PL83269B1 - - Google Patents

Description

Uprawniony z patentu: Bayer Aktiengesellschaft, Leverkusen (Republika Federalna Niemiec) Srodek do regulowania wzrostu roslin i Przedmiotem wynalazku jest srodek do regulo¬ wania wzrostu roslin zawierajacy jako 'substancje czynna czesciowo iznane kwasy 2-chlorowooetano- sulfimowe oraz ich pochodne.Wiadomo, ze kwas 2-'chloroetanofosfonowy regu¬ luje wzrost roslin (holenderski opis patentowy nr 6 802 633).Stwierdzono, ze wybitna zdolnosc regulowania wzrostu roslin wykazuja kwasy 2-chloiroweoetainO'- sulfiinowe i ich pochodnie o wzorze 1, w którym Hal oznacza atom chlorowca, a R oznacza 'atom chlo¬ rowca, grupe hydroksylowa, grupe alkoksylowa o 1—(20 atomach wegla, grupe chlorowcoaikoksylo- wa o 1—8 atoniach wegla, grupe alkenoksylowa o 2—20 atoimach wegla, grupe cykloalkoksylowa zawierajaca do 12 atomów wegla lub grupe alki- notksylowa o 2—8 atoimach wegla.Kwasy 2-chlorowicoetanoisulfinowe oraz ich po¬ chodne wykazuja niespodziewanie znacznie wyzsza zdolnosc regulowania wzrostu roslin, niz znany kwas 2-chloroetanofosfonowy, który jest zwiazkiem chemicznie zblizanym i o tym samym kierunku dzialania. Niektóre ze zwiazków czynnych sroidka wedlug wynalazku 'dzialaja ponadto mikrobiotok- sycznie i grzybobójczo.We wzorze 1 Hal oznacza korzystnie atom chloru lub bromu, R oznacza korzystnie atoim chloru lub bromu, grupe hydroksylowa, grupe alkoksylowa o lancuchu prostym lub rozgalezionym zawierajaca 1—16 atomów wegla, igrupe chlorówcoalkoksylowa 10 o lancuchu prostym lub rozgalezionym zawierajaca 1—5 atomów wegla, grupe alkemolksylowa o 3—18 atoimach wegla, lub alkimoksyloiwa o 3—5 atomach wegla lub grupe cykloheksyloksylowa.Substancjami 'czynnymi srodka wedlug wynalaz¬ ku sa na przyklad nastepujace zawiazki: chlorek kwasu 2-chloroetanosulfinowego, bromek kwasu 2-chiloroetanosulfinowegO', kwas 2-'chloroeitanosulfi- nowy, ester metylowy kwasu 2-chloroetanosullfino- wego, ester etylowy kwasu 2-ichloroetanosulfimowe- go, ester m-propylowy kwasu 2-chloroetanosulfino- wego, ester izo-propylowy kwasu 2-'chloroetanosul- finowego, ester n^but^lowy kwasu 2-ichloiroetanoisul- finowego, ester Il-irzed-biutylowy kwasu 2-chlono- etanosulfinoweigo, ester III-rzeid.^butylowy kwasu 2-chloroetanosulfinowego, ester izobutylowy kwasu 2-chloroetanosulfinowego, ester n-pentylowy kwasu 2-chloroetanosulfinowego, ester izopentylowy kwasu 2-chloroetanosulfinowego, ester neopentylowy kwa¬ su 2-chloiroetanosulflinowego, ester n-heksylowy kwasu 2-chloroeltanosulfinowego, ester 2-matylopen- tylowy kwasu 2-ohlaroeitanosulfinowego, ester 3-rcie- tylopentylowy kwasu 2-C!hloiroetanoisuLfinowego, es¬ ter 2,2-dwumetylobutylowy kwasu 2-chloroetanosul- finofinowego, ester 3-etylobutylowy kwasu 2-chlo- roetanosulfinowego, ester 2-etylobutylowy kwasu 2-chloroetano'Sulfinowego, ester n-heptylowy kwa¬ su 2-chloroetanosulfinowego, ester 2-metylohek- sylowy kwasu 2-'Chloroetanosulfinoweigo ester 83 26983 269 3 3-metyloheksylowy kwasu 2-chloroetanosulfino- wego, ester 2,27dwunietyilapentylowy kwasu 2- -chloroetanosulfinowego, ester 3,3-dwumetylopenty- lowy kwasu 2-chloroetanosulfinowego, ester 2-me- tylo-3-mietylopentylowy kwasu 2-chloroetanosulfi¬ nowego, ester 2-metylo-4-nietylopentylowy kwasu 2-chloroetanosulfinowego, ester 3-etylopentylowy kwasu 2-chloroetanosulfinowego, ester 2-etylohek- sylowy kwasu 2-chloroetanosulfinowego, ester 2- -metylo-3,3-idwumaty!lobutylowy kwasu 2-chloroeta¬ nosulfinowego, ester n-oktylowy kwasu 2-chloroe- tanosufinowago, ester izooktylowy kwasu 2-ichloro- etanosulfinowego, ester 2,2- dwumetyloheksyIowy kwasu 2-chloroetanosiuliiinowegO', ester n-nonylowy kwasu 2-icnloroetanQsulfinowego, ester ' n-decylowy ikwasu -2nchloax)e1jaaipsXil£ino(wego, ester n-undecylo- wy 'kwasu 2-cMoroeitanosulfinowego, ester n-dode- cylowy Ikwiasu 2-ichlóroetanosulGinoiweigo, ester 2,2- -^womtylooktylowy kwasu 2-ch)ioroetanosulfinpwe- gó, ester 2,2Hdwumetylodecylowy kwasu 2-chlaro- etanoisulfinowego, esiter tetradecylowy kwasu 2- chloroetanosulfinowego, ester heksadecylowy kwa¬ su 2-'chloroatanosulfinoweigo, ester chloroimetylowy kwasu 2-chlaroetanosulfiinowego, esiter 'ChloroetylO'- wy kwasu 2-chloroatanosulfinowego, ester chloro- propylowy kwasu 2-chlorcetanosuifi]nowego, ester l,3-dwuch)loiroprapylowy-(2) kwasu 2-chloroetano- sulfimowego, ester wiinylowy kwasu 2-chloroetano- sulfinowego, ester, propenylowy kwasu 2-ichloroeta- nosulfinowego, ester toutenylowy-(l) kwasu 2-ichlo- roetanosulflinowego, ester foutenylowy-(2) kwasu 2- -chloroetanosuhMiowegO', ester 2-metylopropenylo- wy kwasu 2-iohloroetanosulfinowego, ester panteny- lowy-(l) kwasu 2-chloroetanosulfinowego, ester 1,1- ^dwumetyloallilowy kwasu 2-ohloroetanasiulfinowe- gp, ester oktadecenylowy-(9) kwasu 2-ichloroetano- sulfinowago, ester prapargilowy kwasu 2-chloroe¬ tanosulfinowego, ester 1-metylopropargilowy kwasu 2-chloroetanosulfknowego, ester 1,1-dwumetylopiro- pargilowy kwasu 2-chloroetanosulfinowego, ester cykloheksyllowy ikwasu 2-chloroetanosulfinowego i Odpowiednie pochodne kwasu 2-foromoetanasul- finowego.Substancje czynne srodka wedlug ^wynalazku sa czesciowo znane np. chlorek kwasu 2-chloiroetano- sulfinowago, kwas 2-'ohloiroatanosulfinowy (Dokl.Akad. ZSRR 157 (1964) nr 1, strony 139^142), po¬ nadto lester [metylowy kwasu 2-ichloiro- lub 2-ibro^ moetanosuilfinowego (Cham. Ber. 86, 557/1953) i opis wylozeniowy nr 2 005 514, ester metylowy lub ety¬ lowy ikwasu 2-chkwro- lub 2-tbromoetanosulfdmowego, ester izo-propylowy kwasu 2jchkroetanosulfinowe- go (Tetrahedron Detters 32, 2743—2746/1969) lub ester Ill-irzed. butylowy krwasu 2-chloroetanosulfi¬ nowego [(Zh. obsc. Khim. 35 (3), 475^79 (1965)].Niektóre sulbstancje czynne srodka wedlug wy¬ nalazku sa nowe. Mozna je wytworzyc w zinany sposób. Halogenki 'kwasów sulfinowyoh otrzymuje sie np. przez chlorowcowanie odpowiednich diwu- siarczków bis-(2-cMorowcoetylowych) np. chlorem w stosunku molowym 1:3, w srodowisku obojet¬ nych rozpuszczalników, takich jak chlorek metyle¬ nu, w temperaturze od —60°C do +10°C i nastep¬ nie reakcje z alkoholami. Produkt reakcji wydziela 4 sie przez odpedzenie rozpuszczalnika i destylacje pozostalosci.W przypadku wytwarzania kwasów sulfinowyicih lub ich estrów odpowiednie halogenki kwasów sul- linowych poddaje sie reakcji z substancjami powo¬ dujajcymi hydrolize lub odpowiednimi alkoholami, w temperaturze od —<10°C do +40^C, w