PL165239B1

PL165239B1 - Sposób wytwarzania nowego estru etylowego kwasu 4,5-dinltro-1-imidazolllooctowego I jego 2-metylowej pochodnej

Info

Publication number: PL165239B1
Application number: PL28982491A
Authority: PL
Inventors: Urszula Wrzeciono; Lucjusz Zaprutko; Kazimierz Lutomski; Maciej Gajdzinski; Maria Bartkowiak
Original assignee: Akad Medyczna
Priority date: 1991-04-09
Filing date: 1991-04-09
Publication date: 1994-11-30
Also published as: PL289824A1

Abstract

1. Sposób wytwarzania nowego estru etylowego kwasu 4,5-dinitro-l-imidazolilooctowego i jego 2-metylowej pochodnej o wzorze 1, w którym R1 oznacza atom wodoru lub grupę metylową, znamienny tym, że mieszaninę związków o wzorze 2 i 3, w których R1 ma wyżej podane znaczenie, a R2 oznacza atom chloru lub bromu ogrzewa się w rozpuszczalniku organicznym w obecności zasady, a uzyskany produkt reakcji o wzorze 1 wyodrębnia i oczyszcza za pomocą chromatografii kolumnowej

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania nowego estru etylowego kwasu 4,5-dinitro1-imidazolilooctowego i jego 2-metylowej pochodnej o ogólnym wzorze 1 ze związków o wzorach 2 i 3, w których R1 oznacza atom wodoru lub grupę metylową, a R2 atom chloru lub bromu.

Stosowane w sposobie według wynalazku jako substraty związki o wzorach 2 i 3 są związkami znanymi. Otrzymywanie związków o wzorze 2 opisane zostało w Chimija Geterocykliczeskich Sojedninienij 6, 503 (1970). Związek 3 jest produktem handlowym. Reakcje prowadzi się w środowisku rozpuszczalnika organicznego, na przykład dimetyloformamidu lub alkoholu alifatycznego, korzystnie w temperaturze wrzenia zastosowanego rozpuszczalnika i w obecności zasady, dogodnie węglanu potasu lub etanolanu sodu.

Produkt reakcji o wzorze 1 wyodrębnia się przez ekstrakcję mieszaniny poreakcyjnej, rozcieńczonej uprzednio wodą lub najpierw zagęszczonej i zawieszonej w wodzie z dodatkiem kilku kropel stężonego roztworu zasady, korzystnie wodorotlenu amonu. Do ekstrakcji stosuje się rozpuszczalnik organiczny, zwłaszcza dichlorek metylenu i chloroform. Połączone wyciągi przemywa się roztworem zasady, korzystnie wodorotlenku sodu, następnie wodą, osusza i zagęszcza. Surowy produkt reakcji o wzorze 1 oczyszcza się za pomocą chromatografii kolumnowej. Jak wykazały badania biologiczne, związki o wzorze 1 posiadają właściwości przeciwgrzy bicze.

Sposób według wynalazku zostanie bliżej objaśniony na przykładach.

Przykład I. Do roztworu 1,58g (0,01 mola)4,5-dinitroimidazolu w 50cm³ dimetyloformamidu dodaje się 1,38 g (0,01 mola) bezw. K2CO3 oraz 1,6cm³ (0,015 mola) chlorooctanu etylu. Po 10 minutowym ogrzewaniu do wrzenia i przestudzenia wylewa się mieszaninę poreakcyjną do 250 cm wody, po czym ekstrahuje się ją kilkakrotnie dichlorkiem metylenu. Połączone wyciągi przemywa się wodą, 2% roztworem NaOH i znowu wodą. Po osuszeniu bezw. MgSO4 oddestylo165 239 wuje się rozpuszczalnik pod zmniejszonym ciśnieniem, pozostałość rozpuszcza w 10 cm3 mieszaniny chloroformu, metanolu i stężonego NH 4OH (85:14:1) i nanosi na kolumnę SiO 2 (40,0 g; 0 2,0 cm). Kolumnę przemywa się wyżej podaną mieszaniną rozpuszczalników. Pierwszą frakcję (75 cm3) odrzuca się, a z zagęszczonej frakcji drugiej (75 cm3) wykrystalizowuje ester etylowy kwasu

4,5-dinitro-1-imidazolilooctowego w postaci żółtych wydłużonych słupków o temperaturze topnienia 45-47°C; wydajność 0,52g( = 21,3%); IR (cm-¹, KBr); 1745 (v C = 0), 1540, 1340 (v NO2), 1225 (v C-O); 1H-NMR (δ, ppm); 7,69 (H-2, s), 5,18 (N-CH2, s), 4,27 (C-CH2, q, J = 7Hz), 1,29 (CH3, t, J = 7Hz).

