PL221535B1 - Suwak dla struga urabiającego - Google Patents

Abstract

Wynalazek dotyczy suwaka dla struga urabiającego, znajdującego zastosowanie w podziemiach kopalń, który charakteryzuje się tym, że element sprzęgający (14) może się poruszać w stosunku do powierzchni stykowych (12) dzięki sile odwodzącej generowanej przez system tłumiący mechanizmu tłumienia (20), zlokalizowanego pomiędzy powierzchniami stykowymi.

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest suwak dla struga urabiającego, znajdującego zastosowanie w podziemiach kopalń.

W szczególności wynalazek dotyczy suwaka wyposażonego w korpus przeznaczony do osadzenia w wybraniu korpusu struga i posiadający zlokalizowany od tyłu wybrania prowadzącego element sprzęgający do mocowania łańcucha strugowego, a z przodu tego wybrania prowadzącego posiadający część przednią, którego końcówki zwrócone są w kierunku jazdy i tworzą powierzchnie st ykowe współpracujące z przeciwpowierzchniami stykowymi w wybraniu korpusu strugowego, przy czym z częścią przednią suwaka zintegrowane jest urządzenie tłumiące, działające tłumiąco w obu kierunkach jazdy.

Najbliższym stanem techniki jest wynalazek według DE102006027955, w którym urządzenie tłumiące obejmuje obustronnie wystającą poza powierzchnie stykowe części przedniej żerdź. Długość żerdzi jest większa niż odstęp pomiędzy powierzchniami stykowymi, przy czym żerdź wyposażona jest w stały zderzak dla pakietu sprężyn talerzowych, służący do generowania siły odwodzącej, mającej zapobiegać całkowitemu wciśnięciu żerdzi w część przednią. W wyniku zastosowania pakietów sprężyn talerzowych wystająca ponad powierzchnię stykową końcówka czołowa żerdzi oddziaływuje wytłumiająco, wytrzymując przykładowo siły o wartości do 500 kN na kierunek jazdy, zanim końcówka żerdzi całkowicie zagłębi się w części przedniej. Dopiero wtedy urządzenie tłumiące utraciłoby swą zdolność tłumienia.

Inny strug urabiający z korpusem suwakowym możliwym do osadzenia w wybraniu korpusu strugowego znany jest z niemieckiego opisu patentowego DE 43 00 534 A1. W tym wykonaniu suwak osadzony jest relatywnie luźno w wybraniu, co sprawia, że suwak i strug niezależnie od siebie mogą się ustawiać na przebieg prowadzenia strugowego, bez aktywowania funkcji tłumienia.

Celem wynalazku jest opracowanie takiej konstrukcji suwaka, który wyposażony będzie w urządzenie tłumiące, będzie oszczędny pod względem wymogów konserwacyjnych i zapewni korzystniejsze przenoszenie sił pomiędzy powierzchnią stykową na suwaku, a przeciwpowierzchnią stykową na korpusie strugowym.

Zadanie to realizowane jest z wykorzystaniem wynalazku w ten sposób, że element sprzęgający jest usytuowany przesuwnie w stosunku do powierzchni styk owych dzięki sile odwodzącej generowanej przez zespół tłumiący urządzenia tłumiącego, zlokalizowany pomiędzy powierzchniami styk owymi. W rozwiązaniu według wynalazku - w odróżnieniu od najbliższego stanu techniki - utrzymany jest pełny, wielkopowierzchniowy kontakt pomiędzy powierzchniami stykowymi z jednej i przeciwpowierzchniami stykowymi na korpusie strugowym z drugiej strony, ponieważ nie ma tutaj wystających ponad powierzchnie stykowe elementów urządzenia tłumiącego. Zgodnie z wynalazkiem zespół tłumiący całkowicie pomieszczony jest pomiędzy tymi powierzchniami stykowymi i wygasza relatywne przemieszczenia pomiędzy zachowującymi między sobą stały odstęp powierzchniami stykowymi z jednej, a elementem sprzęgającym z drugiej strony.

W preferowanym wykonaniu element sprzęgający posiada połączone z nim na sztywno urządzenie mocujące do osadzenia zespołu tłumiącego.

Powierzchnie stykowe mogą korzystnie być utworzone przez końcówki przesuwnej tulei, we wnętrzu której zlokalizowane jest urządzenie mocujące dla zespołu tłumiącego. Wewnętrzne strony powierzchni stykowych mogą przy tym stanowić końcowe zderzaki ruchu, ograniczające maksymalną drogę przesuwu elementu sprzęgającego w stosunku do końcowych zderzaków, a zatem również w stosunku do przeciwpowierzchni stykowych, względnie wybrania w korpusie strugowym. Urządzenie mocujące może równocześnie przejąć funkcje prowadzenia w przesuwnej tulei i dla realizacji tego celu może być wyposażone w elementy prowadzące. Dzięki wieloczęściowemu wykonaniu części przedniej i konfiguracji obydwóch powierzchni stykowych w stałym odstępie na przesuwnej tulei możliwe jest uzyskanie dłuższej drogi tłumienia w porównaniu do rozwiązania według najbliższego stanu techniki.

W szczególnie preferowanym wykonaniu urządzenie tłumiące wyposażone jest dla każdego kierunku jazdy w bijak, którego trzon wystaje z urządzenia mocującego i który pod wpływem siły odwodzącej przynajmniej jednego segmentu tłumiącego może się przesuwać w stosunku do dr ugiego bijaka.

