PL186576B1 - Zastosowanie pochodnych teofiliny do wytwarzania środka farmaceutycznego, nowe pochodne ksantyny i sposób ich wytwarzania - Google Patents

Zastosowanie pochodnych teofiliny do wytwarzania środka farmaceutycznego, nowe pochodne ksantyny i sposób ich wytwarzania

Info

Publication number
PL186576B1
PL186576B1 PL97320413A PL32041397A PL186576B1 PL 186576 B1 PL186576 B1 PL 186576B1 PL 97320413 A PL97320413 A PL 97320413A PL 32041397 A PL32041397 A PL 32041397A PL 186576 B1 PL186576 B1 PL 186576B1
Authority
PL
Poland
Prior art keywords
formula
alkyl
phenyl
compound
branched
Prior art date
Application number
PL97320413A
Other languages
English (en)
Other versions
PL320413A1 (en
Inventor
Ulrich Gebert
Erhard Wolf
Elisabeth Defossa
Uwe Heinelt
Hiristo Anagnostopulos
Karl Rudolphi
John J. Grome
Original Assignee
Hoechst Ag
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Priority claimed from DE19622737A external-priority patent/DE19622737A1/de
Priority claimed from DE1996129815 external-priority patent/DE19629815A1/de
Application filed by Hoechst Ag filed Critical Hoechst Ag
Publication of PL320413A1 publication Critical patent/PL320413A1/xx
Publication of PL186576B1 publication Critical patent/PL186576B1/pl

Links

Classifications

    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61KPREPARATIONS FOR MEDICAL, DENTAL OR TOILETRY PURPOSES
    • A61K31/00Medicinal preparations containing organic active ingredients
    • A61K31/33Heterocyclic compounds
    • A61K31/395Heterocyclic compounds having nitrogen as a ring hetero atom, e.g. guanethidine or rifamycins
    • A61K31/495Heterocyclic compounds having nitrogen as a ring hetero atom, e.g. guanethidine or rifamycins having six-membered rings with two or more nitrogen atoms as the only ring heteroatoms, e.g. piperazine or tetrazines
    • A61K31/505Pyrimidines; Hydrogenated pyrimidines, e.g. trimethoprim
    • A61K31/519Pyrimidines; Hydrogenated pyrimidines, e.g. trimethoprim ortho- or peri-condensed with heterocyclic rings
    • A61K31/52Purines, e.g. adenine
    • A61K31/522Purines, e.g. adenine having oxo groups directly attached to the heterocyclic ring, e.g. hypoxanthine, guanine, acyclovir
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07DHETEROCYCLIC COMPOUNDS
    • C07D473/00Heterocyclic compounds containing purine ring systems
    • C07D473/02Heterocyclic compounds containing purine ring systems with oxygen, sulphur, or nitrogen atoms directly attached in positions 2 and 6
    • C07D473/04Heterocyclic compounds containing purine ring systems with oxygen, sulphur, or nitrogen atoms directly attached in positions 2 and 6 two oxygen atoms
    • C07D473/06Heterocyclic compounds containing purine ring systems with oxygen, sulphur, or nitrogen atoms directly attached in positions 2 and 6 two oxygen atoms with radicals containing only hydrogen and carbon atoms, attached in position 1 or 3
    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61PSPECIFIC THERAPEUTIC ACTIVITY OF CHEMICAL COMPOUNDS OR MEDICINAL PREPARATIONS
    • A61P31/00Antiinfectives, i.e. antibiotics, antiseptics, chemotherapeutics
    • A61P31/04Antibacterial agents
    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61PSPECIFIC THERAPEUTIC ACTIVITY OF CHEMICAL COMPOUNDS OR MEDICINAL PREPARATIONS
    • A61P31/00Antiinfectives, i.e. antibiotics, antiseptics, chemotherapeutics
    • A61P31/12Antivirals
    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61PSPECIFIC THERAPEUTIC ACTIVITY OF CHEMICAL COMPOUNDS OR MEDICINAL PREPARATIONS
    • A61P43/00Drugs for specific purposes, not provided for in groups A61P1/00-A61P41/00
    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61PSPECIFIC THERAPEUTIC ACTIVITY OF CHEMICAL COMPOUNDS OR MEDICINAL PREPARATIONS
    • A61P7/00Drugs for disorders of the blood or the extracellular fluid
    • A61P7/08Plasma substitutes; Perfusion solutions; Dialytics or haemodialytics; Drugs for electrolytic or acid-base disorders, e.g. hypovolemic shock
    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61PSPECIFIC THERAPEUTIC ACTIVITY OF CHEMICAL COMPOUNDS OR MEDICINAL PREPARATIONS
    • A61P9/00Drugs for disorders of the cardiovascular system
    • AHUMAN NECESSITIES
    • A61MEDICAL OR VETERINARY SCIENCE; HYGIENE
    • A61PSPECIFIC THERAPEUTIC ACTIVITY OF CHEMICAL COMPOUNDS OR MEDICINAL PREPARATIONS
    • A61P9/00Drugs for disorders of the cardiovascular system
    • A61P9/10Drugs for disorders of the cardiovascular system for treating ischaemic or atherosclerotic diseases, e.g. antianginal drugs, coronary vasodilators, drugs for myocardial infarction, retinopathy, cerebrovascula insufficiency, renal arteriosclerosis

Landscapes

  • Health & Medical Sciences (AREA)
  • Chemical & Material Sciences (AREA)
  • Organic Chemistry (AREA)
  • Life Sciences & Earth Sciences (AREA)
  • Veterinary Medicine (AREA)
  • Public Health (AREA)
  • General Health & Medical Sciences (AREA)
  • Animal Behavior & Ethology (AREA)
  • Medicinal Chemistry (AREA)
  • Pharmacology & Pharmacy (AREA)
  • Chemical Kinetics & Catalysis (AREA)
  • General Chemical & Material Sciences (AREA)
  • Nuclear Medicine, Radiotherapy & Molecular Imaging (AREA)
  • Bioinformatics & Cheminformatics (AREA)
  • Engineering & Computer Science (AREA)
  • Cardiology (AREA)
  • Communicable Diseases (AREA)
  • Oncology (AREA)
  • Heart & Thoracic Surgery (AREA)
  • Diabetes (AREA)
  • Hematology (AREA)
  • Virology (AREA)
  • Urology & Nephrology (AREA)
  • Vascular Medicine (AREA)
  • Epidemiology (AREA)
  • Pharmaceuticals Containing Other Organic And Inorganic Compounds (AREA)
  • Organic Low-Molecular-Weight Compounds And Preparation Thereof (AREA)

