PL81059B1 - - Google Patents

Description

Uprawniony z patentu: Badische Anilin-& Soda-Fabrik Aktiengesell- schaft, Ludwigshafen (Republika Federalna Niemiec) Srodek chwastobójczy Przedmiotem wynalazku jest srodek chwastobój¬ czy zawierajacy tiolokarbaminiany jako substancje czynna.Wiadomo, ze N-cykloheksylo-N-etylotiolokarba- minian etylu stosuje sie jako srodek chwastobój¬ czy. Jednak w wielu przypadkach jest on niezada- walajacy.Stwierdzono, ze wyjatkowo silne dzialanie chwa¬ stobójcze w porównaniu ze znanymi maja tiolo¬ karbaminiany o wzorze 1, w którym Ri oznacza nizszy rodnik alkilowy, taki jak metylowy, etylo¬ wy, propylowy, izopropylowy, butylowy, izobuty- lowy, II rzed.-butylowy, III rzed.-butylowy, R2 oznacza rodnik cykloalkilowy, dwu-, trój- lub czte- ropierscieniowy, zawierajacy 7—12 atomów wegla, taki jak bicyklo-[2\2,l]-heptylowy, metylobicyklo- -[2,2,1,]-heptylowy, bicyklo-[3,3,0]-oktylowy, bicyklo- -[2,2,2]-oktylowy, bicyklo-[3,2,1]-oktylowy, bicyklo- -[4,3,0]-nonylowy, bicyklo-[3,3,1]-nonylowy, tricyklo- -[5,2,1,02'61-decylowy, tricykkHe^l^l-undecylo- wy, tetracyklo-[6,2,l,l3'6'02'7]-dodecylowy, R3 ozna¬ cza ewentualnie podstawiony atomami chloru niz¬ szy rodnik alkilowy, taki jak metylowy, etylowy, propylowy, izopropylowy, butylowy, izobutylowy, II rzed.-butylowy, III rzed.-butylowy albo ewentu¬ alnie podstawiony atomami chloru nizszy rod¬ nik alkenylowy, takf jak#allilowy, metyloallilo- wy, dwuchloroallilowy, trójchloroaUilowy, dwu- chlorometyloallilowy, a X oznacza atom tlenu lub siarki. Korzystne dzialanie wykazuja zwlaszcza 10 15 25 30 2 przy zwalczaniu niepozadanych roslin miedzy ro¬ slinami uprawnymi, na przyklad pomiedzy bura¬ kami cukrowymi.Substancje czynne mozna wytwarzac przez rea¬ kcje cykloalkiloamin z tioloestrami alkilowymi kwasu chloromrówkowego w obecnosci srodków wiazacych kwasy; tak wiec mozna otrzymac na przyklad N-etylo-N-bicyklo- [2,2,1]-heptylotiolokar- baminian etylu w nastepujacy sposób: 13,9 czesci wagowych etylobicyklo-[2»,2,l]-heptylo- aminy rozpuszcza sie razem z 10,1 czesciami wago¬ wymi trójetyloaminy w 50 czesciach wagowych acetonu i zadaje w temperaturze pokojowej 12,5 czesciami wagowymi tioloestru etylowego kwasu chloromrówkowego. Nastepnie miesza sie miesza¬ nine w ciagu 30 minut w temperaturze 50°C, po¬ zostawia do ostudzenia, odsacza pod próznia wy¬ dzielony chlorowodorek trójetyloaminy, zateza przesacz pod próznia i oddestylowuje. Otrzymuje sie w ten sposób N-etylo-N-bicyklo-[2,2l,l]-hepty- lo.tiolokarbaminian etylu, o wzorze 2. Tempera¬ tura wrzenia wynosi 94°C/0,1 mm Hg, wydajnosc: 95% wartosci teoretycznej, n|5 =1,5225. W ana¬ logiczny sposób mozna otrzymac takze inne sub¬ stancje czynne, na przyklad: N-etylo-N-tricyklo- -[5,2,l,02,6]-decylotiolokarbaminian etylu o wzorze 3, o temperaturze wrzenia 131—133°C/0,1 mm Hg, nff = 1,5340; N-etylo-N-bicyklo-[3,3,0]-oktylotiolo- karbamianian metylu o temperaturze wrzenia 8105981 MW ¦•'¦ 100—102°C/0,1 