Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie doprowadzaja¬ ce przedze w maszynach wlókienniczych, zwlaszcza w dziewiarkach, majace beben do nawijania przedzy w ce¬ lu tworzenia jej posredniego zapasu, z którego przedzajest odprowadzana po dolnym obrzezubebna poprzez oczkowy prowadnik, oraz zamocowany ruchomo prowadnik znaj¬ dujacy sie w poblizu odprowadzajacego dolnego obrzeza bebna, który w dolnym swym polozeniu nie styka sie ze schodzaca przedza, a w drugim polozeniu styka sie z nia, zabezpieczajac ja przed bocznym przemieszczeniem wzgledem bebna ta, ze w tym drugim polozeniu prowadni¬ ka predkosc odprowadzania przedzy jest ograniczona do predkosci nawijania i nie moze jej przekroczyc.Tego rodzaju urzadzenia doprowadzajace przedze, które moga byc uzywane do ciaglego lub okresowego doprowa¬ dzania przedzy zaleznie od wyboru, sa powszechnieznane.W jednym z rozwiazan znanego typu urzadzen doprowa¬ dzajacych przedze prowadnik kierujacyprzedzema postac palca, któryjest ulozyskowany wzgledem czopa usytuowa¬ nego poprzecznie do osi bebna donawijania pra^cUty iznaj¬ dujacego sie ponizej dolnej powierzchni Cifcoiow*j tego bebna. W jednym z polozen, sluzacym do przymusowego ciaglego doprowadzania przedzy, palecten jest tak wychy¬ lony, zeusytuowanyjestpoprzeczniedo osi bebna i wystaje nieco poza krawedz odprowadzajaca tego bebna. To roz¬ wiazanie jest podwzgledem funkcjpnalnym calkowicie bez zarzutu, ale posiada ono nierucjp|na os przechodzaca przez srodek bebna, którapowodujepowazne ograniczenie o charakterze konstrukcyjnym.Okresowe doprowadzanie przedzy za pomoca tego urza- dzenia przebiega raczej niezadawalajaco, poniewaz prze¬ dza ta przesuwa sie po wspomnianym prowadniku opasu¬ jac go. W zwiazku z tym przestawienie tego urzadzenia ma przymusowe doprowadzanie ciagle przedzy nie daje sie realizowac calkowicie bez trudnosci, gdy urzadzenie znaj¬ duje sie w ruchu. W innym rozwiazaniu urzadzenia jako prowadnik kierujacy przedze sluzy oczkowy prowadnik odprowadzajacy. W tym celu jest on ulozyskowany na wychyl nym ramieniu, które jest z kolei ulozyskowane wychylnie wzgledem osi poprzecznej bebna na konstrukcji nosnej urzadzenia poza bebnem i w ten sposób, ze ten oczkowy prowadnik moze byc wprowadzony w polozenie pokrywajace sie z osia bebna, badz tez w drugie polozenie, w którym zostaje on przesuniety w kierunku promienio¬ wym wzgledem tej osi.Równiez to rozwiazanie jest z punktu widzenia funkcjo¬ nalnego calkowicie zadawalajace, ale ma jednak te wade, ze przy zmianie polozenia oczka zmieniony zostaje takze tor przebiegu schodzacej z bebna przedzy. Aby tego unik¬ nac konieczne jest stosowanie dodatkowego nieruchomego oczka prowadzacego.Znane jest równiez urzadzenie doprowadzajace przedze z nieruchomym bebnem do nawijania przedzy i zespolem nawijajacym, wykonujacym ruch obiegowy wokól bebna przy jego wolnym koncu oraz wyposazonym w oczkowy prowadnik prowadzacy nawijana przedze, przy czym w tym zespole nawijajacym znajduje sie drugi oczkowy pro¬ wadnik, poprzez który odprowadzana jest z bebnaprzedza przy ciaglym przymusowym doprowadzaniu jej do maszy¬ ny wlókienniczej. Jednakze przy takim rozwiazaniu prze- 88 81988819 3 stawienie z pracy okresowej na prace ciagla wymaga prze¬ wlekania przedzy