PL195319B1

PL195319B1 - Sposób i urządzenie do wytwarzania wydłużonego elementu wrzecionowego oraz wydłużony łańcuch do tego urządzenia

Info

Publication number: PL195319B1
Application number: PL99343459A
Authority: PL
Inventors: Jens Jorren Sorensen
Original assignee: Vkr Holding As
Priority date: 1998-04-08
Filing date: 1999-03-25
Publication date: 2007-08-31
Also published as: SI1068462T1; WO1999053221A1; CZ302364B6; EA200001018A1; JP2002511374A; DK173190B1; HUP0101284A3; CZ20003711A3; AU734359B2; CA2327694A1; CN1305570A; EA002311B1; KR20010034763A; ATE210255T1; JP3392403B2; KR100572661B1; HK1043175A1; DE69900555D1; YU60200A; AU3024099A

Abstract

1. Sposób wytwarzania wydluzonego elementu wrzecionowego cechujacego sie znaczna sztywnoscia i stabilnoscia wobec obciazen naciskajacych i/lub roz- ciagajacych, jak równiez obciazen zginajacych i skreca- jacych, przy czym ten element wrzecionowy pracuje miedzy dwoma przedmiotami, znamienny tym, ze zwija sie szereg wzajemnie blokujacych sie ogniw (1, 12) lancucha pod wplywem przemieszczania osiowego w zezwój srubowy (5, 16) z uformowaniem tego wydlu- zonego elementu wrzecionowego, stosuje sie ogniwa lancucha o wyraznie kolowej krzywiznie na ich stronie zewnetrznej wraz z odpowiednimi srodkami zazebiaja- cymi, laczy sie te ogniwa lancucha z obrotowymi srod- kami napedowymi (3, 4; 15, 26) w ukladzie srodków zwijajaco-prowadzacych (14) polaczonych z jednym z tych dwóch przedmiotów, prowadzi sie ogniwa lancu- cha podczas obracania srodków napedowych w pro- wadnicach w taki sposób, aby ogniwa byly ze soba laczone i pozostawaly w stanie zazebienia za pomoca odpowiednich srodków zazebiajacych z sasiednimi ele- mentami w tym samym zwoju, jak równiez z sasiednimi ogniwami lancucha w sasiednich zwojach, oraz laczy sie zezwój srubowy z drugim z tych przedmiotów za pomo- ca elementu sprzegajacego (6, 18). PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest sposób i urządzenie do wytwarzania wydłużonego elementu wrzecionowego cechującego się znaczną sztywnością i stabilnością wobec obciążeń naciskających i/lub rozciągających, jak również obciążeń zginających i skręcających, przy czym ten element wrzecionowy pracuje między dwoma przedmiotami. Przedmiotem wynalazku jest także wydłużony łańcuch składający się ze wzajemnie blokujących się ogniw łańcucha wraz z odpowiednimi środkami zazębiającymi to tego urządzenia.

Według wynalazku zapewnia się przenoszenie obciążenia naciskowego i/lub rozciągającego, ewentualnie momentem obrotowym, pomiędzy dwoma przedmiotami przemieszczalnymi względem siebie, który może mieć odpowiednio zastosowanie do szeregu celów praktycznych oraz opiera się na nieznanych do tej pory zasadach mechaniki. Niewyczerpującymi przykładami dziedzin zastosowania stanowiących przedmiot zainteresowania wynalazcy mogą być urządzenia podnoszące/opuszczające dla przedmiotów mogących przemieszczać się względem siebie w kierunku wysokości, np. podnośników albo napędzanych silnikiem urządzeń podnoszących dowolnego rodzaju, oraz mechanizmy wykonawcze do otwierania i zamykania okien, drzwi i bram.

Sposób wytwarzania wydłużonego elementu wrzecionowego według wynalazku charakteryzuje się tym, że zwija się szereg wzajemnie blokujących się ogniw łańcucha pod wpływem przemieszczania osiowego w zezwoju śrubowym z uformowaniem tego wydłużonego elementu wrzecionowego, stosuje się ogniwa łańcucha o wyraźnie kołowej krzywiźnie na ich stronie zewnętrznej wraz z odpowiednimi środkami zazębiającymi, łączy się te ogniwa łańcucha w postać obrotowego urządzenia napędowego w układzie środków zwijająco-prowadzących połączonych z jednym z tych dwóch przedmiotów, prowadzi się ogniwa łańcucha podczas obracania urządzenia napędowego w prowadnicach w taki sposób, aby ogniwa były ze sobą połączone i pozostawały w stanie zazębienia za pomocą odpowiednich środków zazębiających z sąsiednimi elementami w tym samym zwoju, jak również z sąsiednimi ogniwami łańcucha w sąsiednich zwojach, oraz łączy się zezwój śrubowy z drugim z tych przedmiotów za pomocą elementu sprzęgającego.

Korzystnie w tym sposobie stosuje się urządzenie napędowe z możliwością zmiany kierunku ruchu obrotowego, przy czym to urządzenie napędowe poprzez ruch obrotowy w jednym lub w przeciwnym kierunku odpowiednio zwiększa lub zmniejsza długość elementu wrzecionowego.

Korzystnie połączenie za pomocą elementu sprzęgającego realizuje się przez połączenie z pierwszym utworzonym zwojem zezwoju śrubowego.

W korzystnej postaci sposobu dwa wydłużone elementy wrzecionowe wytwarza się przez zwijanie poszczególnych zbiorów ogniw łańcucha w dwa zezwoje śrubowe o przeciwnych kierunkach skręcenia linii śrubowej, przy czym środki zwijająco-prowadzące tych zbiorów ogniw łańcucha łączy się odpowiednio z jednym i z drugim spośród tych przedmiotów.

Korzystnie w sposobie stosuje się obydwa zezwoje śrubowe o takiej samej średnicy, przy czym elementy sprzęgające połączone z pierwszym utworzonym zwojem każdego zezwoju łączy się ze sobą pośrodku pomiędzy przedmiotami.

Korzystnie jeden z tych zezwojów śrubowych wsuwa się do wnętrza drugiego, który ma ogniwa łańcucha zaopatrzone w gwint zewnętrzny w celu współpracy z gwintem wewnętrznym w ogniwach łańcucha drugiego zezwoju śrubowego, przy czym każdy z tych zezwojów śrubowych stanowi element sprzęgający dla drugiego zezwoju śrubowego.

Korzystnie jeden element wrzecionowy wytwarza się przez zwijanie dwóch oddzielnych zbiorów ogniw łańcucha w naprzemienne zwoje w tym samym zezwoju śrubowym, przy czym obydwa zbiory ogniw doprowadza się do tego samego środka zwijająco-prowadzącego.

Urządzenie do wytwarzania wydłużonego elementu wrzecionowego według wynalazku charakteryzuje się tym, że obejmuje, w połączeniu z jednym z tych dwóch przedmiotów, magazyn łańcucha z wydłużonym łańcuchem zazębiających się ogniw łańcucha wyraźnie kołowej krzywiźnie na ich zewnętrznej powierzchni mających odpowiednie środki zazębiające, środek wysuwająco-prowadzący do wysuwania wydłużonego łańcucha oraz środek zwijająco-prowadzący połączony ze środkiem wysuwająco-prowadzącym i obejmującym prowadnicę współpracującą z bieżnią na ogniwach łańcucha do zwijania zezwoju śrubowego, obrotowe urządzenie napędowe usytuowane w środkach zwijająco-prowadzących do osiowego przesuwu elementu wrzecionowego utworzonego przez zezwój śrubowy oraz element sprzęgający do połączenia zezwoju śrubowego z drugim z tych przedmiotów.

PL 195 319 B1

Korzystnie ten element sprzęgający jest połączony z jednym końcowym zwojem zezwoju śrubowego.

Korzystnie magazyn łańcucha stanowi wydłużony tor połączony ze środkiem wysuwająco-prowadzącym, przyjmujący łańcuch w całej jego długości.

W korzystnej postaci wykonania magazyn łańcucha stanowi wciągarka połączona ze środkiem wysuwająco-prowadzącym, na której to wciągarce jest nawinięty łańcuch.

