PL200681B1 - Układ zawiasy do drzwi, okien i tym podobnych i sposób montażu układu zawiasy - Google Patents

Abstract

Uk lad zawiasy (100) przeznaczony do drzwi, okien i tym podobnych, ze sta la o scie znic a (R) i skrzyd lem (F). Skrzyd lowy cz lon zawiasy (50) obejmuje cz lon przegubowy (33) i równoleg le do p lasz- czyzny ramy przegubowe rami e, które przechodzi przez wyci ecie o scie znicy (10) i stref e przylgow a (40) mi edzy o scie znic a (10) i skrzyd lem (20) wchodz ac w skrzyd lo (20). Rami e przegubowe jest oddzielo- n a od przegubowego skrzyde lka (35), po laczon a roz lacznie z tym skrzyde lkiem (35) cz esci a os laniaj ac a je w strefie pokrycia. Zewn etrzna cz esc (39) ramienia przegubowego na swoim wolnym ko ncu jest zagi eta po k atem oko lo 90° ku osi zawiasy (S). Zagi ety wyst ep (43) wchodzi przez otwór (46) skrzyde lka (35) do jego wn etrza tak, ze swoj a kraw edzi a doln a (43") opiera si e na dolnym obrze zu (46") otworu (46), przy czym kraw ed z dolna (43") zagi etego wyst epu (43) ma podci ecie (44), które przeciwdzia la wyci agni eciu wyst epu (43) z otworu (46) pod ci ezarem skrzyd la (F). Dzi eki temu ci ezar skrzyd la w trakcie „zawieszania” skrzyd la ju z od pocz atku monta zu jest przeniesiony na stala ram e. PL PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest układ zawiasy do drzwi, okien i tym podobnych, ze stałą ościeżnicą i skrzydłem, w którym ościeżnica i skrzydło są połączone ze sobą obrotowo wokół osi zawiasy za pośrednictwem zawias; a każda zawiasa posiada ościeżnicowy człon zawiasy zamocowany w profilu ramowym ościeżnicy oraz skrzydłowy człon zawiasy zamocowany na skrzydle, które to człony są ułożyskowane na sobie obrotowo wokół sworznia zawiasy tworzącego oś zawiasy i położonego w obrębie stałej ościeżnicy w pobliżu jej przedniej ścianki i w którym skrzydłowy człon zawiasy obejmuje człon przegubowy, który rozpościera się skrzydełkiem przegubowym od osi zawiasy w stronę przeciwną do strony otwarcia i stąd drugim skrzydełkiem przegubowym ku otworowi ramy, a ramieniem równoległym do płaszczyzny ramy przechodzi przez wycięcie stałej ościeżnicy i strefę przylgową między ościeżnicą i skrzydłem wchodząc w skrzydło, gdzie ramię jest połączone ze skrzydłem w taki sposób, że zawiasa znajduje się przy zamkniętym skrzydle we wnętrzu ościeżnicy i skrzydła i jest niewidoczna od strony otwarcia.

Przedmiotem wynalazku jest również sposób montażu układu zawiasy do drzwi, okien i tym podobnych.

Tego rodzaju układ zawiasy jest opisany w DE-GM 296 02 084. Zawiasę w takim układzie nazywa się też „zawiasą krytą”, ponieważ po zamknięciu skrzydła nie jest widoczna z zewnątrz, lecz jest umieszczona całkowicie we wnętrzu profili ramowych. Znana zawiasa jest przestawna poziomo, żeby umożliwić regulację skrzydła w otworze ramy. W znanej odmianie wykonania przestawianie odbywa się na dwóch rozpościerających się równolegle do płaszczyzny ramy i wyposażonych we współpracujące ze sobą uzębienia płaskich powierzchniach, które mogą być połączone śrubami przebiegającymi prostopadle do powierzchni ramy. Celem przestawienia luzuje się te śruby, żeby można było przesunąć wzajemnie powierzchnie zaopatrzone w uzębienia.

Montaż takich zawias nie jest łatwy, zwłaszcza w przypadku ciężkich skrzydeł, gdyż trzeba je przytrzymać ręcznie w odpowiedniej pozycji podczas mocowania elementów zawiasy. Poza tym ciężki skrzydło utrudnia dokładne ustawienie względem siebie otworów mocujących.