srodowisku obojetnych rozpusizczafliników, nip. chlorku metylenu.Substancje czynne srodka wedlug wynalazku wplywaja na fizjologiczny mechanizm wzrostu ro¬ slin i dlatego mozna je sttosowac jako regulatory wzrostu roslin. Charakter .dzialania substancji czyn¬ nych zalezy od momentu stosowania w etapach rozwoju nasiona lrub rosliny oraz od uzytych stezen.Regulatory wzrostu roslin stasuje sie do róznych celów w etapach rozwojru rosliny. Stosujac regu¬ latory wzrostu roslin mozna na przyklad przerwac stan spoczynku nasienia i wywolac kielkowanie na¬ sion w czasie, w którym nasiona nie maja zdolnosci kielkowania. Sam proces kielkowania mozna przy¬ spieszac lub hamowac w zaleznosci od stosowa¬ nych stezen, substancji czynnej. JVLozna tez (wply¬ wac na stan spoczynku roslin i endogenna rytmike roczna i powodowac wypuszczanie pedów lufo Ikwit- nienie w czasie, w którym rosliny normalnie nie maja gotowosci do paczkowania lub kwitnienia.Mozna tez zwalniac rozwój paczków i tym samym zapobiegac stratom powodowanym przez mróz w rejonach, w których wystepuja mrozy. W zaleznosci od istezenia substancji czynnej mozna hamowac lub przyspieszac wzrost pedów i korzeni. Na przyklad mozna silnie zahamowac wzrost calkowicie uformo¬ wanej rosliny lufo nadac roslinie ogólnie mocniej¬ szy pokrój lub spowodowac karlowatosc rosliny.Gospodarcze znaczenie ma hamowanie wzrostu roslin na ulicach i obrzezach dróg. Mozna równiez zmniejszyc czestotliwosc scinania trawy (strzyzenia trawników), jak tez hamowac wzrost roslin drze¬ wiastych. W iczasie wzrostu rosliny przerywajac na drodze chmicznej dominante wzrostu wierzcholko¬ wego mozna spowodowac zwiekszenie bocznych pe¬ dów. Ma to zastosowianie przy rozmnazaniu roslin z sadzonek. W zaleznosci od stezenia mozna tez za¬ hamowac wzrost pedów bocznych, na przyklad za¬ pobiec wypuszczaniu pedów bocznych w tytoniu ze scietym wierzcholkiem, a tym samym przyspie¬ szyc wzrost Msci. Wplyw substancji czynnych na stan lisci rosliny mozna wykorzystac do ich defo- liacji w celu np. ulatwienia zbiorów lub zmniejsze¬ nia transpiraoji w momencie przesadzania rosliny.Stosujac regulatory wzrostu roslin mozna obnizyc szybkosc transpiraoji rosliny w icelu zmniejszenia szkód powodowanych przesuszeniem. Wplywajac na formowanie sie kwiatów mozna, w zaleznosci od stezenia i momentu stosowania, zwalniac lub przyspieszac tworzenie sie kwiatów. W okreslonych warunkach mozna .uzyskac zwiekszenie zawiazków kwiatowych, przy iczym dzialanie wystepuje wtedy, gdy traktowanie prowadzi sie w czasie normalnego formowania sie kwiatów. Oprócz tego' mozna uzys¬ kac tworzenie sie glównie zenskich lufo glównie me¬ skich kwiatów. Mozna przyspieszyc zawiazywanie sie owoców i uzyskac wiecej owoców lub owoce ^ beznasienne (partendkarpia). W okreslonych wa¬ runkach mozna zapobiec przedwczesnemu opadaniu 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 605 owoców lob stosujacrozcienczanie, powodowac opa¬ danie w okreslonym stopniu. Przyspieszanie opada¬ nia owoców mozna wykorzystac do ulatwiania zJbiorów. Stosujac regulatory wzrostu roslin mozna przyspieszyc lub opóznic dojrzewanie owoców i po¬ prawic zabarwienie 'Owoców. Mozliwe jest równiez skoncentrowanie