PL176813B1 - Urządzenie łączące do montażu skrzydła okna dachowego w ościeżnicy - Google Patents

Abstract

1. Urzadzenie laczace do montazu skrzydla okna dachowego w oscieznicy, przy czym skrzydlo okna posiada zamocowane nieprzesuwnie wzdluz osi obocznego wspornika, z mozliwoscia obrotu wokól niego, elementy laczace, natomiast oscieznica posiada elementy mocujace, laczone za posrednictwem, wcho- dzacych jeden w drugi na zasadzie polaczenia ksztal- towego przekrojów, znamienne tym, ze elementy lacza- ce (3), w których umieszczane sa sluzace jako elemen- ty mocujace, ramiona uchylne (5), maja przekrój w ksztalcie litery U, i polaczenia te sa blokowane przy pomocy uruchamianych bez dodatkowych narzedzi elementów ustalajacych (6). F i g . 1 PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest urządzenie łączące do montażu skrzydła okna dachowego w ościeżnicy, przy czym skrzydło okna posiada zamocowane nieprzesuwnie wzdłuż osi bocznego wspornika, z możliwością obrotu wokół niego, elementy łączące, natomiast ościeżnica posiada

176 813 elementy mocujące, łączone za pośrednictwem wchodzących jeden w drugi na zasadzie kształtowego połączenia przekrojów.

Przy montażu okna dachowego w dachu, z uwagi na ciężar okna korzystnie jest montować kolejno ościeżnicę i skrzydło. W tym celu niezbędne są elementy łączące urządzenia łączącego, które ułatwiają montaż okna w zamontowanej wcześniej w dachu ościeżnicy od strony pomieszczenia.

Tego rodzaju urządzenie łączące znane jest z niemieckiego wzoru użytkowego 8 490 192. Przyrząd ten składa się z prowadnic w kształcie łuków koła, umieszczonych na ościeżnicy, oraz szyn ślizgowych w kształcie łuków koła, które są osadzone obrotowo na skrzydłach okna. Części te muszą w trakcie montażu okna wejść jedne w drugie, po czym należy je zabezpieczyć poprzez przykręcenie ogranicznika. To urządzenie łączące nie nadaje się do łatwego i . szybkiego montażu skrzydła w ościeżnicy, zwłaszcza wówczas, gdy skrzydło ma być zamocowane na ramieniu uchylnym.

Z niemieckiego opisu 2 519 856 znane jest okno dachowe, w którym skrzydło jest połączone z ościeżnicą przy pomocy ramienia uchylnego. Ramiona uchylne są połączone przegubowo jednym końcem z górną krawędzią ościeżnicy, zaś drugim końcem ze środkami bocznych wsporników skrzydła. Na górnej jednej trzeciej długości bocznych wsporników osadzone są trzpienie osiowe, ślizgające się wzdłuż górnej krawędzi ościeżnicy. Jeżeli skrzydło jest zamocowane do ramienia uchylnego, wówczas przy otwieraniu jest ono uchylane, obracając się wokół górnej, położonej od strony ościeżnicy, osi obrotu ramienia uchylnego. Jeżeli skrzydło zostanie odłączone od. ramienia uchylnego, wówczas spoczywające na ościeżnicy trzpienie osiowe ślizgają się, zdejmując jednocześnie ramię uchylne z ościeżnicy. Powoduje to, że położony od strony skrzydła przegub ramienia, wokół którego następuje ruch skrzydła, zmienia swoje położenie wzdłuż pionu. Ruch ślizgowy trzpieni osiowych następuje do momentu zetknięcia z ogranicznikiem.

Zadaniem wynalazku jest takie udoskonalenie urządzenia łączącego do montażu okna, aby istniała możliwość łatwego i szybkiego łączenia skrzydła od strony pomieszczenia z osadzonym obrotowo na ościeżnicy ramieniem uchylnym.