U podstaw wynalazku leż y zadanie takiego ukształ towania tego rodzaju ukł adu zawiasy, ż eby ułatwić montaż skrzydła na stałej ramie.

Zadanie to rozwiązane zostało za pomocą układu zawiasy do drzwi, okien i tym podobnych ze stałą ościeżnicą i skrzydłem, w którym ościeżnica i skrzydło są połączone ze sobą obrotowo wokół osi zawiasy za pośrednictwem zawias; a każda zawiasa posiada ościeżnicowy człon zawiasy zamocowany w profilu ramowym ościeżnicy oraz skrzydłowy człon zawiasy zamocowany na skrzydle, które to człony są ułożyskowane względem siebie obrotowo wokół sworznia zawiasy tworzącego oś zawiasy i położonego w pobliżu przedniej ścianki ościeżnicy w obrębie ościeżnicy i w którym skrzydłowy człon zawiasy obejmuje człon przegubowy, który rozpościera się skrzydełkiem przegubowym od osi zawiasy w kierunku strony otwarcia i stą d drugim skrzydełkiem przegubowym ku otworowi ramy, a ramieniem równoległym do płaszczyzny ramy przechodzi przez wycięcie w ościeżnicy w strefę przylgową między ościeżnicą i skrzydłem i stamtąd wchodzi w skrzydło, gdzie ramię jest połączone ze skrzydłem w taki sposób, że zawiasa znajduje się przy zamkniętym skrzydle we wnętrzu ościeżnicy i skrzydła i jest niewidoczna od strony otwarcia, przy czym ramię jest oddzielną od skrzydełka przegubowego, połączoną rozłącznie z tym skrzydełkiem przegubowym częścią zachodzącą na skrzydełko w strefie pokrycia, który zgodnie z wynalazkiem charakteryzuje się tym, że skrzydełko przegubowe i ramię co najmniej w strefie pokrycia są uwypuklone, a zewnętrzna część ramienia na swoim wolnym końcu jest zagięta po kątem około 90° ku osi zawiasy i zagięty występ wchodzi przez otwór skrzydełka przegubowego do jego wnętrza tak, że swoją dolną krawędzią oparty jest na dolnym obrzeżu otworu.

Korzystnie, przynajmniej jedna z górnych i dolnych krawędzi zagiętego występu ma podcięcie, które przeciwdziała wyciągnięciu występu z otworu pod ciężarem skrzydła.

Korzystnie dalej, człon przegubowy jest obciążony sprężyście w kierunku położenia otwarcia.

Korzystnie również, obciążenie sprężyste wytwarzane jest przez wygięte łukowo w płaszczyźnie prostopadłej do osi zawiasy pióro sprężyste, które jednocześnie przykrywa przynajmniej częściowo otwór wyjściowy członu przegubowego w ościeżnicy.

Zalet wynalazku należy upatrywać w tym, że skrzydełko przegubowe jest oddzielną od ramienia częścią, która może być z nim połączona rozłącznie, na przykład za pomocą śrub. W strefie połączenia skrzydełko to i ramię zachodzą w pewnym zakresie na siebie, dzięki czemu po dokręceniu śrub zapewnione jest dobre połączenie i mocne przyleganie do siebie skrzydełka i ramienia.

PL 200 681 B1

Istotną cechą znamienną jest jednak zagięty występ, który wchodzi przez otwór członu przegubowego do jego wnętrza tak, że swoją dolną krawędzią oparty jest na dolnym obrzeżu otworu. Dzięki takiemu ukształtowaniu zagiętego występu ciężar zawieszanego skrzydła, który zwłaszcza w przypadku skrzydeł drzwiowych może wynosić ponad 100 kg lub więcej, jest przeniesiony od początku montażu na ościeżnicę, a więc nie trzeba przytrzymywać uniesionego skrzydła przez dłuższy czas. Montaż zawieszonego już w ościeżnicy skrzydła kończy się dokręceniem śrub mocujących, które łączą skrzydełko przegubowe i ramię.

