PL83285B1 - - Google Patents

Description

Srodek chwastobójczy Przedmiotem wynalazku jest srodek chwasto¬ bójczy, zwlaszcza do zwalczania trawiastych i dwu¬ lisciennych chwastów, zawierajacy jako substancje czynna nowe pochodne 5-sulfamylo-l,3,4-tiadiazo- lilo-(2)-miocznika.Nowe pochodne 5-sulfamylo-l,3,4-tiadiazolilo-(2)- -mocznikia przedstawione sa wzorem 1, w którym Ri oznacza atom wodoru, nizszy rodnik alkilowy ewentualnie podstawiony grupa cyjianowa lub al¬ koksylowa, grupe alkenylowa, alkinylowa lub chlo- rowcoalkenylowa, R2 oznacza atom wodoru, nizszy rodnik alkilowy ewentualnie podstawiony grupa cyjanowa lub alkoksylowa, grupe alkenylowa, alki¬ nylowa, chlorowcoalkenylowa lub alkoksylowa lub tez Rx i R2 oznaczaja razem grupe polimetylenowa o 2—6 atomach wegla, R3 i R4 oznaczaja atomy wo¬ doru lub nizsze rodniki alkilowe, a R5 oznacza atom wodoru, nizszy rodnik alkilowy ewentualnie podsta¬ wiony grupa alkoksylowa lub grupe alkoksylowa, , We wzorze 1 jako nizsze rodniki alkilowe Rx—R5 uwaza sie rodniki o lancuchu prostym lub roz¬ galezionym o 1—6 atoniach wegla, talkie, jak rod¬ nik metylowy, etylowy, n-propylowy, izopropylo¬ wy, n-butylowy, Il-rzed. butylowy, Ill-rzed. bu¬ tylowy itp. Grupa polimetyleniowa o 2^-6 atomach Wegla stanowiaca R! i R2 jest korzystnie grupa czterometylenowa, pieciometylenowa i szesciome- tylenowa. Z takiej grupy polimetylenowej wraz z atomem azotu grupy sulfamylowej moze powstac 10 15 grupa heterocykliczna, taka, jak grupa pirolidyno- wa, piperydynowa i szesciowodoroaizepdnowa.Grupami alteoksylowymi Eq i Rs sa grupy o 1—4 atomach wegla* na przyklad grupa metoksylowa, etoksylowa, n-propoksylowa, izopropoksylowa lub butoksylowa. Takie grupy alkoksylowe stanowia równiez ewentualne podstawniki nizszych rodni¬ ków alkilowych Rx, R2 i R5. Grupami alkenylowy- mi i chloriowcoalkenyliowymi Rx i Rj sa zwlaszcza grupy allilowa, metalMlowa lub propenylowa, ewentualnie jedno- lub wielopodstawione chlorem i/lub bromem. Szczególne znaczenie jako grupy alkinylowe maja grupa propenylowa (grupa pro- pargilowa) lub grupa alkilopropinylowa.Sposób wytwarzania nowych 5-sulfaimylo-1,3,4- -tiadiazolilo-(2)-mocznnków o wzorze 1 polega na reakcji estru o-fenylowego kwasu N-(5^hlorowco- sulfonylo-1,3,4-tiadiazolilo^2)-karbaminowego o wzo¬ rze 2, w którym R3 ma znaczenie wyzej podane, a Hal oznacza atom chloru lub bromu, z amina o wzorze 3, w którym Ri i Rj maja znaczenie wy¬ zej podane, w temperaturze —10° do +20°C w obecnosci srodka wtiazaeego kwas i nastepnie na reakcji otrzymanego odpowiedniego estru o-fenylo¬ wego kwasu N-<5-sulfamylo-l,3,4-tiadiazolilo)- -karbaminowego o wzorze 4, w którym Rj, Rj i R8 maja znaczenie wyzej podane* z amina o wzorze 5, w którym R4 i R5 maja znaczenie wyzej podane, w temperaturze 50—150°C.Wedlug odmiany tego sposobu nowe 5-sulfamylo- 83 28583 285 15 20 25 -l,3,4-tiadiazoMlo-2-moczniki o wzorze 1, w któ¬ rym R4 oznacza atom wodoru, a R5 oznacza nizszy rodnik alkilowy, otrzymuje sie przez reakcje 5-sul- famylo-2-amino-l,3,4-tiadiazolilu o wzorze 6, w któ¬ rym Rl9 R2 i R3 maja znaczenie wyzej podane, 5 z izocyjanianem o wzorze 7, w którym R5 oznacza nizszy rodnik alkilowy.Opisane powyzej reakcje prowadzi sie w obec¬ nosci rozpuszczalników lub rozcienczalników obo¬ jetnych wobec skladników reakcji. Korzystnie sto- 10 suje sie alifatyczne i aromatyczne weglowodory i chlorowcoweglowodory, takie jak, benzen, toluen, ksylen, chlorobenzen, chloroform, chlorowane alka- ny o 1—3 atomach wegla, etery i zwiazki typu eterowego, takie jak etery dwualkilowe, dioksan, czterowodorofuran, katony, takie jak aceton, mety- loetyloketon, N,N-dwualkilowane amidy, takie jak dwualkiloformamidy itd.Wprowadzanie grupy aminowej do grupy chlo- rowoosulfonylowej z odszczepieniem chlorowcowo¬ doru prowadzi sie w obecnosci srodka wiazacego kwas. W tym celu stosuje sie potrzebna