poprzez oczkowy prowadnik odprowa¬ dzajacy ja z bebna, co jest czynnoscia wielce klopotliwa.Wynalazek ma za zadanie ulepszenie urzadzenia dopro¬ wadzajacego przedze zarówno pod wzgledem konstrukcyj¬ nym, jak tez pod wzgledem poslugiwania sietym urzadze¬ niem.Zadanie to zostalo rozwiazane wedlug wynalazku w ten sposób, ze przy obrotowym bebnie do nawijania przedzy prowadnik nawijanej przedzy ma postac haczyka, którego gardzie] jest otwarta w kierunku obrotu bebna i który jest ulozyskowany na ramieniu nosnym znajdujacym sie poza bebnem równoleglym doosi bebna i siegajacym pozadolne obrzeze bebna.Zaleta urzadzenia doprowadzajacego przedze skonstru¬ owanego wedlug wynalazku jest to, ze urzadzenie to moze byc latwo przestawiane z przymusowego, ciaglego dopro¬ wadzania przedzy na doprowadzanie okresowe i odwrot¬ nie, przez wychylenie lub przesuniecieprowadnika haczy¬ kowego, co na skutek ulozyskowania tego prowadnika poza strefa odprowadzania nici z bebna daje sie latwo osiagnac za kazdym razem. Oczkowyprowadnikodprowa¬ dzajacy pozostaje w tym czasie w tym samym polozeniu.W zwiazku z tym zostaje uproszczona zarówno konstruk¬ cja urzadzenia jak tez i jego obsluga.Ramie nosne haczykowego prowadnika przedlozone jest korzystnie poza ten prowadnik i ma na swoim wolnym koncu oczkowy prowadnik odprowadzajacyprzedze iwy- czuwacz przedzy. Ramie to spelnia tutaj dodatkowe funk¬ cje, co jeszcze bardziej przyczynia sie do uproszczenia konstrukcji.Przy innej postaci wykonania urzadzenia doprowadza¬ jacego przedze, to jest w przypadku nieruchomego bebna i nawijania przedzy na beben za pomoca zespolu nawijaja¬ cego wykonujacego ruch obiegowy wokól bebna, haczyko¬ wy prowadnik jest korzystnie ulozyskowanynatymzespo¬ le nawijajacym.W przypadku haczykowego prowadnika wykonujacego ruch obiegowy wraz z zespolem nawijajacym wjednymze swych polozen prowadnik ten nie dotyka przedzy tak, ze mozliwe jest okresowe jej doprowadzanie. W drugim polo¬ zeniu haczykowego prowadnika szybkosc odprowadzania przedzy z bebna jest ograniczona do predkosci obiegowej zespolu nawijajacego, a tym samym do predkosci nawija¬ nia. Oznacza to zagwarantowanie przymusowego ciaglego doprowadzania przedzy. W celu przestawienia urzadzenia na taki systempracypotrzebna jest tylko zmiana polozenia haczykowego prowadnika. Haczykowyprowadnik w swo¬ im drugim polozeniu samoczynnie chwyta przedze, co ; umozliwia niezawodne przestawienie urzadzenia na przy¬ musowe doprowadzanie przedzy.Przedmiotwynalazkujestprzedstawionywprzykladach jego wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia schematycznie urzadzenie wedlug wynalazku doprowa¬ dzajace przedze w polozeniu ciaglego, przymusowego do¬ prowadzania przedzy, fig. 2- to samo urzadzenie na fig. 1, ale w polozeniu okresowego doprowadzania przedzy, fig. 3 - inne wykonanie urzadzenia wedlugwynalazku, w wido¬ ku z boku i czesciowo w przekroju, fig. 4 - urzadzenie zfig. 3 w polozeniu ciaglego, przymusowego doprowadzania przedzy, a fig. 5 - urzadzenie z fig. 3 przy okresowym doprowadzaniu przedzy.Urzadzenie wedlug wynalazku ma beben 1, który jest ulozyskowany obrotowo w obudowie 2. Obudowa 2 jest zamocowana, w sposób nie pokazany na rysunku, do ma- 4 szyny wlókienniczej, zwlaszcza do dziewiarki, przy czym