PL186800B1

PL186800B1 - Synergistyczna kompozycja herbicydowa oraz sposóbzwalczania niepożądanych roślin

Info

Publication number: PL186800B1
Application number: PL97328714A
Authority: PL
Inventors: Manfred Hudetz; Robert Nelgen
Original assignee: Syngenta Participations Ag
Priority date: 1996-03-15
Filing date: 1997-03-05
Publication date: 2004-02-27
Also published as: CN1213271A; HUP9901819A2; DE69702968T2; CO4761024A1; EA001549B1; KR20000064605A; AU712614B2; HRP970135A2; EP0888055A1; AR006221A1; MY117294A; EP0888055B1; TR199700201A2; BR9708192A; WO1997034484A1; ID19624A; PL328714A1; ATE195846T1; AU2024197A; GT199700031A

Abstract

1. Synergistyczna kompozycja herbicydowa, zawierajaca dwa skladniki czynne i takie srodki pomocnicze, jak roz- puszczalniki, nosniki lub srodki powierzchniowo czynne, znamienna tym, jako skladniki czynne zawiera zwiazek o wzorze A lub jego agrochemicznie akceptowalna sól oraz zwiazek wybrany z grupy obejmujacej glifozat, terbutylazyne, atra- zyne, metolachlor (racemat), metolachlor (S-enancjomer), dimetenamid (racemat), glufozinat i parakwat, w proporcji wagowej zwiazku o wzorze A do zwiazku wybranego z grupy obejmujacej glifozat, terbutylazyne, atrazyne, metolachlor (racemat), metolachlor (S-enancjomer), dimetenamid (racemat), glufozinat i parakwat, wynoszacej od 1·100 do 1 0,001 2. Sposób zwalczania niepozadanych roslin wzrastajacych w uprawach roslin uzytkowych, znamienny tym, ze trak- tuje sie rosliny uprawne lub ich czesci herbicydowo efektywna iloscia synergistycznej kompozycji herbicydowej, zawie- rajacej, wraz ze srodkami pomocniczymi, zwiazek o wzorze A PL PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jeet energetyczna kompozycja herbicydowa oeaz epoedb zwalczania niepożądanych roślin wzrastających w uprawach roślin użytkowych.

Ta nowa kompozycja herbicydowa zawiera połączone składniki herbicydowo czynne i jeet odpowiednia do selektywnego zwalczania chwaetdw w uprawach roślin użytkowych takich, jak zboża, kukurydza, ryż, trzcina cukrowa, bawełna, pomidory i eoja.

bpoedb zwalczania niepożądanych roślin wzraetających w uprawach roślin użytkowych polega na traktowaniu roślin uprawnych lub ich części tą nową kompozycją herbicydową.

Kompozycje herbicydowe, które zawierają związek o wzorze A

zoetały ujawnione, przykładowo, w dokumencie Ub-A-5 183 492.

Stwierdzono nieoczekiwanie, że mieezanina związku o wzorze A i związku wybranego z grupy omówionej niżej, w zmiennych proporcjach, wykazuje czynność herbicydową. Mieezanina ta umożliwia ekuteczne zwalczanie (zarówno przedwechodowe, jak i powechodowe) więkezości chwaetdw, ktdre pojawiają eię zwłaezcza w uprawach roślin użytkowych, nie czyniąc jakiegokolwiek znaczącego uezczerbku roślinom użytkowym.

bnkergietyczka kompozycja herbicydowa, zawierająca dwa ekładniki czynne i takie środki pomocnicze, jak rozpuezczalniki, nośniki lub środki powierzchniowo czynne, zgodnie z wynalazkiem charakteryzuje eię tym, że zawiera związek o wzorze A

lub jego agrochemicznie akceptowalną edl oraz związek wybrany z grupy obejmującej glifozat, terbutylo2zykę, 2tr2znkę, metolachlor (racemat), metolachlor (b-ek2kcjomer), dimetenamid (racemat), glufozinat i parakwat, w proporcji wagowej związku o wzorze A do związku wybranego z grupy obejmującej glifozat, terbutylo2znkę, atrazynę, metolachlor (racemat), metolachlor (b-enancjomer), dimetenamid (racemat), glufozinat i parakwat, wynoezącej od 1:100 do 1:0,001.

bpoedb zwalczania niepożądanych roślin wzraetających w uprawach roślin użytkowych, zgodnie z wynalazkiem charakteryzuje eię tym, że traktuje eię rośliny uprawne lub ich części herbicydowe efektywną ilością enkergietyczkej kompozycji herbicydowej, zawierającej, wraz ze środkami pomocniczymi, związek o wzorze A

186 800

CHo I ^J

lub jego agrochemicznie akceptowalną sól oraz związek wybrany z grupy obejmującej glifozat, terbutyloa/yTię, atrazynę, metolachlor (racemat), metolachlor (S-enancjomer), dimetenamid (racemat), glufozinat i parakwat, w proporcji wagowej związku o wzorze A do związku wybranego z grupy obejmującej glifozat, terbutylo^zyτę, atrazynę, metolachlor (racemat), metolachlor (S-eτaτcjomer), dimetenamid (racemat), glufozinat i parakwat, wynoszącej od 1:100 do 1:0,001, przy czym stosuje się 50 do 4 000 g mieszaniny składników aktywnych na hektar.

Korzystnie, roślinę uprawną lub jej część traktuje się związkiem o wzorze A w innym momencie niż związkami wybranymi z grupy obejmującej glifozat terbutytoizynę, atrazynę, metolachlor (racemat), metolachlor (S-enancjomer), dimetenamid (racemat), glufozinat i parakwat.

Korzystnie, kompozycją traktuje się uprawy roślinne stanowiące uprawy plantacyjne trzciny cukrowej, bawełny, ziemniaków, zbóż, a zwłaszcza kukurydzy.

Korzystnie, uprawy roślin użytkowych traktuje się kompozycją w ilościach aplikowania odpowiadających od 500 do 4 000 g całkowitej ilości aktywnego składnika na hektar.