mm Hg, n{? =1,5272; N-etylo-N- -bicyklo-[3,3,0]-oktylotiolokarbaminian etylu, o tem¬ peraturze wrzenia 142—145°C/0,1 mm Hg, n*f =1,5S13; N-etylo-N-bicyklo-[3,3,0]-oktylotiolo- karbaminian n-propylu o temperaturze wrzenia 133°C/0,4 mm Hg, nD5 = 1,5176; N-etylo-N-bicyklo- -[3,3,0]-oktylotiolokarbaminian izopropylu o tempe¬ raturze wrzenia 122°C/0,3 mm Hg, n£5 =1,5155.W wyniku prowadzonej w znany sposób reakcji odpowiedniej II rzed. aminy o wzorze 4, wrktórym^ Ri i Rj posiadaja wyzej wymienione znaczenia z dwusiarczkiem wegla i z halogenkiem o ogólnym wzorzer R3 Hal*-w którym R3 posiada wyzej wymienione znaczenie, a Hal oznacza korzystnie atom bromu, chloru lub Jodu, otrzymuje sie od¬ powiednie dwutiokarbaminiany na przyklad: N- -etylo-N-bicyklo-[3^,0j-oktyk)dwutiokarbami- nian izopropylu o wzorze 5, o temperaturze wrze¬ nia 140—146°C/0,25 mm Hg, nD5 = 1,5721; N-etylo- -N-bicyklo-[3,3,0]-oktylodwutiokarbaminian metylu o temperaturze wrzenia 142—148°C/0,2 mm Hg, n£5 =1,5905; H^-etyio-N-tricyklo-ISAl.O^-deeylo- dwutiokarbaminian izopropylu o temperaturze wrzenia 176^184°C/0,3 mm Hg, n" =1,5815; N- -etylo-N-bicyklo-[2,2,l]-heptylodwutiokarbami- nian etylu o temperaturze wrzenia 154—156°C/0,4 mm Hg, n^5 = 1,5864.Srodki chwastobójcze wedlug wynalazku mozna stosowac pod postacia roztworów, emulsji, zawiesin lub srodków do opylania. Rodzaj postaci uzytko¬ wej zalezy od celu stosowania, w kazdym przy¬ padku powinien on gwarantowac dobre rozdziele¬ nie substancji czynnej.Do wytwarzania roztworów nadajacych sie wprost do opryskiwania mozna stosowac jako cie¬ cze do opryskiwania weglowodory, jak czterowo- doronaftalen i alkilowane naftaleny.Wodne postacie uzytkowe mozna przygotowac z koncentratów emulsyjnych, past lub proszków zwilzalnych przez dodanie wady. W celu wytwij* rzania emulsji mozna za pomoca srodków zwilza¬ jacych lub dyspergujacych, homogenizowac w wo¬ dzie lub organicznych rozpuszczalnikach substan¬ cje jako takie lub rozpuszczone w rozpuszczalniku.Mozna jednak takze wytwarzac koncentraty skla¬ dajace sie z substancji czynnej, srodków emulgu¬ jacych i dyspergujacych oraz ewentualnie z roz¬ puszczalnika, które nadaja sie do rozcienczenia woda.Srodki do opylania mozna wytwarzac przez zmieszanie lub laczne zmielenie substancji czyn¬ nej ze stalym nosnikiem.Nastepujace przyklady wyjasniaja dobre dziala¬ nie chwastobójcze zwiazków o wzorze 1.Przyklad I. W szklarni napelniono gliniasta gleba piaszczysta doniczki o srednicy 5 cm i wy¬ siano do nich nasiona Beta vulgaris, Spinacia ole¬ racea, Digitaria Sanguinalis, Poa annua, Lolium perenne, Echinochloa crusgalli, Chenopodium al¬ bum i Urtica urens.Nastepnie glebe potraktowano na hektar dawka 3 kg N-etylo-N-tricyklo-[5,2,l,0J,«]-decylotiolokar- baminianu etylu (III) i dla porównania z nim _ 4 2 kg N-etylo-N-cj^oheksylotk)k4carbaminianu ety¬ lu (IV), kazdorazowo zdyspergowanymi W 500 li¬ trach wody na hektar. Po uplywie 3 do 4 tygodni stwierdzono, ze