Przedmiotem wynalazkujest kolo pojazdu z ogumieniem pneumatycznym ze sztywnaobrecza z wglebieniem oraz z opona pneumatyczna z gumy lub z gumopodobnego tworzywa sztucznego, która ma szkielet zakotwiony w stopkach przez owiniecie wytrzymalych na rozciaganie i sciskanie rdzeni, przy czym obrecz ma rozciagajace sie zasadniczo promieniowo do wewnatrz obrzeza, a obok nich na promieniowo wewnetrznym obwodzie powierzchnie podporowe dla opony, zas tych powierzchni podporowych zaglebienia montazowe, które ograniczone sa przez scianki boczne wglebienia, przy czym czesci wienca obreczy tworzace zaglebienia montazowe sa wykonane na promieniowo zewnetrznej stronie jako powierzchnie podparcia awaryjnego, a ponadto scianki opony rozciagaja sie od rdzeni poczatkowo zasadniczo poziomo na zewnatrz.Takiekolo pojazdu zostalo opisane na przyklad w opisie ogloszeniowym RFN nr 3 000 428.Wynalazekdotyczy kolapojazdu, które nadaje siedobrzedojazdy awaryjnej, to znaczy nawetprzy uszkodzeniu opona w ograniczonym stopniu umozliwia jazde bez jej trwalych uszkodzen.Zadaniem wynalazku jest takie zoptymalizowanie znanego kola pojazdu, aby nie pogorszyc wlasciwosci jezdnych opony i obreczy przy normalnej jezdzie przez przystosowanie kola dojazdy awaryjnej. W szczególnosci nalezy zadbac o to, aby stopki opony usytuowane promieniowo wewnetrznie na obreczy nie ulegaly uszkodzeniu przez nadmierne dzialanie ciepla hamulca.Dla rozwiazania tego zadania wedlug wynalazkuzaproponowano, aby przynajmniej odjednej ze scianek wglebienia odchodzil pierscien ochronny, który scianka w kierunku poprzecznym przebiega zasadniczo osiowo na zewnatrz i chroni stopke opony przed promieniowaniem cieplnym hamulca.Dzieki wynalazkowi oprócz niezawodnej ochrony cieplnej najczesciej zagrozonej stopki opony lub obu stopek uzyskano zalete zwiekszonej stabilnosci ksztaltu obreczy.Duza stabilnosc ksztaltu przy równoczesnie malym ciezarze wynikaja miedzy innymi równiez z zastosowania stosunkowo plaskiego wglebienia z zasadniczo pionowymi sciankami bocznymi i z pochylonym w kierunku poprzecznym dnem wglebienia.2 143 042 Ze wzgledu na plaskosc wglebienia, które dla montazu opony nie jest potrzebne, uzyskuje sie wieksza przestrzen montazowa dla hamulca, co mozna jeszcze zoptymalizowac przez to, ze miska obreczy zostaje umieszczona z boku na wysokosci jednego obrzeza obreczy, przy czym pierscien ochronny na przedluzeniu dna wglebienia przechodzi bezposrednio w miske obreczy.Wedlugdalszej korzystnej postaci wykonania obrecz ma po obu stronach pierscien ochronny, tak ze obie stopki opony sa ekranowane w stosunku dó wykladzin hamulcowych lub tarczy hamulcowej, a wiec sa zabezpieczone przed promieniowaniem cieplnym, iskrzeniem, przed reszt¬ kami wykladziny hamulcowej, itd.Aby zapewnic latwy montaz opony, pierscienie ochronne powinny miec od obrzeza obreczy odstep odpowiadajacy 1,5-3 grubosciom stopki. Dla montazu opony sluza zaglebienia usytuowane obok powierzchni podporowych dla opony, dla których to zaglebin wystarcza szerokosc odpowia¬ dajaca szerokosci powierzchni podporowych i które na przedluzeniu pochylenia powierzchni podporowych moga byc pochylone pod takim samym katem. Przez zastosowanie obreczy z zawinietymi krawedziami, gdzie obrzeza obreczy i powierzchnie podporowe sa utworzone przez te krawedzie, uzyskano te zalete, ze przy zachowaniu szerokosci powierzchni podporowych otrzy¬ mano wieksza glebokosc dla zaglebien, tak ze uproscil sie montaz opony.Aby uniemozliwic boczne przechylanie sie opony w sytuacji awaryjnej zaproponowano, aby opona w obszarze scianki wewnetrznej usytuowanym w przypadku awaryjnym pomiedzy