CHO groups bound to carbon atoms of six—membered aromatic rings
    • C07C47/575—Compounds having —CHO groups bound to carbon atoms of six—membered aromatic rings containing ether groups, groups, groups, or groups
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C49/00—Ketones; Ketenes; Dimeric ketenes; Ketonic chelates
    • C07C49/20—Unsaturated compounds containing keto groups bound to acyclic carbon atoms
    • C07C49/255—Unsaturated compounds containing keto groups bound to acyclic carbon atoms containing ether groups, groups, groups, or groups
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C57/00—Unsaturated compounds having carboxyl groups bound to acyclic carbon atoms
    • C07C57/30—Unsaturated compounds having carboxyl groups bound to acyclic carbon atoms containing six-membered aromatic rings
    • C07C57/42—Unsaturated compounds having carboxyl groups bound to acyclic carbon atoms containing six-membered aromatic rings having unsaturation outside the rings
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C57/00—Unsaturated compounds having carboxyl groups bound to acyclic carbon atoms
    • C07C57/46—Unsaturated compounds having carboxyl groups bound to acyclic carbon atoms containing six-membered aromatic rings and other rings, e.g. cyclohexylphenylacetic acid
    • C07C57/48—Unsaturated compounds having carboxyl groups bound to acyclic carbon atoms containing six-membered aromatic rings and other rings, e.g. cyclohexylphenylacetic acid having unsaturation outside the aromatic rings
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07C—ACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C59/00—Compounds having carboxyl groups bound to acyclic carbon atoms and containing any of the groups OH, O—metal, —CHO, keto, ether, groups, groups, or groups
    • C07C59/40—Unsaturated compounds
    • C07C59/58—Unsaturated compounds containing ether groups, groups, groups, or groups
    • C07C59/64—Unsaturated compounds containing ether groups, groups, groups, or groups containing six-membered aromatic rings
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07F—ACYCLIC, CARBOCYCLIC OR HETEROCYCLIC COMPOUNDS CONTAINING ELEMENTS OTHER THAN CARBON, HYDROGEN, HALOGEN, OXYGEN, NITROGEN, SULFUR, SELENIUM OR TELLURIUM
    • C07F9/00—Compounds containing elements of Groups 5 or 15 of the Periodic Table
    • C07F9/02—Phosphorus compounds
    • C07F9/28—Phosphorus compounds with one or more P—C bonds
    • C07F9/38—Phosphonic acids [RP(=O)(OH)2]; Thiophosphonic acids ; [RP(=X1)(X2H)2(X1, X2 are each independently O, S or Se)]
    • C07F9/40—Esters thereof
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07F—ACYCLIC, CARBOCYCLIC OR HETEROCYCLIC COMPOUNDS CONTAINING ELEMENTS OTHER THAN CARBON, HYDROGEN, HALOGEN, OXYGEN, NITROGEN, SULFUR, SELENIUM OR TELLURIUM
    • C07F9/00—Compounds containing elements of Groups 5 or 15 of the Periodic Table
    • C07F9/02—Phosphorus compounds
    • C07F9/28—Phosphorus compounds with one or more P—C bonds
    • C07F9/54—Quaternary phosphonium compounds
    • C—CHEMISTRY; METALLURGY
    • C07—ORGANIC CHEMISTRY
    • C07F—ACYCLIC, CARBOCYCLIC OR HETEROCYCLIC COMPOUNDS CONTAINING ELEMENTS OTHER THAN CARBON, HYDROGEN, HALOGEN, OXYGEN, NITROGEN, SULFUR, SELENIUM OR TELLURIUM
    • C07F9/00—Compounds containing elements of Groups 5 or 15 of the Periodic Table
    • C07F9/02—Phosphorus compounds
    • C07F9/28—Phosphorus compounds with one or more P—C bonds
    • C07F9/54—Quaternary phosphonium compounds
    • C07F9/5428—Acyclic unsaturated phosphonium compounds

Landscapes

  • Chemical & Material Sciences (AREA)
  • Organic Chemistry (AREA)
  • Molecular Biology (AREA)
  • Life Sciences & Earth Sciences (AREA)
  • Biochemistry (AREA)
  • General Health & Medical Sciences (AREA)
  • Health & Medical Sciences (AREA)
  • Chemical Kinetics & Catalysis (AREA)
  • Organic Low-Molecular-Weight Compounds And Preparation Thereof (AREA)
  • Pharmaceuticals Containing Other Organic And Inorganic Compounds (AREA)
  • Pyridine Compounds (AREA)
  • Acyclic And Carbocyclic Compounds In Medicinal Compositions (AREA)
  • Cephalosporin Compounds (AREA)

