PL183613B1

PL183613B1 - Urządzenie do prowadzenia wiertła do kości

Info

Publication number: PL183613B1
Application number: PL96323351A
Authority: PL
Inventors: Björn Albrektsson; Lars Carlsson; Magnus Jacobsson; Tord Röstlund; Stig Wennberg
Original assignee: Astra Ab
Priority date: 1995-05-17
Filing date: 1996-04-17
Publication date: 2002-06-28
Also published as: DE69631344D1; HUP9900303A3; TR199701374T1; SE9501829D0; RU2157665C2; KR19990014834A; AU693697B2; CZ362397A3; BR9608821A; EP0957782A1; JP3307399B2; NO975173L; MX9708593A; NZ308248A; CN1119124C; DK0957782T3; CA2219116A1; CN1184410A; KR100267823B1; CZ288799B6

Abstract

1. Urzadzenie do prowadzenia wiertla do kosci, znamienne tym, ze zawiera prowadni- ce (20) wiertla (24) majaca podstawe (21), oraz zamontowany na prowadnicy (20) i sta- nowiacy jej przedluzenie element ustalajacy polozenie (22) zawierajacy co najmniej dwa rozstawione z odstepem wzgledem siebie ra- miona ustalajace polozenie (29) z koncami oporowymi (30). Fig. 2 PL PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie do prowadzenia wiertła do kości. Wynalazek znajduje zastosowanie w dziedzinie protez stawu biodrowego do trwałego mocowania w ludzkich stawach biodrowych i dotyczy prowadzenia narzędzia do wiercenia podczas wiercenia podłużnego otworu przez szyjkę kości udowej człowieka, po odcięciu główki szyjki.

Wynalazek dotyczy zwłaszcza, ale nie wyłącznie kotwiczenia protez stawów biodrowych takiego typu, jakie ujawniono w opisie WO 93/16663, przy czym stan techniki będzie opisany w odniesieniu głównie do tego dokumentu oraz problemów, jakie spotyka się podczas montowania protezy stawu biodrowego opisanego tam typu. Jednakże wynalazek można również stosować w innych typach protez stawów biodrowych.

W opisie patentowym WO 93/16663 ujawniono protezę stawu biodrowego, w której skład wchodzi część mocująca do zespołu kulowego, która jest przeznaczona do kotwiczenia w szyjce kości udowej człowieka (collum femoris). W skład części mocującej wchodzi część do osadzania

183 613 kulki lub główki, której zadaniem jest mocowanie do szyjki po 'usunięciu główki z szyjki. W skład części mocującej wchodzi również człon uchwytowy złożony z dwóch głównych części, pierwszej, która ma biec przez otwór z szyjki ku zewnętrznej stronie kości udowej, i drugiej, mającej kształt korka, która ma wchodzić w cylindryczne zagłębienie wycięte w kości gąbczastej szyjki. Kolejne przykłady znanych protez stawów biodrowych ujawniono w opisie patentowym WO 93/01769 i WO 89/11837.

W celu uzyskania silnego kotwiczenia protezy, można sprzęgać mający kształt korka drugi element uchwytowy z wnętrzem warstwy korowej kości w szyjce, jak omówiono ogólnie w opisie WO 93/16663, ponieważ bezpośrednia styczność z warstwą korową kości zmniejsza groźbę mechanicznego obluzowania się protezy. Jednakże trzeba unikać, jak wspomniano w tym dokumencie, wszelkich perforacji korowej warstwy kości szyjki. Zwłaszcza nie wolno przebijać korowej warstwy kości cylindrycznym zagłębieniem ani nie można wprowadzać w nią żadnego elementu podobnego do korka. Ponieważ cylindryczne zagłębienie jest koncentryczne z wywierconym otworem, i w rzeczywistości jest wycinane w szyjce przy pomocy wywierconego otworu jako kanału prowadzącego, podłużny otwór musi być wywiercony przez szyjkę wzdłuż osi o żądanej orientacji i w żądanym położeniu względem szyjki w celu uzyskania docelowego sprzężenia pomiędzy mającą kształt korka częścią uchwytową a korową warstwą kości.

