PL80468B1 - - Google Patents

Description

Uprawniony z patentu: Bayer Aktiengesellschaft, Leverkusen (Republika Federalna Niemiec) Sposób wytwarzania nowych !\i-benzyloimidazoli podstawionych w polozeniu alfa piecioczlonowym podstawnikiem heterocyklicznym Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania nowych N-benzyloimidazoli podstawionych w polozeniu alfa piecioczlonowym podstawnikiem heterocyklicznym oraz ich soli, majacych zastosowanie jako srodki lecznicze.Nowe N-benzyloimidazole odpowiadajace wzorowi 1, w którym X oznacza atom wodoru, nizszy rodnik alkilowy, nizsza grupe alkoksylowa lub alkilotio, grupe trójfluorometylowa, atom fluoru lub chloru, m oznacza liczbe 1 lub 2, A oznacza rodnik fenylowy ewentualnie podstawiony atomem fluoru, grupe pirydylowa nizszy rodnik alkilowy lub nizszy rodnik alkenylowy, a B oznacza grupe tienylowa, furylowa, ewentualnie podstawiona nizszym alkilem grupe izoksazolilowa, tiazolilowa lub triazalilowa, albo ewentualnie podstawiona atomem chloru grupe ozotiazolilowa, albo ewentualnie podstawiona przez nizszy alkil lub fenyl grupe 2-imidazolilowa, lub ewentualnie podstawiona przez nizszy alkil grupe pirazolilowa- oraz ich sole otrzymuje sie w ten sposób, ze zwiazek o wzorze 13, w którym A, B, X i m maja wyzej podane znaczenie i Z oznacza atom chloru lub bromu poddaje sie reakcji z co najmniej teoretycznie potrzebna iloscia imidazolu, w polarnym rozpuszczalniku, organicznym w temperaturze 20—150°C, ewentualnie w obecnosci substancji wiazacej kwas.Rodnikiem alkilowym A wystepujacym we wzorze 1 jest przykladowo wodnik metylowy, etylowy, lll-rzed.-butylowy.Grupy pirydylowe A moga byc zwiazane z centralnym atomem wegla w polozeniu 2, 3 lub 4.Natomiast heterocyklicznymi rodnikami B sa przykladowo: rodnik tienylowy-/2/ o wzorze 3, rodnik furylowy-/2/ o wzorze 4,3-metyloizoksazolilowy-/5/ o wzorze 5,5-metyloizoksazolilowy-/3/ o wzorze 6, 3, 4-dwuchloroizotiazolilowy-/5/ o wzorze 7, 2, 4-dwumetylotiazolilowy-/5/ - o wzorze 8, 4-metylotiazolilowy-/2/ o wzorze 9, 1-metyloimidazolilowy-/2/ - o wzorze 10, 1-fenyloimidazolilowy-/2/ o wzorze 11,4-metylo-1,2,4t -triazolilowy-/3/ o wzorze 12. Jako sole nowych pochodnych imidazoli o wzorze 1 wchodza w rachube przede2 80 468 wszystkim sole z kwasami znoszonymi przez organizm. Takimi kwasami sa przykladowo kwasy chlorowcowodo- rowe, fosforowe, sulfonowe, jedno- i dwukarboksylowe oraz hydroksykarboksylowe, a z kwasów organicznych kwas octowy, winowy, mlekowy, jablkowy, cytrynowy, salicylowy, sorbinowy, askorbinowy.Zwiazki wyjsciowy o wzorze 13, w którym wszystkie symbole maja wyzej podane znaczenie, mozna wytworzyc w rózny sposób. Mozna na przyklad wyjsc z karbinolu /Z = OH/ i poddac go reakqi ze srodkiem chlorowcujacym, np. chlorkiem tionylu, bromkiem tionylu, chlorkiem fosforylu, bromkiem fosforylu, chlorkiem acetylu lub bromkiem acetylu w rozpuszczalniku, np. eterze, chlorku metylenu, benzenie lub toluenie.W pewnych przypadkach korzystnie prowadzi sie chlorowcowanie w polarnym rozpuszczalniku, a