Uprawniony z patentu: Farbwerke Hoechst Aktiengesellschaft vormals Meister Lucius u. Briining, Frankfurt nad Me¬ nem (Republika Federalna Niemiec) Sposób wytwarzania granulowanych nawozów, zawierajacych azotan amonu Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania granulowanych, zawierajacych azotan amonu na¬ wozów z ich stopów. " Wytworzone w znany spos,ób w wiezy natrys¬ kowej tak zwane ziarno perelkowe ma powazne wady w porównaniu z wymaganymi obecnie przez rolnictwo grubszymi i ubogimi w pyl nawozami. W wiezy natryskowej' powstaje drobnoziarnisty gra¬ nulat o wysokiej zawartosci wody i azotanu wap¬ nia oraz niewielkiej twardosci. Oprócz tego gra¬ nulat zawiera duzo podziania i z powodu „zamro¬ zonych" wtracen pecherzyków ma wiele ziaren wydrazonych, które wykazuja niewielka wytrzy¬ malosc.Prowadzi to w trakcie dalszych etapów procesu jak oziebianie, przesiewanie itd. powtórnie do dal¬ szego tworzenia podziarna, przez co nastepuje nie¬ uchronnie zwiekszony ruch powrotny. Równiez wlasciwosci skladowania ziarna perelkowego sa niezadowalajace, przede wszystkim z powodu wy¬ sokiej zawartosci wody rzedu 0,9—1,0% i azotanu wapnia oraz niewielkiej twardosci ziarna. Ziarno nawozu musi byc dlatego chronione przed spieka¬ niem przez duze ilosci pudru. Z powodu silnego osypywania pudru z nawozu powstaje jednak wy¬ sokie zapylenie, które jest niepozadane.W celu usuniecia opisanych wad w procesie w Wiezy natryskowej, w szczególnosci dzialajacej niekorzystnie na wlasciwosci skladowania z po¬ wodu wysokiej zawartosci wody w gotowym pro- 2 dukcie, zaproponowano odwadnianie zwykle 97— —98%-wego zacieru w wyparce warstewkowej do okolo 99,5%. Przy zageszczaniu zacieru reaguje jednak w coraz wiekszym stopniu azotan amonu 5 z weglanem wapnia i tworzy sie niepozadany azo¬ tan wapnia. Przez dodanie siarczanu mozna1 wprawdzie zmniejszyc reakcje azotanu amonu, rów¬ noczesnie jednak dodatek siarczanu pogarsza two¬ rzenie granulatu i postac granulatu. !0 Powstaja z reguly1 wysmukle ziarna z ostrymi koncami. Przy zageszczaniu zacieru wytracanie gipsu jest nieuniknione. Gips osadza sie na po¬ wierzchniach Wymiany ciepla wyparki warstewko¬ wej i znacznie pogarsza zdolnosc wymiany ciepl- 15 nej, co prowadzi nieuchronnie do zaklócen w prze¬ biegu procesu.Opisane niedogodnosci mozna ewentualnie omi¬ nac, budujac znacznie wyzsze wieze natryskowe, niz stosowane dotychczas. Z powodu zwiazanych 20 z : tym wysokich kosztów inwestycyjnych ten pro¬ ces wytwarzania ziarna perelkowego jest jednak nieekonomiczny.Znany jest równiez sposób wytwarzania granu¬ latów nawozów w zlozu obrotowym, wirowym albo 25 fluidalnym. Sposoby te wymagaja duzej ilosci rdze¬ ni potrzebnych do tworzenia granulatu, które wy¬ twarza sie lub otrzymuje przez zapewnienie od¬ powiednio wysokiego stosunku ruchu powrotnego.Wynosi on w tym procesie od 1:2 do 1:5, to zna- 30 czy, ze prowadzi sie w obiegu znacznie wiecej gra- 82 474S2 4?4 nulatu, niz zostaje doprowadzonego zacieru do pro¬ cesu. Wade stanowi równiez to, ze przy granulo¬ waniu, w którym konieczne sa wyzsze zawartosci wody rzedu 2—3% niz w procesie wytwarzania ziarna perelkowego w wiezy natryskowej, wyma¬ gane jest dodatkowe suszenie w celu doprowadze¬ nia zawartosci wody do okolo 0,5% w granulacie, przez co produkt staje sie dopiero dobry do skla¬ dowania.W celu unikniecia opisanych wyzej niedogodno¬ sci znaleziono sposób, który sklada sie z kombina¬ cji znanych procesów wytwarzania ziarna perelko¬ wego w wiezy natryskowej i procesów granula- cyjnych.Wedlug wynalazku sposób wytwarzania granulo¬ wanego, zawierajacego azotan amonu nawozu z je¬ go stopu przez wytwarzanie ziarna perelkowego w wiezy natryskowej i nastepne granulowanie pole¬ ga na tym, ze jedna czesc strumienia stopu prze¬ prowadza sie w ziarno perelkowe W wiezy natry¬ skowej, z utworzonego ziarna wytwarza sie zloze granulacyjne i druga czesc stopu rozpryskuje sie na to zloze granulacyjne.Zloze granulacyjne moze