dziewiarka jest wyposazona w wiele takich urzadzen do¬ prowadzajacych w ilosci odpowiadajacej liczbiesystemów dzialania tej maszyny. Beben 1 jest napedzany za pomoca kola 3 z kolkami zabierakowymi oraz wspólpracujacego z tym kolem perforowanego pasa napedowego, który z ko¬ leijest napedzanysynchroniczniez maszyna wlókiennicza.Przedza F doprowadzana jest z nie pokazanego na ry¬ sunku nawoju zapasowego i przechodzi przez wstepny napinacz 4 i naprezacz talerzykowy 5 oraz poprzez wyczu- wacz 6 przedzy, aby nastepnie zostacnawinieta styczniena beben 1 obracajacy sie w kierunku zaznaczonym strzalka P. Na bebnie umieszczona jest pochyla tarcza 7, która powoduje przesuwanie tworzacych sie na bebnie zwojów przedzy w kierunku wzdluz jego osi tak, ze na bebnie 1 powstaje zapas posredni V przedzy.Z tego zapasu posred¬ niego przedza zostaje odprowadzona poprzez pierscien naprezajacy 8 ponad dolna krawedzia la bebna. Wspólo¬ siowo do bebna 1 usytuowany jestdwuczesciowy oczkowy prowadnik 9 odprowadzajacy ze znajdujacym sie przynim wyczuwaczem 10 przedzy, poprzez które przedza P jest doprowadzana do maszyny wlókienniczej. Oczkowy pro¬ wadnik 9 odprowadzajacy oraz wyczuwacz 10 sa zamoco¬ wane na wolnym koncunosnego ramienia 11, które znajdu- je sie poza bebnem 1 i przebiega równolegle do jego osi, a przeciwnym swym koncem jest zamocowanedo obudowy 2.Bezposrednio pod dolna krawedzia la bebna osadzony jest na tym ramieniu 11 haczykowy prowadnik 13 za posrednictwem piasty 12, który to prowadnik zaleznie od wyboru moze byc przemieszczany w dwa polozenia poka¬ zane na fig. 1 i 2, przy czym podczas zmiany polozenia nastepuje obrót piasty 12 na ramieniu U. Aby unierucho¬ mic prowadnik w kazdym z tych dwóch polozen, mozna zastosowac, jak to ma miejsce w tym przykladzie, zatrzask kulkowy14. ? W polozeniu pokazanym na fig. 1 haczykowyprowadnik 13 znajduje sie w strefie odprowadzania przedzy P.Pro¬ wadnik ten jest otwarty w kierunku P obrotu bebna 1. 40 Odprowadzana przedza P w wyniku dzialajacego na nia naprezenia usiluje sie przemieszczac w kierunku przeciw¬ nym do kierunku obrotu bebna 1 po jego dolnym obrzezu la, odprowadzajacym, wwyniku czego przedza ta przylega do prowadnika 13, a ten uniemozliwia dalsze jej przemie- 45 szczanie sie wzgledem obrzeza la.W zwiazku tym mozna z bebna odprowadzic tylko tyle przedzy ile zostanie uwolnione z bebna w wyniku jego Obrotu w kierunku wskazanym strzalka P. W zwiazku z tym predkosc odprowadzania jest ograniczona do pred- 50 kosci nawijania na beben. Takprzebiega praca urzadzenia jesli potrzebne jest ciagle, przymusowe doprowadzanie przedzy.Jesli w przypadku zatrzymanej lub uruchamianej recz¬ nie maszyny wlókienniczej, w celu dokonania jej naprawy 55 lub nastawienia, przedza zostanie sciagnieta z zapasu posredniego Vznajdujacego sie na bebnie, wtedy nastepuje wychylenie sie prowadnika 13 w polozenie pokazane na fig. 2, w którym prowadnik ten bedzie sie znajdowal poza strefa przemieszczania sie przedzy P.Wtedy przedza moze 80 byc sciagana z bebna 1 z dowolna predkoscia, gdyz pred¬ kosc ta nie jest juz zalezna od predkosci nawijania. W tym polozeniu prowadnika 13 urzadzenie wedlug wynalazku moze równiez byc zastosowane do okresowego doprowa¬ dzania przedzy, przez przelaczenie w czasie pracy. 