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarza¬ nia nowych zwiazków polienowych o wzorze ogól¬ nym 1, w którym Ri i R2 oznaczaja nizsze grupy alkilowe, R3, R4 i R5 oznaczaja atomy wodoru, nizsze grupy alkilowe, nizsze grupy alkoksylowe, nizsze grupy alkenoksylowe, grupy nitrowe, ami¬ nowe, nizsze grupy mono- lub dwualkiloaminowe, nizsze grupy alkanoiloamidowe lub 6-czlonowe gru¬ py N-heterocykliczne, a poza tym R3 oznacza atom chlorowca, R4 oznacza poza tym nizsza grupe al- kenylowa, a R5 oznacza poza tym nizsza grupe alkenylowa i atom chlorowca, przy czym co naj¬ mniej jedna z grup R3, R4 i R5 ma znaczenie inne niz atom wodoru i jezeli R3 lub R5 oznacza atom chlorowca, to R4 ma znaczenie inne niz grupa alkoksylowa, a R6 oznacza grupe karboksylowa, alkoksykarbonylowa, alke noksykarbonylowa, nizsza grupe mono- lub dwu- alkilokarbamoilowa lub 6-czlonowa grupe N-hete- rocyklilokarbonylowa, a takze soli tych zwiazków.Wymienione powyzej nizsze grupy alkilowe lub alkenylowe zawieraja najkorzystniej do 6 atomów wegla, jak grupa metylowa etylowa, propylowa, izopropylowa lub 2-metylopropylowa oraz grupa winylowa, allilowa lub butenylowa. Nizsze grupy alkoksylowe lub nizsze grupy alkenoksylowe za¬ wieraja równiez najkorzystniej do 6 atomów we¬ gla, jak grupa metoksylowa, etoksylowa lub izo- propoksylowa oraz grupa winyloksylowa lub alli- loksylowa.Sposród atomów chlorowca najkorzystniejsze sa atomy fluoru i chloru.Grupa aminowa moze byc podstawiona jedna lub dwoma, rozgalezionymi lub nierozgalezionymi, niz- szymi grupami alkilowymi, np. mono- lub dwu- podstawiona grupami metylowymi, etylowymi lub izopropylowymi.Nizsze grupy alkanoiloamidowe zawieraja grupy pochodzace od nizszych kwasów alkanokarboksy- lowych, zawierajacych do 6 atomów wegla, np. od kwasu octowego, propianowego lub piwalinowego.Grupy N-heterocykliczne o 6 czlonach w piers¬ cieniu zawieraja ewentualnie obok atomu azotu atom tlenu, azotu lub siarki jako dalszy hetero- atom. Przykladami takich grup sa grupy pirolidy- ny, piperydyny, morfoliny lub tiomorfoliny.Grupy alkoksylowe * i alkoksykarbonylowe za¬ wieraja najkorzystniej grupy alkoksylowe zawie¬ rajace do 6 atomów wegla. Moga one byc rozga- lezione lub nierozgalezione, jak np. grupa meto¬ ksylowa, etoksylowa lub izopropoksylowa. Ponadto moga to jednak byc takze wyzsze grupy alkoksy¬ lowe, zawierajace 7—20 atomów wegla, a z nich zwlaszcza grupa cetyloksylowa. Wymienione gru- py alkoksylowe moga byc podstawione grupami funkcyjnymi, np. grupami zawierajacymi atom a- zotu, jak np. grupa aminowa lub morfolinowa, ewentualnie podstawionymi podstawnikami alkilo¬ wymi, albo grupa* piperydylowa lub pirydylowa.Takze grupy alkenoksy i alHinoksykarbonylowe 96105S zawieraja najkorzystniej grupy alkenoksylowe i alkinoksylowe zawierajace do 6 atomów wegla, np. grupy alliloksylowe lub propargiloksylowe.Grupa karbamoilowa moze byc podstawiona jed¬ na lub dwiema prostymi lub rozgalezionymi niz¬ szymi grupami alkilowymi, np. grupami metylo¬ wymi, etylowymi lub izopropylowymi, jak np. gru¬ pa metylokarbamoilowa-, dwumetylokarbamoilowa lub dwuetylokarbamoilowa.Grupy N-heterocykliczne w grupach N-hetero- cyklilokarbonylowych sa to przede wszystkim szes- cioczlonowe grupy heterocykliczne, które obok ato¬ mu azotu zawieraja ewentualnie atom tlenu azo¬ tu lub siarki jaka.dalszy heteroatom. Przyklada¬ mi takich grup aS ferupy piperydynowa, morfoli- nowa, tiomorfolinowfc lub pirolidynowa.Wedlugwynalazkiji zwiazki o wzorze 1 otrzymu¬ je sie w ten sposojb, ze zwiazek o wzorze ogól¬ nym 2: poddaje sie' reakcji ze zwiazkiem o wzo¬ rze ogólnym 3, w których to wzorach m oznacza 0, a n oznacza 1, lub m oznacza 1, a n oznacza 0, jeden z symboli A i B oznacza grupe ketonowa a drugi z nich oznacza grupe trójarylofosfoniowa o wzorze ogólnym 4, w którym X oznacza grupe arylowa, a Y oznacza anion kwasu organiczne¬ go lub nieorganicznego, a Ri, R2, R3, R4 i R5 ma¬ ja podane powyzej znaczenie, po czym otrzymane produkty ewentualnie przeprowadza sie w sól.W przypadku otrzymania w sposobie wedlug wynalazku estru, ester ten mozna zmydlac do od¬ powiedniego kwasu.Jezeli natomiast sposobem wedlug wynalazku otrzymuje sie kwas, kwas ten mozna przeprowadzic W chlorek kwasowy, który z kolei poddaje sie re¬ akcji z amina, otrzymujac odpowiedni ,amid kwa¬ sowy.Grupy arylowe oznaczone przez X w grupie trój- arylofosfoniowej o wzorze ogólnym 4 obejmuja za¬ zwyczaj wszystkie znane grupy arylowe, a zwla¬ szcza grupy jednopierscieniowe, takie jak grupa fenylowa lub grupy fenylowe podstawione niz¬ szymi grupami alkilowymi lub alkoksylowymi, ta¬ kie jak grupa toliiowa, fesylilowa, metylowa lub p-metoksyfenylowa. Jezeli chodzi o nieorganiczne aniony kwasowe, to Y oznacza jon chloru bromu, jodu lub jon wodorosiarczanowy, a sposród orga¬ nicznych anionów kwasowych najkorzystniejszy jest jon tozyloksylowy.Substancje wyjsciowe o wzorach ogólnych 2 i 3 sa to czesciowo nowe zwiazki. Mozna je uzyskac na przyklad na nastepujacej drodze: Zwiazki o wzorze ogólnym 2, w którym m ozna¬ cza 0, a A oznacza grupe trójarylofosfoniowa (okreslone umownie jako zwiazki o wzorze 2a) mo¬ zna na przyklad uzyskiwac w taki sposób, ze na odpowiednia pochodna benzenu podstawiona gru¬ pami Rj—R5 dziala sie formaldehydem w obecnos¬ ci kwasu chlorowcowodorowego, np. w obecnosci stezonego kwasu solnego, ewentualnie w rozpusz¬ czalniku, zwlaszcza w lodowatym kwasie octo¬ wym i powstajacy halogenek benzylu podstawio¬ ny grupami Rj—R5 (halogenek okreslony umow¬ nie jako wzór 2 i, w którym m*=0) poddaje sie w znany sposób reakcji z trójarylofosfina w rozpu- 4 szczalniku, zwlaszcza z trójfenylofosfina w benze¬ nie lub toluenie.Grupe alkoksylowa, wystepujaca w wymienio¬ nej powyzej pochodnej benzenu, podstawionej gru- parni Rj—R5, mozna wprowadzic np. przez alkilo¬ wanie grupy hydroksylowej, wystepujacej w tej pochodnej. Poddaje sie na przyklad odpowiedni fenol, najkorzystniej w rozpuszczalniku, np. w alkanolu, w obecnosci zasady, takiej jak weglan potasowy, reakcji z halogenkiem alkilowym, np. z jodkiem metylu lub z siarczanem dwumetylo- wym.Zwiazki o wzorze ogólnym 2, w którym m'ozna¬ cza 1, a A oznacza grupe trójarylofosfoniowa (okreslone umownie jako zwiazki o wzorze 2b) mozna uzyskac np. w nastepujacy sposób: Najpierw poddaje sie odpowiednia pochodna benzenu pod¬ stawiona grupami Ri—R5 reakcji formylowania, -dzialajac na przyklad na zwiazek wyjsciowy sród- kiem formylujacym. Moze sie to odbywac na przy¬ klad w taki sposób, ze zwiazek wyjsciowy formy- luje sie w obecnosci kwasu Lewisa. Jako czynni¬ ki formylujace mozna stosowac zwlaszcza estry kwasu ortomrówkowego, chlorek formylu i dwu- metyloformamid. Sposród kwasów Lewisa przy¬ datne sa zwlaszcza halogenki cynku, glinu, tytanu, cyny i zelaza, takie jak chlorek cynku, trójchlorek glinu, czterochlorek tytanu, czterochlorek cyny i chlorek zelazowy, a poza tym takze halogenki kwa¬ sów nieorganicznych i organicznych, jak np. tleno¬ chlorek fosforu i chlorek kwasu metanosulfonowe- go.Formylowanie mozna ewentualnie prowadzic bez uzycia dodatkowego rozpuszczalnika, jezeli srodek formylujacy jest obecny w nadmiarze. Na ogól zaleca sie jednak przeprowadzanie reakcji w obo¬ jetnym rozpuszczalniku, np. w nitrobenzenie, lub w chlorowanym weglowodorze, takim jak chlorek 40 metylenu. Temperatura reakcji moze wynosic od 0° do temperatury wrzenia mieszaniny reakcyjnej.Czasteczke pochodnej aldehydu benzoesowego podstawionej grupami Rj—R5 mozna nastepnie przedluzac w znany sposób przez kondensacje z 45 acetonem na zimno, to znaczy w zakresie tem¬ peratury okolo 0—30°, w obecnosci alkaliów, np. w obecnosci rozcienczonego wodnego roztworu wo¬ dorotlenku sodowego, przez co uzyskuje sie po¬ chodna fenylobuten-3-onu-2 podstawiona grupami 50 Ri—R5, która w znany sposób droga reakcji me¬ taloorganicznej, np. reakcji Grignarda przez przy- • laczenie acetylenu mozna, przeprowadzic pochodna fenylo-3-metylo-3-hydroksy-penten^4-inu-l podsta- ' wiona grupami Rj—R5. Uzyskany trzeciorzedowy 55 acetylenokarbinol uwodornia sie nastepnie w zna¬ ny sposób za pomoca czesciowo zatrutego katali¬ zatora z metalem szlachetnym (katalizator Lindla- ra). Powstajacy trzeciorzedowy etylenokarbinol mo¬ zna nastepnie przeprowadzac w zadana sól fos- 60 foniowa, (okreslona umownie jako wzór 2b), w któ¬ rym m wynosi 1) przez dzialanie trójarylofosfina, zwlaszcza trójfenylofosfina w obecnosci kwasu mi¬ neralnego, np. w obecnosci chlorowcowodoru, ta¬ kiego jak chlorowodór lub bromowodór, lub w 65 obecnosci kwasu siarkowego w rozpuszczalniku, np.96105 6 W benzenie, przy czym zachodzi przegrupowanie allilowe.Zwiazki o wzorze ogólnym 2, w którym m wy¬ nosi 0, a A oznacza grupe ketonowa (okreslone umownie jako wzór 2g) mozna na przyklad wy¬ twarzac w ten sposób, ze pochodna benzenu pod¬ stawiona grupami Ri—R5 formyluje sie, jak to opisano powyzej. Wychodzac z pochodnej benze¬ nu podstawionej grupami Rj—R5 uzyskuje sie^ w ten sposób bezposrednio pochodna aldehydu ben¬ zoesowego podstawiona grupami R^—R5.Zwiazki o wzorze ogólnym 2, w którym m wy¬ nosi 1, a A oznacza grupe ketonowa (okreslone umownie jako zwiazki o wzorze 2h) mozna na przy¬ klad wytwarzac w ten sposób, ze opisana uprzednio pochodna fenylo-buten-3-onu-2 podstawiona gru¬ pami Ri—R5 (wzór 2b) poddaje sie reakcji wedlug Wittiga z etoksykarbonylo-metyleno-trójfenylofos- forowodorem lub dwuetylofosfonooctanem etylu.Uzyskany ester etylowy kwasu fenylo-3-metylo- -penta-2,4-dienowego-l podstawiony grupami Rj— —R5 redukuje sie nastepnie na zimno za pomoca mieszanego wodorku metalu, zwlaszcza za porno-, ca wodorku litowo-glinowego, w rozpuszczalniku organicznym, np. w eterze lub w czeterowodorofu- ranie, do fenylo-3-metylo-pentadien-2,4-olu-l pod¬ stawionego grupami Rj—R5. Uzyskany alkohol utle¬ nia sie nastepnie przez dzialanie srodkiem utle¬ niajacym, np. dwutlenkiem manganu w rozpusz¬ czalniku organicznym, takim jak aceton lub chlo¬ rek metylenu, w zakresie temperatury od 0° do temperatury wrzenia mieszaniny reakcyjnej, do za¬ danego podstawionego grupami Ri—R5 fenylo-3- -metylopentadien-2,4-olu-l o umownym wzorze 2h.Takze zwiazki o wzorze ogólnym 3 sa czesciowo nowe.Zwiazki o wzorze ogólnym 3, w którym n wy¬ nosi 0, a B oznacza grupe trójarylofosfoniowa (okreslone umownie jako zwiazki o wzorze 3a) mozna w prosty sposób wytwarzac przez reakcje ewentualnie zestryfikowanego kwasu 3-chlorowco- metylokrotonowego lub zeteryfikowanego alkoholu 3-chlorowcometylokrotylowego z trójarylofosfina w rozpuszczalniku, zwlaszcza z trójfenylofosfina w rozpuszczalniku, zwlaszcza z trójfenylofosfina w toluenie lub benzenie* Zwiazki o wzorze ogólnym 3, w którym n wy¬ nosi 1, a B oznacza grupe trójarylofosfoniowa (okreslone umownie jako zwiazki o wzorze 3b) mozna uzyskiwad np. w taki sposób, ze grupe for- mylowa aldehydu o wzorze ogólnym 3, w którym n wynosi 1, redukuje sie za pomoca wodorku me¬ talu, np. za pomoca borowodorku sodowego w al- kanolu, np. w etanolu lub izopropanolu, do grupy hydroksymetylowej. Uzyskany alkohol mozna chlo¬ rowcowac za pomoca jednego ze zwyklych srod¬ ków chlorowcujacych, np. za pomoca tlenochlorku fosforu, i uzyskany kwas 8-chlorowco-3,7-dwume- tylo-okta-2,4,6-trienokarboksylowy-l, halogenek, (o- kreslony umownie jako wzór 3k), w którym n wy¬ nosi 1, lub pochodna tego kwasu poddawac reakcji z trójarylofosfina w rozpuszczalniku, zwlaszcza z trójfenylofosfina w toluenie lub benzenie, otrzy¬ mujac zadana sól fosfoniowa o umownym wzorze 3b. 40 45 50 55 Zwiazki o wzorze ogólnym 3, w którym n wjm nosi 0, a B oznacza grupe ketonowa (okreslone umownie jako wzór 3g) mozna uzyskac na przyklad w taki sposób, ze. ewentualnie zestryfikowany kwas winowy rozszczepia sie przez utlenianie, np. przez dzialanie czterooctanu olowiu w temperaturze po¬ kojowej w rozpuszczalniku organicznym, takim jak benzen. Uzyskana pochodna kwasu glioksalowego kondensuje sie nastepnie w znany sposób, mozli¬ wie w obecnosci aminy, z aldehydem propionowym w podwyzszonej temperaturze, np. w zakresie tem¬ peratury 60—110°, z odszczepianiem wódy, przy czym otrzymuje sie zadana pochodna kwasu 3- -formylokrotonowego.Zwiazki o wzorze ogólnym 3, w którym n wyno¬ si 1, a B oznacza grupe ketonowa, (okreslone umownie jako zwiazki o wzorze 3h) mozna wytwa¬ rzac na przyklad w ten sposób, ze na 4,4-dwume- toksy-3-metylo-buten-l,-ol-3 dziala sie fosgenem na zimno, korzystnie w temperaturze od —10 do —20°C, w obecnosci aminy trzeciorzedowej, takiej jak pirydyna i uzyskany 2-formylo-4-chlorobuten- -2 sprzega sie droga reakcji Wittiga z ewentualnie zestryfikowanym kwasem 3-formylo-krotonowym lub ewentualnie zestryfikowanym lub zeteryfiko- wanym alkoholem 3-formylokrotylowym, uzysku¬ jac zadany aldehyd o umownym wzorze 3h.W sposobie wedlug wynalazku reakcji podaje sie: — sole fosfoniowe z aldehydami lub — sole fosfoniowe z aldehydami o wzorze umownym 2a lub 2b o wzorze umownym 3h lub 3g o wzorze umownym 3a lub 3b o wzorze umownym 2h lub 2g Stosujac sposób postepowania podany przez Wit¬ tiga, poddaje sie reakcji skladniki reakcji w obec¬ nosci srodka wiazacego kwas, np. w obecnosci al¬ koholanu metalu alkalicznego takiego jak metylan ' sodu, lub w obecnosci tlenku alkilenu ewentualnie podstawionego grupa alkilowa, zwlaszcza w obec-- nosci tlenku etylenu lub tlenku 1,2-butylenu, ewen¬ tualnie w rozpuszczalniku, np. w chlorowanym we¬ glowodorze, takim jak chlorek metylenu, lub takze w dwumetyloformamidzie, w zakresie temperatury od temperatury pokojowej do temperatury wrzenia mieszaniny reakcyjnej.W niektórych przypadkach okazalo sie korzy¬ stne przeprowadzenie wymienionych powyzej re¬ akcji in situ,' to znaczy laczenie ze soba skladni¬ ków przeznaczonych do kondensacji bez wydzie¬ lania odpowiedniej soli fosfoniowej.Kwas karboksylowy o wzorze ogólnym 1 mozna przeprowadzac w znany sposób, np. przez dziala¬ nie chlorkiem tionylu, korzystnie w pirydynie, w chlorek kwasowy, który przez reakcje z alkanolem mozna przeksztalcac w ester, a przez reakcje z amoniakiem — w amid.Ester kwasu karboksylowego o wzorze ogólnym 60 1 mozna hydrolizowac w znany sposób, np. przez .dzialanie alkaliami, zwlaszcza przez dzialanie wod¬ no-alkoholowym roztworem wodorotlenku sodowe¬ go lub potasowego, w zakresie temperatury od temperatury pokojowej do temperatury wrzenia 65 mieszaniny reakcyjnej, po czym przeprowadza w96105 7 amid albo poprzez chlorek kwasowy albo bezpo¬ srednio, jak to opisano ponizej.Ester kwasu karboksylowego o wzorze ogólnym 1 mozna na przyklad przez dzialanie amidkiem li¬ tu przeprowadzac bezposrednio w odpowiedni amid. Amidek litu poddaje sie reakcji z odnosnym eterem korzystnie w temperaturze pokojowej.Amina o wzorze ogólnym 1 tworzy z kwasami nieorganicznymi lub organicznymi sole addycyjne.Jako przyklady mozna wymienic sole z kwasami chlorowcowodorowymi, zwlaszcza z kwasem chlo¬ rowodorowym lub bromowodorowym, sole z kwa¬ sami mineralnymi, np. z kwasem siarkowym, lub takze sole z kwasami organicznymi, np. z kwasem benzoesowym, octowym, cytrynowym lub mleko¬ wym.Kwas karboksylowy o wzorze ogólnym 1 two¬ rzy sole z zasadami, zwlaszcza z wodorotlenkami metali alkalicznych, korzystnie z wodorotlenkiem sodowym lub potasowym.Zwiazki o wzorze ogólnym 1 moga wystepowac w postaci mieszanin izomerów cis-trans, które w razie potrzeby mozna w znany sposób rozdzielac na skladniki cis i trans lub izomeryzowac do zwia¬ zków o konfiguracji wylacznie trans.Zwiazki o wzorze ogólnym 1 sa zwiazkami war¬ tosciowymi pod wzgledem farmakodynamicznym.Mozna je stosowac do terapii miejscowej i syste- micznej nowotworów lagodnych i zlosliwych, usz¬ kodzen przednowotworowych, a ponadto takze do systemicznego i miejscowego leczenia zapobiegaw¬ czego wymienionych schorzen. Nadaja sie one po¬ za tym do systemicznego i miejscowego leczenia opryszczki, luszczycy i innych dermatoz przebie¬ gajacych z nasilonym lub patalogicznie zmienionym zrogowaceniem, a takze chorób skórnych spowodo¬ wanych zapaleniem lub alergia. Zwiazki o wzorze ogólnym 1 mozna tez stosowac do zwalczania scho¬ rzen blony sluzowej ze zmianami zapaleniowymi, zwyrodnieniowymi lub metaplastycznymi.Toksycznosc tej nowej klasy zwiazków jest nie¬ wielka. Toksycznosc ostra (DL5q) kwasu 9-(4-me- toksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-mo- no-2,4,6,8-tetraenowego-l (zwiazek A) i estru etylo¬ wego kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-- -3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetraenowego-l (zwia¬ zek B) wynosi, jak to wynika z podanej w poniz¬ szej tabeli toksycznosci wystepujacej po 20 dobach w przypadku myszy przy podawaniu dootrzewno¬ wym w oleju rzepakowym, okolo 700 wzglednie 1000 mg/kg.Dzialanie zwiazków o wzorze 1 hamujace roz¬ wój guzów nowotworowych, jest wyraznie zazna¬ czone. W próbie na brodawczaku powoduja one cofniecie sie guzów nowotworowych wywolanych przez dwumetylobenzantracen i olejek krotonowy.Srednice brodawczaków zmniejszaja sie w ciagu 2 tygodni przy dootrzewnowym podawaniu: substancji A: przy 50 mg/kg/tydzien o 38% przy 100 mg/kg/tydzien o 690/0 substancji. B: przy 25 mg/kg/tydzien o 45% przy 50 mg/kg/tydzien o 63% Zwiazki o wzorze ogólnym 1 moga wiec znalezc zastosowanie jako srodki lecznicze, np. w postaci preparatów farmaceutycznych.Toksycznosc ostra Substan¬ cja A po 1 dobie po 10 do¬ bach po 20 do¬ bach Toksycz¬ nosc ostra Substan¬ cja B po 1 dobie po 10 do¬ bach po 20 do¬ bach DL10mg/kg 4000 580 580 DL10mg/kg 4000 1400 710 DL50mg/kg 4000 700 700 DL50mg/kg 4000 1900 1000 DL90mg/kg 4000 890 . 