PL190069B1 - Urządzenie złączne - Google Patents

Abstract

1 . Urzadzenie zlaczne, zwlaszcza do laczenia dwóch sztywnych rurowych obiektów, w sklad którego wchodzi czesc wtykowa i czesc gniazdowa, które to czesci nadaja sie do laczenia ze soba, znam ienne tym , ze czesc gniazdowa (1; 1a) zawiera tuleje (2), której jeden koniec jest polaczony z jednym sposród powyzszych obiektów, zas na drugim jej koncu znajduje sie co najmniej jedno zaglebienie (3,4), przy czym czesc wtykowa (6; 6a) zawiera czesc rurowa, której jeden koniec jest polaczony z drugim sposród powyzszych obiektów, zas na jej drugim koncu (7), w sciance zewnetrznej, znajduje sie co najmniej jedna poprzeczna krawedz (8, 9), ponadto zawiera tulejowy element (11; 11 a) umieszczany pomiedzy czescia gniazdowa (1; 1a) a czescia wtyko- wa (6; 6a) po wlozeniu czesci wtykowej w czesc gniazdowa, przy czym w tulejowym elemencie znajduje sie co najmniej jeden sprezy- sty jezyczek (12, 13; 12a) z pierwszym czlonem (14, 15) sprezyscie sprzegajacym sie z zaglebieniem (3, 4) w czesci gniazdowej (1; 1a) oraz z drugim czlonem (16, 17) zatrzaskiwanym sprezyscie na m iej- scu poza poprzeczna kraw edzia czesci wtykowej po wlozeniu czesci wtykowej (6; 6 a) w ten tulejowy element, przy czym sprezysty jezyczek pozwala na odlaczanie czesci gniazdowej (1; 1a) od czesci wtykowej (6; 6a) poprzez obracanie tulejowego elementu wzgledem czesci wtykowej (6; 6a) do polozenia, w którym drugi czlon sprezystego jezyczka jest usytuowany poprzecznie wzgledem poprzecznej krawedzi czesci wtykowej (6; 6a) i/lub wysuwanie pierw szego czlonu sprezystego jezyczka ze sprze- zenia z zaglebieniem (3, 4) w czesci gniazdowej (1; 1a) Fig. 2 PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie złączne, zwłaszcza do łączenia dwóch sztywnych rurowych obiektów złożonych z części wtykowej i części gniazdowej, które można ze sobą łączyć.

Znanych jest wiele typów złączek przeznaczonych do łączenia dwóch węży lub węża z rurą, np. co najmniej jeden z tych obiektów jest wykonany z materiału elastycznego. W międzynarodowym opisie patentowym nr PCT/SE96/01752 ujawniono, na przykład, część gniazdową w postaci tulei ze sprężystymi języczkami i część wtykową w postaci części rurowej z poprzecznymi krawędziami w ściance zewnętrznej. Przy wkładaniu części wtykowej w część gniazdową sprężyste języczki są wykonane w taki sposób, że sprężyście zatrzaskują się na swoim miejscu za poprzecznymi krawędziami części wtykowej, łącząc tym samym ze sobą część gniazdową i część wtykową. Zatem struktura ta działa tylko wtedy jeżeli języczki znajdujące się w części gniazdowej są sprężyste. To z kolei oznacza, że co najmniej część gniazdowa musi być przymocowana do obiektu, który jest wykonany z materiału elastycznego, takiego jak zwykły wąż, umożliwiając w ten sposób oddzielenie części gniazdowej od wtykowej poprzez ich obrócenie.

W europejskim opisie patentowym nr EP 0529758 ujawniono szybko-złączne połączenie do rur, w szczególności do łączenia wtykowego przewodu rurowego z członem gniazdowym zawierające część wtykową przewodu zawierającą wystające środki zderzakowe umieszczone na w określonej odległości od jej wewnętrznego końca oraz człon gniazdowy z rozwierconym otworem osiowym do umieszczania w nim tej części wtykowej przewodu, a także człon przytrzymujący umieszczony w tym członie gniazdowym przystosowany do sprzęgania się z częścią wtykową po jej włożeniu do członu gniazdowego i co najmniej jedno uszczelnienie. Człon przytrzymujący według tego rozwiązania zawiera pewną liczbę sprężystych ramion lub odpowiednio ukształtowane stożkowo powierzchnie wewnętrzne przecinające się pod pewnym kątem i stykające się z elementem zderzakowym części wtykowej po jej umieszczeniu w części gniazdowej.