W urządzeniu według wynalazku elementy łączące, w których umieszczane są, służące jako elementy mocujące, ramiona uchylne, mają przekrój w kształcie litery U, i połączenia te można blokować przy pomocy uruchamianych bez żadnych narzędzi elementów ustalających. Elementy ustalające można wykonać w różny sposób. Prostym rozwiązaniem jest sworzeń, wprowadzany w otwór, który może przechodzić w dowolnym miejscu zarówno przez element łączący, jak też przez ramię uchylne.

W zalecanym rozwiązaniu w każdym ramieniu uchylnym osadzony jest na sprężynie bez możliwości demontażu przynajmniej jeden sworzeń, który podczas wkładania ramienia uchylnego w przekrój w kształcie litery U jest cofany przez zukosowanie elementu łączącego i w pozycji zablokowanej tkwi na zasadzie połączenia kształtowego w otworze elementu łączącego. Wykonanie to ma tę zaletę, że w pozycji zablokowanej elementy zatrzaskują się automatycznie i sprowadzają w praktyce operacje montażowe do tego, że ramiona uchylne należy naprowadzić na elementy łączące, przy czym wprowadzanie ramienia uchylnego w mający kształt litery U przekrój elementu łączącego jest ułatwione dzięki zukosowaniu elementu łączącego.

Inne wykonanie elementu ustalającego polega na zastosowaniu rygli, które powodują unieruchomienie elementów łączących i ramion uchylnych w ich skrajnym połączonym położeniu.

Rygle są w korzystny sposób osadzone obrotowo w ramionach uchylnych, przy czym w położeniu unieruchomionym wchodzą one przynajmniej jednym zaczepem w odpowiednie wybrania elementów łączących. Wybrania te mają korzystnie postać szczelin, a zaczepy są wyposażone w przynajmniej jedno zukosowanie, co ułatwia wprowadzenie zaczepów w odpowiednie wybrania przekroju w kształcie litery U i umożliwia dociągnięcie elementu łączącego i ramienia uchylnego, aby ramię uchylne było w pozycji zablokowanej dokładnie dociśnięte do dolnej powierzchni mającego kształt litery U przekroju elementu łączącego. Wykonanie elementów ustalających w postaci rygli umożliwia ręczne unieruchamianie ramienia uchylnego. Do montażu skrzydła i do zabezpieczenia połączenia element łączący/ ramię uchylne nie są przy tym wymagane żadne narzędzia.

176 813

Przy pomocy umieszczonego na ramieniu uchylnym żebra ograniczającego, które współpracuje w szczególności z łukowym wybraniem w ryglu, można ograniczyć ruchy rygla do położenia montażowego lub do położenia zablokowanego.

Nieprzewidzianemu odblokowaniu połączenia zapobiega się w ten sposób, że po zamontowaniu skrzydła rygle są unieruchamiane w położeniu zablokowanym poprzez umieszczenie mocowanej na ramionach uchylnych górnej blachy osłonowej skrzydła.

W przyrządzie łączącym można zastosować możliwość regulacji, polegającą na przesuwaniu elementu łączącego względem ramienia uchylnego przy pomocy zewnętrznego trzpienia.

Trzpień zewnętrzny jest zwykle umieszczany między dwoma ustawionymi poprzecznie do wzdłużnej osi ramienia uchylnego, znajdującymi się w elementach łączących ogranicznikami i osadzany na ramieniu uchylnym. Ta możliwość regulacji pozwala na zmianę położenia skrzydła względem ościeżnicy. Możliwajest przy tym zarówno zmiana położenia skrzydła wzdłuż ramion uchylnych, jak też jego ruch poprzeczny, aby łatwy dostęp do skrzydła był zapewniony również w przypadku ukośnie zamontowanej ościeżnicy.

Można przewidzieć ograniczniki, które dodatkowo zabezpieczają położenie elementu łączącego na ramieniu uchylnym, a w szczególności zadbają o to, by po odblokowaniu ramienia uchylnego w wyniku poluzowania elementów ustalających okno było nadal wystarczająco pewnie utrzymywane na ramionach uchylnych.

