PL88965B3 - - Google Patents

Description

Opis patentowy opublikowano: 31.08.1977 88965 MKP AOln 9/20 Twórcawynalazku: — Uprawniony z patentu: Schering Aktiengesellschaft, Bergkamen (Repu¬ blika Federalna Niemiec) i (Berlin Zachodni) Srodek chwastobójczy Pirzedimióteln wynalazku jest synetfglczny &roj chwastobójczy zawierajacy okreslone miesza¬ niny zwiazków o wzorze ogólnym przedstawionym na rysunku opisanych w patencie nr 57942.

Zgodnie z patentem nr 57942 srodek chwasto¬ bójczy zawiera co najmniej jeden zwiazek o wzo¬ rze ogólnym przedstawionym na rysunku, w którym Ri oznacza rodnik alkilowy, cykloalkilowy lub rod¬ nik arylowy ewentualnie podstawiony chlorowcem i/lub rodnikiem alkilowym i/lub grupa trójfluoro- metylowa, R2 oznacza atom wodoru lub rodnik al¬ kilowy, przy czym Ri i R2 wspólnie z atomem azo¬ tu moga tworzyc pierscien heterocykliczny, ewen¬ tualnie zawierajacy dalsze atomy azotu i/lub ato¬ my tlenu, a R3 oznacza ewentualnie podstawiony w krancowym polozeniu chlorowcem rodnik alki¬ lowy, alkenylowy lub alkinylowy.

Stwierdzono, ze okreslone mieszaniny wybra¬ nych zwiazków o ogólnym wzorze przedstawionym na rysunku wykazuja dzialanie chwastobójcze przewyzszajace sumaryczne dzialanie poszczegól¬ nych skladników przy tym samym stezeniu, to znaczy wykazuja wlasciwosc synergizmu.

Tego rodzaju efekt jest szczególnie nieoczeki¬ wany dlatego, ze trudno byloby przewidywac wza¬ jemne podwyzszanie oddzialywania chwastobój¬ czego zwiazków o tak zblizonej strukturze chemi¬ cznej.

Wykazujacy synergiczne wlasciwosci srodek chwastobójczy wedlug wynalazku zawiera jako Substancje czynna N-(3-)N^(3'-metyloferiyio)-kartjfc* imoiloksy (-fenyloj-karbaminian metylowy zmiesza* ny z N-i(:3->N'H(3,-metylofenylo)-ka!rbamoi:oksy<-ife- nylo)-karbaminianem etylowym lub N-(3-)N'-feny- lokairbamoiloksy(-fenylo)-karbaminianem metylo¬ wym lub N-((3-)N/-fenylokarbamoiloksy<-fenylo)- -karbaminianem etylowym w stosunku wagowym 1 :1.

Oprócz szerokiego oddzialywania na rozmaite chwasty iprzy stosowaniu niewielkich dawek rze¬ du 0,5 kg/ha zalete mieszanin wedlug wynalazku ¦stanowi selektywnosc wzgledem roslin upraw¬ nych, np. buraków cukrowych, pastewnych czerwo¬ nych, ryzu i zbóz, które w przypadku powscho- dowego stosowania srodka wedlug wynalazku nie ulegaja uszkodzeniom.

Do zwalczania chwastów w uprawach buraków cukrowych, pastewnych, buraków czerwonych, tru¬ skawek, ryzu i zbóz korzystnie stosuje sie 0,5—4 kg zmieszanych substancji czynnych na 1 ha, jed¬ nakze w szczególnych przypadkach ilosci te moga byc przekraczane.

Dzialanie chwastobójcze srodków zlozonych jak i ich skladników uwidacznia sie zwlaszcza przy sto¬ sowaniu ich w postaci preparatów emulsyjnych.