890 DL90mg/kg 4000 2600 1400 Nieoczekiwanie stwierdzono, ze nowe zwiazki otrzymywane sposobem wedlug wynalazku znacz¬ nie przewyzszaja pod wzgledem dzialania farmako¬ logicznego znane zwiazki o zblizonej budowie i podobnym kierunku dzialania. I tak np. nowe retinoidy wykazuja znacznie silniejsze dzialanie antineoplastyczne, niz znane pochodne kwasu an- hydroretinonowego.Efekt terapeutyczny nowych zwiazków badano na wywolanych droga chemicznego oddzialywania brodawczakach na myszy, przy czym dzialanie no¬ wych zwiazków porównywano z dzialaniem zwia¬ zków znanych z belgijskiego opisu patentowego nr 769 754. W tescie tym mierzono srednice bro¬ dawczaków u kazdej myszy i okreslano sume sre¬ dnic dla kazdej grupy obejmujacej 4 myszy. Po¬ miary przeprowadzano przed rozpoczeciem leczenia w dniu zerowym oraz po uplywie 2 tygodni od pierwszego traktowania lekiem. Wzrost lub zmniej¬ szenie srednicy brodawczaków okresla sie w % w stosunku do wartosci dnia zerowego.Wyniki badan zebrane sa w ponizszej tablicy: Preparaty nowych zwiazków do stosowania sy¬ stemicznego mozna wytwarzac na przyklad w ten sposób, ze zwiazek o wzorze ogólnym 1 dodaje sie jako czynny skladnik stalych lub cieklych nosni¬ ków, które sa nietoksyczne, obojetne i które sto¬ suje sie zazwyczaj w takich preparatach. Srodki te mozna podawac droga jelitowa lub pozajelito¬ wa. Do podawania droga jelitowa nadaja sie srod¬ ki np. w postaci tabletek, kapsulek, drazetek, sy¬ ropów, zawiesin, roztworów i czopków. Do poda¬ wania droga pozajelitowa nadaja sie srodki w po¬ staci roztworów do infuzji lub zastrzyków.Dawki, leków mozna zmieniac w zaleznosci od sposobu stosowania i podawania oraz od potrzeb pacjentów. 40 45 50 55 6096105 Zwiazek zwiazek o wzorze (znany) zwiazek o wzorze 6 zwiazek o wzorze 7 r zwiazek o wzorze 8 zwiazek o wzorze 9 zwiazek o wzorze 10 Dawka w dniu 1+ 8, w mg/kg dootrzewnowo 50 100 200 100 200 12,5 50 100 200 50 100 200 50 100 200 50 100 * Zmniejszenie 1 srednicy bro- dawczaków w % . —21 —46 —59 —16 —17 —30 —49 —55 —70 —74 —21 —48 —56 —77 —36 —48 —6(J —71 —13 —58 —62 Produkty wytwarzane sposobem wedlug wynalaz¬ ku mozna podawac w ilosciach 5—200 mg dzien¬ nie w jednej lub kilku dawkach. Najkorzystniej¬ sza forma podawania sa kapsulki zawierajace oko¬ lo 10—100 mg substancji czynnej. Preparaty te moga zawierac dodatki obojetne lub takze farma¬ kologicznie czynne. Na przyklad tabletki lub gra¬ nulki moga zawierac szereg spoiw,- wypelniaczy, nosników lub rozcienczalników. Preparaty ciekle moga wystepowac na przyklad w postaci jalowe¬ go roztworu, mieszajacego sie z woda. Kapsulki moga zawierac obok substancji czynnej dodatkowo wypelniacz lub zagestnik. Ponadto moga wystepo¬ wac dodatki poprawiajace smak, jak równiez sub¬ stancje stosowane zazwyczaj jako srodki konser¬ wujace, stabilizujace, emulgujace i powodujace za¬ trzymywanie wilgoci, a takze sole, w celu uzyska¬ nia odpowiedniego cisnienia osmotycznego, substan¬ cje buforujace i inne dodatki.Wspomniane powyzej nosniki i rozcienczalniki moga sie skladac z substancji organicznych i nie¬ organicznych, np. z wody, zelatyny, cukru mleko¬ wego, skrobi, stearynianu magnezu, talku, gumy arabskiej, poliglikoli alkilenowych i . temu podob¬ nych. Wszystkie substancje pomocnicze stosowane przy wytwarzaniu tych preparatów powinny byc nietoksyczne.Do uzycia miejscowego stosuje sie nowe zwiazki korzystnie w postaci masci, nalewek, kremów, roz¬ tworów, plynów, zawiesin i temu podobnych. Pre¬ paraty przeznaczone do stosowania miejscowego mozna wytwarzac mieszajac zwiazki o wzorze 1 ze stalym lub' cieklym nosnikiem nietoksycznym,- obojetnym, nadajacym sie do uzycia miejscowego i zazwyczaj stosowanym w takich preparatach.Do stosowania miejscowego nadaja sie roztwory 40 45 55 65 o stezeniu okolo 0,01%—0,3%, korzystnie okolo 0,02%—0,1%, oraz masci lub kremy o stezeniu okolo 0,05%—5%, korzystnie okolo 0,1%—2,0%. Do preparatów tych mozna ewentualnie dodawac anty- utleniacz, np. tokoferol, N-metylo- y-tokoferamine, butylowany hydroksyanizol lub butylowany hydro- ksytoluen.Nastepujace przyklady blizej wyjasniaja sposób wedlug wynalazku.Przyklad I. 228 g bromku [5-/4-metoksy-2,_ 3, 6-trójmetylofenylo/-3-metylopentadien-2,4-ylo-l]- -trójfenylofosfoniowego dodaje sie w atmosferze azotu do 910 ml dwumetyloformamidu i wprowadza sie chlodzac, w temperaturze 5—10°C w ciagu 20 minut 17,5 g okolo 50% zawiesiny wodorku sodu w oleju mineralnym. Mieszanine miesza sie w cia¬ gu 1 godziny w temperatury okolo 10&C, po czym wkrapla sie w temperaturze 5—8°C 61,8 g 3-formy- lokrotonianu butylu, ogrzewa w ciagu 2 godzin w temperaturze 65°C, a nastepnie wprowadza sie do 8 litrów wody z lodem i po dodaniu 300 g chlorku sodowego ekstrahuje wyczerpujaco heksanem w lacznej ilosci 18 litrów.Ekstrakt przemywa sie 5 razy, stosujac kazdora¬ zowo 1 litr mieszaniny metanolu i wody (6:4) i 2 razy po 1,5 litra wody, suszy nad siarczanem sodo¬ wym i odparowuje pod zmniejszonym cisnieniem.Pozostalosc, stanowiaca ester butylowy kwasu 9-/4- -metoksy-2,3, 6-trójmetylofenylo/-3,7-dwumetylo-no- na-2, 4, 6, 8-tetraenowego-l o temperaturze top¬ nienia 80—81°C, mozna przeprowadzac w wolny kwas w nastepujacy sposób. 125,8 g estru butylowego kwasu 9-(4-metoksy- -2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8- -tetraenowego-1 wprowadza sie do 2 litrów abso¬ lutnego etanolu i dodaje sie roztwór 125,8 g wodo¬ rotlenku potasu w 195 ml wody. Mieszanine ogrze¬ wa sie do wrzenia przez 30 minut w atmosferze azotu, nastepnie chlodzi, wprowadza do 10 litrów wody z lodem i po dodaniu okolo 240 ml stezonego kwasu solnego (pH 2—4) ekstrahuje wyczerpujaco chlorkiem metylenu w lacznej ilosci 9 litrów. Eks¬ trakt przemywa sie do odczynu obojetnego za po¬ moca okolo 6 litrów wody, suszy nad chlorkiem wapnia i odparowuje pod zmniejszonym cisnie¬ niem. Pozostalosc wprowadza sie do 700 ml hek¬ sanu. Wytracony kwas 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmety- lofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetraenowy-l topi sie w temperaturze 228—230°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy bromek [5-(4- -metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3-metylo-penta- dien-2,4-ylo-l]-trójfenylofosfoniowy mozria wytwa¬ rzac na przyklad w nastepujacy sposób: 500 g 2,3,5-trójmetylofenolu wprowadza sie do 1840 ml etanolu i 184 ml wody i lekko mieszajac dodaje sie 240 g. wodorotlenku potasu. Do powsta¬ lego klarownego roztworu wkrapla sie w tempera¬ turze 0—5°C w ciagu 30—45 minut 626 g jodku metylu. Mieszanine reakcyjna miesza sie przez 2 godziny w temperaturze pokojowej, na¬ stepnie miesza przez 12 godzin w temperaturze 60°C pod chlodnica zwrotna, po czym dodaje sie litrów wody i ekstrahuje wyczerpujaco eterem w lacznej ilosci 6 litrów. Ekstrakt przemywa sie naj-96105 11 12 pierw 3 n lugiem sodowym w ilosei 3 litrów, a potem dwukrotnie porcjami po 1 litrze wody, suszy nad siarczanem sodu i odparowuje pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc, stanowiaca 2,3,5-trójmetyloanizol, po rektyfikacji wrze w tern- 5 peraturze 80—90°C/10 tor.Do 87,1 dwumetyloformamidu wkrapla sie, mie¬ szajac w temperaturze 10—20°C w ciagu 20—30 minut 184 g tlenochlorku fosforu. Przy koncu do¬ dawania temperatura powinna wzrosnac do 25°C. 10 Do uzyskanej mieszaniny wprowadza sie, chlodzac, w temperaturze 10—20°C w ciagu 20 minut 150 g 2,3,5-trójmetyloanizolu.Mieszanine reakcyjna ogrzewa sie powoli do mak¬ symalnej temperatury 115°C, w celu dokonczenia reakcji miesza przez 6 godzin w temperaturze 100°Cj po ochlodzeniu wlewa do 2 kg mieszaniny lodu z woda (1 : 1) i po dodaniu 1500 ml benzenu wprowadza 500 g octanu sodu. Powstajaca faze wodna oddziela sie po 1 godzinie mieszania i eks¬ trahuje ponownie benzenem w ilosci 1000 ml. Po¬ laczone ekstrakty benzenowe przemywa sie kolejno za pomoca 480 ml 1,5 n kwasu solnego i 500 ml wody, suszy nad siarczanem sodu i saczy przez g wegla odbarwiajacego. Przesacz odparowuje sie pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc, sta¬ nowiaca aldehyd 2,3,6-trójmetylo-4-metoksybenzoe- sowy, topi sie w temperaturze 65—66°C po prze- krystalizowaniu z heksanu. 260 g aldehydu 2,3,6-trójmetylo-4-metoksybenzoe- sowego wprowadza sie do mieszaniny 3500 ml ace¬ tonu i 1400 ml wody i dodaje sie, mieszajac, w temperaturze 0—5°C w ciagu okolo 30 minut 730 ml lugu sodowego o stezeniu 10°/o wagowych. Mie- 35 szanine te. miesza sie przez 3 doby w tempeturze pokojowej i nastepnie — po obnizeniu wartosci pH do 4—5 przez dodanie kwasu octowego — za- teza pod zmniejszonym cisnieniem i ekstrahuje eterem w lacznej ilosci 3000 ml. Ekstrakt eterowy 40 przemywa sie za pomoca 700 ml wodnego 5°/o roz¬ tworu kwasnego weglanu sodowego, a nastepnie 700 ml wody, suszy nad siarczanem sodowym i od¬ parowuje pod zmniejszonym cisnieniem. Oleista pozostalosc, stanowiaca 4-(4-metoksy-2,3,6-trójme- 45 tylofenylo)-buten-3-on-2, wrze po rektyfikacji w temperaturze 120—127°C/0,05 tor.Do 36,45 g magnezu dodaje sie nieco jodu, wpro¬ wadza do 1000 ml czterowodorofuranu i wkrapla w atmosferze azotu w ciagu 45 minut 162,5 g 50 bromku etylu. Temperatura powinna przy tym wy¬ nosic poczatkowo 8—10°C. Przy koncu dodawania moze ona wzrosnac do 25°C.Mieszanine reakcyjna, ewentualnie z dodatkiem dalszych 5—10 ml bromku alkilowego, miesza sie 55 tak dlugo, az magnez przejdzie calkowicie do roz¬ tworu. Uzyskany roztwór Grignarda wkrapla sie nastepnie w temperaturze 0°C do nasyconego roz¬ tworu acetylenu w 650 ml czterowodorofuranu, uzyskanego przez 3-godzinne wprowadzanie ace- 60 tylenu w temperaturze od —10 do —5°C. Miesza¬ nine te miesza sie przez 1 godzine w temperatu¬ rze 0°C, po czym wkrapla sie do niej w ciagu —45 minut w atmosferze acetylenu w tempera¬ turze 0°C roztwór 218 g 4-{4-metoksy-2,3,6-trójme- 65 tylofenylo)-buten-3-onu-2 w 250 ml czterowodoro¬ furanu. Mieszanine reakcyjna miesza sie przez 24 godziny w temperaturze 0°C i nastepnie przez 12 godzin w temperaturze pokojowej, po czym wpro¬ wadza sie ja do 4,5 kg mieszaniny lodu z woda (3,5:1), doprowadza do wartosci pH okolo 4 przez dodanie 700 ml 3 n kwasu solnego i ekstrahuje wyczerpujaco eterem w lacznej ilosci 3 litry.Ekstrakt eterowy przemywa sie woda w lacznej ilosci 2 litry, suszy nad siarczanem sodowym i sa¬ czy przez 20 g wegla odbarwiajacego. Przesacz od¬ parowuje sie pod zmniejszonym cisnieniem. Pozo¬ stalosc, stanowiaca 5-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofe- nylo)-3-metylo-3-hydroksy-penten-4-yn-l, topi sie w temperaturze 58—60°C po rektyfikacji w tempera¬ turze 125—135°C/0,04 tor. 244 g 5-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3-mety" lo-3-hydroksy-penten-4-ynu-l rozpuszcza sie w 400 ml heksanu i uwodornia w temperaturze pokojo¬ wej pod normalnym cisnieniem po dodaniu 45 g czesciowo zatrutego katalizatora palladowego. Uwo¬ dornianie przerywa sie po uplywie okolo 40—60 minut po pochlonieciu ilosci wodoru {25 litrów) potrzebnej do wysycenia wiazania acetylenoetyle- nowego. Roztwór po uwodornianiu przesacza sie.Przesacz przemywa sie 300 ml octanu etylu i od¬ parowuje pod zmniejszonym cisnieniem. Pozosta¬ losc stanowiaca 5-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofeny- lo)-3-metylo-3-hydroksypentadien-l,4 topi sie w temperaturze 46—47°C. 246 g 5-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3-me- tylo-3-hydroksypentadienu-l,4 rozpuszcza sie w 2400 ml benzenu. Do roztworu dodaje sie 343 g bromowodorku trójfenylofosfiny, miesza przez 24 godziny w temperaturze 60°C, a nastepnie chlodzi i oddziela od benzenu. Osad luguje sie na cieplo 4 razy porcjami po 500 ml benzenu, a po oddzie¬ leniu benzenu uzytego do przemywania rozpuszcza sie w 700 ml chlorku metylenu. Roztwór odpa¬ rowuje sie pod zmniejszonym cisnieniem. Pozosta¬ losc stanowiaca bromek [5-(4-metoksy-2,3,6-trójme- tylofenylo)-3-metylo-pentadien-2,4-ylo-l]-trójfeny- lofosfoniowy suszy sie pod próznia przed dalsza obróbka.Stosowany jako skladnik do kondensacji 2-for- mylokrotonian butylu mozna Wytwarzac na przy¬ klad w nastepujacy sposób: 1775 g czterooctanu olowiu (90%) wprowadza sie porcjami w ciagu 30 minut w temperaturze 25— —30°C do roztworu 1000 g L—<(+)-winianu dwu- butylowego w 3850 ml benzenu. Mieszanine reak¬ cyjna miesza sie nastepnie przez 1 godzine w temperaturze pokojowej. Osad odsacza sie i ek¬ strahuje za pomoca 500 ml benzenu. Ekstrakt ben¬ zenowy odparowuje sie pod zmniejszonym cisnie¬ niem. Pozostalosc stanowiaca glioksalan butylowy wrze po rektyfikacji w temperaturze 50—65°C/12 tor. 836 g uzyskanego glioksalanu butylowego wpro¬ wadza sie do 376 g aldehydu propionowego. Do mieszaniny tej wkrapla sie w temperaturze 60°C 40,8 g dwu-n-butyloaminy. Temperatura reakcji nie powinna przy tym wzrosnac powyzej 106°C.Mieszanine reakcyjna miesza sie nastepnie przez13 2 godziny w temperaturze 106—111°C, chlodzi i wprowadza do eteru. Ekstrakt eterowy przemywa sie kolejno za pomoca 500 ml 1 n kwasu siarkowe¬ go, 700 ml wody, 1000 ml 5% wodnego roztworu \ kwasnego weglanu sodowego i w koncu 1000 ml wody, suszy nad siarczanem sodowym i odparo¬ wuje pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc, stanowiaca 3-formylokrotonian butylu, wrze po re¬ ktyfikacji w temperaturze 93—105°C/14 tor.Przyklad II. Analogicznie do sposobu poste¬ powania podanego w przykladzie I z bromku [5- (4-alliloksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3-metylopenta- dien-2,4-ylo-l]-trójfenylo-fosfomowego przez kon¬ densacje z 3-formylokrotonianem etylu mozna o- trzymac ester etylowy kwasu 9-(4-alliloksy-2,3,6- -trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-te- traenowego-1 oraz z uzyskanego estru kwas 9-{4- alliloksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo- -nona-2,4,6,8-tetraenowy-l, o temperaturze topnie¬ nia 198—200°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy bromek [5- -l(4-alliloksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3-metylopenta- dien-2,4-ylo-l]-trójfenylofosfoniowy mozna wytwa¬ rzac, jak opisano w przykladzie I, przez alkilowa¬ nie 2,3,5-trójmetylofenolu bromkiem allilu do ete¬ ru 2,3,5-trójmetylofenylo-allilowego o temperaturze wrzenia 76—80°C/0,05 tor, formylowanie uzyska¬ nego eteru do aldehydu 4-alliloksy-2,3,6-trójmety- lobenzoesowego o temperaturze wrzenia 90—102°C/ 0,15 tor, kondensacje uzyskanego aldehydu z ace¬ tonem do 4-(4-alliloksy-2,3,6-trójmetylofenylo-)-bu- ten-3-onu-2 o temperaturze wrzenia 135—138°C /0,05 tor, reakcje uzyskanego ketonu z acetylenem do 