Zaletą takiego ukształtowania jest to, że zarówno skrzydło, jak i stałą ościeżnicę można wyposażyć fabrycznie w odpowiednie elementy układu zawiasy uzyskując przy tym dokładność możliwą w warunkach fabrycznych. Zwiększony udział prefabrykacji daje jeszcze tę korzyść, że już w fabryce można stworzyć połączenie elementów zawiasy z profilami ramowymi. Wykorzystuje się przy tym oddzielenie ramienia od skrzydełka przegubowego. Skrzydełko to jest osadzone fabrycznie na ościeżnicy, a na skrzydle jest osadzone fabrycznie ramię. Podczas montażu na placu budowy skrzydło trzeba przytrzymać tylko tak długo, aż zagięty występ wejdzie w otwór danego skrzydełka. Potem można puścić skrzydło. Jest ono zawieszone na zagiętym występie w otworze i celem zakończenia montażu trzeba tylko wstawić i dokręcić śruby, które łączą ze sobą skrzydełko przegubowe i ramię.

Zaleca się, żeby górne i dolne krawędzie zagiętego występu miały podcięcia, które zapobiegają przypadkowemu wysunięciu się tego występu z otworu.

Ta ważna cecha daje pewność, że zagięty występ nie wysunie się nieoczekiwanie z otworu. Gdyby występowała tendencja do wysuwania z otworu, to podcięcie na obrzeżu otworu uniemożliwia dalsze wysunięcie.

Człon zawiasy obejmujący skrzydełko przegubowe nie jest ustalony przed zawieszeniem skrzydła i bez zastosowania specjalnych środków może łatwo przekręcać się na sworzniu zawiasy, na przykład po uderzeniu w trakcie naprowadzania ciężkiego skrzydła. Po takim niezamierzonym przekręceniu trudno byłoby wprowadzić zagięty występ w otwór w skrzydełku. Natomiast, gdy skrzydełko jest utrzymywane sprężyście obciążone w odpowiednim położeniu granicznym, to pozostaje ono z otworem zawsze w pozycji dobrze dostępnej dla zagię tego wystę pu i po przypadkowym uderzeniu powraca z powrotem w tę pozycję.

Sprężynowanie można wytworzyć na przykład za pomocą wygiętego łukowo pióra sprężystego, którego dodatkową funkcją jest przynajmniej częściowe osłonięcie otworu w ościeżnicy, z którego wychodzi skrzydełko przegubowe.

W zakresie sposobu montaż u układu zawiasy, zadanie wynalazku zostało rozwiązane przez to, że skrzydło przy zamontowanym ramieniu zawiesza się odpowiednim zagiętym występem w przynależnym wycięciu i następnie wykonuje się połączenie między skrzydełkiem przegubowym i zewnętrzną częścią ramienia.

Wynalazek w przykładzie wykonania został przedstawiony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia w perspektywie fragmenty profili ramowych ościeżnicy i skrzydła ze wspierającymi się na nich, współpracującymi ze sobą częściami układu zawiasy; fig. 2 - przekrój poziomy układu zawiasy przy zamkniętym skrzydle; fig. 3 - przekrój poziomy układu zawiasy przy otwartym skrzydle; fig. 4 - odpowiadający fig. 3 widok przed zawieszeniem skrzydła.

Na figurze 1 oznaczono przez 100 układ zawiasy według wynalazku. Służy on do obrotowego ułożyskowania skrzydła F, z którego na rysunku ukazany jest tylko pionowy odcinek profilu ramowego 20, na podobnie przedstawionym profilu ramowym 10 ościeżnicy R. Profile ramowe 20, 10 skrzydła F lub też ościeżnicy R mają postać profili skrzynkowych. We wnętrzu profilu 10 jest umieszczony nieruchomo, niewidoczny na fig. 1, lecz ukazany w przekroju na fig. 2 do 4 sworzeń zawiasy 30, który wyznacza oś zawiasy S, wokół której może obracać się skrzydło F w kierunku strzałki 5 (fig. 3).