W związku z tym, celem wynakizku, jest umożiiwienie ł?a^d>^^o precyzyjnego wiit^^ct^nia podłużnego otworu przez szyjkę udowej kości człowieka wzdłuż osi wiercenia o zadanej orientacji i w zadanym położeniu względem szyjki.

Celem wynalazkujest zwłaszcza orientowanie i ustalanie położenia osi wiercenia w taki sposób, żeby kotwiczona następnie w szyjce proteza stawu biodrowego silnie sprzęgała się z korową warstwą kości szyjki, przy równoczesnym zmniejszeniu ryzyka przebicia korowej warstwy kości.

Konkretnym celem wynalazkujest opracowanie urządzenia do prowadzenia wiertła do kości, za pomocą którego można w niezawodny i dokładny sposób ustalić zarówno orientację jak i położenie osi wiercenia względem szyjki, i które można wykorzystać do prowadzenia narzędzia wiercącego lub jego odpowiednika wzdłuż tak ustalonej osi wiercenia.

Urządzenie do prowadzenia wiertła do kości według wynalazku charakteryzuje się tym, że zawiera prowadnicę wiertła mającą podstawę, oraz zamontowany na prowadnicy i stanowiący jej przedłużenie element ustalający położenie zawierający co najmniej dwa rozstawione z odstępem względem siebie ramiona ustalające położenie z końcami oporowymi.

Korzystnie element ustalający położenie jest odłączalnie połączony z urządzeniem.

Korzystnie w prowadnicy do wiercenia znajduje się kanał, w którym jest umieszczone przesuwnie wiertło do wiercenia wzdłuż osi wiercenia wiertła.

Korzystnie element ustalający położenie jest umieszczony przesuwnie względem podstawy w kierunku poprzecznym do płaszczyzny cięcia.

Korzystnie prowadnice stanowi cylindryczny element, któryjest połączony na jednym końcu z podstawą i który ma cylindryczną powierzchnię wewnętrzną, w której jest kanał prowadzący, oraz zewnętrzną cylindryczną powierzchnię, na której jest umieszczona przesuwnie tuleja łącząca elementu ustalającego położenie.

Korzystnie element ustalający położenie jest zamontowany obrotowo względem osi wiercenia wiertła.

Korzystnie podstawa ma płaską powierzchnię oporową.

Korzystnie podstawąprowadnicyjest ustawiona pod kątem prostym do osi wiercenia wiertła.

Korzystnie urządzenie ponadto posiada zespół składający się ze szczęk i narzędzia zaciskowego do mocowania podstawy prowadnicy względem szyjki kości.

Korzystnie w skład zespołu do mocowania podstawy prowadnicy względem szyjki kości wchodzą co najmniej dwie szczęki połączone zawiasowo z podstawą i obrotowo w kierunku poprzecznym do płaszczyzny cięcia.

Korzystnie szczęki są połączone zawiasowo z podstawą.

Dzięki urządzeniu według wynalazku istnieje możliwość podłużnego wywiercenia w szyjce kości udowej, wzdłuż osi wiercenia o prawidłowej orientacji oraz prawidłowym położeniu

183 613 względem szyjki, otworu, w który można wprowadzić element uchwytowy protezy stawu biodrowego.

Urządzenie według wynalazku ma być używane po odcięciu główki szyjki wzdłuż płaszczyzny cięcia, przy czym urządzenie to wykorzystuje tę płaszczyznę cięcia jako płaszczyznę odniesienia w celu ustalenia prawidłowej orientacji osi wiercenia względem szyjki. W związku z tym, podstawa prowadnicy wiertła służy do orientowania prowadnicy, tj. osi wiercenia, względem obciętej powierzchni końcowej szyjki. W zalecanym przykładzie wykonania wynalazku, oś wiercenia jest zorientowana pod kątami prostymi do płaszczyzny cięcia. Ponieważ prowadzone urządzenie do wiercenia wykorzystuje płaszczyznę cięciajako płaszczyznę odniesienia, odcięcie główki szyjki powinno być, korzystnie, wykonane bardzo dokładnie pod zadanymi kątami do podłużnego biegu szyjki. W szwedzkim zgłoszeniu patentowym SE 9501828-9, zatytułowanym „prowadzone urządzenie do cięcia“ ujawniono prowadzone urządzenie do cięcia nadające się do tego celu.