idojrzewania owoców.Zwiekszenie zbiorów za pomoca regulatorów wzrostu roslin imozna uzyskac przez zwiekszenie za¬ wiazków owocowych, wytworzenie wiekszych owo¬ ców i przyspieszenie wzrostu wegetatywnego. Po¬ nadto mozna stymulowac synteze lub wydzielanie drugorzednych substancji roslinnych, nip. lateksu drzew kauczukowych.W zaleznosci od celu stosowania mozna przepro¬ wadzic nowe {substancje czynne w zestawy w po¬ staci roztworów, emulsji, zawiesin, proszków, past i granulatów.Zestawy otrzymuje sie w zwykly sposób, np. przez zmieszanie suibstancji czynnych z rozcienczai- nikaimi, to jest cieklymi rozpuszczalnikami i/lub nosnikami, ewentualnie stosujac jednoczesnie sub¬ stancje powierzchniowo czynne, takie jak emulgato¬ ry i/lub dyspergatory, przy czym w przypadku stosowania wody jako rozcienczalnika, mozna ewentualnie stosowac rozpuszczalniki organiczne jako rozpuszczalniki pomocnicze.Jako ciekle rozpuszczalniki stasuje isie zasadniczo zwiazki aromatyczne, np. ksylen i benzen, chloro¬ wane zwiazki aromatyczne, np. chlorobenzeny, pa¬ rafiny, np. frakcje ropy naftowej, alkohole, np. me¬ tanol, butanol, rozpuszczalniki o duzej polarnosci np. dwumeityloformamid i sulfotlenek dwumetylowy oraz wode; jaiko stale nosniki stosuje sie natural¬ ne maczki .mineralne, np. kaoliny, tlenki glinu, talk i krede .oraz syntetyczne maczki nieorganiczne, np. kwas krzemowy o wysokim stopniu dyspersji i krzemiany; jako emulgatory stosuje sie amulga- tory nlejionotwórcze i anionowe, np. estry politlen- ku etylenu i kwasów tluszczowych, etery politlenku etylenu i alkoholi tluszczowych np. etery alkiloary- lowopoli/glilkolowe, alkilosulfoniany i arylosulfonia- ny; jako dyspergatory stosuje sie np. lignine, lugi posiarczynowe i imetyloceluloize.Zestawy zawieraja na ogól 0,1—95%, korzystnie 0,5—90°/o wagowych suibstancji czynnej. Substancje czynne moizna stosowac same, w postaci koncen¬ tratów lub przygotowanych z nich postaci uzytko¬ wych, takich jak gotowe do uzycia roztwory, kon¬ centraty emulsyjne, emulsje, zawiesiny, proszki zwilzalne, pasty, proszki rozpuszczalne, srodki do Opylania i granulaty. Stosowanie odbywa sie w zna¬ ny sposób, np. przez podlewanie, opryskiwanie, opryskiwanie mglawicowe, rozsiewanie, opyla¬ nie iitp.Stezenia substancji czynnych moga wahac sie w szerokich granicach. Na ogól stosuje sie istezenie 0,0005—2%, korzystnie 0,01—0,5%. Na 1 ha po¬ wierzchni stosuje sie na ogól 0,1—100 kg, korzyst¬ nie 1—10 kg substancji czynnej. Regulatory wzros¬ tu roslin stosuje sie w korzystnym okresie uzalez¬ nionym od warunków klimatycznych i wegetatyw¬ nych. Dzialanie suibstancji czynnych srodka wedlug wynalazku przedstawiaja nizej podane przyklady. 269 6 Przyklad I. Przyispieazanie dojrzewania ba¬ nanów Rozpuszczalnik: 10 czesci wagowych -metanolu; emulgator: 2 czesci wagowe monolaurynianu pdlie- 5 tylenoksysorbitu. W celu otrzymania odpowiediniie- go preparatu substancji czynnej miesza sie 1 czesc wagowa substancji czynnej z podana iloscia roz¬ puszczalnika i emulgatora i uzupelnia sie woda do zadanego sltezenia. Opryskuje sie 20 iml preparatu io substancji czynnej po 3 niedojrzale banany. Przy¬ spieszenie dojrzewania 'okresla sie w dniach w sto¬ sunku do owoców kontrolnych. Podaje sie o ile dni wczesniej dojrzaly traktowane owoce w porów¬ naniu z nietraktowanymi owocami kontrolnymi. 