Przedmiotem wynalazku jest nowy srodek owa¬ dobójczy, który jako substancje czynna zawiera mie¬ szanine estru 2-allilo-3-metylocyklopenten-2-on-l- -ylowego-4 kwasu chryzantemowego oznaczonego w dalszej czesci opisu jako zwiazek 1, który jest znanym estrem kwasu chryzantemowego o dzialaniu owadobójczym typu alletrolonowego i 3-fenoksy- benzylo-2', 2'-dwumetylo-3'-(2", 2"-dwuchlorowinylo) cyklopropanokarboksylanu, oznaczonego w dalszej czesci opisu jako zwiazek 2, stanowiacym nowy zwiazek. Srodek ten wytwarza sie przez mieszanie skladników, przy czym otrzymana mieszanina ma bardzo skuteczne dzialanie owadobójcze, gdyz przez zmieszanie kompensuje sie wady zwiazków wcho¬ dzacych w sklad srodka wedlug wynalazku, a po¬ szczególne skladniki w mieszaninie wykazuja efekt synergiczny.Zwiazek 1 jest dostepny w handlu przy czym ze wszystkich znanych naturalnych czy syntetycznych estrów kwasu chryzantemowego ma on jedna z naj¬ wyzszych skutecznosci porazenia owadów prze¬ noszacych zarazki chorób takich jak muchy, komary, karaluchy itp. lub szkodników upraw, takich jak owady pasozytujace na lisciach roslin. Jednakze zwiazek ten, stosowany pojedynczo nie zawsze wy¬ kazuje dostatecznie wysoka aktywnosc i dlatego cza¬ sami miesza sie go ze srodkiem synergicznym, ta¬ kim jak butylotlenek piperonylu lub innym skute¬ cznym srodkiem o wysokiej zdolnosci owadobój¬ czej. 2 Obecnie podjeto szerokie badania majace na celu wykorzystanie zwiazku 1 z zachowaniem jego zalet i usunieciem wad. Stwierdzono, ze kiedy zwiazek 1 zmiesza sie z odpowiednia iloscia 3-fenoksybenzylo-2', 2'-dwumetylo-3'-/2", 2"-dwuchlorowinylo/cyklopro- panokarboksylanu otrzymuje sie mieszanine, która wykazuje synergiczne dzialanie owadobójcze o nie¬ oczekiwanej skutecznosci, trudnej do przewidzenia na podstawie znajomosci wlasciwosci poszczegól- io nych zwiazków, które ze wzgledu na niska akty¬ wnosc praktycznie nie nadawaly sie do stosowania.Efekt synergiczny uzyskany przez zmieszanie po¬ wyzszych zwiazków zostal wykazany ponizej w przy¬ kladach. Wynalazek dotyczy równiez izomerów zwiazków 1 i 2.Na zalaczonych rysunkach fig. 1 przedstawia wy¬ kres zaleznosci miedzy stosunkiem zmieszanych skladników a stosunkiem porazenia i smiertelnosci na skutek dzialania na dorosle muchy mieszanka owadobójcza skladajaca sie z postaci (+)-allotrolon- -trans zwiazku 1 i zwiazku 2 w postaci (+)-cis-trans.Fig. 2 przedstawia wykres zaleznosci pomiedzy sto¬ sunkiem skladników, a stosunkiem porazenia i smier¬ telnosci w dzialaniu na dorosle muchy mieszanka owadobójcza skladajaca sie ze zwiazku 1 w postaci (+)-allotrolon-(+)-trans i zwiazku 2 w postaci (±)-cds-trans.Przyklad I. Zwiazki i ich mieszaniny przed¬ stawione w 'tablicy I przygotowano indywidualnie 3« przez zmieszanie ze zdezodorowana nafta w postaci 9476194 761 3 4 0,2% preparatów olejowych. W szklanych pojemni- mienionych preparatów pod cisnieniem 1,5, feG/em1 kach o objetosci 70 cm3 umieszczano