W zalecanym przykładzie wykonania urządzenia, w prowadnicy wiertła znajduje się kanał prowadzący, w który wchodzi i jest prowadzone wiertło wzdłuż podłużnej osi kanału do wiercenia pokrywającego się z osiąwiercenia. Jednakże, stwierdzenie, że prowadnica wiertła ma służyć do prowadzenia narzędzia wiercącego wzdłuż osi wiercenia względem podstawy oznacza nie tylko rozwiązanie alternatywne narzędzia do wiercenia, oddzielonego od urządzenia według wynalazku, jak opisano dalej w odniesieniu do zalecanego przykładu wykonania urządzenia, ale również rozwiązanie alternatywne narzędzia do wiercenia stanowiącego integralną część urządzenia. Zatem prowadnica wiertła może również zawierać uchwyt do trzymania narzędzia wiercącego oraz od prowadzenia go względem podstawy.

W celu ustalenia również właściwego położenia osi wiercenia względem szyjki, zwłaszcza położenia, którego skutkiem jest silne sprzężenie pomiędzy uchwytową częścią protezy a korową warstwą kości bez przebijania tej warstwy, urządzenie według wynalazku zawiera wspomniany powyżej element ustalający położenie, który, w trakcie używania, biegnie od prowadnicy wiertła, poza płaszczyznę cięcia i ku szyjce tak, żeby zetknął się z obrzeżem najwęższej części szyjki w co najmniej dwóch, rozstawionych w pewnej odległości od siebie na obwodzie, położeniach styczności. W rezultacie, oś wiercenia można umieszczać w zadanej minimalnej odległości od obrzeża najwęższej części szyjki. W zalecanym przykładzie wykonania wynalazku, element ustalający położenie ma być doprowadzany do równoczesnego zetknięcia się z szyjką we wspomnianych położeniach styczności. Jednakże element ustalający położenie może również być usytuowany tak, żeby zetknął się tylko z jednym położeniem styczności na raz.

Zaleca się, żeby element ustalający położenie był odłączalnie połączony z urządzeniem tak, żeby można było go wymieniać z ich elementami ustalającymi położenie odpowiadającymi różnym wartościom wspomnianej powyżej minimalnej odległości. Zaletą tego przykładu wykonaniajest to, że tę samąprowadnicę wjertła można wykorzystać do kości udowych o różnych wymiarach. W tym przykładzie wykonania najpierw określa się tę minimalną odległość mierząc wielkość najwęższej części szyjki. Następnie dobiera się spośród zestawu różnych elementów ustalających położenie element odpowiadający tej minimalnej odległości i zakłada go do urządzenia.

Zaleca się również, żeby element ustalający położenie mógł przemieszczać się względem podstawy w kierunku poprzecznym w płaszczyźnie cięcia dla umożliwienia ustawienia elementu ustalającego położenie w położeniu, w którym części elementu ustalającego położenie, które przylegają do obrzeża szyjki, były na jednym poziomie z najwęższąjej częścią.

Ponadto, korzystnie, urządzenie według wynalazku zawiera zespół do tymczasowego mocowania podstawy do szyjki. Uwzględniając, że płaszczyzna cięcia ma być wykorzystanajako płaszczyzna odniesienia dla podstawy, takie środki mocujące można, korzystnie, przystosować do zaciskania podstawy do uciętej powierzchni końcowej szyjki, na której jest płaszczyzna cięcia.

Przedmiot wynalazkujest przedstawiony w przykładzie wykonania na rysunku gdzie na fig. 1 jest przedstawiony układ geometryczny płaszczyzn cięcia i osi wiercenia w przekroju poprzecznym według fig. 4 z zaznaczoną protezą stawu biodrowego, fig. 2 - zalecany przykład wykonania urządzenia do prowadzenia wiertła według wynalazku zamontowanego na uciętej powierzchni

183 613 końcowej szyjki kości udowej, w rzucie perspektywicznym; fig. 3 - urządzenie w rzucie bocznym wzdłuż linii III-III na fig. 2, z którego dla czytelności rysunku usunięto element ustalający położenie; fig. 4 - urządzenie według wynalazku, zawierające element ustalający położenie, w rzucie bocznym poprowadzonym linią IV-IV na fig. 3; fig. 5 - urządzenie testujące i kontrolne do stosowania z urządzeniem według wynalazku z fig. 2 do 4, w rzucie perspektywicznym.

