Przedmiotem wynalazku jest maszyna do od¬ srodkowego odlewania rur zeliwnych omawianego wyzej typu, charakteryzujaca sie tym, ze obudowa jej jest zaopatrzona w co najmniej jeden kanal rurowy zespolony z wewnetrzna sciana obudowy i ewentualnie polaczony z urzadzeniem ssacym.W korzystnym wykonaniu, w którym obudowa maszyny jest ruchoma w ruchu slizgowo-prze- suwnyim, równolegle do osi kokili, maszyna za¬ wiera co najmniej jeden pierwszy kanal zespolo¬ ny z obudowa i doprowadzony do wnetrza obu- dowy przez jeden otwór, co najmniej jeden drugi kanal staly wzgledem podstawy nosnej maszyny, srodki laczace w sposób szczelny pierwszy kanal z drugim w co najmniej jednym okreslonym po¬ lozeniu obudowy, oraz urzadzenia do zasysania pary, umieszczone w jednym z tych kanalów.Dzieki temu ukladowi, obudowa maszyny stanowi wyciag wentylacyjny pary wodnej.Przedmiot wynalazku przedstawiony jest w przy¬ kladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia schematycznie, w przekroju iw rzu¬ cie bocznym z czesciowym odslonieciem, maszyne do odsrodkowego odlewania, zaopatrzona w obu-' dowe ruchoma, przedstawiona w polozeniu pracy, fig. 2 — maszyne do odsrodkowego odlewania w przekroju, fig. 3 — maszyne przedstawiona jak na fig. 1, lecz w trakcie odslaniania kokili do od¬ srodkowego odlewania.Na rysunku 3 przedstawiono przyklad wykonania maszyny do odlewania odsrodkowego rur zeliw¬ nych, zawierajaca kokile 1 o poziomej osi X—X lub w przyblizeniu poziomej, podtrzymywanej przez krazki 2, zamontowane obrotowo na elemen¬ tach wsporczych 2a, przymocowanych do funda¬ mentu. Obudowa ruchoma 3 o osi X—X ma ksztalt tunelu skladajacego sie ze sciany górnej, polaczonej z dwoma bocznymi scianami pionowymi, otwartego na swych obu koncach i wystarczajaco obszernego aby w polozeniu pracy maszyny u- 9195791 957 4 miescic w nim kokile 1, tak jak przedstawiono to na fig. 1.Nia ryisiunkai mie przedstawiono silnika mepedo- wego krazków 2, koryta prowadzacego zeliwo do odlewania oraz urzadzenia do wyjmowania z form odlanych rur, gdyz elementy te sa znane i nie maja bezposredniego zwiazku z wynalazkiem.Dysze 4 do rozpryskiwania wody, na przyklad w ilosci czterech, rozmieszczone sa wokól kokili 1, równolegle do jej tworzacych i do osi X—X. iZgodnie z wynalazkiem, obudowa ruchoma 3 zaopatrzona jest wewnatrz, na kazdej ze swych scian bocznych, w dwa krazki 5, toczace sie na torach jezdnych 6, równoleglych do osi X—X.Od strony kielicha 7 kokili 1, obudowa 3 zawie¬ ra w swym koncu kolnierz mocujacy 8, zaopa¬ trzony w czopy osiowe 9.Rama 10 o przekroju poprzecznym w ksztalcie i rozmiarach odpowiadajacych ksztaltowi i roz¬ miarom poprzecznym obudowy 3," zamontowana jest, od strony kielicha 7 kokili 1, w punkcie wy¬ znaczajacym polozenie maksymalnego wysuniecia obudowy 3. Rama 10 zaopatrzona jestV otwory 11 rozmieszczone osiowo wzgledem czopów 9 kolnie¬ rza mocujacego 8 obudowy 3, oraz w kliny 12, które, gdy obudowa 3 jest wysunieta w poloze¬ nie pracy, wspólpracuja z czopami 9,. w celu zary¬ glowania obudowy 3 razem z rama 10.Obudowa 3 zawiera wewnatrz dwie pary kana¬ lów stanowiacych rury 13 i }3a, w przyblizeniu pionowe, rozmieszczone wzdluz scian bocznych obudowy 3. Kanaly 13 rozmieszczone sa symetrycz¬ nie wzgledem osi X—X, na kazdej z bocznych