Korzystnie środek zwijająco-prowadzący ma ściankę zasadniczo w postaci części walca, po wewnętrznej stronie której znajduje się prowadnica przeznaczona do zazębienia z bieżnią na ogniwach łańcucha.

Prowadnica korzystnie zawiera co najmniej jedno śrubowe żebro, które biegnie z określonym skokiem przez część wewnętrznego obwodu ścianki w kształcie części walca.

W korzystnej postaci wykonania środek wysuwająco-prowadzący stanowi zasadniczo prostoliniowa prowadnica do kontrolowanego wysuwania ogniw łańcucha w kierunku środka zwijająco-prowadzącego oraz powierzchnia prowadząca dla zewnętrznej strony ogniw łańcucha, która to powierzchnia prowadząca jest połączona zasadniczo w płaszczyźnie stycznej z wewnętrzną powierzchnią ścianki o kształcie części walca, przy czym ta powierzchnia prowadząca ma w pobliżu swego połączenia z wewnętrzną stroną co najmniej jeden środek wysuwająco-prowadzący.

Korzystnie środek wysuwająco-prowadzący stanowi element wystający z powierzchni prowadzącej do wprowadzania każdego ogniwa łańcucha do środka zwijająco-prowadzącego ze składową przemieszczenia osiowego.

Korzystnie środek napędowy stanowi koło wysuwające, które jest zaopatrzone na powierzchni obwodowej w pewną liczbę ukośnych zębów, mających określoną drugą podziałkę i nachylenie przeciwne do nachylenia tego śrubowego żebra, przy czym to koło wysuwające jest ułożyskowane współosiowo w środku zwijająco-prowadzącym w celu zazębiania się z ogniwami łańcucha i jest połączone z kołem napędowym połączonym ze środkiem napędowym przekładnią.

W korzystnej postaci wykonania ten element sprzęgający ma postać zasadniczo tarczowej pokrywy o zasadniczo kołowej powierzchni obwodowej, w której wykonano element prowadzący w celu zazębiania się z tą prowadnicą w postaci śrubowego żebra w środku zwijająco-prowadzącym, podczas gdy element w postaci pokrywy jest zaopatrzony na powierzchni bocznej w wystające środki zazębiające do zazębiania się każdy ze swoim ogniwem łańcucha w pierwszym zwoju utworzonym w zezwoju śrubowym.

Korzystnie te wystające środki zazębiające są zaopatrzone w element hakowaty i w bieżnię.

Korzystnie ten element prowadzący na powierzchni obwodowej elementu sprzęgającego stanowi bieżnia do przyjęcia tego śrubowego żebra w środku zwijająco-prowadzącym.

W korzystnej postaci wykonania zezwój śrubowy utworzony poprzez zwijanie ogniw łańcucha jest otoczony obudową, korzystnie mieszkiem, o zmiennej długości.

Korzystnie magazyn łańcucha, środki wysuwająco-prowadzące i środki zwijająco-prowadzące są zastosowane w połączeniu z każdym z tych dwóch przedmiotów, z utworzeniem dwóch wydłużonych elementów wrzecionowych poprzez zwijanie dwóch przeciwległych zezwojów śrubowych o przeciwnych kierunkach linii śrubowej.

Dwa zezwoje śrubowe korzystnie mają taką samą średnicę, przy czym elementy sprzęgające połączone z pierwszym utworzonym zwojem każdego zezwoju są połączone ze sobą pośrodku pomiędzy tymi dwoma przedmiotami.

Korzystnie jeden z tych zezwojów śrubowych wchodzi do środka drugiego i ma ogniwa łańcucha zaopatrzone w gwint zewnętrzny współpracujący z gwintem wewnętrznym utworzonym przez tę śrubową bieżnię na wewnętrznej stronie ogniw łańcucha drugiego zezwoju śrubowego, przy czym każdy z tych zezwojów śrubowych stanowi element sprzęgający dla drugiego zezwoju śrubowego.

Korzystnie jeden element wrzecionowy stanowiący zezwój śrubowy jest utworzony z naprzemiennych zwojów ogniw łańcucha doprowadzanych z dwóch oddzielnych zestawów ogniw łańcucha.

Wydłużony łańcuch według wynalazku, składający się z wzajemnie blokujących się ogniw łańcucha wraz z odpowiednimi środkami zazębiającymi do wytwarzania wydłużonego elementu wrzecionowego charakteryzuje się tym, że każde ogniwo łańcucha ma wyraźnie kołową krzywiznę na zewnętrznej stronie, a w rzucie rozwiniętym ma kształt zasadniczo równoległoboku z pierwszą parą środków zazębiających do połączenia z sąsiednimi ogniwami w tym samym zwoju zezwoju śrubowego na pierwszej parze przeciwległych boków oraz jeszcze jedne środki zazębiające na drugiej parze

PL 195 319 B1 przeciwległych boków do połączenia z odpowiednimi środkami zazębiającymi sąsiednich ogniw w sąsiednich zwojach zezwoju śrubowego.

Korzystnie każde ogniwo łańcucha ma na zewnętrznej stronie bieżnię przystosowaną do przyjęcia tego śrubowego żebra w środkach zwijająco-prowadzących, przy czym ta bieżnia tworzy z pierwszą parą przeciwległych boków kąt przystosowany do tego skoku i nachylenia linii śrubowej.

Korzystnie wewnętrzna strona każdego ogniwa jest uformowana w postaci środków zazębiających do zazębienia z zasadniczo prostoliniową prowadnicą w środku wysuwająco-prowadzącym, przy czym zewnętrzna strona każdego ogniwa łańcucha jest zaopatrzona w drugą prowadnicę do wprowadzania ogniwa łańcucha do środków prowadząco-zwijających z otworem tej bieżni skierowanym w kierunku pierwszego końca śrubowego żebra, przy czym ten otwór znajduje się w boku tej pierwszej pary przeciwległych boków, skierowanej zgodnie z kierunkiem przesuwu.

W korzystnej postaci wykonania drugi środek prowadzący stanowi druga bieżnia wykonana w zewnętrznej stronie ogniw łańcucha, przy czym bieżnia ta kończy się w pierwszej parze przeciwległych boków w otworach bieżni, przemieszczonych w kierunku równoległym do tej pierwszej pary boków.

Korzystnie element prowadzący jest uformowany na wewnętrznej stronie każdego ogniwa, przy czym ten element prowadzący jest skonstruowany jako śrubowa bieżnia, która na wewnętrznej stronie zezwoju śrubowego tworzy pewną liczbę spójnych śrubowych bieżni z tą drugą podziałką i kątem nachylenia w celu zazębiania się z poszczególnymi ukośnymi zębami koła wysuwającego urządzenia napędowego.

Korzystnie te środki zazębiające tworzą drugą parę środków zazębiających wykonanych na tej pierwszej parze przeciwległych boków i zazębiających się z przeciwległymi środkami na sąsiednich ogniwach w tym samym zwoju, w celu utrzymywania ogniw łańcucha w ich położeniu w tym zezwoju.

Pierwszą parę środków zazębiających dla każdego ogniwa łańcucha stanowi korzystnie hakowaty element zawiasowy i zakrzywiona bieżnia, przy czym ta zakrzywiona bieżnia służy do przyjęcia elementu hakowatego elementu sprzęgającego.

W korzystnej postaci wykonania druga para środków zazębiających dla każdego ogniwa łańcucha jest skonstruowana jako element widełkowy wykonany na wolnej krawędzi części ścianki wyznaczającej tę zakrzywioną bieżnię, do zazębiania się z jednej strony z tą prowadnicą w środku wysuwająco-prowadzącym, z drugiej zaś strony z elementem żeberkowym wykonanym na wewnętrznej stronie tego hakowatego elementu zawiasowego, w wyniku czego element widełkowy i element żeberkowy, odpowiednio poprzez zazębienie z elementem żeberkowym i elementem widełkowym na każdym z odpowiednich sąsiednich ogniw łańcucha, zapobiegają wzajemnemu przemieszczaniu sąsiednich ogniw łańcucha w tym samym zwoju w kierunku osiowym zezwoju śrubowego, przy czym hakowaty element zawiasowy jest wykonany po każdej stronie tego elementu żeberkowego, z powierzchniami oporowymi służącymi jako ograniczniki dla ramion tego elementu widełkowego w celu utrzymywania sąsiednich ogniw łańcucha w określonym położeniu kątowym w tym zwoju.