Abstract

1. Zastosowanie pochodnych teofiliny o ogólnym wzorze 1, w którym R 1 oznacza prosty lub rozgaleziony C1-C5 -alkil, C 1-C2- alkoksy-C1 -C3-alkil, fenyl lub fenylo-C1-C2 - alkil, przy czym fenyl lub fenylo-C1-C2- alkil jest ewentualnie podstawiony w pier- scieniu jednym lub dwoma atomami chlo- rowca, A oznacza nierozgaleziony lub roz- galeziony mostek C 1 -C 4 - alkilenowy, a R2 oznacza prosty lub rozgaleziony C 1-C5- alkil, C3-C6-cykloalkil, C4 -C8 -cykloalldlo- alkil, fenyl lub fenylo-C1 -C2 -alkil, a takze i c h s t e r e o i z o m e r ó w i i c h f i z j o l o g i c z n i e zgodnych soli do wytwarzania srodków farmaceutycznych do stosowania w lecze- niu i profilaktyce wstrzasu. Wzór 1 PL PL PL PL PL PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku są zastosowanie pochodnych teofiliny do wytwarzania środka farmaceutycznego, nowe pochodne ksantyny i sposób ich wytwarzania.
Wstrząs to stan ostrego niedokrwienia ważnych dla życia tkanek i narządów, zawsze zagrażający życiu (Med. Mo. Pharm. 1989, 12/9: 79 - 8). .
Przyczyny wstrząsu mogą być rozmaite. I tak wstrząs sercopochodny jest wywoływany niewydolnością serca wskutek zawału mięśnia sercowego, poważnych zaburzeń rytmu serca, niewydolności mięśnia sercowego lub innych chorób serca, wstrząs oligowolemiczny (pokrwotoczny, urazowy, oparzeniowy, odwodnieniowy) jest wywoływany uuatą piynow luo icn przetaczaniem, wstrząs septyczny jest wywoływany układowym nagromadzaniem się drobnoustrojów (bakterii Gram-ujemnych i Gram-dodatnich, grzybów, wirusów, pierwotniaków itp.) lub ich toksyn, a wstrząs anafilaktyczny jest wywoływany reakcjami antygen-przeciwciało. Pomimo tej różnorodności przyczyn, patogeneza i kliniczny obraz różnych form wstrząsu okazały się dość jednolite (Pschyrembel, Klinisches Worterbuch, Walter de Gruyter-Verlag, wydanie 55, 1986, strona 1513). Kluczową rolę odgrywają zawsze zaburzenia funkcjonowania komórek uwarunkowane niewystarczającym zaopatrzeniem tkanek w tlen i substraty (nie4
186 576 dokrwienie) i wadliwym wydalaniem toksycznych produktów przemiany materii (Medwelt 1989, 40: 519 - 522). Wstrząs jest zjawiskiem dynamicznym, na którego przebieg decydujący wpływ ma okres trwania niedokrwienia.
W pierwszej kompensacyjnej fazie wstrząsu organizm reaguje sterowaną przez neurony i hormony centralizacją działania układu krążenia dla ochrony narządów umiejscowionych w centrum ciała (serca, mózgu, płuc, wątroby, nerek). Na obraz kliniczny składa się częstoskurcz, jeszcze normalne lub tylko nieznacznie obniżone ciśnienie krwi, hiperwentylacja z alkalozą oddechową i z reguły blada, zimna i wilgotna skóra. Przy wstrząsie septycznym występuje także gorączka, niekiedy połączona z dreszczami. Po wyczerpaniu się mechanizmu kompensacji, coraz większego uszczerbku doznaje także kapilarna perfuzja narządów centralnych. Prowadzi to do drugiej, nieskompensowanej fazy wstrząsu, charakteryzującej się postępującym zamieraniem komórek i ustawaniem pełnienia przez nie swoich funkcji. Wstrząs staje się zjawiskiem nieodwracalnym. Drastyczne podwyższenie przepuszczalności naczyń krwionośnych w obszarze mikrocyrkulacji prowadzi, poprzez utratę płynów, do podwyższenia poziomu hematokrytu, obrzęku śródmiąższowego i do uwolnienia mediatorów, które między innymi wywołują rozsiane krzepnięcie wewnątrzkomórkowe w postaci koagulopatii ze zużycia ze skrzeplinami włóknikowymi w naczyniach włosowatych. Stałe zmniejszanie pojemności serca i ciśnienia krwi prowadzi do całkowitego załamania się układu obiegu krwi. Zakończeniem kaskady wstrząsowej jest śmierć wskutek niewydolności serca, wątroby, nerek lub płuc (zwanej zespołem ostrego wyczerpania oddechowego lub ARDS od Acute Respiratory Distress Syndrome) lub wskutek niewydolności wielonarządowej (zwanej MOF od Multiorgan Failure), w której przestaje działać kilka narządów równocześnie.
Znana terapia jest ukierunkowana na kliniczne objawy i obejmuje natychmiastowe kroki usuwające zagrożenie życia, takie jak sztuczne oddychanie jako zabieg profilaktyczny przeciw ARDS, podawanie farmaceutyków oddziaływujących na naczynia w celu podtrzymania obiegu krwi, znieczulanie i uspokojanie, usuwanie zaburzeń w gospodarce kwasowozasadowej, podawanie heparyny w celu uniknięcia koagulopatii ze zużycia i podawanie kortykosteroidów w celu zmniejszenia przepuszczalności błon komórkowych. W zależności od przyczyn wstrząsu zalecane są dalsze środki terapeutyczne, np. operacja i zatamowanie krwi przy wstrząsie krwotocznym, wyeliminowanie przyczyn infekcji i leczenie antybiotykami przy wstrząsie septycznym oraz ewentualnie zastosowanie środków pobudzających pracę serca i zabieg na tętnicach z użyciem zgłębników z balonem w przypadku wstrząsu sercowopochodnego. Mimo tych wszystkich terapeutycznych środków zaradczych wyniki leczenia pozostają jednak bardzo niezadowalające. Śmiertelność np. przy wstrząsie sercowopochodnym w wyniku zawału serca wynosi 90%, a przy wstrząsie septycznym, który na całym świecie jest najczęstszą przyczyną śmierci na oddziałach intensywnej terapii, wynosi ponad 50%.
Zrozumiałe jest więc pilne zapotrzebowanie na opracowanie koncepcji terapeutycznych ukierunkowanych bardziej przyczynowo, zezwalających na możliwe wczesne przerwanie kaskady wstrząsu i przez to na wyraźne polepszenie szans na przeżycie. Obiecujące perspektywy oferują badania złożonych procesów patofizjologicznych leżących u podstaw przebiegu wstrząsu. Według obecnej wiedzy nie tylko przy septycznych, lecz także przy aseptycznych formach wstrząsu (N. Engl. J. Med. 1993, 328/20: 1471 - 1477) każdy bodziec patologiczny uaktywnia wiele układów mediatorowych i komórek odpowiedzialnych za stany zapalne, wywołujących zapalenie śródbłonka z rozprzestrzeniającymi się procesami zapalnymi, co określa się mianem zespołu układowej reakcji zapalnej (SIRS od Systemie Inflammatory Response Syndrome, J. Amer. Med. Ass. 1992, 268: 3452). W zespole tym występuje uogólnione patologiczne współoddziaływanie pomiędzy zaktywowanymi granulocytami i komórkami śródbłonka z udziałem komplementarnych cząsteczek adhezyjnych, prowadzące, przy postępującym uszkodzeniu naczyń, do zaburzeń mikrocyrkulacji i do uszkodzenia narządów i pogorszenia ich funkcjonowania, co kończy się niewydolnością wielonarządową. Po rozpoczęciu się procesów zapalnych w ścianach naczyń krwionośnych następujji, wskutek oddziaływań granulocyty-śródbłonek, septyczne i aseptyczne patologiczne zjawiska właściwe dla przebiegu wstrząsu. Poza tym istnieją przekonywujące dowody na to, że w przebiegu aseptycznych postaci wstrząsu uszkodzenia barier w płucach, a zwłaszcza w układzie żołądkowo-jelitowym,
186 576 wywołane czynnikami niebakteryjnymi, często prowadzą, wskutek tak zwanej translokacji bakterii, do inwazji bakterii lub ich toksycznych produktów w krwioobiegu, co oznacza, że aseptyczne i septyczne procesy mogą się na siebie nakładać (Medwelt 1989, 40: 525 -532).
Nowe próby terapii przyczynowej są ukierunkowane na specyficzne wkraczenie w podtrzymywany przez mediatory zapalenia proces chorobowy, w celu możliwie jak najwcześniejszego przerwania patologicznego łańcucha sygnałów, a przez to zapobieżenia uszkodzeniu narządów.
Klinicznym badaniom naukowym poddano mysie i ludzkie monoklonalne przeciwciała przeciw endotoksynie (LPS = lipopolisacharydowi) ze ścian komórkowych bakterii Gramujemnych, humanizowane rekombinanty oraz mysie i ludzkie przeciwciała przeciw cytokinie TNF (czynnik martwicy nowotworu), wytworzone techniką inżynierii genetycznej rozpuszczalne receptory TNF i inne białka wiążące TNF, przy czym w badaniach prowadzono rekombinację występującego w organizmie antagonisty receptorów interleukiny 1, Antrilu (IL-1-RA) oraz antagonisty bradykininy, Bradycoru. Badania te nie okazały się, jak na razie, przełomowe dla opracowania skutecznej terapii (Scrip Magazine, December 1994: 50 - 52). Dlatego intensywne poszukiwania skutecznego sposobu blokowania nadzwyczaj skomplikowanych zjawisk chorobowych są prowadzone w dalszym ciągu, przy czym wzrasta przekonanie, że wyłączenie jednego specyficznego mediatora szeroko rozgałęzionej kaskady sygnałów ma tylko niewielkie widoki na sukces i że postępu w terapii można oczekiwać najprędzej poprzez uzyskanie możliwości wielofunkcyjnej ingerencji, czy to przez połączenie różnych selektywnie działających farmaceutyków, czy też, korzystnie, przez zastosowanie jednego farmaceutyku o możliwie szerokim spektrum działania farmakologicznego.
Dla badania preparatów o działaniu przeciwwstrząsowym opracowano różne modele badań na zwierzętach. Szczególnie praktycznym, dobrze standaryzowanym i przekonującym modelem (Proc. Natl. Acad. Sci. USA 1979, 76/11: 5939 - 5943) jest wywoływany endotoksyną (LPS) wstrząs u myszy C57BL/6. Model ten realistycznie naśladuje sytuację kliniczną, gdyż przy równoczesnym podaniu galaktozaminy (GaIN) wrażliwość zwierząt na LPS zwiększa się tak znacznie, że dla wywołania śmiertelnego wstrząsu wystarczają stosunkowo niskie dawki, śmiertelne dla ludzi (Dn&P 1993, 6/9: 641 - 646; Biospektrum 1995, 1/5: 46 - 52). W modelu tym teofilina (1,3-dimetyloksantyna), w dawkach aż do granic tolerancji, nie wykazała godnego wzmianki działania ochronnego.
Nieoczekiwanie stwierdzono, że przez wprowadzenie podstawnika z co najmniej jednym ugrupowaniem eterowym w reszcie metylowej w pozycji 1 cząsteczki teofiliny otrzymuje się bardzo silnie działający związek, przy czym tolerancja nań jest znacznie podwyższona. Znane są trzy związki o takiej strukturze, a mianowicie 3-n-propyloksantyna z grupą 2-metoksyetylową, 2-etoksyetylową lub 3-metoksypropylową w pozycji 1 (J. Med.. Chem. 1993, 36/10: 1380 - 1386). Ze względu na właściwość rozszerzania oskrzeli, związki te powinny znaleźć zastosowanie w leczeniu dolegliwości astmatycznych, ale nie istniały dotąd jakiekolwiek wzmianki o możliwości zastosowania ich jako środków przeciwwstrząsowych.
Przedmiotem wynalazku jest zastosowanie pochodnych teofiliny o ogólnym wzorze 1, w którym R1 oznacza prosty lub rozgałęziony Cj-Cs-alkil, C1-C2-alkoksy-C-1-C3-alkil, fenyl lub fenylo-C1-C?-alkil, przy czym fenyl lub fenylo-C1-C2-alkil jest ewentualnie podstawiony w pierścieniu jednym lub dwoma atomami chlorowca, A oznacza nierozgałęziony lub rozgałęziony mostek CpCą-alkilenowy, a R“ oznacza prosty lub rozgałęziony CrC5-alkil, C3-C6cykloalkil, Cą-Cs-cykloalkiłoalkil, fenyl lub fenylo-CrC2-alkil, a także ich stereoizomerów i ich fizjologicznie zgodnych soli do wytwarzania środków farmaceutycznych do stosowania
W 1WZ/U111U 1 pl urncuu y w wottLcpu, ζννιαοζυζα jiiaj, ρυοννζ,ιιιν j,
ZjVOpVlU ρυουνζιιιVU W wstrząsu septycznego, niewydolności wielonarządowej, ARDS, wstrząsu krwotocznego, wstrząsu pourazowego, wstrząsu oparzeniowego i wstrząsu odwodnieniowego oraz wstrząsopodobnych powikłań występujących w zespole reperfuzyjnym i przy stosowaniu krążenia pozaustrojowego.
Korzystnie stosuje się związki o wzorze 1, w którym R1 oznacza prosty lub rozgałęziony C1-C4-alkil, metoksymetyl, metoksyetyl, fenyl, 4-chlorofenyl, benzyl lub 4-chlorobenzyl,
186 576
A oznacza nierozgałęziony lub rozgałęziony mostek Ci-C3-alkilenowy, a R2 oznacza prosty lub rozgałęziony C1 -C4-alkil, cyklopropyl, cyklopropylometyl, fenyl lub benzyl.
Korzystne jest także zastosowanie związków o wzorze 1, w którym R1 oznacza prosty lub rozgałęziony Ci-C4-alkil, A oznacza nierozgałęziony mostek C1-C3-alkilenowy, a R oznacza prosty lub rozgałęziony Ci-CMalkil, cyklopropyl lub cyklopropylometyl.
Określenie „C^Cg-cykloalkiloalkii” oznacza grupę alkilową podstawioną C3-C6cykloalkilem, przy czym suma wszystkich atomów C w tym ugrupowaniu jest mniejsza lub równa 8. Przykładami są cyklopropylometyl do -pentylu, cyklobutylometyl- do -butylu, cyklopentylometyl do -propylu oraz cykloheksylometyl i -etyl. „Atom chlorowca” to atom jodu, bromu, fluoru lub, korzystnie, chloru. '
Przedmiotem wynalazku są także nowe pochodne ksantyny o wzorze 1, w którym Ri oznacza prosty lub rozgałęziony Ci-Cs-alkil, Ci-C2-alkoksy-Ci-C3-alkil, fenyl lub fenylo-CiC-alkil, przy czym fenyl lub fenylo-Ci-C-alkil jest ewentualnie podstawiony w pierścieniu jednym lub dwoma atomami chlorowca, A oznacza nierozgałęziony lub rozgałęziony mostek Ci-C4-alkilenowy, a R oznacza prosty lub rozgałęziony Ci-Cs-alkil, C3-C6-cykloalkil, C4-C8cykloalkiloalkil, fenyl lub fenylo-Ci -C-alkil, z wyjątkiem związków o wzorze i, w którym R2 oznacza n-propyl, R1 oznacza metyl lub etyl, a A oznacza mostek etylenowy lub w którym R oznacza n-propyl, Ri oznacza metyl, a A oznacza mostek propylenowy.
Korzystnymi nowymi związkami o wzorze i są związki, w których Ri oznacza prosty lub rozgałęziony Ci-C4-alkil, metoksymetyl, metoksyetyl, fenyl, 4-chlorofenyl, benzyl lub 4-chlorobenzyl, A oznacza nierozgałęziony lub rozgałęziony mostek Ci-C3-alkilenowy, a R oznacza prosty lub rozgałęziony Ci-C4-alkil, cyklopropyl, cyklopropylometyl, fenyl lub benzyl, z wyjątkiem związków o wzorze i, w którym R oznacza n-propyl, Ri oznacza metyl lub etyl, a A oznacza mostek etylenowy lub w którym R oznacza n-propyl, Ri oznacza metyl, a A oznacza mostek propylenowy.
Korzystnymi nowymi związkami o wzorze i są także związki, w których Ri oznacza prosty lub rozgałęziony Ci-C4-alkil, A oznacza nierozgałęziony mostek Ci-Cj-alkilenowy, a r oznacza prosty lub rozgałęziony Ci-C4-alkil, cyklopropyl lub cyklopropylometyl, z wyjątkiem związków o wzorze i, w którym R oznacza n-propyl, Ri oznacza metyl lub etyl, a A oznacza mostek etylenowy lub w którym R2 oznacza n-propyl, Ri oznacza metyl, a A oznacza mostek propylenowy.
Związki o wzorze i można deprotonować w pozycji 7, toteż ze środkami zasadowymi tworzą one sole i solwaty. Korzystnie są to farmaceutycznie dopuszczalne sole metali alkalicznych i ziem alkalicznych oraz sole i solwaty z zasadami organicznymi, np. etylenodiaminą, lub z zasadowymi aminokwasami, lizyną, ornityną i argininą. Zatem przedmiotem wynalazku są także fizjologicznie zgodne sole i/lub solwaty i.3-dipod.stawionych ksantyn o wzorze i i ich zastosowanie jako substancji czynnych w środkach przeciwwstrząsowych.
Związki o wzorze i z niesymetrycznie rozgałęzioną grupą alkilową Ri i/lub R i/lub z niesymetrycznie rozgałęzionym mostkiem alkilenowym A mają jeden lub kilka asymetrycznych atomów C, a zatem mogą istnieć w postaci stereoizomerów. Tak więc wynalazek obejmuje nie tylko czyste stereoizomery, lecz także ich mieszaniny i ich zastosowanie jako substancji czynnych w środkach przeciwwstrząsowych.
Dalszym przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania nowych związków o wzorze i. Główne zasady realizacji tego sposobu opisano w WO 87/00523.
Zgodnie ze sposobem według wynalazku a) 3-podstawioną ksantynę o ogólnym wzorze 2, w którym R ma takie znaczenie jak we wzorze i poddaje się, ewentualnie w obecności zasarowcgo środlca kondensująccgą lub w postaci soli, reakcji ze nvTązkieiii o ogólnym wajrzc 3, w którym Ra oznacza łatwo odszcuopiającą się grupę, np. odszczepialną drogą redukcji lub hydrolizy grupę benzylową, benuhydrylową lub tr^fenylometylową, ewentualnie podstawioną w pierścieniu fenylowym lub pierścieniach fenylowych, a X oznacza atom chlorowca, korzystnie chloru, bromu lub jodu, lub ugrupowanie estru kwasu sulfonowego lub estru kwasu fosforowego, względnie b) 7-podstawioną ksantynę o ogólnym wzorze 4, w którym Ra oznacza benzyl ewentualnie podstawiony w pierścieniu fenylowym, lub jej sól, poddaje się reakcji, ewentualnie w obecności zasadowego środka kondensującego, ze związkiem o ogólnym wzo186 576 •y t rze 5, w którym R ma takie znaczenie jak we wzorze 1, a X ma takie znaczenie jak we wzorze 3, z wytworzeniem 3,7-dipodstawionej ksantyny o ogólnym wzorze 6, w którym R“ ma takie znaczenie jak we wzorze 1, a Ra ma takie znaczenie jak we wzorze 3 lub 4, a następnie związek o wzorze 6, ewentualnie w postaci soli, poddaje się reakcji, ewentualnie w obecności zasadowego środka kondensującego, ze środkiem alkilującym o ogólnym wzorze 7, w którym R1 i A mają takie znaczenie jak we wzorze 1, a X ma takie znaczenie jak we wzorze 3, z wytworzeniem 1,3,7-tripodstawionej ksantyny o ogólnym wzorze 8, w którym R1, A i R2 mają takie znaczenie jak we wzorze 1, a Ra ma takie znaczenie jak we wzorze 3 lub 4, po czym w związku o wzorze 8 usuwa się odszczepiającą się grupę Ra, z wytworzeniem związku o wzorze 1, który, ewentualnie po rozdzieleniu stereoizomerów, ewentualnie przeprowadza się w fizjologicznie zgodną sól.