Każdy bijak może korzystnie posiadać osadzoną w urządzeniu mocującym, tarczę z wykonanym na jej czołowej stronie trzonem, na tylną stronę którego naciska jeden albo wiele segmentów

PL 221 535 B1 tłumiących, albo do niej przylega względnie przylegają. Tłumienie realizowane jest zatem poprzez zmniejszenie odstępu wewnętrznej strony położonej z przodu w kierunku jazdy powierzchni stykowej od przynależnej czołowej strony urządzenia mocującego, przy czym w wyniku zmiany odstępu pomiędzy urządzeniem mocującym a powierzchniami stykowymi wzrasta siła odwodząca zakumulowana w segmentach tłumiących i wraz z postępującym zmniejszaniem się odstępu, jej wartość może wzrosnąć przykładowo ze 100 kN w pozycji wyjściowej, do około 500 kN w końcowej pozycji relatywnego przesuwu.

Dla wygenerowania siły odwodzącej o kierunku jak najbardziej zbliżonym do osiowo równoległego, mimo relatywnego przesuwu między urządzeniem mocującym a przesuwną tuleją, pomiędzy tarczami, zwłaszcza w centrum segmentów tłumiących, może być zlokalizowany sworzeń, korzystnie sworzeń teleskopowy, dla segmentów tłumiących. W szczególnie prostym wykonaniu urządzenie mocujące wyposażone jest w korzystnie przy spawaną do elementu sprzęgającego tarczę kołnierzową, do której przyspawany jest element rurowy, którego drugi koniec zamknięty jest za pomocą rozłącznej pokrywy. Celowym jest wówczas, gdy jeden bijak swym trzonem przechodzi na wskroś przez tarczę kołnierzową, a drugi bijak swym trzonem przechodzi na wskroś przez pokrywę. Dzięki rozłącznej pokrywie zespół tłumiący w relatywnie prosty sposób może być wmontowywany w urządzenie mocujące i w nim wstępnie naprężany.

Ponadto korzystnym jest, gdy pomiędzy bijakami zlokalizowanych jest wiele segmentów tłumiących, korzystnie oddzielonych od siebie tarczami pośrednimi. W odniesieniu do segmentów tłumiących możliwe jest stosowanie sprężyn talerzowych lub też innych, elastycznie deformowalnych elementów tłumiących, za pomocą których możliwe jest wywołanie siły odwodzącej.

Szczególnie korzystnym jest, gdy tarcze pośrednie są wycentrowane na wewnętrznej powierzchni płaszczowej elementu rurowego urządzenia mocującego. Ponadto korzystnym jest, gdy każda z tarcz pośrednich wyposażona jest w obustronnie ponad jej powierzchnię wystający sworzni owy element centrujący. W pozycji wyjściowej pomiędzy sworzniowymi elementami centrującymi znajduje się wystarczająca szczelina powietrzna, aby możliwe było zrealizowanie relatywnego przesuwu między obydwoma bijakami na wystarczająco długim odcinku.

Dla umożliwienia relatywnego radiu między przesuwną tuleją i urządzeniem mocującym, urządzenie mocujące, a zwłaszcza jego powierzchnia płaszczowa może stanowić prowadnicę dla przesuwnej tulei. W tym celu powierzchnia płaszczowa może być wyposażona w k linokształtną belkę prowadzącą.

Alternatywnie, bądź dodatkowo, pokrywy i/lub jedna pokrywa i tarcza kołnierzowa tworzą elementy prowadzące dla przesuwnej tulei, a ta z kolei, przynajmniej radialnie, wystaje ponad element rurowy i korzystnie na jednej powierzchni płaszczowej posiada wybrzuszenia równoległe do kierunku radni. Dzięki temu radialnemu wystawaniu zachodzi kontakt wyłącznie pomiędzy płaszczową powierzchnią obydwóch pokryw, względnie jednej pokrywy oraz tarczy kołnierzowej, a wewnętrzną powierzchnią kształtki rurowej części przedniej. W ten sposób pomiędzy korpusem suwaka, a zamocowanym, w nim osiowo przesuwnie i połączonym na sztywno z łańcuchem strugowym urządzeniem mocującym, z osadzonym w nim urządzeniem tłumiącym, powstaje zdefiniowana powierzchnia styk owa, która pewnie przeciwdziała wystąpieniu wadliwego ustawienia urządzenia mocującego oraz urządzenia tłumiącego, nawet przy wysokich obciążeniach udarowych, lub obciążeniach zmiennych. W szczególnie korzystnym wykonaniu każda pokrywa może być wyposażona w osiowo na końcówki elementu rurowego zachodzący kołnierz pierścieniowy, zapewniający długą powierzchnię prowadzenia i równocześnie płaskie wybrzuszenie na powierzchni płaszczowej.

Jak już wspomniano powyżej, tarcze pośrednie mogą być centrowane na wewnętrznej powierzchni elementu rurowego.