powierzchniami podporowymi byla wyposazona w zgrubienie scianki sluzace jako prowadzenie, które w przypadkku awaryjnym moze opuscic sie w plaskie wglebienie.Aby przy utrzymaniu usytuowanego promieniowo na zewnatrz, stosunkowo plaskiego wgle¬ bienia otrzymac wystarczajaco szerokie powierzchniepodparcia awaryjnego zaproponowano, aby czesci wienca obreczy tworzace powierzchnie podporowe dla opony i obrzeza obreczy byly wyko¬ nane na promieniowo zewnetrznej stronie równiez jako powierzchnie podparcia awaryjnego.Powierzchnie podparcia awaryjnego moga byc przy tym w kierunku poprzecznym lekko wypukle lub moga przebiegac prostoliniowo, przy czym w tym ostatnim przypadku przebiegaja poziomo lub opadajac lekko na zewnatrz. Dzieki temu, ze opona jest zamocowana na promieniowo wewnetrznej stronie obreczy, a ponadto od swych rdzeni rozciaga sie zasadniczo poziomo na zewnatrz, mozliwe jest wygiecie scianek bocznych w przypadku awaryjnym, przy czym nigdzie nie moga powstac ostre miejsca zagiecia.Wynalazek jest dokladniej opisany na podstawie rysunku, na którym fig. 1 przedstawia kolo pojazdu, w którym obrecz ma pierscien ochronny z umieszczona z boku miska obreczy i z lekko wypuklymi powierzchniami podparcia awaryjnego, w czesciowym przekroju promieniowym, fig. 2 - kolo pojazdu, w którym obrecz wyposazonajest wpierscien ochronny i w umieszczona posrodku miske, w czesciowym przekroju promieniowym, fig. 3 - kolo z fig. 2 w obszarze dna wglebienia i miski obreczy w widoku z boku, fig. 4 - kolo pojazdu z pierscieniami ochronnymi z obu stron obreczy w czesciowym przekroju promieniowym, a fig. 5 przedstawia kolo pojazdu, w którym krawedzie obreczy sa zawiniete, a opona ma sluzacejako prowadzenie zgrubienie scianki wewnetr¬ znej, z pochylonym wglebieniem oraz z pierscieniem ochronnym usytuowanym z jednej strony obreczy, w czesciowym przekroju promieniowym.Na figurze 1 przedstawione jest kolo pojazdu w stanie zmontowanym. Zastosowana opona pneumatyczna, która zlozona jest zasadniczo z gumy lub materialów gumopodobnych, ma pro¬ mieniowy szkielet 1, a ewentualnie moze to byc równiez szkielet diagonalny który swymi koncami jest zakotwiony wstopkach 3 przez owiniecie wytrzymalych na rozciaganie i sciskanie rdzeni 2. Pod pasem bieznym 4, pomiedzy nim a szkieletem 1 znajduje sie wytrzymaly na rozciaganie w kierunku obwodowym, zlozony z dwóch lub kilku warstw tkaniny kordowej, pierscien 5, który powoduje stabilizacje boczna korpusu opony.Korpus opony ma ponadto na swej powierzchni wewnetrznej, w przyblizeniu w obszarze pasa bieznego 4, cienka warstwe slizgowa 6, która umozliwia bezcierne wspieranie na obreczy w przypadku awaryjnym, a dodatkowo moze jeszcze sluzyc jako warstwa uszczelniajaca w przypadku przebicia.Wieniec obreczy wykonany korzystnie z metalu sluzy do mocowania stopek 3 opony i do wspierania opony w przypadku awaryjnym. Wieniec obreczy, ma patrzac na przekrój poprzeczny z boku po zewnetrznej stronie, pojednym obrzezu 7, które rozciaga sie zasadniczo promieniowo do wewnatrz. Na wewnetrznym obwodzie wienca obreczy w kierunku promieniowym wewnatrz obok kazdego obrzeza 7 usytuowana jest powierzchnia osadcza 8 dla stopki 3, która w przekroju.143 042 3 poprzecznym przebiega w kierunku poprzecznym prostoliniowo, a w stosunku do kierunku osiowego moze byc pochylona pod katem 5-15% mianowicie tak, ze mniejsza srednica usytuo¬ wana jest obok obrzeza 7, podczas gdy wieksza srednica wewnetrzna obreczy w obszarze powierzchni osadczej 8 usytuowana jest dokladnie na przejsciu do sasiedniego zaglebienia 9.Scianka wewnetrzna wienca obreczy w kierunku do plaszczyzny srodkowej