Stwierdzono nieoczekiwanie, że mieszanina związku o wzorze A ze związkiem wybranym z grupy obejmującej glifozat, terbutyloazynę, atrazynę, metolachlor (racemat), metolachlor (S-enancjomer), dimetenamid (racemat), glufozinat i parakwat, wykazuje (względem chwastów, które mają być zwalczane) aktywność wyższą niż aktywność wynikająca z addytywności, tzn. wyższą niż aktywność, której w zasadzie należałoby oczekiwać. Rozszerzony został zatem zakres aktywności preparatów, zwłaszcza w dwóch następujących względach.

Po pierwsze, poziomy aplikowania indywidualnych związków są obniżone, a zarazem pożyteczne działanie pozostaje niezmienione. Po drugie, kompozycja według wynalazku wykazuje wysoką aktywność zwalczania chwastów nawet wówczas, gdy indywidualne substancje stają się już bezużyteczne agrotechnicznie przy niskich poziomach aplikacji. W efekcie następuje znaczące rozszerzenie zakresu skuteczności wobec chwastów oraz dodatkowy wzrost selektywności względem upraw roślin użytkowych, co jest pożądane i konieczne, celem uniknięcia przedawkowania składnika aktywnego.

Mieszanina herbicydowa według wynalazku może być zastosowana w uprawach roślin użytkowych przeciwko znacznej liczbie agronomicznie ważnych chwastów takich, jak Veronica, Galium, Papaver, Solanum, Chenopodium, Amaranthus, Xanthium, Abuliton, Ambrosia, Sagitaria, Setaria, Digitaria, Echinochloa, Ipomoea, Cassiastora, Datura stramonium, Sesbania exaltata i Sida spinosa. Wykazano również, że po zaaplikowaniu kompozycji według wynalazku związek o wzorze A w niej zawarty ulega szybciej degradacji w traktowanych roślinach użytkowych, zwłaszcza kukurydzy, aniżeli metolachlor, co stanowi istotną zaletę kompozycji według wynalazku.

Kompozycja według wynalazku nadaje się do aplikowania zgodnie ze wszystkimi metodami typowymi dla rolnictwa takimi, jak aplikacja przedwschodowa, aplikacja powschodowa i zaprawianie ziarna.

Mieszanina herbicydowa według wynalazku jest odpowiednia zwłaszcza do zwalczania chwastów w uprawach takich roślin użytkowych, jak zboża, trzcina cukrowa, uprawy plantacyjne (TVM), ryż, bawełna, soja, ziemniaki i zwłaszcza kukurydza, a także do suszenia (wysuszania) lub defoliacji, przykładowo celem przyspieszenia zbiorów, na przykład w uprawach bawełny i ziemniaków.

186 800 „Uprawy” należy rozumieć jako oznaczające uprawy, które stały się odporne na herbicydy i klasy herbicydów w wyniku typowej hodowli lub sposobów inżynierii genetycznej.

Mieszanina aktywnych składników według wynalazku zawiera zazwyczaj nadmiar jednego ze składników względem innego (innych). Korzystne proporcje związku o wzorze A do towarzyszących mu składników wynoszą ogólnie od 100:1 do 1:100.

Niektóre z mieszanin aktywnych składników są odpowiednie do zastosowania ze środkiem zabezpieczającym. Jest to szczególnie skuteczne dla takich mieszanin, jak związek o wzorze A + metolachlor (racemat) + związek o wzorze V ^12

Z-N-CO-R₁₃ (V), w którym

Z stanowi -CH2-CH=CH2, R12 stanowi -CH2-CH=CH2 lub R12 tworzy łącznie z Z rodnik o wzorze

'CHo-CHo /

O.

CH

CHq oraz

R13 stanowi -CHCI2; związek o wzorze A + metalachlor (enancjomer S + związek o wzorze V z-n-co-r₁₃ (V), w którym

Z stanowi -CH2-CH=CH2, R12 stanowi -CH2-CH=CH2 lub R^ tworzy łącznie z Z rodnik o wzorze

186 800

Ri3 stanowi -CHCI2; i związek o wzorze A + dimetenamid + związek o wzorze V

FL

Z-N-CO-R (V), w którym

lub o ch₉-ch₂Cu ?

CH-/ ' CH

R13 stanowi -CHCI2; zwłaszcza związek o wzorze A+ metolachior (racemat) + benoxacor i związek o wzorze A + metolachior (en<mcjomer S) + benoxacor; i także związek o wzoize A + EPTC (dipropylotiokarbaminian S-etylu) + związek o wzorze V

R12

Z-N-CO-R₁₃ (V), w którym

ch₂-ch₂ lub CH₃ ^z ch₃

R13 stanowi -CHCI2.

Wyżej wymienione mieszaniny składników aktywnych są odpowiednie zwłaszcza do zastosowania wobec kukurydzy.

Następujące mieszaniny składników aktywnych mogą być konkretnie zastosowane wobec kukurydzy, która jest odporna na herbicydy imidazolinonowe: związek o wzorze A + glifozat i związek o wzorze A + glufozinat.

Według wynalazku mogą być zastosowane również inne mieszaniny składników aktywnych, przykładowo wobec upraw ziemniaków i bawełny, jako czynniki suszące i defoliujące celem przyspieszenia zbiorów, na przykład związek o wzorze A + glufozinat, wobec niepastewnej kukurydzy i upraw plantacyjnych (TVM), na przykład związek o wzorze A + glufozinat, związek o wzorze A + glifozat i związek o wzorze A + parakwat.

186 800

Wyżej wymienione składniki aktywne zostały opisane i scharakteryzowane w „The Pesticide Manual”, wydanie dziesiąte, 1994, Crop Protection Publications iw innej, typowej literaturze agrotechnicznej. Związek o wzorze A, jak już wspomniano, został ujawniony, przykładowo, w dokumencie US-A-5 183 492.

Izomer optyczny (enancjomer S) metolachloru, stanowiący składnik kompozycji według wynalazku, jest RS,TS(-)-N-(r-metylo-2'-metoksyetylo)-N-chloroacetylo-2-etylo-6-metyloanilinąo wzorze Va ★

(Va) oraz jego agrochemicznie przyjętymi solami, które są ujawnione, przykładowo, w dokumencie US-A-5 002 606.