Stosowane jako substancje wyjściowe monopodstawione ksantyny o wzorach 2 i 4 oraz środki alkilujące o wzorach 3, 5 i 7 są przeważnie znane lub mogą być łatwo otrzymane znanymi sposobami. Przykładowo 7-benzyloksantynę o wzorze 4 można otrzymać z guanozyny przez benzylowanie, hydrolityczne usuwanie grupy cukrowej i przekształcenie szkieletu guanozynowego w szkielet ksantyny (Synth. Commun. 1990, 20: 2459 - 2467).
Przy wprowadzaniu bocznego łańcucha R*-O-A w pozycję 1 szkieletu ksantynowego jako środki alkilujące można stosować dowolne związki o wzorze 7, w których A oznacza grupę metylenową (A = -CH2-), należy jednak wziąć pod uwagę, iż zawarty w ich cząsteczce atom chlorowca, jakkolwiek skutecznie reaktywny, może przy produkcji na skalę przemysłową stwarzać problemy toksykologiczne. Dlatego w tym konkretnym przypadku korzystne jest zastosowanie odpowiednich sulfonianów, które wygodnie otrzymuje się np. w reakcji mieszanych bezwodników alifatycznych kwasów karboksylowych i alifatycznych lub aromatycznych kwasów sulfonowych (J. Org. Chem. 1971, 36: 528 -531) z dipodstawionym acetalem formaldehydu o wzorze 9, w prostej reakcji, zachodzącej prawie do końca (J. Amer. Chem.. Ssoc. 1969, 91: 5663 - 5665). Reakcję tę przedstawiono na schemacie, na którym R3 oznacza grupę alifatyczną, taką jak metyl, etyl lub trifluorometyl albo grupę aromatyczną, taką jak fenyl, 4-tolil lub 4-bromofenyl, korzystnie metyl lub 4-tolil, a R1 ma takie znaczenie jak we wzorze 1.
Reakcje można przeprowadzać w bezwodnych, obojętnych w środowisku reakcji rozpuszczalnikach, w temperaturze od -20°C do 40°C, korzystnie 0 - 20°C. Nie jest konieczne wyodrębnianie związku pośredniego, bardzo reaktywnego, podatnego na hydrolizę i wrażliwego na ciepło sulfonianu. Wskazane jest stosowanie sulfonianów jako środek alkilujący ksantynę o wzorze 6 przy atomie azotu w pozycji 1, przy czym często dodatek zasadowego środka kondensacyjnego jest zbędny.
Reakcja mono- i dipodstawionych pochodnych ksantyny o wzorach 2, 4 lub 6 z odpowiednim środkiem alkilującym o wzorze 3, 5 lub 7 zachodzi zwykle w rozpuszczalniku lub środku dyspergującym obojętnym wobec reagentów biorących udział w reakcji. Jako takie stosuje się przede wszystkim polarne rozpuszczalniki aprotyczne, np. dimetyloformamid, dimetyloacetamid, N-metylopirolidon, tetrametylomocznik, heksametylotriamid kwasu fosforowego lub dimetylosulfotlenek. Zastosowanie mogą znaleźć także formamid, acetonitryl, aceton, butanon lub alkohole, takie jak metanol, glikol etylenowy i jego etery mono- względnie di-Ci-C4-alkilowe, etanol, propanol, izopropanol i różne butanole, węglowodory, takie jak benzen, toluen lub ksylen, chlorowcowane węglowodory, takie jak dichlorometan lub chloroform, pirydyna oraz mieszaniny wymienionych rozpuszczalników lub ich mieszaniny z wodą. Celowe jest przeprowadzanie reakcji alkilowania w obecności zasadowego środka kondensującego. Nadają się do tego celu wodorotlenki, węglany, wodorki i alkoholany metali alkaliczmetali ziem alkalicznych oraz organiczne zasady takie jak trialklloaminy np tnetylo
- · - . . . . . . ± J v X » « < J VZjliV Jl ILU\.1V J LXXV VA XCXXXVXX\J UXlXXXil^y lip , t,A ΚΊJ nych -· amina lub tributyloamina, czwartorzędowe wodorotlenki amoniowe lub fosfoniowe i usieciowane żywice z wbudowanymi, ewentualnie podstawionymi grupami amoniowymi lub fosfoniowymi. Pochodne ksantynowe mogą być stosowane także bezpośrednio, w postaci ich specjalnie wytworzonych soli z metalami alkalicznymi i metalami ziem alkalicznych lub ewentualnie podstawionych soli amoniowych lub fosfoniowych. Ponadto alkilowanie związków ksantynowych zachodzi łatwo, zarówno w przypadku stosowania wyżej wspomnianych nieorganicznych środków kondensujących, jak i w przypadku użycia soli z metalami alkalicznymi
186 576 i metalami ziem alkalicznych, gdy zastosuje się katalizatory przenoszenia fazowego, np. trzeciorzędowe aminy, czwartorzędowe sole amoniowe lub fosfoniowe albo etery koronowe, korzystnie w układzie dwufazowym, w warunkach katalizy przejścia fazowego. Odpowiednimi, najczęściej dostępnymi w handlu katalizatorami przenoszenia fazowego są między innymi sole tetra-Ci-Cj-alkilo- i metylotrioktyloamoniowe- i -fosfoniowe, sole metylo-, mirystylo-, fenylo- i benzylo-tri-Ci-Cj-alkilo- i cetylotrimetyloamoniowe- lub sole Ci-^-alkilo- i benzy lo-trifenylofosfoniowe, przy czym z reguły związki o większym i bardziej symetrycznym kationie są skuteczniejsze.
Reakcję prowadzi się w temperaturze od 0°C do temperatury wrzenia stosowanego środowiska reakcji, korzystnie w 0 - 130°C, ewentualnie przy podwyższonym lub obniżonym ciśnieniu, ale zazwyczaj pod ciśnieniem atmosferycznym, przy czym czas reakcji wynosi od poniżej jednej godziny do kilku godzin.
Usuwanie odszczepiającej się grupy Ra ze związków o wzorze 8, z utworzeniem ksantyn według wynalazku o wzorze 1, prowadzi się w znanych warunkach stosowanych przy usuwaniu grup zabezpieczających w syntezach alkaloidów i peptydów.
Grupy benzylowe, benzhydrylowe lub trifenylometylowe, ewentualnie podstawione w pierścieniu fenylowym, korzystnie odszczepia się drogą redukcji. Obok chemicznej redukcji, zwłaszcza związków bezylowych, sodem w ciekłym amoniaku, trzy wymienione grupy aryloalkilowe korzystnie usuwa się drogą katalitycznej hydrogenolizy w obecności katalizatorów typu metali szlachetnych, przy czym często zastępuje się cząsteczkowy wodór mrówczanem amonu, spełniającym rolę donora wodoru. Jako środowisko reakcji stosuje się zazwyczaj niższe alkohole, ewentualnie z dodatkiem kwasu mrówkowego, albo amoniak. Zastosowanie mogą znaleźć także rozpuszczalniki aprotyczne, takie jak dimetyloformamid albo korzystnie kwas octowy, a także ich mieszaniny z wodą. Odpowiednimi katalizatorami uwodornienia są przede wszystkim czerń palladowa i pallad na węglu aktywnym lub siarczanie baru, podczas gdy inne metale szlachetne, takie jak platyna, rod i ruten, ze względu na konkurencyjną reakcję uwodornienia pierścienia, często stają się przyczyną reakcji ubocznych i dlatego są stosowane tylko warunkowo. Hydrogenolizę korzystnie prowadzi się w temperaturze 0 - 100°C, pod ciśnieniem atmosferycznym lub korzystnie przy nieznacznym nadciśnieniu do około 1 MPa, przy czym z reguły czas reakcji wynosi od kilku minut do kilku godzin.
Możliwe jest także hydrolityczne odszczepianie takich grup zabezpieczających Ra jak grupa 4-metoksybenzylowa, benzhydrylowa lub trifenylometylowa, w zwykłych warunkach katalizy protonowej.
Związki o wzorze 1 w postaci czystych stereoizomerów wytwarza się korzystnie przez późniejsze rozdzielenie mieszaniny stereoizomerów z użyciem znanych sposobów. Ponieważ diastereoizomery, w przeciwieństwie do enancjomerów, wykazują różne właściwości chemiczne i fizyczne, rozdzielenie ich mieszanin, np. za pomocą krystalizacji frakcjonowanej lub chromatografii, z reguły nie sprawia żadnych trudności. Natomiast fizyczne rozdzielenie racematu na składniki optycznie czynne w postaci enancjomerów (antypod optycznych) wymaga dodatkowych zabiegów. Krystalizacja frakcjonowana udaje się dopiero po wytworzeniu diastereoizomerycznych soli z optycznie czynnymi zasadami, a rozdzielenie chromatograficzne możliwe jest tylko przy zastosowaniu chiralnych faz stacjonarnych, wykazujących różne powinowactwo przestrzenne w stosunku do enancjomerów.
1,3,7-Tripodstawione ksantyny o wzorze 8 są wartościowymi produktami pośrednimi do wytwarzania związków o wzorze 1. Poza tym związki te, zwłaszcza gdy Ra oznacza benzyl, mają takie samo działanie farmakologiczne jak końcowe produkty o wzorze 1 i z tego względu objęte są również zakresem niniejszego wynalazku, chociaż ze względu na niewielką rozpuszczalność w wodzie trudniej jest je podawać pozajelitowo.
Ze względu na swe cenne właściwości farmakologiczne, związki o wzorze 1 nadają się znakomicie do zastosowania w charakterze substancji czynnych w środkach farmaceutycznych, zwłaszcza przeznaczonych do stosowania w leczeniu i profilaktyce wstrząsu, a więc w istotny sposób wzbogacają one zasoby dostępnych leków.
Przedmiotem wynalazku jest więc także środek farmaceutyczny zawierający substancję czynną i substancje pomocnicze, którego cechą jest to, że jako substancję czynną zawiera
186 576 użyty w skutecznej ilości co najmniej jeden związek o wzorze 1, z wyjątkiem 3-npropyloksantyny zawierającej w pozycji 1 grupę 2-metoksyetyłową, 2-etoksyetylową lub 3 -metoksypropyłową.
Ponadto zakres wynalazku obejmuje sposób wytwarzania środka farmaceutycznego, zgodnie z którym co najmniej jeden związek o wzorze 1 łączy się z farmaceutycznie dopuszczalnymi i fizjologicznie zgodnymi nośnikami, dodatkami i rozcieńczalnikami i ewentualnie/lub z innymi substancjami czynnymi lub pomocniczymi, w postaci odpowiedniej do podawania, korzystnie do podawania pozajelitowego, doustnego, doodbytniczego, przez skórę lub drógą inhalacji.
W ramach szeroko zakrojonych badań farmakologicznych wykazano ponadto, że związki o wzorze 1 dodatkowo są w stanie długotrwale hamować obumieranie komórek ośrodkowego układu nerwowego wywołane niedokrwieniem. Dlatego związki te nadają się do leczenia i profilaktyki chorób układu mózgowo-naczyniowych, takich jak udar mózgowy, napadowe przemijające niedokrwienie (TIA); otępienie naczyniopochodne, otępienie mieszane na tle naczyniopochodnym i zmian degeneratywnych (choroba Alzheimera), uszkodzenia rdzenia kręgowego, urazy mózgu spowodowane ranami głowy i uszkodzenia neuronów wskutek zatrzymania pracy serca, asfiksji (także noworodków), reanimacji lub zabiegów chirurgicznych na naczyniach (np. operacji wszczepienia przepływów omijających) w obszarze głównych tętnic zasilających mózg.
Odpowiednimi stałymi lub ciekłymi preparatami galenowymi są np. granulaty, proszki, tabletki, drażetki, (mikro)kapsułki, syropy, emulsje, zawiesiny, żele, preparaty o przedłużonym uwalnianiu substancji czynnej, czopki, plastry uwalniające substancję czynną, aerozole, krople i przede wszystkim roztwory do wstrzykiwania w ampułkach lub butelkach do długotrwałego wlewu. Do wytwarzania takich preparatów stosuje się znane środki pomocnicze, takie jak nośniki, środki wiążące, powlekające, spęczniające, antyadhezyjne lub poślizgowe, substancje smakowe, środki słodzące lub środki ułatwiające rozpuszczanie. Jako często stosowane środki pomocnicze można wymienić np. węglan magnezowy, ditlenek tytanu, laktozę, mannit i inne cukry, talk, białko mleka, żelatynę, skrobię, witaminy, celulozę i jej pochodne, oleje zwierzęce i roślinne, glikole polietylenowe oraz rozpuszczalniki, takie jak sterylna woda, fizjologiczny roztwór soli, alkohole, gliceryna i inne alkohole wielowodorotlenowe (poliole).
Preparaty farmaceutyczne korzystnie wytwarza się i podaje w postaciach dawkowanych, z których każda jako substancję czynną zawiera określoną dawkę związku o wzorze 1. W przypadku stałych postaci dawkowanych, takich jak tabletki, kapsułki i czopki, dawki te mogą wynosić do 1000 mg, korzystnie 100 - 600 mg, a w przypadku roztworów do wstrzykiwania w ampułkach dawki mogą wynosić do 300 mg, korzystnie 20 - 200 mg.
Przy leczeniu dorosłych pacjentów, w zależności od skuteczności działania związku o wzorze 1 i od nasilenia zagrażającej życiu choroby, zalecane dawki dzienne wynoszą przy podawaniu doustnym 100 - 5000 mg substancji czynnej, korzystnie 300 - 3000 mg, a przy podawaniu dożylnym 30 - 3000 mg, korzystnie 50 - 2000 mg. Dawkę dzienną można podawać jednorazowo w pojedynczej postaci dawkowanej, albo w kilku mniejszych postaciach dawkowanych, a także kilkakrotnie podając podzielone dawki w określonych odstępach czasu.
Przy długotrwałym wlewie dożylnym, dawka dzienna wynosi 100 - 5000 mg, korzystnie 500 - 2000 mg, co odpowiada szybkości wlewu 0,1-3 mg na kg wagi ciała na godzinę (h), korzystnie 0,3 -1 mg/kg/h.
Przy wszystkich drogach podawania, w zależności od okoliczności, można podawać wyższe lub niższe dawki dzienne.
Związki o wzorze 1 można także podawać, jeśli jest to klinicznie zalecane, razem z innymi odpowiednimi substancjami czynnymi, zwłaszcza z takimi, które regulująco ingerują w kaskadę sygnałów wstrząsu, np. z przeciwciałami przeciw enterotoksynie i endotoksynie (LPS), monocytowemu receptorowi LPS CD 14 lub białku wiążącemu LPS (LBP); z modulatorami układu cytokin, takimi jak przeciwciała anty-TNF, rozpuszczalne receptory TNF i inne białka wiążące TNF, inhibitory interleukiny l(IL-l) i/lub wytwarzania TNF i/lub uwalniania TNF oraz antagoniści receptorów THF i antagoniści IL-1; z substancjami hamującymi przemianę kwasu arachidonowego oraz kaskadę krzepnięcia krwi i kaskadę dopełniacza, takimi
186 576 jak inhibitory fosfolipazy A, cyklooksygenazy i lipooksygenazy (np. ze' przeciwzapalnymi steroidami i niesteroidowymi środkami przeciwzapalnymi, takimi jak ibuprofen), PAF (czynnik aktywujący płytki), antagoniści leukotrienów, antagoniści tromboksanu, antagoniści trombiny, antagoniści fibryny, antagoniści bradykininy i antagoniści serotoniny oraz przeciwciała anty-C5a lub C3a; z substancjami przociwzakruepowymi i hamującymi agregację trombocytów, takimi jak antytrombina III, tkankowy aktywator plazminogenu tPA-I, heparyna i prostacyklina oraz ich trwałe syntetyczne pochodne; z substancjami hamującymi uwalnianie i/lub biologiczne działanie enzymów litycznych; z akceptorami rodników tlenowych, takimi jak nadtlenodysmutaza, katalaza i a-tokoferol; ze środkami chelatującymi metale ciężkie, takimi jak deferoksamina; z inhibitorami wzajemnej adhezji komórek, takimi jak fibronektyna lub przeciwciałami przeciw biorącym udział w adhezji komórek cząsteczkom ELAM-i, ICAM-i, VCAM-i i CDI I/CDI8, a także razem z antybiotykami. Wszystkie te substancje mogą być 'dodawane do preparatów środka farmaceutycznego według wynalazku podczas ich wytwarzania.
Badania farmakologiczne i ich wyniki
Wyraźne działanie przeciwstrząsowe związków o wzorze i w postaci spadku śmiertelności zademonstrowano w dobrze znanym modelu śmiertelnego wstrząsu wywoływanego endotoks;yią(LPS) u myszy C57BL/6.
W celu przeprowadzenia próby każdemu zwierzęciu podawano dożylnie mieszaninę i0 ng LPS z Salmonella abortus equi i 7,5 mg galaktozoaminy w 0,2 ml soli fizjologicznej buforowanej fosforanem, co z reguły w ciągu 6-9 godzin doprowadzało do śmierci. Badany preparat wstrzykiwano dootrzewnowo w dawce i00 mg/kg, godzinę przed prowokacją LPS. Zwierzęta z grupy kontrolnej (n = i0) zamiast preparatu otrzymywały jako placebo czystą 0,9% sól fizjologiczną. W celu oceny działania badanych związków określano liczbę przeżywających zwierząt w grupie badanej (n = i0) w 48 godzin po podaniu LPS. Po uwzględnieniu śmiertelności w grupie kontrolnej ustalono procentowe zahamowanie śmiertelności. Wyniki testu przedstawiono w tabeli i.
Tabela i
Nr związku z tabeli 3 Zahamowanie śmiertelności (%)
i 2
i 80
2 30
4 30
8 30
i6 i00
I7 I00
2i 40
23 40
26 I00
27 I00
29 50
3i 30
32 90