do reakcji amine w co najmniej podwójnej ilosci molowej.Mozna jednak równiez jako srodki wiazace kwas stosowac aminy trzeciorzedowe oraz wodorotlenki metali alkalicznych i ziem alkalicznych. W przy¬ padku wytwarzania moczników o wzorze 1, w któ- rjsm Rj, R2, R4 i R5 maja takie samo znaczenie, odpowiednia amine stosuje sie w 00 najmniej po¬ trójnej ilosci molowej. Ze wzgledu na to, ze wy¬ odrebnianie odpowiedniego zwiazku sulfamylowego nie jest konieczne, temperatura calego procesu moze znajdowac sie w zakresie temperatury wrze¬ nia rnieszaniiny reakcyjnej. Jezeli do reakcji ze zwiazkiem o wzorze 2 i 4 stosuje sie rózne aminy, wówczas korzystnie utrzymuje sie temperature —10° do +50°C, korzystnie 0°-^30° w reakcji z ami¬ na o wzorze 3 i temperature 50a—150° w reakcji z amina o wzorze 5.Stosowane jako substancje wyjsciowe w oma¬ wianym sposobie estry o-fenylowe kwasu N-{5- - chlorowcosulfonylo- 1j3,4-tiadiazolilo-2)-karbami- nowego nie sa dotychczas opisane. Otrzymuje sie je przez reakcje 2-aimiffiótiadiazolu o wzorze 3, w którym R' oznacza atom wodoru lub grupe benzylowa, a R3 ma znaczenie wyzej podane, w do¬ wolnej kolejnosci z srodkiem utleniajacym i estrem fenylowym kwasu chlorowcomrówkowego w obec¬ nosci srodka wiazacego kwas. Jako srodki utlenia¬ jace stosuje sie zwlaszcza zwiazki, które powoduja utleniajace chlartowcowajnie grupy RrS dio grupy HalS02, takie jak gazowy chlor lub brom w obec¬ nosci kwasu octowego.Mozna jednak stosowac równiez inne znane srodki utleniajace, takie, jak nadtlenek wodoru, or¬ ganiczne kwasy nadtlenowe, nieorganiczne kwasy nadtlenowe, nadmanganian potasu, octan rteciowy itd. Nastepnie grupe R' wymienia sie na chloro¬ wiec w znany sposób. Reakcje z halogenkiem ben¬ zylowym prowadzi sie w obecnosci srodka wiaza¬ cego kwas, korzystnie trzeciorzedowej aminy, takiej jak trójalkiloamina, pirydyna, zasady pirydynowe itd. lub wodorotlenków metali alkalicznych i me¬ tali ziem alkalicznych.W reakcjach tych powstaja produkty posrednie 35 40 45 50 55 o wzorach 9a i 9b. Z produktu posredniego o wzo¬ rze 9a przez reakcje z amina o wzorze 3 otrzy¬ muje sie stosowane w odmianie sposobu 5-sulfa- mylo-2-aminotiadiazole o wzorze 6.Nowe 5-sulfamylo-l,3,4-tiadiazolilo-2-moczndki o wzorze 1 mozna ponadto otrzymac: a) przez re¬ akcje laminotiadiazolu o wzorze 9a z amina o wzo¬ rze 3 i halogenkiem kwasu kairbaminowego o wzo¬ rze Hal —CONR4R5 lub, przy uwzglednieniu ogra¬ niczen wystepujacych w odmianie sposobu, z izo¬ cyjanianem o wzorze 7, b) przez reakcje estru kwa¬ su fenylokarbaminowego o wzorze 9b z amina o wzorze 5, poddanie otrzymanego odpowiedniego mocznika utleniajacemu chlorowcowaniu i nastep¬ nie reakcji z amina o wzorze 3, c) przez reakcje estru fenylowego kwasu karbaminowego o wzorze 9b z amina o wzorze 5, reakcje otrzymanego mocz¬ nika z podchlorynem sodowym w obecnosci wo¬ dorotlenku sodowego, po czym otrzymany odpo¬ wiedni 5-chlorosulfenylo-l,3,4-tiadtiazolilo-2-mocznik poddaje sie najpierw reakcji z amina o wzorze 3, a nastepnie utlenia, d) przez reakcje sulfamylo- aminotiadiazolu, otrzymanego w reakcji aminotia- diazolu o wzorze 9a z amina o wzorze 3, z tleno- soarczkiem wegla (COS) i z amina o wzorze 5, e) przez reakcje 5-chlorowcosulfonylo-2-aminotia- diazolu o wzorze 9a z fosgenem w obecnosci srod¬ ka wiazacego kwas i reakcje otrzymanego odpo¬ wiedniego 5-chlorowcosulfonylo-2-chlorokarbonylo- amlinotiadiazolu w dowolnej kolejnosci z amina o wzorze 3 i z amina o wzorze 5, otrzymujac mocz¬ nik o wzorze 1, f) przez reakcje 5-sulfamylo-2- -aminotiadiazolu o wzorze 6 z fosgenem w obec¬ nosci srodka wiazacego kwas i reakcje otrzymanego odpowiedniego zwiazku chlorokarbonyloaminowego z amina o wzorze 5.Reakcje powyzsze prowadzi sde w obecnosci roz¬ puszczalników lub rozcienczalników obojetnych w warunkach reakcji, na przyklad podanych dla stosowania w sposobie