Stosowana ilość składników aktywnych może ulegać zmianom w obrębie szerokiego zakresu i zależy od rodzaju gleby, rodzaju stosowania (przedwschodowy Iub powschodowy, zaprawianie nasion, aplikowanie w bruzdę siewną, aplikowanie nieuprawowe itp), rośliny uprawnej, zwalczanego chwastu, dominujących warunków klimatycznych i innych czynników określonych przez sposób użycia, czas stosowania i uprawy celowej. Ogólnie, mieszanina składników aktywnych może być stosowana w ilości od 50 do 4 000 g mieszaniny składników aktywnych/ha.

W kompozycji według wynalazku składnik o wzorze A jest obecny w proporcji wagowej od 1:100 do 1:0,001 względem związku wybranego z grupy obejmującej glifozat, terbutyloazynę, atrazynę, metolachlor (racemat), metolachlor (S-enancjomer), dimetenamid (racemat), glufozinat i parakwat.

Jeśli kompozycja zawiera środek zabezpieczający, proporcja wagowa herbicydu o wzorze (A) do środka zabezpieczającego wynosi korzystnie 1:5 do 30:1.

Kompozycje według wynalazku mogą być stosowane w postaci niezmodyfikowanej, to znaczy takiej, jak otrzymana w syntezie, ale korzystnie są poddawane formulacji, w typowy sposób, łącznie ze środkami wspomagającymi zwyczajowo stosowanym w technologii formulacji, jako np. emulgowalne koncentraty (pod warunkiem, że nie zawierają sulfonylomoczników), roztwory do bezpośredniego rozpylania Iub rozcieńczania, rozcieńczone emulsje, zwilżalne proszki, rozpuszczalne proszki, pyły, granulaty Iub mikrokapsułki. Do rodzaju kompozycji dobrane są sposoby aplikowania takie, jak natryskiwanie, atomizacja, rozpylanie, zwilżanie, zraszanie Iub zalewanie, odpowiednio do zamierzonych celów i dominujących warunków.

Formulacje, to znaczy kompozycje, preparaty lub mieszaniny zawierające jako składniki aktywne związek o wzorze A i związek wybrany z grupy obejmującej glifozat, terbutyloazynę, atrazynę, metolachlor (racemat), metolachlor (S-enancjomer), dimetenamid (racemat), glufozi-nat i parakwat oraz, jeśli stosowne, środek zabezpieczający i/lub jeden Iub więcej, stały Iub ciekły, środek wspomagający formulacji, są otrzymywane sposobem znanym per se, np., poprzez mieszanie homogeniczne i/lub mielenie składników aktywnych ze środkami wspomagającymi formulację, na przykład rozpuszczalnikami Iub nośnikami stałymi. Dodatkowo, jest również możliwe zastosowanie związków powierzchniowo czynnych (surfaktantów) celem otrzymania formulacji.

Odpowiednimi rozpuszczalnikami są: węglowodory aromatyczne, korzystnie frakcje zawierające 8 do 12 atomów węgla, takie jak mieszaniny alkilobenzenów, na przykład mieszaniny ksylenów Iub alkilowanych naftalenów; węglowodory alifatyczne i cykloalifatyczne, takie jak parafiny, cykloheksan Iub tetrahydronaftalen; alkohole, takie jak etanol, propanol Iub butanol; glikole oraz ich etery i estry, takie jak glikol propylenowy Iub eter glikolu dipropyle8

186 800 nowego; ketony, takie jak cykloheksanon, izoforon lub alkohol dwuacetonowy; silnie polarne rozpuszczalniki, takie jak N-metylo-2-pirolidon, sulfotlenek dimetylowy lub woda; oleje roślinne i ich estry, takie jak olej rzepakowy, olej rycynowy lub olej sojowy; i, gdzie właściwe, również oleje silikonowe.

Nośniki stałe stosowane np. do pyłów i dyspergowalnych proszków, są z reguły naturalnymi wypełniaczami mineralnymi, takimi jak kalcyt, talk, kaolin, montmorylonit lub atapulgit. Celem poprawienia właściwości fizycznych może być również dodany silnie zdyspergowany kwas krzemowy lub silnie zdyspergowane absorbenty polimerowe. Odpowiednie granulowane adsorpcyjne nośniki są porowatego typu, na przykład pumeks, pokruszona cegła, sepiolit lub bentonit; odpowiednie nośniki nie-sorpcyjne stanowią, na przykład kalcyt lub piasek. Ponadto może być wykorzystana znaczna liczba materiałów pre-granulowanych nieorganicznej i organicznej natury, np. w szczególności dolomit lub rozdrobnione resztki roślinne.

Zależnie od rodzaju składnika aktywnego poddanego formulacji, odpowiednie związki powierzchniowo czynne są niejonowymi, kationowymi i/lub anionowymi surfaktantami, mającymi dobre własności emulgujące, dyspergujące i zwilżające. Termin „surfaktanty” należy również pojmować jako obejmujący mieszaniny surfaktantów.

Odpowiednie surfaktanty anionowe są zarówno rozpuszczalnymi w wodzie mydłami, jak i rozpuszczalnymi w wodzie syntetycznymi związkami powierzchniowo czynnymi.

Odpowiednie mydła są solami metalu alkalicznego, solami metalu ziem alkalicznych lub niepodstawionymi lub podstawionymi solami amonowymi/amoniowymi wyższych kwasów tłuszczowych (C10-C22), np. solami sodowymi lub potasowymi kwasu oleinowego lub stearynowego, lub mieszanin naturalnych kwasów tłuszczowych, które mogą być otrzymane z oleju kokosowego lub talowego. Wymienione również mogą być sole metylotaurynowe kwasów tłuszczowych.

Częściej jednak są stosowane tak zwane syntetyczne surfaktanty, zwłaszcza sulfoniany alkoholi tłuszczowych, siarczany alkoholi tłuszczowych, sulfonowane pochodne benzimidazolu lub sulfoniany alkiloarylowe.