Na figurze 1 pokazano protezę stawu biodrowego takiego typu, jaki ujawniono w opisie WO 93/16663. W jej skład wchodzi cylindryczna pierwsza część uchwytowa 1, oraz podobna do korka, druga część uchwytowa 2 z kulką lub główką 3. Pierwsza część 1 jest wykonana w kilku wersjach o różnych długościach, natomiast podobna do korka, druga część uchwytowa 2, jest wykonana w kilku wersjach o różnych średnicach.

Pierwsza część uchwytowa 1 została umieszczona w otworze 4, który został wywiercony podłużnie w gąbczastej kości szyjki 5 kości udowej wzdłuż osi wiercenia B-B za pomocąwiertła 24 pokazanego na fig. 2 o średnicy odpowiadającej średnicy pierwszej części uchwytowej 1. Podobna do korka, druga część uchwytowa 2, została umieszczona w cylindrycznym zagłębieniu 6 wyciętym w gąbczastej kości szyjki 5 tak, żeby biegła współosiowo z wywierconym otworem 4. Cylindryczne zagłębienie 6 wycięto podłużnie wzdłuż osi wiercenia B-B w kierunku na zewnątrz od główki 8 za pomocą obrotowego narzędzia skrawającego (nie pokazanego). To narzędzie skrawające może mieć kilka wielkości, każdą odpowiadającą konkretnej średnicy podobnej do korka, drugiej części uchwytowej 2, i zawiera wydłużony element prowadzący, który jest wkładany w wywiercony otwór 4 i jest w nim prowadzony.

Na drugiej części uchwytowej 2 jest umieszczony obwodowy kołnierz 1 ograniczający jej wchodzenie w zagłębienie 6. Kołnierz 7 jest oparty o końcową powierzchnię 11 po cięciu, która wyznacza płaszczyznę cięcia P, wzdłuż której została odcięta główka 8 szyjki 5. Szczegółowe informacje na temat znanych protez pokazanych na fig. 1 oraz ich kotwiczenia można znaleźć w opisie patentowym nr WO 93/16663.

Na figurze 1, orientacja części uchwytowych 1 i 7 względem szyjki 5, a zwłaszcza korowej warstwy kości 10, różni się od tego, co poprzednio ujawniono w opisie WO 93/16663. Bardziej podobna do korka, druga część uchwytowa 2 silnie sprzęga się; na całej swojej długości, z korową warstwą 10 kości w określonym obszarze 12 usytuowanym wzdłuż środkowej części strefy przejściowej pomiędzy szyjką 5 kości udowej a trzonem 9 kości udowej. Celem jest maksymalizacja podparcia części uchwytowej, 2 bez wnikania w korową warstwę 10 kości, więc obszar 12 korowej warstwy 10 kości, który jest stosunkowo gruby, jak widać na fig. 1, używa się, korzystnie, do sprzęgania i podtrzymywania podobnej do korka, drugiej części uchwytowej -2.

Zatem, w celu zapewnienia silnego kotwiczenia protezy, zarówno orientacja jak i położenie osi wiercenia B-B są, korzystnie, ustalone z dużym stopniem dokładności podczas procesu wiercenia, ponieważ otwór 4 jest później używany jako kanał prowadzący dla narzędzia skrawającego podczas wycinania zagłębienia 6 w gąbczastej kości szyjki 5, o czym wspomniano wcześniej. W razie nieprawidłowej orientacji i/lub położenia osi wiercenia B-B podczas wiercenia otworu 4, cylindryczne obrzeże wyciętego zagłębienia 6 będzie całkowicie lub częściowo oddalone od korzystnego obszaru 12 korowej warstwy 10 kości, w wyniku czego podobna do korka, druga część uchwytowa 2 nie będzie wcale, albo będzie tylko częściowo, zakotwiczona w korowej warstwie 10 kości, zwłaszcza w korzystnym obszarze 12, albo zostanie przemieszczone ku korowej warstwie kości w takim stopniu, że wejdzie w nią albo zagłębienie 6 albo też podobna do korka, druga część uchwytowa 2.