Korzystnie stosuje sie mieszaniny w postaci emulsji, lub w postaci innych znanych prepara¬ tów chwastobójczych takich, jak proszki, srodki do opylania, granulaty, roztwory, emulsje lub za¬ wiesiny z dodatkiem cieklych i/lub stalych no- 8896588963 3 sników lub rozcienczalników i ewentualnie sub¬ stancji powierzchniowo czynnych, takich jak srod¬ ki zwilzajace, srodki zwiekszajace przyczepnosc, emulgatory i/lub dyspergatory oraz nawozów lub innego rodzaju substancji. Do odpowiednich nosni¬ ków cieklych zaliczaja sie: woda, oleje mineralne, lub inne rozpuszczalniki organiczne, takie jak ksy¬ len, cykloheksanol, cykloheksanon, izoforon, chlo¬ roform, czterochlorek wegla, dwumetyloformaimid, sulfotlenek metylowy i inne. Jako stale nosniki stosuje sie wapno, koalin, krede, talk, gline, ata- clay i inne glinki.

Jako substancje powierzchniowo czynne stoso¬ wac mozna produkty anionoaktywne, kationoakty- wne i niejonowe, takie, jak etoksylowany izookty- lofenol, etoksylowany oktylofenol, etoksylowany nonylofenol, eter alkilofenylowopoliglikolowy, eter trójbutylofenylowopoliglikolowy, sulfoniany alkilo- arylowe, alkohole alkiloarylopolieterowe, alkohol izotridecylowy, siarczany alkilowe, siarczan eteru laurylowego, kondensaty alkoholi tluszczowych z tlenkiem etylenu, etoksylowany olej rycynowy, eter polioksyetylenowoalkilawy, etoksylowany po- lioksypropylen, ester sorbitu oraz acetal eteru al¬ koholu laurylowego z poliglikolem.

Do srodka zloznego wedlug wynalazku dodawac mozna równiez inne chwastobójcze substancje czynne, dzieki czemu uzyskuje sie rozszerzenie za¬ kresu dzialania lub podwyzszenie efektu chwasto¬ bójczego srodka. Oczywiscie nie zawsze udaje sie wtedy utrzymac selektywnosc srodka. Jako chwa¬ stobójcze •dzialajace wspólskladniki srodka zlozo¬ nego wedlug wynalazku moga byc stosowane sub¬ stancje czynne z klasy karbaminianów i tiokarba- minianów podstawionej aniliny i anilidów, triazy- ny^ aminotriazoli, diazyny, takie jak uracyle, np. 3-cykloheksylo-5, 6-trójmetylenouracyl, 1-fenylo- ^-ajnino-5-choropirydazon-i(6), alifatyczne kwasy karboksylowe i kwasy chlorowcokarboksylowe, chlorowcowany kwas benzoesowy i fenylooctowy, kwasy aryloksykarboksylowe, hydrazydy, amidy, nitryle, kwasy chlorowcokarboksylowe, np. kwas 2,2-dwuchloropropionowy lub jego sole, kwas czte- rafluropropionowy lub jego sole, estry tych kwa¬ sów kariboksylowych, moczniki, 2,3,6-trójchloroben- zyloksypropanol, substancje zawierajace grupe ro- danowa oraz inne zwiazki.

Jako inne dodatki moga byc równiez stosowane substancje niefitotoksyczne, które w obecnosci sub^ stancji chwastobójczej wywolywac moga synergi- czne podwyzszenie czynnosci srodka chwastobój¬ czego, takie jak srodki zwilzajace, emulgatory, ¦rozpuszczalniki oraz oleiste substancje dodatkowe.

Srodek wedlug wynalazku wytwarza sie znanym sposobem, np. droga mieszania, lub mielenia. Po¬ szczególne skladniki mozna zmieszac razem bezpo¬ srednio przed stosowaniem, np. praktycznie droga mieszania w zbiorniku.

Stosowanie srodka wedlug wynalazku wykazuje powazne zalety, gdyz w celu osiagniecia takiego samego, jak w przypadku stosowania pojedyncze¬ go skladnika, lub nawet silniejszego dzialania na wiele chwastów, potrzebne sa znacznie nizsze ilos¬ ci substancji czynnej w srodku zlozonym wedlug wynalazku. 50 55 60 Stad tez zwalczanie chwastów i niepozadanych roslin mozna przeprowadzic skutecznie, w bezpie¬ cznych warunkach mozliwie najlepszej ochrony roslin uprawnych, stosujac oszczedniejsze naklady.