Jednakże żadna ze znanych złączek nie może być używana do łączenia ze sobą dwóch sztywnych obiektów, takich jak dwie rury, które są wykonane ze sztywnego, nieelastycznego materiału, ponieważ również część gniazdowa jest w tym wypadku wykonana z materiału sztywnego.

Urządzenie złączne, zwłaszcza do łączenia dwóch sztywnych rurowych obiektów, w skład którego wchodzi część wtykowa i część gniazdowa, które to części nadają się do łą4

190 069 czenia ze sobą według wynalazku charakteryzuje się tym, że część gniazdowa zawiera tuleję, której jeden koniec jest połączony z jednym spośród powyższych obiektów, zaś na drugim jej końcu znajduje się co najmniej jedno zagłębienie, przy czym część wtykowa zawiera część rurowią której jeden koniec jest połączony z drugim spośród powyższych obiektów, zaś na jej drugim końcu, w ściance zewnętrznej, znajduje się co najmniej jedna poprzeczna krawędź, ponadto zawiera tulejowy element umieszczany pomiędzy częścią gniazdową a częścią wtykową po włożeniu części wtykowej w część gniazdową, przy czym w tulejowym elemencie znajduje się co najmniej jeden sprężysty języczek z pierwszym członem sprężyście sprzęgającym się z zagłębieniem w części gniazdowej oraz z drugim członem zatrzaskiwanym sprężyście na miejscu poza poprzeczną krawędzią części wtykowej po włożeniu części wtykowej w ten tulejowy element, przy czym sprężysty języczek pozwala na odłączanie części gniazdowej od części wtykowej poprzez obracanie tulej owego elementu względem części wtykowej do położenia, w którym drugi człon sprężystego języczka jest usytuowany poprzecznie względem poprzecznej krawędzi części wtykowej i/lub wysuwanie pierwszego członu sprężystego języczka ze sprzężenia z zagłębieniem w części gniazdowej.

Korzystnie, część gniazdowa zawiera tuleję, której jeden koniec stanowi część jednej spośród części gniazdowej i części wtykowej, a część wtykowa zawiera część rurową, której jeden koniec stanowi część drugiej spośród części gniazdowej i części wtykowej.

Korzystnie, pierwszy człon sprężystego języczka zawiera nadlew stopujący wystający z jego ścianki zewnętrznej.

Korzystnie, drugi człon sprężystego języczka zawiera krawędź stopującą wystającą ze ścianki wewnętrznej.

Korzystnie, tuleja części gniazdowej ma w swoim otworze część otworową o średnicy zewnętrznej i wewnętrznej większych niż pozostała część tej tulei, przy czym w części otworowej tulei, w zadanej odległości od otworu tulei, znajduje się zagłębienie.

Korzystnie, poprzeczna krawędź części wtykowej znajduje się w zadanej odległości od jej drugiego końca.

Korzystnie, tulejowy element urządzenia na jednym ze swoich końców zewnętrznych jest zaopatrzony w poprzeczny kołnierz skonstruowany tak, ze po sprzężeniu się nadlewu stopującego sprężystego języczka z zagłębieniem części wtykowej, opiera się na otworze tulei.

Korzystnie, na wtykowej części znajduje się poprzeczny kołnierz usytuowany w większej odległości od jej drugiego końca niż od jej krawędzi poprzecznej, przy czym poprzeczny kołnierz, po oparciu się krawędzi stopującej sprężystego języczka o poprzeczną krawędź części wtykowej, opiera się o poprzeczny kołnierz elementu.