substancja III w porównaniu 5 z substancja IV jest równie dobrze znoszona przez rosliny Beta yulgaris i Spinacia oleracea i wyka¬ zuje lepsze dzialanie chwastobójcze przeciw nie- pozadnym roslinom. Wyniki zamieszczono w na¬ stepujacej tSblicy: ; Rosliny uprawne Beta vulgaris Spinacia oleracea Rosliny niepozadane Digitaria sanguinalis Poa annua Lolium perenne Echinochloa crus-galli Chenopodium album Urtica urens l Substancja, czynna III 0 0 100 100 100 95 80 80 IV | 0 0 80 80 80 80 60 65 0 = brak uszkodzen 100« calkowite zniszczenie 25 Przyklad II. Rolna powierzchnie uzytkowa ob¬ siano nasionami Beta yulgaris, Beta vulgaris var. sacch., Chenopodium album, Urtica urens, Echino- chlos crus-galli, Lolium multiflorum, Alopecurus myosuroides i Avena fatua. Bezposrednio po tym tak przygotowana glebe potraktowano na hektar dawka 1,5 kg N-etylo-N-bicyklo-[2,2,l]-heptylotio- lokarbaminianu etylu (II) i dla porównania z nim 1,5 kg N-etylo-N-cykkheksylotiolokarbaminianu etylu (IV), kazdorazowo zdyspergowanymi w 500 li¬ trach wody na hektar. Po uplywie 4 tygodni stwier¬ dzono, ze substancja H jest równie dobrze zno¬ szona przez rosliny Beta vulgaris var. sacch. i wy¬ kasuje wyraznie lepsze dzialanie chwastobójcze przeciw niepozadanym roslinom niz substancja IV.Wyniki zamieszczono w nastepujacej tablicy: Rosliny oprawne Beta vulgaris Beta vulgaris var.sacch.Roslimy niepotaósn* Chenopodium album Urtica urens Echinochlos crus-galli Lolium multiflorum Alopecurus myosuroides Avena fatua Substancja czynna II 0 0 95 100 100 100 100 80 IV | 0 0 50 60 70 85 80 40 0=brak uszkodzen 100 = calkowite zniszczenie 60 Przyklad HI. W szklarni napelniono gliniasta gleba piaszczysta doniczki i wysiano do nich na¬ siona Beta vulgaris, Spinacia oleracea, Zea mays, Gossypium hirsutum, Soja hispida, Digitaria san¬ guinalis, Echinochloa crus-galli, Poa annua, Poa 81 trivialis, Avena fatua i Chenopodium album, a na-81059 5 stepnie potraktowano dawkami po 2 kg/ha naste¬ pujacych substancji czynnych: A. N-etylo-N-bicyklo-[3,3,0]-oktylotiolokarbaminian izopropylu B. N-etylo-N-bicyklo-[3,3,0]-oktylotiolokarbaminian propylu C. N-etylo-N-bicyklo-[3,3,0]-oktylotiolokarbaminian etylu D. N-etylo-N-bicyklo-[3,3,0] -oktylotiolokarbaminian metylu kazdorazowo zdyspergowanymi lub zemulgowanymi w 500 litrach wody na hektar.Po uplywie 3 do 4 tygodni otrzymano nastepu¬ jace wyniki, zamieszczone w ponizszej tablicy: Beta vulgaris Spinacia oleracea Zea mays Gossypium hirsutum Soja hispida Digitaris sanguinalis Echinochloa crus-galli Poa annua Poa trivialis Avena fatua Chenopodium album 1 Substancja czynna 1 A 0 0 5 5 0 100 100 100 100 85 80 1 B 0 0 0 0 0 100 100 100 100 90 80 1 c 0 0 0 0 0 100 100 100 100 100 85 D 0 0 0 0 0 95 100 100 100 80 75 | 0 = brak uszkodzen 100 = calkowite zniszczenie Przyklad IV. Rosliny Beta vulgaris, Poa an¬ nua, Avena fatua, Echinochloa crus-galli w szklar¬ ni przy wysokosci wzrostu 3—15 cm potraktowano dawkami po 2 