nastepnie wytworzony halogenek bez wydzielania poddaje sie reakcji z imidazolem.Jako polarne rozpuszczalniki organiczne stosuje sie np. acetonitryI, nitometan, dwumetyloformamid albo szesciometylotrójamid kwasu fosforowego.Wedlug innego sposobu wytwarzania zwiazków o wzorze 13, w którym Z oznacza atom chloru, poddaje sie reakcji keton o wzorze 14, w którym A iB maja wyzej podane znaczenie, najpierw z PCI5 do dwuchlorku o wzorze 15, w którym A i B maja wyzej podane znaczenia. Nastepnie otrzymany dwuchlorek poddaje sie reakcji w obecnosci do najmniej jednego równowaznika chlorku glinu, z ewentualnie podstawionym benzenem o wzorze 16, w którym X i m maja wyzej podane znaczenie, do chlorku o wzorze 13 /Z = Cl/. W tej reakcji Friedel-craftsa jako rozpuszczalniki mozna stosowac sam benzen w nadmiarze lub takze np. dwusiarczek wegla.Znane substancje przeciwgrzybiczne dzialaja albo tylko na drozdzaki jak np. amfoterycyna B lub tylko na plesniaki jak np. Grizeofulwina. Natomiast zwiazki otrzymane sposobem wedlug wynalazku, np. zwiazki 1-12 przy podawaniu doustnym nadspodziewanie dzialaja zarówno na plesniaki jak i drozdzaki. Ponadto nie sa toksyczne dla cieplokrwistych. Jako substancje przeciwgrzybiczne mozna stosowac, np. w postaci wodnych emulsji, zawiesion lub roztworów, które mozma podawac doustnie. Mozma równiez stosowac wodne roztwory soli tych zwiazków np. zwiazków 1-12. Nowe zwiazki oraz ich sole wykazuja ponadto dobra i szeroka aktywnosc przeciwko grzybom wywolujacym grzybice u ludzi i zwierzat.Imidazole otrzymane sposobem wedlug wynalazku stanowia srodki chemoteropeutyczne o nastepujacym zastosowaniu: do leczenia u ludzi grzybic skóry wywolanych grzybami gatunku Triehophyton, Mikrosporium, Spidermophyton, Aspergillus, Candida albican:;, i innymi drozdzakami, zwlaszcza Coccidioides, Histoplaema i Elastomycea oraz grzybic narzadów wywolanych przez wymienione drozdzaki, plesniaki i Dermatophyton, a do leczenia u zwierzat grzybie skóry, narzadów wywolanych przez drozdzaki, plesniaki i Dermatopyton.Przy stosowaniu terapeutycznym podaje sie te zwiazki doustnie, pozajelitowo oraz miejscowo w postaci roztworów, np, w mieszaninie sulfotlenek dwumetrowy, (gliceryna) woda 2:2:6, w alkoholu korzystnie etanolu i izopropanolu, w postaci roztworów buforowych, pudrów i tabletek. U ludzi stosuje sie dawki przecietnie wynoszace 20—75 mg/kg wagi ciala, korzystnie 30—50 mg/kg wagi ciala w odstepach do 8 godzin, przecietnie wciagu 14-20 dni.W niektórych przypadkach korzystne sa odchylenia od podanych ilosci w zaleznosci od sposobu podawa¬ nia, indywidualnej reakcji na lek lub rodzaju preparatu (rozpuszczalny w soku jelitowym lub zoladkowym), czasu podawania wzglednie odstepów w czasie podawania. W przypadku podawania wiekszych ilosci korzystnie dzieli sie je na kilka dawek jednostkowych podawanych w ciagu dnia.Chemoterapeutyki mozna stosowac same lub w polaczeniu z nosnikami stosowanymi w farmacji. Jako postacie gotowe zawierajace obojetne nosniki stosuje sie tabletki, kapsulki, pudry, aerozole, zawiesiny