Co do groźby wniknięcia w korową warstwę kości, sytuacja komplikuję się ze względu na to, że szyjka ma zazwyczaj w pobliżu płaszczyzny cięcia P kształt przypominający lejek, co najwyraźniej widać na fig. 2, na której linią przerywaną N oznaczono najwęższą część 13 szyjki 5. Ze względu na lejkowy kształt szyjki 5, nie można prawidłowo ustalić położenia osi wiercenia B-B względem szyjki 5, tj. prawidłowo ustalić punktu przecięcia osi wiercenia B-B z płaszczyzną cięcia P, na podstawie przekroju profilowego końcowej płaszczyzny cięcia 11, ponieważ jest to wymiar najwęższej części 13, który określa maksymalny dopuszczalny wymiar narzędzia skrawającego,

183 613 jakie można zastosować, a tym samym maksymalną dopuszczalną średnicę podobnej do korka, drugiej części uchwytowej 2.

Na figurze 1, płaszczyznę cięcia P wybrano w taki sposób, żeby uzyskać zadany kąt cięcia a_y_ względem trzonu kości udowej, którego główny kierunek podłużny pokazano liniąprostą A-A, i usytuowano na zadanym poziomie L_c w stosunku do końca główki 8. Resekcję główki 9 wzdłuż tak dobrze zdefiniowanej płaszczyzny cięcia można przeprowadzić, korzystnie, za pomocą urządzenia do cięcia uj awnionego we wspomnianym powyżej opisie patentowym nr 9E 9501828-9.

Na figurze 2-4 przedstawiono budowę oraz użycie zalecanego przykładu wykonania urządzenia do wiercenia według wynalazku, które opisano dalej, przy czym podobne części na fig. 1 i fig. 24 oznaczono podobnymi numerami identyfikacyjnymi.

W skład urządzenia, według wynalazku, wchodzi prowadnica 20 do wiercenia mająca podstawę 21 i element 22 ustalający położenie połączony z prowadnicą 20 do wiercenia. W zalecanym przykładzie wykonania, prowadnica 20 do wiercenia ma postać rurowego cylindra, którego wewnętrzne obrzeże wyznacza kanał prowadzący 23, w który wchodzi i który prowadzi wiertło 24 wzdłuż osi wiercenia B-B. Na fig. 2 wiertła 24jest trepanator, ale można również stosować dowolne inne narzędzie do wiercenia. Podstawa 21 prowadnicy 20 do wiercenia ma postać płytki z płaską powierzchnią stykową25 pokrywającą w zasadzie całą końcową powierzchnię cięcia 11. Jeden koniec 26 prowadnicy 20 jest trwale przymocowany pod kątem prostym do przeciwległej powierzchni 27 płytki stykowej 21, w której znajdująsię przelotowe otwory (nie pokazane) pokrywające się z kanałem prowadzącym 23 prowadnicy 20.

Element 22 ustalający położenie jest wymienną częściąprowadzonego wiertła 24 i zawiera cylindryczną tuleję łączącą 28, którą luźno pasuje do prowadnicy 20 i znajdują się w niej dwa, w zasadzie podobne do litery U, ramiona ustalające położenie 29. W czasie użytkowania, ramiona ustalające położenie 29 biegną od tulei łączącej 28 poza płytkę podstawy 21 i ku szyjce 5 kości, co widać na fig. 2 i 4. Mające kształt litery U ramiona ustalające położenie 29 są w zasadzie ustawione ortogonalnie i są usytuowane w odpowiednich promieniowych płaszczyznach względem osi wiercenia B-B. Dalsze końce ramion ustalających położenie 29 stanowiakońce oporowe 30, i stykająsię z obrzeżem szyjki 5 kości w najwęższej jej części 13, co oznaczono liniąprzerywanąN na fig. 2.

W skład korzystnego przykładu wykonania urządzenia wchodzi zestaw wymiennych elementów ustalających położenie, każdy z tuleją łączącą 28 z dwoma ramionami ustalającymi położenie 29. Elementy ustalające położenie 22 zestawu różnią się tylko promieniową odległością, mierzoną od ich końców oporowych 30 do centralnej osi cylindrycznej tulei łączącej 28. Innymi słowy, dwa oporowe końce 30 oraz centralna oś tulei łączącej 28 wyznaczają okręgi o różnych średnicach dla każdego z elementów ustalających położenie 29 zestawu. Przykładowo, w skład takiego zestawu mogą wchodzić cztery elementy ustalające położenie 22 odpowiadające średnicom 16 mm, 18 mm i 19 mm.