W innym wariancie wykonania elementy tłumiące mogą być zlokalizowane na jednej centralnej żerdzi napinającej, a bijaki po stronie tarcz wyposażone są w ślepy otwór dla zapewnienia swobodnej przestrzeni ruchu drąga napinającego. Dla usprawnienia prowadzenia bijaków wewnętrzny płaszcz elementu rurowego w strefie końcówek może być poddany dodatkowej obróbce powierzchniowej, dzięki czemu przykładowo uzyska większą średnicę wewnętrzną, przy czym ta dodatkowa obróbka powierzchniowa dotyczyć będzie korzystnie tylko odcinka wzdłuż możliwej drogi prowadzenia dla bijaków. Również końcówki kształtki rurowej mogą od wewnątrz zostać poddane dodatkowej obróbce, przykładowo gładkiemu szlifowaniu lub hartowaniu, dla dodatkowego poprawienia parametrów ślizgowych między urządzeniem mocującym dla urządzenia tłumiącego i korpusem suwaka. Segmenty tłumiące mogą podlegać wstępnemu naprężeniu poprzez żerdź napinającą, co umożliwia uzyskanie

PL 221 535 B1 krótkiej drogi ugięcia sprężystego. Powierzchnie stykowe są w znany sposób wyposażone w korzys tnie pionowo przebiegające szczeliny, do których, w stanie zmontowania suwaka, sięgają listwy zlokalizowane po stronie korpusu strugowego.

Przesuwna tuleja może składać się z otwartego płaszcza rurowego, przy czym w jednym z wariantów wykonania belka prowadząca położona jest korzystnie równolegle do jednej z krawędzi brzegowych i rozciąga się do obu powierzchni stykowych. Ponadto korzystnie płaszcz rurowy może być wyposażony w przynajmniej jedną wzdłużną listwę osadzoną na obwodzie, co usprawnia nieruchome, ale równocześnie rozłączne ryglowanie między przesuwną tuleją i mocowaniem w korpusie suwaka.

Inne zalety i warianty wykonania suwaka według wynalazku ze zintegrowanym urządzeniem tłumiącym wynikają z poniższego opisu przykładów wykonania suwaka, przedstawionego schem atycznie na rysunku, gdzie:

Fig. 1 przedstawia strug urabiający prowadzony na przenośniku z suwakiem według wynalazku w widoku na wprost, w częściowym przekroju;

Fig. 2 - suwak według wynalazku z przyłączonymi cięgnami łańcuchowymi w pozycji podstawowej, w częściowym odkryciu;

Fig. 3 - suwak z fig. 2 w trybie roboczym przy zużytej, drodze tłumienia;

Fig. 4 - rysunek szczegółowy segmentów tłumiących urządzenia tłumiącego w pozycji podstawowej;

Fig. 5 - widok na elementy z fig. 4 w pełnym działaniu urządzenia tłumiącego;

Fig. 6 - schematycznie w widoku perspektywicznym suwak według wynalazku i drugiego przykładu wykonania, w częściowej odsłonie;

Fig. 7 - w widoku perspektywicznym, suwak z fig. 6 ze zdemontowaną przesuwną tuleją;

Fig. 8 - w widoku perspektywicznym przesuwna tuleja suwaka z fig. 6;

Fig. 9 - trzeci przykład wykonania suwaka według wynalazku z przyłączonymi cięgnami łańcuchowymi w pozycji podstawowej, w częściowej odsłonie;

Fig. 10 - przekrój wzdłuż linii X-X z fig. 9;

Fig. 11 - rysunek szczegółowy według XI z fig. 9.

Oznaczenie 1 na fig. 1 odnosi się do podziemnego struga urabiającego, którego korpus strugowy 1A prowadzony jest za pomocą nie narysowanych elementów prowadzenia maszynowego, zlokalizowanego na schematycznie ponad poszczególnymi ostrogorynnami 2 przedstawionym przenośniku 3. Prowadzenie maszynowe względnie przenośnik 3 obejmuje minimum jeden kanał łańcuchowy 4, w którym przebiega odcinek pociągowy 5 łańcucha strugowego, umożliwiający przemieszczanie struga urabiającego 1 w ścianie równolegle do przenośnika 3, Strug urabiający 1 wyposażony jest dla każdego kierunku jazdy F w jedno ramię nożowe 6, przy czym w zależności od kierunku jazdy F każdorazowo jedno z obu ramion nożowych 6 z przynależnymi mu nożami urabiającymi 6A urabia węgiel, lub inny minerał na froncie wydobywczym, podczas gdy drugie ramię pozostaje nieaktywne. Odcinek pociągowy 5 łańcucha strugowego pozwala na przeciąganie struga urabiającego tam i z powrotem pomiędzy końcówkami urabianej ściany i przenoszenie sił pomiędzy łańcuchem strugowym a strugiem urabiającym 1 następuje poprzez suwak 10, który osadzony jest w wybraniu 7 otwartym ku dolnej stronie tego struga urabiającego 1. Wybranie 7 ograniczone jest w obu kierunkach jazdy F przez przeciwpowierzchnie stykowe 8 korpusu strugowego 1A, wyposażone w wystającą listwę 9 do centrowania i prowadzenia suwaka 10 w wybraniu 7. Strug urabiający 1 posiadający powyższe cechy i wyposażony w osadzony w wybraniu 7 suwak 10 jest przedmiotem znanym i nie wymaga dodatkowego opisu. Wynalazek dotyczy konstrukcji suwaka 10, którego budowa zostanie objaśniona na bazie fig. 2 do fig. 5.