kg/ha substancji czynnych: A. N-etylo-N-bicyklo-[3,3,0]-oktylotiolokarbaminia- nu izopropylu B. N-etylo-N-bicyklo-[3,3,0] -oktylotiololarbaminia- nu propylu C. N-etylo-N-bicyklo-[3,3,0] -oktylotiolokarbaminia- nu etylu D. N-etylo-N-bicyklo^[3,3,0]-oktylotiolokarbaminia- nu metylu E. N-etylo-N-tricyklo-[5,2,l,02'6]-decylotiolokarba- minianu etylu F. N-etylo-N-bicyklo-[2,2,l]-heptylotiolokarbaminia- nu etylu kazdorazowo zdyspergowanymi lub zemul¬ gowanymi w 500 litrach wody na hektar.Po uplywie 3 do 4 tygodni otrzymano naste¬ pujace wyniki zamieszczone w ponizszej tablicy: A Beta vulgaris 5 Poa annua 80 Avena fatua 80 . Echinochloa crus- -galli I 90 6 Przyklad V. Zmieszano 70 czesci wagowych zwiazku III z przykladu I z 30 czesciami wago¬ wymi N-metylo-a-pirolidonu i otrzymano roztwór, który nadaje sie do stosowania pod postacia drob- 5 niutkich kropelek.Przyklad VI. 20 czesci wagowych zwiazku II z przykladu II rozpuszczono w mieszaninie skla¬ dajacej sie z 80 czesci wagowych ksylenu, 10 cze- 10 sci wagowych produktu przylaczenia 8—10 moli tlenku etylenu do 1 mola N-monoetanoloamidu kwasu olejowego, 5 czesci wagowych soli wapnio¬ wej kwasu dodecylobenzenosulfonowego i 5 czesci wagowych produktu przylaczenia 40 moli tlenku 15 etylenu do 1 mola oleju rycynowego. Przez wla¬ nie i dokladne rozprowadzenie tego roztworu w 100 000 czesci wagowych wody otrzymuje sie wo¬ dna dyspersje zawierajaca 0,02% wagowych sub¬ stancji czynnej. 20 Przyklad VII. 20 czesci wagowych zwiazku A z przykladu III rozpuszcza sie w mieszaninie skladajacej sie z 40 czesci wagowych cykloheksa¬ nom!, 30 czesci wagowych izobutanolu, 20 czesci wagowych produktu przylaczenia 7 moli tlenku 25 etylenu do 1 mola izooktylofenolu i 10 czesci wa¬ gowych produktu przylaczenia 40 moli tlenku ety¬ lenu do 1 mola oleju rycynowego. Przez wlanie i dokladne rozprowadzenie tego roztworu w 100 000 czesci wagowych wody otrzymuje sie wodna dys- 30 persje zawierajaca 0,02% wagowych substancji czynnej.Przyklad VIIL 20 czesci wagowych zwiazku B z przykladu III rozupszcza sie w mieszaninie 35 skladajacej sie z 25 czesci wagowych cykloneksa- nolu, 65 czesci wagowych frakcji destylacji ropy naftowej o temperaturze wrzenia 210—280°C i 10 czesci wagowych produktu przylaczenia 40 moli tlenku etylenu do 1 mola oleju rycynowego. Przez 40 wlanie i dokladne rozprowadzenie tego roztworu w 100 000 czesci wagowych wody otrzymuje sie wodna dyspersje zawierajaca 0,02% wagowych sub¬ stancji czynnej. 45 Przyklad IX. 20 czesci wagowych substancji C z przykladu III miesza sie dobrze z 3 czesciami wagowymi soli sodowej kwasu dwuizobutylonaf- taleno-a-sulfonowego, 17 czesciami wagowymi soli sodowej kwasu ligninosulfonowego z lugu posul- 50 fitowego i 60 czesciami wagowymi sproszkowanego zelu krzemionkowego i miele w mlynie mlotko¬ wym. Przez dokladne rozprowadzenie tej miesza¬ niny w 20 000 czesci wagowych wody otrzymuje sie ciecz do opryskiwania, zawierajaca 0,1% wa- 55 gowych