wedlug wynalazku. W re¬ akcjach grupy chlorowcosulfonylowej (a—d) i gru¬ py chlorokarbonylowej z anilinami o wzorze 3 i 5 pozadane jest stosowanie srodka wiazacego kwas.W tym celu stosowana amine wprowadza sie do reakcji w 00 najmniej podwójnej ilosci molowej.Temperature stosuje sie taka, jiak podano wyzej przy omawianiu sposobu wytwarzania nowych zwiazków.Omówionymi wyzej sposobami wytwarza sie np. takie substancje czynne o wzorze 1, jakie wyszcze¬ gólniono nizej w tabeli 1, w której temperature topnienia podano w stopniach Celsjusza.Nr 1 2 3 Tabela 1 Substancja czynna N-(5-metylosulfajmylo-1,3,4- tia- diazolilo-2)-N'-metylomocznik . N-i(5-dwumetylosulfamylo -1,3,4- -tiadiazoMlo-2) -N'-metylomocz¬ nik N-<5-dwuetylosulfamylo-l,3,4- -tiadiazolilo-2) -N',Nr-dwumety- kjmocaniko Temperatu¬ ra topnienia 227 (rozklad) 222-223° 210° 183 285 5 6 Nr Substancja czyna Temperatu¬ ra topnienia 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 N-(5-czterometylenosulfamylo- -l,3,4-tiadiazolilo-2) -N, N'-dwu metylomocznik | 225—227° N-(5-sulfamylo-1,3,4 -tiadiazoli- lo-2) -N,N'-dwumetylomocznuk | 230-231° N-<5-dwumetylosul£ainylo- 1,3,4- -tiadiazolilo-2) NjN'-dwumety lo- mocznik | 192-194° N-(5-dwumetylosulfamylo- 1,3,4-, -tiadiazolilo-2)- N-etylo-N'-nie. tylomocznik | 152—154° N-{5-dwumefcylosul£amylo, 1,3,4 -tiadiazolilo-2) -N,N'-dwumety-| 220° lomocznik (rozklad) N-(5-czterometylenosulfamylo -l,3,4-tiadiiazolUo-2) -N-etylo-N' -metylomocznik I 159—161e N-<5-dwumetylosul£aimylo- 1,3,4- -tiadiazoUlo-2) -N-etylo-N'-me- tylomocznik | 130—131c N-(5-izopropylosulfainylo- 1,3,4 -tiadiazolilo-2) -N,N'-dwumety-| lomocznik 195—197° N-(5-dwumetylosulfamylo. 1,3,4- - tiadiazolilo-2) -N'-metoksy-N'- -metylomocznik | 161 — 163° N-(5-szesciometylenosulfamylo -1,3,4-tiadiazolilo-2) -N,N'-dwu metylomoczntik | 210-212° N-.(5-dwu-n-butylosulfamylo- -l,3,4-tiadiazolilo-2) -N,N'-dwu metylomocznik I 90—92° N- (5-izopentylornetylosulfamylo- - l,3,4-tiadiazolilo-2) -N,N'-dwu- metylomocznik I no—112° N-(5rdwumetylosulfamylo -1,3,4- -tiadiazolilo-2) -N-etylo-N-me-l tylomoezniik | 152—154° N-(5-metylosulfamylo- 1,3,4-tia diazolilo-2) -N,N'-dwumety lo¬ mocznik | 156-158° N-[5-metylo-(2/-chloroallilo)-sul famylo-1,3,4-tiadiazolilo-2] -N,- N'-dwumetylomocznik I 123—125° N-(5-dwumetylosulfamylo- 1,3,4-[ -tiadiazolilo-2) -N'-n-butylo- mocznik | 213 — 215° N-(5-szesciometylenosulfamylo- -1,3,4-tiadiazolilo-2) -N-metylo- -N'-n-butylomocznik | 129—130° N-(5-metyloetylosulfamylo- 1,3, -4-tiadiazolilo-2) -N,N'-dwume- tylomocznik | 186—188° N-(5-metylo-n-butylosulfamylo -1,3,4-tiadiazolilo-2) -N,N'-dwu-l metylomocznuk 115—116° N-(5-metylometoksysulfamylo -| -l,3,4-tiadiazolilo-2) -NMnetylo mocznik I 189—190° N-(5-metyloetylosulfamylo- 1,3,4- tiadiazolilo-2) -N'-metylomocznik | 169-171° Nr 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 Substancja czynna N-(5-dwii-n-butylosulfamylo -1,3,4-tiadiiazolilo-2) -N'-metylo- mocznik.N-[5-(3'-metoksypropylo) -sulfa- mylo-l,3,4-<*adiazolilo-2] -N'- -metylomocznik N-(5-metyk)etyLosulfamylo- 1,3,- 4-tiadiazoliio-2) -N-imetyk)-N'- -n-butylomocadók N-[5-etylo-(3'-metoksypropy]o) - -sulfamylo-l,3,4-tiadiazomo-2] - -Nr-metylomocznik N- (5-metylo-n-butyloffulfamylo -1,3,4-tiadiazolilo-2) -N^metylo- moczmik N-(5-n-butylosulfamylo- 1,3,4-| -tiadiazolilo-2) -Nr-metylomocz¬ nik N-(5- metylocyjanometylosulfa- -N'- Temperatu- ra topnienia mylo-l,3,4-triadiazolilo-2) -metylomocznik N- [5-dwu(P'-cyjainoetylo)- sul-| famylo-l,3,4-itiadiazolilo-2] -N,- Nr-d*wumetylomocznik N- [5-(2'-cyjanopropylo-2') -sul-[ famylo-l,3,4-1riadiazolilo-2] -N, N'-dwumetylomocznik N-[5-metylo- (3'-metoksypropy lo)-sul£amylo-1,3,4-tiadiazolilo - - 2]-N'-metylomocznik N-(5-dwupropylosulfamylo- 1,3- 4-tiadiazolilo-2) -Nr-metylomocz¬ nik N-(5-szesciometylenosulfamylo - -l,3,4-tiadiazoliilo-2) -N'-metylo- mocznik N- (5-dwu-n-buitylosuIfamylo -1,3,4-tiadiazolilo-2) -N'-metylo- mocznik N-<5-P-etoksyetylosulfiamylo -1,3,4-tiadiazolilo-2) -N'-metylo mocznik N-(5-dwualliJosulfamylo- 1,3,4- -tiadiazolilo-2) -N,N'- dwumety - lomocznik N- (5 -metylopropargilosulfamy- lo-l,3,4-tiadiazolilo-2) N,N'- - dwumetylomocznik N-(5-y- metoksypropylosulfamy- lo-l,3,4-tiadiazolilo-2) -N,N'- - dwumetylomoczniik N-(5-y- metoksypropylosulfamy- lo-l,3,4-tiadiazolilo-2) -N-etylo- -N'-metylomocznik NT(5-metylo-Y -metoksysulfa- mylo-l,3,4-tiadiazoiilo-2) -N,NV -dwumetylomoeznik N-<5-metylo-Y -metoksypropylo- sulfamylo-l,3,4-tiadiazolilo-2) -N-etylo-N'-metylomocznik 165-153° 177-178° 110-111° 159-161° 194-196° 183-185° 223-224° 210-212° 170-173° 144-146° 155-156° 230-231° 190-133° 177-278° 109-110° 176-177° 246-247° 113-115° 114-115° olej83 285 8 1—~~ Nr 45 46 47 48 49 50 51 Substancja czynna N-(5-dwu-n -propylosulfamylo- -l,3,4-tiadiazolilo-2) -N,N'-dwu- metylomocznik N-(5-n -butytometylosulfamylo- -l,3,4-^iadiazolilo-2) -N-metylo- -N'^n-butylomocznik N-(5-metylometoksysulfamylo - -l,3,4-tiadiaizolilo-2) -N-metylo- -N' -13-etoksyetylomocznik N-[5-P -chloroallilometylosulfa- mylo-1,3,4-tiadiazolilo- 2] -N- -metylo-Nr-n-butylomocznik N- [5-(P-etoksyetylo) -metylosul¬ famylo-l,3,4-itidiazolilo-2] -N,N'- -dwumetylomocznik N-(5-pteciometylenosulfamylo - -1,3,4-tiadiazolilo-2) -N,N'-dwu- metylomoozniik N-[5-(p-cyjano-(3 metylo-n-pro- pylo) -metylosulfamylo-l,3,4-tia- diazoliilo-2]-N,Nr -dwumetylo- mocznfk Temperatu¬ ra topnienia 116-119° Srodek chwastobójczy wedlug wynalazku jako substancje czynna zawiera co najmniej jeden 5-sul- famylo-l,3s4-tiadia,zolilo-2-mocznik o wzorze 1, w którym Rx—R5 maja znaczenie podane przy omawianiu wzoru 1, oraz zawiera dyspengatory i/lub nosniki nadajace sie do stosowania w zwalczaniu trawiastych i dwulisciennych chwastów i ewentu¬ alnie inne substancje czynne o dzialaniu chwasto¬ bójczym i biocydowym.Nowe pochodne mocznika o wzorze 1 odznaczaja sie doskonalymi wlasciwosciami chwastobójczymi i nadaja sie dio zwalczania trawiastych i szeroiko- listnych chwastów w rozmaitych uprawach. Po¬ wyzsze substancje czynne wplywaja równiez na pogorszenie wzrostu lub zniszczenie trudnych do zwalczania i posiadajacych glebokie ukorzenienie rodzajów chwastów jedno- lub wieloletnich. I tak nowe moczniki o wzorze 1 w niskich stezeniach stosowac mozna do selektywnego zwalczania chwas¬ tów, na przyklad do zwalczania rumiankowaitych (Matricaria spp.), Galium aparine, pasternaku (Pas- tinaca sativa), rodzajów wyczynca, np. Amaranthus spp., gorczycowatych (Sinapis spp.), traw, takich jak Echinochloa spp., DoMum spp., prosowatych (Panicum spp.), w uprawach zboza, kukurydzy, ba¬ welny, roslin okopowych i roslin pastewnych. Mocz¬ niki o wzorze 1 mozna stosowac zarówno przed ;wzejsciem (preemergence) jak i po wzejsciu (paste- ^mergence) roslin. W wysokich stezeniach, tej jest 5 kg substancji czynnej na hektar, mozna nowe substancje czynne stosowac w celu calkowitego i zniszczenia i zapobiezenia niepozadanemu wzros¬ towi roslin. Ze wzgledu na wlasciwosci chwasto¬ bójcze najkorzystniejsze sa moczniki o wzorze 1, w którym przynajmniej jeden z podstawników R3 i R4 oznacza atom wodoru, a Rb R2 i R5 maja zna¬ czenie podane przy omawianiu wzoru 1. 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 Srodki chwastobójcze wytwarza sie przez zmie¬ szanie substancji czynnych z odpowiednimi nosni¬ kami i/lub.dyspergatorami. W celu rozszerzenia za¬ kresu dzialania, mozna do srodków tych domieszac inne srodki chwastobójcze, na przyklad z szeregu triazyn, takie Jak chlorowco-dwuamino-s-triazyny, alkoksy. i alMlotiodwuamino-s-tiiiazyny, triazole, diazyny, takie jak uracyle, alifatyczne kwasy kar¬ boksylowe i kwasy chlorowco karboksylowe, chlo¬ rowcowane kwasy benzoesowe i kwasy fenyloocito- we, kwasy aryloksyalkanokarboksylowe, hydrazydy, amidy, nitryle, estry