Profil ramowy ościeżnicy R ma w całości w zasadzie przekrój kwadratowy i składa się z pierwszego profilu skrzynkowego 1 o przekroju prostokątnym, który jest połączony z następnym, położonym wewnętrznie za nim profilem skrzynkowym 3 poprzez termoizolacyjne mostki 2 przebiegające wzdłużnie w pobliżu bocznych zarysów. Części 1, 2, 3 jako zespół konstrukcyjny tworzą profil ościeżnicowy 10. W podobny sposób jest utworzony również w zasadzie kwadratowy w przekroju profil ramowy 20 skrzydła przez prostokątny profil 11, który jest połączony poprzez termoizolacyjne mostki 12 z prostoką tnym profilem 13. Profile ramowe 10, 11 po zamkni ę ciu skrzydł a F le żą w przykł adzie realizacji w zasadzie w jednej płaszczyźnie, przy czym przednie i tylne powierzchnie ograniczające są położone każdorazowo w tych samych płaszczyznach.

PL 200 681 B1

Między profilami ramowymi 10, 20 pozostaje strefa przylgowa 40, która jest osłonięta wyposażonym w uszczelki 6 występem przylgowym 14 profilu skrzynkowego 3 lub występem 24 profilu 11 tak, że strefa przylgowa 40 po zamknięciu skrzydła F jest zamknięta, jak to widać na fig. 2. Przez tę strefę przylgową 40 nie może przechodzić powietrze ani hałas z zewnątrz do wewnątrz i odwrotnie. Właściwa zawiasa mieści się całkowicie we wnętrzu profili ramowych 10, 20, tak, że po zamknięciu skrzydła F nie jest widoczna z zewnątrz.

Sworzeń zawiasy 30 jest umieszczony w pobliżu górnej na fig. 2 ścianki ościeżnicowego profilu ramowego 10. Jego nie pokazanym na rysunku podparciem jest ościeżnicowy człon zawiasy. Oznaczony ogólnie przez 50 skrzydłowy człon zawiasy może obracać się na sworzniu zawiasy 30 i obejmuje człon przegubowy 33 ze skrzydełkiem przegubowym 34 rozciągającym się od sworznia zawiasy 30 według fig. 2 w dół, to znaczy od przedniej, położonej po stronie otwarcia skrzydła ścianki do wnętrza ościeżnicowego profilu ramowego 10 oraz ze skrzydełkiem przegubowym 35 wygiętym od wolnego końca skrzydełka przegubowego 34 ku otworowi ramy, które to skrzydełko przegubowe 35 jest wygięte cylindrycznie z promieniem 36 (fig. 4) wokół sworznia zawiasy 30 i przy zamkniętym skrzydle F sięga prawie do strefy przylgowej 40. Człon przegubowy 33 jest wzmocniony poziomymi karbami 33' (fig. 1) usytuowanymi w pobliżu jego górnego i dolnego konturu.

Do wybrzuszonej strony zewnętrznej skrzydełka przegubowego 35 po zamontowaniu skrzydła (fig. 2 i 3) przylega w strefie pokrycia nachylona pod kątem co najmniej 60° względem osi S (w przykładzie realizacji około 90°), odpowiednio wybrzuszona część zewnętrzna 39 ramienia 38 i jest połączona ze skrzydełkiem przegubowym 35 śrubami 41. Tak więc, skrzydłowy człon zawiasy 50 składa się z dwóch ustalonych na sobie rozłącznie części 33 i 38, 39. Również zewnętrzna część 39 jest wzmocniona karbami 39' (fig. 1), które dopełniają karby 34' skrzydełka przegubowego, to znaczy nakładają się na nie tak, że nie może dojść do wzajemnego przesunięcia części 33 i 38, 39 równolegle do osi zawiasy S.

Ramię 38 jest w zasadzie płaskie i jest wygięte o około 60° od części zewnętrznej 39 względem jej wybrzuszenia w strefie przylgowej 40 tak, że po zamknięciu skrzydła F ramię 38 przebiega równolegle do płaszczyzny ramy.