moze przechodzic bez odsadzenia ipod takim samym katem pochylenia wzgledem kierunku osiowego odpowierzchni osadczej 8 do sasiedniego zaglebienia 9, które nie powinny miec mniejszego wymiaru poprzecznego niz powierzchnia osadcza 8, Zaglebienie 9, które przy opisanych wymiarach daje minimalna przestrzen zamontowania opony, sluzy do tego, aby z wytrzymalymi na rozciaganie i sciskanie rdzeniami drutowymi 2 mozna bylo montowac równiez w przypadku obreczy jednoczesciowych.Po zmontowaniu zaglebienie 9 mozna wypelnic pierscieniem wypelniajacym 10 z gumy, tworzywa sztucznego lub innego odpowiedniego materialu, aby zapobiec gromadzeniu sie brudu i wody.W stanie zmontowanym scianki opony przebiegaja od rdzeni 2 najpierw zasadniczo poziomo na zewnatrz, aby z boku na zewnatrz wienca obreczy przejsc z wypukloscia w scianke boczna 11.Osiowo od wewnatrz zaglebienia montazowe 9 ograniczone sa przez zasadniczo pionowe scianki boczne 12 usytuowanego promieniowo na zewnatrz wglebienia 13.Dno 14 wglebienia przebiega z pochyleniem w kierunku poprzecznym, przy czym pochylenie to moze wynosic do 15° wzgledem poziomu. Promieniowo wewnatrz najwieksza srednica dna 14 wglebienia odpowiada w przyblizeniu promieniowo wewnetrznej srednicy opony w obszarze stopki 3. Po drugiej stronie na przedluzeniu dna 14 wglebienia osiowo na zewnatrz znajduje sie pierscien ochronny 15, który jest czescia skladowa obreczy i przechodzi bezposrednio w miske 16. Na wysokosci sasiedniego obrzeza 7, pomiedzy pierscieniem ochronnym 15 a obrzezem 7, powinien istniec odstep odpowiadajacy w przyblizeniu 1,5-3 grubosciom opony, aby umozliwic wprowa¬ dzenie bez przeszkód stopki 3 i ewentualnie narzedzi dla celów montazowych.Dzieki bardzo plaskiemu wglebieniu 13 i dzieki bocznemu usytuowaniu miski 16 uzyskuje sie optymalna przestrzen dla zmontowania zespolu hamulcowego.Dzieki usytuowaniu miski 16, skrajnie z boku po zewnetrznej stronie, zespól hamulcowy umieszczony w poblizu miski 16 /nie pokazany/ ma tak duzy odstep od przeciwleglej stopki 3 opony, ze nie trzeba dla niej stosowac dodatkowych srodków zabezpieczajacych przed dzialaniem ciepla. Stopka 3 opony sasiadujaca z miska 16jest najlepiej zabezpieczona przedpromieniowaniem ciepla z hamulca przez metalowy pierscien ochronny 15 o duzej przewodnosci cieplnej. Przez zastosowanie plaskiego wglebienia 13 z pionowymi sciankami bocznymi 12 i z pochylonym dnem 14 znacznie zwiekszono stabilnosc ksztaltu obreczy.Promieniowo i osiowo na zewnatrz od pionowych scianek bocznych 12 wglebienia 13 odcho¬ dza lekko sklepione powierzchnie 17 podparcia awaryjnego, na których opona moze oprzec sie w przypadku uszkodzenia. Aby przy zachowaniu wglebienia 13 utrzymac mozliwie szerokie powierzchnie wsporcze 17, sa one wykonane w taki sposób, ze oprócz czesci obreczy tworzacych zaglebienia 9 równiez czesci tworzace powierzchnie wsporcze 8 i obrzeza 7 promieniowo na zewnatrz przyczyniaja sie do zwiekszenia powierzchni podporowych 17. Kolopojazdu wedlu fig. 2 rózni sie od pokazanego na fig. 1 przede wszystkim tym, ze miska16' obreczy umieszczona jest posrodku dna 14 wglebienia. Miskaló' moze byc przyspawana do wienca obreczy, albo tez obrecz moze byc wykonanajako jednoczesciowy odlew.Pierscien ochronny 15' dla jednej stopki 3 usytuowany jest znowu na przedluzeniu dna wglebienia i jest wykonanyjako jedna czesc z reszta wienca obreczy. W razie potrzeby pierscien ochronny ly moze byc oczywiscie wykonanyjako oddzielna czesc umieszczona rozlaczalnie na wiencu obreczy, na przyklad przykrecana.Aby uniknac gromadzenia sie wody w obszarze pierscienia ochronnego 15', pierscien ochronny