po okolo 50 za pomoca rozpylacza szklanego. Nasftggritepoliczono doroslych much i nastepnie spryskano kazdym z wy- ilosc porazonych much w celu oMtefferrfa Wartosci KTgo. Po- 10- mmutaefr zebrano porazone muchy i przetrzymywano je w ciagu 1 dnia w pojemnikach poóSajae im pozywienie i nastepnie policzono ilosc much zywych i martwych dla oznaczenia smiertel¬ nosci. Otrzymane wyniki, podano w ta&&gf I.Jak wynika z zalaczonych wykresów fig. i i 2 io Knia obrazujaca stosunek: porazenia cte teritertelnosci dla powyzszych mieszanin przebiega powyzej linii prostej*, laczacej wartosci stosunku porazenia dc smiertelnosci dla obu zwiazków^ indywidualnie.Oznacza to, ze mieszanina wykazuj« «teW syner- giczny.Przyklad rr. (±)-alletroIorr-C+T-trans postac zwiazku 1, (±)- -postac zwiazku 2- i ich mieszaniny podane w ta¬ blicy II przygotowano w teki sam sposób jak podano dalej w przykladzie V z tym, ze preparaty te przy¬ gotowano w postaci aerozoli o stezeniach podanych w tablicy II.Preparaty aerozolowe poddane próbom na dziala- nie owadobójcze wedltag testów aerozolowych opisa¬ nych w „Soap and Chemical Specialition, Bluebook" (1965)- stosujac komore Peet Grady, w której umiesz¬ czono grupy po okolo 100 doroslych much. Otrzy¬ mane wyniki podano w tablicy II. 3p Przyklad III. (±)-alletrolon-(+)-trans postac zwiazku* 1, (+)^alletrolon-(+)-trans postac zwia¬ zku 1, (±)-cis-trans postac zwiazku 2 i ich miesza¬ niny podane w tablicy III przygotowano indywidu¬ alnie w taki sam sposób jak podano dalej w przy- kladzie X w postaci preparatów aerozolowych o ta¬ kich stezeniach substancji czynnych, jak podano w tablicy UL Cylinder szklany a srednicy 20 cm i o wysokosci , cnx zamknieto od. doiu siatka nylonowa 16 mesh, 40 a nastanie pokryto górna czesc wewnetrznej scian¬ ki maslem. Do cylindra- wpuszczono 20 ruewielkicji karaluchów. Cylinder ustawiono na drugim cylindrze o sredaicy 2A cm i wysokosci 20 cm a na cylinder Tablica 11 Aerozol (±)-alletrolon-(+)-trans postac zwfta^ zku 1 o stezeniu 0,3% (±)-cis-trans postac zwiazku 2 o stezje^ niu 0,3% (+)-trans postac zwiazku 2 0,3% (±)-alletrolon-(+)-trans postac zwia¬ zku 1 w ilosci 0,2% i ( + )-cis-trans po¬ stac zwiazku 2 w ilosci 0,1 % (±)-alletrolon (+)-trans postac zwiazku 1 w ilosci 0,2% i (+)-trans-postac zwiazku 2 w ilosci 0,1% Ilosc 1 rozpy^ lona 3,2 3,1 3,2 3,1 Stosunek porazenia w % min 4 0 22 28 i 10 min 31 22 60 64 7* min 56 53 67 81 , 9& KT^ w minutach zmie¬ rzona 13,8 14,8 12,4 6,6 teore¬ tyczna 14,1 1 13,3 Smier¬ telnosc^ 1 % 12. 52 76 85 95 1 * Wartosc teoretyczna obliczona wedlug wzoru obliczania efektów synergicznych Yun-Fei i in. (J. F. E., 53; str. 887—891 (1960). 