Pierwszenstwo: 03.08.1971 (P. 149816) Zgloszenie ogloszono: 30.05.1973 Opis patentowy opublikowano: 12.05.1975 77779 KI. 42e,19 MKP' G01f 11/28 Twórcywynalazku; Jaroslaw Kniaziewicz, Wieslaw Rózanski Uprawniony z patentu tymczasowego: Centralny Osrodek Badawczo-Rozwojowy „ZREMB", Warszawa (Polska) Elektrodowy dozownik cieczy Przedmiotem wynalazku jest elektrodowy dozownik cieczy o przewodnosci elektrycznej wiekszej od zera, przeznaczony w szczególnosci do dozowania wody w procesach wytwarzania masy betonowej. Elektrodowy do¬ zownik w polaczeniu z nieskomplikowanym ukladem automatycznym, wyposazonym w znane wzmacniacze typu O/L oraz typowe elementy elektryczne, pozwala uzyskiwac z dokladnoscia 0,5% zdalne nastawianie dozy, zdalne przeniesienie wskazan, prace wedlug kart programowych oraz drukowanie wyników.Znane elektrodowe dozowniki wody sa zaopatrzone w zbiornik o stalym przekroju poprzecznym, wyposa¬ zony w zawór wlotowy i wylotowy oraz elektrody jednostek i dziesiatek litrów dozy.Elektrody dziesiatek sa rozmieszczone od okreslonej wysokosci w dól zbiornika co 20 litrów jego pojemno¬ sci. Od zerowej (górnej) elektrody dziesiatek sa rozmieszczone w góre elektrody jednostek od 0 do 18 litrów co 2 litry. W czasie odmierzania zadanej dozy zawór wlotowy jest otwarty do czasu osiagniecia przez poziom wody nastawionej elektrody jednostek. Spust wody odbywa sie przez zawór wylotowy, który zamyka sie po obnizeniu sie poziomu wody, do nastawionej elektrody dziesiatek. Wielkosc dozy równa sie sumie wielkosci nastawionej na elektrodzie dziesiatek i jednostek. Dozowniki te nie zapewniaja wymaganej dokladnosci dozowania poniewaz odleglosci miedzy elektrodami jednostek sa bardzo male, a ponadto stosowane zawory maja zmienne stale czasowe odciecia strumienia dozy.Celem wynalazku jest opracowanie elektrodowego dozownika cieczy zapewniajacego wymagana doklad¬ nosc dozowania, to znaczy wielkosc bledu nie bedzie przekraczac 1%.Cel ten osiagnieto wedlug wynalazku dzieki zestawieniu dozownika ze zbiornika, którego dolna czesc o objetosci równej maksymalnej dozie jest zaopatrzona w elektrody wielokrotnosci jednostek, a górna czesc o przekroju znacznie mniejszym niz przekrój dolnej czesci jest zaopatrzona w elektrody jednostek pojemnosci, wyposazonego w zawór wlotowy i wylotowy trójpolozeniowy, zapewniajacy calkowite otwarcie i zamkniecie przelotu oraz dowolne i regulowane zdalnie zmniejszenie przelotu. W odmianie dozownik sklada sie ze zbiornika o malym przekroju zaopatrzonego w elektrody jednostek objetosci i zawór spustowy oraz ze zbiornika o znacz¬ nie wiekszym przekroju zaopatrzonego w elektrody wielokrotnosci jednostek i zawór spustowy, przy czym oba zbiorniki maja wspólny zawór napelniajacy oraz wspólny &uly poziom napelnienia.2 77779 Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykladach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przed¬ stawia schematycznie dozownik ze zbiornikiem o zmiennym przekroju, a fig. 2 - schematycznie dozownik z dwoma zbiornikami.Jak uwidoczniono na fig. 1 zbiornik 1 sklada sie z dolnej czesci 2, o objetosci równej maksymalnej dozie oraz górnej czesci 3 o przekroju znacznie mniejszym niz przekrój dolnej czesci. W górnej czesci 3 zbiornika sa rozmieszczone elektrody 4 jednostek pojemnosci dozy, a w dolnej czesci 2 elektrody 5 wielokrotnosci jednostek.Zbiornik 1 jest zaopatrzony w dwa zawory trójpolozeniowe: wlotowy 6 i wylotowy 7, zapewniajace w polozeniu pierwszym calkowite otwarcie przelotu, w polozeniu drugim czesciowe otwarcie iw polozeniu trzecim calko¬ wite zamkniecie.Dozownik przedstawiony na fig. 2 sklada sie ze zbiornika 8 o malym przekroju — zaopatrzonego w ele¬ ktrody 9 jednostek objetosci i zawór spustowy 10, oraz ze zbiornika 11 — o znacznie wiekszym przekroju - za¬ opatrzonego w elektrody 12 wielokrotnosci jednostek i zawór spustowy 13. Zbiorniki 9,11 maja wspólny zawór napelniajacy 14 oraz wspólny i staly poziom napelnienia, znajdujacy sie na wysokosci przewodu przelewowego 15.Dzialanie dozownika przedstawionego na fig. 1 jest nastepujace. Po przelaczeniu zaworu wlotowego 6 w polozenie pierwsze woda zaczyna szybko napelniac zbiornik 1. Gdy poziom wody w zbiornikil 1 podniesie sie do nastawionej elektrody 5, przewaznie najkrótszej, zawór wlotowy 6 przelacza sie w polozenie drugie i dalsze napelnianie zbiornika jest powolne. Z chwila podniesienia sie poziomu wody w zbiorniku 1 do nastawionej elektrody 4 jednostek zawór 6 przelacza sie w polozenie trzecie i dozownik jest przygotowany do zadozowania zadanej dozy. Po przelaczeniu zaworu wylotowego 7 w polozenie pierwsze woda zaczyna szybko wyplywac ze zbiornika 1. Gdy poziom wody obnizy sie do tej elektrody 5 wielokrotnosci, która poprzedza elektrode konca dozy, to zawór 7 przelaczy sie na wolny wplyw. Z chwila obnizenia sie poziomu wody do elektrody konca dozy zawór 7 przelacza sie w polozenie trzecie, zamykajac wylot ze zbiornika.Dzialanie dozownika przedstawionego na fig. 2 jest nastepujace. Po otwarciu zaworu napelniajacego 14 zaczyna napelniac sie zbiornik 11, a z chwila osiagniecia odpowiedniego poziomu równiez i zbiornik 8. Nie¬ zmiennosc maksymalnego poziomu napelnienia zapewnia jedna z elektrod 12 wielokrotnosci jednostek, znajdu¬ jaca sie na wysokosci przewodu przelewowego 15. Poziom maksymalnego napelnienia jest jednoczesnie pozio¬ mem, od którego zaczyna sie odliczanie dozy, przy spuszczaniu wody z dozownika. Wielkosc dozy nastawia sie elektrodami 12 wielokrotnosci jednostek i elektrodami 9 jednostek objetosci. Po otwarciu zaworów spustowych 13, 10 woda zaczyna wyplywac z dozownika. Gdy poziom wody w zbiornikach 11,8 obnizy sie do nastawio¬ nych elektrod 12, 9 zawory spustowe 13,10 zamykaja sie. Po czym cykl sie powtarza. PL