186 576 cd. tabeli 1
1 2
34 30
35 30
37 80
39 30
40 40
41 40
44 30
48 40
50 40
52 30
54 30
Ochronne działanie pochodnych teofiliny o wzorze 1 na neurony przekonująco udowodniono między innymi w modelu przemijalnego globalnego niedokrwienia u gerbili. Jest to o tyle zaskakujące, że sama teofilina w porównywalnych warunkach doświadczalnych nie hamuje, lecz raczej jeszcze wzmacnia uszkodzenia komórek nerwowych podczas niedokrwienia u gerbili (J. Cereb. Blood Flow Metab. 1987, 7/1: 74 - 81) i u szczurów (J. Cereb. Blood Flow Metab. 1994, 14/1: 166-173).
W testach, prowadzonych zgodnie z wytycznymi niemieckiego prawa o ochronie zwierząt, podzielono w sposób przypadkowy 30 samców mongolskich gerbili o wadze 60 - 70 g na dwie grupy po 15 zwierząt. Zwierzętom z pierwszej grupy w 30 minut po wystąpieniu niedokrwienia podawano badany związek drogą iniekcji dootrzewnowej, podczas gdy zwierzętom z drugiej grupy, które odgrywały rolę nie leczonej grupy kontrolnej, podawano jedynie taką samą objętość odpowiedniego nośnika.
W celu wytworzenia przemijającego niedokrwienia przodomózgowia, pod narkozą halotanową umieszczano zwierzęta na grzbiecie na ogrzewanym stole operacyjnym, ostrożnie odsłaniano obie tętnice wspólne i za pomocą mikroklipsów do wywoływania tętniaków zamykano je na trzy minuty (J. Cereb. Blood Flow Metab. 1987, 7/1: 74 - 81). W 7. dniu po trzyminutowym okresie niedokrwienia zwierzętom uśpionym halotanem odcinano głowy, szybko i ostrożnie wyjmowano mózgi, utrwalano je przez zanurzenie w roztworze Carnota (etanol/chloroform/kwas octowy 6:3:1), a następnie zalewano parafiną. Sporządzano 4-6 pm przekrój naczyń wieńcowych przez hipokamp, mniej więcej na wysokości bregmy i zabarwiano go hematoksyliną i eozyną. Następnie, w ramach ślepej próby określono za pomocą mikroskopu optycznego rozmiary eozynofilowej martwicy komórek piramidowych w regionie CA1 hipokampu, na podstawie półilościowej oceny histopatologicznej (0 = brak; 1 = lekka; 2 = średnia; 3 = ciężka i 4 - całkowita martwica). Jjd^o iiościowa miara ochronnego dzriałrmia na neurony służyła procentowa zmiana średniej histopatologicznej oceny grupy traktowanej preparatami, w stosunku do grupy kontrolnej. Wyniki testów hamowania uszkodzeń na skutek niedokrwienia komórek nerwowych u mongolskich gerbili przedstawiono w tabeli 2.
186 576
Tabela 2
Nr związku z tabeli 3 lub 4 Dawka w mg/kg Tłumienie uszkodzeń neuronów w CA1 hipokampu (%)
5 10 20
6 10 20
7 10 33
17 10 66
24 10 30
25 10 24
27 10 67
27 5 40
28 10 30
30 10 24
36 10 23
39 10 36
44 10 64
54 10 36
58 10 20
61 10 23
63 10 27
66 10 23
77 10 33
82 10 30
103 10 32
114 10 27
Sposób wytwarzania związków o wzorze 1, przedstawionych w tabeli 3 w uporządkowaniu wynikającym z ich budowy, objaśniono poniżej, na podstawie reprezentatywnych przykładów. W tabeli 4 zestawione są cenne związki pośrednie o wzorze 16 (związki o wzorze 8, w którym Ra oznacza benzyl), w takim samym uporządkowaniu. Strukturę wszystkich wytworzonych produktów pośrednich i końcowych potwierdziły spektroskopia *H-NmR i analiza elementarna lub widma masowe.
186 576
Tabela 3
Związek R1 A R T.t. [°C]
1 1 3 4 5
1 CH3- -CH- CH3- 18
CH3- -CH- CH3-CH- 178
3 CH3- -CH- CH3-(CH)- 160
4 CH3- -CH- CH3-(CH)3- 160
5 CH3- -CH- Wzór 10 05
6 CH3- -CHCH- CH3- 188
7 CH3- -CHCH- CH3-CH- 176
8 CH3- -CHCH- CH3-(CH)- 140
9 CH3- -CHCH- CH3-(CH)3- 115
10 CH3- -CHCH- Wzór 10 03
11 CH3- -CHCHCH- CH3- 196
1 CH3- -CHCH,CH- CH3-CH- 1
13 CH3- -CHCHCH- CH3-(CH)- 163
14 CH3- -CHCHCH- CH3-(CH)3- 157
15 CH3- -CHCHCH- Wzór 10 08
16 CH3-CH- -CH- CH3- 198
17 CH3-CH- -CH- CH3-CH- 176
18 , CH3-CH- -CH- CH3-(CH)- 134
19 CH3-CH- -CH- CH3-(CH)3- H9
0 CH3-CH-- -CH- Wzór 10 10
i 1 CH3-CH- -CHCH- CH3- 187
CH3-CH- -CHCH- CH3-CH- 04
3 CH3-CH- -CHCH- CH3-(CH)- 153
4 CH3-CH- -CHCH- CH3-(CH)3- 136
5 CH3-CH- -CHCH- Wzór 10 14
6 CH3-(CH)- -CH- CH3- 156
7 CHj-(CH)- -CH- CH3-CH- 159
8 CH3-(CH)- -CH- CH3-(CH)- 1
9 CH3-(CH)- -CH- (CH3)-CH- 15
30 CH3-(CH)- -CH- CH3-(CH)3- 119
31 CH3-(CH)- -CH- (CH3)-CH-CH- 141
3 CHj-(CH)- -CH- Wzór 11 0
186 576 cd. tabeli 3
1 2 3 4 5
33 CH3-(CH2)2- -CH2- Wzór 10 197
34 CH3-(CH2)2- -CH2- Wzór 12 132
35 CH3-(CH2)2- -CH2CH2- CH3- 174
36 CH3-(CH2)2- -CH2CH2- CH3-CH2- 192
37 CH3-(CH2)2- -CH2CH2- CH3-(CH2)2- 137
38 CH3-(CH2)2- -CH2CH2- CH3-(CH2)3- 138
39 CH3-(CH2)2- -CH2CH2- Wzór 10 202
40 CH3-(CH,)3- -CH2- CH3- 130
41 CH3-(CH2)3- -CH2- CH3-CH2- 144
42 CH3-(CH2)3- -CH2- (CH3)2-CH- 131
43 CH3-(CH2)3- -CH2CH2- CH3- 159
44 CH3-(CH2)3- -CH2CH2- CH3-CH2- 165
45 CH3-(CH2)3- -CH2CH2- CH3-(CH2)2- 116
46 CH3-(CH2).3- -CH2CH2- CH3-(CH2)3- 119
47 CH3-(CH2)3- -CH2CH2- Wzór 10 160
48 (CH3)2-CH-CH2- -CH2- CH3- 160
49 (CH3)2-CH-CH2- -CH2- CH3-CH2- 182
50 (CH3)2-CH-CH2- -CH2- Wzór 10 181
51 CH3-CH2-CH(CH3)- -CH2- CH3- 175
52 CH3-CH2-CH(CH3)- -CH2- CH3-CH2- 189
53 CH3-O-(CH2)2- -CH2- CH3- 188
54 CH3-O-(CH2)2- -CH2- CH3-CH2- 166
55 CH3-O-(CH2)2- -CH2CH2- CH3- 121
56 CH3-O-(CH2>2- -CH2CH2- CH3-CH2- 140
57 Wzór 11 -CH2- CH3- 190
58 Wzór 11 -CH2- CH3-CH2- 196
59 Wzór 11 -CH2- CH3-(CH2)3- 139
60 Wzór 11 -CH2CH2- CH3- 207
Z 1 ΛΤΓ-.Χ- 1 1 -u rTO 001
υι X
62 Wzór 11 -CH2CH2- CH3-(CH2)2- 176
63 Wzór 11 -CH2CH2- CH3-(CH2)3- 121
64 Wzór 11 -CH2CH2- Wzór 10 236
65 Wzór 13 -CH2- CH3- 218
66 Wzór 13 -CH2- CH3-CH2- 205
186 576 cd. tabeli 3
i 2 3 4 5
67 Wzór I3 -CH-- CH3-(CH)3- I69
68 Wzór I4 -CH-- CH3- 208
69 Wzór I4 -ch-- CH3-CH- I42
70 Wzór i5 -CH2CH- CH3- I52
Tabela 4
Związek Ri A r T.t. [°C]
i 2 3 4 5
7i CH3- -CH- CH3- ii4
72 CH3- -CH- CH3-CH- I24
73 CH3- -CH- CH3-(CH)- i34
74 CH3- -CH- CH3-(CH)3- 93
75 CH3- -CH- Wzór I0 i4i
76 CH3 -CHCH- ch3- 90
77 CH3- -CHCH- CH3-CH2- 90
78 CH3- -CHCHr CH3-(CH2- 99
79 CH3- -CHCH- CH3-(CH)3- olej
80 CH3- -CHCH- Wzór I0 ii7
8i CH3- -CHCHCH- CH3- 89
82 CH3- -CHCHCH- CH3-CH2- 92
83 CH3- -CHCHCH- CH3-(CH)- 9i
84 CH3- -CHCHCH- CH3-(CH)3- olej
85 CHj- -CHCHCH- Wzór I0 86
86 CH3-CH- -CH- CH3- i03
87 CH3-CH- -CH- CH3-CH- 9i
88 CH3-CH- -CH- CH3-(CH2)2- ii0
89 CHa-CH- -CH- CHHCH23- olej
90 CH3-CH2- -CH- Wzór I0 ii2
9i CHs-CH- -CH2CH2- CH3- ii2
92 CH3-CH- -CH2CH2- CH3-CH2- i25
93 CH3-CH2- -CH2CH2- CH 3-(CH2)2- 84
94 CH3-CH2- -CH2CH2- CH 3-(CH2)3- olej
95 CH3-CH2- -CH2CH2- Wzór I0 ii0
96 CHj-(CH2)2- -CH2- CH3- i09
186 576 cd. tabeli 4
1 2 3 4 5
97 CH3-(CH)2- -CH- CH3-CH2- 92
98 CHJCH)- -CH- CH3-(CH)- 82
99 CH3-(CH2)2- -CH- (CH3)2-CH- 95
100 ch3-(ch2)2- -CH- CH3-(CH)3- olej
101 CH3-(CH2)2- -CH- (CHJ-CH-CH- 72
102 CH3-(CH2)2- -CH- Wzór 11 103
103 CH3-(CH2)- -CH- Wzór 10 90
104 CH3-(CH)- -CH- Wzór 12 88
105 CH3-(CH)- -CHCH- CH3- 88
106 CH3-(CH)- -CHCH- CH3-CH- 97
107 CH3-(CH)- -CHCH- CH3-(CH)- 55
108 CH3-(CH)- -CHCH- CH3-(CH)3- olej
109 CH3-(CH)- -CH2CH2- Wzór 10 88
110 CH3-(CH)3- -CH- CH3- 72
111 CH3-(CH)3- -CH- CH3-CH- 74
112 CH3-(CH)3- -CH- (CH3)-CH- olej
113 CH3-(CH)3- -CHCH- CH3- olej
114 CH3-(CH)3- -CHCH- CH3-CH- 67
115 CH3-(CH)3- -CHCH- CH3-(CH)- 70
116 CH3-(CH)3- -CHCH- CH3-(CH)3- olej
117 CH3-(CH)3- -CHCH- Wzór 10 75
118 (CH3)2-CH-CH2- -CH- CH3- 76
119 (CH3)-CH-CH2- -CH- CH3-CH- 92
120 (CH3)_2-CH-CH2- -CH- Wzór 10 99
121 CH3-CH-CH(CH3)- -CH- CH3- olej
122 CH3-CH-CH(CH3)- -CH- CH3-CH- olej
123 CH3-O-(CH)- -CH- CH3- olej
124 CH3-O-(CH)- -CH- CH3-CH- olej
125 CH.-O-ICH)- -CHCH- CH3- 78
126 CH3-O-(CH)2- -CHCH- CH3-CH- 64
127 Wzór 11 -CHCH- CH3- 141
128 Wzór 11 -CHCH- CH3-CH- 125
129 Wzór 11 -CHCH- CH3-(CH)2- 94
130 Wzór 11 -CHCH- CH3-(CH)3- 122
186 576 cd. tabeli 4
1 2 3 4 5
131 Wzór 11 -CH2CH2- Wzór 10 150
132 Wzór 13 -CH-- ch3- 96
133 Wzór 13 -CH2 ch3-ch2- 119
Przykład 1. 1-MetoksymeTylo-3-mOtyloksantyTia (związek 1)
a) 7-Benzylo-3-metyloksantyna
Do zawiesiny 83 g (0,5 mola) 3-metyloksantyny w 500 ml metanolu dodano 20 g (0,5 mola) wodorotlenku sodowego rozpuszczonego w 200 ml wody i roztwór mieszano przez 1 godzinę w 70°C, po czym wkroplono do niej w tej samej temperaturze 85,5 g (0,5 mola) bromku benzylu i utrzymywano mieszaninę reakcyjną przez 5 godzin w temperaturze 70 80°C. Następnie mieszaninę reakcyjną ochłodzono, przesączono, produkt na sączku przemyto wodą, ro2puszczono na gorąco w 1000 ml 1 N ługu sodowego, roztwór przesączono i ciągle mieszając wolno doprowadzono go do pH 9,5 za pomocą 4 N kwasu solnego. Krystaliczny osad odsączono od jeszcze ciepłego roztworu, przemyto wodą wolną od chlorków i wysuszono pod próżnią.
Wydajność: 81,7 g (63,8% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 263°C.
C13H12N4O2 (M.cz. = 256,2 g/mol)
b) 7-Benzylo-1-metoksymetylo-3-metyloksantyna
2,3 g (0,1 grarnoaaomut sodu rozpuszczuino w 20w ml b ez;wodneoo ne^eta^c^eta do roztworu dodano 25,6 g (0,1 mola) ksantyny z etapu a), całość ogrzewano w warunkach powrotu skroplin do uzyskania klarownego roztworu, po czym roztwór ochłodzono, odparowano pod zmniejszonym ciśnieniem i wysuszono. Z tak otrzymanej soli sodowej 7-benzylo-3metyloksantyny wytworzono zawiesinę w 300 ml acetonitrylu i mieszając wkOplono do niej w 50°C roztwór 8,8 g (0,11 mola) chlorku metoksymetylu w 40 ml acetonitrylu, po czym mieszaninę reakcyną mieszano przez 8 godzin w 50°C. Następnie roztwór ochłodzono, odparowano rozpuszczalnik pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostałość rozpuszczono w chloroformie, nieprzereagowaną 7-benzylo-3-metyloksantynę usunięto przez wytrząsanie z 1 N ługiem sodowym, fazę chloroformową przemyto wodą do odczynu obojętnego, wysuszono i odparowano rozpuszczalnik pod zmniejszonym ciśnieniem. Otrzymano 22 g (73% wydajności teoretycznej) oleistego produktu, który powoli uległ zestaleniu, a następnie poddano go rekrystalizacji z octanu etylu z dodatkiem eteru naftowego w temperaturze wrzenia.
C15H16N4O3 (M.cz. = 300,3 g/mol); temperatura topnienia: 114°C.
Grupę metoksymetylową skutecznie wprowadza się w pozycję 1 7-eenzylo-3 ksantyny również z użyciem metoksymetylo-4-toluenousulfonianu jako środka alkilującego, który wytwarza się w reakcji chlorku kwasu 4-toluenosulfonowegt i octanu sodowego albo kwasu 4-toIdentsJll·fbnow·ego i bezwodnika octowego z dimetyloacetalem formaldehydu (WO 87/00523) i in situ poddaje się reakcji z 7-benzylo-3-metyloksantyną w jednym naczyniu reakcyjnym.
c) 1-Metoksynetylo-3-metyltksantyna (związek 1)
10.5 S (0.035 mola) 1.3.7-trinodstawinnei ksantynv 7 bit nwndniniiapn W 200 nd lodowatego kwasu octowego, w obecności 1,5 g palladu (10%) na węglu aktywnym, w temperaturze 60°C i pod ciśnieniem 0,35 MPa, w ciągu 48 godzin. Po ochłodzeniu mieszaninę utrzymywano w atmosferze azotu, odsączono katalizator, przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem, a stałą pozostałość oczyszczono przepuszczając przez kolumnę z żelem krzemionkowym, stosując jako fazę ruchomą mieszaninę chloroform/metanol (10/1).
Wydajność: 5,5 g (74,8% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 218°C.
Analiza dla C8H10N4O3 (M.cz. = 210,2 g/mol)
186 576
Obliczono: C 45,71% H4,80% N 26,66%
Stwierdzono: C 45,98% H 4,86%o N 26,98%
Przykład 2. 3-Cyklopropylo-1-(2-metoksyetylo)ksant}yia(związek 10)
a) 7-Benzylo-3-cyklopropyloksantyna
Do zawiesiny 50 g (0,26 mola) 3-cyklopropyloksantyny w 300 ml metanolu dodano 10,4 g (0,26 mola) wodorotlenku sodowego rozpuszczonego w 110 ml wody i roztwór mieszano przez 1 godziną w 70°C, po czym wkroplono doń w tej samej temperaturze 44,5 g (0,26 mola) bromku benzylu i utrzymywano mieszaninę reakcyjną przez 4 godziny w temperaturze 70-80°C. Do roztworu dodano 1,04 g (0,026 mola) wodorotlenku sodowego i 4,45 g (0,026 mola) bromku benzylu. Po 1 godzinie mieszaninę reakcyjną ochłodzono, przesączono na zimno i produkt na sączku przemyto wodą. Tak otrzymany surowy produkt zastosowano bez dalszego oczyszczania.
Wydajność: 48 g (65,4% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 204°C.
C15H14N4O9 (M.cz. = 282,3 g/mol);
Widmo masowe: 283 (60%, M + H), 240 (21%); 91 (100%)
b) 7-Benzylo-3-cyklopropylo-1-(2-metoksyetylo)ksantyna
Do roztworu 3 g (11,0 mmola) 7-benzylo-3-cyklopropyloksantyny z etapu a) w dimetyloformamidzie dodano w temperaturze 60°C 2,2 g (15,9 mmola) węglanu potasowego i roztwór mieszano 1 godzinę w 60°C. Po wkropleniu 1,51 g (15,9 mmola) chlorku 2-metoksyetylu roztwór mieszano przez 6 godzin w 80°C, po czym pozostawiono go ochłodzenia do temperatury pokojowej i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Oleistą pozostałość rozpuszczono w dichlorometanie, roztwór wyekstrahowano 1 N ługiem sodowym, fazę organiczną przemyto wodą do odczynu obojętnego, wysuszono nad siarczanem magnezowym, zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem i bez dalszego oczyszczania zastosowano w etapie c).
Wydajność: 2,7 g (71,7% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 117°C.
C18H20N4O3 (M.cz. = 340,4 g/mol);
Widmo masowe: 340 (36%, M), 282 (43%); 148 (100%); 91 (86%)
c) 3-Cyklopropylo-1-(2-metoksyetylo)ksantyna (związek 10)
2,2 g (6,45 mmola) 1,3,7-tripodstawionej ksantyny z etapu b) uwodorniano w 250 ml etanolu, w obecności 1,05 g palladu (10%) na węglu aktywnym w ciągu 12 godzin. Mieszaninę utrzymywano w atmosferze azotu, odsączono katalizator, przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem, a pozostałość oczyszczono metodą chromatografii rzutowowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując jako fazę ruchomą mieszaninę toluen/etanol (10/1).
Wydajność: 0,77 g (47,7% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 203°C.
C11H14N4O3 (M.cz. =250,3 g/mol);
Widmo masowe: 250 (55%, M), 192 (100%); 149 (56%); 148 (58%); 121 (82%); 120 (56%)
Przykład 3. 3-Butyło-1-(3-metoksypropylo)ksimttyia (związek 14)
a) 7-Benzylo-3-butyloksantyna
Do zawiesiny 52 g (0,25 mola) 3-butyloksantyny w 300 ml metanolu dodano 10 g (0,25 mola) wodorotlenku sodowego rozpuszczonego w 100 ml wody i roztwór mieszano przez 1 godzinę w 70°C, po czym wkroplono doń w tej samej temperaturze 42,8 g (0,25 mola) bromku benzylu i utrzymywano mieszaninę reakcyjną przez 5 godzin w temperaturze 70 80°C. Następnie do tej mieszaniny dodano 1,0 g (0,025 mola) wodorotlenku sodowego i 4,28 g (0,025 mola) bromku benzylu. Po 2 godzinach mieszaninę reakcyjną ochłodzono, rozcieńczono 1500 ml wody, przesączono na zimno, produkt na sączku przemyto wodą, rozpuszczono w 1000 ml 1 N ługu sodowego, roztwór przesączono i ciągle mieszając wolno doprowadzono d/o ζΙλ *»pT H 3Λ /s-łtężo Lernołz C’/'» --------4-~ kj pn ZjU pvmvug ou^zKuryu a.««ou ovuivgv. voau dą wolną od chlorków i wysuszono pod zmniejszonym ciśnieniem.
Wydajność: 54,1 g (72,5% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 187°C.
C16H18N4O2 (M.cz. = 298,3 g/mol); Widmo masowe: 298 (13%, M), 91 (100%)
b) 7-Benzylo-3-butylo-1 -(3-metoksypropylo)ksantyna
Do roztworu 3 g (10,0 mmola) 7-benzylo-3-butyloksantyny z etapu a) w 90 ml dimetyloformamidu dodano w 60°C 2,1 g (15,2 mmola) węglanu potasowego i roztwór mieszano przez 1 godzinę w 60°C. Po wkropleniu 1,3 g (12,0 mmola) chlorku 2-metoksyetylu roztwór
186 576 mieszano przez 3 godziny w 100°C, po czym roztwór pozostawiono do ochłodzenia do tempe ratury pokojowej, dodano wody i wyekstrahowano dichlorometanem. Fazę organiczną przemyto wodą i 1 N ługiem sodowym, wysuszono nad siarczanem sodowym i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Oleistą pozostałość oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę toluen/etanol (39/1).
Wydajność: 3,2 g (86,5% wydajności teoretycznej); żółty olej
C20H76N4O3 (M.cz. = 370,5 g/mol);
Widmo masowe: 371,3 (100%, M + H); 339,3 (16%); 298,3 (15%);
‘H-NMR (DMSO-d6, 200 MHZ): δ = (0,90 (t, 3H, CH2CH3); 1,30 (sekstet, 2H, (CH2)2CH3); 1,63 i 1,75 (2 kwintety, 4H, CH7CH2CH2); 3,32 (s, 3H, OCH3); 3,34 (t, 2H, OCH2); 5,48 (s, 2H, H benzylu); 7,25-7,40 (m, 5H, H aromatyczny); 8,26 (s, 1H, N=CH)
c) 3-Butylo-1-(3-metoksypropylo)ksantyna (związek 14)