Wykonane zwykle z drewna ramy skrzydła są najczęściej chronione przed wilgocią blachami osłonowymi. Górna blacha osłonowa może przy tym dodatkowo zakrywać ramiona uchylne, a dolna blacha osłonowa musi zakrywać dolną część ramy skrzydła, zachodząc pod blachę górną. W takim wykonaniu dla zachodzących na siebie końców sąsiednich blach osłonowych, element łączący zawiera puste przestrzenie, które tworzą miejsce dla górnych zakończeń dolnej blachy osłonowej przy wahadłowym ruchu okna.

Skrzydło jest przekładane z pomieszczenia przez zamontowaną w dachu ościeżnicę, nasadzane na jej górną krawędź ościeżnicy i ustawiane prawidłowo w stosunku do ościeżnicy. Położone od strony skrzydła trzpienie osiowe przylegają wówczas do ograniczników i wyznaczają prawidłowe ustawienie skrzydła. Teraz elementy łączące i ramiona obrotowe łączy się ze sobą, nasuwając np. położony od strony skrzydła przekrój w kształcie litery U na wolny koniec mającego zwłaszcza przekrój prostokątny ramienia uchylnego. To połączenie ramię obrotowe /element łączący jest następnie zabezpieczane przy pomocy uruchamianego ręcznie elementu ustalającego.

Zgodne z wynalazkiem urządzenie łączące można tanio wykonać z blachy metodą wykrawania, a jego montaż wymaga niewielu operacji. Nawet w przypadku skrzydeł o dużych wymiarach prace montażowe może wykonać jedna osoba, zwłaszcza jeżeli trzpienie osiowe przylegają do ograniczników.

Przedmiot wynalazku został uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym: fig. 1 przedstawia okno dachowe z ramionami uchylnymi w ujęciu schematycznym, fig. 2 - pierwszy przykład wykonania przyrządu łączącego według fig. 1 w powiększeniu, fig. 3 - wykonanie elementów ustalających, fig. 4 - drugi przykład wykonania przyrządu łączącego w widoku z góry, fig. 5 - trzeci przykład wykonania w widoku bocznym i fig. 6 - trzeci przykład wykonania w widoku z dołu.

Okno dachowe uwidocznione na fig. 1 składa się z ościeżnicy 12, na której jest osadzona obrotowo para ramion uchylnych 5, na których wolnych końcach umieszczone jest wahadłowo skrzydło 1. Skrzydło 1 jest na obu wspornikach bocznych 2 wyposażone w elementy łączące 3, mające przekrój 4 w kształcie litery U, w którym na zasadzie połączenia kształtowego osadzone są wolne końce ramion uchylnych 5. Element ustalający 6 blokuje połączenie między elementem łączącym 3 i odpowiadającym mu ramieniem uchylnym 5. Element łączący 3 jest za pośrednictwem kołnierza 26, widocznego na fig. 2, mocowany do bocznych wsporników 2. Na kołnierzu 26 osadzony jest wahadłowo względem osi 11 przekrój 4 w kształcie litery U.

Nad ramionami uchylnymi 5 i górną częścią ościeżnicy 12 leży wykonana w kształcie litery U górna blacha osłonowa 18. W obszarze elementów łączących 3 górna blacha osłonowa 18 zakrywa swymi dolnymi zakończeniami górne zakończenia dolnej blachy osłonowej 24, chroniącej dolną część wsporników skrzydła 1. Dolna blacha osłonowa 24 kończy się powyżej osi 11, przy czym

176 813 elementy łączące 3 są wyposażone w puste przestrzenie 25 w taki sposób, że poruszające się wahadłowo wokół osi 11 skrzydło 1 może wykonywać swój ruch bez obawy, że górne końce dolnej blachy osłonowej 24 będą kolidowały z elementami łączącymi 3.