Na figurze 5 pokazano urządzenie kontrolne, w którego skład wchodzi cylindryczny wałek 31 i stożkowo stopniowana podstawa 32, przystosowane do sprawdzenia czy końce oporowe 30 każdego elementu ustalającego położenie 22 takiego czteroelementowego zestawu znajdują się w prawidłowej odległości od centralnej osi cylindrycznej tulei łączącej 28.

Na figurze 2 i 3 pokazano sytuację, w której po pomiarze wielkości najwęższej części 13 szyjki 5, na linii N, wynoszącym 2A mm, wybrano element ustalający położenie 22 o wielkości „18” (średnica =18 mm). W celu uzyskania, powiedzmy 3 mm marginesu bezpieczeństwa dla grubości korowej warstwy 10 kości w najwęższej części 33 szyjki 5, średnicę podobnej do korka drugiej części uchwytowej 2, powinno się wybrać na poziomie 18 mm. Zatem wybierając element ustalający położenie 22 o wielkości „18”, oś wiercenia B-B ustala się w minimalnej odległości 18 mm/2 = 9 mm od zewnętrznego obrzeża najwęższej części 13 szyjki 5. W tym przykładzie wykonania zagłębienie 6 na podobną do korka część uchwytową 2 można wyciąć za pomocąnarzędzia skrawającego o średnicy 18 mm lub nieco mniejszej, w zależności od tego czy po włożeniu w zagłębienie 6 podobna do korka druga część uchwytowa 2 usunie trochę więcej tkanki kostnej.

183 613

W zalecanym przykładzie wykonaniaz fig. 2-4, podsi^j^''^ćr21 jest zaciśnięta na końcowej powierzchni cięcia 11 szyjki 5 za pomocą dwóch obrotowych szczęk 33. Jak najlepiej widać na fig. 3, każda szczęka 33 jest połączona obrotowo z podstawą21 w miejscu 34 tak, że może wykonywać ruch obrotowy w płaszczyźnie prostopadłej do podstawy 21. W skład szczęk 33 wchodzą współpracujące, zębate końce sprzęgające 35, które można zaciskać na szyjce 5 kości odsuwając przeciwległe końce 36 za pomocą oddzielnego ręcznego narzędzia zaciskowego 37 z konwencjonalnymi środkami 36 do blokowania narzędzia w położeniu zaciśniętym. Wspomniana powyżej lejkowa szyjka 5 kości w połączeniu z obrotowym ruchem szczęk 33 również wpływa na dociskanie podstawy 21 w dół na fig. 3 do końcowej powierzchni cięcia 11, w celu zapewnienia prawidłowej orientacji cylindra 21 względem płaszczyzny cięcia P.

Podczas używania powyższego prowadzonego narzędzia do wiercenia wykonuje się następujące kroki. Po odcięciu główki od szyjki 5 kości, mierzy się wielkość najwęższej części 13 szyjki 5 kości. Położenie najwęższej części 13 można zaznaczyć liniąN. Bazując na tym pomiarze, dobiera się element ustalający położenie 22 odpowiadający odpowiedniemu wymiarowi podobnej do korka drugiej części uchwytowej 2, przeznaczony do montażu na prowadnicy 20. Następnie doprowadza się do sprzężenia powierzchni oporowej 25 podstawy 21 z końcowąpowierzchnią cięcia 11 szyjki 5 kości. Element ustalający położenie 22 przemieszcza się ręcznie wzdłuż cylindra 20 od podstawy 21, jak widać na fig. 4, do położenia w którym końce oporowe 30 ramion ustalających położenie 29 znajdą się na jednym poziomie (linia N) z najwęższą częścią 13. Można jednak zrezygnować z linii wskazującej N, ponieważ najwęższa część 13 szyjki 5 może być łatwo usytuowana poprzez przemieszczanie elementu ustalającego położenie 22 wzdłuż cylindra 20, z równoczesnym stałym dociskaniem dwóch końców oporowych 30 do styczności z obrzeżem szyjki 5. Korzystnie, tuleja łącząca 28 może obracać się wokół cylindra 20 do położenia kątowego, w którym końce oporowe 30 ramion znajdą się w równych odległościach kątowych od płaszczyzny symetrii szyjki, co pokazano na fig. 2 linią przerywaną L. Teraz mając oś wiercenia B-B prawidłowo zorientowaną i usytuowaną, całe urządzenie mocuje się tymczasowo do szyjki 5 za pomocą szczęk 33 i narzędzia zaciskowego 37. Teraz można włożyć wiertło 24 w kanał 23 i prowadzić je w nim w celu wywiercenia w szyjce 5 podłużnego otworu 4, po czym prowadzone narzędzie do wiercenia jest wyjmowane. Na końcu wycina się w kości gąbczastej, w sposób opisany powyżej, zagłębienie 6 używając wywierconego otworu 4 jako kanału prowadzącego dla narzędzia skrawającego.