Skrzydłowy człon zawiasy 50 jest umieszczony w połowie w profilu ramowym 10 ościeżnicy R i wystaje z niego do strefy przylgowej 40 częścią zewnętrzną 39 przez otwór graniczącej ze strefą przylgową 40 ścianki profilu ramowego, a przez otwór graniczącej ze strefą przylgową 40 ścianki profilu ramowego 20 skrzydła wchodzi ramieniem 38 do wnętrza profilu ramowego 20 w przybliżeniu równolegle do położonej u góry na fig. 2 zewnętrznej ścianki ograniczającej profilu ramowego 20. W szczególności, w zamocowanej w profilu ramowym 20 skrzydła obsadzie 60 w kształcie gniazda 16 następuje zazębienie ze ścianką 17 położoną u góry na fig. 2, to znaczy prawie na wysokości sworznia zawiasy 30 i z w zasadzie równoległą z nią ścianką 18. Ramię 38 może być wsunięte ciasno w kierunku strzałki 21 (fig. 2) między ścianki 17, 18. Ramię 38 może być przestawiane poziomo względem obsady 60 i równolegle do płaszczyzny ramy oraz może być ustalane za pomocą wchodzącej w uzębienia ścianki 17 śruby stożkowej 25, żeby można było ustawić poziomo skrzydło F w ościeżnicy R.

Obsada 60 utworzona w postaci gniazda 16 ma na górnym i dolnym obrzeżu nie pokazane na rysunku odcinki gwintowane, przy czym oś gwintu przebiega poziomo i równolegle do płaszczyzny skrzydła. W gwinty te są wkręcane śruby 31 (fig. 1) tworzące połączenie z prostokątną płytką ustalającą 26, która w strefie przylgowej 40 przylega do zewnętrznej strony ścianki profilu ramowego 20 i może być połączona śrubami mocującymi 32 z profilem ramowym 20. Celem uniknięcia punktowego działania sił, przewidziana jest po przeciwległej stronie profilu ramowego 20 następna prostokątna płytka ustalająca 27. Między płytkami ustalającymi 26, 27 rozpościerają się nastawne tulejki dystansowe 42, które przejmują siły pochodzące od śrub mocujących 32 wkręcanych w tulejki 42 tak, że śruby mocujące 32 można mocno dokręcić na płytkach ustalających 26, 27 nie obawiając się odkształcenia profilu ramowego 20 skrzydła.

Również w przypadku ościeżnicowego profilu ramowego 10 do ustalenia sworznia zawiasy 30 należącego do ościeżnicowego członu zawiasy służą płytki ustalające 26, 27, które są także mocowane na profilu ramowym 10, podobnie jak przy skrzydłowym profilu ramowym 20.

Jak widać na fig. 2, skrzydełko przegubowe 35 i część zewnętrzna 39 ramienia 38, które jest ustalane w obsadzie 60 w skrzydłowym profilu ramowym 20, przylegają do siebie w zakresie kąta około 90° wokół osi zawiasy S część zewnętrzna 39 ma na swoim wolnym końcu występ 43 zagięty pod kątem około 90° ku osi S, jak to ukazano na fig. 2. Ten zagięty występ 43 nie przebiega na całej wysokości skrzydełka przegubowego 35, lecz na górnym i dolnym obrzeżu pozostaje pionowy odstęp

PL 200 681 B1 od górnej lub też dolnej krawędzi 42' lub 43 skrzydełka przegubowego 35. Po zamontowaniu układu zawiasy 100 zagięty występ 43 wchodzi do wnętrza członu przegubowego 33 przez otwór 46 w obrębie szczytu zaokrąglenia skrzydełek przegubowych 34 i 35 członu przegubowego 33. Takie ukształtowanie ma znaczenie przy montażu skrzydła F w ościeżnicy R. Mianowicie, profile ramowe 10, 20 ościeżnicy R i skrzydła F można wykonać fabrycznie w kształcie ukazanym na fig. 1 wraz z przyporządkowanymi im elementami układu zawiasy 100. Można to zrobić przy użyciu narzędzi fabrycznych i z odpowiednią dokł adnoś cią , jakiej nie mogą osiągnąć montaż y ś ci w miejscu instalacji drzwi lub okien. Podczas montażu skrzydło F zawiesza się za pomocą zagiętych występów 43 w otworach 46, dzięki czemu znaczny ciężar skrzydła F przejmuje od początku zagięty występ 43 i monter nie musi przytrzymywać skrzydła podczas całego montażu. Skrzydło jest zawieszone swobodnie w otworach 46. Aby zabezpieczyć się przed przypadkowym wysunięciem się skrzydła, zagięty występ 43 na swoich górnych i dolnych krawędziach 43' i 43 ma podcięcia 44 w kształcie pionowych występów, które opierają się na wewnętrznej krawędzi otworu 46 i uniemożliwiają wysunięcie się zagiętego występu. Wystarczyłoby tylko jedno podcięcie 44 na dolnej według fig. 1 krawędzi 43 występu 43, ale z uwagi na przewidywane zastosowanie układu zawiasy 100 w wykonaniu prawym-lewym potrzebne jest podcięcie 44 na obu krawędziach 43', 43. Po zawieszeniu skrzydła F odbywa się łączenie śrubami 41 skrzydełka przegubowego 35 i zewnętrznej części 39. Otwór 46 nie musi być usytuowany w obrębie szczytu zaokrąglenia członu przegubowego. Gdy część zewnętrzna 39 jest krótsza i skrzydełko przegubowe 35 nie jest pokryte w zakresie 90° jak w przykładzie wykonania, to otwór według fig. 3 i 4 może być też usytuowany wyżej w obrębie skrzydełka przegubowego 35.