stanowic zloze wirowe, grawitacyjne albo fluidalne. Mozna je wytworzyc w rurze obrotowej, w bebnie obrotowym, na tar¬ czy do granulowania lub w podobnych urzadze¬ niach. Opryskiwanie utworzonego ziarna mozna przeprowadzic za pomoca dysz jedno- lub wielo- 20 25 30 skladnikowych lub podobnych urzadzen. Przez zmiane stosunków ilosciowych obydwóch strumie¬ ni czastkowych stopu mozna zmieniac spektrum ziarna w szerokim zakresie.Sposób mozna stosowac miedzy innymi do wy¬ twarzania saletrzaku, nawozów azotowo-fosforowo- -potasowych, nawozów zawierajacych azot i tlenek magnezu oraz nawozów azotowych zawierajacych siarczany. : Granulat nawozu wytworzony sposobem wedlug wynalazku wykazuje w porównaniu ze znanym dotychczas granulatem znacznie nizsze zawartosci wody i azotanu wapnia. Ma on wiekszy ciezar na¬ sypowy i wieksza twardosc ziarna, wskutek czego wlasciwosci skladowania sa znacznie polepszone.Z powodu mniejszej zawartosci wody potrzebne sa tylko jeszcze porównawczo niewielkie ilosci pudru.Zalety sposobu wedlug wynalazku sa wyraznie "wi¬ doczne w przypadku saletrzaku przedstawionym w nastepujacej tablicy.W tablicy porównano granulat saletrzaku, otrzy¬ mywany raz w procesie wytwarzania ziaren perel¬ kowych w wiezy natryskowej i drugi raz sposo¬ bem wedlug wynalazku. Widac wyraznie, ze wszy¬ stkie cechy sa znacznie polepszone. Ziarno wytwo¬ rzone sposobem wedlug wynalazku ma równiez znacznie mniejsza powierzchnie wlasciwa ziarna niz ziarno perelkowe wytworzone w wiezy natry¬ skowej.Tablica Sposób Proces wytwarzania ziarna perelkowego w wiezy natryskowej Kombinowany sposóib wedlug wynalazku Analizy sitowe 5 mm 1 5—4 mm 6 4—3,5 mm 10 11 3,5— —2,0 mm 67 77 2,0— -1,6 mm 16 4,5 <1,6 mm 7 0,5 % H20 0,9— -1,0 0,5 % Ca(N03)2 0,4—0,5 0,2 % pudru 2,0 1,0— -1,2 ciezar nasypowy g/l 920 1000 twardosc ziarna w kg nieoznaczalna, ziarno zbyt miekkie 2,5—4,0 300— —500 150— —200 scieranie g/t 1500— —2500 300— —800 próba spiekania (obciazenie scina¬ jace) kg 6—12 0—4 Przyklad. Do wytworzenia saletrzaku z za¬ wartoscia 24% wagowych azotu przygotowuje sie 44 tony zacieru skladajacego sie z 30 ton azotanu amonowego i 14 ton weglanu wapnia. Z tych 44 ton zacieru rozpryskuje sie 27 ton w wiezy na¬ tryskowej o wysokosci 25 m, 20 m srednicy w tem¬ peraturze 150—160°C. Otrzymane ziarno o tempe¬ raturze 90—110°C wprowadza sie do rury obroto¬ wej o dlugosci 15 m i srednicy 2 m i opryskuje pozostala iloscia, mianowicie 17 ton zacieru. Otrzy¬ muje sie 38 ton granulatu w wielkosci handlo¬ wej 1,5—4,5 mm z zawartoscia 0,5%wody i 6 ton5 82 474 6 nadziarna i podziarna, które zostaje zawrócone do procesu jako podziarno lub rozdrobnione nadziamc.Wielkosc handlowa 1,5—4,5 mm oznacza, ze granu¬ lat zostaje zatrzymany na sicie o wymiarach otwo¬ rów 1,5 mm i przechodzi przez sito o wymiarach otworów 4,5 mm.Na zalaczonym rysunku przedstawiono schema¬ tycznie przebieg procesu w przykladzie wykona¬ nia.Do mieszalnika 3 wprowadza sie stopiony azo¬ tan amonu przewodem 1 i ogrzana maczke wa¬ pienna przewodem 2 i poddaje zmieszaniu. Czesc strumienia zacieru wytworzonego w mieszalniku 3 doprowadza sie przewodem 4 do wiezy natrys¬ kowej 5 i tam poddaje perelkowaniu.Otrzymane ziarno perelkowe wprowadza sie do rury obrotowej 6. Druga czesc strumienia zacieru doprowadza sie przewodem 7 do rury obrotowej 6 i rozpryskuje na zloze granulacyjne skladajace sie z ziarna perelkowego. Ziarno nawozu, opusz¬ czajace rure obrotowa 6, oziebia sie w urzadzeniu chlodzacym 8 i potem klasyfikuje w urzadzeniu sitowym 9. 10 Nadziarno zawraca sie przez lamacz 10 do urza¬ dzenia sitowego 9 albo do rury obrotowej, pod¬ ziarno przez urzadzenie do stapiania 11 do mie¬ szalnika 3 albo bezposrednio z pominieciem urza¬ dzenia do stapiania 11 i mieszalnika 3/ do rury o- brotowej 6. Ziarno nawozu, opuszczajace urzadze¬ nie sitowe 9, rozdrabnia sie na puder w urzadze¬ niu do rozdrabniania 12 i nastepnie jako produkt koncowy doprowadza sie do silosu 16. PL PL