Analiza dla wzoru: C 7H8N4O6 (244,2)

Obliczono: 34,43% C, 3,30% H , 22,95% Ni;

Otrzymano: 34,43% C, 3,13% H , 23,34% N.

Przykład II. W roztworze etanolanu sodu, uzyskanego z 0,23g (0,01 mola) sodu i 25cm³bezw. alkoholu etylowego, rozpuszcza się 1,58 g (0,01 mola) 4,5-dinitroimidazolu i dodaje 1,2 cm³(0,011 mola) bromooctanu etylu. Mieszaninę reakcyjną ogrzewa się 3 godziny do wrzenia, po czym oddestylowuje rozpuszczalnik pod zmniejszonym ciśnieniem, do pozostałości dodaje się 35 cm³wody, zalkalizowanej kilkoma kroplami stęż. NH4OH i ekstrahuje kilkakrotnie chloroformem. Połączone wyciągi przemywa się wodą i suszy bezw. MgSO4. Pozostałość po oddestylowaniu rozpuszczalnika rozpuszcza się w 10 cm ³ chloroformu i nanosi na kolumnę SiO2 (20,0 g; 0 0 ,0 cm). Kolumnę przemywa się mieszaniną rozpuszczalników chloroformu, metanolu i stęż. NH4OH (85:14:1). Frakcję pierwszą (20 cm³) odrzuca się, frakcję drugą (20 cm³) przemywa wodą i osusza bezw. MgSO4. Po oddestylowaniu rozpuszczalnika ester etylowy kwasu 4,5-dinitro-1-imidazolilooctowego przybiera postać krystalicznej masy, którą zawiesza się w alkoholu etylowym i odsącza; wydajność 1,39 g ( = 71,4%).

W sposób opisany dla przykładów I i II otrzymano następujący związek:

Ester etylowy kwasu 2-metylo-4,5-dinitro-1-imidazolilooctowego w postaci gęstej jasnobrunatnej cieczy; wydajność 19,4% i 56,1%; IR (αη'ζ KBr): 1755 (v C = O), 15Ψ0, 1350 (v NO2), 1235 (v C-O); 1H-NMR (δ, ppm); 5,02 (N-CH2, s), 4,29 (O-CH2, q, J = 7Hz), 2,50 (C2-CH3, s), 1,31 (CH3, J = 7Hz).

Analiza dla wzoru: C8H10N4O6 (258,2)

Obliczono: 37,22% C, 3,90% H, 21,70% N;

Otrzymano: 37,39% C, 4,03% H, 21,38% N.

NA,

I ^no₂ •no₂ ch₂-cooc₂h_s wzó r 1

R—CH₂—COOC₂Hg wzór 3 wzór 2

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.

Cena 10 000 zł

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Sposób wytwarzania nowego estru etylowego kwasu 4,5-dinitro-1-imidazoiiiooctowego i jego 2-metyiowej pochodnej o wzorze 1, w którym R¹ oznacza atom wodoru lub grupę metylową, znamienny tym, że mieszaninę związków o wzorze 2 i 3, w których Ri ma wyżej podane znaczenie, a R² oznacza atom chloru lub bromu ogrzewa się w rozpuszczalniku organicznym w obecności zasady, a uzyskany produkt reakcji o wzorze 1 wyodrębnia i oczyszcza za pomocą chromatografii kolumnowej.
2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że reakcję związków o wzorach 2 i 3 (R2 = Cl) prowadzi się korzystnie w środowisku dimetyloformamidu w obecności bezwodnego węglanu potasu.
3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że reakcję związków o wzorach 2 i 3 (R2 = Br) prowadzi się korzystnie w środowisku alkoholu alifatycznego w obecności etanolanu sodu.
4. Sposób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że w celu wyodrębnienia produktu reakcji o wzorze 1 mieszaninę poreakcyjną wlewa się do wody i ekstrahuje rozpuszczalnikiem organicznym, korzystnie dichlorkiem metylenu, połączone ekstrakty przemywa wodą, roztworem zasady, zwłaszcza wodorotlenku sodu, ponownie wodą, osusza i oddestylowuje rozpuszczalnik.
5. Sposób według zastrz. 1 albo 3, znamienny tym, że w celu wyodrębnienia produktu reakcji o wzorze 1 mieszaninę poreakcyjną zagęszcza się, pozostałość zawiesza w wodzie z dodatkiem kilku kropel stężonego roztworu zasady, zwłaszcza wodorotlenkiem amonu, ekstrahuje rozpuszczalnikiem organicznym, korzystnie chloroformem, połączone ekstrakty przemywa wodą, osusza i oddestylowuje rozpuszczalnik.