Korzystnie wzajemnie zazębiające się element widełkowy i element żeberkowy są usytuowane w taki sposób względem siebie, że te zakrzywione bieżnie na ogniwie łańcucha zazębiają się z hakowatymi elementami zawiasowymi w ogniwach łańcucha usytuowanych obok siebie w tym samym zwoju i w sąsiednich zwojach.

Korzystnie te kolejne środki zazębiające stanowi bieżnia na zewnętrznej stronie ogniwa łańcucha i element w postaci żebra odpowiednio wzdłuż jednej i drugiej strony tej drugiej pary przeciwległych boków, przy czym ten element w postaci żebra służy do zazębiania się z bieżnią na elemencie sprzęgającym.

W korzystnej postaci wykonania długość każdego ogniwa łańcucha jest różna od parzystego ułamka okręgu o promieniu równym temu zezwojowi śrubowemu.

Korzystnie długość każdego ogniwa łańcucha stanowi nieparzysty ułamek okręgu.

Korzystnie długość każdego ogniwa łańcucha stanowi jedną piątą długości obwodu wewnętrznej ścianki środka zwijająco-prowadzącego.

Ogniwa łańcucha są uformowane z tworzywa sztucznego albo są wykonane w postaci odlewów albo wyprasek ze spieku metalu.

Sposób wytwarzania wydłużonego elementu wrzecionowego cechującego się znaczną sztywnością i stabilnością wobec obciążeń naciskających i/lub rozciągających, jak również obciążeń zginających i skręcających, przy czym ten element wrzecionowy pracuje między dwoma przedmiotami znajduje zastosowanie w urządzeniu podnoszącym/opuszczającym do wzajemnego przemieszczania na wysokość dwóch przedmiotów albo w urządzeniu wykonawczym do otwierania i zamykania okien oraz

PL 195 319 B1 drzwi, w konstrukcjach ościeżnic okiennych i otwieranych konstrukcjach skrzydła okiennego, albo do obsługi urządzenia do wiercenia, przy czym ten element sprzęgający jest połączony z wiertłem albo głowicą skrawającą, bądź też do wzajemnego odwracalnego przemieszczania połączonych teleskopowo elementów rurowych.

Urządzenie do wytwarzania wydłużonego elementu wrzecionowego cechującego się znaczną sztywnością i stabilnością wobec obciążeń naciskających i/lub rozciągających, jak również obciążeń zginających i skręcających, przy czym ten element wrzecionowy pracuje między dwoma przedmiotami znajduje zastosowanie w urządzeniu podnoszącym/opuszczającym do wzajemnego przemieszczania na wysokość dwóch przedmiotów albo jako urządzenie wykonawcze do otwierania i zamykania drzwi i okien, w którym te dwa przedmioty stanowią, stacjonarna konstrukcja ościeżnicy i otwierana konstrukcja skrzydła okiennego, albo jako urządzenie do wiercenia, przy czym ten element sprzęgający jest połączony z wiertłem albo głowicą skrawającą, bądź też do wzajemnego odwracalnego przemieszczania połączonych teleskopowo elementów rurowych.

Przedmiot wynalazku został ukazany w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 i 2 przedstawiają zasadę sposobu według wynalazku w widokach perspektywicznych, fig. 3 i 4 - postać urządzenia według wynalazku, fig. 5 - postać urządzenia według wynalazku z wbudowanym magazynem łańcucha, fig. 6 i 7 - postacie środków prowadzących zwijanie i środek napędowy w urządzeniu według fig. 3 i 4, fig. 8 -12 - postać ogniwa łańcucha do zastosowania w urządzeniu według fig. 3 i 4, fig. 14 - zwijanie zazębiających się ogniw łańcucha w zezwój śrubowy w warunkach wzajemnego przytrzymywania, w widoku perspektywicznym, fig. 15 - pierwszą postać alternatywną, w której tworzą się dwa elementy wrzecionowe o jednakowej średnicy z pojedynczych zezwojów śrubowych, utworzonych z pojedynczych zestawów ogniw łańcucha, w widoku perspektywicznym, fig. 16 - drugą postać alternatywną, w której tworzą się dwa elementy wrzecionowe o różnej średnicy z pojedynczych zezwojów śrubowych, utworzonych z pojedynczych zestawów ogniw łańcucha i biegnące jeden wewnątrz drugiego, w przekroju, fig. 17 - postać alternatywną, w której jeden element wrzecionowy jest utworzony z dwóch poszczególnych zestawów ogniw łańcucha, w widoku perspektywicznym, fig. 18 - zastosowanie postaci przedstawionej na fig. 15 w urządzeniu do manewrowania oknem w widoku perspektywicznym.

Jak to będzie widoczne z fig. 1i 2, wynalazek polega w swym najszerszym zakresie na tym, że ogniwa 1 łańcucha, które są wzajemnie połączone w wydłużony łańcuch 2, są zwijane w zezwój śrubowy 5 w warunkach wzajemnego zazębiania się za pomocą środków napędowych zawierających koło wysuwające 3 w połączeniu z kołem napędowym 4, które może być połączone za pośrednictwem przekładni z silnikiem (nie pokazanym), mającym korzystnie możliwość zmiany kierunku ruchu obrotowego, oraz za pomocą środków wysuwających i zwijających.

Zwinięty zezwój śrubowy tworzy tym samym element wrzecionowy o zmiennej długości i znacznej sztywności i wytrzymałości na obciążenia naciskowe i rozciągające oraz zginające i skręcające.

Zwijanie ogniw 1 łańcucha w zezwój śrubowy 5 zachodzi podczas ruchu obrotowego koła napędowego 4 w jednym kierunku, przy czym długość elementu wrzecionowego wzrasta na skutek przesuwu osiowego i równoczesnego ruchu obrotowego ze zwoju śrubowego. Jeżeli kierunek ruchu obrotowego koła napędowego 4 ulegnie zmianie na przeciwny, ogniwa 1 łańcucha ponownie odwiną się z zezwoju śrubowego 5i utworzony przez nie element wrzecionowy skróci się.

Dla realizacji sposobu stosuje się magazyn łańcucha (nie pokazany) wraz ze środkami wysuwającymi i prowadzącymi zwijanie (nie pokazanymi) oraz środkami napędowymi w połączeniu z jednym z dwu przedmiotów, pomiędzy którymi jest pożądane przekazywanie mocy, korzystnie pierwszym przedmiotem nieruchomym, podczas gdy drugi przedmiot przemieszczalny względem pierwszego może być połączony, jak pokazano na fig. 2, z elementem wrzecionowym w postaci zezwoju śrubowego 5 za pomocą elementu sprzęgającego 6, który na początku zwijania ogniw 1 łańcucha jest połączony ze zwojem 7, utworzonym wcześniej w zezwoju śrubowym 5.

Jak pokazano w podobny sposób na fig. 2, element wrzecionowy utworzony przez zezwój śrubowy 5 będzie w wielu praktycznych zastosowaniach chroniony otaczającą go, wydłużoną osłoną o zmiennej długości, np. mieszkiem 8.

W dalszym ciągu opisu, w oparciu o postacie urządzenia według wynalazku przedstawione na fig. 3 i 4, będą objaśnione przykłady konstrukcji poszczególnych części składowych urządzenia.

W postaci przedstawionej na fig. 3 i 4 wzajemnie zazębiające się ogniwa 12 łańcucha wysuwają się w postaci wydłużonego łańcucha z magazynu łańcucha (nie pokazanego) za pomocą zasadniczo liniowego środka wysuwająco-prowadzącego 13 w kierunku środka zwijająco-prowadzącego 14,

PL 195 319 B1 w którym środki napędowe obejmujące koło napędowe 15 i koło wysuwające (nie pokazane) są ułożyskowane za pomocą środków łożyskowych (nie pokazanych).