Istnieje kilka możliwości modyfikacji opisanego powyżej przykładu wykonania, mieszczących się w zakresie załączonych zastrzeżeń patentowych. Przykładowo, prowadnica do wiercenia może być uformowana z wielu współosiowych pierścieni tworzących kanał prowadzący na narzędzie do wiercenia. Ponadto, narzędzie do wiercenia może być wykonane w formie integralnego elementu urządzenia, i w tym przypadku struktura prowadnicy do wiercenia może różnić się od przykładu wykonania pokazanego na figurach. W bardziej uproszczonej wersji przykładu wykonania, element pozycjonujący może być trwale połączony z prowadnicą do wiercenia. Co do podstawy, istnieją inne rozwiązania alternatywne niż płytka, np. pewne formy układów trójnogowych do orientowania prowadnicy do wiercenia względem końcowej powierzchni cięcia. Na końcu, oporowe końce 30 elementu pozycjonującego mogą mieć postać ciągłych pierścieni opierających się o szyjkę wzdłuż linii N.

Sposób wiercenia podłużnego otworu 4 w szyjce (collum femoris) 5 kości udowej 9 człowieka, po resekcji główki 8 szyjki 5 wzdłuż płaszczyzny cięcia P, polega na tym, że nakłada się urządzenie do prowadzenia wiertła 24 na uciętą powierzchnię końcową 11 szyjki 5, na której znajduje się wspomniana płaszczyzna cięcia P, wykorzystując wspomnianą końcową płaszczyznę cięcia 11 jako płaszczyznę odniesienia do doprowadzenia osi wiercenia B-B wspomnianego urządzenia do zadanej orientacji względem wspomnianej płaszczyzny cięcia P, oraz wykorzystując co najmniej dwa rozstawione w pewnej odległości od siebie na obwodzie końce oporowe 30 na obrzeżu najwęższej części 13 szyjki 5 jako położenia odniesienia do ustalenia osi wiercenia B-B w minimalnej odległości od obrzeża najwęższej części 13 szyjki 5. Następnie wierci się podłużny

183 613 otwór 4 za pomocąnarzędzia 24 do wiercenia, prowadzonego za pomocąurządzenia według wynalazku wzdłuż zorientowanej i usytuowanej osi wiercenia B-B.

Ponadto mocuje się urządzenie do prowadzenia wiertła 24 względem płaszczyzny cięcia 11 przed etapem wiercenia podłużnego otworu 4 .

W skład etapu mocowania wchodzi pod etap dociskania urządzenia do prowadzenia wiertła 24 do końcowej powierzchni cięcia 11 szyjki 5. Podstawę 21 nakłada się na końcową powierzchnię cięcia 11.

Przy ustalaniu co najmniej dwóch położeń oporowych końców 30 rozstawionych w pewnych odległościach od siebie na obrzeżu najwęższej części 13 szyjki 5 jako położeń odniesienia do umieszczania osi wiercenia B-B w minimalnej odległości od obrzeża wspomnianej najwęższej części 13 szyjki 5, doprowadza się element ustalający położenie 22 do styczności z obrzeżem we wspomnianych co najmniej dwóch rozmieszczonych w pewnych odstępach od siebie na obwodzie położeniach.

