PL187541B1

PL187541B1 - Sposób sterowania procesem wytapiania z redukcją w kąpieli

Info

Publication number: PL187541B1
Application number: PL98338006A
Authority: PL
Inventors: Mark B. Denys
Original assignee: Corus Staal Bv
Priority date: 1997-07-11
Filing date: 1998-07-03
Publication date: 2004-07-30
Also published as: CA2296351C; WO1999002739A1; MY120541A; PL338006A1; CN1094980C; BR9811680A; UA52761C2; NL1006553C2; ZA986036B; AU724385B2; EP0996749A1; CA2296351A1; TW397867B; DE69802693D1; EP0996749B1; RU2171850C1; ES2167923T3; DE69802693T2; CN1259172A; ID23039A

Abstract

1. Sposób sterowania procesem wy tapiania z redukcja w kapieli, zwlaszcza procesem wytwarzania surówki w konwer- torze cyklonowym, do którego doprowadza sie surowiec w postaci tlenku zelaza, we- giel kopalny i tlen, znamienny tym, ze mierzy sie udzial wegla C w gazach odlo- towych w postaci CO i CO2 i mierzy sie udzial wodoru H2 w gazach odlotowych w postaci H2 i K2O, nastepnie wyznacza sie stosunek C/H2 w gazach odlotowych i po- równuje sie tak obliczony stosunek C/H2 w gazach odlotowych ze stosunkiem C/H2 w dostarczanym weglu kopalnym oraz regu- luje sie doprowadzanie wegla kopalnego na podstawie róznic stosunków C/H2 w ga- zach odlotowych i dostarczanym weglu tak, ze utrzymuje sie staly udzial wegla odbar- wiajacego utworzonego z wegla kopalnego w warstwie zuzla, przy czym udzial ten wynosi niewiele mniej niz 20%. F i g 1 PL PL PL PL PL PL PL

Description

Wynalazek dotyczy sposobu sterowania procesem wytapiania z redukcją w kąpieli, zwłaszcza procesem wytwarzania surówki w konwertorze cyklonowym.

Określenie „proces wytapiania z redukcją w kąpieli” odpowiadające angielskiemu „smelting reduction process” jest znane w stanie techniki. W procesie tym, wstępnie zredukowaną rude żelaza doprowadza się do kąpieli ze stopionym żelazem lub surówką, na powierzchni której to kąpieli unosi się pieniąca się warstwa żużla. Wstępnie zredukowana ruda żelaza jest do końca redukowana do postaci surówki w warstwie żużla przez środek redukujący zawierający węgiel, który jest również doprowadzany do warstwy żużla. Reaktor, w którym zachodzi końcowa redukcja jest ogólnie znany jako piec do wytapiania w kąpieli, czy też z zastosowaniem kąpieli (ang. bath smelter). W tym procesie redukcji końcowej wytwarza się gaz odlotowy zawierający tlenek węgla CO. Ten gaz odlotowy może zostać wykorzystany do opisanej powyżej wstępnej redukcji rudy żelaza.

Do znanych procesów wytapiania z redukcją w kąpieli należą procesy AISI, DIOS i CCF.

W procesie AISI, który opracowano w Stanach Zjednoczonych Ameryki (symbol pochodzi od American Iron and Steel Institute oznaczającego Amerykański Instytut Metalurgii Żelaza), rudę żelaza doprowadza się do pieca szybowego w postaci rudy żelaza. Również wstępna redukcja dokonywana jest za pomocą gazu odlotowego z pieca do wytapiania.

W procesie DIOS, opracowanym i rozwiniętym głównie w Japonii (symbol stanowi skrót od Direct Ore Smelting Reduction czyli bezpośredniej redukcji rudy żelaza przy wyta187 541 pianiu) rudę żelaza doprowadza się w postaci miałkiego proszku do reaktora ze złożem fluidalnym, w którym doprowadza się do jej zetknięcia z gazem odlotowym z pieca do wytapiania.

W procesie CCF (symbol stanowi skrót od cyclone converter fumace process, czyli proces wytapiania w konwertorze cyklonowym), rudę żelaza wprowadza się do cyklonu, w którym wytwarza się wysoką temperaturę w wyniku spalania gazu odlotowego z pieca do wytapiania. Ruda żelaza topi się w cykolnie i zachodzi jej wstępna redukcja. Wstępnie zredukowany stopiony tlenek żelaza ścieka w dół do kąpieli w piecu do wytapiania, gdzie przebiega dalsza redukcja.