Korzystnie, zewnętrzna średnica tulej owego elementu jest nieco mniejsza niż wewnętrzna średnica części gniazdowej w części otworowej, ale jest większa niż wewnętrzna średnica pozostałej części tulei, zaś długość tulejowego elementu pomiędzy jego poprzecznym kołnierzem a przeciwległym końcem zewnętrznym jest nieco mniejsza niż długość części otworowej w części gniazdowej tak, aby przeciwległy koniec zewnętrzny tulejowego elementu znajdował się w małej odległości przed częścią przejściową pomiędzy częścią otworową a pozostałą częścią tulei, w chwili oparcia się poprzecznego kołnierza elementu o otwór w tulei.

Korzystnie, zewnętrzna średnica części wtykowej w części znajdującej się pomiędzy jej drugim końcem a poprzecznym kołnierzem jest nieco mniejsza niż wewnętrzna średnica zarówno tulejowego elementu jak i pozostałej części, zaś długość części wtykowej przekracza długość części otworowej w części gniazdowej tak, aby drugi koniec części wtykowej, po oparciu się poprzecznego kołnierza części wtykowej o poprzeczny kołnierz tulejowego elementu, wchodził na pewną odległość w pozostałą część tulei poza przeciwległy koniec zewnętrzny tulejowego elementu.

Korzystnie, w części przejściowej pomiędzy częścią otworową a pozostałą częścią tulei znajduje się co najmniej jeden pierścień uszczelniający O-ring opierający się szczelnie o wnętrze tulei oraz również o zewnętrzną ściankę części wtykowej.

Korzystnie, w części gniazdowej znajduje się para zagłębień, które są równomiernie rozmieszczone wzdłuż tulei w tej samej odległości od otworu tulei, przy czym w części wtykowej i tulejowym elemencie znajduje się taka sama liczba, odpowiednio, krawędzi poprzecznych i sprężystych języczków co liczba zagłębień i są również równomiernie, odpo190 069 wiednio, rozmieszczone wzdłuż części wtykowej i tulej owego elementu, w tej samej odległości od swoich kołnierzy poprzecznych.

Zaleta rozwiązania według wynalazku polega na zapewnieniu urządzenia łączącego, które może być używane do łączenia ze sobą dwóch sztywnych, korzystnie rurowych, obiektów, takich jak dwie sztywne rury z tworzyw sztucznych.

Korzystne cechy rozwiązania według wynalazku uzyskano za pomocą urządzenia opisanego powyżej typu, cechującego się tym, że w jego skład wchodzi część wtykowa i część gniazdowa, które można łączyć ze sobą, przy czym część gniazdowa zawiera tuleję, której jeden koniec jest połączony z jednym ze wspomnianych powyżej obiektów, albo stanowi jego część, a na drugim jej końcu znajduje się co najmniej jedno zagłębienie, ponadto część wtykowa zawiera część rurową, której jeden koniec jest połączony z drugim ze wspomnianych powyżej obiektów, albo stanowi jego część, a na jego drugim końcu, w jego ściance zewnętrznej, znajduje się co najmniej jedna poprzeczna krawędź oraz zawiera tulejowy element skonstruowany do umieszczania pomiędzy wspomnianymi częściami po włożeniu części wtykowej w część gniazdową, przy czym we wspomnianym elemencie znajduje się co najmniej jeden sprężysty języczek z pierwszym członem, który jest skonstruowany tak, żeby sprężyście sprzęgał się z zagłębieniem w części gniazdowej oraz z drugim członem, który jest skonstruowany tak, żeby po włożeniu części wtykowej w ten element, sprężyście zatrzaskiwał się na miejscu poza poprzeczną krawędzią wtykowej części, przy czym sprężysty języczek umożliwia odłączanie części gniazdowej od części wtykowej poprzez obracanie elementu względem części wtykowej do położenia, w którym drugi człon sprężystego języczka jest usytuowany poprzecznie względem poprzecznej krawędzi części wtykowej i/lub wysuwanie pierwszego członu sprężystego języczka ze sprzężenia z zagłębieniem w części gniazdowej.

Ponadto, urządzenie złączne według wynalazku jest zarówno proste jak i niezawodne oraz tanie w produkcji.

Przedmiot wynalazku w przykładach wykonania przedstawiono na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urządzenie sprzęgające w pierwszym przykładzie wykonania według wynalazku, w stanie rozłożonym na podzespoły, fig. 2 - urządzenie z fig. 1 w stanie złożonym, w przekroju poprzecznym oraz fig. 3 - część urządzenia złącznego w drugim przykładzie wykonania, w przekroju poprzecznym.