Na figurze 4 przedstawiono sytuację odpowiadającą fig. 1, w której skrzydło F znajduje się w pobliż u przeznaczonego dla niego miejsca w ościeżnicy R. Człon przegubowy 33 na fig. 4 znajduje się w pozycji, w której otwór 46 usytuowany w obrębie szczytu zaokrąglenia między skrzydełkami przegubowymi 34 i 35 jest zwrócony w stronę strefy przylgowej 40 i dlatego jest dostępny z zewnątrz umożliwiając wejście występu 43 zewnętrznej części 39 w kierunku strzałki 8.

Zewnętrzna część 39 i zagięty występ 43 są połączone trwale ze skrzydłem. Natomiast człon przegubowy 33 może obracać się swobodnie na sworzniu zawiasy 30 i to w sposób niezamierzony, gdy przy zakładaniu ciężkiego skrzydła występ 43 uderzy i przemieści skrzydełko przegubowe 35. Wówczas człon przegubowy 33 nie byłby już w optymalnej przy zawieszaniu pozycji pokazanej na fig. 4.

Żeby ułatwić wprowadzanie zagiętego występu 43 w otwór 46 i zachować optymalną pozycję montażową, człon przegubowy 33 sprężynuje w sposób ukazany na fig. 2 do 4. Zapewnia to wygięte łukowo w płaszczyźnie prostopadłej do osi zawiasy S pióro sprężyste 52, które w odprężonym stanie dociska zawsze człon przegubowy 33 w położenie ukazane na fig. 4, w którym człon przegubowy 33 czopowym zderzakiem 53 przylega na końcu kulisowego wycięcia 53' do zagięcia 56 płytki ustalającej 26. Pióro sprężyste 52 na pionowej krawędzi 52' jest połączone bez możliwości obrotu w płaszczyźnie prostopadłej do osi zawiasy S z krawędzią 26' płytki ustalającej 26 od strony strefy przylgowej 40 za pomocą zgrzewania, śrub lub innym odpowiednim sposobem, a drugą krawędzią 52 styka się ślizgowo z usytuowaną według fig. 3 i 4 poniżej sworznia zawiasy 30 stroną zewnętrzną skrzydełka przegubowego 34. Dzięki temu człon przegubowy 33 jest zawsze wyciśnięty w pozycję ukazaną na fig. 4 i poza tym przykrywa otwór 54 (fig. 4) istniejący w ściance ościeżnicy R po stronie strefy przylgowej 40. Podczas zamykania skrzydła F pokonuje się łatwo siłę działania pióra sprężystego 52.