takich kwasów karboksylo- wych, estry kwasu karbaminowego i tiokarbami- nowegc, mocznikiitd. -'¦ , Srodki chwastobójcze wedlug wynalazku wytwa¬ rza sie w znany sposób przez dokladne zamieszanie i zmielenie substancji czynnych o wzorze 1 z odpo¬ wiednimi nosnikami, ewentualnie z dodatkiem dys- pergatorów lub rozpuszczalników obojetnych wzgle¬ dem substancji czynnych. Substancje czynne mozna przerabiac i stosowac w nastepujacych postaciach uzytkowych: jako stale postacie uzytkowe — srod¬ ki do opylania, srodki do rozsypywania, granulaty, granulaty ' powlekane, granulaty impregnowane i granulaty jednorodne; jako konoentraty do emul¬ gowania w wodzie — proszki zwilzane (wettable powder), pasty, emulsje oraz jako postacie ciekle — roztwory.W celu wytwarzania stalych postaci uzytkowych (srodków do opylania, srodków do rozsypywania, granulatów), substancje czynne miesza sie ze sta¬ lymi nosnikami. Jako nosniki stosuje sie na przy¬ klad kaolin, talk, glinke, less, krede, wapien, wa¬ pien gruboziarnisty, Ataclay, dolomit, ziemie okrzemkowa, stracony kwas krzemowy, krzemiany metali ziem alkalicznych, gliniokrzemiany sodu i potasu (skalenie i miki), siarczany wapnia i ma¬ gnezu, tlenek magnezu, zmielone tworzywa sztucz¬ ne, nawozy sztuczne, takie jak siarczan amonu, fosforan amonu, azotan amonu, mocznik, zmielone produkty roslinne, takie jak maka zbozowa, maczka z kory drzew, maczka z drewna, maczka z lupin orzechów, proszek celulozowy, pozostalosci po ekstrakcji roslin, wegiel aktywny itd., same lub w postaci mieszanin.Uziamienie nosników wynosi w przypadku srod¬ ków do opylania korzystnie do okolo 0,1 mm, w przypadku srodków do rozsypywania okolo 0—0,75 — 0,2 mm i w przypadku granulatów 0,2 mm lub wiecej. Stezenie substancji czynnej w stalych po¬ staciach uzytkowych wynosi 0,5—80%.Do tych mieszanki mozna ponadto wprowadzac substancje stabilizujace i/lub substancje niejonowe, anicihowoezyinne i katiionowoazynne, które na przy¬ klad polepszaja przyczepnosc substancji czynnych na roslinach i czesciach roslin i/lub polepszaja zwilzalnosc oraz zdolnosc dyspergowania. Jako srodki klejace stosuje sie na przyklad mieszaaaaine foleiny z wapnem,' pochodne celulozy, takie jak me¬ tyloceluloza, karboksymetyloceluloza, etery hydiro- ksyetylenoglikolowe mono- i dwualkilofenoli o 5—15 grupach tleniu etylenu w czasteczce i 8-^9 atomach Iwegia W'"rodniku alkilowym, kwas ligninosulfono- !wy, jego sole z metalami alkalicznymi i metala£ni |ziem alkalicznych, etery poMetylenoglfflcolowe, etery83285 9 10 poliglikolowe alkoholi tluszczowych o 5—20 gru¬ pach tlenku etylenu w czasteczce i 8—18 atomach wegla w czesci alkoholu tluszczowego, produkty kondensacji tlenku etylenu, tlenku poropylenu, poli- winylopiirolidony, alkohole poliwinylowe, produkty kondensacji mocznikowo-formaldiehydowe oraz pro¬ dukty lateksu.Koncentraty dajace sie dyspergowac w wodzie, to jest proszki zwilzalne, pasty i koncentraty emul¬ syjne stosuje sie jako srodki dajace sie rozcienczac woda do kazdego zadanego stezenia. Skladaja sie one z substancji czynnej, nosnika, ewentualnie do¬ datków stabilizujacych substancje czynna, substan¬ cji powierzchniowo czynnych i srodków przeciw- piennych oraz ewentuialnie rozpuszczalników- Ste¬ zenie substancji czynnej w tych srodkach wynosi 5—80%.Proszki zwilzane i pasty otrzymuje sie przez zmieszanie i zmielenie w odpowiednich urzadze¬ niach az do uzyskania jednorodnosci substancji czynnych z dyspergatorami i sproszkowanymi nos¬ nikami. Jako nosniki stosuje aie na przyklad opi¬ sane wyzej dla stalych postaci uzytkowych. W nie¬ których przypadkach korzystnie stosuje sie mie¬ szaniny róznych nosników. Jako dyspergatory sto¬ suje sie na przyklad produkty kondensacji sulfo¬ nowanego naftalenu i sulfonowanych pochodnych naftalenu z formaldehydem, produkty kondensacji naftalenu lub kwasów naftalenosulfonowych