Srodek wedlug wynalazku jest odpowiedni zwla¬ szcza do zwalczania chwastów nasiennych, takich, jak Stellaria media, Lamium amplexicaule, Cheno- podium album, Amarantus retroflexus, Galium aparine, Matriicaria chamomilia i Setaria italica.

W podanej nizej tablicy 1 wyszczególniono kar¬ baminiany stosowane w isrodku zlozonym wedlug wynalazku. Karbaminiany te wytwarza sie znany¬ mi sposobami.

Tablica 1 Nazwa zwiazku N^(3-)N,-i(3/-metylofenylo)-karba- ,moiloksy(-fenylo)-karbaminian metylowy N-i(3-)N,-(3,-metylofenylo)-karba- moiloksy(-fenylo)-karbaminian etyJLowy N-i(3-)N'-fenylokarbamoiloksy(-fe- nylo)-karbaminian metylowy N-(3-)N'-fenylokarbamoiloksy(-fe- nylo)-karbaminian etylowy Tempe¬ ratura topnie¬ nia 139—142°C 128—129°C 152°C 117^118°C W srodku wedlug wynalazku mozna stosowac dodatkowo takze inne chwastobójcze substancje czynne, lecz synergizm dzialania zachodzi dzieki okreslonemu wedlug wynalazku zmieszaniu wybra¬ nych karbaminianów o wzorze ogólnym przedsta¬ wionym na rysunku.

Podany nizej przyklad objasnia blizej synergi- czne dzialanie mieszanin chwastobójczych wedlug wynalazku.

Przyklad. Celem prób jest zbadanie, czy 40 okreslona mieszanina konkretnych chwastobój¬ czych karbaminianów wedlug polskiego opisu pa¬ tentowego nr 57 942 wykazuje dzialanie synergi- czne.

Wykonanie: W cieplarni traktowano nizej wy- 45 szczególnione rosliny o wysokosci wzrostu 5—10 cm za pomoca nastepujacych 3-karbamoiloksyfeny- llokarbaminianów: A. N-KS-JN^iCa^-metylofenyloJ-karbamoiloksyC - feny- lo)-karbaminian metylu; B. N-(3-)N/-(3/-metylofenylo)-karbamoiloksy(-feny- 1o)-karbaminian etylu; C. N-i(3-)N'-fenylokarbamoiloksy(-fenylo) - karbami¬ nian metylu; D. Nn(3-)N' - fenylokarbamoiloksy< - fenylo)karbami- nian etylu; w dawkach 0,25 kg substancji czynnej na 1 ha.

Ponadto dalsze rosliny traktowano mieszaninami A + B, A + C i A + D. Dawkowanie wynosilo tu 0,5 kg calkowitej substancji czynnej na 1 ha wo¬ bec stosunku zmieszania skladników równego 1:1.

Na rosliny równomiernie natryskiwano srodek w postaci wodnej emulsji w ilosci 600 litrów wo¬ dy na 1 ha. Po uplywie 10 dni od traktowania ro¬ slin przeprowadzono ocene na drodze okreslenia 65 ciezaru roslin, który podano nizej w tablicy 2SsóSS Tablica 2 Wyniki badania Sub¬ stancja czynna (stosu¬ nek mie- iszaniia) A B C D A + B (1:1) A + C (1:1) A + D (1:1) Nietrakto- wano Kg sub¬ stancji czynnej na 1 ha 0,25 0,25 0,25 0,25 0,5 0,5 0,5 — Burak cukrowy 100 100 100 100 100 100 100 100 Stella- ria me¬ dia 78 83 99 85 32 50 39 100 Lamium ample- xicaule 40 26 49 2 3 100 Sene- cio vul- garis 43 87 64 2 29 4 100 Cen- tau- rea cy- anus 80 78 85 73 i 36 19 40 100 w °/o wagowych roslin traktowanych do roslin nie- tiraktowanych (sprawdzianu).