Proces wytapiania z redukcją w kąpieli takiego typu, jaki przebiega w konwertorze cyklonowym znany jest, na przykład, z opisu europejskiego zgłoszenia patentowego EP-A 0 690 136.

Celem wynalazkujest opracowanie sposobu sterowania procesem wytapiania z redukcją w kąpieli.

Sposób sterowania procesem wytapiania z redukcją w kąpieli, zwłaszcza procesem wytwarzania surówki w konwertorze cyklonowym, do którego doprowadza się surowiec w postaci tlenku żelaza, węgiel kopalny i tlen, odznacza się według wynalazku tym, że mierzy się udział węgla C w gazach odlotowych w postaci CO i CO₂ i mierzy się udział wodoru H₂w gazach odlotowych w postaci H₂ i H₂O, następnie wyznacza się stosunek C/H₂ w gazach odlotowych i porównuje się tak obliczony stosunek C/H₂ w gazach odlotowych ze stosunkiem C/H₂ w dostarczanym węglu kopalnym oraz reguluje się doprowadzanie węgla kopalnego na podstawie różnic stosunków C/H₂ w gazach odlotowych i dostarczanym węglu tak, że utrzymuje się stały udział węgla odbarwiającego utworzonego z węgla kopalnego w warstwie żużla, przy czym udział ten wynosi niewiele mniej niż 20%.

Korzystnie koryguje się stosunek C/H₂ dla dostarczanego węgla kopalnego, uwzględniając straty węgla w wyniku jego przedostawania się do gazów odlotowych.

Korzystnie koryguje się stosunek C/H₂ dla dostarczonego węgla kopalnego, uwzględniając straty węgla w wyniku jego rozpuszczania się w surówce.

Korzystnie koryguje się stosunek C/H₂ dla dostarczonego węgla kopalnego, uwzględniając doprowadzanie węgla i/lub wodoru do procesu wraz z dodatkami.

Korzystnie koryguje się stosunek C/H₂ dla dostarczonego węgla kopalnego, uwzględniając wodór doprowadzany w wyniku wtryskiwania wody do układu dla gazów odlotowych przed miejscem pobierania próbek.

Korzystnie reguluje się doprowadzanie węgla kopalnego, natomiast pozostawia się taką samą wysokość lancy oraz takie samo doprowadzanie rudy żelaza i tlenu.

Zaletą sposobu według wynalazku jest możliwość bieżącego monitorowania zużycia węgla odbarwiającego w procesie wytapiania z redukcją w kąpieli oraz możliwość automatycznego sterowania doprowadzaniem węgla kopalnego do procesu wytapiania z redukcją w kąpieli.

Korzystnie, stosunek C/H₂ w doprowadzanym węglu kopalnym jest korygowany w zależności od ilości węgla odbarwiającego traconego w wyniku odprowadzania go przez gazy odlotowe, węgla rozpuszczonego w surówce, węgla i/lub wodoru wprowadzanego łącznie z dodatkami oraz węgla wprowadzanego w wyniku wtryskiwania wody do gazów odlotowych przed miejscem pobierania próbek. Zapewnia to lepsze sterowanie procesem.

Korzystnie, reguluje się ilość doprowadzanego węgla kopalnego, pozostawiając równocześnie na tym samym poziomie wysokość lancy, ilość doprowadzanej rudy i ilość tlenu. Zaletą takiej regulacji jest stabilny przebieg procesu.

Wynalazek zilustrowano dla procesu wytapiania przebiegającego w konwertorze cyklonowym, czyli procesu CCF natomiast można go również stosować dla innych procesów wytapiania z redukcją w kąpieli, takich jak na przykład proces AISI i DIOS.

Przedmiot wynalazku bardziej szczegółowo uwidoczniono w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia reaktor stosowany w procesie CCF, zaś fig. 2 przedstawia bilans węgla i wodoru w reaktorze stosowanym w procesie CCF.

Przy wytwarzaniu surówki w procesie CCF wstępnie redukuje się rudę żelaza, często w postaci Fe₂O₃, do FeO w cyklonie Ido wytapiania. Końcowa redukcja FeO do żelaza (Fe) przebiega w zbiorniku 2 konwertora.