0,5 g (1,35 mmola) 1,3,7- tripodstawionej ksantyny z etapu b) uwodorniano w 50 ml etanolu, w obecności 0,1 g palladu (10%) na węglu aktywnym w ciągu 5 godzin. Mieszaninę utrzymywano w atmosferze azotu, odsączono katalizator i roztwór zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość poddano rekrystalizacji z mieszaniny metanol/eter metylowo-tbutylowy.
Wydajność: 0,19 g (52,2% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 157°C.
CBH20N4O3 (M.cz. = 280,3 g/mol);
Widmo masowe: 281,3 (M + H, 100%); 249,2 (M-OMe, 70%)
Przykład 4. 1 -Etoksymetylo-3-propyloksantyna(związek 18)
a) 7-Benzylo-3-propyloksantyna
Do zawiesiny 20 g (0,103 mola) 3-propyloksantyny w 112 ml metanolu dodano 4,12 g (0,103 mola) wodorotlenku sodowego rozpuszczonego w 41 ml wody i roztwór mieszano przez 1 godzinę w 70°C, po czym wkroplono doń w tej samej temperaturze 12,23 ml (0,103 mola) bromku benzylu i utrzymywano mieszaninę reakcyjną przez 4 godziny w temperaturze 70 - 80°C. Następnie mieszaninę reakcyjną ochłodzono, odsączono na zimno, produkt na sączku przemyto wodą i wysuszono go pod zmniejszonym ciśnieniem.
Wydajność: 20,3 g (69,4% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia; 186°C.
C15Hi6N4O2 (M.cz. = 284,3 g/mol); Widmo masowe: 284 (18%, M), 242 (11%); 212 (13%); 91 (100%)
b) 7-Benzylo-1 -etoksymetylo-3-propyloksantyna
Do roztworu 2,2 g (7,7 mmola) 7-benzylo-3-propyloksantyny z etapu a) w 60 ml dimetyloformamidu dodano w temperaturze 60°C 1,71 g (12,0 mmola) węglanu potasowego i roztwór mieszano 1 godzinę w 60°C. Po wkropleniu 0,93 ml (10,0 mmola) chlorku etoksymetylu roztwór mieszano przez 4,5 godziny w 80°C. Po dodaniu jeszcze 0,5 ml (5,3 mmola) chlorku etoksymetylu całość mieszano przez 6 godzin, następnie dodano 12 ml wody i 5 ml metanolu, pozostawiono roztwór na noc, po czym dodano 60 ml wody i mieszaninę trzykrotnie wyekstrahowano eterem metylowo-t-butylowym. Połączone fazy organiczne przemyto dwukrotnie wodą, wysuszono nad siarczanem magnezowym i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (19,8/0,2).
Wydajność: 2,28 g (87% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia 110°C
CUH27N4O3 (M.cz. = 342,4 g/mol); Widmo masowe: 342 (7%, M); 296 (13%); 285 (33%); 91 (100%)
c) 1-Etoksymetylo-3-propyloksantyna (związek 18)
7Ω η iO równin) 1 Q ζΐΑηαι Izonnhorn;
o i,«p/-uipvuotuoMVUVj wounijnj ml
V» o *T »» etanolu, w obecności 179 mg palladu (10%) na węglu aktywnym przez 6,5 godziny. Mieszaninę utrzymywano w atmosferze azotu, odsączono katalizator i roztwór zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (19,8/0,2).
Wydajność: 1,12 g (85% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 134°C. C‘‘H‘6N4O3 (M.cz. = 252,3 g/mol); Widmo masowe: 252 (29%, M); 208 (40%); 195 (100%); 166 (65%); 136 (50%)
186 576
Przykład 5. 3-Etylo-1 -propoksymetyloksantyna (związek 7)
a) 7-Benzylo-3-etyloksantyna
180 g (1 mol) 3-etyloksantyny rozpuszczono w 1000 ml dimetyloformamidu, mieszając ogrzano roztwór do 80°C i po wprowadzeniu 88 g (0,64 mola) węglanu potasowego wkroplono w ciągu 1 godziny 133 g (1,05 mola) chlorku benzylu. Mieszaninę reakcyjną mieszano przez godziny w 100°C, po czym dodano do niej 1000 ml wody, a wytrącony produkt odsączono, przemyto wodą do całkowitego wypłukania soli i wysuszono pod próżnią w 100°C. W razie potrzeby produkt można dalej oczyścić przez wytrącenie 4 N kwasem solnym związku rozpuszczonego w 1 N ługu sodowym, w sposób analogiczny do opisanego w przykładzie 1a).
Wydajność: 6 g (97% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia; 18°C.
Analiza dla C^H^N^ę (M.cz. = 70,3 g/mol)
Obliczono: C 62,21% H5,22% N 20,73%
Stwierdzono: C 62,77% H 5.,36% N 20,84%
b) 7-Benzylo-3-etylo-1-propoksynietyk)ksantyna
Analogicznie jak w przykładzie 1b), 7 g (0,1 mola) 7-benzylo-3-etyloksantyny przeprowadzono w sól sodowy po czym poddano ją reakcji w acetonitrylu z 13 g (0,1 mola) chlorku propoksymetylu (otrzymanego z 67% wydajnością z 1,3,5-trioksanu, 1-propanolu i gazowego chlorowodoru), a następnie dalszej obróbce, przy czym wytrącił się analitycznie czysty produkt 30 g (87,6% wydajności teoretycznej), który ewentualnie można było poddać rekrystalizacji z octanu etylu. Analiza dla Ci1HN4(G (M.cz. = 34,4 g/mol)
Obliczono: <0 6344% H6,48% N 11,36%
Stwierdzono: C 62,95% H 6,55% N 11,21%
17,1 g (0,05 moaa) produktu z eaapu b ) i 5 g (0,08 moaa) mrówzaanu amonowego mieszano przez kilka dni w 150 ml etanolu w 35°C nad 6 g palladu (10%) na węglu aktywnym, dodając stopniowo mrówczanu amonowego w całkowitej ilości g (0,35 mola). Następnie mieszaninę przesączono, przesącz zatężono, pozostałość dodano do roztworu węglanu sodowego, roztwór przemyto chloroformem, fazę wodną doprowadzono do pH 4 za pomocą N kwasu solnego, produkt poddano wytrząsaniu z chloroformem i po wysuszeniu i odparowaniu poddano rekrystalizacji z octanu etylu.
Wydajność: 8,6 g (68,% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 159°C.
Analiza dla ChH^^ (M.cz. = g/mol)
Obliczono: C1 52,37% H 6.39% N2,2%
Stwierdzono: C152,85% Η 68?ί?% N 22,50%
W wyniku hydrogenolitycznej debenzylacji analogicznej do opisanej w przykładzie 1c) otrzymano ten sam związek z wydajnością 58,9%.
Przykład 6. 6-Izobptylg-1-propoksymetylokssnaeya(zwiią:ek31)
a) Chlorowodorek 3-beazyloguaaiay
Do zawiesiny 40 g (0,147 mola) guanozyny w 00 ml dimetylgsulfoeleaUp wkoplono 40 ml (0,34 mola) bromku benzylu i całość mieszano przez 4 godziny w temperaturze pokojowej. Po dodaniu 100 ml stężonego kwasu solnego mieszaninę mieszano przez 30 minut w temperaturze pokojowej. Następnie mieszaninę reakcyjną wlano do 100 ml metanolu, a osad odsączono i przemyto metanolem.
Wydajność: 35,9 g (9% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: >35°C.
CpHpClNO (M.cz. = 77,7 g/mol); zasada:
CpHn^O (M.cz. = 41,6 g/mol);
Widmo masowe: 4, (100%, M + H)
b) 7-Beazylgksaatyaa
35,9 g (0,13 mola) chlorowodorku 7-beazylggpamny z etapu a) rozpuszczono w mieszaninie 90 ml wody i 807 ml lodowatego kwasu octowego i roztwór ogrzano do 100°C. Po ochłodzeniu do 50°C, dodano w jednej porcji 60,88 g (0,5 mola) azotynu sodowego w- 90 ml wody. Po 16 godzinach utrzymywania w temperaturze pokojowej, powstały osad odsączono, przemyto wodą i wysuszono.
186 576
Wydajność: 26,0 g (83% wydajności teoretycznej'); temperatura topnienia: >266°C.
CI2HI0N4O7 (M.cz. = 242,5 g/mol);
Widmo masowe: 243,i (95%, M + H) ; 91 (100%)
c) 7-Benuylo-3-iuobutyloksantyna
1,6 g (6,2 mmola) 7-benuyloksantyny z etapu b) rozpuszczono w 50 ml dimetyloformamidu w 50°C, do roztworu dodano porcjami 0,i49 g (6,2 mmola) wodorku sodowego i roztwór mieszano przez i godzinę w 50°C. Po wkropleniu 0,67 ml (6,2 mmola) bromku izobutylu mieszaninę reakcyjną ogrzano do 80°C. Po 5 godzinach dodano jeszcze 0,2 ml (1,86 mmola) bromku izobutylu i mieszanie kontynuowano przez 5 godzin. Następnie dodano i2 ml wody i 5 ml metanolu, mieszanie kontynuowano przez 2 godziny w temperaturze pokojowej, dodano jeszcze 60 ml wody i mieszaninę reakcyjną trzykrotnie wyekstrahowano eterem metylowo-tbutylowym. Fazy organiczne przemyto wodą, wysuszono siarczanem magnezu i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem, a pozostałość oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (99/1).
Wydajność: 1,16 g (83% wydajności teoretycznej); C16H18N4O2 (M.cz. = 298,3 g/mol); 'H-NMR (DMSO-d6, 200 MHz): δ = 0,85 (d, 6H, CH(CHa)); 2,i6 (m, 1H, CHCH(CH3)2; 3,73 (d, 2H, CHoCH); 5,45 (s, 2H, benzyl.H); 7,23-7,40 (m, 5H, H aromatyczny); 8,20 (s, 1h, N=CH); 11,13-7,40 (sbr., 1H, NH)
d) 7-Benzylo-3 - Lzobutylo-1 -propoksymetyloksantyna
Do zawiesiny 1,16 g (3,9 mmola) 7-benzylo-3-iuobutyloksantyny z etapu c) w 60 ml dimetyloformamidu dodano w 60°C 0,86 g (6,2 mmola) węglanu potasowego i powstały roztwór mieszano w tej samej temperaturze przez 1 godzinę, po czym wkroplono doń 0,56 ml (5,1 mmola) chlorku propoksymetylowego i roztwór mieszano przez 5,5 godziny w 80°C. Po dodaniu 12 ml wody i 5 ml metanolu mieszaninę reakcyjną pozostawiono na noc, a następnie po dodaniu 60 ml wody czterokrotnie wyekstrahowano 150 ml eteru metylowo-t-butylowego. Połączone fazy organiczne przemyto 200 ml wody, wysuszono nad siarczanem magnezowym i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując dichlorometan.
Wydajność: 1,2 g (83% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 72°C.
C23H26N4O3 (M.cz. = 370,5 g/mol); Widmo masowe: 370 (40%, M); 310 (55%); 299 (100%); 256 (55%); 91 (85%)
e) 3-Izobutylo-i-propoksymetyloksantyna (związek 31)
859 mg (2,32 mmola) 1,3,7-tripodstawionej ksantyny z etapu d) uwodorniano w 22 ml etanolu w obecności 86 mg palladu (10%) na węglu aktywnym przez 6 godzin. Mieszaninę utrzymywano w atmosferze azotu, odsączono katalizator i roztwór zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (19/1). Wydajność: 588 mg (90% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 141 °C.
C3H20N4O3 (M.cz. = 280,3 g/mol); Widmo masowe: 280 (25%, M); 222 (37%); 209 (100%); 166 (85%); 136 (55%)
Przykład 7. 3-Fonylo-1-propoksymetyloksantyna (związek 32)
a) 7-Benuylo-3-fenyloksantyna
Do zawiesiny 3,0 g (13,2 mmola) 3-fenyloksantyny w 18 ml metanolu dodano roztworu 0,53 g (13,2 mmola) wodorotlenku sodowego w 5,3 ml wody i mieszaninę mieszano przez 1 godzinę w 70°C, po czym wkroplono 1,56 ml (i3,2 mmola) bromku benzylu i całość mieszano roztwór 7 godzin w 70°C. Po ochłodzeniu osad odsączono, przemyto wodą, rozpuszczono w 50 ml 1 N ługu sodowego, odsączono części nierozpuszczalne i doprowadzono odczyn do pH 8-9, za pomocą 4N kwasu solnego. Powstały osad odsączono, przemyto wodą i oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (79/1)
Wydajność: 1,13 g (27% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 250°C.
C18H14N4O2 (M.cz. = 318,6 g/mol); Widmo masowe: 319 (100%, M + H), 91 (19%)
b) 7-Benzylo-3-fenylo-1 -propoksymetyloksantyna
186 576
Do zawiesiny 0,65 g (2,04 mmola) 7-benzylo-3-fenyloksantyny z etapu a) w 20 ml dimetyloformamidu dodano w 60°C 0,45 g (3,26 mmola) węglanu potasowego i roztwór mieszano przez 1 godzinę w tej samej temperaturze. Po wkropleniu 0,29 ml (2,65 mmola) chlorku propoksymetylu roztwór mieszano przez 1,5 godziny w 80°C. Następnie dodano 20 ml wody i mieszaninę trzykrotnie wyekstrahowano 24 ml eteru metylowo-t-butylowego. Połączone fazy organiczne przemyto dwukrotnie 12 ml wody, wysuszono nad siarczanem magnezowym i zatężono poi zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę heptan/octan etylu (5/7).
Wydajność: 0,69 g (87% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia 103°C
C22H??N4C>3 (M.cz. = 390,4 g/mol);
Widmo masowe: 391,2 (100%, M + H); 331,2 (12%); 241,1 (25%)
c) 3-Fenylo-1-propoksymetyloksantyna (związek 32)
535 mg (1,37 mmola) 1,3,7-tnpodstawionej ksantyny z etapu b) uwodorniano w 20 ml etanolu w obecności 50 mg palladu (10%) na węglu aktywnym. Mieszaninę utrzymywano w atmosferze azotu, odsączono katalizator i przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (19/0,3).
Wydajność: 232 mg (56% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 220°C.
C15H16N4O3 (M.cz. = 300,3 g/mol);
Widmo masowe: 300 (23%, M); 242 (68%); 229 (55%); 185 (100%)
Przykład 8. 3-Cyklopropylometylo-1-propoksymetyloksantyna (związek 34)
a) 7-Benzylo-3-cyklopropyiometyloksantyna
Roztwór 7 g (29,0 mmola) 7-benzyioksantyny z przykładu 6b) w 200 mi dimetyloformamidu ogrzano do 50°C, dodano doń porcjami 0,69 g (29,0 mmola) wodorku sodowego i całość mieszano przez 1 godzinę w 50°C. Do tej zawiesiny dodano 2,76 ml (29,0 mmola) bromku cyklopropylometylu i podwyższono temperaturę do 80°C. Po 7 godzinach w 80°C dodano jeszcze 1 ml (11,0 mmola) bromku cyklopropylometylu. Po 6 godzinach dodano 24 ml wody i 10 ml metanolu, mieszaninę pozostawiono na noc, dodano 120 ml wody i mieszaninę reakcyjną trzykrotnie wyekstrahowano 300 ml eteru metylowo-t-butylowego. Fazy organiczne przemyto wodą, wysuszono nad siarczanem magnezowym i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (99/1).
Wydajność: 4,8 g (56% wydajności teoretycznej); Temperatura topnienia 185°C
C16Hi8N4O2 (M.cz. = 296,4 g/mol);
Widmo masowe: 297,3 (100%, M + H)
b) 7-Benzylo-3-cykkąpr(^ą^;^lm^i^l^;^’l(^^^^^1-propoksymetyloksanty^ra
Do roztworu 1,5 g (5,06 mmola) 7-benzylo-3-cyklopropyloksantyny z etapu a) w 60 ml dimetyloformamidu dodano w 60°C 1,12 g (8,1 mmola) węglanu potasowego i roztwór mieszano przez 1 godzinę w tej samej temperaturze. Po wkropleniu 722 pl (6,58 mmola) chlorku propoksymetylu mieszaninę mieszano przez 4 godziny w 80°C. Następnie dodano 12 ml wody i 5 ml metanolu i całość dalej mieszano w 50°C. Po dodaniu 60 ml wody mieszaninę trzykrotnie wyekstrahowano eterem metylowo-t-butylowym. Połączone fazy organiczne przemyto dwukrotnie wodą, wysuszono nad siarczanem magnezowym i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (19,8/0,2).
Wydajność: 1,32 g (71% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia 88°C \T — '/moi λ
Widmo masowe: 368 (9%, M); 310 (11%); 297 (13%); 91 (100%)
c) 3-Cyklopropylometylo-1-propoksymetyloksantyna (związek 34)
938 mg (2,55 mmola) 1,3,7-tripodstawionej ksantyny z etapu b) uwodorniano w 60 ml etanolu, w obecności 130 mg palladu (10%) na węglu aktywnym przez 15 godzin. Mieszaninę utrzymywano w atmosferze azotu, odsączono katalizator i przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (39/1).
186 576
Wydajność: 671 mg (95% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 132°C.
C13H18N4O3 (M.cz. = 278,3 g/mol);
Widmo masowe: 278 (26%, M); 220 (80%); 207 (64%); 136 (87%); 122 (67%); 55 (100%)
Przykład 9. 1-(2-Propoksyotylo)-3-propyloksantyna (związek 37)
a) 7-Benzylo-1 -(2-Propoksyetylo)-3-propyloksantyna
Do zawiesiny 2,2 g (7,8 mmola) 7-bensylo-3-propyloksantyny (wytworzonej zgodnie z przykładem 4a) w 70 ml dimetyloformamidu dodano w 60°C 1,7 g (12,48 mmola) węglanu potasowego i powstałą mieszaninę reakcy’ną mieszano przez 1 godzinę w tej temperaturze', po czym wkroplono 1,3 ml (10,14 mmola) chlorku 2-propoksyetylu i całość mieszano przez 10 godzin w temperaturze 80°C. Po dodaniu 1,2 ml metanolu i 14 ml wody mieszaninę pozostawiono na noc, po czym dodano 70 ml wody i mieszaninę reakcyjną trzykrotnie wyekstrahowano 84 ml eteru metylowo-t-butylowego. Połączone fazy organiczne przemyto dwukrotnie 42 ml wody, wysuszono nad siarczanem magnezowym i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (19/0,1).
Wydajność: 2,3 -g (80% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 55°C.
C19H74N4O3 (M.cz. = 356,4 g/mol);
Widmo masowe: 356 (10%, M), 297 (15%); 285 (38%); 91 (100%)
b) l-(2-Propoksyetylo)-3-propyloksantyna (związek 37)
1,75 g (4,7 mmola) 1,3,7-tripodstawionej ksantyny z etapu b) uwodorniano w 75 ml etanolu w obecności 0,2 g palladu (10%) na węglu aktywnym przez 6 godzin. Mieszaninę utrzymywano w atmosferze azotu, odsączono katalizator i przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (38/1).
Wydajność: 0,93 g (70% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 137°C.
C13H2N4O3 (M.cz. = 280,6 g/mol);
Widmo masowe: 281,3 (45%, M + H); 221,2 (100%)
Przykład 10. 1 -Butoksymetylo-3-izopropyloksantyna (związek 42)
a) 7-Benzylo-3-izopropyloksantyna
Roztwór 3,5 g (1,45 mmola) 7-bonsyloksantyny z przykładu 6b) w 60 ml dimetyloformamidu ogrzano do 50°C i porcjami dodano 0,35 g (1,45 mmola) wodorku sodowego, mieszaninę rozcieńczono 20 ml dimetyloformamidu i całość mieszano 1 godzinę w 50°C. Do tej zawiesiny dodano 1,36 ml (1,45 mmola) 2-bromopropanu i podwyższono temperaturę do 80°C. W trakcie przebiegu reakcji dodano jeszcze łącznie 4,91 (52,3 mmola) 2-bromopropanu. Po łącznie 16 godzinach w 80°C dodano 10 ml wody i 2 ml metanolu, całość mieszano 10 minut, dodano 70 ml wody i mieszaninę reakcyjną trzykrotnie wyekstrahowano 70 ml eteru metylo-t-butylowego. Fazy organiczne przemyto wodą, wysuszono siarczanem magnezu i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichloromotan/metanoi (99/0,4).