moze przebiegac z niewielkim pochyleniem w stosunku dopoziomu, albo tez moze miec oddzielne otwory.Aby na promieniowo wewnetrznej stronie wienca obreczy nie mogla gromadzic sie woda, w obszarze styku dna 14 wglebienia z miska 16' obreczy znajduja sie rozmieszczone na calym obwodzie wyciecia 18 /fig. 3 /.Powierzchnie 17 podparcia awaryjnego przbiegaja w przypadku obreczy z fig. 2 w kierunku poprzecznym prostoliniowo i ze wznoszeniem osiowo od zewnatrz do wewnatrz, mianowicie z takim samym pochyleniem jak powierzchnie osadcze 8 i zaglebienia 9, tak ze grubosc wienca obreczy w kierunku poprzecznym jest stala.4 143 042 Na figurze 4 przedstawiono kolo pojazdu, które po obu stronach na przedlluzeniu dna 14 wglebienia osiowo na zewnatrz ma pierscien ochronny 15,15*. Aby równiez dla drugiej stopki 3 uzyskac wystarczajaca przestrzen montazowa, scianka 12 wglebienia jest nieco przedluzona, a pochylenie dna wglebieniajest zmniejszone, tak ze drugi pierscien ochronny 15 ma wystarczajacy odstep od sasiedniego obrzeza 7 obreczy. Pierwszy pierscien ochronny 15 podobniejak w kole z fig. 1 przechodzi bezposrednio w usytuowana z boku na zewnatrz miske obreczy. Oba pierscienie ochronne 15, 15' ze wzgledu na swa stabilnosc i gladka powierzchnie sluza do przyjmowania obciazników wywazeniowych 19, które mozna naklejac lub mocowac za pomoca zacisków 20.Równiez powierzchnie 17 podparcia awaryjnego wykonane sa jak w przypadku kola z fig. 1, sa dodatkowo wyposazone w wykladzine z materialu slizgowego.W kole z fig, 5 promieniowo wewnetrzna czesc obreczy wykonana jest z wglebieniem 13, pierscieniem ochronnym 15 i boczna miska 16jak wprzykladzie zfig. 1. Natomiastpowierzchnie 17 podparcia awaryjnego przebiegaja prostoliniowo i poziomo, a obrzeza 7 obreczy i powierzchnie wsporcze 8 dla opony utworzone sa przez wywiniete do wewnatrz czesci brzegowej wienca obreczy, tak ze powstaja stosunkowo glebokie zaglebienia montazowe 9. Oczywiscie taka sama postac obreczy mozna uzyskac przez wywiniecie czesci brzegowej na zewnatrz.Opona ma w obszarze scianki wewnetrznej, która w przypadku awaryjnym znajduje sie pomiedzy powierzchniami podporowymi 17, pogrubienie 22 scianki, sluzace jako prowadzenie, które wchodzi nieco we wglebienie 13 i sluzy do tego, aby w przypadku awaryjnym opona byla utrzymana posrodku na obreczy. Zamiast stosunkowo szerokiego zgrubienia 22 mozna w celu zmniejszenia ciezaru wybrac oczywiscie równiez dwa waskie, obwodowe mostki na wysokosci krawedzi wglebienia.Nalezy zaznaczyc, ze kolo wedlug wynalazku nie ogranicza sie do opisanych powyzej przykla¬ dów. Przykladowo pierscienie ochronne 15,15r moga równiez znajdowac sie w innychj miejscach i moga byc przymocowane do obreczy rozlacznie, jak równiez nierozlacznie. Obrecz moze byc wykonana jako jednoczesciowa, ale tez jako wieloczesciowa, a kolo moze byc przewidziane do samochodu osobowego, ale równiez do samochodu ciezarowego. Wreszciewynalazek nie ograni¬ cza sie tylko do stosowania w oponach opasanych.Montaz opony odbywa sie w ten sposób, ze najpierw obrecz przy rozchylonych na zewnatrz stopkach wprowadza sie pionowo o opone, a nastepnie obraca sie ja wewnatrz opony. Dalszy montaz moze przebiegac jak w przypadku kola wedlug opisu ogloszeniowego RFN nr 3 000 428.Zastrzezenia patentowe 1. Kolo pojazdu z ogumieniem pneumatycznym, ze sztywna obrecza z wglebieniem oraz z opona pneumatyczna wykonana z gumy lub z gumopodobnego tworzywa sztucznego, która ma szkielet zakotwiony w stopkach przez owiniecie rdzeni wytrzymalych na rozciaganie i sciekanie, przy czym obrecz ma rozciagajace sie zasadniczo promieniowo do wewnatrz obrzeza, a