W skład urządzenia złącznego według zalecanego przykładu wykonania wynalazku wchodzi część gniazdowa 1, której głównym elementem składowym jest tuleja 2, która może być wykonana, na przykład, w postaci rury ze sztywnego, nieelastycznego materiału z tworzywa sztucznego. Jak wyraźnie widać na fig. 1, tuleja 2 ma na swoim wlocie część otworową 2a o średnicy zewnętrznej i wewnętrznej większej niż pozostała część 2b tulei, przy czym pomiędzy tymi częściami znajduje się część przejściowa 2c. Jak uwidoczniono wyraźnie na fig. 2, w otworowej części tulei znajdują się dwa leżące po przeciwnych stronach zagłębienia 3, 4 usytuowane w tej samej odległości od otworu 5 tulei 2. Na przeciwległym do otworu końcu części gniazdowej (nie pokazanym) znajduje się, na przykład, część gwintowana przeznaczona do wkręcania w pierwszą sztywną rurę z tworzywa sztucznego (nie pokazaną) lub stanowi jej integralną część.

W skład części wtykowej 6 z fig. 1 wchodzi część rurowa, na której jednym końcu (nie pokazanym) znajduje się część gniazdowa przeznaczona do wkręcania w drugą, sztywną rurę (nie pokazaną), która ma być połączona z pierwszą rurą z tworzywa sztucznego. Alternatywnie, w części wtykowej 6 może znajdować się część rurowa, która stanowi integralną część takiego zespołu jak chłodnica. Na swoim drugim końcu 7 część wtykowa ma w swojej ściance zewnętrznej dwie przeciwległe poprzeczne krawędzie 8, 9, znajdujące się w równych odległościach od powierzchni końcowej na drugim końcu. Te krawędzie poprzeczne można uformować, na przykład, usuwając materiał techniką frezowania z zewnętrznej ścianki części wtykowej. Można je również uformować prasując materiał albo, jeżeli część wtykowa 6 jest wykonana z tworzywa sztucznego, formując wtryskowo część wtykową. Na wtykowej części znajduje się kołnierz 10 w większej odległości od drugiego końca 7 niż poprzeczne krawędzie 8, 9 części gniazdowej.

Jak widać z fig. 1, mający kształt tulei tulejowy element 11 jest przystosowany do umieszczania pomiędzy częściami podczas wkładania części wtykowej 6 w część gniazdową 1, przy

190 069 czym na elemencie tym znajdują się dwa przeciwległe sprężyste języczki 12, 13. Jak lepiej widać na fig. 2, każdy ze sprężystych języczków 12 i 13 ma na swoim wolnym, zewnętrznym końcu część pogrubioną, tworzącą nadlew stopujący 14 i 15, wystający z zewnętrznej ścianki elementu. Nadlewy stopujące 14 i 15 są wykonane w taki sposób, że sprężyście sprzęgają się z zagłębieniami 3 i 4 części gniazdowej 1, odpowiednio, po włożeniu tulej owego elementu w część gniazdową. Wolny zewnętrzny koniec każdego sprężystego języczka 12 i 13 tworzy, na swojej stronie opierającej się o poprzeczną krawędź 8 i 9 części wtykowej, odpowiednio, krawędź stopującą 16 i 17, wystającą z wewnętrznej ścianki elementu. Krawędzie stopujące 16, 17 są wykonane w taki sposób, żeby sprężyście zatrzaskiwały się na miejscu za krawędziami poprzecznymi części wtykowej po włożeniu części wtykowej w tulejowy element 11. Jak ponadto wyraźnie widać na fig. 2, spodnie powierzchnie sprężystych języczków mają kształt wklęsły, w wyniku czego pomiędzy sprężystymi języczkami, a zewnętrzną ścianką części wtykowej 6, na jej krawędziach zewnętrznych, po włożeniu części wtykowej w tulejowy element, tworzą się puste przestrzenie 23, 24. Na fig. 3 widać, że spodnia strona każdego sprężystego języczka 12a może z kolei mieć kształt bardziej liniowy, w wyniku czego odpowiednia pusta przestrzeń znika równocześnie z powstawaniem przestrzeni 25 pomiędzy zewnętrzną powierzchnią sprężystego języczka a wewnętrzną powierzchnią części gniazdowej la w jej otworze. Zamiast tworzenia sprężystych języczków na różne sposoby, można naturalnie na różne sposoby formować zewnętrzną część wtykową tak, żeby wymiary przestrzeni pomiędzy sprężystymi języczkami a częścią wtykową na jej krawędziach poprzecznych zmniejszały się lub zwiększały.