W wyniku ruchu obrotowego koła napędowego 15 zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara, ogniwa 12 łańcucha zwijają się, prowadzone przez środek zwijająco-prowadzący 14, w zezwój śrubowy 16, w którym ogniwa 12 łańcucha są ułożone w ściśle upakowane zwoje 17 przytrzymujące się wzajemnie tak, że zwinięte ogniwa łańcucha nie mogą przemieszczać się względem siebie w zezwoju śrubowym.

W środku zwijająco-prowadzącym 14 ogniwa 12 łańcucha nadchodzące jako pierwsze zazębiają się z elementem sprzęgającym 18 przedstawionym na fig. 3. Podczas gdy środek wysuwająco-prowadzący 13, środek zwijająco-prowadzący 14 i środki napędowe z kołem napędowym 15 są połączone z jednym z dwóch przedmiotów, pomiędzy którymi za pomocą urządzenia ma być przekazywane obciążenia naciskowe i/lub rozciągające, jak również i moment obrotowy, element sprzęgający 18 służy do połączenia elementu wrzecionowego w postaci zezwoju śrubowego 16 z drugim z dwóch przedmiotów. Alternatywnie, środki napędowe wraz z elementem sprzęgającym mogą być połączone z drugim przedmiotem.

Figura 5 przedstawia, w schematycznym widoku na płaszczyźnie, w jaki sposób środek zwijająco-prowadzący 14 i środek wysuwająco-prowadzący 13 mogą być zespolone we wspólnej obudowie 9 z magazynem 10 łańcucha w kształcie toru, w którym wydłużony łańcuch 11 mieści się w całej swej długości.

W przedstawionej postaci środek wysuwająco-prowadzący 13 stanowi liniowy element szynowy, z dolną powierzchnią tworzącą wydłużoną powierzchnię prowadzącą 19 dla wypukłej zewnętrznej strony zazębionych ogniw 12 łańcucha oraz leżącą nad nią prowadnicą 20, która poprzez zazębienie ze środkami zazębiającymi na wewnętrznej wklęsłej stronie ogniw 12 łańcucha prowadzi je bezpiecznie w kierunku środka zwijająco-prowadzącego 14.

Środek zwijająco-prowadzący 14 w postaci przedstawionej na fig. 6 jest ukształtowany ze ścianką 21 zasadniczo w postaci części walca, po wewnętrznej stronie której tworzy się prowadnica zwijania w postaci śrubowego żebra 22, które w przedstawionej postaci biegnie z określonym skokiem przez nieco ponad 360° wewnętrznego obwodu ścianki 21. Na jednym końcu 23 śrubowego żebra 22 wewnętrzna strona ścianki 21 w kształcie części walca łączy się w płaszczyźnie stycznej z powierzchnią prowadzącą 24 stanowiącą przedłużenie powierzchni prowadzącej 19. Środek wysuwająco-prowadzący 25 w kształcie wystającego elementu wchodzącego w bieżnię na wewnętrznej stronie ogniw 12 łańcucha jest połączony z powierzchnią prowadzącą 24. Będzie to objaśnione szczegółowo w dalszym ciągu opisu.

Koło napędowe 15 w postaci przedstawionej na fig. 7 jest połączone z kołem wysuwającym 26, które na powierzchni obwodowej jest zaopatrzone w pewną liczbę ukośnych zębów o określonym nachyleniu linii zęba, skierowanym przeciwnie do nachylenia śrubowego żebra 22 na wewnętrznej powierzchni walcowej ścianki 21 w środku zwijająco-prowadzącym 14. Jak to będzie objaśnione szczegółowo w dalszym ciągu opisu, podczas zwijania ogniw 12 łańcucha koło wysuwające 26 z ukośnymi zębami 27 zazębia się ze śrubową bieżnią na wewnętrznej stronie ogniw 12 łańcucha i tym samym wywołuje przesuw osiowy zezwoju śrubowego powstałego podczas zwijania przy równoczesnym ruchu obrotowym zezwoju śrubowego wokół swej osi.

Jak to będzie widoczne z fig. 12, poszczególne ogniwa 12 łańcucha mają, w widoku rozwiniętym, zasadniczo kształt równoległoboku z pierwszą parą przeciwległych boków 28 i 29 oraz drugą parą przeciwległych boków 30 i 31.

Jak lepiej widać na fig. 8 - 11, ogniwa 12 łańcucha mają zasadniczo kołową krzywiznę z wypukłą zewnętrzną stroną 32 i wklęsłą wewnętrzną stroną 33 tak, że podczas zwijania ogniwa 12 łańcucha tworzą zasadniczo walcowy zezwój śrubowy 16. Aby zapobiec sytuacji, w której połączenia pomiędzy ogniwami 12 łańcucha w poszczególnych zwojach 17 zezwoju śrubowego 16 znalazłyby się naprzeciw siebie na średnicy, ogniwa 12 łańcucha mają długość różną od równego odcinka okręgu, korzystnie z nieparzystą liczbą ogniw 12 łańcucha w każdym zwoju, w zależności od żądanych wymiarów powstającego zezwoju śrubowego. W praktyce, 5 ogniw łańcucha na zwój okazało się odpowiednie do wielu zastosowań tak, jak to będzie wyraźniej widoczne z fig. 5 i 14.

W celu zazębienia z prowadnicą zezwoju w środku zwijająco-prowadzącym 14 utworzonym przez śrubowe żebro 22, zasadniczo liniowa bieżnia 34 służy jako element prowadzący w wypukłej zewnętrznej stronie 32 każdego ogniwa łańcucha, przy czym ta bieżnia tworzy z pierwszą parą

PL 195 319 B1 przeciwległych boków 28 i 29 kąt v wyznaczony przez kąt nachylenia śrubowego żebra 22 względem osi stanowiącej część walcowej ścianki 21 środka zwijająco-prowadzącego 14.

W celu zazębienia ze środkiem wysuwająco-prowadzącym 25, wystającym jako element prowadzący wysuwanie od powierzchni prowadzącej 24, każde ogniwo 12 łańcucha ma na wklęsłej wewnętrznej stronie 33, jako drugi element prowadzący, bieżnię 35 z dwoma przemieszczonymi osiowo fragmentami 35a i 35b bieżni, które w każdej z pierwszych par przeciwległych boków 28 i 29 ogniwa 12 łańcucha kończą się w otworach 36, 37 bieżni przesuniętych w kierunku równoległym do boków 28, 29. Taka konstrukcja bieżni doprowadza każde ogniwo 12 łańcucha z powierzchni prowadzącej 19, 24 do środka zwijająco-prowadzącego 14 ze składową przemieszczenia osiowego i otwór 38 bieżni 34 po stronie boku 28 w kierunku przesuwu będzie zwrócony na przeciwko i ustawiony współliniowo z wlotowym końcem 23 śrubowego żebra 22.

W celu zazębienia z ukośnym zębem 27 na kole wysuwającym 26 w przedstawionej postaci, na wklęsłej wewnętrznej stronie 33 każdego ogniwa łańcucha znajduje się śrubowa bieżnia 39, jak przedstawiono na fig. 10 i 11, przy czym bieżnia ta w przedstawionej postaci jest skierowana zasadniczo po przekątnej pomiędzy otworami 40 i 41 bieżni w każdej drugiej parze przeciwległych boków 30 i 31. Ta forma bieżni daje w efekcie to, że w wewnętrznej stronie zwiniętego zezwoju śrubowego tworzy się pewna liczba ciągłych, spójnych śrubowych bieżni 42 w celu zazębienia się każdej ze swoim spośród odpowiadającej liczby ukośnych zębów 27 na kole wysuwającym 26. Jeżeli środek napędowy jest alternatywnie połączony z elementem sprzęgającym 18, z wewnętrznych śrubowych bieżni 39 można zrezygnować. Tym samym ogniwa łańcucha mogą ostatecznie być ukształtowane w taki sposób, aby zasadniczo zamykały wewnętrzną komorę elementu wrzecionowego, poprawiając jego sztywność i stabilność.

W celu utrzymania poszczególnych ogniw 12 łańcucha we wzajemnym położeniu w zwoju 17 zezwoju śrubowego 16, każde ogniwo 12 łańcucha jest zaopatrzone w różnorodne pary współpracujących środków zazębiających.