0,2% preparat olejowy zwiazek 1 w postaci (±)-alletrolon-(+)-trans zwiazek 1 w postaci (+)-alletrolon-(+)-trans zwiazek 2 w postaci (zj-cis-trans1 zwiazek 1 w postaci (±)-alletrolon-(+)-trans i (±)-cis-trans-zwiazek 1 w stosunku 9 :1 jak wyzej w stosunku 8 :2 jak wyzej w stosunku 5:5 jak wyzej w stosunku 2:8 jak wyzej w stosunku 1:9 zwiazek 1 w postaci (+)-alletrolon-(+)-trans i (±)-cis-trans postac zwiazku 2 w stosunku 9:1 jak wyzej w stosunku 8:2 jak wyzej w stosunku 5:5 jak wyzej w stosunku 2:8 jak wyzej w stosunku 1:9 Efekt porazenia sekundy 125 82 447 102 98 127 212 291 66 67 83 156 246 Stosunek skutecz¬ nosci 100 153 28 123 1 128 98 59 43 190 187 151 80 51 Smier¬ tel¬ nosc [ % 23 36 75 64 90 i 98 95 87 75 93 100 97 9294T«1 z karaluchami nalozono kolejny szklany cylinder o srednicy 20 cm i wysokosci 40 cm. 2 wierzchol¬ ków tak skonstruowanych cylindrów spryskiwano karaluchy kazdym z powyzszych preparatów aero¬ zolowych. Liczono ilosc prazonych karaluchów w miais* uplywu czasu w ciagu 20 minut, w celu wyliczenia wartosci KT^. Karaluchy, które zostaly porazone w ciagu 20 minut od spryskiwania pozo¬ stawiono na okres 3 dni karmiac je z karmldla i po¬ liczono ilosc zywych i martwych karaluchów po tym czasie w celu obliczenia smiertelnosci. Otrzymane wyniki podano w tablicy HI. zdej z czterech kolejnych cylindrycznych klatek wy¬ konanych z siatki nylonowej, o srednicy 30 cm i wy¬ sokosci 30 cm. Klatki te umieszczono oddzielnie w czterech rogach komory o pojemnosci 28 m8. Ka¬ zdy z krazków przeciw komarom kolejno zapalano i umieszczono na srodku komory.Liczono ilosc pora¬ zonych komarów w miare uplywu czasu w ciagu 2 godzin w celu wyliczenia wartosci KTM. Wyniki podano w tablicy IV.Jak wynika z przeprowadzonych przykladów do¬ swiadczalnych I do TV, mieszanka owadobójcza we¬ dlug wynalazku ^wykazuje znaczna, wysoka skute- Tablica 1H Aerozol (±)-alletrólon-(+)-trans postac zwia¬ zku 1 0,3% (-|-)-alletrólon-(-|-)-trans postac zwia¬ zku 1 0,3% (±)-cis-trans postac zwiazku 2 0,3% (±)-alletrolon-(-|-)-trans, postac zwia¬ zku 1 i <±)-cis-trans postac zwiazku 2 oba skladniki po 0,15% (+)-alletrólon-(-|-)-trans postac zwia¬ zku 1 i (+)-cis-trans postac zwiazku "2, oba skladniki po 0,15%i Ilosc rozpylona g/0,025 ara* 0,51 0,50 0,51 0,50 0,50 Stosunek porazenia 2,5' 16 o : 2* , 33 ' 38 53 9 45 62 ' 62 84 32 70 , m ' 84 96 75 90 100 KTW minuty zmie¬ rzono 7,1 4,6 13 ,7 3,6 teore¬ tyczna — — — 9,2 6,8 Smier¬ telnosc 54 92 100 100 Przyklad IV. (±)-aUetrolon-^+)-cis-trans po¬ stac zwiazku 1, (+)-alletrolorM+)-cis-trans postac zwiazku 2, (±)-cis-trans postac zwiazku 2 i ich mie¬ szaniny podane w tablicy IV przygotowano indywidu¬ alnie w taki sam sposób jak podano dalej w przy¬ kladzie VI, w postaci krazków przeciw .komarom o stezeniu substancji -czyiaaych jak podano w ta¬ blicy IV. 25 doroslych komarów Nerthern (zyjacych w zamknietych pomieszczeniach) umieszczono w ka- 40 czbosc owadobójcza dzieki efektowi synergicznemu.Dla przygotowania srodków owadobójczych we¬ dlug wynalazku stosuje sie rozpuszczalniki takie jak przy innych .znanych srodkach owadobójczych.Srodki wecttog wynalazku przygotowuje sie w po¬ staci preparatów ^oleistych* koncentratów emulsyj¬ nych, pwiszków, aerozoli, proszków zwiilzalnych, drobno«i«»a*stych granulatów, krazków przeciwko- marowych, roztworów do rozpylenia w postaci wil- Krazek przeciw komarom i < ± )-alletrolon-4i|-H5is^tr8HaB postac zwiazku 1 0*3% <44^H«trolon-(+Hcis-tranB postac 2wia«ku 1 8,3^% (19-ois^trans rpostac zwiazku 2 R ±)^alteforoa«OTH+^^ postac zwiazku 19,2% i (±)-cis-*rans- postac zwiazku 3 6,1% (^^alietrc4OT^^+4-«is-ltrai« postac zwiazku 10,2% i ff)-cis-trans- postsc zwiazku 2 0,1% k+Mdletrc^on K+)-cds-tranB f postac zwiazku 1 0,15'% a (44-cis^trains l postac zwiazku 2 0,15% Ta iblica IV Stosunek porazenia % ' 3 a '. % * 19 «' 1*5 ' 21 1 37 : ^ tl 51 33 45' 42 55 13 58 69 *l 60' 1 so 72 90 i 74 « m 75' 74. 80 1 *T l *s i 8© e SB ' 90' 77 €7 4$ 90 93 ; 90 105' 83 93 73 94 : m *2 120' 88 97 81 06 97 95 KTM minuty zmie¬ rzono 51 39 87 41 29,5 34 teore¬ tyczna — — — 59,1 47,7 53,794761 7 gotnych mgiel, substancji dymotwórczych dzialaja¬ cych na zimno lub po podgrzaniu, preparatów sta¬ lych lub pylistych, zawierajacych substancje przy¬ ciagajace owady itp.Dzialanie srodka owadobójczego wedlug wynalaz¬ ku moze byc wzmocnione takimi zwiazkami o dzia¬ laniu synergicznym jak: a-[2-(2-butoksyetoksy)eto- ksy]-4,5-metylenodwuoksy-2-propylotoluen, zwany dalej „butylotlenek piperonylu", 1,2-metylenodwuo- ksy-4-[2-(oktylosulfinylo)propylo]benzen, nazywany dalej „sulfotlenek", 4-(3,4-metylenodwuoksyfeny- lo)-5-metylo-l,3-dioiksara nazywany dalej „sufro- ksan", N-(2-etyloheksylo)dwucyklo[2,2,l]heptano-5- -dwukarboksyimid-2,3 nazywany dalej „MGK-284", eter oktachlorodwupropylowy nazywany dalej „S- -421" oraz triocyjanooctain iBobortnylu nazywany da¬ lej „tanit" lub innymi znanymi srodkami o dziala¬ niu synergicznym, wspóldzialajacymi z alletrina i pyretrina.Na ogól zwiazki typu estrów kwasu chryzantemo¬ wego maja dosyc niska odpornosc na dzialanie swiatla, ciepla i utlenianie. Podajac do srodków wedlug wynalazku odpowiednie ilosci stabilizatorów, antyutleniaczy lub absorbentów promieniowania ul¬ trafioletowego, na przyklad pochodnych fenolu ta¬ kich jak butylowany hydroksytoluen lub butylowany hydroksyamid, pochodne bisfenoli, aryloaminy np. fenylo-a-naftyloamina, fenylo-/?-naftyloamina i kon-' densaty etoksyaniliny lub zwiazki typu benzofenonu, mozna uzyskac trwalsze srodki owadobójcze.Ponadto, zwiazki o wlasciwosciach owadobójczych stanowiace substancje czynna srodków wedlug wy¬ nalazku mozna stosowac w mieszaninie z substancja¬ mi fizjologicznie czynnymi np. insektycydami typu chloroorganicznego jak DDT, BHC i metoksychlor, insektycydami typu pregno-fosforowego jak 0,0-dwu- metylo-0-3-metylo-4-nitrofenylo/fosforotionian nazy¬ wany w dalszej czesci opisu „sumition", 0,0-dwume- tylo-0-/2,2-dwuchlorowinylo/fosforan nazywany da¬ lej „DDVP" i 0,0-dwumetylo-4-cyjanofenylofosforo- -tionian nazywany dalej „Cyanox", insektycydami typu karbaminianowego jak 1-naftylo-N-metylo-kar- -baminian, 3,5-dwumetylofenylo-N-metylokarbami- nian