z fe¬ nolem i formaldehydem oraz sole metali alkalicz¬ nych, amonu i metali ziem alkalicznych kwasu lignincsulfonowego, nastepnie alkiloarylosulfcniany, sole metali alkalicznych i metali ziem alkalicznych kwasu dwubutylonaftalenosulfonowego, siarczany alkoholi tluszczowych, takie jak sole siarczanowa¬ nych heksadekanoli, heptadekanoli, oktadekanoli i sole siarczanowanego eteru glikolowego alkoholi tluszczowych, sól sodowa oleilometylotaurydu, dwu- -III-rzed. acetylenoglikole, chlorek dwualkilodwu- lauryloamonowy i, sole metali alkalicznych i metali ziem alkalicznych kwasów tluszczowych.Jako srodki przeciwpienne stosuje sie na przy¬ klad silikony. Substancje czynne wraz z wyzej wy¬ mienionymi dodatkami miesza sie, miele i prze¬ puszcza przez sito tak, aby uziamienie stalego skladnika nie przekraczalo w przypadku proszków zwilzalnych 0,02—0,04 mm, a w przypadku past 0,03 mm. Do wytwarzania koncentratów emulsyj¬ nych i past stosuje" sie dyspergatory, takie, jak wyzej omówione, rozpuszczalniki organiczne i wode.Jako rozpuszczalniki stosuje sie na przyklad alko¬ hole, benzen, ksyleny, toluen, sulfotlenek dwume- tyIowy oraz frakcje ropy naftowej wrzace w tem¬ peraturze 120—350°C. Rozpuszczalniki musza byc 10 15 20 30 35 40 45 50 nie fitotoksyczne i obojetne wobec substancji czyn¬ nych.Srodki wedlug wynalazku mozna stosowac rów¬ niez w postaci roztworów. W tym celu substancje czynna lub kilka substancji czynnych o wzorze ogólnym 1 rozpuszcza sie w odpowiednich rozpusz¬ czalnikach organicznych, mieszaninach rozpuszczal¬ ników lub w wodzie. Jako rozpuszczalniki orga¬ niczne mozna stiosowac alifatcyzne i aromatyczne weglowodory, ich chlorowane pochodne, alkilo- naftaleny, oleje mineralne same lub w mieszaninie miedzy soba. Roztwory zawieraja substancje czyn¬ na w stezeniu 1—-20i%.Do srodków wedlug wynalazku mozna domie¬ szac inne biocydowe substancje czynne lub srodki, I tak nowe srodki moga poza wymienionymi zwiaz¬ kami o wzorze 1 zawierac na przyklad zwiazki owadobójcze, grzybobójcze, bakteriobójcze, fungi- statyczne, bakteriiostatyczne lub nicieniobójcze w celu rozszerzenia zakresu dzialania. Srodki we¬ dlug wynalazku moga nastepnie zawierac jeszcze nawozy roslinne, pierwiastki sladowe itd.Przyklad I. Dzialanie chwastobójcze sub¬ stancji czynnych srodków wedlug wynalazku stwierdzono na podstawie nastepujacych doswiad¬ czen. 1. Dzialanie chwastobójcze przy zastosowaniu substancji czynnych przed wzejsciem roslin (sto¬ sowanie preemergence).Bezposrednio po wysiewie roslin testowych sto¬ suje sie na powierzchnie gleby substancje czynne w postaci wodnej zawiesiny, otrzymanej z 25°/o proszku zwilzalnego. Nastepnie doniczki z zasiewem utrzymuje sie w temperaturze 22—23° i przy 50—¦ —70% wzglednej wilgotnosci powietrza. Po uply¬ wie 28 dni bada sie wyniki.Jako rosliny testowe stosuje sie Solanum lyco- persicum, Setaria italica, Abena sativa, Lolium multiflorum, Sinapis alba i Vicia sativa.Poszczególne ilosci substancji czynnych wyszcze¬ gólnionych wyzej w tablicy 1 stosowanych w tym doswiadczeniu podane sa w tabeli 2.Bonitacje prowadzi sie wedlug dziewieciostopnio- wej skali: 9 — rosliny nieuszkodzone = kontrola 0 — rosliny obumarle 8—1 — posrednie stopnie uszkodzenia Sklad: 25% proszku zwilzalnego, 25 czesci sub¬ stancji czynnej, 10 czesci glinokrzernianu sodowego, 0,6 czesci dwubutylonaftylosulfondanu sodowego, 1,0 czesci produktu kondensacji kwasów naftaleno¬ sulfonowych i formaldehydu 3:2:1, 63,4 czesci ka¬ olinu. Taki proszek zwilzamy zawiera sie w ilosci wody odpowiadajacej 1000 litrów na hektar.Tabela 2 Próba przed wzejsciem (preemergence) Substancja 1 czynna .1 2 3 _.- „ Ilosc kg//ha 16 16 4 16 Solanum cylopersieum i: : 1 :..'—, ::,•-.,! . ."., Setaria italica 1 1 1 1 Avena sativa 1 i 1 l Lolium , multiflorum 1 1 1 ¦<¦; -¦¦-- i . Sinopis. alba 1 1 l ;.¦;; : t -.-:¦ .Vicia sativa ..: ¦ ¦ 1 ....