Fig. 2 przedstawia suwak 10 w takim, samym stanie naprężenia, jak na fig. 1. Suwak 10 posiada część przednią 11, która po obu stronach, to znaczy w obu kierunkach jazdy, ograniczona jest ościankowaniem 21 przedniej części 11, a ścianką pośrednią 15. Zarówno tarcza kołnierzowa 31, jak i pokrywa 33 posiadają przebiegający równolegle do osi środkowej M przesuwnej tulei 18, względnie urządzenia mocującego 30, przepust 36 lub 37, w które to przepusty 36, 37 zachodzi trzon 38 bijaka 39. Trzony 38 obydwóch bijaków 39 stanowią jedną część z odpowiadającymi im tarczami 40. Tarcze 40 obydwóch bijaków 39 są w taki sposób osadzone we wnętrzu urządzenia mocującego, że przy normalnym stanie naprężenia segmentów tłumiących 35 tarcza 40 pierwszego bijaka 39 wstępnie naciska na wewnętrzne strony tarczy kołnierzowej 31, a tarcza 40 drugiego bijaka 39 naciska na pokrywę 33. Ten stan naprężenia segmentów tłumiących 35, który normalnie występuje tylko wtedy, gdy

PL 221 535 B1 łańcuch strugowy działa na suwak siłą pociągową mniejszą od wstępnego naprężenia segmentów tłumiących 35, przedstawiony jest na fig. 2.

Jeśli siła pociągowa, wywierana poprzez ogniwa łańcuchowe 5A odcinka pociągowego 5 łańcucha strugowego na element sprzęgający 14 dla przemieszczenia suwaka 10 oraz struga urabiającego w kierunku jazdy jest większa, to urządzenie mocujące 30, względnie cały element sprzęgający 14, porusza się w kierunku pociągowym odcinka pociągowego 5 łańcucha strugowego ku położonej w kierunku ruchu F powierzchni stykowej 12, a więc w stosunku do powierzchni stykowych 12 i płas zcza rurowego 19 przesuwnej tulei, która quasi bez luzu osadzona jest w wybraniu korpusu strugowego. Ten stan szczególnie wyraźnie przedstawiony jest na fig. 3, gdzie pokrywa 33 urządzenia powierzchnią stykową 12 wyposażoną w szczelinę 13 o przebiegu pionowym współpracującą z listwami (9, fig. 1) zlokalizowanymi każdorazowo po zewnętrznej stronie w wybraniu korpusu strugowego. Na tylnej stronie suwaka 10 wykonany jest relatywnie masywny i w przybliżeniu wystający w górę do tej samej wysokości, co część przednia 11, element sprzęgający 14, do którego przyłączone są ogniwa łańcuchowe 5A łańcucha strugowego odcinka pociągowego 5 dla przeciągnięcia struga urabiającego przez suwak 10. Równocześnie element sprzęgający 14 wraz z jedną z sąsiadujących z częścią przednią 11 ścianek pośrednich 15 może tworzyć hak prowadzący dla suwaka w kanale łańcuchowym przenośnika. Na figurach rysunku cyfrą 16 oznaczony jest element zabezpieczający ogniw łańcuchowych 5A na elemencie sprzęgającym 14. Pomiędzy elementem sprzęgającym 14 a częścią przednią 11 znajduje się ograniczone ścianką pośrednią 15 wybranie na element zabezpieczający 16, współpracujący z odpowiednią listwą prowadzącą na prowadzeniu maszynowym przenośnika. Suwak 10 według wynalazku wyposażony jest w urządzenie tłumiące 20 zintegrowane w części przedniej 11 suwaka 10, które sprawia, że także przy zmianach kierunku ruchu lub zakłóceniach podczas przejazdu struga nie występują nadmierne wahania sił napinających łańcuch strugowy i/lub zmniejsza się zużycie współpracujących ze sobą powierzchni stykowych 12 i przeciwpowierzchni stykowych (8, fig. 1) w korpusie strugowym. Budowa zintegrowanego w części przedniej 11 urządzenia tłumiącego 20 zostanie przedstawiona dodatkowo na bazie fig. 3 do fig. 5, przy czym zachowane zostaną takie same oznaczenia, jak na fig. 1 i fig. 2.