Tak więc, pierwszą parę współpracujących środków zazębiających do połączenia każdego ogniwa 12 łańcucha z sąsiadującymi z nim ogniwami łańcucha stanowi zakrzywiona bieżnia 43 i hakowaty element zawiasowy 44 na każdej z pierwszej pary przeciwległych boków 28 i 29 ogniwa łańcucha. Kształt bieżni 43 i wchodzącego w nią elementu zawiasowego są przystosowane do siebie i bieżnia 43 ma głębokość taką, że w zwiniętym zezwoju śrubowym 16 element zawiasowy jest wciśnięty całkowicie w bieżnię 43, jak przedstawiono na fig. 14.

Drugą parę współpracujących środków zazębiających stanowi element widełkowy 45 wykonany w wewnętrznej ściance 46 zakrzywionej bieżni 43 i element żeberkowy 47 wykonany od wewnętrznej strony hakowatego elementu zawiasowego 44. Poprzez zazębienie elementu widełkowego 45 i elementu żeberkowego 47 odpowiednio z elementem żeberkowym 47 i elementem widełkowym 45 na każdym z sąsiednich ogniw łańcucha w tym samym zwoju, zapobiega się wzajemnemu przemieszczaniu sąsiednich ogniw łańcucha w tym samym zwoju 17 w kierunku osiowym powstającego zezwoju śrubowego.

Na wewnętrznej stronie hakowatego elementu zawiasowego 44 są wykonane ponadto powierzchnie oporowe 48 dla ramion 45a elementu widełkowego 45. W wyniku opierania się ramion 45a elementu widełkowego o powierzchnie oporowe 46 ruch zwijający ogniw 12 łańcucha ulega wstrzymaniu, tak że sąsiednie ogniwa łańcucha w tym samym zwoju są utrzymywane w określonym położeniu kątowym względem siebie, które jest wyznaczone liczbą ogniw łańcucha w zwoju.

Jak przedstawiono na fig. 3, element widełkowy 45 służy ponadto za środek współpracujący z prowadnicą 20 w środku wysuwająco-prowadzącym 13.

Jak to się okaże z fig. 10, 11 i 14, element widełkowy 45 i element żeberkowy 47 na każdym ogniwie 12 łańcucha są oprócz tego przemieszczone osiowo względem siebie. W wyniku tego uzyskuje się to, że zakrzywiona bieżnia 43 w wejściowym boku 28 każdego ogniwa łańcucha podczas zwijania w zezwój śrubowy, oprócz utrzymywania swego zazębienia z hakowatym elementem zawiasowym 44 na wcześniej wprowadzonym ogniwie 12 łańcucha, wchodzi w zazębienie na zakładkę z hakowatym elementem zawiasowym 44 na ogniwie łańcucha w zwoju utworzonym bezpośrednio przed tym właśnie w zezwoju śrubowym 16, który przylega do wcześniej wprowadzonego ogniwa łańcucha. To zazębienie powoduje, że sąsiednie zwoje 17 w zezwoju śrubowym 16 są przytrzymywane i zabezpieczone przed wzajemnym przemieszczeniem w płaszczyźnie prostopadłej do kierunku osiowego.

I wreszcie, każde z ogniw 12 łańcucha jest zaopatrzone, na każdej z drugiej pary przeciwległych boków 30 i 31, w dalsze środki zazębiające, które stanowi bieżnia 49 w wypukłej zewnętrznej

PL 195 319 B1 stronie 32 ogniwa łańcucha i element w postaci żebra 50 odpowiednio wzdłuż jednego i drugiego boku 30 i 31. Poprzez zazębienie bieżni 49 i elementu w postaci żebra 50 z odpowiadającymi im środkami zazębiającymi na przyległych ogniwach łańcucha w sąsiednich zwojach zapewnia się to, że podczas zwijania ogniw 12 łańcucha w zezwój śrubowy ogniwa łańcucha w sąsiednich zwojach usytuowanych obok siebie są zamocowane we wzajemnym zazębieniu.

Element sprzęgający 18, z którym połączony jest zwój 17 utworzony najpierw w zezwoju śrubowym 16 podczas zwijania ogniw 12 łańcucha, w przedstawionej na fig. 13 postaci, jest skonstruowany jako zasadniczo tarczowy element w postaci pokrywy, z zasadniczo walcową powierzchnią obwodową 51, w której wykonano bieżnię 52 jako element prowadzący, współpracujący ze śrubowym żebrem 22 w środku zwijająco-prowadzącym 14, przy czym bieżnia ta jest zasadniczo identyczna z bieżnią 34 we wklęsłej wewnętrznej stronie 33 każdego ogniwa łańcucha.

Na powierzchni bocznej 53 zwróconej w stronę zezwoju śrubowego 16, element sprzęgający 18 jest zaopatrzony w pewną liczbę wystających środków zazębiających 54, odpowiadającą liczbie ogniw 12 łańcucha w każdym zwoju zezwoju śrubowego 16, przy czym wysokość tych wystających z powierzchni bocznej 53 środków zazębiających 54 wzrasta zgodnie ze skokiem nawiniętego zezwoju śrubowego 16.

Ponieważ ogniwa 12 łańcucha, jak powiedziano wyżej, są wprowadzane do środka zwijająco-prowadzącego 14 po stronie boku 28 z zakrzywioną bieżnią 43 z przodu i stroną 31 z elementem w postaci żebra 50 zwróconym na zewnątrz w kierunku elementu sprzęgającego 18, każdy ze środków zazębiających 54 jest zaopatrzony w zawiasowy element hakowaty 55 odpowiadający hakowatemu elementowi zawiasowemu 44 na każdym ogniwie 12 łańcucha i z bieżnią 56 do zazębienia z elementem w postaci żebra 50 na ogniwie łańcucha we wcześniej utworzonym zwoju.

W wyniku zaopatrzenia ogniw 12 łańcucha w opisane współpracujące środki zazębiające, ogniwa 12 łańcucha będą bezpiecznie zamocowane i zaryglowane względem siebie w nawiniętym zezwoju śrubowym 16, który wówczas wraz z elementem sprzęgającym 18 tworzy element wrzecionowy mający znaczną sztywność i wytrzymałość na obciążenia naciskowe i rozciągające, jak również na obciążenia zginające i skręcające oraz obciążenie momentem obrotowym.

Na fig. 15 przedstawiono postać sposobu i urządzenia według wynalazku, w którym powstają dwa elementy wrzecionowe w postaci zezwojów śrubowych 57 i 58 na przedłużeniu jedno drugiego, poprzez zwijanie odpowiednio ogniw 59 i 60 łańcucha z pojedynczych łańcuchów w oddzielne zezwoje śrubowe mające taką samą średnicę. Poprzez dostarczenie poszczególnych środków wysuwająco-prowadzących i zwijająco-prowadzących dla dwóch elementów wrzecionowych na jednym i na drugim z dwóch przedmiotów przewidzianych do połączenia, zapas łańcucha konieczny do wytworzenia maksymalnej długości elementu wrzecionowego może być równomiernie rozdzielony między dwoma przedmiotami.

W każdym zezwoju śrubowym pierwszy wytworzony zwój, odpowiednio 61 i 62, jest połączony z elementem sprzęgającym, odpowiednio 63 i 64, które to elementy sprzęgające są połączone ze sobą pośrodku pomiędzy dwoma przedmiotami, nie pokazanymi na fig. 15.

Kierunki nachylenia linii śrubowej zezwojów śrubowych 57 i 58 obu elementów wrzecionowych są przeciwne, jak to odpowiednio zaznaczono strzałkami 65 i 66, tak że dla dwóch przeciwnych kierunków ruchu obrotowego długość obu elementów wrzecionowych będzie równocześnie wzrastać albo maleć.

Figura 16 przedstawia inną alternatywną postać, w której jeden zezwój śrubowy 67 spośród dwóch pojedynczych zezwojów śrubowych 67 i 66 elementów wrzecionowych mających przeciwne kierunki linii śrubowej w celu działania w sposób opisany wyżej, jest ukształtowane z gwintem zewnętrznym 69 współpracującym z gwintem wewnętrznym 70 utworzonym przez śrubową bieżnię w wewnętrznej stronie ogniw łańcucha drugiego zezwoju śrubowego 68 elementu wrzecionowego.