Wydajność: 1,17 g (29% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia 219°C
C15H1SN4O2 (M.cz. = 286,6 g/mol);
Widmo masowe: 285,2 (100%, M + H)
b) 7-Benzylo-1 -butoksymetylo-3 -izopropyloksantyna
Do zawiesiny 0,75 g (2,64 mmola) 7-benuylo-3-propyloksantyny z etapu a) w 20 ml dimetyloformamidu dodano w 60°C 0,583 g (4,22 mmola) węglanu potasowego i powstałą mieszaninę reakcyjną mieszano przez 1 godzinę w tej temperaturze, po czym wkroplono 0,42 g (3,43 mmola) chlorku butoksymetylu i całość mieszano przez 6 godzin w temperaturze 80°C. Po dodaniu 0,11 g (0,87 mmola) chlorku butoksymetylu całość mieszano 5 godzin, po czym dodano 20 ml wody i mieszaninę reakcyjną trzykrotnie wyekstrahowano 30 ml eteru metylowo-t-butylowego. Połączone fazy organiczne przemyto dwukrotnie 20 ml wody, wysuszono nad siarczanem magnezowym i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę heptan/octan etylu (2/1).
186 576
Wydajność: 0,66 g (68% wydajności teoretycznej); olej;
C^cHze^O (M.cz. = 370,7 g/mol);
Widmo masowe: 371,4 (100%, M + H); 293,2 (33%);
'H-NMR (DMSO-d6, 00 MHZ): δ = 0,85 (t, 3H, (¾^¾^ 1,48 (d, 6H, CH(CH3)); 1,14-1,56 (m, 4H, C^C^^CHa); 3,50 (t, H, OCH); 5,06 (m, 1H, CH(CH3)); 5,30 (s, H, benzyl. H); 5,50 (s, H, OCHoN); 7,24-3,23 (m, 5H, aromat. H); 0,61 _(s, 1H, N=CH)
c) l-BBtoguyyletylor3-izogaogplogssntyya azwwązek 4 2
660 mg (1,78 mmola) 1,6,7-tripg0stawigaęj ksantyny z etapu b) uwodorniano w 60 ml etanolu w obecności 86 mg palladu (10%) na węglu aktywnym przez 14 godzin. Mieszaninę utrzymywano w atmosferze azotu, odsączono katalizator i przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichloromctan/metanol (19/0,3).
Wydajność: 416 mg (83% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 131°C.
C^HcN^A (M.cz. = g/mol);
Widmo masowe: H, (100%, M + H); 07, (30%)
Przykład 11.1 -Izobptgksymeeylo-3-metyloksaatyaa (związek 48)
a) 7-Benzylg-1-izobptoUsymetylg-3-metylgksaatyaa
Do zawiesiny g (8,8 mmola) 7-benzylo-6-metylgUsaatyay (wytworzonej zgodnie z przykładem 1a) w 50 ml N-metyloairoli0gnp dodano w 60°C 1,9 g (14,08 mmola) węglanu potasowego i mieszaninę mieszano przez 1 godzinę w tej temperaturze, po czym wkOplono 1,4 g (11,44 mimok). chlorku izobutoksymetylu i całość mieszano przez 3 godziny w temperaturze 80°C. Po dodaniu 0,5 g (4,4 mmola) chlorku izobutoksymetylu mieszaninę mieszano przez godziny, po czym dodano 50 ml wody i mieszaninę reakcyjną trzykrotnie wyekstrahowano 60 ml eteru metylg-eert-bptylowego. Połączone fazy organiczne przemyto dwukrotnie 30 ml wody, wysuszono nad siarczanem magnezowym i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (19/0,).
Wydajność: ,54 g (85% wydajności teoretycznej); temperatura tganieaia.· 76°C
CisH-pNąOj (M.cz. = 322,4 g/mol); Widmo masowe: 643,6 (100%, M + H); 69, (88%); 179,1 ¢4%)
b) 1-lzgbptoUsymeeylg-3-metylgUsaatyaa (związek 48) ,1 g (6,14 mmola) 1,6,7-triag0stawigaej ksantyny z etapu a) uwodorniano w 50 ml etanolu w obecności 0,4 g palladu (10%) na węglu aktywnym przez 5 godzin. Mieszaninę utrzymywano w atmosferze azotu, odsączono katalizator i przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (19/0,3).
Wydajność: 0,59 g (38% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 160°C.
C11H1N4O3 (M.cz. = 252,3 g/mol);
Widmo masowe: 202,6 (7%, M); 196 (10%); 180 (100%); 179 (88%); 167 (56%)
Przykład 1. 1-sec-Bptoksymetylo-3-etyloksanaeyla (związek 5) a) 7-Bomyło - --εο^η^©8νιηο1ν1ο-3-είνΚΆ53ηΐνηΗ
Do zawiesiny 3,0 g (10,0 mmola) 3-beazylo-3-etyloUsaatyay (wytworzonej zgodnie z przykładem 5a) w 60 ml dimetyloformamidu dodano w 60°C g (18,0 mmola) węglanu potasowego i mieszaninę mieszano przez 1 godzinę w tej temperaturze, po czym wkoplono 1,77 g (14,0 mmola) chlorku sec-bptoUsymetylp i całość mieszano przez 5 godzin w 80°C. Następnie dodano 0,7 g (5,5 mmola) chlorku sec-butoUsymetylp i mieszaninę mieszano przez ml 1 ml mptonnbi 1 zlalz^-i miomnmo mioc-zonn ητ'Ύαν
Li. AAAA r»vuj i «Ζ Uli 111VIU11V1U A UłCAAV-J 11U VOX,U1UU γ AA AA^kZZu AAA IV JLZA^iK^ZL.
Q rrf\/4 τι τ τ ηη /4 rl O tn r\ w/ g,<ZUŁZ-.JlAJ y VZ-.JAAA UUUU4.1V godziny w 50°C, po czym dodano 60 ml wody i mieszaninę reakcyną trzykrotnie 'wyekstrahowano 00 ml eteru metylowo-t-butylowego. Połączone fazy organiczne przemyto 00 ml wody, wysuszono nad siarczanem magnezowym i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (19,0/0,2).
Wydajność: 6,29 g (84% wydajności teoretycznej); olej;
Cl9H24N4O6 (M.cz. = 606,4 g/mol);
186 576
Widmo masowe: 356 (4%, M); 284 (71%); 271 (32%); 91 (100%);
lH-NMR (DMSO-d6, 200 MHZ): δ = 0,73 (t, 3H, CH2CH3); 1,05 (d, 3H, CHCH3); 1,21 (t, 3H, NCH7CH3); 1,35 (kwintet, 2H, CHCH7CH3); 3,57 (sekstet 1H, CHCH2); 4,02 (q, 2H, NCH2CH3); 5,30 (układ AB, 2H, OCH2N); 5,50 (s, 2H, H benzylu); 7,23-7,40 (m, 5H, H aromatyczny); 8,32 (s, 1H, N=CH)
b) 1-sec-Butoksymetylo-3-etyloksantyna (związek 52)
2,73 g (7,66 mmola) 1,3,7-tripodstawionej ksantyny z etapu a) uwodorniano w 100 ml etanolu w obecności 273 mg palladu (10%) na węglu aktywnym przez 12,5 godziny. Mieszaninę utrzymywano w atmosferze azotu, odsączono katalizator i przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (19,7/0,3).
Wydajność: 1,82 g (89% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 189°C.
C12H18N4O3 (M.cz. = 266,3 g/mol);
Widmo masowe: 266 (4%, M); 146 (87%); 193 (100%); 181 (63%); 136 (87%)
Przykład 13. 1-(2-Metoksyetoksymetylo)-3-metyloksantyna (związek 53)
a) 7-Benzylo-1-(2-Metoksyetok.symetylo)-3-metyloksantyna
Mieszaninę 25,6 g (0,1 mola) 7-benzylo-3-metyloksantyny (otrzymanej zgodnie z przykładem la), 15,2 g (0,11 mola) węglanu potasowego i 16,2 g (0,13 mola) chlorku metoksyetoksymetylu w 500 ml acetonitrylu ogrzewano w 50°C w trakcie ciągłego mieszania, po czym mieszaninę reakcyjną poddano obróbce analogicznie jak w przykładzie 1b). Uzyskany oleisty produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując jako fazę ruchomą mieszaninę chloroform/metanol (10/1).
Wydajność: 22,8 g (66,2% wydajności teoretycznej); olej;
Analiza dla C17H90N4O4 (M.cz. = 344,3 g/mol)
Obliczono: C 59,29% H 5,855/o N 16,27%
Stwierdzono: C 59,01% H 5,93% N 16,02%
b) 1-(2-Metoksyetoksymetylo)-3-metyloksantyna (związek 53)
W wyniku hydrogenolitycznej debenzylacji 22,7 g (0,066 mola) związku z etapu a), przeprowadzonej zgodnie- z przykładem 1c), po oczyszczeniu chromatograficznym, i rekrystalizacji z etanolu, otrzymano 10,9 g produktu końcowego (65% wydajności teoretycznej).
Analiza dla C10H14N4O4 (M.cz. = 254,3 g/mol)
Obliczono: C H 5,55% N 22,04%
Stwierdzono: C 47,22% Η 5,45% N 22,06%
Przykład 14. 3-Etylo-1-(2-(2-metoksyetoksy)etylo) ksantyna (związek 56)
Stosując 7-benzylo-3-etyloksantynę (wytworzoną zgodnie z przykładem 5a) i 1-bromo2-(2-metoksyetoksy)etan (wytworzony zgodnie z przykładem 2b) otrzymano 14 g (0,037 mola) 7-benzylo-3-etylo-1-(2-(2-metoksyetoksy)etylo)ksantyny, z wydajnością 98%. Temperatura topnienia po rekrystalizacji z eteru diizopropylowego: 64°C.
Analiza dla C19H24N4O4 (M.cz. = 372,4 g/mol)
Obliczono: C 61,28% H 6,50% N 15,04%
Stwierdzono: C 61,44% H 6,49% N 15,26%
Związek ten poddano hydrogenolitycznej debenzylacji anologicznie jak w przykładzie 1c). Otrzymany surowy produkt bezpośrednio poddano rekrystalizacji z octanu etylu, bez uprzedniego oczyszczania chromatograficznego.
Wydajność: 7,5 g (71,8% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 140°C;
Analiza C12H18N4O4 (M.cz. = 282,3 g/mol) u £ /100/
AA U,*TJ /0 ci nco/ v ji.uj /υ
XT 1Π oco/ IN 1^,0^ /0
Stwierdzono: C 51,51% H 6,^^*% N19,87%
Przykład 15. 3-Metylo-1-(2-fenoksyetylo)ksantyna (związek 60) a) 7-Benzylo-3 -metylo-1 -(2-fenoksyetylo)ksantyna
Do zawiesiny 3,0 g (11,7 mmola) 7-benzylo-3-metyloksantyny (wytworzonej zgodnie z przykładem la) w 70 ml dimetyloformamidu dodano w 60°C 2,6 g (18,72 mmola) węglanu potasowego i mieszaninę mieszano przez 1 godzinę w tej temperaturze, po czym wkroplono 3,1 g (15,21 mmola) bromku 2-fenoksyetylu i całość mieszano przez 5 godzin w 80°C. Na26
186 576 stępnie mieszaninę reakcyjną przesączono, przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostałość roztworzono w dichlorometanie, po czym roztwór przemyto jednokrotnie 1 N ługiem sodowym i dwukrotnie wodą. Fazy organiczne wysuszono siarczanem magnezu i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę heptan/octan etylu 1/2).
Wydajność: 3,52 g (80% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 141°C;
C21H20N4O3 (M.cz. = 376,4 g/mol);
Widmo masowe: 376 (2%, M); 283 (100%); 91 (87%) b) 3-Metylo-1 -(2-fenoksyetylo)ksantyna (związek 60)
3,0 g (8,0 mmola) 1,3,7-tnpodstawionej ksantyny z etapu a) uwodorniano w 500 ml etanolu w obecności 0,3 g palladu (10%) na węglu aktywnym przez 6 godzin. Mieszaninę utrzymywano w atmosferze azotu, odsączono katalizator i przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę heptan/octan etylu (1/10).
Wydajność: 1,09 g (48% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 207°C;
C14H14N4O3 (M.cz. = 286,3 g/mol);
Widmo masowe: 287,2 (45%, M + H); 193,1 (100%)
Przykład 16. 1-(4-Chlsrofenoksymetylo)-3-meeyjoksantyya. (związek. 65)
a) 7-Benzylo-1 -(4-chlorofentksymetylt)-3 -metyloksantyna
Do zawiesiny 3,0 g (12,0 mmola) 7-benzylo-3-metyloksantyny (wytworzonej zgodnie z przykładem la) w 50 ml dimetyloformamidu dodano w 60°C 2,59 g (19,0 mmola) węglanu potasowego i mieszaninę mieszano przez 1 godzinę w tej temperaturze, po czym wkroplono 2,69 g (15,0 mmola) chlorku 4-chlorofentksymetyld i całość mieszano przez 8 godzin w 80°C. Następnie mieszaninę reakcyjną przesączono, przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostałość roztworzono w dichlorometanie, roztwór przemyto jednokrotnie 1 N ługiem sodowym i dwukrotnie wodą. Fazy organiczne wysuszono nad siarczanem magnezowym i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichltrtmetan/metanol (19,8/0,2).
Wydajność: 4,15 g (87% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 96°C
C20HnNClN4O3 (M.cz. = 396,8 g/moł);
Widmo masowe: 398 (2%, 37Cl, M); 396 (6%, 35Cl, M); 269 (100%); 91 (72%)
b) 1-(4-Chlorofentksymetylt)-3-metyloksantyna (związek 65)
3,37 g (8,5 mmola) 1,3,7-triptdstawitnej ksantyny z etapu a) uwodorniano w 450 ml etanolu w obecności 0,34 g palladu (10%) na węglu aktywnym przez 5 godzin. Mieszaninę utrzymywano w atmosferze azotu, odsączono katalizator i przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Pozostałość oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie RP-18, stosując mieszaninę woda/acetonitryl (7/3).
Wydajność: 0,91 g (34% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 218°C;
C13H11CIN4O3 (M.cz. = 306,7 g/mol);
Widmo masowe: 309 (6%, 37Cl, M + H); 307,1 (19%, 35Cl, M + H); 179,1 (100%);
167,1 (11%)
Przykład 17.1 -Benzyloksymetylt-3-metyIoksantyna (związek 68) a) 3-.Metyl(t-7-trifenylometylt.k.santyna
Do zawiesiny 3,9 g (23,5 mmola) 3-metyloksantyny w 85 ml dimetyloformamidu dodano porcjami w 60°C 0,62 g (25,88 mmola) wodorku sodowego, powstałą mieszaninę reakcyjn» ąo o*·, n/'z/amo*p rz ez* j 5 og 1 y Λ/4-ejOte mp e r-at-u z-ezz*g rzz*az4ζ » ji » z 90 ι·ι 9*z 9 p pz O z ΛΖΟ/7 z .------3 — O — - - — , —2 _
114 χιιινο^αιιν ριζ,νζ. w tvj Lviiipviaiuiz,v, ν^ΐΛαιιν JĄ uv y\j pu UĄyiJLl U.UUO11U U,U g (23,67 mmola) chlorku tTifenylometylu w 30 ml dimetyloformamidu i całość mieszano przez 3 godziny w 90°C. Następnie mieszaninę reakcyjną przesączono na gorąco, przesącz zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostałość roztworzono w 1 N ługu sodowym, a roztwór tgrzant do 80°C i przesączono, przesącz 2 N kwasem solnym dtprtwadzont do pH 4-5. Powstały osad oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (19/0,2). Wydajność: 6,55 g (68% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 242°C
186 576
C2SH20N4O2 (M.cz. = 408,7 g/mol);
Widmo masowe: 409 (21%, M + H); 244,2 (17%); 243,2 (100%); 167,0 (17%)
b) 1 -Benzyloksymetylo-3-metylo-7-trifenyloksantyna
Do roztworu 2,4 g (5,9 mmola) 3-metylo-7-trifenylometyloksantyny z etapu a) w 50 ml dimetyloformamidu dodano w 60°C 1,3 g (9,44 mmola) węglanu potasowego i powstałą mieszaninę reakcyjną mieszano przez 1 godzinę w tej temperaturze, po czym wkroplono 1,06 ml (7,67 mmola) chlorku benzyloksymetylu i całość mieszano przez 7 godzin w 80°C. Następnie dodano 50 ml wody i mieszaninę reakcyjną trzykrotnie wyekstrahowano 60 ml eteru metylowo-t-butylowego. Połączone fazy organiczne dwukrotnie przemyto 30 ml wody, wysuszono nad siarczanem magnezowym i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę heptan/octan etylu (3/2).
Wydajność: 1,57 g (51% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 164°C;
C33H28N4O3 (M.cz. = 528,9 g/mol);
Widmo masowe: 535,2 (74%, M + Li); 243,1 (100%)
c) 1-Benzyloksymetylo-3-metyloksantyna (związek 68)
Do zawiesiny 1,2 g (2,27 mmola) 1,3,7-tripodstawionej ksantyny z etapu b) w 11 ml etanolu dodano mieszaninę 1,1 ml etanolu i 2,2 ml 1 N kwasu solnego. Mieszaninę reakcyjną utrzymywano przez 1,5 godziny w temperaturze wrzenia w warunkach powrotu skroplin, po czym zatężono ją pod zmniejszonym ciśnieniem i oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichlorometan/metanol (19/0,5).
Wydajność: 0,6 g (92% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 208°C
C?4Hi4N4O3 (M.cz. = 286,3 g/mol);
Widmo masowe: 287,2 (57%, M + H); 257,1 (77%); 179,1 (100%); 91,1 (24%)
Przykład 18. 1-(2-(4-Chlorobenzyloksy)etylo-3-metyloksantyna (związek 70)
a) 1 -(2-(4-Chlorobenzyloksy)etylo)-3-metylo-7-trifenylometyloksantyna
Do roztworu 2,4 g (5,9 mmola) 3-metylo-7-trifenylometyloksantyny (wytworzonej zgodnie z przykładem 17a) w 50 ml N-metylopirolidonu dodano w 60°C 1,3 g (9,44 mmola) węglanu potasowego i powstałą mieszaninę reakcyjną mieszano przez 1 godzinę w tej temperaturze, po czym wkroplono 1,57 g (7,67 mmola) chlorku 2-(4-chlorobenzyloksy)etylu i całość mieszano przez 1 godzinę w 80°C. Następnie dodano 1,0 g (4,9 mmola) chlorku 2-(4chlorbenzyloksy)etylu i mieszaninę mieszano przez 1 godzinę, po czym dodano 50 ml wody i mieszaninę reakcyjną trzykrotnie wyekstrahowano 60 ml eteru metylowo-t-butylowego. Połączone fazy organiczne dwukrotnie przemyto 30 ml wody, wysuszono nad siarczanem magnezowym i zatężono pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowy produkt oczyszczono metodą chromatografii rzutowej w kolumnie z żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę heptan/octan etylu (3/2).
Wydajność: 2,13 g (63% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia 179°C;
C34H29C1N4O3 (M.cz. = 577.^1 g/mol);
Widmo masowe: 585 (5%, 3'Cl, M + Li); 583,2 (8%, 35q, M + Li); 243,1 (100%) b) 1-(2-(4-Chlorobenzyloksy)etylo)-3-metyloksantyna (związek 70)
Do zawiesiny 1,3 g (2,26 mmola) 1,3,7-tripodstawionej ksantyny z etapu a) w 14 ml etanolu dodano mieszaniny 1,4 ml etanolu i 2,8 ml 1 N kwasu solnego. Mieszaninę reakcyjną utrzymywano przez 1 godzinę w temperaturze wrzenia w warunkach powrotu skroplin, po czym zatężono ją pod zmniejszonym ciśnieniem i oczyszczono metodą chromatografii rzuto-1 -Mt «3 kolumnie żelem krzemionkowym, stosując mieszaninę dichloruine-tan/inetanul
W (19/0,5)
Wydajność: 0,72 g (95% wydajności teoretycznej); temperatura topnienia: 152°C Ci5H15ClN4O3 (M.cz. = 334,7g/moł);
Widmo masowe: 336 (1%, 3¾ M); 334 (2%, 35q, m); 194,1 (100%); 179 (25%); 166 (65%).
186 576
186 576
Wzór 2
R—X Wzór 3
H
O
R—X Wzór 5
H
Wzór 4
2 R
Wzór 6
R-O-A-X Wzór 7
O
R \Kf-rF\r
V «ŁOI
186 576
Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 50 egz.
Cena 4,00 zl.