i 2-izopropyloksyfenylo/N-metylokarbaminian, insektycydami typu estrów kwasu chryzantemowego jak znane estry kwasu chryzantemowego i ich izo¬ mery lub z innymi zwiazkami chemicznymi stosowa¬ nymi w rolnictwie, takimi jak srodki grzybobójcze, srodki zwalczajace nicieniowate, niszczace roztocze, herbicydy, nawozy sztuczne, pestycydy przeciw mi¬ krobom takie jak preparaty BT i DM oraz hormony insektów, uzyskujac srodki o róznorodnym jedno¬ czesnym dzialaniu i zwiekszonej skutecznosci.Dzieki tym róznorodnym i skutecznym wlasciwo¬ sciom srodki owadobójcze wedlug wynalazku znaj¬ duja szerokie zastosowanie w zapobieganiu epide¬ miom przez zabijanie szkodliwych przenoszacych choroby, insektów takich jak muchy, komary, kara¬ luchy, w zapobieganiu niszczeniu zapasów ziarna popularnych zbóz przez ich szkodniki. Sa .one rów¬ niez korzystnymi srodkami do zwalczania szkodni¬ ków upraw lesnych i ogrodniczych takich jak fan- tnis krzyzowiaczek, mszyce, gasiennice chrabaszcza kasztanowca, pajakowate moliki, skoczkowate szkod¬ niki drazace lodygi powodujace lisciorozwój oraz 8 szkodników zwierzecych jak wszy, kleszcze oraz wie¬ le iranych szkodliwych owadów.Srodki wedlug wynalazku sa bardzo malo toksycz¬ ne, moga wiec byc stosowane na uprawy przed zni- wami, do materialów opakowaniowych dla zywnosci, a takze moga byc bezpiecznie stosowane w przydo¬ mowych uprawach warzywnych i cieplarniach.Przygotowanie i skutecznosc srodków wedlug wy¬ nalazku ilustruja ponizsze przyklady, w których io wszystkie ilosci podano w czesciach, wagowych.Przyklad V. Mieszanine skladajaca sie z 0,2 czesci zwiazku 1 w postaci + alletrolon (±)-ds, trans 0,1 czesci zwiazku 2 w postaci (+)-trans, 7 czesci ksylenu i 7,7 czesci zdezodorowanej nafty umieszczono w pojemniku aerozolowym, który zam¬ knieto zaworem cisnieniowym, po czym do pojemni¬ ka wtloczono przez zawór pod cisnieniem 85 szesci substancji rozpylajacej (cieklego gazu naftowego), otrzymujac preparat aerozolowy.Przyklad VI. Mieszanine zawierajaca 0,1 g zwiazku 1 w postaci (±)allotrolon-(-|-)-cis, trans, 0,3 g zwiazku 2 w postaci (±)-cis, trans i 0,4 g bu- tylowanego hydroksytoluenu rozpuszczono w 20 ml metanolu a nastepnie wymieszano na jednorodna mieszanine z 99,2 g nosnika skladajacego sie z prosz¬ ku Tabu (proszek perski), wyslodków pyrethrum i maki drzewnej w stosunku 3:5:1. Z otrzymanej mieszaniny, po odparowaniu metanolu, wygnieceniu z 150 ml wody formowano krazki przeciw komarom, nadajace sie do uzycia po wysuszeniu.Przyklad VII. Mieszanine skladajaca sie z 0,06 czesci zwiazku 1 w postaci (±)alletrolon-(-|-)-cis, trans i 0,04 czesci zwiazku 2 w postaci (±)-trans rozpuszczono w zdezodoryzowanej nafcie w ilosci takiej, aby otrzymac w sumie 100 czesci oleistego preparatu.Przyklad VIII. Do mieszaniny skladajacej sie 0,04 czesci zwiazku 1 w postaci (+)-alletrolon-(+)- -trans i 0,01 czesci zwiazku 2 w postaci (±)-cis-trans 40 dodano 0,25 