Sulfoniany lub siarczany alkoholi tłuszczowych mają zazwyczaj postać soli metalu alkalicznego, soli metalu ziem alkalicznych lub nie-podstawionych lub podstawionych soli amonowych/amoniowych i zawierają rodnik alkilowy C8-C22, co obejmuje także fragment alkilowy rodników acylowych, jak np. sól sodowa lub wapniowa kwasu ligninosulfonowego, dodecylosiarkowego lub mieszanina siarczanów alkoholi tłuszczowych otrzymanych z naturalnych kwasów tłuszczowych. Związki te obejmują również sole siarczanów i sulfonowanych adduktów alkohol tłuszczowy/tlenek etylenu. Sulfonowane pochodne benzimidazolu korzystnie zawierają dwie kwasowe grupy sulfonowe i jeden rodnik kwasu tłuszczowego, zawierający 8 do 22 atomów węgla. Przykładami alkiloarylosulfonianów są sole sodowe, wapniowe lub trietanoloamoniowe kwasu dodecylobenzenosulfonowego, kwasu dibutylonaftalenosulfonowego lub kondensatu kwasu naftalenosulfonowego i formaldehydu.

Również właściwe są odpowiednie fosforany, np. sole estru kwasu fosforowego adduktu p-nonylofenolu z 4 do 14 molami tlenku etylenu lub fosfolipidy.

Niejonowe surfaktanty są korzystnie pochodnymi eterowymi poliglikolu i alifatycznych lub cykloalifatycznych alkoholi, nasyconych i nienasyconych kwasów tłuszczowych i alkilofenoli, przy czym wymienione pochodne zawierają 3 do 30 glikolowych grup eterowych i 8 do 20 atomów węgla w (alifatycznym) fragmencie węglowodorowym i 6 do 18 atomów węgla w fragmencie alkilowym alkilofenoli.

Dalszymi odpowiednimi surfaktantami niejonowymi są rozpuszczalne w wodzie addukty tlenku polietylenu z glikolem polipropylenowym, glikolem etylenodiamonopolipropylenowym i glikolem alkilopolipropylenowym zawierającymi 1 do 10 atomów węgla w łańcuchu alkilowym, które to addukty zawierają 20 do 250 eterowych grup glikolu etylenowego i 10 do 100 eterowych grup glikolu propylenowego. Związki te zwykle zawierają 1 do 5 jednostek glikolu etylenowego na jednostkę glikolu propylenowego.

Przykładami surfaktantów niejonowych są nonylofenolopolietoksyetanole, etery poliglikolowe oleju rycynowego, poliaddukty tlenku polipropylenu i tlenku polietylenu, tributylofenoksypolietoksyetanol, glikol polietylenowy i oktylofenoksypolietoksyetanol.

186 800

Odpowiednimi niejonowymi surfaktantami są również estry kwasów tłuszczowych i polioksyetylenosorbitanu, np. trioleinian polioksyetylenosorbitanu.

Kationowymi surfaktantami są korzystnie czwartorzędowe sole amoniowe, które zawierają, jako N-podstawnik, co najmniej jeden rodnik C8-C22 alkilowy i, jako dalsze podstawniki, niepodstawione lub halogenowane rodniki: niższy alkilowy, benzylowy lub hydroksy-niższy alkilowy. Sole korzystnie mają postać halogenków, metylosiarczanów Iub etylo-siarczanów, np. chlorek stearylotrimetyloamoniowy Iub bromek benzylo-di(2-chloroetylo)etyloamoniowy.

Surfaktanty zwyczajowo wykorzystywane w technologii formulacji, które mogą także być zastosowane w kompozycjach według wynalazku, są ujawnione inter alia w „McCutcheon's Detergents and Emulsifiers Annual”, MC Publishing Corp., Ridgewood New Jersey, 1981, Stache, H., „Tensid-Taschenbuch”, Carl Hanser Verlag, Munich/Vienna, 1981 iM. and J. Ash, „Encyclopedia of Surfactants”, wol. I-III, Chemical Publishing Co., New York, 1980-1981.

Formulacje herbicydowe zwykle zawierają od 0,1 do 99%, zwłaszcza od 0,1 do 95%, mieszaniny składników aktywnych, zawierających związek o wzorze A i związek wybrany z grupy obejmującej glifozat, terbutyloazynę, atrazynę, metolachlor (racemat), metolachlor (S-enancjomer), dimetenamid (racemat), glufozinat i parakwat, od 1 do 99% stałego lub ciekłego środka wspomagającego i ewentualnie do 25%, zwłaszcza od 0,1 do 25%, surfaktanta.

Podczas gdy produkty handlowe korzystnie są formułowane jako koncentraty, to finalny użytkownik zwykle stosuje rozcieńczone formulacje.

Kompozycje mogą również zawierać dalsze środki wspomagające, takie jak stabilizatory, na przykład oleje roślinne (epoksydowany olej kokosowy, olej rzepakowy lub olej sojowy), środki przeciwpieniące, na przykład olej silikonowy, środki konserwujące, regulatory lepkości, środki wiążące i lepiszcza, jak również nawozy lub inne składniki aktywne.

Korzystne formulacje posiadają zwłaszcza skład, podany niżej (jako całość, w procentach wagowych).

Emulgowalne koncentraty. mieszanina składników aktywnych: środek powierzchniowo czynny: ciekły nośnik:

Pyły;

mieszanina składników aktywnych: stały nośnik:

Koncentraty zawiesinowe. mieszanina składników aktywnych: woda:

środek powierzchniowo czynny: Zwilżalne proszki. mieszanina składników aktywnych: środek powierzchniowo czynny: stały nośnik:

Granulki.

do 9(0%, ki^or^^^yi^ttUie 5 do 20% do 30%, korzystnie 10 do 2()% do 94%, korzystnie 70 do 8O%

0,1 do 1 0%, korzystaie 0,1 do 5 % 99,9 do 90%, korzyotnie 99,9 do 99% do 75%, korzystnie ,0 do 50%

9-4 do 24%, korzystnie 88 do 30% do 40%, kor5yslme e 2 o o 0%

0,5 do 90%, korzystaie 1 do 8080 0,5 do 20%, koko^nie 1 do 15% do 95%, ko5rystnie 15 do 90% mieszanina składników aktywnych: stały nośnik:

0,1 do 30%, 0,1 do 15%

99,5 do 70%, kOTzystme 99 dd 885%

Wynalazek został zilustrowany w następujących przykładach, nieograniczających jego zakresu. Pod określeniem „składnik B”, występującym w dalszej części opisu, rozumie się związek wybrany z grupy obejmującej glifozat, terbutyloazyeę, atrazynę, metolachlor (racemat), metolachlor (S-enancjomer), 0imeteeami0 (racemat), glufozinat i parakwat.