wodne, roztwory injekcyjne, eliksiry, syropy itp.Jako nosniki stosuje sie stale rozrzedzalniki lub wypelniacze, sterylne srodowisko wodne, rózne nietoksyczne rozpuszczalniki organiczne itp. oczywiscie tabletki oraz postacie podobne sluzace do podawania doustnego moga zawierac substancje slodzace itp. Zwiazek terapeutycznie czynny stanowi w tym przypadku o,5—5% wagowych calej mieszaniny, co stanowi ilosc wystarczajaca do uzyskania podanej wielkosci dawki.W przypadku podawania doustnego tabletki moga oczywiscie zawierac cytrynian sodu, weglan wapnia, fosforan dwuwapniowy oraz inne substancje pomocnicze, np. skrobie, korzystnie skrobie ziemniaczana itp. oraz zwiazki wiazace np. poliwinylopirolidon, zelatyne itp. Ponadto mozna stosowac do tabletkowania substancje poslizgowe, np. stearynian magnezu, laurylosiarczan sodowy i talk. W przypadku wytwarzania wodnych zawiesin i/lub eliksirów do stosowania doustnego, substancje czynne mozna stosowac lacznie z róznymi substancjami smakowymi, barwnikami, emulgatorami i/lub rozcienczalnikami, jak woda, etanol, glikol propylenowy, gliceryna i podobne zwiazki lub ich zestawy. W przypadku podawania pozajelitowego stonuje sie roztwory substancji czynnych w oleju sezamowym lub oleju orzecha ziemnego lub w mieszaninie wody i glikolu propylenowego lub N,N-dwumetyloformemidu oraz sterylne roztwory wodne substancje czynnych rozpuszczalnych w wodzie.Roztwory w miare potrzeby moga byc buforowane w znany sposób, ponadto ciekly rozcienczalnik nalezy doprowadzic do postaci isotonicznej przez dodatek odpowiedniej ilosci soli lub glukozy. Tak otrzymane roztwory nadaja sie zwlaszcza do injekcjt dozylnych, domiesniowych i dootrzewnych.80 468 3 Poza dzialaniem przeciwgrzybicznym srodki otrzymywane sposobem wedlug wynalazku znajduja równiez zastosowanie w zwalczaniu chorobotwórczych pierwotniaków, jak rzesistek (Trypanosemen), swidrowiec (Tr- ichonomaden), Entamoeba histolytica oraz bakterie, jak np. gronkowiec (Staphylokokken), paciorkowiec (Streptokokken i E.coli).W tablicy zestawiono niektóre nowe zwiazki odpowiadajace wzorowi 17 wytworzone sposobem, wedlug wynalazku.Tablica j Zwiazek ] | ,' 2 i 3 I 4 I 5 6 1 I 8 1 9 5 10 i 11 | 12 \ l 13 j 14 I 15 ! 16 i 17 | 18 1 19 ! 20 i 21 \ 22 f 23 I 24 I 25 l 26 i 2? ! 28 i 29 j 30 I 31 32 33 34 I 35 36 t 37 38 39 1 A fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl pirydyl-3 fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenyl fenol fenol i 1 B • tienyl-2 tienyl-2 5-metyloizo ksazol i 1-3 5-metyloizoksazolil-3 5-metyloizoksazolil-3 l 5-metyloizoksazolil-3 5-metyloizoksazolil-3 5-metyloizoksazolil-5 3-metyloizoksazolil-5 '• 3-metyiOizoksazolil-5 3-mety loizoksazol il-b 3,4-dwuch loroizotiazolil-5 3,4-dwuch loroizotiazolil-5 1-metyloimidazolil-2 3-metyloizoksazolil-5 5-metyloizoksazolil-3 3-metyloizoksazolil-5 3-metyloizoksazolil-5 3,4-dwuch loroizotiazolil-5 3,4-dwuch loroizotiazolil-5 1,4-dwumetylotiazolil-5 2,5-dwumetylopirazolil-5 2,3-dwumetylopirazolil-5 1-metyloimidazolil-2 1-metyloimidazolil-2 ! 