czesci butylotlenku piperonylu i rozpu¬ szczono w zdezodorowanej nafcie otrzymujac 100 czesci preparatu olejowego.Przyklad IX. Do mieszaniny skladajacej sie z 4 czesci zwiazku 1 w postaci (±)-alletrolon-(±)- 45 -cis-trans i 16 czesci zwiazku 2 w postaci (±)-cis, trans dodano 15 czesci Sorpol SM-200 i 65 czesci ksylenu otrzymujac mieszanine, która wymieszano otrzymujac emulsyjny koncentrat.Przyklad X. Mieszanine skladajaca sie z 0,2 50 czesci zwiazku 1 w postaci (±)^alletrolon-(-|-)-cis- -trans, 0,1 czesci zwiazku 2 w postaci (+)-trans, 7 czesci ksylenu i 7,7 czesci zdezodorowanej nafty umieszczono w pojemniku aerozolowym. Po zaloze¬ niu na pojemnik zaworu wtloczono do pojemnika 55 poprzez zawór propelent (ciekly gaz naftowy) w ilo¬ sci 85 czesci otrzymujac preparat aerozolowy.Przyklad XI. Mieszanine skladajaca sie z 0,2 czesci zwiazku 1 w postaci (+)-alletrolon-(+)-trans, 0,1 czesci zwiazku 2 w postaci (±)cis-trans, 13,7 60 czesci zdezodorowanej nafty i 1 czesci emulgatora Atmos 300 zemulgowano dodajac 50 czesci czystej wody. Otrzymana emulsje umieszczono razem z mie¬ szanina zdezodorowanego butanu i zdezodorowanego propanu w stosunku 3:1 w pojemniku otrzymujac 65 emulsje na bazie wody.94 791 9 Przyklad XII. Mieszanine skladajaca sie z 0,02 czesci zwiazku 1 w postaci (±)-alletrolon-(+)-trans i 0,05 czesci postaci (±)-cis, trans lub 0,03 czesci postaci (+)-trans zwiazku 2 zmieszano z 0,05 cze¬ sciami butylowanego hydroksy toluenu i 0,1 czescia¬ mi butylotlenku piperonylu. Otrzymana mieszanine rozpuszczono w odpowiedniej ilosci chloroformu i na¬ sycono nia kawalki bibuly filtracyjnej o wymiarach -15-3 mm otrzymujac wlóknista dymna mieszanke odpowiednich mieszanek zwiazków, która uzytkuje sie przez podgrzanie na plytkach podgrzewanych elektrycznie. Jako dodatek do bibuly filtracyjnej stosuje sie wlókniste nosniki takie jak miazga czy platki azbestowe równowazne co do skutecznosci bibule filtracyjnej otrzymujac rózne tego rodzaju mieszanki dymne.Przyklad XIII. Mieszanine skladajaca sie z 0,1 g zwiazku 1 w postaci (±)-alletrolon-(±)-cis, trans, 0,3 g zwiazku 2 w postaci (+)-cis, trans i 0,4 g butylowanego hydroksytoluenu w 20 ml metanolu a nastepnie starannie wymieszano z nosnikiem w ilosci 99,2 g (mieszanina w stosunku 3:5:1 pro¬ szku perskiego, wyslodków pyrothrum i maki drze¬ wnej). Otrzymana mieszanine, po odparowaniu me¬ tanolu, dokladnie ugnieciono z 150 ml wody i ufor¬ mowano w krazki przeciw komarom, nadajace sie do uzycfia po wysuszeniu.Przyklad XIV. Mieszanine skladajaca sie z 10 czesci zwiazku 1 w postaci (±)-alletrolon-(+)-cis, trans 20 czesci zwiazku 2 w postaci (±)-cis, trans i 5 czesci Sorpol SM-200 utarto w mozdzierzu z 65 czesciami talku o wymiarach czasteczek 300 mesh otrzymujac proszek zwilzalny.Przyklad XV. Mieszanine skladajaca sie z 2 czesci zwiazku 1 w postaci (±)-alletrolon-(+)- -trans ,1 czesci zwiazku 2 w postaci (±)-trans i 10 czesci butylotlenku piperonylu