Przykłady formulacji.

Mieszaniny związku o wzorze A ze składnikiem B (jako	całość,	w procentach wago-
wych).
F1. Emulgowalne koncentraty	a,	bt	c)	d)
mieszanina związku o wzorze A ze składnikiem B	5%	W%	25%	50%
0o0ecslobeezee5sulfoeiae wapniowy	6%	8%	6%	8%

186 800

eter oleju rycynowego i poliglikolu
(36 mol 4% tlenku etylenu)	4% - 4%	4%
eter oktylofenolowy poliglikolu
(7-8 mol tlenku etylenu)	4% -	2%
cykloheksanon	10%	20%
cykloheksanon	10%	20%
mieszanina węglowodorów aromatycznych C9-C12	85% 78% 55%	16%

Emulsje o jakimkolwiek żądanym stężeniu można otrzymać z takich koncentratów po

rozcieńczeniu wodą.
F2. Roztwory. mieszanina związku 0 wzorze A ze składnikiem B	a) 5%	b) 10%	c) 50%	d) 90%
1 -metoksy-3 -(3 -metoksypropoksy)-propan	-	20%	20%	-
glikol polietylenowy MW 400	20%	10%	-	-
N-metylopirolidon-2	-	-	30%	10%
mieszanina węglowodorów aromatycznych C9-C12	75%	60%	-	-

Roztwory te są odpowiednie do stosowania w postaci mikrokropli.

F3. Zwilżalne proszki.	a)	b)	c)	d)
mieszanina związku 0 wzorze A ze składnikiem B	5%	25%	50%	80%
ligninosulfonian sodowy	4%	3%	-	4%
laurylosiarczan sodowy	2%	3%	-	4%
diizobutylonaftalenosulfonian sodowy	-	6%	5%	6%
eter oktylofenolowy poliglikolu
(7-8 mol tlenku etylenu)	-	-	1%	2%
silnie zdyspergowany kwas krzemowy	1%	3%	5%	10%
kaolin	88%	62%	35%	-

Składnik aktywny jest starannie mieszany z dodatkami, a mieszanina jest dokładnie mielona w odpowiednim młynie, dostarczając zwilżalny proszek, który może być rozcieńczany wodą, dając zawiesiny o jakimkolwiek żądanym stężeniu.

F4. Granulki powlekane.	a)	b)	c)
mieszanina związku 0 wzorze A ze składnikiem B	0,1%	5%	15%
silnie zdyspergowany kwas krzemowy	0,9%	2%	2%
nośnik nieorganiczny (średnica 0,1-1 mm),
na przykład CaCOj lub S1O2	99,0% 93%	83%
Składnik aktywny rozpuszczono w chlorku metylenu i roztwór natryskiwano na nośnik,

a następnie rozpuszczalnik odparowano w próżni.

F5. Granulki powlekane.	a)	b)	c)
mieszanina związku 0 wzorze A ze składnikiem B	0,1%	5%	15%
glikol polietylenowy MW 200	1,0%	2%	3%
silnie zdyspergowany kwas krzemowy	0,9%	1%	2%
nośnik nieorganiczny (średnica 0,1-1 mm),
na przykład CaCC>3 lub S1O2	98,0%	92%	80%

Subtelnie zmielony składnik aktywny naniesiono jednorodnie w mieszalniku na nośnik zwilżony glikolem polietylenowym. Otrzymano w ten sposób niepylące, powlekane granulki.

F6. Granulki wytłaczane.	a)	b)	c)	d)
mieszanina związku 0 wzorze A ze składnikiem B	0,1%	3%	5%	15%
ligninosulfonian sodowy	1,5%	2%	3%	4%
karboksymetyloceluloza	1,4%	2%	2%	2%
kaolin	97%	93%	90%	79%

Składnik aktywny mieszano i mielono ze środkami wspomagającymi, a mieszaninę zwilżano wodą. Mieszaninę wytłaczano, a następnie suszono w strumieniu powietrza.

F7. Pyły.	a) b)	c)
mieszanina związku 0 wzorze A ze składnikiem B	0,1% 1%	5%
talk	9,9% 49%	35%
kaolin	60,0% 50%	60%

186 800

Gotowe do użycia pyły otrzymano przez mieszanie składnika aktywnego z nośnikami i mielenie mieszaniny w odpowiednim młynie.

F8. Koncentraty zawiesinowe.	2))	b)	c)	d)
mieszanina związku o wzorze A ze składnikiem B	3%	10%	25%	50%
glikol etylenowy	5%	5%	5%	5%
eter nonylofenolowy poliglikolu
(15 mol tlenku etylenu)	)	1%	2¾	-
ligninosulfonian sodowy	3%	3%	4%	5%
karboksymetyloceluloza	1%	1%	1%	1%
37% roztwór wodny formaldehydu	0,2%	0,2%	0,2%	0,2%
emulsja oleju silikonowego	0,8%	0,8%	0,8%	0,8%
woda	87%	79%	62%	38%
Subtelnie zmielony składnik aktywny został jednorodnie zmieszany	ze środkami wspo-

magającymi, dając koncentrat zawiesinowy, z którego można otrzymać zawiesiny o jakimkolwiek żądanym stężeniu, po rozcieńczeniu wodą.

Często bardziej praktyczna jest indywidualna formulacja związku o wzorze A i mieszanego z nim środka towarzyszącego (stanowiącego składnik B) i połączenie w aplikatorze związków, z zachowaniem żądanej proporcji, w postaci mieszaniny „zbiornikowej” w wodzie, dopiero na krótko przed nanoszeniem.

Korzystne może być również aplikowanie związku o wzorze A, jeśli stosowne, w połączeniu ze środkiem zabezpieczającym, w innym momencie niż składnikiem B. Możliwe jest również aplikowanie związku o wzorze A w innym momencie niż składnikiem B, który, jeśli stosowne, jest połączony ze środkiem zabezpieczającymi.

Przykłady biologiczne.

Efekt synergistyczny zachodzi wtedy, gdy działanie mieszanin składników aktywnych związku o wzorze A i składnika B jest silniejsze aniżeli suma działań związków, gdy są indywidualnie aplikowane.