Ocena: Wedlug metody opisanej przez S.R. Col- by'ego (porównaj S.R. Golby, „Calculating Syner- gistic and Antogonistie Responses of Herbicide combinations" (Obliczanie oddzialywania synergi- cznego i antagonisitycznego kompozycji chwastobój¬ czych, Weeds 15, 1, 1967) obliczono, czy wystepuja efekt synergiczny.

Obliczanie prowadzono na podstawie równania: E = 100 — [(100 — x) + (100 — y) — (100 —x)(100 —y) 100 ]xy ~ióo x — wzrósl; w °/o próby sprawdzianowej przy traktowaniu substancja chwastobójcza A w dawce p kg na 1 na 1 ha; y — wzrost traktowaniu substancja chwastobójcza B w dawce q kg na 1 ha; E — oczekiwany wzrost w % próby sprawdzia¬ nowej po traktowaniu chwastobójcza miesza¬ nina (A + B) w dawce (p + q) kig na 1 ha.

Jezeli przy tym zaobserwowana wartosc jest niz¬ sza od oczekiwanej wartosci E, to mieszanina wy¬ kazuje dzialanie synergiczne.

W .podanej nizej tablicy 3 wyszczególniono war¬ tosci obliczone wedlug powyzszego równania obok wartosci okreslonych po zwazeniu i podanych w nawiasach.

Tablica 3 (dzialanie synergiczne wedlug S.R. Colby'ego) A+B A+C A+D Stellaria media znale¬ ziono 32 50 39 obli¬ czono (64,7) (77,2) (66,3) Lamium amplexicaule znale¬ ziono 2 3 obli¬ czono (10,4) (19,6) (1:2) Semecio vulgaris znale¬ ziono 2 29 4 obli¬ czono (10,8) (37,4) (27,5) . Centaurea cyanus znale¬ ziono 36 19 40 obli¬ czono (62,4) (68) (58,4) Jak uwidoczniono w tablicy 2, wartosci oznaczo¬ ne (znalezione) w badaniach byly w kazdym przy¬ padku nizsze niz wartosci obliczone (E), a zatem badane mieszaniny wykazaly dzialanie synergiczne przeciw chwastcim. Tolerancja wzgledem buraka cukrowego pozostala natomiast niezmieniona.

Wyniki prób dowodza przekonywujaco, ze mie¬ szaniny dwukarbamianianów A + B, A + C i A + D wykazuja synergiczne dzialnie chwasto¬ bójcze. 60 65

Claims (1)

1. Zastrzezenie patentowe Srodek chwastobójczy zawierajacy jako substan¬ cje czynna oo najmniej jeden zwiazek o waorze ogólnym przedstawionym na rysunku, w którym Ri oznacza rodnik alkilowy, cykloalkilowy lub rodnik airylowy ewentualnie podstawiony chlorow¬ cem i/lub rodnikiem alkilowym i/lub girupa trój- fluorometyliowa, R2 oznacza atom wodoru lub rod¬ nik alkilowy, przy czym Ri i R2 wspólnie z ato-88965 mem azotu moga tworzyc ,pierscien (heterocyklicz¬ ny, ewentualnie zawierajacy dalsze atomy azotu i/lub atomy tlenu, a R3 oznacza ewentualnie pod¬ stawiony w krancowym polozeniu chlorowcem rod¬ nik alkilowy, alkenyIowy lub alkinylowy, wedlug patentu .nr 57942, znamienny tym, ze zawiera jako substancje czynna N-(3-)N'-(3'-imetylofenylo)-kair- S bamoiloksy(-fenylo)-karbaminian metylowy, zmie¬ szany z N-(3-)N'-(3'-metylofenylo)-karbamoiloksy.(- -fenylo)-karbaminianem etylowym lub N-(3-)N'-fe- nylokarbamoiloksy(-(fenylo)-karbaminianem mety¬ lowym lub N-(3-)N/-fenylokarbamoiloksy(-fenylo)- -karbaminianem etylowym w stosunku wagowym 1:1. H 0-C-N \. -NH-C-X II 0 r V -R, DN-3, zam. 162/77 Cena 10 zl