Claims (12)

  1. Zastrzeżenia patentowe
    1. Zastosowanie pochodnych teofiliny o ogólnym wzorze 1, w którym R1 oznacza prosty lub rozgałęziony Ct-C5-alkil, Ct-C2-alkoksy-C|-C3-ałkii, fenyl lub fenylo-CrCG-alkil, przy czym fenyl lub fenylo-Ci-Ci-alkil jest ewentualnie podstawiony w pierścieniu jednym lub dwoma atomami chlorowca, A oznacza nierozgałęziony lub rozgałęziony mostek C1-C4alkilenowy, a R oznacza prosty lub rozgałęziony Ci-Cs-alkil, C3-C6-cykloalkil, C4-C8cykloalkiloalkil, fenyl lub fenylo-Ci-C?-alkil, a także ich stereoizomerów i ich fizjologicznie zgodnych soli do wytwarzania środków farmaceutycznych do stosowania w leczeniu i profilaktyce wstrząsu.
  2. 2. Zastosowanie według zastrz. 1, znamienne tym, że stosuje się związki o wzorze 1, w którym R1 oznacza prosty lub rozgałęziony C1-C4-alkil, metoksymetyl, metoksyetyl, fenyl, 4-chiorofenyi, benzyl lub 4-chlorobenzyl, A oznacza nierozgałęziony lub rozgałęziony mostek C1-C3-alkilenowy, a R2 oznacza prosty lub rozgałęziony CrC^-alkil, cyklopropyl, cyklopropylometyl, fenyl lub benzyl.
  3. 3. Zastosowanie według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że stosuje się związki o wzorze 1, w którym R1 oznacza prosty lub rozgałęziony C1-C4-alkil, A oznacza nierozgałęziony mostek C1-C3-alkilenowy, a R oznacza prosty lub rozgałęziony C^-alkil, cyklopropyl lub cyklopropylometyl.
  4. 4. Zastosowanie według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że stosuje się związek przeznaczony do stosowania w leczeniu lub profilaktyce zespołu układowej reakcji zapalnej, posocznicy, zespołu posocznicowego, wstrząsu septycznego, niewydolności wielonarządowej, zespołu ostrego wyczerpania oddechowego, wstrząsu krwotocznego, wstrząsu pourazowego, wstrząsu oparzeniowego i wstrząsu odwodnieniowego oraz wstrząsopodobnych powikłań występujących w zespole reperfuzyjnym i przy stosowaniu krążenia pozaustrojowego.
  5. 5. Zastosowanie według zastrz. 1 albo 2 do wytwarzania środków farmaceutycznych przeznaczonych do podawania pozajelitowego, doustnego, doodbytniczego, przez skórę lub drogą inhalacji.
  6. 6. Zastosowanie według zastrz. 5 do wytwarzania środków farmaceutycznych zawierających dodatkowo skuteczną ilość co najmniej jednej substancji czynnej wybranej z grupy obejmującej przeciwciała przeciw enterotoksynie i endotoksynie (LPS), monocytowemu receptorowi LPS CD14 lub białku LBP wiążącemu LPS, modulatory układu cytokin, substancje hamujące przemianę kwasu arachidonowego albo kaskadę krzepnięcia krwi lub kaskadę dopełniacza, substancje przeciwzakrzepowe i hamujące agregację trombocytów, substancje hamujące uwalnianie i/lub biologiczne działanie enzymów litycznych, akceptory rodników tlenowych, środki chelatujące metale ciężkie, inhibitory wzajemnej adhezji komórek i antybiotyki.
  7. 7. Nowe pochodne ksantyny o ogólnym wzorze 1, w którym R1 oznacza prosty lub rozgałęziony C1-C5-alkil, Cl-C2-alkoksy-Cl-C3-aikii, fenyl lub fenylo-C1-C2-alkil, przy czym fenyl lub fenylo-C-Ci-alkil jest ewentualnie podstawiony w pierścieniu jednym lub dwoma atomami chlorowca, A oznacza nierozgałęziony lub rozgałęziony mostek C1-C4-alkilenowy, a R2 oznacza prosty lub rozgałęziony C-Cs-alkil, C3-C6-cykloalkil, C4-C8-cykloalkiloaikil, fenyl łub fenylo-CC-C2-alk.il, a także ich stereoizomery i ich fizjologicznie zgodne sole, z wyjątkiem związków o wzorze 1, w którym r oznacza n-propyl, R1 oznacza metyl lub etyl, a A oznacza mostek etylenowy lub w którym r oznacza n-propyl, R1 oznacza metyl, a A oznacza mostek propylenowy.
  8. 8. Związek według zastrz. 7, w którym R1 oznacza prosty lub rozgałęziony C1-C4-alkil, metoksymetyl, metoksyetyl, fenyl, 4-chlorofenyl, benzyl lub 4-chlorobenzyl. A oznacza nierozgałęziony lub rozgałęziony mostek C1-C3-alkilenowy, a R oznacza prosty lub rozgałęziony C1-C4-alkil, cyklopropyl, cyklopropylometyl, fenyl lub benzyl.
    186 576
  9. 9. Związek według zastrz. 7 albo 8, w którym R1 oznacza prosty lub rozgałęziony Cj-Cą-alkil, A oznacza nierozgałęziony mostek C1-C3-alkilenowy, a R oznacza prosty lub rozgałęziony (G-Cj-alkil, cyklopropyl lub cyklopropylometyl.
  10. 10. Sposób wytwarzania nowych pochodnych ksantyny o ogólnym wzorze 1 według zastrz. 7 albo 8, znamienny tym, że a) 3-podstawioną ksantynę o ogólnym wzorze 2, w którym R ma takie znaczenie jak we wzorze 1, poddaje się, ewentualnie w obecności zasadowego środka kondensującego lub w postaci soli, reakcji ze związkiem o ogólnym wzorze 3, w którym Ra oznacza łatwo odszczepialną drogą redukcji lub hydrolizy grupę benzylową, benzhydrylową lub trifenylometylową, ewentualnie podstawioną w pierścieniu fenylowym lub pierścieniach fenylowych, a X oznacza atom chlorowca, korzystnie chloru, bromu lub jodu, albo ugrupowanie estru kwasu sulfonowego lub estru kwasu fosforowego, względnie b) 7-podstawioną ksantynę o ogólnym wzorze 4, w którym Ra oznacza benzyl ewentualnie podstawiony w pierścieniu fenylowym, poddaje się, ewentualnie w obecności zasadowego środka kondensującego lub w postaci soli, reakcji ze związkiem o ogólnym wzorze 5, w którym R ma takie znaczenie jak we wzorze 1, a X ma takie znaczenie jak we wzorze 3, z wytworzeniem 3,7-dipodstawionej ksantyny o ogólnym wzorze 6, w którym R ma takie znaczenie jak we wzorze 1, a Ra ma takie znaczenie jak we wzorze 3 lub 4, a następnie związek o wzorze 6, poddaje się, ewentualnie w obecności zasadowego środka kondensującego lub w postaci soli, reakcji ze środkiem alkilującym o ogólnym wzorze 7, w którym Ri i A mają takie znaczenie jak we wzorze 1, a X ma takie znaczenie jak we wzorze 3. z wytworzeniem 1,3,7-tripodstawionej ksantyny o ogólnym wzorze 8, w którym R1 A i r mają takie znaczenie jak we wzorze 1, a Ra ma takie znaczenie jak we wzorze 3 lub 4, po czym w związku o wzorze 8 usuwa się odszczepiającą się grupę Ra, z wytworzeniem związku o wzorze 1, który, ewentualnie po rozdzieleniu stereoizomerów, ewentualnie przeprowadza się w fizjologicznie zgodną sól.
  11. 11. Środek farmaceutyczny zawierający substancję czynną i substancje pomocnicze, znamienny tym, że jako substancję czynną zawiera w skutecznej ilości co najmniej jeden związek o wzorze 1 według zastrz. 7-9 albo wytworzony sposobem według zastrz. 10, względnie jego fizjologicznie zgodną sól.
    1. Sposób wytwarzania środka farmaceutycznego według określonego w zastrz. 11, znamienny tym, że co najmniej jeden związek o wzorze 1 określony w zastrz. 7-9 łączy się z farmaceutycznie dopuszczalnymi i fizjologicznie zgodnymi nośnikami, dodatkami i rozcieńczalnikami i ewentualnie/lub z innymi substancjami czynnymi lub pomocniczymi, w postaci odpowiedniej do podawania.
  12. 13. Związek o wzorze 8, w którym Ra oznacza benzyl, a R1 A i R mają takie znaczenie jak we wzorze 1, i/lub jego steroizomery.
PL97320413A 1996-06-07 1997-06-06 Zastosowanie pochodnych teofiliny do wytwarzania środka farmaceutycznego, nowe pochodne ksantyny i sposób ich wytwarzania PL186576B1 (pl)