Przy wahadłowym otwieraniu skrzydła 1 położone od strony skrzydła trzpienie osiowe 31 ześlizgują się po czołowej powierzchni ościeżnicy 12 w dół, przy czym oś 11, stanowiąca oś ruchu· wahadłowego skrzydła, jest unoszona z ościeżnicy 12. Ruch ślizgowy kończy się na ograniczniku 32. Gdy trzpień osiowy 31 przylega do ogranicznika 32, wówczas skrzydło 1 znajduje się w położeniu wygodnym do czyszczenia, w którym zewnętrzna strona skrzydła 1 jest dostępna od strony wnętrza pomieszczenia.

Z powiększenia na fig. 2 widać, że wolny koniec ramienia uchylnego 5 wchodzi na zasadzie połączenia kształtowego w mający kształt litery U przekrój 4 elementu łączącego 3. Jako element ustalający 6 służy sworzeń, który unieruchamia ramię uchylne 5 w elemencie łączącym 3. Sworzeń może być w celu zabezpieczenia wyposażony w główkę, i przytrzymywany z drugiej strony elementem zabezpieczającym.

Posiadający przekrój w kształcie litery U element łączący 3 według fig. 3 jest w obszarze elementu ustalającego 6 wyposażony w zukosowania 10. W pobliżu wolnego końca ramienia uchylnego 5 w profil ramienia 5 wciskane są jako elementy ustalające 6 dwa sworznie 7, przeciwnie do siły wstawionej między nie sprężyny 8. Sworznie 7 są osadzone zgrubieniami 33 w szerszej części otworu 34 umieszczonego w pustej przestrzeni mającego kształt prostokątny przekroju ramienia uchylnego 5, elementu wsuwanego 35, w którym znajduje się również sprężyna 8. Przy umieszczaniu ramion uchylnych 5 w elementach łączących 3 sworznie 7 są cofane przez zukosowania 10 w ramiona uchylne 5 przeciwnie do siły sprężyny 8. Gdy ramiona uchylne 5 dotrą do swego położenia końcowego, przy czym ramię uchylne 5 ciasno przylega do łączącej wolne ramiona 30 mającego kształt litery U przekroju 4 podstawy 29 elementu łączącego 3, wówczas sworznie 7 ustawiają się naprzeciw wykonanych w ramionach 30 mającego kształt litery U przekroju 4 otworów 9, w które sworznie 7 wskakują samoczynnie pod działaniem sprężyny 8. Ta postać wykonania jest wyjątkowo prosta i korzystna, ponieważ wystarcza zwykłe włożenie elementów jeden w drugi, a elementy ustalające 6 automatycznie wskakują w położenie zablokowane.

W przyrządzie łączącym według fig. 4 ramię uchylne 5 zawiera tylko jeden sworzeń 7, a element łączący 3 jest wyposażony w dwa zukosowania 10 i dwa otwory 9, umożliwiające obustronne wykorzystanie mającego kształt litery U przekroju 4. Element łączący dysponuje ponadto dwoma ogranicznikami 23 i 23'. Ogranicznik 23 jest połączony z przednim końcem ramienia uchylnego 5 w taki sposób, że leży on naprzeciw podstawy 29 mającego kształt litery U przekroju 4 elementu łączącego 3. Ten ogranicznik 23 służy jako pomoc przy wyznaczaniu prawidłowego ustawienia elementu łączącego 3 w stosunku do ramienia uchylnego 5 podczas łączenia tych części 3, 5, a podczas ich rozłączania, również po usunięciu blokady w wyniku poluzowania elementu ustalającego 6, jako dodatkowe zabezpieczenie przed ześlizgnięciem się elementu łączącego 3 z ramienia uchylnego 5. Ograniczniki 23' są połączone z mającym kształt litery U przekrojem 4 i są na nim zamocowane w taki sposób, że ramię uchylne 5 jest w tym miejscu obejmowane prawie ze wszystkich stron.