rozpuszczono w 20 czesciach acetonu i starannie wymieszano w moz¬ dzierzu z 87 czesciami ziemi okrzemkowej o wymia¬ rach czasteczek 300 mesh. Po odparowaniu acetonu otrzymano preparat w postaci proszku.Przyklad XVI. Mieszanine skladajaca sie z 2 czesci zwiazku 1 w postaci (+)-alletrolon-(+)-trans i 2 czesci (+)-trans lub (+)-cis, trans w postaci zwiazku 3 dokladnie wymieszano w mozdzierzu z 5 czesciami Toyolignin CT i 91 czesciami glinki GSM.Otrzymana mieszanine ugnieciono z 10% wody w przeliczeniu na ilosc mieszaniny, zgranulowano za pomoca granulatora i wysuszono otrzymujac drobne granulki jako preparaty odpowiednich zwiazków.Dzialanie owadobójcze srodków wedlug wynalazku otrzymanych powyzszymi sposobami poddano bada¬ niom, opisanym w ponizszych przykladach.Przyklad XVII. W pojemnikach szklanych o objetosci 70 cm1 umieszczono po okolo 50 doro¬ slych much i spryskano 0,7 ml preparatu otrzyma¬ nego w przykladzie VI, pod cisnieniem 1,5 kg/cm2, za pomoca rozpylacza szklanego. W ciagu 10 minut powyzej 80% much uleglo porazeniu.Przyklad XVIII. Wedlug metody tarczy obro¬ towej Campbella (Soap and Sanltary Chemicals, tom XIV, Nr 6 str. 119 (1938)) 5 ml kazdego z prepara¬ tów olejowych otrzymanego w przykladach VI i VII rozpylono i poddano dzialaniu opadajacej mgly gru¬ py po okolo 100 much doroslych przez okres 10 mi- nut. W wyniku tego nastepnego dnia powyzej 80% much bylo martwych.Przyklad XIX. Preparat otrzymany wedlug przykladu VII rozcienczono woda uzyskujac 20 000-krotne rozcienczenie. 2 litry rozcienczonych roztworów umieszczono w pudelkach ze styrenu o wymiarach 230X300X^0 mm i umieszczono w nich po 100 larw komara Northern w ostatnim stadium rozwoju. Nastepnego dnia stwierdzono, ze i* ponad 90% larw bylo niezywych.Przyklad XX. Rosliny ryzu, które wzeszly w 45 dni po zasianiu przesadzono do doniczek Wagnera 1/50 000 i spryskano 10 ml/doniczke wodnym 50Ó-kro- tnie rozcienczonym koncentratem emulsyjnym otrzymanym wedlug przykladu VIII. Nastepnie kazda doniczke nakryto siatka druciana i umieszczono pod siatka okolo 30 doroslych skoczków ryzowych. Na¬ stepnego dnia stwierdzono smierc ponad 90% owa¬ dów.Przyklad XXI. Metoda opisana w Soap and Chemical Specialition, Bluebook (1965) przebadano dzialanie owadobójcze na dorosle muchy preparatów aerozolowych otrzymanych w przykladach V, IX i X, stosujac w tym celu komore Poet Grady o pojem- nosci 0,17 m8. Wszystkie preparaty aerozolowe spo¬ wodowaly porazenie ponad 80% much w ciagu 15 mi¬ nut od rozpylenia, przy czym nastepnego dnia 70% much bylo martwych.Przyklad XXII. Okolo 50 doroslych komarów Northern umieszczono w szklanej komorze o pojem¬ nosci 70 cm* wyposazonej w elektryczny wiatra¬ czek o srednicy 13 cm. Wiatraczek uruchomiono po czym 0,1 g kazdego z krazków przeciwkomarowych otrzymanych wedlug przykladu XII zapalono z je¬ dnego konca i umieszczono na srodku dna komory.Wszystkie krazki przeciw komarom porazaly ponad 90% owadów