Ponadto element ten jest zaopatrzony na swoich zewnętrznych końcach w poprzeczny kołnierz 18, który jest skonstruowany w taki sposób, żeby opierał się o otwór 5 tulei 2 po sprzężeniu się odpowiednich nadlewów stopujących na sprężystych języczkach z odpowiednimi zagłębieniami w części gniazdowej 1. W celu ułatwienia łączenia części gniazdowej ztulejowym elementem, na elemencie 11 znajduje się nosek 21 usytuowany na jego poprzecznym kołnierzu 18, natomiast na części gniazdowej, w jej otworze 5, znajduje się zagłębienie 22 mające postać pasującą do noska.

Na figurze 2 przedstawiono ponadto, że zewnętrzna średnica tulejowego elementu 11 jest nieco mniejsza niż wewnętrzna średnica części gniazdowej w części otworowej 2a, natomiast jest ona większa niż wewnętrzna średnica pozostałej części 2b, co w przybliżeniu odpowiada wewnętrznej średnicy elementu. Zatem grubość ścianki elementu 1C jest równa w przybliżeniu połowie różnicy pomiędzy wewnętrzną średnicą części otworowej a średnicą części pozostałej. Ponadto, długość elementu pomiędzy jego poprzecznym kołnierzem 18 a przeciwległym zewnętrznym końcem 19 jest nieco mniejsza niż długość części otworowej części gniazdowej 1, w wyniku czego przeciwległy zewnętrzny koniec 19 znajduje się na mniejszej odległości przed częścią przejściową 2c pomiędzy pierwszą a pozostałą częścią tulei 1 w miarę jak poprzeczny kołnierz 18 elementu opiera się o otwór 5 tulei.

W części przejściowej 2c pomiędzy częścią otworową 2a tulei a jej pozostałą częścią 2b, znajduje się pierścień uszczelniający O-ring 20, który szczelnie opiera się zarówno o wnętrze tulei jak i o zewnętrzną ściankę części wtykowej 6 po złączeniu urządzenia.

Na figurze 2 pokazano ponadto, że zewnętrzna średnica części wtykowej wzdłuż części pomiędzy jej końcem zewnętrznym 7 a poprzecznym kołnierzem 10 jest nieco mniejsza niż wewnętrzna średnica zarówno tulejowego elementu jak i pozostałej części, oraz że długość tej części jest większa niż długość części otworowej 2a części gniazdowej 1, w wyniku czego, po oparciu się poprzecznego kołnierza 10 części wtykowej o poprzeczny kołnierz 18 tulejowego elementu, drugi koniec 7 części wtykowej wchodzi na pewną odległość w pozostałą część 2b tulei poza wspomniany przeciwległy koniec zewnętrzny 19 elementu.

Kiedy trzeba połączyć pierwszą rurę z tworzywa sztucznego z drugą rurą z tworzywa sztucznego, część gniazdowa 1 i część wtykowa 6 są mocowane do odpowiednich rur z tworzywa sztucznego, chyba że są one uformowane techniką wtryskową jako integralne części rur. Następnie w część przejściową 2c pomiędzy częścią otworową w części gniazdowej