Również w tym przypadku środki wysuwające oraz zwijająco-prowadzące, odpowiednio 71 i 72, dla zezwojów śrubowych 67 i 68 elementów wrzecionowych, przewidziane są na jednym i na drugim końcu dwóch przedmiotów 73 i 74, stanowiących odpowiednio np. ościeżnicę i ramę skrzydła okiennego okna otwieranego, podczas gdy każdy z zezwojów śrubowych 67 i 68 elementów wrzecionowych działa jako element sprzęgający dla drugiego elementu wrzecionowego, tak że można zrezygnować z oddzielnych elementów sprzęgających dla pierwszego utworzonego zwoju każdego elementu wrzecionowego. Podczas równoczesnego zwijania dwóch zezwojów śrubowych 67 i 68 elementów wrzecionowych z jednego i z drugiego spośród obu przedmiotów 73 i 74, zezwój śrubowy 67 będzie po prostu stopniowo wkręcać się w zezwój śrubowy 68.

PL 195 319 B1

Dzięki takiemu rozwiązaniu sztywność i wytrzymałość wynikowego wrzeciona powstałego z połączenia pojedynczych zezwojów śrubowych 67 i 68 wzrasta jeszcze bardziej.

Figura 17 przedstawia kolejną alternatywną postać, w której pojedynczy element wrzecionowy 75 wytwarza się przez zwijanie dwóch oddzielnych zbiorów ogniw 76 i 77 łańcucha w postaci naprzemiennych zwojów zezwoju śrubowego. Obydwa łańcuchy, zawierające odpowiednio ogniwa 76 i 77, są wysuwane do przodu przez wspólny środek wysuwająco-zwijający (nie pokazany) o tej samej zasadniczej konstrukcji, jak przedstawiono na fig. 3 i 4 tak, aby wejść w obręb stanowiącej część walca ścianki środka zwijająco-prowadzącego w dwóch punktach, które leżą korzystnie na średnicy naprzeciw siebie. W porównaniu z postaciami opisanymi przedtem, środek zwijająco-prowadzący musi mieć wewnętrzne żebro śrubowe dla każdego oddzielnego zbioru ogniw 76 i 11 łańcucha, przy czym każde z tych żeber ma skok i kształt zewnętrznych bieżni w ogniwach łańcucha odpowiadające bieżniom 34i 35 na fig. 8 i 9, mając takie wymiary, aby nadać osiową składową przemieszczenia ogniwom łańcucha wchodzącym do środka prowadzącego wystarczającą, aby umożliwić zwijanie ogniw 76 i 77 łańcucha w zwojach ułożonych na przemian.

Dzięki takiemu naprzemiennemu układowi zwojów elementu wrzecionowego, zapas łańcucha konieczny do wytworzenia elementu wrzecionowego o danej długości może być podzielony na dwa oddzielne łańcuchy, umieszczone po obu stronach środka zwijająco-prowadzącego. Poprzez stosowanie mechanizmu w urządzeniu poruszającym okno, konstrukcja ta ułatwi umieszczenie obudowy urządzenia zawierającej środek zwijająco-prowadzący na środku elementu ościeżnicy lub skrzydła okiennego.

Figura 18 przedstawia przykład stosowania postaci przedstawionej schematycznie na fig. 15 w urządzeniu poruszającym okno mające ościeżnicę 78 i otwierane skrzydło okienne 79, które są połączone ze sobą obrotowo za pomocą środków zawiasowych (nie pokazanych), znajdujących się na przeciwległych dolnych elementach 80 i 61 ościeżnicy i skrzydła okiennego. Obudowy 82 i 83 urządzenia poruszającego okno umieszczone na przeciwległych górnych elementach 84 i 85 ościeżnicy i skrzydła okiennego mieszczą magazyn łańcucha ze związanymi środkami wysuwająco-prowadzącymi, środkami zwijająco-prowadzącymi oraz środkami napędowymi do zwijania ogniw łańcucha z każdego łańcucha, tworząc dwa elementy wrzecionowe w postaci zezwojów śrubowych 57 i 56, które są połączone końcami za pomocą elementów sprzęgających 63 i 64.

W ramach wynalazku możliwe jest skonstruowanie poszczególnych części składowych urządzenia w inny sposób. Liczba ogniw łańcucha w każdym zwoju będzie więc zależeć od wymiarów elementu wrzecionowego odpowiedniego do danego celu. Element sprzęgający łączący element wrzecionowy z drugim z dwóch przedmiotów przewidzianych do połączenia może być połączony z zezwojem śrubowym innymi sposobami, np. tak jak przedstawiono na fig. 2, z elementem w postaci tulei, zamocowanym wewnątrz zezwoju śrubowego. Również ogniwa łańcucha mogą być skonstruowane w inny sposób, pod warunkiem że spełnione będą wymagania funkcjonalne odnośnie zwijania, przemieszczenia osiowego w zezwoju śrubowym i wzajemnego zamocowania, przy czym celem tych wymagań jest zapobieżenie względnemu poruszaniu poszczególnych ogniw łańcucha oraz poszczególnych zwojów w zezwoju śrubowym.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Sposób wytwarzania wydłużonego elementu wrzecionowego cechującego się znaczną sztywnością i stabilnością wobec obciążeń naciskających i/lub rozciągających, jak również obciążeń zginających i skręcających, przy czym ten element wrzecionowy pracuje między dwoma przedmiotami, znamienny tym, że zwija się szereg wzajemnie blokujących się ogniw (1, 12) łańcucha pod wpływem przemieszczania osiowego w zezwój śrubowy (5, 16) z uformowaniem tego wydłużonego elementu wrzecionowego, stosuje się ogniwa łańcucha o wyraźnie kołowej krzywiźnie na ich stronie zewnętrznej wraz z odpowiednimi środkami zazębiającymi, łączy się te ogniwa łańcucha z obrotowymi środkami napędowymi (3, 4; 15, 26) w układzie środków zwijająco-prowadzących (14) połączonych z jednym z tych dwóch przedmiotów, prowadzi się ogniwa łańcucha podczas obracania środków napędowych w prowadnicach w taki sposób, aby ogniwa były ze sobą łączone i pozostawały w stanie zazębienia za pomocą odpowiednich środków zazębiających z sąsiednimi elementami w tym samym zwoju, jak również z sąsiednimi ogniwami łańcucha w sąsiednich zwojach, oraz łączy się zezwój śrubowy z drugim z tych przedmiotów za pomocą elementu sprzęgającego (6, 18).