5-(4-alliloksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3-metylo- -3-hydroksypenten-4-ynU-l, czesciowe uwodornia¬ nie uzyskanego trzeciorzedowego acetylenokarbino- lu do 5-(4-allUoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3-mety- lo-3-hydroksy-pentadienu-l,4 i reakcje uzyskanego trzeciorzedowego etylenokarbinolu z bromowodor- kiem trójfenylofosfiny. Uzyskany bromek 5-(4-alli- loksy-2,3,6-trójmetylofenylo)3-metylopentadieno- -2,4-trójfenylofosfoniowy topi sie w temperaturze 114—116°C.Przyklad III. 28,5 g bromku [S-^-metoksy^ -2,3,6-trójmetylofenylo)-3-metylopentadien-2,4-ylo- -l]-trójfenylofosfoniowego wprowadza sie w. at¬ mosferze azotu do 240 ml alkoholu izopropylowe¬ go. Mieszanine chlodzi sie po dodaniu 0,12 g bu- tylohydroksytoluenu do temperatury —35°C i do¬ daje do niej w tej samej temperaturze, silnie mie¬ szajac, w ciagu 5 minut 7,50 g octanu 3-formylo- krotylu. Mieszanine reakcyjna miesza sie nastep¬ nie z 7,2 g 50% lugu potasowego, przy czym tem¬ peratura nie powinna wzrosnac powyzej —25°C i po 1 godzinie mieszania w temperaturze —30°C wprowadza do mieszaniny 110 g wody, 90 g lodu i 90 ml heksanu. Warstwe heksanowa oddziela sie.Faze wodna wytrzasa sie pieciokrotnie z 90 ml heksanu.Polaczone ekstrakty heksanowe wytrzasa sie pie¬ ciokrotnie z mieszanina metanolu i wody 80:20 (po 180 ml). Faze heksanowa przemywa sie woda, suszy nad siarczanem sodu i odparowuje pod zmniejszo¬ nym cisnieniem. Oleista pozostalosc stanowiaca 1- 14 -aoetoksy-9-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7- -dwumetylo-nona-N-2,4,6,8-tetraen mozna oczyscic przez adsorpcje na zelu krzemionkowym (srodek eluujacy: heksan '(eter 80:20) no23'5 = 1,5191.P r z y k l a d IV. 59 g bromku 2,3,6-trójmetyloben- zylotrójfenylofosfoniowego i 28 g estru butylowego kwasu 7-formylo-3-metylo-ókta-2,4,6-trienowego-l wprowadza sie do 280 ml absolutnego etanolu. Do tej mieszaniny wkrapla sie w temperaturze 0—10°C roztwór 2,72 g sodu w 160 ml absolutnego etanolu, miesza jeszcze przez 48 godzin w temperaturze po¬ kojowej, po czym wprowadza do 800 ml wody i ekstrahuje wyczerpujaco heksanem w lacznej ilos¬ ci 3000 ml. Ekstrakt heksanowy wytrzasa sie trzy¬ krotnie z mieszanina metanolu i wody (60 :40), kazdorazowo po 1000 ml po czym suszy nad siar¬ czanem sodowym i odparowuje pod zmniejszo,- nym cisnieniem.Pozostalosc stanowiaca ester butylowy kwasu 9- -(2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6, 8-tetraenowego-l otrzymuje sie w postaci oleju. Es¬ ter ten mozna przeprowadzic w wolny kwas w na¬ stepujacy sposób: 10 g estru butylowego kwasu 9-(2,3,6-trójmetylo- fenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetraenowego-l wprowadza sie do 100 ml absolutnego etanolu i og¬ rzewa do wrzenia w atmosferze azotu po ^doda¬ niu roztworu 10 g wodorotlenku potasowego w 20 ml wody. Poczatkowo metny roztwór, który w temperaturze wrzenia staje sie klarowny, chlodzi sie po uplywie 30 minut i wprowadza do wody z lodem. Roztwór reakcyjny po zakwaszeniu stezo¬ nym kwasem solnym ekstrahuje sie wyczerpujaco chlorkiem metylenu. Ekstrakt przemywa sie wo¬ da do odczynu obojetnego, suszy nad chlorkiem wapnia i odparowuje pod zmniejszonym cisnie¬ niem. Pozostalosc stanowiaca kwas 9-(2,3,6-trój- metylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetrae- 40 nowy-1 topi sie w temperaturze 191—192°, po prze- krystalizowaniu z octanu etylu.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy bromek 2,3,6- -trójmetyldbenzylo-trójfenylofosfoniowy mozna wy¬ twarzac na przyklad w nastepujacy sposób: 45 Do 300 g pseudokumenu wkrapla sie 700 ml stezonego kwasu siarkowego. Temperatura moze przy tym wzrosnac do 40°C. Mieszanine chlodzi sie nastepnie do 20°C i po dodaniu 450 g bromu miesza przez 1 godzine w temperaturze r)okojo- 50 wej. Nastepnie wkrapla sie 700 ml wody. Tem¬ peratura wzrasta przy tym do 50°C. Wytracajaca sie mieszanine substancji stalych odsacza sie i roz¬ puszcza w 3000 ml goracej wody. Nierozpuszczalny 3,5,6-trójbromo-l,2,4-trójmetylobenzen oddziela sie. 55 i odrzuca. Roztwór wodny wprowadza sie powoli do 1000 ml kwasu siarkowego o stezeniu 80% wa¬ gowych, ogrzanego do temperatury 180°C i przed¬ muchanego para wodna. Destylujacy z para wodna" l-bromo-2,3,6-trójmetylobenzen wrze w temperatu- 60 rze 86°C/6 tor. 250 g l-bromo-2,3,61trójmetylobenzenu rozpuszcza sie w 400 ml eteru. Roztwór wkrapla sie w tem¬ peraturze 20—30°C przy slabym chlodzeniu do za¬ wiesiny 66,5 g magnezu aktywowanego jodem w 65 200 ml eteru. Do tej mieszaniny wkrapla sie w15 96105 16 temperaturze 20—30°C roztwór 135 g bromku ety¬ lu w 250 ml eteru i nastepnie ogrzewa do wrzenia pod chlodnica zwrotna przez 3—4 godziny. Po przejsciu magnezu do roztworu wprowadza sie 385 g ortomrówczanu etylu rozpuszczonego w 250 ml absolutnego eteru.Mieszanine reakcyjna ogrzewa sie do wrzenia przez 5 godzin, wylewa na lód po odparowaniu eteru, dodaje 1000 ml 5 n kwasu solnego i ogrze¬ wa do wrzenia przez 30 minut w atmosferze dwu¬ tlenku wegla. Destylat uzyskany nastepnie przez destylacje z woda ekstrahuje sie chlorkiem mety¬ lenu. Faze chlorku metylenu odparowuje sie pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc stanowiaca aldehyd 2,3,6-trójmetylobenzoesowy wrze w tempe¬ raturze 70—72°C/1,2 tor. 129,6 g aldehydu 2,3,6-trójmetylobenzoesowego rozpuszcza sie .w 300 ml metanolu i chlodzi do temperatury 0°C po dodaniu 70 ml wody. Do mie¬ szaniny dodaje sie porcjami 18,25 g borowodorku sodu, miesza przez 1 godzine, nastepnie wylewa sie na lód i ekstrahuje wyczerpujaco eterem. Ekstrakt eterowy suszy sie nad siarczanem sodowym i od¬ parowuje pod zmniejszonym cisnieniem. Pozosta¬ losc stanowiaca alkohol 2,3,6-trójmetylobenzylowy, przerabia sie dalej w nastepujacy sposób: 75 g alkoholu 2,3,6-trójmetylobenzylowego rozpu¬ szcza sie w 175 ml niskowrzacego eteru naftowego.Do roztworu wkrapla sie w ciagu 2 godzin w temperaturze —10°C roztwór 51 g trójbromku fos¬ foru w 60 ml niskowrzacego eteru naftowego. Mie7 szanine reakcyjna miesza sie przez 12 godzin w ^temperaturze pokojowej, nastepnie wylewa na lód i ekstrahuje eterem. Ekstrakt eterowy przemywa sie najpierw ochlodzonym w lodzie nasyconym roztwo¬ rem wodnym kwasnego weglanu sodowego, a po¬ tem nasyconym roztworem chlorku sodowego, suszy nad siarczanem sodowym i odparowuje pod zmniej¬ szonym cisnieniem. Pozostalosc stanowiaca bromek 2,3,6-trójmetylobenzylowy wrze po rektyfikacji w temperaturze 75—80°C/0,05 tor. 73,3 g bromku 2,3,6-trójmetylobenzylowego roz¬ puszcza sie w 170 ml benzenu. Do roztworu dodaje sie 90,0 g trójfenylofosfiny. Temperatura wzrasta przy tym do 40°C. Mieszanine miesza sie przez 12 godzin w temneraturze Dokojowej. Wytracajacy sie bromek 2,3,6-trójmetylobenzylo-trójfenylofosfonio- wy topi sie po przemyciu niskowrzacym eterem naftowym i wysuszaniu w temperaturze 240—242°C.Stosowany jako skladnik do kondensacji ester butylowy kwasu 7-formylo-3-metylo-okta-2,4,6-trle- . nowego-1 mozna wytwarzac np. w nastepujacy sposób: Do 2700 ml amioniaku wprowadza sie porcjami po dodaniu niewielkiej ilosci azotanu zelazowego, mieszajac i chlodzac, 169,5 g potasu. Po zniknieciu poczatkowego niebieskiego zabarwienia, to znaczy po uplywie okolo 30—45 minut, przepuszcza sie strumien gazowego acetylenu z szybkoscia 3 litry /minute tak dlugo, dopóki nie rozjasni sie ciemna barwa mieszaniny reakcyjnej. Nastepnie zmniejsza sie szybkosc przeplywu gazu do 2 litrów/minute i wkrapla do mieszaniny roztwór 500 g dwumety- loacetalu metyloglioksalu w 425 ml absolutnego eteru.Wprowadzanie gazowego acetylenu kontynuuje sie mieszajac jeszcze przez 1 godzine. Do mieszani¬ ny reakcyjnej dodaje sie nastepnie porcjami 425 g chlorku amonu, ogrzewa stopniowo do temperatury °C w ciagu 12 godzin, przy czym odparowuje amoniak, i ekstrahuje za pomoca 1600 ml eteru, Ekstrakt eterowy suszy sie nad siarczanem sodo- , . n .. ., . . wym i odparowuje pod zmniejszonym cisnieniem.Pozostalosc, stanowiaca 4,4-dwumetoksy-3-metylo- butyn-l-ol-3, wrze po rektyfikacji w temperaturze 33°C/0,03 tor; nD25 = 1, 4480. 198 g 4,4-dwumetoksy-3-metylo-butyn-l-olu-3 rozpuszcza sie w 960 ml wysokowrzaoego eteru naf¬ towego i uwodornia w warunkach normalnych po dodaniu 19,3 g 5% katalizatora palladowego i 19,3 g chinoliny. Po pochlonieciu 33,5 litra wodoru prze- rywa sie uwodornianie. Katalizator odsacza sie, a przesacz zageszcza pod zmniejszonym cisnieniem.Pozostalosc , stanowiaca 4,4-dwumetoksy-3-metylo- buten-l-ol-3 wrze po rektyfikacji w temperaturze 70—72°C/18 tor. 195 ml fosgenu wprowadza sie w temperaturze —10°C do 1570 ml czterochlorku wegla. Do roztwo¬ ru wkrapla sie po dodaniu 213 g pirydyny w tem¬ peraturze —10 do —20°C 327 g 4,4-dwumetoksy-3- metylobuten-l-olu-3. Mieszanine reakcyjna ogrzewa sie powoli mieszajac do temperatury 25°C, miesza jeszcze przez 3 godziny w temperaturze pokojowej, chlodzi do temperatury 15°C i dodaje 895 ml wo¬ dy. Faze wodna oddziela sie i odrzuca. Do fazy organicznej po 12 godzinach przechowywania w chlodzie dodaje sie 448 ml 5°/o kwasu siarkowego, miesza przez 5 godzin, nastepnie przemywa woda, suszy nad siarczanem sodowym i odparowuje pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc stanowiaca 2-formylo-3-chloro-buten-2 wrze po rektyfikacji w 40 temperaturze 37—40°C/1,8 tor; nD25 = 1,4895.Do roztworu 165,7 g 2-formylo-4-chlorobutenu-2 w 840 ml benzenu dodaje sie 367 g trójfenylofosfi¬ ny. Mieszanine reakcyjna ogrzewa sie do wrzenia pod chlodnica zwrotna w atmosferze azotu przez 12 godzin, a nastepnie chlodzi do temperatury 20°C.Wytracony chlorek (2-formylo-buten-2-ylo-4)-trój- fenylofosfoniowy po przemyciu benzenem i wysu¬ szeniu topi sie w temperaturze 250—252°C. 50 212,6 g chlorku (2-formylo-buten-2-ylo-4)-trójfe- nylofosfoniowego i 95 g 3-formylokrotonianu bu¬ tylu wprowadza sie do 1100 ml butanolu,! po czym w temperaturze 5°C dodaje sie roztwór 57 g trój- etyloaminy w 60 mi butanolu. Mieszanine reakcyj- 55 na miesza sie nastepnie przez 6 godzin w tempe¬ raturze 25°C, chlodzi, wprowadza do wody i ek¬ strahuje wyczerpujaco heksanem. Faze heksanowa ekstrahuje sie najpierw kilkakrotnie mieszanina metanolu i wody (6:4), nastepnie przemywa woda, 60, suszy nad siarczanem sodowym i saczy. Przesacz izomeruje sie w ciagu 12 godzin prziez wytrzasanie z jodem. Jod usuwa sie przez dodanie tiosiarczanu sodowego. Przesacz przemywa sie ponownie woda, suszy i odparowuje pod zmniejszonym cisnieniem. 65 Pozostalosc, stanowiaca ester butylowy kwasu 7-) 96105 17 18 -formyIo-3-metylo-okta-2,4,6-trienowego-l, wrze po rektyfikacji w temperaturze 102—105°C/0,09 tor.Przyklad V. Analogicznie do sposobu poste¬ powania podanego w przykladzie IV mozna wyt¬ warzac z bromku 2,4,6-trójizopropylobenzylo-trój- fenylofosfoniowego przez kodensacje z estrem bu- tylowym kwasu 7-formylo-3-rrietylookta-2,4,6-trie- nowego-1 ester butylowy kwasu 9-<(2,4,6-trójizopro- pylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetraenowe- go-1 w postaci oleju i z uzyskanego estru kwas 9-(2,4,6-trójizopropylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona- -2,4,6,8-tetraenowy-l o temperaturze topnienia 221°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 2,4,6- -trójizopropylobenzylo-trójfenylofosfoniowy mozna wytwarzac np. w nastepujacy sposób: 136 g 1,3,5-trójizopropylobenzenu, 228 ml kwasu octowego, 420 ml stezonego kwasu solnego i 55 g formaldehydu (35%) ogrzewa sie do temperatury 60°C. Mieszanine reakcyjna miesza sie w tej tem¬ peraturze najpierw przez 3 godziny, a nastepnie — po dodaniu dalszych 21 g formaldehydu (35%) — je¬ szcze przez 12 godzin, po czym chlodzi sie do tem¬ peratury pokojowej i ekstrahuje wyczerpujaco ben¬ zenem. Ekstrakt benzenowy( ekstrahuje sie kolejno woda, nasyconym roztworem wodnym kwasnego weglanu sodowego i znowu woda, suszy nad siar¬ czanem sodowym i odparowuje pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc stanowiaca chlorek 2,4,6- -trójizopropylobenzylowy wrze po rektyfikacji w temperaturze 70°C/0,05 tor. 69,6 g chlorku 2,4,6-trójizopropylobenzylowego rozpuszcza sie w 1000 ml ksylenu. Do roztworu do¬ daje sie 79,5 g trójfenylofosfiny. Mieszanine mie¬ sza sie przez 18 godzin w temperaturze 125°C, a nastepnie chlodzi. Wytracajacy sie juz w tempera¬ turze 80°C chlorek 2,4,6-trójizopropylobenzylotrój- fenylofosfoniowy po przemyciu benzen przez de- kantacje topi sie w temperaturze 237—238°C.Stosowany w przykladzie V jako skladnik do kondensacji ester butylowy kwasu 7-formylo-3- -metylo-okta-2,4,6-trienowego-l mozna wytwarzac, jak opisano w przykladzie IV.Przyklad VI. Analogicznie do sposobu poste¬ powania podanego w przykladzie IV mozna wyt¬ warzac z chlorku pieciometylobenzylo-trójfenylo- fosfoniowego przez kondensacje estrem butylowym kwasu 7-formylo-3-metylo-okta-2,4,6-trienowego-l ester butylowy kwasu 9-(pieciometylofenylo)-3,7- -clwumetylo-nqna-2,4,6,8-tetraenowego-l w postaci oleju, a z uzyskanego estru otrzymuje sie kwas 9- H(pieciometylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8- -tetranowy-1 o temperaturze topnienia -228—229°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek pie- ciometylobenzylotrójfenylofosfoniowy mozna wyt¬ warzac np. w nastepujacy sposób: 184,5 g pieciometylobenzenu, 193 ml lodowatego kwasu octowego, 355 ml stezonego kwasu solnego i 44 g formaldehydu (35%) ogrzewa sie do tempe¬ ratury 65°C. Mieszanine reakcyjna miesza sie w tej temperaturze najpierw przez 3 godziny, a na¬ stepnie po dodaniu dalszych 18,1 g formaldehydu (35%) jeszcze przez 3 godziny, po czym chlodzi sie do temperatury pokojowej i ekstrahuje wyczerpu¬ jaco benzenem przez 12 godzin. Ekstrakt benzeno¬ wy przemywa sie kolejno woda, rozcienczonym lu¬ giem sodowym i woda, suszy nad siarczanem so¬ dowym i odparowuje pod zmniejszonym cisnie¬ niem. Pozostalosc, stanowiaca chlorek pieciomety*- . lobenzylowy, po przekrystalizowaniu z heksanu to¬ pi sie w temperaturze 80—81°C. 101,6 g chlorku pieciometylobenzylowego, 149 g trójfenylofosfiny i 250 ml toluenu miesza sie przez godzin w temperaturze 100°C. Wytracajacy sie podczas*ochladzania mieszaniny reakcyjnej chlorek pieciometylobenzylo-trójfenylofosfoniowy po prze¬ myciu przez dekantacje hiskowrzacym eterem naf¬ towym topi sie w temperaturze 258—259°C.Przyklad VII. 16 g chlorku 3-chloro-2,4,.6-trój- metylo-benzylo-trójfenylofosfoniowego i 10 g estru butylowego kwasu 7-formylo-3-metylookta-2,4,6- -trienowego-1 ogrzewa sie do wrzenia, mieszajac, po dodaniu 40 g tlenku 1,2-butylenu, Tlenek 1,2- -butylenu oddestylowuje sie powoli. Mieszanine re¬ akcyjna miesza sie przez 30 minut\ w temperaturze 80—82°C, a nastepnie chlodzi sie i ekstrahuje wy¬ czerpujaca heksanem.Ekstrakt heksanowy wytrzasa sie 5 razy z porc¬ jami po 50 ml mieszaniny metanolufi wody (70:30), nastepnie suszy sie nad siarczanem sodowym i od¬ parowuje pod zmniejszonym cisnieniem. Pozosta¬ losc stanowiaca ester butylowy kwasu 9-<3-chloro- -2,4,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8- -tetraenowego-1 mozna przeprowadzac w wolny kwas w nastepujacy sposób: g estru butylowego kwasu 9-(3-chloro-2,4,6-trój- metylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetrano- wego-1 ogrzewa sie do wrzenia w atmosferze azotu w 50 ml 5% etanolowego roztworu wodorotlenku potasowego. Roztwór ten, który staje sie klarowny w temperaturze wrzenia, chlodzi sie po 30 minu¬ tach, wprowadza do wody i zakwasza przez doda¬ lo nie kwasu octowego. Wytracajacy sie kwas 9-(3- -chloro-2,4,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-no- na-2,4,6,8-tetranowy-l po przekrystalizowaniu z benzenu topi sie w temperaturze 208—209°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 3- -chloro-2,4,6-trójmetylobenzylo-trójfenylofosfonio- wy mozna wytwarzac np. w nastepujacy sposób: 119 g chlorometylenu, 11,9 g paraformaldehydu i 5,95 g bezwodnego chlorku cynkowego ogrzewa 50 sie do temperatury 60°C, po czym mieszajac wprowadza sie gazowy chlorowodór najpierw przez 8 godzin, a potem po dodaniu dalszych 11,9 g paraformaldehydu przez dalszych 8 godzin.Mieszanine reakcyjna