substancji czynnej.Substancja czynna B 0 80 80 90 C 0 85 80 90 D 0 70 70 70 E 0 70 65 65 F 0 75 70 70 0 = brak uszkodzen 100 = calkowite zniszczenie81059 8 Przyklad X. 3 czesci wagowe zwiazku D z przykladu III miesza sie starannie z 97 czescia¬ mi wagowymi drobno sproszkowanego kaolinu.Otrzymuje sie w ten sposób preparat do opylania, zawierajacy 3% wagowych substancji czynnej.Przyklad XI. 30 czesci wagowych zwiazku E z przykladu IV miesza sie starannie z mieszanina 92 czesci wagowych sproszkowanego zelu krze¬ mionkowego i 8 czesci wagowych oleju parafino¬ wego, którym zostala spryskana powierzchnia zelu krzemionkowego. Przygotowuje sie w ten sposób substancje czynna o dobrej przyczepnosci.Przyklad XII. Rolna powierzchnie uzytkowa obsiano róznymi nasionami. Bezposrednio potem zastosowano traktowanie substancja czynna: I N-bicyklo- [2,2,1] -heptylo-N-etylotiolokarbami- nian etylu w porównaniu z substancja czynna; II N-etylo-N-cykloheksylotiolokarbaminianem etylu kazdorazowo zdyspergowanym lub zemulgo- wanym w 600 1 wody na hektar.Zastosowana ilosc wynosila w kazdym przypadku 1 kg/ha substancji czynnej.Po 4—5 tygodniach stwierdzono, ze substancja I wykazuje lepsze dzialanie chwastobójcze przy tej samej tolerancji przez rosliny uprawne niz substancja 2.Wyniki doswiadczen przedstawiono w nastepu¬ jacej tablicy.Substancja czynna kg/ha Rosliny uprawne Beta vulgaris Zea mays Rosliny niepozadane Alopecurus myosuroides Avena fatua Echinochloa crus-galli | Stellaria media i i 0 0 100 60 95 60 II 1 0 0 60 30 40 • 20 | 10 15 20 25 30 Przyklad XIII. Na polu traktowano rózne rosliny o wysokosci wzrostu 3—20 cm nastepuja¬ ca substancje czynna: I N-bicyklo- [2,2,1]-heptylo-N-etylotiolokarba- minian etylu w porównaniu z substancja czynna.II N-etylo-N-cykloheksylotiolokarbaminian etylu stosujac po 4 kg/ha substancji czynnej, kazdorazo¬ wo zdyspergowanej lub zemulgowanej w 500 1 wo¬ dy na hektar.Po 2—3 tygodniach stwierdzono, ze substancja I wykazywala lepsze dzialanie chwastobójcze, przy takiej samej tolerancji przez rosliny uprawne, niz substancja II.Wyniki doswiadczen zestawiono w nastepujacej tablicy.Substancja czynna kg/ha Rosliny uprawne Beta vulgaris Zea mays Rosliny niepozadane Poa annua Galium aparine i 4 0 0 ido 70 ii 4 0 0 80 50 0 = brak uszkodzen 100 = calkowite zniszczenie 40 0 = brak uszkodzen 100 =i calkowite zniszczenie PL PL PL

Claims (1)

1. Zastrzezenie patentowe Srodek chwastobójczy, znamienny tym, ze zawie¬ ra staly lub ciekly nosnik i tiolokarbaminian o wzo¬ rze 1, w którym R^ oznacza nizszy rodnik alkilo¬ wy, R2 oznacza rodnik cykloalkilowy dwu-, trój-, lub czteropierscieniowy, zawierajacy 7—12 atomów wegla, a R3 oznacza nizszy rodnik alkilowy, ewen¬ tualnie podstawiony atomami chloru lub nizszy rodnik alkenylowy, ewentualnie podstawiony ato¬ mami chloru, a X oznacza atom tlenu lub siarki.81059 NCS- N- C-S-C2H5 C^H, O WZÓR \ WZÓR 2 S— CoH •2"5 WZÓR 4 N C—-S —l—C3H7 C2H5 S WZÓR 5 PL PL PL