Urządzenie tłumiące 20 składa się z wielu współpracujących ze sobą części względnie podzespołów, które umożliwiają poruszanie się elementu sprzęgającego 14 w stosunku do powierzchni stykowych 12 przeciw sile odwodzącej zespołu tłumiącego urządzenia tłumiącego 20. W tym celu obydwie powierzchnie stykowe 12, które współdziałają z przeciwpowierzchniami stykowymi na korpusie strugowym, są elementami składowymi odpornej na zginanie, stabilnej, przesuwnej tulei 18, która powstaje dzięki połączeniu obydwóch powierzchni stykowych 12 za pomocą rozpartego między ich wewnętrznymi powierzchniami 12' płaszcza rurowego 19. Końcówki tego płaszcza rurowego 19 mogą być przykładowo przyspawane do wewnętrznych, powierzchni 12' powierzchni stykowych 12. Urządzenie tłumiące 20 obejmuje ponadto urządzenie mocujące 30 dla tutaj zestawionego z łącznie jedenastu segmentów tłumiących 35 zespołu tłumiącego. Urządzenie mocujące 30 składa się z zamkniętego, cylindrycznego korpusu z tarczą kołnierzową 31, cylindrycznego elementu rurowego 32, którego jeden koniec przyspawany jest do tarczy kołnierzowej '31, jak również z pokrywy 33, która za pomocą śrub 34 rozłącznie przykręcona jest na drugim końcu elementu rurowego. Przynajmniej tarcza kołnierzowa 31, ale ewentualnie także element rurowy 32, są nieruchomo połączone z elementem sprzęgającym 14, przykładowo poprzez progi 23, które ograniczają w kierunku ku dołowi wybranie prowadzące 17 zlokalizowane pomiędzy wystającym mocującego przylega bezpośrednio do wewnętrznej powierzchni 12' prawej powierzchni stykowej 12. Pomiędzy pozycjami wyjściową (fig. 2) i końcową (fig. 3) na korpus strugowy, poprzez powierzchnie stykowe 12, oddziałuje suw, wytłumiony przez segmenty tłumiące 35, zwłaszcza w odniesieniu do obciążeń udarowych, w celu przemieszczenia korpusu strugowego przykładowo w prawą stronę. Z analizy fig. 2 i fig. 3 wynika, że element zabezpieczający 16 i ścianka pośrednia 15, które są integralnymi częściami elementu sprzęgającego 14, przesunięte są w stosunku do prezentacji na fig. 2 w prawo, bo element sprzęgający 14 przesunął się w stosunku do powierzchni stykowych 12. Przesunięcie urządzenia mocującego 30 w stosunku do przesuwnej tulei 18 odbywa się przy tym pod wpływem narastającej siły odwodzącej w segmentach tłumiących 35 odpowiednio do ich charakterystyki sprężyny oraz maksymalnego przesunięcia pomiędzy stanem wysunięcia bijaka 39 prezentowanym na fig. 2, a stanem wsunięcia bijaka 39 prezentowanym na fig. 3. Dzięki właściwemu doborowi segmentów tłumiących 35 można osiągnąć taki stan, że zawsze, przy normalnym obciążeniu, pozostaje do dyspozycji niewielki nadmiar drogi ugięcia sprężyny, skutkujący efektem tłumienia realizowanym permanentnie przez urządzenie tłumiące 20 podczas przejazdu stru6

PL 221 535 B1 ga. Dzięki wstępnemu naprężeniu segmentów tłumiących 35 możliwe jest przykładowo osiągnięcie efektu tłumienia przy działaniu wszystkich sił o wartości między 100 kN a 500 kN. Zlokalizowane wewnątrz przesuwnej tulei 18 urządzenie mocujące 30 dla bijaków 39 oraz segmenty tłumiące 35 mogą równocześnie stanowić, lub być wyposażone w prowadnice ślizgowe lub tp. dla przesuwnej tulei 18.

Obydwa zróżnicowane stany naprężenia segmentów tłumiących 35 są szczególnie dobrze widoczne na fig. 4 i fig. 5. Fig. 4 przedstawia przy tym segmenty tłumiące 35 w pozycji wyjściowej, w której te segmenty tłumiące 35 posiadają wstępne naprężenie o wartości przykładowo ok. 100 kN pomiędzy tarczami kołnierzowymi 31 a nie narysowaną tu pokrywą. Każdorazowo pomiędzy segmentami tłumiącymi 35 znajduje się tarcza pośrednia 41, wycentrowana na wewnętrznym płaszczu 32' elementu rurowego 32. Natomiast segmenty tłumiące 35 zachowują wystarczający odstęp od wewnętrznego płaszcza 32' i wycentrowane są za pośrednictwem krótkich elementów sworzniowych 42, rozmieszczonych centrycznie w stosunku do osi środkowej M urządzenia mocującego 30 i obustronnie o tę samą wielkość wystają ponad tarcze pośrednie 41. Elementy sworzniowe 42 oraz tarcze p ośrednie 41 mogą być zespawane ze sobą. Na fig. 4 dokładnie widać, że każdorazowo pomiędzy dwoma elementami sworzniowymi 42 utworzona jest szczelina powietrzna, przy czym łączna długość wszystkich szczelin pomiędzy elementami sworzniowymi 42 odpowiada maksymalnej drodze ugięcia sprężyny, względnie ją ogranicza. Stan naprężenia segmentów tłumiących 35 z maksymalną siłą odwodzącą przedstawiony jest na fig. 5, w którym to stanie nie istnieje już odstęp szczelinowy pomiędzy poszczególnymi elementami sworzniowymi 42. Dla zabezpieczenia segmentów tłumiących 35 we wnętrzu urządzenia mocującego przed zanieczyszczeniami lub tp., przepustom 37 w tarczach kołnierzowych 31, oraz przepustowi w pokrywie przyporządkowane są uszczelnienia obwodowe 43, przylegające do trzonu 38.