we¬ wnetrznych scian obudowy 3, od strony konca obudowy zawierajacego kolnierz mocujacy 8, a ka¬ naly 13a rozmieszczone sa w identyczny sposób wewnatrz obudowy 3, przy drugim krancu obudo¬ wy. Wszystkie cztery kanaly 13, 13a sa wygiete tak, ze ich czesc dolna znajduje sie w przedluze¬ niu scian bocznych obudowy 3. Kanaly 13 i 13a maja korzystnie przekrój prostokatny i sa splasz¬ czone w celu zmniejszenia ich rozmiarów wewnatrz obudowy 3. Kanaly 13 i 13a zawieraja, kazdy w swej górnej czesci, w poblizu stropu obudowy 3, otwór 14, 14a do zasysania pary wodnej, a w swej dolnej czesci kolnierz skosny 15, 15a prostokatny.Kazdy kolnierz 15, 15a jest nachylony w kierunku ramy 10, to znaczy od tylu do przodu, przy czym przodem nazwany jest koniec, w którym znajduje sie rama 10 i kielich 7 kokili 1. Ponadto kolnie¬ rze przednie 15, najbardziej zblizone do ramy 10, maja brzeg dolny umieszczony na nieco wyzszym poziomie od poziomu górnego brzegu kolnierzy 15a i sa usytuowane równolegle do osi X—X, ra¬ zem z kolnierzami 15a. Dwie pary kanalów 16 i 16a, zamocowane do fundamentu, po kazdej stro¬ nie obudowy 3, zawieraja odpowiednio kolnierze 17 i 17a o tym samym kacie nachylenia co kolnierze i 15a i sa rozmieszczone w tej Minej odleglosci od powierzchni ramy 10 zwróconej w kierunku obudowy 3, jak kolnierze 15 i 15a od konca obu¬ dowy 3 zwróconej do ramy 10, przy czym kolnie¬ rze 17 i 17a sa rozmieszczone wzdluznie parami po kazdej stronie obudowy 3, razem z kolnierzami i 15a. Kolnierze 17a maja górny brzeg usytuo¬ wany na poziomie nizszym od dolnego brzegu h:ol- 'nierzy 17 lub kolnierzy 15 w taki sposób, ze pod¬ czas wycofania lub wsuwania obudowy, kolnierze przechodza nad kolnierzami 17a.Z konstrukcji tej wynika, ze gdy obudowa znaj¬ duje sie w polozeniu roboczym z kolnierzem mo¬ cujacym 8 opartym o rame 10, to kolnierze 15 i 17 z jednej strony oraz kolnierze 15a i 17a z dru¬ giej strony oparte sa o siebie i przylegaja do¬ kladnie do siebie z uwagi na identyczny kat na¬ chylenia oraz na identyczne rozmiary i rozstawie¬ nie. W ten sposób zapewnione zostaje szczelne polaczenie kanalów 13, 13a z kanalami 16, 16a.Kanaly stale 16 i 16a polaczone sa z kolektorem rurowym 18, na rysunku przedstawionym linia przerywana, i polaczonym z wejsciem urzadzenia ssacego 19, odprowadzajacego pare przewodem 20 do komina wyjsciowego nie przedstawionego na rysunku. Zgodnie z wynalazkiem, szczelnosc ukla¬ du odprowadzajacego pare zapewniona jest w dol¬ nej czejsci maszyny, od strony fundamentu, przez pare rowków 21 zawierajacych wode, równole¬ glych do osi X—X i rozmieszczonych wzdluz to¬ rów jezdnych 6 i miedzy tymi torami. W kazdym irowlku 21 przemieszcza sie pionowa, plyta deflek- cyjna 22 polaczona pozioma sciana 23 ze sciana boczna obudowy 3, przy czym plyty 22 i 23 ciagna sie wzdluz calej dlugosci obudowy 3.Kazda plyta deflekcyjna 22 jest czesciowo zanu¬ rzona w rowku 21, w celu utworzenia ruchomego hydraulicznego uszczelnienia.Dzialanie maszyny jest nastepujace: w celu odle¬ wania zeliwa, obudowa 3 zajmuje polozenie przed¬ stawione na fig. 1 i 2, obudowa 3 jest zamoco¬ wana z rama 10 przy pomocy czopów mocujacych 9, które sa zaryglowane za pomoca klinów 12. Ru¬ chome kanaly 13, 13a sa polaczone ze stalymi ka¬ nalami 16, 16a za pomoca