PL169043B1 - Uklad zamykajacy zlozony z klucza i bebenka blokujacego PL - Google Patents

Abstract

1. Uklad zamykajacy zlozony z klucza i bebenka blokujacego z profilem prowadzacym, na grzbiecie piórka klucza i z, rozmieszczonymi na plaskiej powierzchni klucza, sluzacymi do wprowadzania w odpowiadajace im rowki kanalu klucza w bebenku, wzdluznymi zebrami, poprzecznie wzgledem których, z jednej z wezszych krawedzi piórka klucza wystaja zabki o glebokosci od- powiadajacej jednemu lub wielu skokom podzialki waleczków zastawkowych bebenka blokujacego, w którym dolna powierzchnia boczna zebra zwrócona w strone waskiej krawedzi piórka klucza jest prostopadla do plaszczyzny symetrii piórka klucza, a odstepy pomiedzy dolnymi powierzchniami zeber sa jednak- owe, znamienne tym, ze dolne powierzchnie (U, U') zeber rozmieszczone sa w odstepach wzajemnych od- powiadajacych jednemu skokowi (x) podzialki lub calkowitej ich wielokrotnosci, i ze przy tym najglebsze punkty zabków (41) znajduja sie na poziomie dolnych powierzchni (U, U') zeber, z których kazda na zewnatrz przechodzi po stycznej plynnie w zakrzywiona wypukla powierzchnie koncowa (42, 42') laczaca sie stycznie z powierzchnia górna (0, 0') zebra. F I G . 2 PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest układ zamykający złożony z klucza i bębenka blokującego stosowany zwłaszcza do zamykania drzwi.

Z opisu patentowego nr DE-AS 1 030 727 znany jest klucz do bębenka, którego profil jest dobrany tak, aby umożliwiał otrzymanie maksymalnej liczby możliwych kształtów profilu klucza.

Wyprofilowane żebra wzdłużne mają różne przekroje. Mogą one być prostokątne lub piłokształtne. Dolna powierzchnia żebra, zwrócona w stronę wąskiej krawędzi piórka klucza, jest prostopadłą do podłużnej płaszczyzny symetrii piórka klucza, zarówno w przypadku prostokątnego, jak i piłokształtnego przekroju żebra wzdłużnego. Te profilowane żebra wzdłużne mogą mieć znaczenie dla mechanizmu blokującego. Jednak podczas frezowania karbowanych ząbków na wąskiej krawędzi piórka stwierdzono występowanie pewnych wad polegających na tym, że ze względu na różne wyprofilowanie wzdłużnych żeber i odpowiadających im wzdłużnych rowków powstają, na ogół na szerokich powierzchniach piórka klucza, wystające resztkowe krawędzie żeber, którymi użytkownik może się skaleczyć. Może przy tym występować również zaczepianie kluczy o kieszeń płaszcza lub spodni i rozdzieranie jej podczas wyjmowania klucza z kieszeni.

Celem niniejszego wynalazku jest opracowanie układu zamykającego złożonego z klucza i bębenka blokującego o takiej konstrukcji, aby podczas frezowania ząbków, przy zapewnieniu dużej różnorodności profilowanych wzdłużnych żeber i rowków nie powstały ostre krawędzie resztkowe.

Układ zamykający złożony z klucza i bębenka blokującego według wynalazku z profilem prowadzącym na grzbiecie piórka klucza i z, rozmieszczonymi na płaskiej powierzchni klucza, służącymi do wprowadzania w odpowiadające im rowki kanału klucza bębenku, wzdłużnymi żebrami, poprzecznie względem których, zjednej z węższych krawędzi piórka klucza wystająząbki o głębokości odpowiadającemu jednemu lub wielu skokom podziałki wałeczków zastaw kowych

169 043 bębenka blokującego, w którym dolna powierzchnia boczna żebra zwrócona w stronę wąskiej krawędzi piórka klucza jest prostopadła do płaszczyzny symetrii piórka klucza, a odstępy pomiędzy dolnymi powierzchniami żeber są jednakowe, charakteryzuje się tym, że dolne powierzchnie żeber rozmieszczone są w odstępach wzajemnych odpowiadających jednemu skokowi podziałki lub całkowitej ich wielokrotności, i że przy tym najgłębsze punkty ząbków znajdują się na poziomie dolnych powierzchni żeber, z których każda na zewnątrz przechodzi po stycznej płynnie w zakrzywioną wypukłą powierzchnię końcową łączącego się stycznie z powierzchnią górną żebra.