Fig. 6 do 8 przedstawiają w schematycznym uproszczeniu kolejny, szczególnie korzystny sposób wykonania wieloczęściowego suwaka 110 z elementem sprzęgającym 114, który w schematycznym uproszczeniu przedstawiony został bez haka do przyłączenia łańcucha, zakończony jest ścianką pośrednią 115, która od strony zawału ogranicza wybranie prowadzące 117. Na dnie suwaka 110 wykonany jest przelotowy próg denny 123, łączący ściankę pośrednią 115 elementu sprzęgającego 114 z relatywnie masywnym, pionowo wystającym ościankowaniem części przedniej 111. W prezentowanym przykładzie wykonania element sprzęgający 114 z przyłączoną ścianką pośrednią 115, pr ogiem dennym 123 i ościankowaniem 121 jest elementem odlewanym, ale mógłby być wykonany także jako konstrukcja spawana. Na fig. 6 i 7 widać, że wystające ościankowanie 121 posiada zlokalizowane na zwróconej ku ociosowi w trybie roboczym powierzchni czołowej półkuliste wyokrąglenie 124, do której częściowo przylega, a korzystnie przyspawana jest cylindryczna ścianka zewnętrzna elementu rurowego 132. Element rurowy 132 obustronnie wystaje ponad zwrócone w kierunku jazdy powierzchnie czołowe 121' ościankowania 121, ponieważ pomiędzy swymi obydwoma powierzchniami czołowymi 121 ' posiada ono nieco mniejszą długość od długości elementu rurowego 132. Obydwie końcówki elementu rurowego 132 zamknięte są pokrywami 134; obydwie pokrywy 134 mogą posiadać gwint wkręcany w gwint wewnętrzny wykonany wewnątrz elementu rurowego 132. Na odzrobowej powierzchni płaszczowej elementu rurowego 132, ponad ościankowaniem 121 i zasadniczo naprzeciw elementu sprzęgającego 114, względnie ścianki pośredniej 115, do odcinka rurowego 132 przyspawana jest klinokształtna belka prowadząca 160, której odzrobowa, ku wybraniu prowadzącemu zwrócona czołowa strona 161 jest równa i zasadniczo przebiega normalnie i równolegle do ścianki ogran iczającej ościankowanie 121. Element rurowy 132 urządzenia mocującego 130 zawiera urządzenie tłumiące, z którego na fig. 7 przedstawiono tylko bijaki 139 przechodzące przez pokrywy 134, a na fig. 6 element sworzniowy 142.

Przesuwna tuleja 118, przedstawiona szczegółowo na fig. 8, posiada przedłużony na jednym ramieniu, mający w przybliżeniu kształt litery C płaszcz rurowy 119, który swą półkolistą powierzchnią wewnętrzną 119' prowadzony jest relatywnie wielkopowierzchniowo po zewnętrznej powierzchni o bwodowej elementu rurowego 132 urządzenia mocującego 130. Dla uzupełnienia prowadzenia na swobodnym odcinku krawędziowym 172 przedłużającym poprzeczny przekrój ramienia 170 w kształcie litery C płaszcza rurowego 119 przyspawana jest masywna listwa prowadząca 171, współpracująca z klinokształtną belką prowadzącą, która podczas relatywnego przesuwu elementu sprzęgającego 114 i przesuwnej tulei 118 zapewnia równoległe prowadzenie tych elementów względem siebie. Pł aska powierzchnia wewnętrzna 171 ' jest przy tym położona bezpośrednio naprzeciw powierzchni czołowej klinokształtnej belki prowadzącej 160, co szczególnie dobrze zobrazowane jest na fig. 6. Listwa prowadząca 171, przyspawana korzystnie do swobodnego odcinka krawędziowego 172 płaszcza

PL 221 535 B1 rurowego 119, rozciąga się pomiędzy obydwoma krańcowymi zderzakami 112 przesuwnej tulei 118 i również korzystnie jest zespawany z ubydwiema powierzchniami stykowymi 112. Ponadto, w prezentowanym przykładzie wykonania, na powierzchni obwodowej płaszcza rurowego 119 przyspawane są z zachowaniem wzajemnego obwodowego przesunięcia dwie listwy wzdłużne 180, 181, które wchodzą we wpusty w wybraniu korpusu strugowego, lub też mogą współpracować z krawędzią ograniczającą wybranie w korpusie strugowym i są elementem usprawniającym nieruchome mocowanie przesuwnej tulei 118 w wybraniu korpusu strugowego, oprócz pionowo przebiegającej szczeliny 113 w powierzchniach stykowych 112.

Figury 9 do 11 przedstawiają trzeci przykład wykonania suwaka 210. Również tutaj występuje przesuwna tuleja 218 z częścią przednią 211, z każdej strony ograniczona powierzchnią stykową 212, wyposażoną na każdej swej zewnętrznej powierzchni w pionowo przebiegającą szczelinę 213 współpracującą z listwami na korpusie strugowym. Z tyłu wybrania prowadzącego 217 zlokalizowany jest element sprzęgający 214, do którego przyłączone są obydwa cięgna łańcucha strugowego i który wraz z integralnie wykonanym, od dołu ograniczającym, wybranie prowadzące 217 progiem dennym 223, poprzez kilka masywnych listew 290, 291 przyspawany jest do obwodowej powierzchni elementu rurowego 232 urządzenia mocującego 230.