W podstawie 29 mającego kształt litery U przekroju 4 elementu łączącego 3 umieszczony jest podłużny otwór 28, posiadający ograniczenia 22,22', ustawione poprzecznie do wzdłużnej osi ramienia uchylnego 5. Między tymi ograniczeniami 22, 22' osadzony jest mimośrodowy trzpień 21, którego część mimośrodowa 20 jest przynitowana obrotowo do ramienia uchylnego 5. Zarówno służące jako element ustalający 6 sworznie 7 w otworze 9, jak też ogranicznik 23 wykonane są z luzem, który umożliwia przesuwanie elementu łączącego 3 wzdłuż ramienia uchylnego 5 w wyniku zmiany położenia trzpienia mimośrodowego 21. Dzięki temu istnieje możliwość regulacji położenia skrzydła 1 względem ościeżnicy 12. Równomierne przestawianie przypisanych obu ramionom uchylnym 5 trzpieni mimośrodowych 21 umożliwia regulację szczeliny między górną i dolną krawędzią skrzydła 1 a ościeżnicą 12. Różne ustawienie obu trzpieni mimośrodowych 21 umożliwia korektę ukośnego położenia skrzydła 1.

Na figurze 4 zaznaczono ponadto oś 11 elementu łączącego 3 na bocznym wsporniku 2 skrzydła 1. Skrzydło 1 wraz z bocznym wspornikiem 2 zostało przedstawione jedynie fragmenta6

176 813 rycznie. Kołnierz 26 służy do zamocowania osi 11 elementu łączącego 3 na bocznym wsporniku 2, przy czym kołnierz 26 jest wykonany w postaci płyty, przez którą przechodzą śruby, łączące ją z bocznym wspornikiem 2. Dodatkowe trzpienie pasowane służą dokładnemu ustaleniu położenia. Oś 11 tworzy zarazem oś ruchu skrzydła 1, względem której skrzydło 1 jest osadzone wahadłowo na ramieniu uchylnym 5.

W przykładzie wykonania według fig. 5 i 6 blokowanie połączenia między ramieniem uchylnym 5 i elementem łączącym 3 następuje przy pomocy elementu ustalającego 6, wykonanego w postaci uchylnego rygla 13, który jest osadzony na spodzie ramienia uchylnego 5. Ten rygiel 13 dysponuje dwoma zaczepami 14 i 14', które w położeniu zablokowanym wchodzą w przeciwległe wybrania 15,15' wolnych ramion 30 mającego kształt litery U przekroju 4 elementu łączącego 3. Te wybrania 15, 15' są wykonane w postaci szczelin, a zaczepy 14, 14' dysponują zukosowaniami 16, które ułatwiają wejście zaczepów 14, 14' w szczeliny lub które odpowiadają za to, że ramię uchylne 5 jest dodatkowo dociskane do podstawy 29 mającego kształt litery U przekroju 4. Umieszczone na ramieniu uchylnym 5 żebro ograniczające 19 wchodzi w łukowe wybranie 27 rygla 13 i ogranicza jego ruch obrotowy. Na fig. 6 rygiel 13 jest przedstawiony w położeniu zablokowanym, ograniczającym jego ruch obrotowy.

Rygiel 13 dysponuje uchwytem do uruchamiania 17, który również w pozycji zablokowanej wystaje poza ramię uchylne 5, co ułatwia jego uchwycenie. Zakrywająca także ramiona uchylne 5 górna blacha osłonowa 18 jest wykonana w taki sposób, że zakrywa również uchwyty 17. Wyklucza to możliwość obrotu rygla 13 przy zamontowanej górnej blasze osłonowej 18, co zapobiega ze względów bezpieczeństwa nieumyślnemu zniesieniu blokady między elementem łączącym 3 i ramieniem uchylnym 5 zamontowanego w dachu okna.