Korzystnie wzdłużne żebra po jednej szerokiej stronie klucza rozmieszczone są naprzemianlegle względem żeber znajdujących się po przeciwnej stronie. Dzięki temu otrzymuje się maksymalną możliwą liczbę wzdłużnych żeber po obu stronach klucza.

Korzystnie górna powierzchnia żebra jest również prostopadła do płaszczyzny symetrii piórka klucza.

Konstrukcja tego rodzaju zapewnia otrzymanie układu zamykającego wspomnianego typu, złożonego z klucza i bębenka blokującego odznaczającego się w szczególności duża różnorodnościąkształtów wzdłużnych żeber i rowków oraz zwiększonąużytecznością. Przy występowaniu regularności polegającej na rozmieszczaniu dolnych powierzchni żeber z określonym skokiem podziałki, najgłębsze punkty ząbków znajdują się zawsze na poziomie dolnych powierzchni żeber. Tym samym gwarantuje się, że przy skrawaniu, czy frezowaniu karbowanych ząbków na każdej głębokości ząbków odcinane jest całkowicie jedno, lub kilka wzdłużnych żeber. Daje to pewność, że profilowane żebro wzdłużne nigdy nie zostaje nacięte częściowo, dzięki czemu unika się występowania ostrych krawędzi resztkowych. Ponieważ każda z dolnych powierzchni żeber na zewnątrz przechodzi po stycznej płynnie w zakrzywioną wypukłą powierzchnię końcową, która z kolei stycznie przechodzi w górną powierzchnię żebra, to dostępna z zewnątrz szersza powierzchnia piórka klucza nie ma niepożądanych ostrych krawędzi. Jeżeli odległość między dolnymi powierzchniami żeber odpowiada dokładnie jednemu skokowi podziałki, to liczba możliwych wysokości ząbków jest maksymalna. Poza tym wyprofilowane wzdłużne żebra i znajdujące się między nimi wzdłużne rowki mogą znajdować się w różnych odległościach od wzdłużnej osi symetrii klucza. Możliwe jest również przyśrodkowe rozmieszczenie jednego lub więcej wyprofilowanych rowków wzdłużnych, jednak zawsze jest pewność, że podczas skrawania ząbków, na szerokiej powierzchni bocznej klucza nie pozostaną żadne ostre zarysy resztkowe. Jeżeli odstępy między dolnymi powierzchniami żeber odpowiadają całkowitej wielokrotności skoku podziałki, to ząbki również powinny być rozmieszczone tak, aby ich najniższe punkty znajdowały się na poziomie dolnych powierzchni żeber. Jest oczywiste, że zmniejsza to liczbę możliwych kombinacji kształtów kluczy.

Przedmiot wynalazku w przykładzie wykonania jest przedstawiony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia w widoku z boku, w zasadzie w naturalnej wielkości, układ zamykający złożony z klucza i bębenka blokującego, fig. 2 przedstawia w widoku z przodu, częściowo w przekroju, w czterokrotnym powiększeniu, bębenek blokujący z włożonym kluczem, fig. 3 przedstawia powiększony przekrój wzdłuż linii II-II z fig. 2, fig. 4 przedstawia w powiększonym przekroju piórko klucza na poziomie środkowego ząbka; a fig. 5 przedstawia widok, podobny do przedstawionego na fig. 3, na którym odstępy pomiędzy dolnymi powierzchniami żeber odpowiadają podwójnemu skokowi podziałki.

Układ zamykający składa się z bębenka blokująceogo 1 i klucza 2. W tym wykonaniu bębenek blokujący 1 ma kształt walca ze ścięciem. Bębenek blokujący 1 składa się z cylindrycznej obudowy 3, która na górnej, okrągłej powierzchni 4 zaopatrzona w jest w przechodzący wzdłużnie otwór 5 w rdzeniu do zainstalowania rdzenia 6 bębenka. Rdzeń 6 bębenka na znajdującym się od strony wewnętrznej końcu zaopatrzonym jest w element zamykający 7. Otwór rdzenia 6 bębenkajest zatem przenoszony na element zamykający 7. Element zamykający 7 osadzony jest bez możliwości osiowego przemieszczania się w wycięciu 8 obudowy 3 bębenka.