Przesuwna tuleja 218 swym płaszczem rurowym 219, wykonanym jako element odlewany z płaskimi powierzchniami zewnętrznymi, może przesuwnie obejmować element mocujący 230, przy czym ten płaszcz rurowy 219 łączy korzystnie jednoczęściowo obydwie powierzchnie stykowe 212 ze sobą, również gdy on sam na fig. 9 przedstawiony jest jako wieloczęściowa konstrukcja spawana. W odróżnieniu od poprzedniego przykładu wykonania, element rurowy 232 jest obustronnie zamknięty za pomocą rozłącznych, tutaj wzajemnie identycznie wykonanych pokryw 233, przykręconych po stronie czołowej na końcówkach elementu rurowego 232 do urządzenia mocującego dla urządzenia tłumiącego 220. Mechanizm ten składa się z wielu odpowiednich elementów tłumiących 235, oddzielonych od siebie za pomocą wycentrowanych na wewnętrznej powierzchni elementu rurowego 232 tarcz pośrednich, 241, osadzonych na centralnie przez nie przechodzącej żerdzi napinającej 295. Nakrętka napinająca 296 nakręcana na jeden koniec żerdzi napinającej 295 służy do nadawania urządzeniu tłumiącemu 220 odpowiedniego naprężenia wstępnego, aby umożliwić obu centralnie przez pokrywy 233 przechodzącym bijakom 239 dociśnięcie do wewnętrznych stron powierzchni stykowych 212. Fig. 9 przedstawia tę pozycję podstawową. W zależności od kierunku jazdy, element sprzęgający 214, quasi na sztywno połączony z urządzeniem mocującym 230, może wykonać ruch w stosunku do p owierzchni stykowych 212 do momentu, aż jedna z pokryw 233 zderzy się z wewnętrzną powierzchnią sąsiedniej powierzchni stykowej 212. Ślepe otwory 297 w bijakach 239 zapewniają wystarczająco dużą szczelinę dla ruchu swobodnym końcówkom żerdzi napinającej 295, co umożliwia zmianę wie lkości odstępu między bijakami 239 przeciwnie do sity odwodzącej segmentów tłumiących 235.

Na fig. 9 płaszcz rurowy 219, w którym osadzone jest urządzenie mocujące 230, przedstawiony jest jako element wieloczęściowy. Jednak korzystnym jest, gdy jest on wykonany jako jednoczęściowy element odlewany, lub tp. Dla zoptymalizowania ruchów pomiędzy urządzeniem mocującym 230 z jednej, a płaszczem rurowym 219 z drugiej strony, obydwie pokrywy 233 wykonane są jako elementy prowadzące, wpływające na możliwie dokładne prowadzenie urządzenia mocującego 230 po wewnętrznej powierzchni obwodowej płaszcza rurowego 219. Jak szczególnie dobrze widać na fig. 11 radialne powierzchnie płaszczowe 233' pokryw 233 w stopniu wystarczającym wystają ponad łączący je element rurowy 232.

Pokrywy 233 wyposażone są w kołnierz pierścieniowy 233A, obejmujący od zewnątrz końcówki elementu rurowego 232, aby w stanie zmontowania suwaka 210 wyłącznie powierzchnie płaszczowe 233' pokryw 233 stykały się z wewnętrzną powierzchnią płaszcza rurowego 219. Dla jeszcze lepszego prowadzenia między płaszczem rurowym 219 i urządzeniem mocującym 230, powierzchnia płaszczowa 233' posiada wybrzuszenia na kierunku jazdy, względnie ruchu o przebiegu zgodnym z osią urządzenia mocującego 230, dzięki czemu następuje optymalizacja styku i pomiędzy urządzeniem moc ującym 230 a płaszczem rurowym 219 tworzy się powierzchnia ślizgowa. Końcowe strefy płaszcza rurowego 219 po stronie wewnętrznej mogą być poddane dodatkowej obróbce powierzchniowej, m ającej na celu zminimalizowanie tarć między urządzeniem mocującym 230 a płaszczem rurowym 210 podczas ruchu relatywnego tych elementów. W podobny sposób można poddać dodatkowej obróbce powierzchniowej wewnętrzne powierzchnie elementu rurowego 232 w pobliżu końcówek, co poskutkuje lepszymi parametrami ślizgowymi bijaków 239, zwłaszcza ich końcówek od strony tarcz, podczas ruchu tłumiącego. Zastosowanie wyżej wymienionych środków skutkuje lepszymi, materiałooszczęd8

PL 221 535 B1 nymi parametrami względnego ruchu między płaszczem rurowym 219 a urządzeniem mocującym 230 wraz z urządzeniem tłumiącym 220.

W ramach powyższego opisu patentowego może istnieć wiele modyfikacji, mieszczących się w granicach zastrzeżeń zależnych. Szczególnie ukształtowanie powierzchni stykowych, elementu sprzęgającego, urządzenia mocującego, jak również liczba i ukształtowanie segmentów tłumiących może ulegać zmianom w zależności od kształtu, wielkości i ciężaru struga urabiającego oraz zastosowanych łańcuchów strugowych. Zwiększenie lub zmniejszenie ugięcia sprężyny lub zastosowanie innego doboru segmentów tłumiących może pozwolić na ustawienie maksymalnej siły tłumienia przeciwdziałającej nadmiernemu naprężeniu łańcucha. Segmenty tłumiące mogą składać się zwłaszcza ze sprężyn talerzowych, ale również z innych, elastycznie odkształcalnych, kumulujących silę odwodzącą elementów tłumiących.