PL 195 319 B1
2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że stosuje się środki napędowe (3, 4; 15, 26) z możliwością zmiany kierunku ruchu obrotowego, przy czym te środki napędowe poprzez ruch obrotowy w jednym lub w przeciwnym kierunku odpowiednio zwiększają lub zmniejszają długość elementu wrzecionowego.
3. Sposób według zastrz. 2, znamienny tym, że połączenie za pomocą elementu sprzęgającego (6, 18) realizuje się przez połączenie z pierwszym utworzonym zwojem zezwoju śrubowego.
4. Sposób według zastrz. 2 albo 3, znamienny tym, że dwa wydłużone elementy wrzecionowe wytwarza się przez zwijanie poszczególnych zbiorów ogniw (59, 60) łańcucha w dwa zezwoje śrubowe (57, 58; 67, 68) o przeciwnych kierunkach wskazanych strzałkami (65, 66) skręcenia linii śrubowej, przy czym środki zwijająco-prowadzące tych zbiorów ogniw łańcucha łączy się odpowiednio z jednym i z drugim spośród tych przedmiotów.
5. Sposób według zastrz. 3, znamienny tym, że stosuje się obydwa zezwoje śrubowe (57, 58) o takiej samej średnicy, przy czym elementy sprzęgające (63, 64) połączone z pierwszym utworzonym zwojem (61, 62) każdego zezwoju łączy się ze sobą pośrodku pomiędzy przedmiotami.
6. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że stosuje się obydwa zezwoje śrubowe (57, 58) o takiej samej średnicy, przy czym elementy sprzęgające (63, 64) połączone z pierwszym utworzonym zwojem (61, 62) każdego zezwoju łączy się ze sobą pośrodku pomiędzy przedmiotami.
7. Sposób według zastrz. 4, znamienny tym, że jeden z tych zezwojów śrubowych (67) wsuwa się do wnętrza drugiego zezwoju śrubowego (68) mającego ogniwa łańcucha zaopatrzone w gwint zewnętrzny (69) współpracujący z gwintem wewnętrznym (70) w ogniwach łańcucha drugiego zezwoju śrubowego, przy czym każdy z tych zezwojów śrubowych stanowi element sprzęgający dla drugiego zezwoju śrubowego.
8. Sposób według zastrz. 2 albo 3, znamienny tym, że jeden element wrzecionowy wytwarza się przez zwijanie dwóch oddzielnych zbiorów ogniw (76, 77) łańcucha w naprzemienne zwoje w tym samym zezwoju śrubowym, przy czym obydwa zbiory ogniw (76, 77) doprowadza się do tego samego środka zwijająco-prowadzącego.
9. Urządzenie do wytwarzania wydłużonego elementu wrzecionowego cechującego się znaczną sztywnością i stabilnością wobec obciążeń naciskających i/lub rozciągających, jak również obciążeń zginających i skręcających, pracującego między dwoma przedmiotami, znamienne tym, że obejmuje, w połączeniu z jednym z tych dwóch przedmiotów, magazyn (10) łańcucha z wydłużonym łańcuchem (11) zazębiających się ogniw (12) łańcucha o wyraźnie kołowej krzywiźnie na ich zewnętrznej powierzchni i mających odpowiednie środki zazębiające, środek wysuwająco-prowadzący (13) do wysuwania wydłużonego łańcucha (11) oraz środek zwijająco-prowadzący (14) połączony ze środkiem wysuwająco-prowadzącym (13) i obejmującym prowadnicę współpracującą z bieżnią (34) na ogniwach (12) łańcucha do zwijania zezwoju śrubowego (16), obrotowe środki napędowe (3, 4; 15, 26) usytuowane w środkach zwijająco-prowadzących (14) do osiowego przesuwu elementu wrzecionowego utworzonego przez zezwój śrubowy (5) oraz element sprzęgający (6, 18) do połączenia zezwoju śrubowego z drugim z tych przedmiotów.
10. Urządzenie według zastrz. 9, znamienne tym, że ten element sprzęgający (6, 18) jest połączony z jednym końcowym zwojem zezwoju śrubowego.
11. Urządzenie według zastrz. 9, znamienne tym, że magazyn (10) łańcucha stanowi wydłużony tor połączony ze środkiem wysuwająco-prowadzącym (13), przyjmujący łańcuch w całej jego długości.
12. Urządzenie według zastrz. 9 albo 10, znamienne tym, że magazyn łańcucha stanowi wciągarka połączona ze środkiem wysuwająco-prowadzącym, na której to wciągarce jest nawinięty łańcuch.
13. Urządzenie według zastrz. 9 albo 10, albo 11, znamienne tym, że środek zwijająco-prowadzący (14) ma ściankę (21) zasadniczo w postaci części walca, po wewnętrznej stronie, w której znajduje się prowadnica przeznaczona do zazębienia z bieżnią (34) na ogniwach (12) łańcucha.
14. Urządzenie według zastrz. 12, znamienne tym, że środek zwijająco-prowadzący (14) ma ściankę (21) zasadniczo w postaci części walca, po wewnętrznej stronie której znajduje się prowadnica przeznaczona do zazębienia z bieżnią (34) na ogniwach (12) łańcucha.
15. Urządzenie według zastrz. 13, znamienne tym, że prowadnica zawiera co najmniej jedno śrubowe żebro (22), które biegnie z określonym skokiem przez część wewnętrznego obwodu ścianki (21) w kształcie części walca.
16. Urządzenie według zastrz. 13, znamienne tym, że środek wysuwająco-prowadzący (13) stanowi zasadniczo prostoliniowa prowadnica (20) do kontrolowanego wysuwania ogniw (12) łańcucha

PL 195 319 B1 w kierunku środka zwijająco-prowadzącego oraz powierzchnia prowadząca (19, 24) dla zewnętrznej strony (32) ogniw łańcucha, która to powierzchnia prowadząca jest połączona zasadniczo w płaszczyźnie stycznej z wewnętrzną powierzchnią ścianki (21) o kształcie części walca, przy czym ta powierzchnia prowadząca (19, 24) ma w pobliżu swego połączenia z wewnętrzną stroną co najmniej jeden środek wysuwająco-prowadzący (25).
17. Urządzenie według zastrz. 15, znamienne tym, że środek wysuwająco-prowadzący (25) stanowi element wystający z powierzchni prowadzącej (24) do wprowadzania każdego ogniwa (12) łańcucha do środka zwijająco-prowadzącego ze składową przemieszczenia osiowego.
18. Urządzenie według zastrz. 14 albo 15, albo 16, albo 17, znamienne tym, że środek napędowy stanowi koło wysuwające (26), które jest zaopatrzone na powierzchni obwodowej w pewną liczbę ukośnych zębów (21), mających określoną drugą podziałkę i nachylenie przeciwne do nachylenia tego śrubowego żebra (22), przy czym to koło wysuwające jest ułożyskowane współosiowo w środku zwijająco-prowadzącym (14) i jest zazębione z ogniwami (12) łańcucha i połączone z kołem napędowym (15) po łączonym ze środkami napędowymi przekładnią.
19. Urządzenie według zastrz. 10, znamienne tym, że ten element sprzęgający (18) ma postać zasadniczo tarczowej pokrywy o zasadniczo kołowej powierzchni obwodowej (51), w której wykonano element prowadzący, który zazębia się z tą prowadnicą w postaci śrubowego żebra (22) w środku zwijająco-prowadzącym (14), podczas gdy element w postaci pokrywy jest zaopatrzony na powierzchni bocznej (53) w wystające środki zazębiające do zazębiania się każde ze swoim ogniwem (12) łańcucha w pierwszym zwoju (17) utworzonym w zezwoju śrubowym (16).
20. Urządzenie według zastrz. 19, znamienne tym, że te wystające środki zazębiające (54) są zaopatrzone w element hakowaty (55).
21. Urządzenie według zastrz. 19 albo 20, znamienne tym, że te wystające środki zazębiające (54) są zaopatrzone w bieżnię (56).
22. Urządzenie według zastrz. 19 albo 20, znamienne tym, że ten element prowadzący na powierzchni obwodowej (51) elementu sprzęgającego (18) stanowi bieżnia (52) do przyjęcia tego śrubowego żebra (22) w środku zwijająco-prowadzącym.
23. Urządzenie według zastrz. 21, znamienne tym, że ten element prowadzący na powierzchni obwodowej (51) elementu sprzęgającego (18) stanowi bieżnia (52) do przyjęcia tego śrubowego żebra (22) w środku zwijająco-prowadzącym.
24. Urządzenie według zastrz. 9, znamienne tym, że zezwój śrubowy (5) utworzony poprzez zwijanie ogniw łańcucha (1) jest otoczony obudową (8) o zmiennej długości.
25. Urządzenie według zastrz. 24, znamienne tym, że tę obudowę stanowi mieszek.
26. Urządzenie według zastrz. 9, znamienne tym, że magazyn łańcucha, środki wysuwająco-prowadzące i środki zwijająco-prowadzące są zastosowane w połączeniu z każdym z tych dwóch przedmiotów, z utworzeniem dwóch wydłużonych elementów wrzecionowych poprzez zwijanie dwóch przeciwległych zezwojów śrubowych (57, 56; 67, 66) o przeciwnych kierunkach linii śrubowej.
27. Urządzenie według zastrz. 10 albo 26, znamienne tym, że te dwa zezwoje śrubowe (57, 58) mają taką samą średnicę, przy czym elementy sprzęgające (63, 64) połączone z pierwszym utworzonym zwojem (61, 62) każdego zezwoju są połączone ze sobą pośrodku pomiędzy tymi dwoma przedmiotami.
28. Urządzenie według zastrz. 26, znamienne tym, że jeden z tych zezwojów śrubowych (67) wchodzi do środka drugiego zezwoju śrubowego (68) i ma ogniwa łańcucha zaopatrzone w gwint zewnętrzny (69) współpracujący z gwintem wewnętrznym (70) utworzonym przez tę śrubową bieżnię na wewnętrznej stronie ogniw łańcucha drugiego zezwoju śrubowego (68), przy czym każdy z tych zezwojów śrubowych stanowi element sprzęgający dla drugiego zezwoju śrubowego.
29. Urządzenie według zastrz. 9, znamienne tym, że jeden element wrzecionowy (75) stanowiący zezwój śrubowy jest utworzony z naprzemiennych zwojów ogniw (76, 77) łańcucha doprowadzanych z dwóch oddzielnych zestawów ogniw łańcucha.
30. Wydłużony łańcuch składający się z wzajemnie blokujących się ogniw łańcucha wraz z odpowiednimi środkami zazębiającymi do wytwarzania wydłużonego elementu wrzecionowego cechującego się znaczną sztywnością i stabilnością wobec obciążeń naciskających i/lub rozciągających, jak również obciążeń zginających i skręcających, przy czym ten element wrzecionowy pracuje między dwoma przedmiotami, znamienny tym, że każde ogniwo (12) łańcucha ma wyraźnie kołową krzywiznę na zewnętrznej stronie, a w rzucie rozwiniętym ma kształt zasadniczo równoległoboku z pierwszą parą środków zazębiających (43, 44) do połączenia z sąsiednimi ogniwami w tym samym zwoju