1-metyloimidazolil-2 , 1-metyloimidazolil-2 J 1-fenyloimidazolil-2 j 1-fenyloimidazolil-2 i 5-metyloizoksazoli!-3 ] 5-metyloizoksazolil-3 j 5-metyloizoksazolil-5 5-metyloiza ksazolil-5 1,4-dwumetyloziazolil-5 J 1,4-dwumetyloziazolil-5 ! 2,3-dwumetylopirazolil-3 j 2,3-dwumetylopirazolil-5 2,3-dwumetylopirazolil-5 I 2,3-dwumetylopirazolil-5 I } i x • * i i i H 4-F H 3-C ! 4"F 4-CI 3-CF3 H 1 4-CI i 4"F ! 2-CI 1 H 4-F H H 4-3CH3 3-CI 4-3CH3 4-CI 3-CF3 - - 3-CI 2-F 2-CI 3-CI 4-CI j _ : 1 4-CI 4-CH3 3-CH3 4-CH3 3-CH3 3-OF3 4-F 4-SCH3 4-F 2-CI 4-CI | 1 Temperatura topnienia | ' °C L 182 144-145 | 149-150 107-110 i ( + 1H20+1HCI) 134-136 166-167 ! 69 1'1 136-137 140-142 144 157 ( +1HCI + 1HaO) I 95 200 114-116 109-111 91-94 119-121 95 85-90 145-147 146-148 59-61 230 162 150 134 125 80 111 olej n4D°° = 1,5768 119 I olej n4^0 = 1,5881 olej n4D°° = 1,5681 150 I 161 I 129 140 128 I i Przyklad I. Otrzymywanie zwiazku 1 z tablicy o 26,6 g (0,1 mola) dwufenylo-tienylo- /2/-karbinolu rozpuszczonego w 150 ml suchego chlorku metylenu i w temperaturze 0°C traktowano powoli 13 g chlorku tionylu. Po 3 godzinnym staniu w temperaturze pokojowej zatezono pod zmniejszonym cisnieniem pozostalosc (ciemny olej) rozpuszczono w 300 ml scetonitrylu i wkroplono w temperaturze 80°C do roztworu 20 g (0,3 mola) imidazolu w 200 ml acetonitrylu. Utrzymano w temperaturze wrzenia w ciagu 1 godziny, nastepnie4 80 468 rozcienczono lodowata woda, osad odsaczono, rozpuszczano go w eterze, przesaczono w obecnosci wegla, wysuszono i zatezono. Po przemyciu mieszanina eter-pentan otrzymano 15,7 g (50%) jasnobrazowych krysztalk¬ ów o temperaturze topnienia 178—179 (rozklad). Po przekrystalizowaniu z mieszaniny cykloheksanon-benzen otrzymano dwufenylotienylo-/2/-imidazolilo-/1/-metan, wzór 18, o temperaturze topnienia 182°C (rozklad).Przyklad II. Otrzymywanie zwiazku 32 z tablicy. 25,b (0,1 mola) dwufenylo-5- metyloizoksazolilo- -/3/-karbinolu (temperatura topnienia 97°C) rozpuszczono w 150 ml chlorku metylenu i potraktowano 10 ml chlorku tionylu. Roztwór pozostawiono na noc, nastepnie ogrzano krótko do wrzenia i zatezono.Otrzymano ciemnobrazowy olej, który po rozpuszczeniu w 100 ml acetonitrylu wkroplono do wrzacego roztworu 20 g imidazolu w 100 ml acetonitrylu, utrzymywano we wrzeniu w ciagu 3 godzin, nastepnie wylano do mieszaniny lodu z woda, osad odsaczono i przemyto woda. Otrzymano 29 g (86% wydajnosci teoretycznej) szarego proszku o temperaturze topnienia 145—147°C. Po przekrystalizowaniu z octanu etylu otrzymano dwufe- nylo-5-metyloizokzazolilo-/3/-imidazolilo-/2/- metan o wzorze 19, w postaci bialych krysztalów o temperaturze topnienia 149-150°C.Przyklad III. Otrzymywanie zwiazku 12 z tablicy. 