odpowiednich kolnierzy , 15a oraz 17, 17a.Podczas odlewania zeliwa, wzdluz calej kbkili 1 natryskiwana jest woda przez dysze 4, w celu ochladzania kokili, która moze byc powleczona od¬ powiednia powloka na przyklad ogniotrwala.Z uwagi na wysoka temperature kokili 1 woda zamienia sie .w pare, przy czym czesc wytworzo¬ nej pary skrapla sie i splywa do rowków 21, na¬ tomiast pozostala, znaczna ilosc pary zasysana jest przez górne otwory 14, 14a, zgodnie z kierunkiem przedstawionym strzalkami f i odprowadzana jest przez kanaly 13 i 13a oraz stale kanaly 16 i 16a, kolektor 18, urzadzenia ssace 19, przewód 20 az do komina odprowadzajacego. Para wodna nie przedostaje sie na zewnatrz przez szerokie otwory koncowe obudowy 3, a hydrauliczne uszczelnienia utworzone przez rowki 21 oraz plyty 22 i 23 unie¬ mozliwiaja przejscie pairy w dolnej czesci csloiny.W ten sposób, personel obslugujacy maszyne jest calkowicie zabezpieczony przed szkodliwym dzia¬ laniem pary i moze pracowac w wygodnych i bez¬ piecznych warunkach.Podczas postoju maszyny odlewniczej, w przy¬ padku demontazu kokili 1, w celu wykonania przegladu, badz jej wymiany na kokile o innej srednicy, kokile nalezy calkowicie odslonic, umoz- 40 45 50 55 6091957 liwiajac w ten sposób jej uniesienie i odprowa¬ dzenie w górnej czesci urzadzenia, a takze wpro¬ wadzenie od góry nowej kokili.W tyim celu, obudowa 3 jest odryglowywana przez wyciagniecie klinów ryglujacych 12 z czo- 5 pów 9 uderzeniem mlotka. Obudowa 3 jest wów¬ czas odlaczona od ramy 10 (fig. 3). Obudowa 3 jest nastepnie cofana, badz recznie, badz za po¬ moca wciagarki, przez napedzenie co najmniej jednego krazka 5 obudowy 3. Z uwagi na odpo- ™ wiedni kat nachylenia kolnierzy 15, 15a oraz 17, 17a kanaly ruchome 13, 13a polaczone z obudowa 3 latwo sie oddzielaja od stalych kanalów 16, 16a.¦W celu calkowitego odsloniecia kokili 1, której poczatek odslaniania przedstawiono z prawej stro- 15 ny na fft& 3, nalezy kontynuowac wycofywanie obudowy 3, Przednie kanaly 13 oraz ich kolnierze przechodza wówczas nad stalymi kanalami tyl¬ nymi 16a i ich kolnierzami 17a, co jest umozli¬ wione dziejkl temu, ze kolnierze przednie 15 znaj- 20 duja sie na wyzszym poziomie wzgledem tylnych kolnierzy 17a.W celu ponownego doprowadzenia obudowy 3 do polozenia roboczego, obudowe 3 przesuwa sie slizgowo w kierunku odwrotnym, to znaczy w kie- 25 runku do ramy 10 i wówczas gdy czopy koncowe 9 zostana wprowadzone do ramy 10 czopy te ry¬ gluje sie za pomoca klinów 12. Podczas przemiesz¬ czen obudowy 3, sciany deflekcyjne 22 przemiesz¬ czaja sie latwo w rowkach 21. 30 Mozna oczywiscie, nie wychodzac z ram niniej¬ szego wynalazku, wprowadzic liczne modyfikacje do opisanego przykladu wykonania.W innym przykladzie wykonania, zgodnie z wy¬ nalazkiem, obudowa moze sie skladac z dwóch 35 równoleglych scian bocznych, to jest z jednej scia¬ ny zewnetrznej oraz drugiej wewnetrznej, oddzie¬ lonych o grubosc kanalów ssacych 13, 13a tak, ze kanaly te sa niewidoczne wewnatrz obudowy 3 oraz, ze otwory 14, 14a do odprowadzania pary 40 wodnej znajduja sie na scianie wewnetrznej. iW jeszcze innym przykladzie wykonania zgodnie z wynalazkiem, obudowa 3 maszyny jest stala, a kanaly 13 i 13a stanowia wówczas przedluzenie ka¬ nalów stalych 16 i 16a. 45 PL