Każdy przyrząd łączący jest wyposażony w trzpień mimośrodowy 21 z częścią mimośrodową 20, który to trzpień jest umieszczony na położonej od strony skrzydła 1 wewnętrznej stronie ramienia uchylnego 5 i wchodzi w podłużny otwór 28 w wolnych ramionach 30 mającego kształt litery U przekroju 4 elementu łączącego 3, przy czym podłużny otwór 28 posiada ograniczenia 22, 22'. Zasada działania jest analogiczna do opisanej wyżej. Ten układ trzpieni mimośrodowych 21 ma tę zaletę, że umożliwia wygodną regulację zamontowanego w dachu okna od strony wewnętrznego pomieszczenia.

176 813

176 813

176 813

176 813

176 813

_ < ł - J ΤΛi

Claims (12)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Urządzenie łączące do montażu skrzydła okna dachowego w ościeżnicy, przy czym skrzydło okna posiada zamocowane nieprzesuwnie wzdłuż osi obocznego wspornika, z możliwością obrotu wokół niego, elementy łączące, natomiast ościeżnica posiada elementy mocujące, łączone za pośrednictwem wchodzących jeden w drugi na zasadzie połączenia kształtowego przekrojów, znamienne tym, że elementy łączące (3), w których umieszczane są służące jako elementy mocujące, ramiona uchylne (5), mają przekrój w kształcie litery U, i połączenia te są blokowane przy pomocy uruchamianych bez dodatkowych narzędzi elementów ustalających (6).
2. 2. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że elementy ustalające (6) stanowią sworznie (7).
3. 3. Urządzenie według zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, że w każdym ramieniu uchylnym (5) osadzony jest na sprężynie bez możliwości demontażu przynajmniej jeden sworzeń (7), który podczas wkładania ramienia uchylnego (5) w mający kształt litery U przekrój (4) jest cofany przez zukosowanie (10) elementu łączącego (3) i w pozycji zablokowanej tkwi na zasadzie połączenia kształtowego w otworze (9) elementu łączącego (3).
4. 4. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że elementy ustalające (6) stanowią rygle (13).
5. 5. Urządzenie według zastrz. 4, znamienne tym, że rygle (13) są osadzone obrotowo na ramionach uchylnych (5) i w położeniu zablokowanym wchodzą przynajmniej jednym zaczepem (14,14') w wybrania (15,15') elementów łączących (3).
6. 6. Urządzenie według zastrz. 5, znamienne tym, że wybrania (15,15') są wykonane w postaci szczelin, a zaczepy (14,14') są wyposażone w przynajmniej jedno zukosowanie (16).
7. 7. Urządzenie według zastrz. 4, znamienne tym, że na ramieniu uchylnym (5) ma żebro ograniczające (19), ograniczające ruch obrotowy rygla (13) w pozycji montażowej i w pozycji zablokowanej.
8. 8. Urządzenie według zastrz. 4, znamienne tym, że na ramionach uchylnych (5) ma górną blachę osłonową (18), do blokowania rygli (13) po zamontowaniu skrzydła (1).
9. 9. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że do regulacji położenia części łączącej (3) względem ramienia uchylnego (5) ma trzpień mimośrodowy (21).
10. 10. Urządzenie według zastrz. 9, znamienne tym, że trzpień mimośrodowy (21) jest umieszczony między dwoma ustawionymi poprzecznie do wzdłużnej osi ramienia uchylnego (5), znajdującymi się w elementach łączących (3) ograniczeniami (22, 22'), a część mimośrodowa (20) jest osadzona obrotowo na ramieniu uchylnym (5).
11. 11. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że posiada przynajmniej jeden ogranicznik (23, 230 do zabezpieczania dodatkowo położenia elementu łączącego (3) na ramieniu uchylnym (5).
12. 12. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że ramiona uchylne (5) zakryte są górną blachą osłonową (18), wystającą poza dolną blachę osłonową (24), która swym górnym zakończeniem wchodzi podczas wahadłowego ruchu skrzydła (1) w pustą przestrzeń (25) elementu łączącego (3).

    *r ★ ★