Przy doprowadzaniu elementu ustalającego położenie 22 do styczności z obrzeżem szyjki 5 przemieszcza się element ustalający położenie 22 względem końcowej powierzchni cięcia 11 w celu umieszczenia wspomnianej najwęższej części 13 szyjki 5.

Ponadto przed etapem doprowadzania elementu ustalającego położenie 22 do styczności z obrzeżem szyjki 5, prowadzi się etap wyznaczania minimalnej odległości poprzez pomiar wielkości najwęższej części 13 szyjki 5, oraz etap wybierania, na podstawie wspomnianego pomiaru, elementu ustalającego położenie 22 z zestawu różnych elementów ustalających położenie odpowiadających różnym wielkościom wspomnianej najwęższej części 13 szyjki 5.

Reasumując urządzenie według wynalazku używa się po usunięciu główki 8 szyjki 5 usuwa się wzdłuż płaszczyzny cięcia P, wyznaczając końcową płaszczyznę cięcia 11 szyjki 5. Wówczas podstawę 21 prowadnicy 20 do wiercenia nakłada się na wspomnianą końcową powierzchnię cięcia 11 w celu uzyskania zadanej orientacji osi wiercenia B-B względem płaszczyzny cięcia P. Następnie doprowadza się element ustalający położenie 22 do styczności, z obrzeżem najwęższej części 13 szyjki 5 w co najmniej dwóch rozmieszczonych w pewnych odstępach od siebie na obrzeżu położeniach styku tak, żeby umieścić oś wiercenia B-B w minimalnej odległości od obrzeża wspomnianej najwęższej części 13 szyjki 5. Po czym wierci się podłużny otwór 4 za pomocą wiertła 24 prowadzonego przez tak nałożoną prowadnicę 20 wzdłuż zorientowanej i umieszczonej osi wiercenia B-B.

183 613

Π» 9

Fi

Fig. 3

183 613

Fig. 4

183 613

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 4,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Urządzenie do prowadzenia wiertła do kości, znamienne tym, że zawiera prowadnicę (20) wiertła (24) mającą podstawę (21), oraz zamontowany na prowadnicy (20) i stanowiący jej przedłużenie element ustalający położenie (22) zawierający co najmniej dwa rozstawione z odstępem względem siebie ramiona ustalające położenie (29) z końcami oporowymi (30).
2. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że element ustalający położenie (22) jest odłączalnie połączony z urządzeniem.
3. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że w prowadnicy (20) do wiercenia znajduje się kanał (23), w którym jest umieszczone przesuwnie wiertło (24) do wiercenia wzdłuż osi wiercenia (B-B) wiertła (24).
4. Urządzenie według zastrz. 2, znamienne tym, że element ustalający położenie (22) jest umieszczony przesuwnie względem podstawy (21) w kierunku poprzecznym do płaszczyzny cięcia (P).
5. Urządzenie według zastrz. 3, znamienne tym, że prowadnica (20) stanowi cylindryczny element, który jest połączony na jednym końcu (26) z podstawą (21) i który ma cylindryczną powierzchnię wewnętrzną, w której jest kanał prowadzący (23), oraz zewnętrzną cylindryczną, powierzchnią, na której jest umieszczona przesuwnie tuleja łącząca (28) elementu ustalającego położenie (22).
6. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że element ustalający położenie (22) jest zamontowany obrotowo względem osi wiercenia (B-B) wiertła (24).
7. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że podstawa (21) ma płaską powierzchnię oporową (25).
8. Urządzenie według zastrz.7, znamienne tym, ze podstawa (21) prowadnicy (20) jest ustawiona pod kątem prostym do osi wiercenia (B-B) wiertła (24).
9. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że ponadto posiada zespół składający się ze szczęk (33) i narzędzia zaciskowego (37) do mocowania podstawy (21) prowadnicy (20) względem szyjki (5) kości.
10. Urządzenie według zastrz. 9, znamienne tym, że w skład zespołu do mocowania podstawy (21) prowadnicy (20) względem szyjki (5) kości wchodząco najmniej dwie szczęki (33) połączone zawiasowo z podstawą (21) i obrotowo w kierunku poprzecznym do płaszczyzny cięcia (P).
11. Urządzenie według zastrz. 10, znamienne tym, że szczęki (33) sąpołączone zawiasowo z podstawą (21).