190 069 a częścią pozostałą wkłada się pierścień uszczelniający O-ring 20. Następnie tulejowy element 11 jest wkładany w część gniazdową 1, przy czym jego sprężyste języczki 12 i 13 umieszcza się w taki sposób względem zagłębień 3 części gniazdowej, że nosek 21 sprzęga się z zagłębieniem 22 w otworze części gniazdowej. Tym samym nadlewy stopujące 14, 15 sprzęgają się z zagłębieniami 3, 4 i opierają się o jedną z krawędzi bocznych 3b na fig. 1, tj. w tak zwanym prawidłowym położeniu obróconym. W ten sposób uzyskuje się wyraźnie widoczny wskaźnik prawidłowości połączenia części gniazdowej z tulejowym elementem bez konieczności usłyszenia trzasku po wejściu nadlewów stopujących w zagłębienia 3, 4, ani konieczności sprawdzania połączenia, próbując ponownie rozłączyć te części. W tym prawidłowym obróconym położeniu, przeciwległy zewnętrzny koniec 19 tulejowego elementu jest dociskany do pierścienia uszczelniającego O-ring 10 równocześnie z opieraniem się jego poprzecznego kołnierza 18 o otwór 5 w części gniazdowej 1. Następnie część wtykowa 6 wchodzi w tulejowy element 11 ze swoimi poprzecznymi krawędziami 8 i 9 umieszczonymi naprzeciwko sprężystych języczków 12, 13 tak daleko, że krawędzie stopujące sprężystych języczków zatrzaskują się na miejscu za krawędziami poprzecznymi części wtykowej, a tym samym mocują część wtykową do elementu, który po obróceniu się mocuje się w części gniazdowej. Zatem połączenie części gniazdowej 1 z częścią wtykową 6 jest połączeniem szybkozłącznym. Poza tym, istotne znaczenie ma zauważenie, że w obecnym urządzeniu złącznym, w przeciwieństwie do urządzenia złącznego według wspomnianego powyżej międzynarodowego zgłoszenia PCT, powstająca podczas używania złączki siła osiowa powoduje obrócenie zewnętrznego końca sprężystego języczka ku dołowi ku części wtykowej, co oznacza poprawę mocowania sprężystego języczka do części gniazdowej i wtykowej w miarę wzrostu siły osiowej. W znanych dotychczas urządzeniach złącznych, siła osiowa z kolei działa jak bezpośredni nacisk w sprężystym języczku, który zatem musi wytrzymać całe ciśnienie tak, żeby się nie wygiął, a tym samym musi mieć większe wymiary niż sprężysty języczek w znanym urządzeniu złącznym.

W przykładzie wykonania z fig. 2, oddzielenie części wtykowej 6 od części gniazdowej 1 można wykonać obracając sprężyste języczki elementu za pomocą ich poprzecznego kołnierza 18 względem części wtykowej tak daleko, żeby krawędzie stopujące 16, 17 sprężystych języczków 12, 13 były usytuowane poprzecznie do poprzecznych krawędzi 8, 9 części wtykowej, w którym to położeniu ich nadlewy stopujące opierają się o przeciwległe krawędzie boczne 3a zagłębień. Rozdzielenie tych części można również wykonać wyciskając nadlewy stopujące 14, 15 sprężystych języczków ze sprzężenia z zagłębieniami 3, 4 w części gniazdowej. Jest to możliwe dzięki pustym przestrzeniom 23, 24 pod sprężystymi języczkami.

W przykładzie wykonania sprężystych języczków pokazanym na fig. 3, rozdzielenie części wtykowej od części gniazdowej może jednak nastąpić tylko w wyniku obrócenia krawędzi stopujących sprężystych języczków tak, że są one rozmieszczone poprzecznie względem poprzecznych krawędzi części wtykowej. Podczas tego obrotu, część wtykowa odłącza się zatem od elementu, który jest nadal połączony z częścią gniazdową za pomocą nadlewów stopujących na sprężystych języczkach, w wyniku czego część gniazdowa, po wciśnięciu, odłącza się od elementu, który jest nadal połączony z częścią wtykową. Następnie element można odłączyć, odpowiednio, od części gniaz.dowej i wtykowej, odpowiednio go wciskając i obracając.