187 541

W procesie CCF cyklon 1 do wytapiania znajduje się na górze zbiornika 2 konwertora. Węgiel kopalny 3 doprowadza się do zbiornika 2 konwertora i częściowo gazyfikuje spalając w miejscu 10 w tlenie 4 doprowadzanym przez lancę lub lance 9. Gazy odlotowe unoszą się ku cyklonowi. W cyklonie wdmuchuje się stycznie do siebie rudę żelaza 5 i tlen 6. Tlen reaguje z częścią CO i H₂ znajdującymi się w zużytym gazie, w wyniku czego wydziela się ciepło. Wtryskiwane cząstki rudy żelaza wdmuchuje się przez kanały do spalania w cyklonie i natychmiast topi. W miejscu 11 w cyklonie stopioną rudę częściowo redukuje się do FeO zgodnie z reakcjami chemicznymi:

3Fe₂O₃ + CO (H₂) <-> 2Fe₃O₄ + CO₂ (H₂O)

Fe₃O₄ + CO (H₂) <-> 3FeO + CO₂ (H₂O)

Wstępnie zredukowana ruda stopiona 12 spływa kroplami z cyklonu w warstwę 7 żużla w znajdującym się pod spodem zbiorniku konwertora. Krople rudy rozpuszczają się w żużlu. W warstwie żużla przebiega końcowe redukowanie do żelaza zgodnie z następującą reakcją chemiczną:

FeO + Cstafy <-> Fepfynne + CO

Zużywany w tej reakcji węgiel uzupełnia się doprowadzając do warstwy żużla węgiel kopalny. Znajdujące się w węglu kopalnym substancje lotne odparowują bezpośrednio na zewnątrz w wyniku istniejącej tam wysokiej temperatury, natomiast postać węgla, znana pod nazwą węgla odbarwiającego, pozostaje w żużlu.

Węgiel odbarwiający pełni w żużlu trzy zadania:

1. jest czynnikiem redukującym służącym do końcowej redukcji tlenków żelaza do żelaza;

2. jest paliwem dostarczającym niezbędne ciepło umożliwiające przebieg procesu redukcji oraz topienia rudy żelaza;

3. ma działanie stabilizujące na pienienie się stopionej warstwy żużla. Z tego względu udział masowy węgla odbarwiającego w żużlu nie powinien być znacznie mniejszy niż 20%.

W zadaniach 112 węgiel odbarwiający jest zużywany, natomiast w zadaniu 3 próbuje się utrzymać udział węgla odbarwiającego w żużlu na możliwie stałym poziomie.

Funkcje 1, 2 i 3 można scalić ze sobą utrzymując dostarczanie węgla odbarwiającego równe jego zużywaniu. Jednakże węgiel odbarwiający pochodzi z węgla kopalnego, w związku z czym oprócz pojawiania się węgla odbarwiającego, z węgla kopalnego uciekają również lotne składniki w wyniku występującej tam wysokiej temperatury. One z kolei przyczyniają się znów do realizacji zadania 2 przez węgiel odbarwiający.

Węgiel i wodór stanowią często główne elementy składowe składników lotnych węgla kamiennego.

Do procesu wytapiania z zastosowaniem kąpieli stosuje się następujące równania

QCdoprowadzany w węglu kopalnym + QCdoprowadzany w strumieniu QC w gazie odprowadzanym + dC_w zuZlu/Ót + QCFe + QCpe + QCpyl odlotowy + QCżuzel

- bilans masy węgla

QH2_W doprowadzanym węglu kopalnym QH2dla doprowadzanej wody QH2 w gazie odlotowym

- bilans masy wodoru, gdzie, jak to również pokazano na fig. 2,

- QCdoprowadzany w węglu kopalnym jest ilością węgla doprowadzanego z węglem kopalnym, oznaczoną strzałką 20,

- QH2_WOdór w doprowadzanym strumieniu jest ilością wodoru doprowadzaną z węglem kopalnym, oznaczoną strzałką 21,

- QC_W gazie odlotowym jest łączną ilością węgla w CO i CO₂ w gazach odlotowych. Węgiel ten pochodzi ze spalania lotnych węglodorów i węgla odbarwiającego z żużlu i zużycia węgla odbarwiającego do końcowej redukcji rudy żelaza i każdej ilości węgla w dozowanych dodatkach, oznaczoną strzałką 22,

187 541

QCFe jest ilością węgla wchłoniętego w jednostce czasu w nowo powstałym żelazie, oznaczoną strzałką 23,