Claims (16)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Suwak dla struga urabiającego, do zastosowania w podziemiach kopalń, posiadający korpus przeznaczony do osadzenia w wybraniu korpusu struga, który to korpus suwaka posiada zlokalizowany z tyłu wybrania prowadzącego element sprzęgający do mocowania łańcucha strugowego i zlokalizowaną z przodu tego wybrania prowadzącego część przednią, a końcówki korpusu suwaka zwrócone w kierunku jazdy tworzą powierzchnie stykowe współpracujące z przeciwpowierzchniami stykowymi w wybraniu korpusu struga, przy czym z częścią przednią suwaka zintegrowane jest działające w obu kierunkach jazdy urządzenie tłumiące, znamienny tym, że element sprzęgający (14) jest usytuowany przesuwnie w stosunku do powierzchni stykowych (12), a jego ruch realizowany jest przez siłę odwodzącą generowaną przez zlokalizowany między powierzchniami stykowymi (12) zespół tłumiący urządzenia tłumiącego (20).
2. 2. Suwak według zastrz. 1, znamienny tym, że posiada zintegrowane z elementem sprzęgającym (14) urządzenie mocujące (30) do osadzenia zespołu tłumiącego.
3. 3. Suwak według zastrz. 2, znamienny tym, że powierzchnie stykowe (12) utworzone są przez końcówki przesuwnej tulei (18), we wnętrzu której znajduje się przesuwnie osadzone urządzenie mocujące (30), przy czym korzystnie wewnętrzne powierzchnie (12') powierzchni stykowych (12) stanowią zderzaki ruchów relatywnych między przesuwną tuleją (18) a urządzeniem mocującym (30).
4. 4. Suwak według zastrz. 2 albo 3, znamienny tym, że urządzenie tłumiące (20) wyposażone jest dla każdego kierunku jazdy (F) w bijak (39), którego trzon (38) wystaje z urządzenia mocującego (30) i jest przesuwny w stosunku do drugiego bijaka (39) wskutek siły odwodzącej przynajmniej jednego segmentu tłumiącego (35).
5. 5. Suwak według zastrz. 4, znamienny tym, że każdy bijak (39) wyposażony jest w osadzoną w urządzeniu mocującym (30) tarczę (40), na czołowej stronie której zlokalizowany jest trzon (38) bijaka, a na jego tylną stronę naciska co najmniej jeden segment tłumiący (35).
6. 6. Suwak według zastrz. 5, znamienny tym, że pomiędzy tarczami (40) zlokalizowany jest sworzeń centrujący, zwłaszcza teleskopowy sworzeń centrujący dla segmentów tłumiących.
7. 7. Suwak według jednego z zastrz. 2-6, znamienny tym, że urządzenie mocujące (30) posiada, korzystnie przyspawaną do elementu sprzęgającego (14), tarczę kołnierzową (31), do której przyspawany jest element rurowy (32), którego drugi koniec zamknięty jest rozłączną pokrywą (33), przy czym korzystnym jest, gdy trzon (38) jednego z bijaków (39) przechodzi na wskroś przez tarczę kołnierzową (31), a dragi bijak (39) przechodzi na wskroś przez pokrywę (33).
8. 8. Suwak według jednego z zastrz. 4-7, znamienny tym, że pomiędzy bijakami (39) znajduje się wiele, oddzielonych od siebie tarczami pośrednimi (41), segmentów tłumiących (35).
9. 9. Suwak według zastrz. 8, znamienny tym, że każda tarcza pośrednia (41) wyposażona jest w wystający ponad jej powierzchnię element centrujący (42).
10. 10. Suwak według jednego z zastrz. 2-9, znamienny tym, że urządzenie mocujące (130) jest elementem prowadzącym dla przesuwnej tulei (118), wyposażonym w korzystnie klinokształtną belkę prowadzącą (160).
11. 11. Suwak według jednego z zastrz. 2-6 albo 9 albo 10, znamienny tym, że urządzenie mocujące (130; 230) posiada zintegrowany z elementem sprzęgającym (114; 214) element rurowy (132, 232), który na obu swych końcach zamknięty jest za pomocą zdejmowanych pokryw (134; 233).

    PL 221 535 B1
12. 12. Suwak według zastrz. 7 albo 11, znamienny tym, że pokrywy (233) i/lub tarcze kołnierzowe stanowią elementy prowadzące dla przesuwnej tulei (218), promieniowo wystają ponad element rurowy (232) i korzystnie posiadają wybrzuszenia na swej powierzchni płaszczowej (233), przebiegające równolegle do kierunku ruchu.
13. 13. Suwak według zastrz. 12, znamienny tym, że pokrywy (233) wyposażone są w kołnierz pierścieniowy (233A) osiowo pokrywający końcówki elementu rurowego (232).
14. 14. Suwak według zastrz. 7 albo 11 albo 12 albo 13, znamienny tym, że tarcze pośrednie (41; 241) centrowane są na swej wewnętrznej powierzchni (32') elementu rurowego (32; 232).
15. 15. Suwak według zastrz. 4 albo 5, znamienny tym, że segmenty tłumiące (235) osadzone są na centralnej żerdzi napinającej (295) i/lub że bijaki (239) posiadają zlokalizowany od strony tarcz ślepy otwór (297) dla zapewnienia swobodnej przestrzeni ruchu dla żerdzi napinającej (295).
16. 16. Suwak według jednego z zastrz. 3-15, znamienny tym, że przesuwna tuleja (118) zawiera otwarty płaszcz rurowy (119), przy czym korzystnie równolegle do jednej krawędzi (172) płaszcza rurowego (119) zlokalizowana jest belka prowadząca (171) rozciągająca się do obu powierzchni stykowych (112), przy czym dodatkowo korzystnie płaszcz rurowy (119) posiada przynajmniej jedną listwę wzdłużną (180), zlokalizowaną na obwodzie zewnętrznym.