Wynalazek nie ogranicza się do pokazanych i opisanych przykładów wykonania, i można go zmieniać na kilka sposobów w zakresie ujętym w załączonych zastrzeżeniach. W związku z tym, w części gniazdowej 1 może znajdować się jedno lub więcej, na przykład cztery, zagłębienia, a nie dwa jak w tym przypadku, przy czym mogą to być na przykład trzy zagłębienia równomiernie rozmieszczone wokół tulei w tej samej odległości od otworu tulei, przy czym w części wtykowej 6 i tulejowym elemencie 11 znajduje się taka sama liczba, odpowiednio, poprzecznych krawędzi i sprężystych języczków, co liczba zagłębień i również są równomiernie rozmieszczone wokół, odpowiednio, części wtykowej i tulej owego elementu, w tej samej odległości od ich poprzecznych kołnierzy. Istnieje również możliwość wykonania części wtykowej i elementu bez poprzecznych kołnierzy, 10 i 18, przy czym w tym przypadku element trzeba obracać względem części wtykowej pośrednio za pomocą pośredniej sekcji części gniazdowej. Prawidłowe względne położenie części gniazdowej i elementu może, oczywiście, wskazywać drogę inną niż za pomocą zagłębień 22 w otworze części gniazdowej 1

190 069 i noska 21 na poprzecznym kołnierzu 18 tulejowego elementu 11, na przykład za pomocą narysowanych linii lub kolorowych znaków w materiale tych części. Ponadto istnieje możliwość ze względów bezpieczeństwa, rozmieszczenia dwóch pierścieni uszczelniających O-ring 20 w sekcji przejściowej 2c pomiędzy częścią otworową tulei 2 a jej pozostałą częścią. Naturalnie, istnieje również możliwość wykonania części wtykowej, części gniazdowej i obiektów rurowych, które mają być ze sobą złączone, o kształtach różnych od cylindrycznego, na przykład o kształcie prostokątnym, kwadratowym, itp.

3a

Fig. 3

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.

Claims (12)

Zastrzeżenia patentowe

1. Urządzenie złączne, zwłaszcza do łączenia dwóch sztywnych rurowych obiektów, w skład którego wchodzi część wtykowa i część gniazdowa, które to części nadają się do łączenia ze sobą, znamienne tym, że część gniazdowa (1; la) zawiera tuleję (2), której jeden koniec jest połączony z jednym spośród powyższych obiektów, zaś na drugim jej końcu znajduje się co najmniej jedno zagłębienie (3,4), przy czym część wtykowa (6; 6a) zawiera część rurową, której jeden koniec jest połączony z drugim spośród powyższych obiektów, zaś na jej drugim końcu (7), w ściance zewnętrznej, znajduje się co najmniej jedna poprzeczna krawędź (8, 9), ponadto zawiera tulejowy element (11; 11 a) umieszczany pomiędzy częścią gniazdową (1; la) a częścią wtykową (6; 6a) po włożeniu części wtykowej w część gniazdową, przy czym w tulejowym elemencie znajduje się co najmniej jeden sprężysty języczek (12,13; 12a) z pierwszym członem (14,15) sprężyście sprzęgającym się z zagłębieniem (3, 4) w części gniazdowej (1; la) oraz z drugim członem (16, 17) zatrzaskiwanym sprężyście na miejscu poza poprzeczną krawędzią części wtykowej po włożeniu części wtykowej (6; 6a) w ten tulejowy element, przy czym sprężysty języczek pozwala na odłączanie części gniazdowej (1; la) od części wtykowej (6; 6a) poprzez obracanie tulejowego elementu względem części wtykowej (6; 6a) do położenia, w którym drugi człon sprężystego języczka jest usytuowany poprzecznie względem poprzecznej krawędzi części wtykowej (6; 6a) i/lub wysuwanie pierwszego członu sprężystego języczka ze sprzężenia z zagłębieniem (3, 4) w części gniazdowej (1; la).

2. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że część gniazdowa (1; la) zawiera tuleję (2), której jeden koniec stanowi część jednej spośród części gniazdowej i części wtykowej, a część wtykowa (6; 6a) zawiera część rurową, której jeden koniec stanowi część drugiej spośród części gniazdowej i części wtykowej.

3. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że pierwszy człon sprężystego języczka (12,13) zawiera nadlew stopujący (14,15) wystający z jego ścianki zewnętrznej.