- QCżużei jest ilością węgla wchłoniętego w jednostce czasu w nowo wytworzonym żużlu, oznaczoną strzałką 24,

- QCpj4 odlotowy jest ilością węgla wylatującego z reaktora stosowanego w procesie CFC w postaci drobnego pyłu, oznaczoną strzałką. 25, “ QCoppoowadzany w strumieniu jest ilością węgla doprowadzaną do reaktora stosowanego w procesie CFC w wyniku dodatkowego dozowania innych składników (na przykład CaCC—), oznaczoną strzałką 26,

- QH2 w gazie odlotowym jest całkowitą ilością wodoru w postaci H2O i H2 w gazach odlotowych, oznaczoną strzałką 27. Wodór ten pochodzi z lotnych węglowodorów znajdujących się w węglu kopalnym, z wodoru w substancjach dodatkowych i (ewentualnie) z doprowadzanej wody chłodzącej;

- QH2_W doprowadzanej wodzie jest ilością wodoru w postaci wody używanej do (ewentualnie) bezpośredniego chłodzenia gorących gazów w przewodzie gazowym, oznaczoną strzałką 28,

- QH2w doprowadzanym strumieniu jest ilością wodoru wpływającego do reaktora CCF w wyniku dozowania substancji dodatkowych, oznaczoną strzałką 29.

Należy zauważyć, że możliwe są również jeszcze inne źródła doprowadzania i strat węgla C i wodoru H2, takie jak, na przykład, zanieczyszczenie powietrza i zużycie wykładziny termowytrzymałej w pojemnikach metalurgicznych. Mają one na ogół małe znaczenie. W razie takiej potrzeby można je uzgodnić w podobny sposób.

Identyfikatorem M oznaczono na Fig. 2 miejsce pobierania próbek lub dokonywania pomiarów. Sterowanie dozowaniem węgla kopalnego w zależności od wartości stosunku C/H2.

W procesie wytapiania z redukcją w kąpieli (takim jak prowadzony w konwertorze CCF) warunki wewnętrzne zmieniają się w miarę przebiegu procesu, ponieważ w miarę jego przebiegu zwiększa się ilość kąpieli złożonej z żużla i metalu, odpowiednio 7,8. Wahania te wpływają na zachowanie się reaktora. Ponadto w procesie z zastosowaniem kąpieli występują czasami efekty hamujące, takie jak, na przykład nadmierne Formowanie się piany żużlowej i krzepnięcie stopionego żużla.

Istotnymi warunkami stabilnego przebiegu procesu wytapiania z redukcją kąpieli są:

- stabilna zawartość procentowa węgla w kąpieli z metalu,

- utrzymywanie stabilnej wysokości żużla, to jest zapobieganie nadmiernemu spienianiu się warstwy żużla na kąpieli z metalu.

W związku z tym, istotne znaczenie ma prawidłowe sterowanie udziałem węgla odbarwiającego w żużlu. Kiedy ilość ta jest wystarczająca, to małe pęcherzyki gazu łączą się ze sobą i zapobiegają nadmiernemu spienianiu się warstwy żużla na kąpieli z metalu. Skrajne warunki w konwertorze utrudniają bezpośredni i niezawodny pomiar warunków przebiegu procesu wewnętrznego, takich ja Formowanie się węgla odbarwiającego. W rezultacie, korzystnie, sterowanie reaktorem opiera się (w miarę możliwości) na wielkościach mierzalnych zewnętrznie (takich jak skład gazów odlotowych). Proces wytapiania w kąpieli można dobrze regulować o ile tylko kontroluje się zawartość węgla odbarwiającego.

W tym celu operator ma dostęp do następujących parametrów sterujących:

- zasilanie surowcami (węgiel kopalny, ruda, substancje dodatkowe);

- natężenie przepływu tlenu;

- wysokość lancy (= odległość pomiędzy głowicą lancy a warstwą żużla).

W związku z tym zaproponowano technikę umożliwiającą w prosty sposób monitorowanie zmian zużycia węgla odbarwiającego oraz takie sterowanie dozowaniem węgla kopalnego, żeby ilość węgla odbarwiającego w konwertorze była stała.