Spodziewane działanie herbicydowe E dla danej mieszaniny co najmniej dwóch herbicydów może być obliczone następująco (patrz COLBY, S.R., „Calculating synergistic and antaginistic response of herbicide combinations”, Weeds 15, strony 20-22, 1967):

_{E = x} Y(H0-X)

W powyższym wzorze:

X = procent inhibitowania wzrostu w przypadku traktowania związkiem o wzorze A w aplikowanej ilości p kg na hektar w porównaniu z nietraktowaną próbą kontrolną (=0%).

Y = procent działania herbicydowego w przypadku traktowania co najmniej jednym ze związków stanowiących składnik B w aplikowanej ilości q kg na hektar w porównaniu z nie traktowaną próbą kontrolną.

E = spodziewane działanie herbicydowe (procent działania herbicydowego w porównaniu z nie traktowaną próbą kontrolną) po traktowaniu związkami o wzorach A i I do VII w aplikowanej ilości p+q kg aktywnego składnika na hektar.

Jeżeli zaobserwowane działanie jest większe niż działanie spodziewane E, to występuje synergizm. Wzrost działania kombinacji herbicydowych od 0-50% działania herbicydowego (wartość spodziewana) do 70-100% działania herbicydowego (zaobserwowana) i od 90-95% działania herbicydowego (wartość spodziewana) do 95-100% działania herbicydowego (zaobserwowana) jest uważany przez specjalistów w tej dziedzinie za wzrost synergistyczny.

Efekt synergistyczny mieszaniny związku o wzorze A ze związkiem stanowiącym składnik B został przedstawiony w następujących przykładach.

Wyniki, łącznie z wartościami spodziewanymi, obliczone według równania Colby'ego, zostały zamieszczone w tabelach B1 do B6. Wskazano każdy ze stosowanych składników aktywnych oraz ich aplikowane ilości [g składnika aktywnego/ha], jak również testowane chwasty i rośliny użytkowe.

186 800

Przekład B1: Test powsahodowe.

Testowe rośline wzrastafy z nasiona do etapu 4- do 6-liżaia w warunkaah szklarniowyah w alastekowyah doniehkaah. Substratem hodowlanem beła standardowa zleba. Na etapie 4do 6-liśaia na testowe rośline zaaplikowano herbiaede oddzielnie i w mieszaninie. Związki testowane aplikowano w postać wodneah zawiesin (przekład formulaaji F8, a) w iIośii 500 l wode/ha. Aplikowane ilośai odpowiadają optemalnem stężeniom oaenianem w warunkarh poIowsiE i w warunkaah szklarninwyrh. Oaene testów przeprowadzano po 24 dniaeh. Nastęaujcrą skalę liniową użeto jako miarę (% działania):

100% = rośline usahfy

50% = działanie umiarkowane

0% = brak działania fitotokseaznezo (jak nie traktowana próba kontrolna)

Testowane rośline: brarhiaria, aeaerus, dizitaria, eahinoahloa, paniaum.

Przekłade działania senerzisteahnezo mieszanine związku o wzorze A ze związkiem stanow^em zlifozat podano w tabeli B1.

Tabela B1

Teste ze związkiem o wzorze A i zlifozatem (Gle), oddzielnie i w mieszaninie, powsrhodowe, na pi^aiu rhwastarh. Czynność herbirednwa w [%] 24 dni po aplikowaniu.

Związek	Aplikowana ilość [z składnika aktewnegn/ha]	Chwast [%]	E [Spodziewana wartość]
1	2	3	4
Braahiana
A	100	10
Gle	400	70
A+Gle	100+400	90	73
A	100	10
Gle	300	70
A+Gle	100+300	90	73
A	200	15
Gle	200	60
A+Gle	200+200	80	66
Ceperus
A	100	60
Gle	400	15
A+Gle	100+400	95	66
A	50	50
Gle	400	15
A+Gle	50+400	90	58
A	50	50
Gle	300	5
A+Gle	50+300	90	53
Dizitana
A	200	90

186 800 cd. tabeli B1

1	2	3	4
Gly	100	25
A+Gly	200+100	98	93
A	100	90
Gly	100	25
A+Gly	100+100	98	93
A	50	85
Gly	100	25
A+Gly	50+100	95	88
Echinochloa
A	200	45
Gly	400	20
A+Gly	200+400	90	56
A	200	45
Gly	200	0
A+Gly	200+200	80	45
A	100	15
Gly	400	20
A+Gly	100+400	75	32
Panicum
A	200	70
Gly	100	70
A+Gly	200+100	98	91
A	50	50
Gly	100	70
A+Gly	50+100	90	85

Te same wyniki otrzymano, gdy testowane związki o wzorze A i glifozat formułowano według przykładów F1 do F7.

Przykład B2: Test przedwschodowy.

Rośliny testowe wysiano w plastykowych doniczkach w standardowej glebie. Bezpośrednio po wysianiu aplikowano związki testowane poprzez natryskiwanie, oddzielnie i w mieszaninie, w postaci wodnej zawiesiny związków testowanych (przykład formulacji F8, d)) lub w postaci koncentratu emulsji (przykład formulacji F1, d)) w ilości 500 l wody/ha. Aplikowane ilości odpowiadają optymalnym stężeniom ocenianym w warunkach polowych i w warunkach szklarniowych. Następnie rośliny testowe pielęgnowano w szklarni w optymalnych warunkach. Po 34 dniach (tabele B2 do B5) i 41 dniach (tabela B6) trwania testu dokonano oceny testu (% działania, 100% = rośliny uschły, 0% = brak działania fitotoksycznego). Od 61 do 80% (zwłaszcza od 81 do 100%) fitotoksyczności wskazuje na dobre do bardzo dobrego działanie herbicydowe na chwastach; od 0 do 15% (zwłaszcza 0 do 5%) fitotoksyczności wskazuje na dobrą do bardzo dobrej tolerancję względem użytecznych roślin.

186 800

Rośliny testowe: abulition, bidens, euphorbia, sesbamia, xanthium, rottboellia, sida, sorghum bicolor.

Przykłady działania synergistycznego mieszanin związku o wzorze A ze związkami stanowiącymi terbutykiazynę, atrazynę, metolachlor racemiczny, metolachlor-enacjomer S i dimetenamid) są podane w tabelach B2 do B6.