Boczna część 9 obudowy 3 bębenka wystaje promieniowo z jej okrągłej powierzchni 4. Wewnątrz części bocznej 9 znajdują się otwory 10 obudowy umieszczone w rzędzie i

169 043 przechodzące promieniowo względem rdzenia 6 bębenka. Ich zewnętrzne względem rdzenia 6 końce zamknięte sąkołeczkami wypełniającymi 11. Otwory 10 obudowy służądo pomieszczenia sprężyn 12 i dociskanych nimi wałeczków zastawkowych 13 obudowy. Otwory 14 rdzenia ukierunkowane promieniowo względem rdzenia 6 bębenka mieszczące wałeczki zastawkowe 15 rdzenia, znajdują się na przedłużeniach otworów 10 obudowy. Wałeczki zastawkowe 13 obudowy i wałeczki zastawkowe 15 rdzenia stanowią zastawki zapobiegające obrotowi rdzenia 6 bębenka, a zatem i elementu zamykającego 7, kiedy nie jest włożony klucz 2. Dopiero po wprowadzeniu odpowiedniego klucza 2 do kanału 16 w rdzeniu 6 bębenka wałeczki zastawkowe 15 przesuwają się tak, że miejsce styku wałeczków zastawkowych 15 rdzenia i popychanych przez nie wałeczków zastawkowych 13 obudowy znajduje się na poziomie powierzchni ślizgowej rdzenia bębenka. Dzięki temu rdzeń 6 bębenka ma możliwość obracania się.

Wspomniany kanał 16 klucza jest wycięty w rdzeniu 6 bębenka od tej strony rdzenia 6 bębenka, która jest przeciwległa do otworów rdzeniowych 14 tak, że przecina otwory rdzeniowe 14 na części ich długości.

Z kolei klucz 2 skonstruowany jest jako klucz płaski, składa się z uchwytu 17 klucza i piórka 18 klucza. Końcówka 19 klucza ma część skośną 20, popychającą, podczas wkładania klucza 2, końce 15 wałeczków zastawkowych 15 rdzenia zaostrzone w kształt stożka ściętego. Piórko 18 klucza również zaopatrzone jest w profil prowadzący 21 na grzbiecie, za którym znajdują się wyprofilowane żebra wzdłużne 22, 23 rozmieszczone na szerszej powierzchni klucza. Wzdłużne żebra 22 - 30 utworzone są przez rowki 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38 i 39 wyfrezowane na szerszej powierzchni klucza. Jak to pokazano zwłaszcza na fig. 3 i 4, dolna powierzchnia U żebra, z której wystają karbowane ząbki 41 służące do ustawienia wałeczków zastawkowych 15 rdzenia, zwrócone w stronę wąskiej krawędzi 40 piórka klucza, jest prostopadłą do wzdłużnej płaszczyzny symetrii piórka. Tylko dolna powierzchnia szczytowego żebra 30 jest nachylona pod kątem ostrym względem wzdłużnej płaszczyzny symetrii piórka klucza stanowiąc wyjątek od wspomnianej regularności. Jednak i w tym przypadku możliwe jest ustawienie prostopadłe. Fig. 3 i 4 wykazują również, że dolne powierzchnie U żeber, rozmieszczone w równych odstępach od siebie, odpowiadają skokowi podziałki x wałeczków zastawko- wych 15 rdzenia. Ponadto żebra po jednej z szerszych stron klucza sąrozmieszczone naprzemianlegle względem żeber znajdujących się po przeciwnej stronie klucza. Głębokości wyprofilowanych rowków wzdłużnych 31-39 różnią się. Na przykład jeden z nich, 33 może być umieszczony przyśrodkowo, to znaczy jako przecinający wzdłużna^ płaszczyznę symetrii piórka klucza.

Figury 3 i 4 przedstawiają prostopadłe względem wzdłużnej płaszczyzny symetrii piórka klucze rozmieszczenie górnych powierzchni O żeber. Dolne powierzchnie U żeber przechodzące na zewnątrz po stycznej w zakrzywione wypukłe powierzchnie końcowe 42 łączące się stycznie z powierzchniami górnymi O żeber. Odpowiednie zaokrąglenie zakrzywionych powierzchni końcowych 42 zapobiega występowaniu jakichkolwiek ostrych krawędzi na szerokiej części klucza.