obok nich na promieniowo wewnetrznym obwodzie ma powierzchnie osadcze dla opony, zas obok tych powierzchni osadczych zaglebienia montazowe, które sa ograniczone przez scianki boczne wgle¬ bienia, przy czym czesci wienca obreczy tworzace zaglebienia montazowe wykonane sa na promie¬ niowo zewnetrznej stronie jako powierzchnie podparcia awaryjnego, a ponadto scianki opony odchodza od rdzeni najpierw zasadniczo poziomo na zewnatrz, znamienne tym, ze od co najmniej jednej ze scianek (12) wglebienia (13) odchodzi pierscien ochronny (15,15'), którego scianka w kierunku poprzecznym przebiega zasadniczo osiowo na zewnatrz i zabezpiecza stopke (3) opony przed promieniowaniem cieplnym hamulca. 2.Kolowedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze dno (14) wglebienia (13) w kierunku poprzecznym przebiega pochylo, mianowicie z katem pochylenia do 15°, a ponadto pierscien ochronny (15,15) wykonany jest jako przedluzenie dna (14) wglebienia. 3.Kolo wedlug zastrz. 2, znamienne tym, ze pierscien ochronny (15) osiowo przechodzi na zewnatrz bezposrednio w przebiegajeca pionowo miske (16) obreczy.143 042 5 4.Kolo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze miska (16') obreczy umieszczona jest przy dnie (14) wglebienia (13), a w obszarze styku z dnem (14) ma rozmieszczone na obwodzie wyciecia (18). 5.Kolo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze pierscien ochronny (15,15') ma promieniowy odstep od sasiedniego obrzeza (7) obreczy, który odpowiada 1,5 -5- 3 grubosciom stopki opony. 6. Kolo wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienne tym, ze dno (14) wglebienia na promieniowo wewnetrznej stronie ma najwieksza srednice, która w przyblizeniu siega promieniowo wewnetrznej srednicy opony w obszarze stopki (3) opony. 7. Kolo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze obrecz po kazdej stronie ma pierscien ochronny (15,15'). 8.Kolo wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze powierzchnie podporowe (8) dla opony w kierunku poprzecznym przebiegaja osiowo do wewnatrz ze wzniesieniem i przechodza w zaglebie¬ nia (9) zasadniczo z takim samym pochyleniem i szerokoscia. 9.Kolq wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze czesci wienca obreczy tworzace powierzchnie podporowe (8) dla opony na prominiowo zewnetrznej stronie sa wykonane równiez jako powierzchnie podparcia awaryjnego (17). lO.KpJo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze czesci wienca obreczy tworzace obrzeze (7) na promieniowo zewnetrznej stronie sluza równiez jako powierzchnie podparcia awaryjnego (17). 11.Kolo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze powierzchnie podparcia awaryjnego (17) w kierunku poprzecznym przebiegaja z lekka wypukloscia. 12.Kolo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze powierzchnie podparcia awaryjnego (17) przebie¬ gaja w kierunku poprzecznym prostoliniowo, mianowicie poziomo lub z lekkim spadkiem na zewnatrz. 13.Kolo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze obrzeza (7) i powierzchnie podporowe (8) dla opony utworzone sa z zawinietych czesci wienca obreczy. 14.Kolo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze opona w obszarze scianki wewnetrznej, który w przypadku awarii usytuowany jest pomiedzy powierzchniami podporowymi (17) zgrubienia 22 scianki sluzace jako prowadzenie. 15.Kolo wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze na pierscieniu ochronnym (15,15') umieszczony jest obciaznik wywazajacy (19).FIG. 1 5 4143 042 FIG. 2 FIG. 3143 042 FIG. 4143 042 Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 egz Cena 220 zl PL PL