Tabela B2

Testy na kukurydzy ze związkiem o wzorze A i terbutyloazyną (Terb), oddzielnie i w mieszaninie, przedwschodowe na kukurydzy i na pięciu chwastach.

Czynność herbicydowa w [%] 34 dni po aplikowaniu. E = wartość spodziewana.

Związek	Aplikowana ilość [g składnika aktywnego/ha]	Użyteczna roślina [%]	Chwast [%]	E
1	2	3	4	5
Kukurydza Abutilon
A	30	10	40
Terb	500	0	90
A+Terb	30+500	15	100	94
A	15	0	20
Terb	500	0	90
A+Terb	15+500	10	100	92
A	15	0	20
Terb	250	0	30
A+Terb	15+250	5	98	44
Kukurydza Bidens
A	60	10	90
Terb	125	0	0
A+Terb	60+125	0	100	90
A	30	10	30
Terb	250	0	60
A+Terb	30+250	10	90	72
A	30	10	30
Terb	125	0	0
A+Terb	30+125	0	95	30
Kukurydza Euphorbia
A	30	10	90
Terb	125	0	40
A+Terb	30+125	0	100	94
A	15	0	0
Terb	500	0	95
A+Terb	15+500	10	100	95

186 800 cd. tabeli B2

1	2	3	4	5
A	15	0	0
Terb	250	0	70
A+Terb	15+250	5	80	70
Kukurydza Ipomoea
A	60	10	30
Terb	125	0	0
A+Terb	60+125	0	50	30
A	30	10	20
Terb	500	0	95
A+Terb	30+500	15	100	96
Kukurydza Sesbania
A	60	10	50
Terb	250	0	80
A+Terb	60+250	10	100	90

Tabela B3

Testy na kukurydzy ze związkiem o wzorze A i atrazyną (Atra), oddzielnie i w mieszaninie, przedwschodowe na kukurydzy i na pięciu chwastach. Czynność herbicydowa w [%] 34 dni po aplikowaniu. E = wartość spodziewana.

Związek	Aplikowana ilość [g składnika aktywnego/ha]	Użyteczna roślina [%]	Chwast [%]	E
1	2	3	4	5
Kukurydza Abutilon
A	30	10	40
Atra	125	0	0
A+Atra	30+125	0	90	40
A	15	0	20
Atra	500	0	98
A+Atra	15+500	0	100	98
Kukurydza Bidens
A	60	10	90
Atra	125	0	60
A+Atra	60+125	10	100	96
A	30	10	30
Atra	125	0	60
A+Atra	30+125	0	100	72

186 800 cd tabeli B3

1	2	3	4	5
A	15	0	20
Atra	125	0	60
A+Atra	15+125	0	98	68
Kukurydza Euphorbia
A	30	10	90
Atra	125	0	0
A+Atra	30+125	0	100	90
Kukurydza Ipomoea
A	60	10	30
Atra	250	0	70
A+Atra	60+250	10	100	79
A	60	10	30
Atra	125	0	0
A+Atra	60+125	10	60	30
Kukurydza Xanthium
A	30	10	0
Atra	250	0	0
A+Atra	30+250	0	70	0
A	15	0	0
Atra	500	0	95
A+Atra	15+500	0	100	95

Tabela B4

Testy na kukurydzy ze związkiem o wzorze A i rajemijznym metolachlorem (Met. rac.), oddzielnie i w mieszaninie, przedwschodowe na kukurydzy i na siedmiu chwastach. Czynność herbicydowa w [%] 34 dni po aplikowaniu. E = wartość spodziewana.

Związek	Aplikowana ilość [g składnika aktywnego/ha]	Użyteczna roślina [%]	Chwast [%]	E
1	2	3	4	5
Kukurydza Abutilon
A	30	10	40
Met rac.	1000	0	20
A+Met rac	30+1000	0	98	52
A	30	10	40
Met rac	500	0	20
A+Met rac	30+500	0	100	52

186 800 cd. tabeli B4

1	2	3	4	5
Kukurydza Bidens
A	30	10	30
Met raa.	1000	0	30
A+Met.rdr.	30+1000	0	90	51
Kukurydza Euphorbia
A	30	100	90
Met.rdr	500	0	0
A+Metraa.	30+500	0	95	90
A	15	0	0
Met.rar.	500	0	0
A+Met.rar.	15+500	0	90	0
Kukurydza [pomo^
A	60	10	30
Met.raa.	1000	0	0
A+Met raa.	60+1000	0	60	30
Kukurydza Rottboellia
A	60	10	30
Met.rdr	1000	0	0
A+Met.rar.	60+1000	0	80	30
Kukurydza Sesbania
A	60	10	50
Metra:.	1000	0	60
A+Met raa.	60+1000	0	100	70
Kukurydza Sida
A	15	0	80
Met.raa.	500	0	50
A+Metraa.	15+500	0	95	90
A	15	0	80
Met raa	250	0	0
A+Met raa	15+250	0	100	80

186 800

Tabela B5

Teety na kukurydzy ze związkiem o wzorze A i b-enancjomerem metolachloru (Met-b)), oddzielnie i w mieez2kikie, przedgechodoge na kukurydzy i na pięciu chwaetach. Czynność herbicydowa w [%] 34 dni po aplikowaniu. E = wartość epodziewana.

Związek	Aplikowana ilość [g ekładnika aktywnego/ha]	Użyteczna roślina [%]	Chwast [%]	E
1	2	3	4	5
Kukurydza Abutilon
A	30	10	40
Met-b	300	10	10
A+Met-b	30+300	5	100	46
A	30	10	40
Met-b	150	0	0
A+Met-b	30+150	0	100	40
Kukurydza Brachiaria
A	60	10	60
Met-b	300	10	50
A+Met-b	60+300	10	100	80
A	60	10	60
Met-b	150	0	20
A+Met-b	60+150	0	75	68
Kukurydza Euphorbia
A	30	10	90
Met-b	600	10	0
A+Met-b	30+600	15	95	90
A	15	0	0
Met-b	300	10	0
A+Met-b	15+300	5	70	0
A	15	0	0
Met-b	150	0	0
A+Met-b	15+150	0	70	0
Kukurydza bida
A	15	0	80
Met-b	300	10	40
A+Met-b	15+300	5	100	88
A	15	0	80
Met-b	150	0	0
A+Met-b	15+150	0	100	80

186 800 cd. tabeli B5

1	2	3	4	5
	Kukurydza Xanthium
A	60	10	20
Met-S	600	10	20
A+Met-S	60+600	10	80	36
A	60	10	20
Met-S	300	10	0
A+Met-S	60+300	10	60	20

Tabela B6

Testy na kukurydzy ze związkiem o wzorze A i dimetenamidem (Dime), oddzielnie i w mieszaninie, przedwschodowe na kukurydzy i na sześciu chwastach. Czynność herbicydowa w [%] 41 dni po aplikowaniu. E = wartość spodziewana.