Ząbki 41 wystające z wąskiej krawędzi 40 piórka klucza są frezowane na odpowiednią głębokość tak, że ich najgłębsze punkty znajdują się na poziomie dolnych powierzchni U żeber. Dzięki temu zapobiega się częściowemu nacięciu wzdłużnych żeber podczas frezowania ząbków 41 i występowaniu niepożądanych ostrych ich pozostałości, którymi użytkownik klucza mógłby się skaleczyć. Wszystkie powierzchnie wzdłużnych żeber, które zapewniają optymalne pozycje wałeczków zastawkowych rdzenia, służii również za powierzchni ślizgowe, przemieszczające wałeczki zastawkowe rdzenia. W końcowej fazie ruchu wsuwanie klucza wałeczek zastawkowy rdzenia kończy zatem drogę przez obszar ząbków, utworzony przez żebra wzdłużne znajdujące się w sąsiedztwie najniższych punktów tych ząbków.

Przekrój kanału 16 klucza dobrany jest odpowiednio do kształtu przekroju piórka 18 klucza. Znaczy to, że wzdłużne żebra klucza 2 wchodzą w odpowiednie rowki kanału 16 klucza. To samo dotyczy wzdłużnych rowków piórka klucza współpracujących z odpowiednimi żebrami kanału 16. Przy tym konstrukcja wzdłużnych żeber 22 - 30 i odpowiadających im wzdłużnych

169 043 rowków 31-39 umożliwia dużo różnych kombinacji, tak, że stosowanie konstrukcji według wynalazku do mechanizmów zamykających jest bardzo celowe.

W przedstawionym na fig. 5 drugim wykonaniu podobne części oznaczono podobnymi odnośnikami. W odróżnieniu od pierwszego wykonania odstępy Y pomiędzy dolnymi powierzchniami U' żeber są równe podwójnemu skokowi podziałki x. W wyniku tego zmniejsza się liczba profilowanych żeber wzdłużnych 43, 44, 45, 46, 47 a więc i odpowiadających im rowków wzdłużnych 48,49, 50, 51 i 52. W tej konstrukcji również odpowiednie powierzchnie dolne U' żeber sąprostopadłe do wzdłużnej płaszczyzny symetrii piórka klucza. Również i dolne powierzchnie U' żeber na zewnątrz przechodzą po stycznej w zakrzywione wypukłe powierzchnie końcowe 42' przechodzące stycznie w górne powierzchnie O' żeber, tak że na szerokiej stronie klucza nie występują żadne ostre krawędzie.

Ponieważ odstęp pomiędzy dolnymi powierzchniami U' żeber odpowiada podwójnemu skokowi podziałki, to ząbki 41 rozmieszczone są w ten sposób, że ich najgłębsze punkty znajdują się na tych samych poziomach, co dolne powierzchnie żeber.

169 043

169 043

169 043

FIGA

35 0

169 043

FIG.5

169 043

FIG.1

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz. Cena 2,00 zł

Claims (3)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Układ zamykający złożony z klucza i bębenka blokującego z profilem prowadzącym na grzbiecie piórka klucza i z, rozmieszczonymi na płaskiej powierzchni klucza, służącymi do wprowadzania w odpowiadające im rowki kanału klucza w bębenku, wzdłużnymi żebrami, poprzecznie względem których, z jednej z węższych krawędzi piórka klucza wystają ząbki o głębokości odpowiadającej jednemu lub wielu skokom podziałki wałeczków zastawkowych bębenka blokującego, w którym dolna powierzchnia boczna żebra zwrócona w stronę wąskiej krawędzi piórka klucza jest prostopadła do płaszczyzny symetrii piórka klucza, a odstępy pomiędzy dolnymi powierzchniami żeber sąjednakowe, znamienne tym, że dolne powierzchnie (U, U') żeber rozmieszczone są w odstępach wzajemnych odpowiadających jednemu skokowi (x) podziałki lub całkowitej ich wielokrotności, i że przy tym najgłębsze punkty ząbków (41) znajdują się na poziomie dolnych powierzchni (U, U') żeber, z których każda na zewnątrz przechodzi po stycznej płynnie w zakrzywioną wypukłą powierzchnię końcową (42,42') łączącą się stycznie z powierzchnią górną (0, 0') żebra.
2. 2. Układ według zastrz. 1, znamienny tym, że wzdłużne żebra po jednej szerokiej stronie klucza rozmieszczone są naprzemianlegle względem żeber znajdujących się po przeciwnej stronie.
3. 3. Układ według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że górna powierzchnia (0,0') żebra jest również prostopadła do płaszczyzny symetrii piórka klucza.