-:.' .-' :2 ¦- "; 1 /¦-. 1 183 285 11 12 Substancja czynna nr Ilosc kg/ha Solanum cylopersicum Seta: ital la ca Avena sativa Lolium multiflorum Sinopis alba Vicia sativa 9 10 11 12 13 14 15 17 18 19 21 22 23 ?4 26 27 28 29 30 31 34 35 36 38 39 40 41 42 43 44 45 16 16 16 4 16 4 16 16 4 16 16 4 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 16 2. Dzialanie chwastobójcze przy stosowaniu substancji czynnych po wzejsciu roslin (postemer- gence).Wysiewa sie w doniczkach nastepujace rosliny testowe: Avena Sativa, Setiaria italioa, Simapis al¬ ba, Solanum lycopersicanum, Glycine hispida, Lo¬ lium multiflorum, Agrostis tenuis, Festuca rubra, Poa pratensis.W stadium 4 Msci rozpyla sie na roslinach 2% wodna emulsje i nastepnie utrzymuje rosliny w temperaturze 25—28°C i przy 40—50*/o wzglednej wilgotnosci powietrza na swietle dziennym.Poszczególne ilosci substancji czynnych wyszcze¬ gólnionych wyzej w tablicy 1, stosowanych w tym doswiadczeniu podane sa w tabeli 3.Po uplywie 15 dni bada sie wyndJki, stosujac dzie- wieciostopndowa skale. 9 — rosliny nieuszkodzone = kontrola 60 65 1 — rosliny obumarle 9—2 — posrednie stopnie uszkodzenia.Wodna 25P/o emulsje otrzymuje sie przez rozcien¬ czenie woda 25% koncentratu do emulgowania o nastepujacym skladzie: 25 czesci substancji czynnej, 32,5 czesci izoforonu, 32,5 czesci metylo- etyloketonu, 10 czesci emulgatora zlozonego z no- nylofenolopolioksyetylenu i soli wapniowej kwasu ctodeeylobenzenosulfonowego.W podanych nizej przykladach ._ U—V czesci oznaczaja czesci wagowe, Przyklad II. Granulat. W celu wytwarzania 5°/o granulatu stosuje sie nastepujace substancje: 5 czesci N-(5-metylosulCamylo-l,3,4-tiadiazolilo-2)- -N'-metylomocznika 0,25 czesci epichlorehydryny 0,25 czesci eteru cetylowopoldglibolowego -83 285 13 14 Tabela 3 Próba po wzejsciu roslin {posteimergence) Substancja czynna nr 1 2 3 4 6 7 8 9 10 12 13 15 17 18 21 22 23 24 28 29 30 34 39 40 41 43 44 | 45 Ilosc kg/ha 4 4 4 4. 4 4 1 4 1 4 4 1 4 1 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 ¦ ' 4 4 4 4 4 4 4 1 4 Avena sativa 3 2 2 2 6 1 1 1 1 1 3 8 7 9 3 1 4 1 1 1 3 2 2 9 4 8 7 3 4 1 3 4 Setaria italica — 2 2 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 3 1 2 3 1 2 2 2 2 1 2 2 Sinapis alba Solanum lycoper- 1 sicum — 2 — - — Glycine hispide - 3 3 3 1 1 1 2 3 2 6 3 2 7 3 2 1 2 2 3 3 6 6 6 7 7 6 3 4 3 6 Lolium multi- florum — 5 3 2 2 2 1 1 2 1 2 2 3 2 2 2 2 1 1 7 2 2 2 3 2 4 2 2 1 4 2 Agrostis tenuis - 4 5 2 2 — 2 — 2 2 — 3 — 1 1 2 1 1 1 2 2 1 1 2 1 1 1 ¦""•' 2 1 4 1 Festuca rubra - 5 4 5 3 — 2 — 3 3 — 7 — 2 2 2 2 1 1 4 5 2 1 3 2 .vo-'4 - ' • Liz--"'*""-' 6 2 5 4 Poa pratensis — 5 4 3 1 — 2 — 3 2 — 4 — 2 | 2 1 3 2 2 3 7 | 5 2 2 3 1 4 2 4 1 5 4 | 3,50 czesci glikolu polietylenowego 91 czesci kaolinu (o uzdacrnieniu 0,3—0,8 mm) Substancje czynna miesza sie z epichlorohydryna i rozpuszcza w 6 czesciach acetonu, po czym do¬ daje glikol polietylenowy i eter oetylowopoligliko- lowy. Tak otrzymany roztwór rozpyla sie na ka¬ olinie i odparowuje pod obnizonym cisnieniem.Przyklad III. Proszek zwilzalny. W celu wy¬ twarzania a) 50%, b) 25% i c) 10% proszku zwil- zalnego stosuje sie nastepujace skladniki: a) 50 czesci N-(5-dwumetylosulfaimylo-1,3,4-tiadia- zolilo- 2)-N'-metylomocznika 5 czesci dwu^baitylonaif1;alenasulfonianu sodu 3 czesci produktu kondensacji 3:2:1 kwasów naftalenosulfcnowych, kwasów fenolcsulfo- nowych i formaldehydu 20 czesci kaolinu 22 czesci kredy Chaanpagne b) 25 czesci N-(5-sulfamylo-l,3,4-tiadiazolLlo-2)- -N,N'-dwumietylemccznika 5 czesci soli sodowej oleilometylotaurydu 2,5 czesci produktu kondensacji kwasów nafta- lencsulfcnowych i formaldehydu 0,5 czesci karboksymetylccelulczy 5 czesci obojetnego glinokrzemianu potasowego 62 czesci kaolinu c) 10 czesci N-(5-dwumetylosulfamylo-l,3,4-tiadda- zolilo-2)-N,N'-diwumetylomocznikia 3 czesci mieszaniny soli sodowych