65 Zamiast wychylnego ulozyskowania prowadnika 1388819 mozna z powodzeniem zastosowac takze ulozyskowanie przesuwne w kierunku poprzecznym do osi bebna.Inne rozwiazanie urzadzenia wedlug wynalazku poka¬ zano na fig. 3 do 5, którego beben 21 jest polaczony nieobrotowo z obudowa 22. Obudowa 22 jest zamocowana na nosnym pierscieniu 27 maszynywlókienniczej za pomo¬ ca zacisku 24 pokazanegona rysunku tylko schematycznie.Przez beben21 iobudowe22 przechodzi wydrazonywal 23, na którym zaklinowane jest kolo pasowe 25 z kolkami zabierakowymi. Kolo pasowe 25 wspólpracuje z niepoka- zanym narysunkuperforowanym pasemnapedowym w ce¬ lu wprawienia wydrazonego walu 23 w ruch obrotowy.W dolnym wolnym koncu wydrazonego walu 23 jest osa¬ dzona nieobrotowo tarcza 26, na której dolnym brzegu znajduje sie kolnierzowy pierscien 27 otaczajacy dolny koniec bebna 21.W pierscieniu 27 znajduje sie oczko 28. Czesci 26,27,28 tworza obrotowy zespól nawijajacy dla przedzy F nadcho¬ dzacej z nieuwidocznionej na rysunku cewki przechodza¬ cej przez wnetrze wydrazonego walu 23, nastepnie odchy¬ lanej promieniowo na zewnatrz, prowadzonej przez oczko 28 i nawijanej z tego oczka styczniena beben 21. Na piascie 26a tarczy 26 znajduje sie lozysko kulkowe 29, na którym obraca sie przesuwajaca tarcza 30, której promieniowe ramiona 31 przechodza przez wzdluzne szczeliny 32 w pla¬ szczu bebna 21 i wychodza na zewnatrz tego plaszcza.Ramiona 31 sa polaczone wzajemnie ze soba pierscieniem 33 znajdujacym sie na zewnatrz bebna.Na skutek ukosnego usytuowania tarczy przesuwajacej na dolnej tarczy 26 ta pierwsza w wyniku obrotu wydrazonego walu oraz nieruchomo na nim osadzonego zespolu nawijajacego wykonuje ruch podobny do koleba¬ nia, przez co powoduje przesuwanie nawijanych na oeben zwojów przedzy ku górze tak, ze na bebnie gromadzi sie posredni zapas V nici.Z tego zapasu posredniego V przedza F' jest odprowa¬ dzana w górnej czesci bebna 21. Przechodzi ona przy tym po zewnetrznej powierzchni pierscienia 27 do centralnie usytuowanego oczkowego prowadnika 34.Na dolnej stronie tarczy 26 umieszczony jest haczykowy prowadnik 36 ulozyskowany wychylnie wzgledem piono¬ wej osi 35, który to prowadnik w jednym polozeniu, poka¬ zanym na fig. 5, znajduje sie w obrebie obwodu tarczy 26, a w drugim polozeniu, pokazanym na fig. 4 jego gardziel 36a wystaje promieniowo na zewnatrz obwodu tarczy 26.W polozeniu pokazanym na fig. 5 haczykowyprowadnik 36 nie dotyka odprowadzanej przedzy F' tak, ze przedza ta moze byc odprowadzana z bebna 21 z predkoscianiezalez¬ na od predkosci nawijania. W ten sposób mozliwe jest okresowe doprowadzanie przedzy do maszyny wlókienni¬ czej.Gdy natomiast haczykowyprowadnik znajdujesie w po¬ lozeniu pokazanym na fig. 3 i 4, wtedy odprowadzana przedza nie moze przemieszczac sie po dolnym brzegu bebna 21 z predkoscia wieksza niz predkosc pierscienia 27.Mianowicie przedza F' zostaje uchwycona przez gardziel 36a haczykowego prowadnika 36 i nie moze przejsc poza ten prowadnik. Poniewaz predkosc obrotowa pierscienia 27 i oczka 28 zalezna jest od predkosci nawijania przedzy, to predkosc odprowadzania przedzy jest ograniczona do wartosci równej predkosci nawijania. W ten sposób uzy¬ skuje sie przymusowe, ciagle doprowadzanie przedzy. PL