Applications Claiming Priority (2)

Application Number Priority Date Filing Date Title
DE19622737A DE19622737A1 (de) 1996-06-07 1996-06-07 Verwendung von Theophyllinderivaten zur Behandlung und Prophylaxe von Schockzuständen, neue Xanthinverbindungen und Verfahren zu deren Herstellung
DE1996129815 DE19629815A1 (de) 1996-07-24 1996-07-24 Verwendung von Theophyllinderivaten zur Behandlung und Prophylaxe von Schockzuständen, neue Xanthinverbindungen und Verfahren zu deren Herstellung

Publications (2)

Publication Number Publication Date
PL320413A1 PL320413A1 (en) 1997-12-08
PL186576B1 true PL186576B1 (pl) 2004-01-30

Family

ID=26026372

Family Applications (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
PL97320413A PL186576B1 (pl) 1996-06-07 1997-06-06 Zastosowanie pochodnych teofiliny do wytwarzania środka farmaceutycznego, nowe pochodne ksantyny i sposób ich wytwarzania

Country Status (26)

Country Link
US (1) US6214992B1 (pl)
EP (1) EP0812844B1 (pl)
JP (1) JP4156687B2 (pl)
KR (1) KR100477177B1 (pl)
CN (1) CN1066146C (pl)
AR (1) AR007506A1 (pl)
AT (1) ATE226583T1 (pl)
AU (1) AU712277B2 (pl)
BR (1) BR9703499A (pl)
CA (1) CA2207120C (pl)
CZ (1) CZ292205B6 (pl)
DE (1) DE59708533D1 (pl)
DK (1) DK0812844T3 (pl)
ES (1) ES2185837T3 (pl)
HU (2) HU224958B1 (pl)
ID (1) ID19469A (pl)
IL (1) IL120997A (pl)
MX (1) MX9704203A (pl)
MY (1) MY117910A (pl)
NO (1) NO312400B1 (pl)
NZ (1) NZ328017A (pl)
PL (1) PL186576B1 (pl)
PT (1) PT812844E (pl)
RU (1) RU2201930C2 (pl)
SI (1) SI0812844T1 (pl)
TW (1) TW520285B (pl)

Families Citing this family (8)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
GB9703044D0 (en) 1997-02-14 1997-04-02 Glaxo Group Ltd Phenyl xanthine esters and amides
GB9817623D0 (en) 1998-08-13 1998-10-07 Glaxo Group Ltd Pharmaceutical compounds
FR2804958B1 (fr) * 2000-02-15 2005-07-08 Hoechst Marion Roussel Inc Derives de xanthine, leur procede de preparation et les intermediaires de ce procede, leur application comme medicament et les compositions pharmaceutiques les renfermant
FR2804867B1 (fr) * 2000-02-15 2002-09-20 Hoechst Marion Roussel Inc Application de derives de xanthine pour la preparation d'un medicament destine a la prevention ou au traitement de l'osteoporose
UA80258C2 (en) * 2001-09-06 2007-09-10 Biogen Inc Methods of treating pulmonary disease
CN101538224A (zh) * 2002-05-31 2009-09-23 先灵公司 制备黄嘌呤磷酸二酯酶v抑制剂及其前体的方法
SI1509525T1 (sl) * 2002-05-31 2006-12-31 Schering Corp Postopek priprave inhibitorjev ksantinske fosfodiesteraze V in njihovih prekurzorjev
CN112500413B (zh) * 2020-10-13 2024-03-01 安徽中医药大学 一类黄嘌呤芳酸醚衍生物,其制备方法及用途

Family Cites Families (7)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
US4735898A (en) 1985-07-16 1988-04-05 The University Of Virginia Alumini Patents Foundation Monoclonal antibodies and method of identifying species using the same
US4904472A (en) * 1987-04-10 1990-02-27 The University Of Virginia Alumni Patent Foundation Use of adenosine antagonists in the treatment of bradyarrhythmias and mechanical dysfunction associated with cardiopulmonary resuscitation
GB8826595D0 (en) * 1988-11-14 1988-12-21 Beecham Wuelfing Gmbh & Co Kg Active compounds
JPH03167186A (ja) * 1989-11-24 1991-07-19 Hokuriku Seiyaku Co Ltd キサンチン誘導体及びその用途
US5036683A (en) * 1990-06-04 1991-08-06 Geuvjehizian Moushegh Y Steering wheel lock protector
DE4019571A1 (de) 1990-06-20 1992-01-02 Hoechst Ag Pharmazeutische kombinationspraeparate enthaltend cephalosporin- und xanthinderivate und deren verwendung
DE19540798A1 (de) * 1995-11-02 1997-05-07 Hoechst Ag Alkylxanthinphosphonate und Alkylxanthinphosphinoxide und deren Verwendung als Arzneimittel

Also Published As

Publication number Publication date
CN1066146C (zh) 2001-05-23
CA2207120C (en) 2007-05-08
IL120997A (en) 2001-06-14
HUP9701016A3 (en) 2004-11-29
EP0812844A3 (de) 1998-04-08
BR9703499A (pt) 1998-10-06
MY117910A (en) 2004-08-30
TW520285B (en) 2003-02-11
HU0500865D0 (en) 2005-11-28
IL120997A0 (en) 1997-11-20
HU224958B1 (en) 2006-04-28
SI0812844T1 (en) 2003-02-28
RU2201930C2 (ru) 2003-04-10
PT812844E (pt) 2003-03-31
AR007506A1 (es) 1999-11-10
CZ174397A3 (en) 1997-12-17
CA2207120A1 (en) 1997-12-07
JP4156687B2 (ja) 2008-09-24
DE59708533D1 (de) 2002-11-28
EP0812844B1 (de) 2002-10-23
CN1169993A (zh) 1998-01-14
NZ328017A (en) 2001-05-25
JPH1059969A (ja) 1998-03-03
KR980008230A (ko) 1998-04-30
HU225040B1 (en) 2006-05-29
MX9704203A (es) 1998-04-30
NO972582L (no) 1997-12-08
PL320413A1 (en) 1997-12-08
AU712277B2 (en) 1999-11-04
ATE226583T1 (de) 2002-11-15
CZ292205B6 (cs) 2003-08-13
DK0812844T3 (da) 2003-02-17
EP0812844A2 (de) 1997-12-17
NO972582D0 (no) 1997-06-06
HU9701016D0 (en) 1997-07-28
US6214992B1 (en) 2001-04-10
ES2185837T3 (es) 2003-05-01
NO312400B1 (no) 2002-05-06
KR100477177B1 (ko) 2005-09-30
ID19469A (id) 1998-07-16
HUP9701016A2 (hu) 1998-12-28
AU2469897A (en) 1997-12-11

Similar Documents

Publication Publication Date Title
TW200300081A (en) Pde9 inhibitors for treating cardiovascular disorders
KR100345942B1 (ko) 1-페닐피라졸 화합물 또는 그 광학 이성질체 및 이를 유효 성분으로 함유하는 과요산혈증 및 통풍 치료용 약학 조성물
AU746590B2 (en) Compounds having antihypertensive, cardioprotective, anti-ischemic and antilipolytic properties
JP3335362B2 (ja) キノレイン−2(1h)−オン誘導体セロトニンアンタゴニスト
PL186238B1 (pl) Nowe pochodne ksantyny, sposób ich wytwarzania, środek farmaceutyczny, zastosowanie nowych pochodnych ksantyny do wytwarzania środka farmaceutycznegoi sposób wytwarzania środka farmaceutycznego
AU2006210778A2 (en) Tumor necrosis factor inhibitors
JPH05155887A (ja) アゾール誘導体
PL186576B1 (pl) Zastosowanie pochodnych teofiliny do wytwarzania środka farmaceutycznego, nowe pochodne ksantyny i sposób ich wytwarzania
JP2567936B2 (ja) 4ー置換ピラゾロ[3,4ーd]ピリミジン誘導体
KR840001131B1 (ko) 치환된 β-옥소-α-페닐-카바모일-피롤 프로피오니트릴의 제조방법
HUT50819A (en) Process for producing imidazo/4,5-b/pyridine derivatives and pharmaceutical compositions comprising same
MXPA97004203A (en) Use of theophylline derivatives for the treatment and prophylaxis of states of shock, new compounds of xanthina and procedure for its preparation
KR100557804B1 (ko) 인돌로모르피난유도체및뇌장해치료·예방제
US5380714A (en) 2-furyl-triazalo [1,5-a]-[1,3,5]triazines and pyrazolo [2,3-a][1,3,5]triazines
KR19990072080A (ko) 트리사이클릭 1,4-디하이드로-1,4-디옥소-1h-나프탈렌 유도체와 그의 신규 화합물 및 치료용 용도
US4600710A (en) β-Adrenergic receptor agonist alkylaminoalkyl pyridinemethanol derivatives
US5246932A (en) Heterocyclic compounds
JPH0573754B2 (pl)
BE897208A (fr) Composes de carbostyryle
CA1226866A (en) Hydantoin derivatives
CA1153371A (en) Process for the preparation of 9-hydrazono- 6,7,8,9-tetrahydro-4h-pyro[1,2-alpyrimidine -4-one compounds, the salts and hydrates thereof, certain representatives of the compound prepared and pharmaceutical compositions containing them
DE19622737A1 (de) Verwendung von Theophyllinderivaten zur Behandlung und Prophylaxe von Schockzuständen, neue Xanthinverbindungen und Verfahren zu deren Herstellung
JPH0259573A (ja) 2(1h)−ピリミジノン誘導体又はその塩類
DE19629815A1 (de) Verwendung von Theophyllinderivaten zur Behandlung und Prophylaxe von Schockzuständen, neue Xanthinverbindungen und Verfahren zu deren Herstellung

Legal Events

Date Code Title Description
LAPS Decisions on the lapse of the protection rights

Effective date: 20120606