PL 195 319 B1 zezwoju śrubowego na pierwszej parze przeciwległych boków (28, 29) oraz jeszcze jedne środki zazębiające (49, 50) na drugiej parze przeciwległych boków (30, 31) do połączenia z odpowiednimi środkami zazębiającymi sąsiednich ogniw w sąsiednich zwojach zezwoju śrubowego.
31. Łańcuch według zastrz. 30, znamienny tym, że każde ogniwo (12) łańcucha ma na zewnętrznej stronie (32) bieżnię (34) przystosowaną do przyjęcia tego śrubowego żebra (22) w środkach zwijająco-prowadzących, przy czym ta bieżnia tworzy z pierwszą parą przeciwległych boków (28, 29) kąt (v) przy stosowany do tego skoku i nachylenia linii śrubowej.
32. Łańcuch według zastrz. 31, znamienny tym, że wewnętrzna strona (33) każdego ogniwa (12) łańcucha jest uformowana w postaci środków zazębiających do zazębienia z zasadniczo prostoliniową prowadnicą (20) w środku wysuwająco-prowadzącym (13), przy czym zewnętrzna strona każdego ogniwa (12) łańcucha jest zaopatrzona w drugą prowadnicę do wprowadzania ogniwa (12) łańcucha do środków prowadząco-zwijających (14) z otworem tej bieżni (34) skierowanym w kierunku pierwszego końca (23) śrubowego żebra (22), przy czym ten otwór znajduje się w boku (28) tej pierwszej pary przeciwległych boków, skierowanej zgodnie z kierunkiem przesuwu.
33. Łańcuch według zastrz. 32, znamienny tym, że drugi środek prowadzący stanowi druga bieżnia (35) wykonana w zewnętrznej stronie ogniw łańcucha, przy czym ta bieżnia kończy się w pierwszej parze przeciwległych boków (28, 29) w otworach (36, 37) bieżni, przemieszczonych w kierunku równoległym do tej pierwszej pary boków (28, 29).
34. Łańcuch według zastrz. 30 albo 31, albo 32, albo 33, znamienny tym, że element prowadzący jest uformowany na wewnętrznej stronie (33) każdego ogniwa (12) łańcucha, przy czym ten element prowadzący jest skonstruowany jako śrubowa bieżnia (39), która na wewnętrznej stronie zezwoju śrubowego (16) tworzy pewną liczbę spójnych śrubowych bieżni (42) z drugą podziałką i kątem nachylenia dla zazębiania się z poszczególnymi ukośnymi zębami (27 ) koła wysuwającego (26) środków napędowych.
35. Łańcuch według zastrz. 32, znamienny tym, że te środki zazębiające tworzą drugą parę środków zazębiających (45, 47) wykonanych na tej pierwszej parze przeciwległych boków (26, 29) i zazębiających się z przeciwległymi środkami na sąsiednich ogniwach wtym samym zwoju (17), dla utrzymywania ogniw ( 12) łańcucha w ich położeniu w tym zezwoju.
36. Łańcuch według zastrz. 30 albo 31, albo 32, albo 33, albo 35, znamienny tym, że pierwszą parę środków zazębiających dla każdego ogniwa (12) łańcucha stanowi hakowaty element zawiasowy (44) i zakrzywiona bieżnia (43), przy czym zakrzywiona bieżnia (43) służy do przyjęcia elementu hakowatego (55) elementu sprzęgającego (18).
37. Łańcuch według zastrz. 34, znamienny tym, że pierwszą parę środków zazębiających dla każdego ogniwa (12) łańcucha stanowi hakowaty element zawiasowy (44) i zakrzywiona bieżnia (43), przy czym zakrzywiona bieżnia (43) służy do przyjęcia elementu hakowatego (55) elementu sprzęgającego (18).
38. Łańcuch według zastrz. 37, znamienny tym, że druga para środków zazębiających dla każdego ogniwa (12) łańcucha ma postać elementu widełkowego (45) wykonanego na swobodnej krawędzi części ścianki wyznaczającej tę zakrzywioną bieżnię (43), do zazębiania się z jednej strony z tą prowadnicą (20) w środku wysuwająco-prowadzącym (13), z drugiej zaś strony z elementem żeberkowym (47) wykonanym na wewnętrznej stronie tego hakowatego elementu zawiasowego (44), przy czym element widełkowy (45) i element żeberkowy (47), odpowiednio poprzez zazębienie z elementem żeberkowym (47) i elementem widełkowym (45) na każdym z odpowiednich sąsiednich ogniw łańcucha, zapobiegają wzajemnemu przemieszczaniu sąsiednich ogniw łańcucha w tym samym zwoju w kierunku osiowym zezwoju śrubowego, przy czym hakowaty element zawiasowy (44) jest wykonany po każdej stronie tego elementu żeberkowego (47) z powierzchniami oporowymi (48a, 48b) stanowiącymi ograniczniki dla ramion (4ja) tego elementu widełkowego (45), utrzymujące sąsiednie ogniwa łańcucha w określonym położeniu kątowym w tym zwoju.
39. Łańcuch według zastrz. 38, znamienny tym, że wzajemnie zazębiające się element widełkowy (45) i element żeberkowy (47) są usytuowane w taki sposób względem siebie, że te zakrzywione bieżnie (43) na ogniwie (12) łańcucha zazębiają się z hakowatymi elementami zawiasowymi (44) w ogniwach łańcucha usytuowanych obok siebie w tym samym zwoju i w sąsiednich zwojach.
40. Łańcuch według zastrz. 30, znamienny tym, że te kolejne środki zazębiające stanowi bieżnia (49) na zewnętrznej stronie (32) ogniwa (12) łańcucha i element w postaci żebra (50) odpowiednio wzdłuż jednej i drugiej strony tej drugiej pary przeciwległych boków (30, 31), przy czym ten element w postaci żebra (50) zazębia się z bieżnią (56) na elemencie sprzęgającym (18).

PL 195 319 B1
41. Łańcuch według zastrz. 30, znamienny tym, że długość każdego ogniwa (12) łańcucha jest różna od parzystego ułamka okręgu o promieniu równym temu zezwojowi śrubowemu.
42. Łańcuch według zastrz. 41, znamienny tym, że długość każdego ogniwa (12) łańcucha stanowi nieparzysty ułamek okręgu.
43. Łańcuch według zastrz. 42, znamienny tym, że długość każdego ogniwa (12) łańcucha stanowi jedną piątą długości obwodu wewnętrznej ścianki środka zwijająco-prowadzącego (14).
44. Łańcuch według zastrz. 30, znamienny tym, że ogniwa (12) łańcucha są uformowane z tworzywa sztucznego.
45. Łańcuch według zastrz. 30 albo 31, albo 32, albo 41, albo 42, albo 43, albo 44, znamienny tym, że ogniwa (12) łańcucha są wykonane w postaci odlewów albo wyprasek ze spieku metalu.