wylewa sie nastepnie na 55 lód i ekstrahuje wyczerpujaco eterem. Ekstrakt eterowy przemywa sie kolejno woda, nasyconym roztworem wodnym .kwasnego weglanu sodowego i woda, suszy nad siarczanem sodowym i odpa¬ rowuje. Pozostalosc stanowiaca chlorek 3-chloro- M -2,4,6-trójmetylobenzylowy wrze po rektyfikacji w BO temperaturze 138°C/17 tor. 71,25 g chlorku i 3-chloro-2,4,6-trójmetylobenzylo- wego, 92 g trójfenylofosfiny i 375 ml absolutnego toluenu ogrzewa sie przez 12 godzin w tempera- «5 turze 100°C, Wytracajacy sie przy ochladzaniu 40 45 50 55 6019 96105 chlorek 3-chloro-2,4,6-trójmetylobenzylo-trójfenylo- fosfoniowy topi sie w temperaturze 233—235°C.Przyklad VIII. Analogicznie do sposobu po¬ stepowania podanego w przykladzie VII mozna wytwarzac z chlorku 3-nitro-2,4,6-trójmetyloben- zylo-trójfenylofosfoniowego przez kondensacje z estrem butylowym kwasu 7-formylo-3-metylo-hep- ta-2,4,6-trienowego-l ester butylowy, kwssu 9-(3- -nitro-2,4,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona- -2,4,6,8-tetraenowego-l w postaci oleju i z tego ostatniego kwas 9-<3-nitro-2,4,6-trójmetylofenyio)- -3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetranowy-l o tempera¬ turze topnienia 205—206°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 3- -nitro-2,4,6-trójmetylobenzylo-trójfenylofosfoniowy mozna wytwarza np. w nastepujacy sposób: g nitromezytylenu, 2 g paraformaldehydu i Ig bezwodnego chlorku cynkowego ogrzewa sie do temperatury 60°C i wprowadza gazowy chlo¬ rowodór, mieszajac, w ciagu 16 godzin. Mieszani¬ ne reakcyjna wylewa sie nastepnie na lód i ek¬ strahuje wyczerpujaco eterem. Ekstrakt eterowy przemywa sie kolejno woda, nasyconym roztwo¬ rem kwasnego weglanu sodowego i woda, suszy nad siarczanem sodowym i odparowuje. Oleista pozostalosc stanowiaca chlorek 3-nitro-2,4,6-trój- metylobenzylowy (nD22 = 1,5373), przerabia sie da¬ lej w nastepujacy sposób: 11,6 g chlorku 3-nitro-2,4,6-trójfenylobenzylowe- go, 14 g trójfenylofosfiny i 100 ml absolutnego benzenu ogrzewa sie do wrzenia pod chlodnica zwrotna przez 24 godziny. Wytracajacy sie przy ochladzaniu chlorek 3-nitro-2,4,6-trójmetylobenzy- lotrójfenylofosfoniowy topi sie w temperaturze 252—253°C.Przyklad IX. Analogicznie do sposobu poste¬ powania podanego w przykladzie VII z chlorku 4-metoksy-2,3,5,6-czterometylobenzylo-trójfenylo- fosfoniowego przez kondensacje z eterem butylo¬ wym kwasu okta-2,4,6-trienowego-l otrzymuje sie ester butylowy kwasu 9-(4-metoksy-2,3,5,6-cztero- metylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-Z;4,6,8-tetraeno- wego-1 w postaci oleju, z którego dalej mozna otrzymac kwas 9(4-metoksy-2,3,5,6-czterometylofe- nylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-tetranowy-l o tem¬ peraturze topnienia 230—233°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 4- -metoksy-2,3,5,6-czteromet'ylobenzylo-trójfenylofos- foniowy mozna wytwarzac np. w nastepujacy sposób: g 2,3,5,6-czterometylofenylu rozpuszcza sie w 55,3 ml metanolu i po dodaniu 7,25 g wodorotlen¬ ku potasowego w 5,5 ml wody wkrapla sie w temperaturze 0—5°C 18,8 g jodku metylu. Mie¬ szanine reakcyjna miesza sie przez 2 godziny w temperaturze pokojowej i nastepnie przez 12 go¬ dzin w temperaturze 60°C, chlodzi, rozciencza przez dodanie 150 ml wody i ekstrahuje 100 ml eteru.Ekstrakt eterowy przemywa sie kolejno 3 n lu¬ giem sodowym i woda, suszy nad siarczanem* so¬ dowym • i odparowuje pod zmniejszonym cisnie¬ niem. Pozostalosc stanowiaca 2,3,5,6-czterometylo- anizol topi sie po oczyszczeniu przez adsorpcje na zelu krzemionkowym (eluent: chlorek metylenu) w temperaturze 53—55°C. 43 g 2,3,5,6-czterometyloariizolu w 110 ml bez¬ wodnego kwasu octowego wprowadza sie do 203 ml 37% kwasu solnego i wkrapla sie 21,6 g 37% formaldehydu. Mieszanine reakcyjna ogrzewa sie, ' mieszajac, przez 3 godziny w temperaturze 70°C i po dodaniu dalszych 8,3 g 37°/o formaldehydu miesza je¬ szcze przez 3 godziny w temperaturze 70°C. Mie- szanine chlodzi sie nastepnie do temperatury po¬ kojowej i ekstrahuje benzenem w ilosci 500 ml.Ekstrakt benzenowy oddziela sie. Faze wodna wy¬ trzasa sie z benzenem. Polaczone ekstrakty ben¬ zenowe przemywa sie koleno woda, nasyconym roztworem wodnym weglanu sodowego i znowu woda, suszy i odparowuje pod zmniejszonym cis¬ nieniem. Pozostalosc stanowiaca chlorek 4-meto- ksy-2,3,5,6-czterometylobenzylowy po przekrystali- zowaniu z mieszaniny octanu etylu i haksanu (1:3) topi sie w temperaturze 104—105°C. 28 g chlorku 4-metoksy-2,3,5,6-czterometyloben- zylowego, 34,7 g trójfenylofosfiny i 153 ml tolu¬ enu ogrzewa sie przez 12 godzin w temperaturze 100°C. Wytracajacy sie podczas ochladzania chlorek 4-metoksy-2,3,5,6-czterometyloberizylo-trójfenylo- fosfoniowy topi sie w temperaturze 251—252°C.Przyklad X. Analogicznie do sposobu postepo¬ wania podanego w przykladzie VII z chlorku 2,4, 6-trójmetylobenzylo-trójfenylofosfoniowego przez kondensacje z estrem butylowym kwasu 7-formy- lo-3-metylo-okta-2,4,6-trienowego-l otrzymuje sie ester 9-(2,4,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-no- na-2,4,6,8-tetranowego-l i z uzyskanego estru kwas 9-(2,4,6-trójmetylofenylo)3,7-dwumetylo-nona- -2,4,6,8 teraenowy-1 o temperaturze topnienia 214—215°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 2,4, 6-trójmetylobenzylo-trójfenylofosfoniowy mozna u- zyskiwac, jak to opisano w przykladzie VII, przez 40 chlorowcoformylowanie mezytylenu do chlorku 2, 4,6-trójmetylobenzylowego o temperaturze wrzenia ] 12°C/12 tor i reakcje uzyskanego chlorku z trój- fenylofosfina. 45 Przyklad XI. Analogicznie do sposobu poste- wania opisanego w przykladzie VII z chlorku 2,3, 4,6-czterometylobenzylo-trójfenylofosfoniowego orzez kondensacje z. estrem butylowym kwasu 7-formylo-3-mety.lookta-2,4,6-trienowego-l otrzymu- 50 ie sie ester butylowy kwasu 9-(2,3,4,6-czteromety- lofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetranowego-l i z uzyskanego estru kwas 9^(2,3,4,6-czterometylo- fenylo)-3,7-dwumetylonona-,2,4,6,8-tetraenowy-l o temperaturze topnienia 201—202°C. 55 Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 2,3,4, 6-czterometylobenzylo-trójfenylofosfoniowy mozna uzyskiwac, jak to opisano w przykladzie VII, przez chlorowcoformylowanie 1,2,3,5-czterometylobenzenu do chlorku 2,3,4,6-czterometylobenzylu (nD20 = 60 1,5571) i reakcje uzyskanego chlorku z trójfenylo- fos^ina.Przyklad XII. Analogicznie do sposobu po¬ stepowania podanego w przykladzie VII z chlorku 4-metoksy-2,6-dwumetylo-benzylo-trójfenylofos- 65 foniowego przez kondensacje z estrem butylowym21 96105 22 kwasu 7-formylo-3-metylo-okta-2,4,6-trienowego-l otrzymuje sie ester butylowy kwasu 9-i(4-metoksy- 2,6-dwumetylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8- -tetraenowego-1 i z uzyskanego estru kwas 9-(4- -metoksy-2,6-dwumetylofenylo)-3,7-dwumetylo-no- na-2,4,6,8-tetranowy-l o temperaturze topnienia 207—208°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 4- -metoksy-2,6-dwumetylobenzylo-trójfenylofosfonio- wy mozna uzyskiwac, jak to opisano w przykla¬ dzie VII, przez chlorowcoformylowanie. 3,5-dwu- metyloanizolu do chlorku 4-metoksy-2,6-dwumety- lobenzylowego (nD20 = 1,5475) i reakcje uzyskane¬ go chlorku z trójfenylofosfina.Przyklad XIII. Analogicznie do sposobu po¬ stepowania opisanego w przykladzie VII z chlor¬ ku 3-metoksy-2,4,6-trójmetylobenzylo-trójfenylofos- foniowego przez kondensacje z estrem butylowym kwasu 7-formylo-3-metylo-okta-2,4,6-trienowego-l otrzymuje sie ester butylowy kwasu 9-(3-metoksy- -2,4,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8- -tetraenowego-1 i z uzyskanego estru kwas &-(3- -metoksy-2,4,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo- -nona-2,4,6,8-tetraenowy-l o temperaturze topnie¬ nia 196—198°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 3- metoksy-2,4,6-trójmetylobenzylo-trójfenylofosfo- niowy mozna uzyskiwac, jak to opisano w przy¬ kladzie VII, przez chlorowcoformylowanie 2,4,6- -trójmetyloanizolu do chlprku 3-metpksy-2,4,6-trój-. metylobenzylowego (nD27 = 1,5415) i reakcje uzy¬ skanego chlorku z trójfenylofosfina.Chlorek 3-metoksy-2,4,6-trójmetylobenzylo-trójfe- nylo-fosfoniowy topi sie w temperaturze 308— —310°C.Przyklad XIV. Analogicznie do sposobu "po¬ stepowania podanego w przykladzie VII z chlor¬ ku 4-metoksy-3-allilo-2,6-dwumetylobenzylo-trójfe- nylofosfoniowego przez kondensacje z estrem bu¬ tylowym kwasu 7-formylo-3-metylo-okta-2,4,6-trie- nowego-1 otrzymuje sie ester butylowy kwasu 9- -(4-metoksy-3-allilo-2,6-dwumetylofenylo)-3,7-dwu- metylo-nona-2,4,6,8-tetraenowego-l i z uzyskanego estru kwas 9-(4-metoksy-3-allilo-2,6-dwumetylofe- nylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetraenowy-l o te¬ mperaturze topnienia 160—161°C.Stosowawany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 4-metoksy-3-allilo-2,6-dwumetylobenzylo-trójenylo- fosfoniowy mozna uzyskiwac, jak to opisano w przykladzie VII, przez chlorowcoformylowanie 3,5- -dwumetylo-2-alliloanizolu do chlorku 4-metoksy- -3-allilo-2,6-dwumetylobenzylowego nD20 = 1,5690) i reakcje uzyskanego chlorku z trójfenylofosfina.Przyklad XV. Analogicznie do sposobu po¬ stepowania podanego w przykladzie VII z chlorku 4^metoksy-3-nitro-2,6-dwumetylobenzylo-trójfeny- lofosfoniowego przez kondensacje z estrem etylo¬ wym kwasu 7-formylo-3-metylo-okta-2,4,6-trieno- wego-1 otrzymuje sie ester etylowy kwasu 9-i(4- -metoksy-3-nitro-2,6-dwumetylofenylo)-3,7-dwu- metylonona-2,4,6,8-tetranowego-l i z uzyskanego estru kwas 9H(4-metoksy-3-nitro-2,6-dwumetylofe- nylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-tetraenowy-l o tem¬ peraturze topnienia 109—110°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 4- metoksy-3-nitro-2,6-dwumetylobenzylo-trójfenylo- fosfoniowy mozna uzyskiwac, jak to opisano w przykladzie VII, przez chlorowcoformylowanie 2- nitro-3,5-dwumetyloanizolu do chlorku 4-metoksy- -3-nitro-2,6-dwumetylobenzylowego o temperaturze topnienia 109—110°C i reakcje uzyskanego chlor¬ ku z trójfenylofosfina.Chlorek 4-metoksy-3-nitro-2,6-dwumetylobenzylo- -trójfenylofosfoniowy topi sie w temperaturze 230—232°C.Przyklad XVI. Analogicznie do sposobu po¬ stepowania podanego w przykladzie VII z chlorku 4^etoksy-2,3,6-trójmetylobenzylo-trójfenylofosfo- niowego przez kondensacje z estrem etylowym kwasu 7-formylo-3-metylo-okta-2,4,6-trienowego - otrzymuje sie ester etylowy kwasu 9-(4-etoksy-2,3, 6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-te- tra£nowego-l o temperaturze topnienia 96—97°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 4- -etoksy-2,3,6-trójmetylobenzylo-trójfenylofosfonio- wy mozna uzyskiwac, jak to opisano w przykladzie VIII, przez alkilowanie 2,3,5-trójmetylofenolu do eteru 2,3,5-trójmetylofenylo-etylowego o tempera- turze topnienia 93—95°C, przez chlorowcoformylo¬ wanie uzyskanego eteru do chlorku 4-etoksy-2,3, 6-trójmetylobenzylowego o temperaturze topnienia 63—64°C i reakcje uzyskanego chlorku z trójfeny¬ lofosfina.Przyklad XVII. Analogicznie do sposobu po¬ stepowania podanego w przykladzie VII z chlorku 4-izopropoksy-2,3,6-trójmetylobenzylo-trójfenylo- fosfoniowego przez kondensacje z estrem butylo¬ wym kwasu 7-formylo-3-metylo-okta-2,4,6-trieno- wego-1 otrzymuje sie ester butylowy kwasu 9-(4- -izopropoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumety- lo-nona-2,4,6,8-tetraenowego-l i z uzyskanego es- stru kwas 9-(4-izopropoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)- -3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetraenowy-l o tempe¬ raturze topnienia 176—177°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy bromek 4- -izopropoksy-2,3,6-trójmetylobenzylotrójfenylofos- foniowy mozna uzyskiwac, jak to opisano w przy- 45 kladzie VIII, przez alkilowanie 2,3,5-trójmetylofe¬ nolu do estru 2,3,5-trójmetylofenylo-izopropylowe- go o temperaturze wrzenia 115°C/11 tor, przez chlorowcoformylowanie uzyskanego eteru do chlo¬ rku 4-izopropoksy-2,3,6-trójmetylobenzylowego 5o (^D20 = 1,5433) i reakcje uzyskanego chlorku z trójfenylofosfina.Przyklad XVIII. Analogicznie do sposobu po¬ stepowania podanego w przykladzie VII z chlorku 3-dwumetyloamino-2,4,6-trójmetylobenzylo-trój£e- 55 nylofosfoniowego przez kondensacje z estrem ety¬ lowym kwasu 7-formylo-3-metylo-okta-2,4,6-trie- nowego-1 otrzymuje sie ester etylowy kwasu 9-(3- -dwumetyloamiono-2,4,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwu- etylonona-2,4,6,8-tetraenowego-l w postaci jasno- 60 zóltego oleju o nD2S'0 = 1,6245.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 3- -dwumetyloamino-2,4,6-trójmetylobenzylo-trójfeny- lofosfoniowy mozna uzyskiwac, jak to opisano w przykladzie VII, przez chlorowcoformylowanie N,N- 65 dwumetylomezydyny do chlorku 3-dwumetyloami-23 no-2,4,6-trójmetylobenzylowego o temperaturze wrzenia 71°C/11 tor i reakcje uzyskanego chlorku z trójfenylofosfina.Przyklad XIX. W sposób analogiczny do opisanego w przykladzie IV z chlorku 4-metoksy- 5 -2,6-dwumetylo-3-etylobenzylotrójfenylofosfoniowe- go przez reakcje z estrem etylowym kwasu 7-for- mylo-3-metylookta-2,4,6-trienowego-l mozna wyt¬ worzyc ester etylowy kwasu 9-(4-metoksy-2,6-dwu- metylo-3-etylofenylo)-3,7-dwumetylGnona-2,4,6,8- 10 -tetraenowego-1, a przez zmydlenie otrzymanego estru kwas 9-(4-metoksy-2,6-dwumetylo-3-etylofe- nylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-tetraenowy-l o tem¬ peraturze topnienia 197—198°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 15 4-metoksy-2,6-dwumetylo-3-etylobenzylotrójfenylo- fosfoniowy otrzymuje sie w sposób analogiczny do opisanego w powyzszych przykladach np. wycho¬ dzac z 3,5-dwumetylofenolu poprzez 1-acetoksy- -3,5-dwumetylobenzen, 2-acetylo-3,5-dwumetylofe- 20 nol, 2-etylo-3,5-dwumetylofenol, 2-etylo-3,5-dwu- metyloanizol i chlorek 4-metoksy-2,6-dwumetylo- -3-etylobenzylowy.Przyklad XX. W sposób analogiczny do opi¬ sanego w przykladzie IV, z chlorku 4-metoksy- -3,5-dwuetylo-2,6-dwumetylobenzylotrójfenylofos- foniowego przez reakcje "z" estrem etylowym kwa¬ su 7-formylo-3-metylookta-2,4,6-trienowego-l moz¬ na wytworzyc ester etylowy kwasu 9-(4-metoksy- -3,5-dwuetylo-2,6-dwumetylofenylo)-&,7-dwumety- lonona-2,4,6,8-tetraenowego-l, a przez zmydlenie otrzymanego estru kwas 9^(4-metoksy-3,5-dwuety- lo-2,6-dwumetylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8- • -tetraenowy-1 o temperaturze topnienia 153—154°C.' Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 4- -metoksy-3,5-dwuetylo^2,6-dwumetylo-benzylotrój- fenylofosfoniowy otrzymuje sie w sposób analogi¬ czny do opisanego w powyzszych przykladach, np. wychodzac z 3,5-dwumetylofenolu poprzez 1-ace- 40 toksy-3,5-dwumetylobenzen, 2-acetylo-3,5-dwume- tylofenol, 2-etylo-3,5-dwumetylofenol-, 1-acetoksy- -2-etylo-3,5-dwumetylobenzen, 6-acetylo-2-etylo-3,5- -dwumetylofenol, 2,6-dwuetylo-3,5-dwumetylofenol, 2,6-dwuetylo-3,5-dwumetyloanizol i chlorek 4-meto- ksy-3,5-dwuetylo-2,6-dwufnetylobenzylowy.Przyklad XXI. W sposób analogiczny do opi¬ sanego w przykladzie IV z chlorku 4-propoksy-2,3, 6-trójmetylobenzylotrójfenylofosfoniowego przez re¬ akcje z estrem etylowym kwasu 7-formylo-3-me- 50 tylookta-2,4,6-trienowego-l wytwarza sie ester ety¬ lowy kwasu 9-(4-propoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)- -3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-tetraenowego, a przez zmydlenie otrzymanego estru kwas 9-(4-propoksy- -2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6- 55 -tetraenowy-1 o temperaturze topnienia 200—201°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy chlorek 4- propoksy-2,3,6-trójmetylobenzylotrójfenylofosfonio- wy wytwarza sie w sposób analogiczny do opisa¬ nego w powyzszych przykladach, np. wychodzac z 60 2,3,5-trójmetylofenolu poprzez 2,3,5-trójmetylopro- poksybenzen i chlorek 4-propoksy-2,3,6-trójmetylo- benzylowy.Przyklad XXII. W sposób analogicznych do opisanego w przykladzie IV z chlorku 4-etoksy-2,3, 65 24 / 6-trójmetylobenzylo-trójfenylofosfoniowego przez reakcje z estrem etylowym kwasu 7-formylo-3-me- tylookta-2,4,6-trienowego-l mozna wytworzyc ester etylowy kwasu 9-(4-etoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)- -3,7-dwumetylonona-2,4,6,8rtetraenowego-l, a przez zmydlenie otrzymanego estru kwas 9-(4-etoksy-2,3, 6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylónona-2,4,6,8-te- tranowy-1 o temperaturze topnienia 219—220QC.Z chlorku 3,5-dwuchlofo-2,4,6-trójmetylobenzylo_ trójfenylofosfoniowego przez reakcje z estrem ety-, lowym kwasu 7-formylo-3-metylookta-2,4,6-trieno- wego-1 wytwarza sie ester etylowy kwasu 9-(3,5- -dwuchloro-2,4,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo- -nona-2,4,6,8-tetraenowego-l, a przez zmydlanie otrzymanego estru kwas 9-(3,5-dwuchloro-2,4,6- trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-tetra- enowy-1 o temperaturze topnienia 220—222°C.Przyklad XXIII. W sposób analogiczny do opisanego w przykladzie IV z chlorku 3-chloro-2,4, 6-trójmetylobenzylo-trójfenylofosfoniowego przefr reakcje z estrem etylowym kwasu 7-formylo-3-me- tylookta-2,4,6-trienowego-l wytwarza sie ester ety¬ lowy kwasu 9-(3-chloro-2,4,6-trójmetylofenyló)-3,7- -dwumetylonona-2,4)6,8-tetraenowego-l o tempera¬ turze topnienia 84—85°C.Stosowany, jako zwiazek wyjsciowy chlorek 3- chloro-2,4,6-trójmetylobenzylotrójfenylofosfoniowy wytwarza sie w sposób analogiczny jak opisano w powyzszych przykladach, np. wychodzac z 2,4,6- ' -trójmetyloaniliny poprzez 2,4,6-trójmetylo-chloro- benzen i chlorek 3-chloro-2,4,6-trójmetylobenzylo- wy.Przyklad XXIV. 36,5 g bromku 1-etoksykarbo- nylo-2,6-dwumetylohepta-l,3,5-trieno-7-trójfenylo- fosfoniowego rozpuszcza sie w 200 ml dwumetylo- formamidu. Roztwór po dodaniu 15,0 g 4-metoksy- -3-butylo-2,6-dwumetylobenzaldehydu chlodzi sie do temperatury 10°C, zadaje kroplami roztworem 1,64 g sodu w 40 ml absolutnego etanolu i nastepnie miesza w ciagu 12 godzin w temperaturze pokojo¬ wej. Mieszanine reakcyjna przenosi sie nastepnie do 500 ml metanolu z woda 60:40. Faze metanolo- wowodna poddaje sie wyczerpujacej ekstrakcji he¬ ksanem.Wyciag heksanowy przemywa sie poczatkowo metanolem woda (60:40), nastepnie woda, suszy nad siarczanem sodu i zateza. Otrzymany jako pozo¬ stalosc ester etylowy kwasu 9-i(4-metoksy-3-buty- lo-2,6-dwumetylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8- -tetraenowego-1 zmydla sie, jak opisano w przy¬ kladzie I. Otrzymany kwas 9-(4-metoksy-3-butylo- -2,6-dwumetylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8- ,-tetraenowy-l topi sie w temperaturze 147—148°C..Stosowany jako zwiazek wyjsciowy 4-metoksy-3- -butylo-2,6-dwumetylobenzaldehyd mozna wytwo¬ rzyc np. w sposób nastepujacy: 294 ml bezwodnika kwasu maslowego po doda¬ niu 2 ml stezonego kwasu siarkowego zadaje sie w temperaturze pokojowej 122 g 3,5-dwumetylofe¬ nolu. Temperature reakcji rosnaca na poczatku do okolo 40°G podwyzsza sie do 80°C. Mieszanine re¬ akcyjna rozciencza sie po uplywie 1 godziny 60 ml wody i 60 ml etanolu, miesza dodatkowo w ciagu minut, potem przenosi do wody z lodem i ek- ¦/96105 26 strahuje 2 razy po 500 ml'heksanu. Wyciag hek- sanowy plucze sie kolejno woda i nasyconym wod¬ nym roztworem kwasnego weglanu sodu, suszy nad siarczanem sodu i zateza. Otrzymany jako pozo¬ stalosc l-butyryloksy-3,5-dwumetylobenzen wrze po rektyfikacji w temperaturze 123—125°C/11 tor. 180 g l-butyryloksy-3,5-dwumetylobenzenu zadaje sie w temperaturze pokojowej 340 g chlorku glinu.Mieszanine* reakcyjna mieszacie nastepnie w cia¬ gu 4 godzin w temperaturze 90—95°C, po obnize¬ niu sie temperatury do 70°C przenosi do mieszani¬ ny lodu i 3 n kwasu solnego i wyczerpujaco ek¬ strahuje eterem. Wyciag eterowy plucze sie woda do odczynu obojetnego, suszy nad siarczanem sodu i zateza. Otrzymany jako pozostalosc 2-butyrylo- -3,5-dwumetylofenol po przekrystalizowaniu z ete¬ ru naftowego t,opi sie w temperaturze 48—52°C. g 2-butyrylo-3,5-dwumetylofenolu rozpuszcza sie w 100 ml kwasu octowego lodowatego. Roztwór po dodaniu 0,5 g tlenku platyny i 3 kropli 70°/o kwasu nadchlorowego uwodornia sie w normal¬ nych warunkach. Uwodornianie przerywa sie po pochlonieciu 3,0 litrów wodoru. Katalizator oddzie¬ la sie. Przesacz poddaje sie ekstrakcji eterem. Wy¬ ciag eterowy przemywa sie woda do odczynu obo¬ jetnego, suszy nad siarczanem sodu i zateza. Otrzy¬ many jako pozostalosc 2-butylo-3,5-dwumetylofenol po oczyszczeniu przez adsorpcje na zelu krzemion¬ kowym (srodek eluujacy : chlorek metylenu heksan 1:1) topi sie w temperaturze 65—67°C. 83 g 2-butylo-3,5-dwumetylo£enolu rozpuszcza sie w 255 ml metanolu. Roztwór po dodaniu 60 g wodorotlenku potasu w 25 ml wody zadaje sie w temperaturze pokojowej kroplami 34,2 ml jodku metylu. Mieszanine w ciagu 3 godzin ogrzewa sie do wrzenia pod chlodnica zwrotna, po czym chlo¬ dzi, rozciencza woda i ekstrahuje esterem. Wy¬ ciag eterowy przemywa sie rozcienczonym lugiem sodowym, suszy nad siarczanem sodu i zateza.Otrzymany jako pozostalosc 2-butylo-3,5-dwumeJy- loanizol oczyszcza sie przez adsorpcje na zelu krzemionkowym (srodek eluujacy : heksan chlorek metylenu 70:30) i przerabia dalej w sposób naste¬ pujacy: ,5 ml tlenochlorku fosoru wkrapla sie mieszajac, w temperaturze 10—20°C do 4,6 ml dwumetylofor- mamidu. Temperatura wzrasta przy tym dp okolo v 30°C. Mieszanine zadaje sie kroplami 9,6 g 2-bu- tylo-3,5-dwumetyloanizolu, nastepnie ogrzewa w ciagu 4 godzin w temperaturze 110—115°C, potem przenosi do wody z lodem, dodaje 30—35% wod¬ nego roztworu octanu sodu, miesza w ciagu 1 go¬ dziny i nastepnie ekstrahuje benzenem.Wyciag benzenowy plucze sie woda, suszy nad siarczanem sodu i zateza. Otrzymany jako pozo¬ stalosc 4-metoksy-3-butylo-2,6-d\vumetylobenzalde- hyd oczyszcza sie przez adsorpcje ria zelu krze¬ mionkowym (srodek eluujacy heksan chlorek mety¬ lenu 1:1) i kondensuje z bromkiem 1-etoksykarbo- nylo-2,6-dwumetylohepta-l,3,5-trieno-7-trójfenylo- fosfoniowym.Bromek l-etoksykarbonylo-2,6-dwumetylohepta-l, 3,5-trieno-7-trójfenylofosfoniowy stosowany do kon¬ densacji z 4-metoksy-3-butylo-2,6-dwumetylobenzal dehydem mozna wytworzyc w sposób nastepujacy: 36 g estru etylowego kwasu 7-formylo-3-metylo- okta-2,4,6-trienowego-l wprowadza sie do 600 ml absolutnego etanolu. Nieprzezroczysty roztwór w temperaturze 10°C zadaje sie porcjami 1,8 g boro¬ wodorku sodu i miesza w ciagu 2 godzin w tem¬ peraturze 10°C. Mieszanine reakcyjna wprowadza sie nastepnie do wody z lodem, zadaje 3n kwasem solnym i ekstrahuje eterem. Wyciag eterowy plu¬ cze sie kolejno woda, nasyconym wodnym roz¬ tworem kwasnego weglanu sodu i woda, suszy i zateza. Otrzymany jako pozostalosc ester etylowy kwasu 8-hydroksy-3,7-dwumetylookta-2,4,6-trieno- wego-1 przerabia sie dalej w sposób nastepuja: cy: 3,6,8 g estru etylowego kwasu 8-hydroksy-3,7- -dwumetylo-okta-2,4,6-trienowego-l rozpuszcza sie w 380 ml eteru. Roztwór chlodzi sie do temperatu- ry 0°C i po dodaniu 3 kropli pirydyny zadaje kroplami roztworem 28,6 g trójbromku fosforu w 120 ml heksanu. Mieszanine reakcyjna miesza sie w ciagu 20 minut w temperaturze 0°C, potem prze¬ nosi sie do wody z lodem i ekstrahuje eterem. Wy- ciag eterowy plucze sie kolejno woda, nasyconym wodnym roztworem kwasnego weglanu sodu i wo¬ da, suszy i zateza. Otrzymany jako pozostalosc ester etylowy kwasu 8-bromo-3,7-dwumetylookta-2, 4,6-trienowego-1 przerabia sie dalej w sposób na- stepujacy: 43,7 g estru etylowego kwasu 8-bromo-3,7-dwu- metylookta-2,4,6-trienowego-l wprowadza sie do 500 .mi benzenu i zadaje 42,0 g trójfenylofosfiny. Mie¬ szanine reakcyjna miesza sie w ciagu 12 godzin w temperaturze pokojowej i nastepnie chlodzi do temperatury 0°C. Wydzielajacy sie bromek 1-eto- ksykarbonylo-2,6-dwumetylohepta-l,3,5-trieno-7- -trójfenylofosfoniowy topi sie w temperaturze 193— —194°C.Przyklad XXV. W sposób analogiczny do opi¬ sanego w przykladzie XXIV z 3,4-dwumetoksy-2,6- -dwumetylobenzaldehydu przez reakcje z bromkiem l-etoksykarbonylo-2,6-dwumetylohepta-l,3,5-trieno_ 45 -7-trójfenylofosfoniowym mozna wytworzyc ester etylowy kwasu 9-<3,4-dwumetoksy-2,6-dwumetylo- fenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-tetraenowego-l, a przez zmydlenie otrzymanego estru kwas 9-(3,4- -dwumetoksy-2,6-dwumetylofenylo)-3,7-dwumetylo- 50 nona-2,4,6,8-tetranowy-l o temperaturze topnienia 203—204°C.Stosowany jako zwiazek wyjsciowy 3,4-dwume- toksy-2,6-dwumetylobenzaldehyd wytwarza sie w sposób analogiczny do opisanego w powyzszych 55 przykladach, np. wychodzac z 2,4-dwumetylofenolu poprzez 2,4-dwumetylo-6-nitrofenol, 2,4-dwumetylo- -6-nitroanizol, 2,4-dwumetylo-6-aminoanizol, 2,4- -dwumetylo-6-hydroksyanizol i 2,4-dwumetylowe- ratrol. 60 Przyklad XXVI. 60 g kwasu 9-(4-metoksy- -2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8- -tetraenowego-1 rozpuszcza sie w 1000 ml acetonu.Roztwór miesza sie po dodaniu 128 g jodku me¬ tylu i 128 g weglanu potasowego w atmosferze •5 azotu przez 16 godzin w temperaturze 55—60°C 4096105 27 28 i nastepnie odparowuje pod zmniejszonym cisnie¬ niem. Pozostalosc rozpuszcza sie w 1300 ml eteru naftowego o temperaturze wrzenia 80—105°C. Wy- krystalizowujacy w temperaturze —20°C ester me¬ tylowy kwasu 9-l(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)- -3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetranowego-l topi sie w temperaturze 98—99°C.W analogiczny sposób z kwasu 9J(4-metoksy-2,3, 6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-te- traenowego-1 i jodku etylu otrzymuje sie ester etylowy kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofienylo)- -3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-tetraenowego-l o tempe¬ raturze topnienia 104—105°C; z kwasu 9-(4-meto- ksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4, 6,8-tetranowego-l i jodku izopropylu otrzymuje sie ester izopropylowy kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trój- metylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-tetraeno- wego-1 o temperaturze topnienia 51—52°C; . z kwasu 9-(4-metoksy-2,3,5,6-czterometylofenylo)-3, -7-dwumetylonona-2,4,6,8-tetraenqwego-l i joku ety¬ lu otrzymuje sie ester etylowy kwasu 9-(4-metoksy- -2,3,5,6-czterometylofenylo)-3,7rdwumetylonona-2,4, 6,8-tetraenowego-l o temperaturze topnienia 105— —106°C; z. kwasu 9H(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofe,nylo)-3,7- -dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetraenowego-l i chlorku dwuetyloaminoetylu otrzymuje sie ester 2-i(dwuety- loamino)-etylowy kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trójme- tylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-tetraenowego- -1 w postaci jasno-zóltego oleju o nDM'5 =¦ 1,6372; z kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7- -dwumetylonona-2,4,6,8-tetraenowego-l i chlorku /?- -pikoliny otrzymuje sie ester (3-pirydylo)-metylo¬ wy kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmjetylofenylo)-3,7- -dwumetylonona-2,4,6,8-tetraenowego-l o tempera¬ turze topnienia 113—114°C.Przyklad XXVII. 20 g kwasu 9-(4-metoksy-2,3, 6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-te- traenowego-1 rozpuszcza sie w 200 ml czterowodo- rofuranu. Roztwór po dodaniu 5,5 ml trójchlorku fosforu miesza sie przez 2 godziny w tempera¬ turze pokojowej, nastepnie chlodzi sie do tempe¬ ratury 0°C i dodaje najpierw 50 ml pirydyny, a potem wkrapla w temperaturze 0—!5°C 50 ml alkoholu propargilowego. Mieszanine miesza sie przez 2 godziny w temperaturze pokojowej i nar stepnie rozciencza woda. Faze organiczna prze¬ mywa Sie kolejno woda, rozcienczonym kwasem solnym i 2?/o roztworem wodnym kwasnego wegla¬ nu sodowego, suszy nad siarczanem sodo¬ wym i odparowuje. Pozostalosc, stanowiaca ester propargilowy kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylo- £enylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetraenowego-l po adsorpcji na tlenku glinu (eluent : benzen), topi sie w temperaturze 94—95°C.W analogiczny sposób z kwasu 9-(4-metóksy-2,3, 6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6-te- traenowego-1 i alkoholu allilowego otrzymuje sie ester allilowy kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylo- fenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetraenowego-l o temperaturze topnienia 66—68°C.Przyklad XXVIII. 28,6 g kwasu 9-(4-metok- sy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4, 6,8-tetraenowego-l wprowadza sie do 300 ml ben- zenu, po czym dodaje sie w atmosferze azotu 12 g trójchlorku fosforu. Benzen oddestylowuje sie nastepnie pod zmniejszonym cisnieniem. Pozosta¬ losc stanowiaca chlorek 9-(4-metoksy-2,3,6-trójme- tylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetraeno- wego-1 rozpuszcza sie w 1200 ml eteru. Roztwór wkrapla sie w temperaturze —33°C do 500 ml cieklego amoniaku i miesza przez 3 godziny. Mie¬ szanine reakcyjna rozciencza sie nastepnie przez dodanie 500 ml eteru i miesza dalej bez chlodze¬ nia przez 12 godzin, po czym amoniak adparowu- je. Pozostalosc rozpuszcza sie w 10 litrach chlorku metylenu.Roztwór przemywa sie dwukrotnie 3 litrami wo¬ dy, suszy nad siarczanem sodowym i odparowuje pod zmniejszonym cisnieniem. Pozostalosc stano¬ wiaca amid kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofe- nylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetraenowego-l po przekrystalizowaniu z etanolu topi sie w tempera¬ turze 207—209°C.W analogiczny sposób z chlorku kwasu 9-(4-me- toksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona- -2,4,6,8-tetraenowego-l i etyloaminy otrzymuje sie etyloamid kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofeny- lo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetraenowego-l o temperaturze topnienia 179—180°C; z chlorku kwa¬ su 9-i(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwume- ' tylo-nona-2,4,6,8-tetraenowego-l i dwuetyloaminy otrzymuje sie dwuetyloamid kwasu 9-(4-metoksy- -2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6, 8-tetraenowego-l o temperaturze topnienia 105— —106°C; z chlorku kwasu 9-(4-metoksy-2,3,5,6-czterometylo- 3g fenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetraenowego-l i etyloaminy otrzymuje sie etyloamid kwasu 9-(4- -metoksy-2,3,5,6-czterometylofenylo)-3,7-dwumety- lo-nona-2,4,6,8-tetraenowego-l o temperaturze top¬ nienia 200—201°C; 40 z chlorku kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofeny- lo-)3,7-dwumetylo-nona-2,4,6,8-tetraenowego-l i morfoliny otrzymuje sie morfolid kwasu 9-(4-meto- ksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylo-nona-2, 4,6,8-tetraenowego-l o temperaturze topnienia 45 141—142°C.Przyklad XXIX. W sposób analogiczny do opisanego w przykladzie XXVIII z chlorku kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmietylofenylo)-3,7-dwumety- lonona-2,4,6,8-tetraenowego-l przez reakcje z me¬ so tyloamina mozna wytworzyc metyloamid kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumety- lonona-2,4,6,8-tetraenowego-l o temperaturze top¬ nienia 206°C.Przez reakcje z izopropyloamina mozna wytwo- 55 rzyc izopropyloamid kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trój- metylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-tetraeno- wego-1 o temperaturze topnienia 200°C.Przez reakcje z n-butyloamina mozna wytwo¬ rzyc n-butyloamid kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trój- fi0 metylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-tietraeno- wego-1 o temperaturze topnienia 178°C.Przez reakcje z heksyloamina mozna wytworzyc heksyloamid kwasu 9-i(4-metoksy-2,3,6-trójmetylo- fenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-tetraenowego-1 o 65 temperaturze topnienia' 157—158°C,zd 96105 Przyklad XXX. 15 g estru etylowego kwasu 9-{4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumety- lonona-2,4,6,8-tetraenowego-l (mieszanina cis/trans 50:50) chromatografuje sie na 1,5 kg tlenku glinu (stopien aktywnosci I) przy uzyciu mieszaniny hek¬ sanu i eteru (80:20) jako eluentu. Ester etylowy kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwu- metylo-nona-2-trans-4-cis, 6-trans, 8-trans-tetrae- nowego-1 jest jasnozóltym olejem o nD235 = 1,4771. PL