4. Urządzenie według zastrz. 1 albo 3, znamienne tym, że drugi człon sprężystego języczka (12,13) zawiera krawędź stopującą (16,17) wystającą ze ścianki wewnętrznej.

5. Urządzenie według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że tuleja (2) części gniazdowej (3) ma w swoim otworze (5) część otworową (2a) o średnicy zewnętrznej i wewnętrznej większych niż pozostała część (2b) tej tulei, przy czym w części otworowej (2a), w zadanej odległości od otworu tulei (2), znajduje się zagłębienie (3, 4).

6. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że poprzeczna krawędź części wtykowej (6) znajduje się w zadanej odległości od jej drugiego końca (7).

7. Urządzenie według zastrz. 1 albo 3, znamienne tym, że tulejowy element (11) na jednym ze swoich końców zewnętrznych jest zaopatrzony w poprzeczny kołnierz (18) skonstruowany tak, że po sprzężeniu się nadlewu stopującego (14, 15) sprężystego języczka (12, 13) z zagłębieniem (3, 4) części wtykowej (1), opiera się na otworze (5) tulei (2). ...

8. Urządzenie według zastrz. 7, znamienne tym, że na wtykowej części (6) znajduje się poprzeczny kołnierz (10) usytuowany w większej odległości od jej drugiego końca (7) niż od jej krawędzi poprzecznej (8, 9), przy czym poprzeczny kołnierz (10), po oparciu się krawędzi stopującej (16, 17) sprężystego języczka (12, 13) o poprzeczną krawędź części wtykowej, opiera się o poprzeczny kołnierz (18) elementu (11).

9. Urządzenie według zastrz. 8, znamienne tym, że zewnętrzna średnica tulejowego elementu (11) jest nieco mniejsza niż wewnętrzna średnica części gniazdowej (1) w części otworowej (2a), ale jest większa niż wewnętrzna średnica pozostałej części (2b), zaś długość tulejowego elementu (11) pomiędzy jego poprzecznym kołnierzem (18) a przeciwległym końcem zewnętrznym (19) jest nieco mniejsza niż długość części otworowej w części gniazdowej tak, że przeciwległy koniec zewnętrzny tulejowego elementu znajduje się w małej odległości przed częścią przejściową (2c) pomiędzy częścią otworową a pozostałą częścią tulei (2), w chwili oparcia się poprzecznego kołnierza (18) elementu o otwór (5) w tulei (2).

190 069

10. Urządzenie według zastrz. 7, znamienne tym, że zewnętrzna średnica części wtykowej (6) w części znajdującej się pomiędzy jej drugim końcem (7) a poprzecznym kołnierzem (10) jest nieco mniejsza niż wewnętrzna średnica zarówno tulejowego elementu (11) jak i pozostałej części (2b), zaś długość części wtykowej (6) przekracza długość części otworowej (2a) w części gniazdowej (1) tak, aby drugi koniec części wtykowej, po oparciu się poprzecznego kołnierza (10) części wtykowej o poprzeczny kołnierz (18) tulejowego elementu, wchodził na pewną odległość w pozostałą część tulei (2) poza przeciwległy koniec zewnętrzny (19) tulejowego elementu.

11. Urządzenie według zastrz. 10, znamienne tym, że w części przejściowej ^(2c) p^omiędzy częścią otworową (2a), a pozostałą częścią (2b) tulei (2) znajduje się co najmniej jeden pierścień uszczelniający O-ring (20) opierający się szczelnie o wnętrze tulei (2) oraz również o zewnętrzną ściankę części wtykowej (6).

12. Urządzenie według zastrz. 9 albo 10 albo 11, znamienne tym, że w części gniazdowej (1) znajduje się para zagłębień (3, 4), które są równomiernie rozmieszczone wzdłuż tulei (2) w tej samej odległości od otworu (5) tulei, przy czym w części wtykowej (6) i tulejowym elemencie (11) znajduje się taka sama liczba, odpowiednio, krawędzi poprzecznych (8, 9) i sprężystych języczków (12, 13) co liczba zagłębień i są również równomiernie, odpowiednio, rozmieszczone wzdłuż części wtykowej (6) i tulejowego elementu, w tej samej odległości od swoich kołnierzy poprzecznych (10,18).