W skład węgla kopalnego wchodzi głównie grafit i substancje lotne (węglowodory). Podczas dozowania węgla kopalnego w procesie wytapiania z zastosowaniem kąpieli, węglowodory odparowują bezpośrednio na zewnątrz. Wysoka temperatura rozkłada węglowodory i płyną one do gazów odlotowych w postaci H2, H2O, CO i CO2. Produkt reakcji (węgiel od6

187 541 barwiający) pozostający w żużlu składa się głównie z grafitu. Węgiel ten zużywa się w wyniku reakcji redukcji i bezpośredniego spalania w tlenie. W wyniku obu tych reakcji powstaje CO i CO2. W taki sam sposób udział ilościowy wodoru w gazach odlotowych (w postaci H2 i H2O) jest wyłącznie funkcją typu używanego węgła kopalnego oraz ilości dostarczanego węgla kopalnego. Ponadto udział węgla (w postaci CO i CO2) jest również funkcją zużycia węgla odbarwiającego. Z tego względu, monitorując w gazach odlotowych stosunek udział węgla do udziału wodoru uzyskuje się bezpośrednie wskazanie zmian zużycia węgla odbarwiającego w procesie wytapiania w kąpieli.

Stabilna ilość węgla odbarwiającego ma istotne znaczenie dla przebiegu procesu wytapiania w kąpieli. W związku z tym stosunek C/H2 w gazach odlotowych może służyć do automatycznego sterowania doprowadzaniem węgla. Wymaga to rzetelnego próbkowania gazów odlotowych z konwertora. W tym wypadku należy uwzględnić wszystkie możliwe udziały węgla i wodoru w pozostałych surowcach. Ponadto należy uwzględnić dwa zjawiska przyczyniające się do zmniejszenia masy węgla odbarwiającego w konwertorze; straty węgla odbarwiającego w postaci pyłu poprzez kanały gazów odlotowych oraz rozpuszczanie się węgla w kąpieli metalu. Równocześnie istnieje konieczność powstawania dostatecznej ilości węgla odbarwiającego, żeby jego udział w ilości nowo powstającego żużla był równy udziałowi żużla już znajdującego się w konwetorze. Przebieg tych zjawisk można regulować sterując doprowadzaniem węgla w taki sposób, żeby stosunek C/H2 w gazach odlotowych był równy skorygowanemu stosunkowi C/H2. W wypadku braku tych zjawisk, dozowanie węgla kopalnego byłoby równe jego zużyciu o ile stosunek C/H2 w gazach odlotowych byłby równy temu stosunkowi w doprowadzanym węglu kopalnym. Poniżej podano przykład obliczania skorygowanego stosunku C/H2.

Powstawanie pyłu węgła odbarwiającego w zasadzie wynika z pyłu już istniejącego w węglu kopalnym oraz typu węgla kopalnego (decydujące znaczenie dla rozdrabniania podczas odgazowywania). Straty w postaci pyłu mogą dochodzić aż do 15%. Jednakże w procesie CCF część spalania pyłu odbywa się w cyklonie do topienia.

Dla zapobieżenia ewentualnemu zmniejszeniu udziału węgla odbarwiającego w żużlu w wyniku strat w postaci pyłu, obliczanie skorygowanego stosunku C/H2 najlepiej jest oprzeć na maksymalnych stratach pyłu. Podczas przebiegu procesu, gdy straty na pył są mniejsze, w konwertorze występuje lekkie zwiększenie zawartości węgla odbarwiającego (patrz przykład). Natomiast udział węgla odbarwiającego w żużlu pozostaje w zasadzie stosunkowo taki sam ze względu na powiększanie się warstwy żużla. W celu skorygowania ewentualnego nadmiernego zwiększenia udziału węgla odbarwiającego w pozostałym żużlu po (częściowym) spuście metalu i żużla, istnieje możliwość wstrzymania doprowadzania węgla kopalnego na krótki okres czasu i pozwolenia na dopalenie się węgla odbarwiającego. W wyniku tego udział węgla odbarwiającego obniża się w takim stopniu, że możliwe jest regulowanie doprowadzania węgla kopalnego w funkcji stosunku C/H2.

Ilość węgla C w surówce można wyznaczyć pobierając regularnie próbki z wytworzonej (spuszczanej) surówki i określając zawartość w niej węgla. Dodatkowe korygowanie pożądanej wartości stosunku C/H2 jest również konieczne w wypadku dozowania substancji dodatkowych (na przykład CaCO3) i ewentualnego wprowadzania dodatkowej ilości węgla i/lub wodoru do gazów odlotowych za pośrednictwem wtryskiwanej wody (patrz przykład).