15 W tablicy 1 podaje sie substancje czynne, steze¬ nie substancji czynnych oraz uzyskane wyniki.Tablica 1 Przyspieszenie dojrzewania bananów Substancja czynna Zwiazek o wzorze 2 (znany) Zwiazek o wzorze 3 Zwiazek o wzorze 4 Przyspieszenie dojrze¬ wania w dniach w stosunku do owo¬ ców kontrolnych 1000 ppm 10 11 11 2000 ppm 10 11 11 Przyklad II. Kielkowanie nasion orzeszków ziemnych Rozpuszczalnik: 10 czesci wagowych metanolu; emulgator: 2 czesci wagowe monolaurynianu polie- tylenolksysorfbitu.W celu otrzymania odpowiedniego preparatu sub- sitancji czynnej miesza sie 1 czesc wagowa substan¬ cji czynnej z podana iloscia rozpuszczalnika i emul¬ gatora, po czym uzupelnia sie woda do zadanego stezenia. W dwóch naczynkach Peltriego umieszcza sie na bibule filtracyjnej zwilzonej preparatem substancji czynnej po 10 nasion orzeszka ziemnego.Po uplywie 48 godzin ustala sie liczbe wykielkowa- nych nasion orzeszka ziemnego'.W tablicy 2 podaje sie substancje czynne, steze¬ nie substancji czynnych oraz uzyskane wyniki.Tablica 2 Kielkowanie nasion orzeszka ziemnego Substancja czynna Woda (próba kontrolna) Zwiazek o wzorze 2 (znany) Zwiazek o wzorze 5 Zwiazek o wzorze 3 Zwiazek o wzorze 4 Zwiazek o wzorze 6 Zwiazek o wzorze 7 Stezenie substancji czynnej w ppm — 100 100 100 100 100 100 Liczba wylkielko- wanych nasion 5 12 17 - 16-- •¦ . 14. -. 15- ¦ 13 ¦ "'83 269 11 = 1,5040; 'wydajnosc 60 g (94% wydajnosci teore¬ tycznej). PL PL PL PL PL PL PL

Claims (1)

1. Zastrzezenie patentowe Srodek do regulowania wzrostu roslin, uwlaszcza do hamowania wzrostu roslin i do oplywania na pokrój wyzszych roslin jak równiez do wplywania na tworzenie kwiatów i owoców, znamienny tym, 12 ze jako substancje iczynna zawiera kwasy 2-ohlo- rowcoetanosulfinowe lub ich pochodne o wzorze 1, w którym Hal oznacza atom chlorowca, a R ozna¬ cza atom oMoroiwca, grupe hydroksylowa, grupe alkoksylowa o 1—20 atomach wegla, grupe chlo- rowooalkoksylowa o 1—8 atomach wegla, grupe al- kendksylowa o 2—20 atomach wegla, grupe alkino- ksylowa o 2—8 atomach wegla lub grupe cykloal- koksylowa zawierajaca do 12 atomów wegla. Hal-CH-CHa-J-| WZÓR 1 O OH Cl-CHa-CHa-P^ * NOH WZÓR 2 I ?H' CL-CH-CH-S-O-CH * 2 I CH, WZÓR 3 a-CH-CHrS-0-CHrCH-CHrCH, WZÓR 4 o Cl-CHrCH2-S- O-CH^-CH, WZÓR 5 o Cl—CH.-CH-S-OH Z 2 WZÓR 683 269 o CL--CH—CH-S-O—CH2-CH2—CH—CH-CH3 WZÓR 7 CL-CH-CH —S-OC H 2 2 4 9 WZÓR 8 CL—CH-CH—S—OCH 2 2 3 WZÓR 9 ,Y^ WZÓR 10 o II Br—CH2—CH —S--CL WZÓR 1183 269 O WZÓR 12 CH3 WZÓR 16 o 1 I Br-CH2-CHrS-0-C4Hf Br-C^-CHj-S-OC^ WZÓR 17 o o fir-CH.-CH^-Lo-^T) CL-CH2-CH2-S-CL WZÓR 18 WZÓR 13 _CHrCHaJ-0-C2Hf a-CHrCH-!-OC5H11 WZÓR14 W2C5R 19 II II Cl-CI^-C^-S-O-C^ Cl-CH-CH-S-OC8Hr WZÓR15 WZ<5R 20 O CH, II O Br-CH.-CH-S-O-CH II 2 a | CL-CH-CH-S-O-CH-CH-CL WZÓR 21 Errata lam: 3, wiersz 42 jest: i odpowiednie pochodne kwasu 2-bromoetanasul- powinno byc: i odpowiednie pochodne kwasu 2-bromoetanosul- tablica 7: wiersz 13 w nózkach jest: Zwiazek 90°C/0,01 mm Mg powinno byc: Zwiazek 90°C/0,01 mm Hg LZG Zakl. Nr 3 w Pab., zam. 615-76, nakl. 105+20 egz. Cena 10 zl PL PL PL PL PL PL PL