Claims (5)

1. Układ zawiasy do drzwi, okien i tym podobnych ze stałą ościeżnicą i skrzydłem, w którym ościeżnica i skrzydło są połączone ze sobą obrotowo wokół osi zawiasy za pośrednictwem zawias; a każ da zawiasa posiada oścież nicowy człon zawiasy zamocowany w profilu ramowym ościeżnicy oraz skrzydłowy człon zawiasy zamocowany na skrzydle, które to człony są ułożyskowane względem siebie obrotowo wokół sworznia zawiasy tworzącego oś zawiasy i położonego w pobliżu przedniej ścianki ramy w obrębie ościeżnicy, i w którym skrzydłowy człon zawiasy obejmuje człon przegubowy, który rozpościera się skrzydełkiem przegubowym od osi zawiasy w kierunku strony otwarcia i stąd drugim skrzydełkiem przegubowym ku otworowi ramy, a ramieniem równoległym do płaszczyzny ramy przechodzi przez wycięcie w ramie w strefę przylgową między ościeżnicą i skrzydłem i stamtąd wchodzi w skrzydło, gdzie ramię jest połączone ze skrzydłem w taki sposób, że zawiasa znajduje się przy zamkniętym skrzydle we wnętrzu ościeżnicy i skrzydła i jest niewidoczna od strony otwarcia, przy

PL 200 681 B1 czym ramię jest oddzielną od drugiego skrzydełka przegubowego, połączoną rozłącznie z tym drugim skrzydełkiem przegubowym częścią zachodzącą na skrzydełko w strefie pokrycia, znamienny tym, że skrzydełko przegubowe (35) i ramię (38) co najmniej w strefie pokrycia są wybrzuszone, a zewnętrzna część (39) ramienia (38) na swoim wolnym końcu jest zagięta po kątem około 90° ku osi zawiasy (S) i zagięty występ (43) wchodzi przez otwór (46) skrzydełka przegubowego (35) do jego wnętrza tak, że swoją dolną krawędzią (43) oparty jest na dolnym obrzeżu (46) otworu (46).

2. Układ zawiasy według zastrz. 1, znamienny tym, że przynajmniej jedna z górnych i dolnych krawędzi (43', 43) zagiętego występu (43) ma podcięcie (44), dla przeciwdziałania wyciągnięciu zagiętego występu (43) z otworu (46) pod ciężarem skrzydła (F).

3. Układ zawiasy według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że człon przegubowy (33) jest obciążony sprężyście w kierunku położenia otwarcia.

4. Układ zawiasy według zastrz. 3, znamienny tym, że obciążenie sprężyste wytwarzane jest przez wygięte łukowo w płaszczyźnie prostopadłej do osi zawiasy (S) pióro sprężyste (52), które jednocześ nie przykrywa przynajmniej częściowo otwór wyjściowy członu przegubowego (33) w oś cież nicy (10).

5. Sposób montażu układu zawiasy do drzwi, okien i tym podobnych z stałą ościeżnicą i skrzydłem, w którym ościeżnica i skrzydło są połączone ze sobą obrotowo wokół osi zawiasy za pośrednictwem zawias; a każda zawiasa posiada ościeżnicowy człon zawiasy zamocowany w profilu ramowym ościeżnicy oraz skrzydłowy człon zawiasy zamocowany na skrzydle, które to człony są ułożyskowane względem siebie obrotowo wokół sworznia zawiasy tworzącego oś zawiasy i położonego w pobliżu przedniej ścianki ościeżnicy w obrębie ościeżnicy i w którym skrzydłowy człon zawiasy obejmuje człon przegubowy, który rozpościera się skrzydełkiem przegubowym od osi zawiasy w kierunku strony otwarcia i stąd drugim skrzydełkiem przegubowym ku otworowi ościeżnicy, a ramieniem równoległym do płaszczyzny ramy przechodzi przez wycięcie w ramie w strefę przylgową między ościeżnicą i skrzydłem i stamtąd wchodzi w skrzydło, gdzie ramię jest połączone ze skrzydłem w taki sposób, że zawiasa znajduje się przy zamkniętym skrzydle we wnętrzu ościeżnicy i skrzydła i jest niewidoczna od strony otwarcia, przy czym ramię jest oddzielną od skrzydełka przegubowego, połączoną rozłącznie z tym skrzydełkiem przegubowym częścią zachodzącą na skrzydełko w strefie pokrycia, znamienny tym, że skrzydło (F) przy zamontowanym ramieniu (38, 39) zawiesza się odpowiednim zagiętym występem (43) w przynależnym otworze (46) i następnie wykonuje się połączenie między skrzydełkiem przegubowym (35) i częścią zewnętrzną (39) ramienia (38).