siarczanów nasyconych alkoholi tluszczowych 5 czesci produktu kondensacji kwasów nafta- lenosulfonowych i formaldehydu 82 czesci kaolinu Podana substancje czynna nanosi sie na odlpo- wiedni nosnik (kaolin i kreda) i nastepnie miesza i miele,. Otrzymuje sie proszek zwilzalny o wyjat¬ kowej zwilzalnosci i zdolnosci do unoszenia. Z ta¬ kich proszków zwilzalnych mozna przez rozcien¬ czenie woda otrzymac zawiesiny o kazdym zada¬ nym stezeniu substancji czynnej. Zawiesiny takie stosuje sie do zwalczania chwastów w uprawach.Przyklad IV. Pasta. W celu wytwarzania 60 45% pasty stosuje sie nastepujace substancje: 45 czesci N-(5-dwumetylosulfamylo-l,3,4-tia'diazo- lilo-2)-N,N'-dwumetylomccznik 5 czesci glinokrzemianu sodowego 14 czesci eteru cetylowopoliglikolowego z 8 mola- 65 mi tlenku etylenu 45 50 5583 285 15 16 1 czesc eteru oleilopoliglikolowego z 8 molami tlenku etylenu 2 czesci oleju wrzecionowego . 10 czesci glikolu polietylenowego 23 czesci wody Substancje czynna wraz z dodatkami dokladnie miesza sie i miele w odpowiednich urzadzeniach.Otrzymuje sie paste, z której przez rozcienczenie woda mozna otrzymac zawiesiny o kazdym zada¬ nym stezeniu. Zawiesiny te nadaja sie do stosowa¬ nia w uprawach wasrzyw.Przyklad V- Koncentrat emulsyjny. W celu wytworzenia 10°/o koncentratu emulsyjnego miesza sie: 10 czesci N-(5-dwumetylosulfamylo-1,3,4-tiadiazo- lilo-2)-N-etylo-N'-metylomcK3zmLka 15 czesci eteru oleiiopoliglikolowego z 8 molami tlenku etylenu 75 czesci izoforonu.Koncentrat ten mozna rozcienczac woda otrzy¬ mujac emulsje o odpowiednim stezeniu. Emulsje takie nadaja sie do zwalczania chwastów w upra¬ wach roslin, takich jak bawelna, kukurydza itp. PL PL

Claims (7)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Srodek chwastobójczy, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera co najmniej jeden 5-sulfamylo-1,3,4-tiadiazoMlo-2-mocznik o wzorze 1, w którym Rx oznacza atom wodoru, rodnik alkilo¬ wy ewentualnie podstawiony grupa cyjanowa lub alkoksylowa, rodnik alkenylowy, alkinylowy lub chilorowcoalkenylowy, R2 oznacza atom wodoru, nizszy rodnik alkilowy ewentualnie podstawiony grupa cyjanowa lub alkoksylowa, rodnik alkeny¬ lowy, alinylowy, chlorowooalkenylowy lub grupe alkoksylowa, lub Ri i R2 razem tworza grupe poli- metylenowa o 2—6 atomach wegla^ R3 i R4 niie- s zaleznie od siebie oznaczaja atom wodoru lub niz¬ szy rodnik alkilowy, a R5 oznacza atom wodoru, nizszy rodnik alkilowy ewentualnie podstawiony grupa alkoksylowa lub oznacza grupe alkoksylowa oraz zawiera dyspergatory i/lub nosniki nadajace sie do stosowania w zwalczaniu trawiastych i dwu- liscieniowych chwastów i ewentualnie inne sub¬ stancje czynne o dzialaniu chwastobójczym lub biccydowym.

2. Srodek wedlug zastrz, 1, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera N-(5-metylcsulfa- mylcr-l,3,4-tiadiiazoJilo-2)-N/-metylamocznik.

3. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera N-(5-dwumetylo- sulfamylo-l,3,4-tiadiazolilo-2)-N/-met ylomocznik.

4. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera N-<5-dwumetylo- sulfamylo-1,3,4-tiadiazolilo-2) -N,N'-dwumetylo- moczniik.

5. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera N-(5- dwumetylo¬ sulfamylo-1,3,4-tiadiazolilo-2) -N-etylo-N'-metylo- moczndk.

6. Srodek wedlug zastrz- 1, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera N-(5-dwumetylo- sulfaimylo-1,3,4-tiadiazolilo-2) -N-etylo-N'-met ylo¬ mocznik.

7. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako substancje czynna zawiera N-(5-dwuimetylo- sulfamylo-l,3,4-tiadiazolilio-2) -N'-xnetoksy-N'-me- tylomocznik. 15 20 25 3083 285 %-so2yVn-c-nCR4 R/ *¦ II II I II \n K2 H—H R3 O R5 Wzór 7 K2 Wzór2 Wzór 3 *-so2-fYr«)o^3 K2 H—H R3 Wzcr 4 NH<*4 M^ór 5 ^n-so2ysVnhr3 R2 n—N Wzór 6 R5-NC0 Wzór 7 R'S-fYNHR3 H—H Wzór 8 HalS02YSyNHR3 H—H Wzór 9a rsYsyN-coo^^ H—H R3 Wzór 9b PL PL