Związek	Aplikowana ilość [g składnika aktywnego/ha]	Użyteczna r [%]	oślina	Chwast [%]	E
1	2	3	4	5
Kukurydza Abutilon
A	15	0		80
Dime	250	0		10
A+Dime	15+250	0		100	82
A	8	0		50
Dime	250	0		10
A+Dime	8+250	0		70	55
Kukurydza Euphorbia
A	15	0		85
Dime	500	0		30
A+Dime	15-+500	0		100	90
Kukurydza Ipomoea
A	30	10		0
Dime	1000	20		0
A+Dime	30+1000	20		70	0
Kukurydza Rottboellia
A	60	40		70
Dime	125	0		20
A+Dime	60+125	15		100	76
A	30	40		80
Dime	125	0		20

186 800 cd tabeli B6

1	2	3	4	5
A+Dime	30+125	10	100	84
Kukurydza Sida
A	8	0	40
Dime	1000	20	95
A+Dime	8+1000	0	100	90
A	8	0	40
Dime	500	0	85
A+Dime	8+500	0	100	91
A	8	0	40
Dime	250	0	40
A+Dime	8+250	0	100	64
Kukurydza Sorghum bic.
A	8	0	0
Dime	1000	20	80
A+Dime	8+1000	0	100	80

Te same wyniki otrzymano, gdy testowane związki o wzorze A i składnik B formułowano według przykładów F2 do F0.

Kompozycje według wynalazku wykazują wyraźne efekty synergistyczne, zarówno powschodowe, jak i przedwschodowe, dla różnych proporcji indywidualnych składników w mieszaninie, dla różnych ilości aplikowanych mieszanin, na różnych chwastach (monozrazowych i dw^razo^ych).

Synergistsczey wzrost aktywności w górnym zakresie działania herbicydowego jest szczególnie cenny z ekonomicznego punktu widzenia. Przykładowo, spodziewana wartość czynności herbicydowej (E) 90-95% może wzrastać do obserwowanej czynności herbicydowej 95-100%, co można uzyskać, w szczególności, wobec chwastu eurphobia dla związku o wzorze A i dimetenamidu (Dime) w mieszaninie 15+500 g składnika aktywnego/ha, jak wynika z tabeli B6.

Podobnie wyraźne, selektywne aktywności herbicydowe wykazują również następujące kompozycje:

związek o wzorze A + atrazyna + metolachlor-enancjomer S, związek o wzorze A + terb^y^azy^ + metolachlor-enancjomer S, związek o wzorze A + metolachlor racemat + benoxakor, związek o wzorze A + metolachlor-enancjomer S + benoxakor i związek o wzorze A + glufozinat.

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz. Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Synergistyczna kompozycja herbicyeowa, zawis^wi^ awa składniki dnynna i tafcie środki pomocnicze, jak rozpuszczalniki, nośniki lub śrokki powierzchniowo azenne, znamienna tym, jako składniki azenne zawiera związek o wzorze A

CO₂ - C(CH3)₂- CO₂ - CH₂CH = CH₂ (A)

Cl lub jezo azroahemiaznie akaeptowalną sól oraz związek webrane z zrupe obejmującej zlifozat, terbutySoihynę, atrazenę, metolaahlor (raaemat), metolaahlor (S-enanajomer), dimetenamid (raaemat), zlufozinat i parakwat, w proporaji wazowej związku o wzorze A do związku wybranezo z zrupe obejmująaej zlifozat, terbuteloazenę, atrazenę, metolaahlor (raaemat), metolaahlor (S-enanajomer), dimetenamid (raaemat), zlufozinat i parakwat, wenoshąaej od 1:100 do 1:0,001.
2. SposóS zwalsharaa mnpożądanycd rośhn wzrnstąjąaych w eprawach roślin ożytkoweah, znamienny tym, że traktuje się rośline uprawne lub iah azęśai herbiaedowo efektewną ilożdą senerzisteaznej kompoze^i herbiaedowej, zawierają^, wraz ze środkami aomorniazemi, związek o wzorze A lub jezo agroahemiaznie dkaeptowalną sól oraz związek webrane z zrupe obejmojccej zlifozat, terbuteloahenę, atrahenę, metolaahlor (raaemat), metolaahlor (S-enanajomer), dimetenamid (raaemat), zlufozinat i parakwat, w proporaji wazowej związku o wzorze A do związku webranezo z zrupe obejmojccej zlifozat, terboteloahenę, atrazenę, metolaahlor (raaemat), metolaahlor (S-enanGjomer), dimetenamid (raaemat), zlufozinat i parakwat, w^oszą^ od 1:100 do 1:0,001, prze azem stosuje się 50 do 4 000 z mieszanine składników aktewnerh na hektar.
3. Sposób wediuz zastrz. 2, znamienny tym, że roślinę uprawną lub jej azęść traktuje się związkiem o wzorze A w innem momenaie niż związkami webranemi z zrupe obejmująaej zlifozat, terbuteloahenę, atrazenę, metolaehlor (raremat), metolaahlor (S-enanajomer), dimetenamid (raremat), zlufozinat i parakwat.
4. Sposób wediuz zastrz. 2, znamienny tym, że kompoze^ traktuje się uprawe roślinne stanowiąae uprawe alantdeejne trzaine aukrowej, bawełne, ziemniaków, zbóż, a zwl^zaza kukuredze.

186 800
5. Sposób wedhig zastrz. 2, znamienny tym, że uprawy roślin użytkowych traktuje się kompozycją g ilościach aplikowania odpowiadających od 500 do 4 000 g całkowitej ilości aktywnego składnika na hektar.