Claims (10)

  1. Zastrzezenia patentowe 1.- Sposób wytwarzania nowych zwiazków polle¬ nowyeh o wzorze ogólnym 1, w którym Ri i Ro oznaczaja nizsze grupy alkilowe, R3, R4 i R5 ozna¬ czaja atomy wodoru, nizsze grupy, alkilowe, nizsze grupy alkoksylowe, nizsze grupy alkenoksylowe, grupy nitrowe, aminowe, nizsze grupy mono- lub dwualkiloaminowe, nizsze grupy alkanoiloamidowe lub 6-czlonowe grupy N-heterocykliczne, a poza tym R3 oznacza atom chlorowca, R4 oznacza poza tym nizsza grupe alkenylowa, a R5 oznacza poza tym nizsza grupe alkenylowa i atom chlorowca, przy czym co najmniej jedna z grup R3, R4 i R5 ma znaczenie inne niz atom wodoru i jezeli R3 lub R5 oznacza atom chlorowca, to R4 ma znaczenie inne niz grupa alkoksylowa, a R6 oznacza gru¬ pe karboksylowa, alkoksylkarbonylowa, alkenoksy- karbonylowa, alkinoksykarbonylowa, nizsza grupe mono- lub dwualkilokarbamoilowa lub 6-czlonowa grupe N-heterocyklilokarbonylowa, a takze soli tych zwiazków, znamienny tym, ze zwiazek o wzo¬ rze ogólnym 2 poddaje sie reakcji ze zwiazkiem o wzorze ogólnym 3, w których to wzorach m ozna¬ cza 0, a n oznacza 1, lub m oznacza 1, a n ozna¬ cza 0, jeden z symboli A i B oznacza grupe ke¬ tonowa, drugi zas oznacza grupe trójarylosfoniowa o wzorze 4, w którym X oznacza grupe arylowa, a Y oznacza anion kwasu organicznego lub nie¬ organicznego, a Ri, R^, R3, R4, R5 i Re maJa wy¬ zej podane znaczenie, po czym otrzymane produk¬ ty ewentualnie przeprowadza sie w sól.
  2. 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze w' przypadku wytwarzania estru etylowego kwasu 9H(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumety- lonona-2,4,6,8-tetraenowego-l, halogenek 4-metok- sy-2,3,6-trójmetylobenzylo-trójfenylofosfoniowy poddaje sie reakcji z estrem etylowym kwasu 7- -formylo-3-metylookta-2,4,6-trienowego-l.
  3. 3. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze w przypadku wytwarzania estru butylowego kwa¬ su 9^(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwume- tylonona-2,4,6,8-tetraenowego-l, halogenek 5-(4-me- toksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3-metylopentadien_ -2,4-ylo-l-trójfenylofosfoniowy poddaje sie reakcji z estrem butylowym kwasu 3-formylokrotonowe- go.
  4. 4. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze w przypadku wytwarzania estru etylowego kwa¬ su 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwume- tylonona-2,4,6,8-tetraenowego-1, 4-metoksy-2,3,6- -trójmetylobenzaldehyd poddaje sie reakcji z halo¬ genkiem l-etoksykarbonylo-2,6-dwumetylo-hepta- trien-l,3,5-ylo-7-trójfenylofosfoniowym.
  5. 5. Sposób wytwarzania nowych zwiazków polie-* nowych o wzorze ogólnym 1, w którym Ri i Ro oznaczaja nizsze grupy alkilowe, R3, R4 i R5 ozna¬ czaja atomy wodoru, nizsze grupy alkilowe, niz- 5 sze grupy alkoksylowe, nizsze grupy alkenoksy¬ lowe, grupy nitrowe, aminowe, nizsze grupy mo¬ no- lub dwualkiloaminowe, nizsze grupy alkanoilo- , amidowe lub 6-czlonowe grupy N-heterocykliczne, a poza tym R3 oznacza atom chlorowca, R4 ozna- 10 cza poza tym nizsza grupe alkenylowa, a R5 ozna¬ cza poza tym nizsza grupe alkenylowa i atom chlorowca, przy czym co najmniej jedna z grup R3, R4 i R5 ma znaczenie inne niz atom wodoru i jezeli R3 lub R5 oznacza atom chlorowca, to R4 15 ma znaczenie inne niz grupa alkoksylowa, a Re oznacza grupe karboksylowa, a takze soli tych zwiazków, znamienny tym, ze zwiazek o wzorze ogólnym 2 poddaje sie reakcji ze zwiazkiem o wzorze ogólnym 3, w których to wzorach 20 m oznacza 0, a n oznacza 1, lub m oznacza 1, a n oznacza 0, jeden z symboli A i B oznacza grupe ketonowa, drugi zas oznacza grupe trójarylofosfo- niowa o wzorze 4, w którym X oznacza grupe arylowa, a Y oznacza anion ftwasu organicznego 29 lub nieorganicznego, R1? R2, R3, R4 i R5 maja wyzej podane znaczenie, a R6 oznacza grupe alko- ksykarbonylowa, alkenoksykarbonylowa lub alki¬ noksykarbonylowa, i otrzymany ester zmydla sie.
  6. 6. Sposób wedlug zastrz. 5, znamienny tym, ze 30 halogenek 4-metoksy-2,3,6-trójmetylobenzylo-trój- fenylofosfoniowy poddaje sie reakcji z estrem kwasu 7-formylo-3-me1|ylookta-2,4,6-trienowego-l i otrzymany ester etylowy kwasu 9-(4-metoksy-2,3, 6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-te- 3* traenowego-1 zmydla sie.
  7. 7. Sposób wedlug zastrz. 5, znamienny tym, ze halogenek 5-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3- -metylopentadien-2,4-ylo-1-trójfenylpfosfoniowy poddaje sie reakcji z estrem butylowym kwasu 3- 40 -formylokrotonowego i otrzymany ester butylowy kwasu 9-(4-metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7- -dwumetylonona-2,4,6,8-tetraenowego-l zmydla sie.
  8. 8. Sposób wedlug zastrz. 5, znamienny tym, ze 45 ^4-metoksy-2,3,6-trójmetylobenzaldehyd poddaje sie reakcji z halogenkiem l-etoksykarbonylo-2,6-dwu- metyloheptatrien-l,3,5-ylo-7-trójfenylofosfoniowym i otrzymany ester etylowy kwasu 9-(4-metoksy-2,3, 6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-te- 50 traenowego-1 zmydla sie.
  9. 9. Sposób wytwarzania nowych zwiazków po- lienowych o wzorze ogólnym 1, w którym Ri i R2 oznaczaja nizsze grupy alkilowe, R3, R4 i R5 ozna¬ czaja atomy wodoru, nizsze grupy alkilowe, nizsze 55 grupy alkoksylowe, nizsze grupy alkenoksylowe, grupy nitrowe, aminowe, nizsze grupy mono- lub dwualkiloaminowe, nizsze grupy alkanoiloanidowe lub 6-czlonowe grupy N-heterocykliczne, a poza tym R3 oznacza atom chlorowca, R4 oznacza po- 60 za tym nizsza grupe alkenylowa, a R5 oznacza po¬ za tym nizsza grupe alkenylowa i atom chlorowca, przy czym co najmniej jedna z grup R3, R4 i R5 ma znaczenie inne niz atom wodoru i jezeli R3 lub R5 oznacza atom chlorowca, to R4 ma znaczenie 65 inne niz grupa alkoksylowa, a Re oznacza niz-31 sza grupe mono- lub dwualkilokarbamoilowa, lub 6-czlonowa grupe N-heterocyklilokarbonylowa, a takze soli tych zwiazków, znamienny tym, ze zwiazek o wzorze ogólnym 2 poddaje sie reakcji ze zwiazkiem o wzorze ogólnym 3, w których to wzorach m oznacza 0, a n oznacza 1, lub m ozna¬ cza 1, a n oznacza 0, jeden z symboli A i B oz¬ nacza grupe ketonowa, drugi zas oznacza grupe trójarylofosfoniowa o wzorze 4, w którym X oz¬ nacza grupe arylow7a, a Y oznacza anion kwasu organicznego lub nieorganicznego, Rly R2, R3, R4 96105 32 i R5 maja wyzej podane znaczenie, a Rq oznacza grupe karboksylowa i otrzymany kwas przeprowa¬ dza sie w chlorek kwasowy, który poddaje sie reakcji z amina.
  10. 10. Sposób wedlug zastrz. 9, znamienny tym, ze w przypadku wytwarzania etyloamidu kwasu 9-(4- -metoksy-2,3,6-trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylono- na-2,4,6,8-tetraenowego-l, kwas 9-(4-metoksy-2,3,6- -trójmetylofenylo)-3,7-dwumetylonona-2,4,6,8-te- traenowy-l przeprowadza sie w chlorek kwasowy i poddaje reakcji z etyloamina. WZÓR 1 WZÓR 2 WZÓR 3 0 J3 -p[xrr WZÓR U96105 V--^/^^c°OH WZÓR. 5 ^^^•^^ OH WZÓR 6 COOH H3C0—%J~ ^^COOC2h5 WZ0R96105 C00H WZÓR 8 H3CO CONH-C2H5 WZÓR 9' C2H50 WZÓR 10 COOCoH 2n5 Cena 45 zl DN-3, zam. 42/78 PL
PL1974169924A 1973-03-30 1974-03-29 Sposob wytwarzania nowych zwiazkow polienowych PL96105B1 (pl)