a wiecej niz 80% owadów bylo mar¬ twych nastepnego dnia.Przyklad XXIII. Okolo 50 much umieszczono w szklanej komorze o pojemnosci 70 cm8 wyposa¬ zonej w maly wiatraczek elektryczny o srednicy 13 cm. Wiatraczek uruchomiono, nastepnie podgrza¬ no mieszanke dymna otrzymana wedlug przykladu 45 XI przez umieszczenie na elektrycznie podgrzewa¬ nej plytce i zadymiono komore. W ciagu 20 minut ponad 90% much padlo porazonych.Przyklad XXIV. Kazdy z preparatów pylistych otrzymanych wedlug przykladów XIV jednolicie roz- so sypano w ilosci 2 g/m* na dnie szalki Petriego o sre¬ dnicy 14 cm. Nastepnie posmarowano maslem scian¬ ki wewnetrzne szalek za wyjatkiem czesci 1 cm od dna. W szalce umieszczono 10 doroslych karaluchów niemieckich utrzymujac je w kontakcie z prepara- 55 tern pylistym przez 30 minut. W wyniku tego uleglo porazeniu ponad 90% owadów i stwierdzono ich smierc w ciagu 3 dni po zetknieciu sie ze srodkiem.Przyklad XXV. Do 10 litrów wody w 14-litro- wych wiadrach polietylenowych dodano po 1 g eo kazdego z preparatów granulowanych otrzymanych wedlug przykladu XV. Po 1 dniu w wodzie tej umieszczono po okolo 100 larw komara Northera w ostatnim stadium rozwoju. Zachowanie larw ob¬ serwowano w czasie. Stwierdzono, ze w ciagu 24 go- 65 dzin zmarlo ponad 90% larw.94 761 li Przyklad XXVI. Zasadzona w szklami ka¬ puste chinska zakazono sztucznie liszkami bielinka kapastnika, sówkowatymi i tentnisiami krzyzowia- czkami. Nastepnie szklarnie o wysokosci 2 m podzie¬ lono ma przedzialy o powierzchni 30 m2 i kazdy prze¬ dzial odymiono za pomoca odpowiedniego urzadzenia finmy Rerach 10 g kazdego ze zwilzalnych proszków otrzymanych wedlug przykladu XIII. Nie zaobser¬ wowano zadnych szkód w uprawie kapusty.Przyklad XXVII. W 9 roslinki nakrapianej zwyklej fasoli w doniczkach zakazono 10—15 .samiczkami karminowego roztocza na -kazdy lisc, i pozostawiono w termostacie w tempe¬ raturze 27°C na okres 1 tygodnia. W wyniku tego roztocze rozmnozylo sie w znacznej ilosci w ró¬ znych stadiach rozwoju, W tej fazie spryskano ro¬ sliny 200-krotnie rozcienczonym roztworem prepa¬ ratów otrzymanych wedlug przykladu VIII i w po¬ staci emulsyjnych koncentratów za pomoca tarczy obrotowej w ilosci 10 ml na doniczke. Po 10 dniach przebadano rosliny i nie stwierdzono zadnych szkód.Przyklad XXVIII. 1004a:otnie rozcienczonym wodnym ^roztworem proszków zwilzalnych otrzyma¬ nych wedlug przykladu XIII potraktowano w ilosci 50 ml/m2 powierzchnie plytek ze sklejki o wymia- raoh 15 X15 umieszczono £rupe 20 .komarów Northern. Szalke umieszczono dnem do góry na potraktowanej srod¬ kiem powierzchni sklejki utrzymujac komary w kon¬ takcie z traktowana powierczhnia przez okres 60 mi¬ nut i policzono ilosc porazonych komarów."W powyzszy sposób przebadano irodek zastosowa¬ ny na sklejke w dniu traktowania i po tygodniu.Nawet po 4 tygodniach od zastosowania srodka na sklejke stwierdzono, ze porazeniu uleglo ponad 80% owadów. 12 PL