Przykład

Obliczanie stosunku C/H2

Przykład ten obrazuje obliczanie skorygowanego stosunku C/H2. Do obliczeń przyjęto następujące założenia (RY = surówka):

- instalacja o wydajności 0,7 miliona ton RY/rok

- wydajność produkcji 90 ton RY/godz., spust co godzinę;

- zużycie węgla kopalnego 600 kg/tona RY, węgiel o średniej zawartości substancji lotnych;

- maksymalna strata węgla odbarwiającego w postaci pyłu wynosząca 15% dozowanej masy węgla kopalnego;

- nawęglanie kąpieli surówki aż do udziału masowego 4,5%.

Analiza węgla o średniej zawartości substancji lotnych (udziały masowe):

187 541

- składniki lotne 20%

- węgiel stały (grafit) 70%

- minerały 5%

- wilgoć 5%

Analiza suchego popiołu (90% masy całkowitej)

- węgiel 90%

- wodór 5%

- pozostałe 5%

Obliczenie wymaganego stosunku C/H₂ dla gazów odlotowych H₂ jako węglowodór w 600 kg węgla kopalnego = 0,9 x 0,05 x 600 = 27 kg H2 = 13,5 kmola H2 dodatkowy H2 z wilgoci w 600 kg = 0,05 x 600 = 30 kg H2O =1,7 kmola H2 łącznie H2 w 600 kg węgla kopalnego =15,2 kmola H2 łącznie C w 600 kg węgla kopalnego = 0,9 x 0,9 x 600 = 486 kg C = 40, 5 kmola C

C/H2 w dozowanym węglu kopalnym = 40, 5/15.2 = 2,66 maksymalna strata pyłu na 600 kg węgla kopalnego = 0,15 x 600 = 90. kg węgla odbarwiającego =7,5 kmola C nawęglanie surówki na tonę = 0,045 x 1000 = 45 kg C = 3, 75 kmola C skorygowany stosunek C/H2 w celu sterowania na podstawie gazów odlotowych z konwertora

C/H₂ = (40,5 - 7,5 - 3,75) / 15,2 = 1,92 kamień wapienny dozowany w cyklonie = 170 kg/tona RY =1,7 kmola C skorygowany stosunek C/H2 do sterowania na podstawie gazów odlotowych C/H₂ - (40,5 - 7,5 - 3,75 + 1,7)/ 15,2 = 2,04

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Sposób sterowania procesem wytapiania z redukcją w kąpieli, zwłaszcza procesem wytwarzania surówki w konwertorze cyklonowym, do którego doprowadza się surowiec w postaci tlenku żelaza, węgiel kopalny i tlen, znamienny tym, że mierzy się udział węgla C w gazach odlotowych w postaci CO i CO₂ i mierzy się udział wodoru H₂ w gazach odlotowych w postaci H₂ i K₂O, następnie wyznacza się stosunek C/H₂ w gazach odlotowych i porównuje się tak obliczony stosunek C/H2 w gazach odlotowych ze stosunkiem C/H2 w dostarczanym węglu kopalnym oraz reguluje się doprowadzanie węgla kopalnego na podstawie różnic stosunków C/H2 w gazach odlotowych i dostarczanym węglu tak, że utrzymuje się stały udział węgla odbarwiającego utworzonego z węgla kopalnego w warstwie żużla, przy czym udział ten wynosi niewiele mniej niż 20%.
2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że koryguje się stosunek C/H2 dla dostarczanego węgla kopalnego, uwzględniając straty węgla w wyniku jego przedostawania się do gazów odlotowych.
3. Sposób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że koryguje się stosunek C/H2 dla dostarczonego węgla kopalnego, uwzględniając straty węgla w wyniku jego rozpuszczania się w surówce.
4. Sposób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że koryguje się stosunek C/H₂ dla dostarczonego węgla kopalnego, uwzględniając doprowadzanie węgla i/lub wodoru do procesu wraz z dodatkami.
5. Sposób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że koryguje się stosunek C/H2 dla dostarczonego węgla kopalnego, uwzględniając wodór doprowadzany w wyniku wtryskiwania wody do układu dla gazów odlotowych przed miejscem pobierania próbek.
6. Sposób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że reguluje się doprowadzanie węgla kopalnego, natomiast pozostawia się taką samą wysokość lancy oraz takie samo doprowadzanie rudy żelaza i tlenu.