Applications Claiming Priority (1)

Application Number Priority Date Filing Date Title
CH460373A CH585166A5 (pl) 1973-03-30 1973-03-30

Publications (1)

Publication Number Publication Date
PL96105B1 true PL96105B1 (pl) 1977-12-31

Family

ID=4279174

Family Applications (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
PL1974169924A PL96105B1 (pl) 1973-03-30 1974-03-29 Sposob wytwarzania nowych zwiazkow polienowych

Country Status (32)

Country Link
JP (1) JPS5724333B2 (pl)
AR (1) AR207004A1 (pl)
AT (1) AT340397B (pl)
AU (1) AU472475B2 (pl)
BE (1) BE813002A (pl)
BR (1) BR7402525D0 (pl)
CA (1) CA1030975A (pl)
CH (4) CH585166A5 (pl)
CU (1) CU34050A (pl)
DD (1) DD111368A5 (pl)
DE (1) DE2414619C2 (pl)
DK (1) DK155043C (pl)
ES (1) ES424750A1 (pl)
FI (1) FI62280C (pl)
FR (1) FR2223037B1 (pl)
GB (2) GB1468401A (pl)
HK (1) HK28780A (pl)
HU (1) HU172655B (pl)
IE (1) IE39098B1 (pl)
IL (1) IL44368A (pl)
KE (1) KE3047A (pl)
LU (2) LU69733A1 (pl)
MX (1) MX152550A (pl)
MY (1) MY8100064A (pl)
NL (2) NL161429C (pl)
NO (2) NO143426C (pl)
PH (1) PH13081A (pl)
PL (1) PL96105B1 (pl)
SE (1) SE419752B (pl)
SU (1) SU613718A3 (pl)
YU (1) YU40253B (pl)
ZA (1) ZA741580B (pl)

Families Citing this family (23)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
CH604705A5 (pl) * 1974-09-24 1978-09-15 Hoffmann La Roche
CH619437A5 (en) * 1975-08-22 1980-09-30 Hoffmann La Roche Process for the preparation of polyene compounds.
US4137246A (en) * 1976-09-13 1979-01-30 Hoffmann-La Roche Inc. Fluorinated aromatic polyenes
US4321209A (en) 1975-11-14 1982-03-23 Hoffmann-La Roche Inc. Fluorinated aromatic polyenes
US4201727A (en) 1976-11-14 1980-05-06 Hoffmann-La Roche Inc. Fluorinated aromatic polyenes
US4375563A (en) 1975-11-14 1983-03-01 Hoffmann-La Roche Inc. Fluorinated aromatic polyenes
US4335248A (en) 1975-11-14 1982-06-15 Hoffmann-La Roche Inc. Fluorinated polyenes
US4266073A (en) * 1975-11-14 1981-05-05 Hoffmann-La Roche Inc. Fluorinated aromatic polyenes
CH624373A5 (en) * 1975-11-14 1981-07-31 Hoffmann La Roche Process for the preparation of polyene compounds
US4338253A (en) 1975-11-14 1982-07-06 Hoffmann-La Roche Inc. Fluorinated aromatic polyenes
US4299995A (en) 1979-05-10 1981-11-10 Hoffmann-La Roche Inc. Fluorinated polyenes
US4395575A (en) 1975-11-14 1983-07-26 Hoffmann-La Roche, Inc. 5(Halophenyl)-2-fluoro-pentadienals
US4169100A (en) * 1975-11-14 1979-09-25 Hoffmann-La Roche Inc. Fluorinated aromatic polyenes
CA1111441A (en) 1976-12-20 1981-10-27 Werner Bollag Polyene compounds
US4200647A (en) * 1977-12-21 1980-04-29 Hoffmann-La Roche Inc. Vitamin A compositions to treat rheumatic disease
US4642318A (en) * 1982-11-17 1987-02-10 Klaus Wolff Method for decreasing radiation load in PUVA therapy
CH661516A5 (de) * 1983-12-08 1987-07-31 Hoffmann La Roche Phenylnonatetraenoylzuckerderivate.
ZA854828B (en) * 1984-07-27 1986-03-26 Hoffmann La Roche Phenyl nonatetraenoic acid derivatives
US5250562A (en) * 1988-02-24 1993-10-05 Hoffmann-La Roche Inc. Stilbene derivatives
JPH10158192A (ja) * 1996-10-03 1998-06-16 Eisai Co Ltd 移植片対宿主疾患（ｇｖｈｄ）の治療および臓器移植時の移植片拒絶反応抑制のための医薬組成物
JP4584384B2 (ja) * 1999-09-28 2010-11-17 扶桑薬品工業株式会社 新規抗腫瘍剤
DE102008002302A1 (de) 2007-06-13 2008-12-18 Basf Se Verfahren zur Hestellung von Etretinat
ES2551103T3 (es) * 2007-12-28 2015-11-16 Bridgestone Corporation Polímeros funcionalizados de hidroxiarilo

Also Published As

Publication number Publication date
IE39098L (en) 1974-09-30
AR207004A1 (es) 1976-09-09
NL7404324A (pl) 1974-10-02
GB1468402A (en) 1977-03-23
NL161429C (nl) 1980-02-15
CA1030975A (en) 1978-05-09
CU34050A (es) 1981-09-09
FI62280B (fi) 1982-08-31
PH13081A (en) 1979-11-23
DK155043C (da) 1989-07-03
JPS49126637A (pl) 1974-12-04
NL930081I2 (nl) 1994-05-02
MY8100064A (en) 1981-12-31
FR2223037A1 (pl) 1974-10-25
YU40253B (en) 1985-10-31
AU6656674A (en) 1975-09-18
HK28780A (en) 1980-05-30
IE39098B1 (en) 1978-08-02
NO741144L (no) 1974-10-01
AT340397B (de) 1977-12-12
DE2414619A1 (de) 1974-10-17
IL44368A0 (en) 1974-06-30
IL44368A (en) 1978-07-31
NO1994004I1 (no) 1994-07-07
CH585166A5 (pl) 1977-02-28
LU88313I2 (de) 1994-09-09
NL930081I1 (nl) 1993-09-16
SE7404312L (pl) 1974-10-01
CH616136A5 (en) 1980-03-14
ATA260174A (de) 1977-04-15
YU88374A (en) 1983-01-21
ZA741580B (en) 1975-02-26
FI62280C (fi) 1982-12-10
NO143426B (no) 1980-11-03
LU69733A1 (pl) 1976-02-04
BR7402525D0 (pt) 1974-11-19
FR2223037B1 (pl) 1978-07-21
KE3047A (en) 1980-06-06
SU613718A3 (ru) 1978-06-30
DK155043B (da) 1989-01-30
CH616134A5 (en) 1980-03-14
NL161429B (nl) 1979-09-17
HU172655B (hu) 1978-11-28
GB1468401A (en) 1977-03-23
AU472475B2 (en) 1976-05-27
ES424750A1 (es) 1976-06-01
MX152550A (es) 1985-08-23
CH616135A5 (en) 1980-03-14
JPS5724333B2 (pl) 1982-05-24
NO143426C (no) 1981-02-25
SE419752B (sv) 1981-08-24
DE2414619C2 (de) 1983-06-01
DD111368A5 (pl) 1975-02-12
BE813002A (fr) 1974-09-30

Similar Documents

Publication Publication Date Title
PL96105B1 (pl) Sposob wytwarzania nowych zwiazkow polienowych
US4105681A (en) 9-phenyl 5,6-dimethyl-nona-2,4,6,8-tetraeonic acid compounds
JP2848964B2 (ja) レチノイン酸ｘ受容体リガンド
EP0232779B1 (de) Vinylphenolderivate, ihre Herstellung und Verwendung
US4215215A (en) 9-Phenyl-nonate traene compounds
US4054589A (en) Novel 9-substituted phenyl-3,7-dimethyl-nona-2,4,6,8-tetraene esters
US3984440A (en) Polyene compounds
DE2854354A1 (de) Stilbenderivate, verfahren und zwischenprodukte zu ihrer herstellung und arzneimittel
WO2001019355A2 (de) Dicarbonsäurederivate mit neuartigen pharmazeutischen eigenschaften
DE2542612C2 (pl)
US3932499A (en) 2-(Substituted biphenylyl) propionic acids
US4267382A (en) 2,6-Dichloro-4-methoxy-5-methyl-benzene aldehydes
US4319048A (en) Certain 6-(3&#39;-methoxyphenyl) derivatives of 2,4-hexadienal
EP0435134B1 (en) LTB4 Synthesis inhibitors
US4137246A (en) Fluorinated aromatic polyenes
US4163103A (en) Novel derivatives of 9-substituted phenyl-3,7-dimethyl-nona-2,4,6,8-tetraene
KR810001395B1 (ko) 폴리엔 화합물의 제조방법
PL96929B1 (pl) Sposob wytwarzania nowych zwiazkow polienowych
DE3232968C2 (pl)
US4321209A (en) Fluorinated aromatic polyenes
CH609028A5 (en) Process for the preparation of polyene compounds
US4187247A (en) 9-Substituted phenyl-3,7-dimethyl-nona 2,4,6,8-tetraene compounds
US4338253A (en) Fluorinated aromatic polyenes
US4266073A (en) Fluorinated aromatic polyenes
US4375563A (en) Fluorinated aromatic polyenes