39,1 g (0,1 mola) chlorowodorku dwufenylo-3,4-dwuchlorozotiazolilo-/5/-chlorometanu (temperatura topnienia 96°C) rozpuszczono w 150 ml goracego acetonitrylu i wkroplono do wrzacego roztworu 20 g imidazolu w 100 ml acetonitrylu. Mieszanine utrzymywano we wrzeniu w ciagu 15 minut, wylano do okolo 250 g lodu i petraktowano 50 ml stezonego kwasu solnego. Wodzian chlorowodorku wytracil sie w postaci jasnobrazowych plytek, które odsaczono i przekrystalizowano z rozcienczonego kwasu solnego. Otrzymano 20,5 g (53% wydajnosci teoretycznej) dwufenylo- 3,4-dwuchlorozotiazolilo-/5/-imidazolilo-/2/-metanu o wzorze 20 + CHI + H20 i o temperaturze topnienia 157°C (rozklad). -metyloimidazolilo-/2/-chlorometanu (temperatura topnienia 150°C) rozpuszczono w 300 ml acetonitrylu, wpro¬ wadzono do roztworu 6,8 g (0,1 mola) imidazolu i 20,2 g (0,2 mola) trójetyloaminy w 100 ml acetonitrylu i ogrzewano w temperaturze 80°C w ciagu 4 godzin. Nastepnie odpedzono rozpuszczalnik, pozostalosc rozpusz¬ czono w benzenie i przemyto woda. Po osuszeniu, zatezeniu i przekrystalizowaniu z acetonitrylu otrzymano 28 g (70% wydajnosci teoretycznej) dwufenylo-1-metyloimidazolilo72/-imidazolilo-/1/-metanu o wzorze 21 i o tempe¬ raturze topnienia 200°C.Chlorowodorek dwufenylo-1-metyloimidazolilo-/2/-chlorometanu stosowany jako zwiazek wyjsciowy otrzymano w ten sposób, ze roztwór 46,4 g (0,1 mola) dwufenylo-1-metyloimidazolilo-/2/-karbinolu (temperatu¬ ra topnienia 193°C) w 500 ml chlorku metylenu traktowano 24,0 g (0,2 mola) chlorku tionylu, utrzymywano w temperaturze wrzenia w ciagu 15 godzin. Po odparowaniu rozpuszczalnika otrzymano krystaliczny chlorowo¬ dorek o temperaturze topnienia 150°C. PL PL PL PL PL PL

Claims (2)

1. Zastrzezenie patentowe 1. Sposób wytwarzania nowych N-benzyloimidazoli podstawionych w polozeniu alfa piecioczlonowym podstawnikiem heterocyklicznym, odpowiadajacych wzorowi 1, w którym X oznacza atom wodoru, nizszy rodnik alkilowy, nizsza grupe alkoksylowa lub alkilotio, grupe trójfluorometylowa, atom fluoru lub chloru, m oznacza liczbe 1 lub 2,A oznacza rodnik fenylowy, ewentualnie podstawiony atomem fluoru, grupe pirydylowa, nizszy rodnik alkilowy, lub nizszy rodnik alkenylowy, B oznacza grupe tienylowa, furylowa, ewentualnie podstawiona nizszym alkilem grupe izoksazolilowa, tiazolilowa lub triazolilowa, albo ewentualnie podstawiona atomem chloru grupe izotiazolilowa, albo ewentualnie podstawiona przez nizszy alkil lub fenyl grupe

2. -imidazolilowa lub ewentualnie podstawiona przez nizszy alkil grupe pirazolilowa, oraz ich soli, zwlaszcza chlorowodorków, mleczanów lub salicylanów, znamienny ty mm, ze zwiazek o wzorze 13, w którym A, B, X i m maja wyzej podane znaczenie, a Z oznacza atom chloru lub bromu, poddaje sie reakcji z co najmniej teoretycznie potrzebna iloscia imidazolu, w polarnym rozpuszczalniku organicznym, w temperaturze 20—150°C, ewentualnie w obecnosci substancji wiazacej kwas, po czym ewentualnie dodaje sie stechiometryczna ilosc kwasu.80 468 WZÓR 1 WZÓR 3 WZ6R 4 WZ(3R 5 rCH JCf ch «^ « s^ WZ(3R 6 V^R 780 468 CH3 ^CH. s "c^ XX' motta wzór 9 X? i CH, WIÓR K) WZORU I A—C— Z CH, B WZÓR 12 WZÓR 13 A—I — B W2d9 14 mÓR IS ci A C B Cl80 468 G- WZÓR 16 A—C-N ,N l W YfZÓR 17 o-o W7ÓR (A Oi-C" CH, WZÓR 19 O-rCr Cl- ^ / Cl WZ^R 20 Oj-O NX N-CH. w WZÓR 21 CZYTELNIA Urzedu ^wlcm*nf*tG<^ PL PL PL PL PL PL