PL123563B1 - Method of defibering of molten glass and apparatus therefor - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób rozwlóknia¬ nia stopionego szkla, i urzadzenie do rozwlókniania stopionego szkla, odbywajacego sie za pomoca wi¬ rówki, której os jest ustawiona pionowo, i do któ¬ rej doprowadza sie strumien stopionego szkla, skie¬ rowany w czasie obrotu wirówki na wewnetrzna powierzchnie jej sciany obwodowej z duza iloscia otworów. Przy wylocie komory spalania przewi¬ dziano srodki do wytwarzania pierscieniowego strumienia gazu rozciagajacego, przy czym ten strumien pierscieniowy kieruje sie ku dolowi wzdluz zewnetrznej powierzchni pasa dziurkowa¬ nego sciany obwodowej wirówki, w taki sposób, aby strumienie szkla byly rozciagane, a wlókna pokryte lepiszczem pociagane w dól w strumieniu rozciagajacym, w celu ulozenia sie na górnej po¬ wierzchni dziurkowanego przenosnika odbieraja¬ cego, zazwyczaj ustawionego w ten sposób, aby stanowil dolna sciane komory zbiorczej.Znane sa sposoby, w których zazwyczaj stosuje sie tak zwane szkla miekkie, to znaczy szkla o ta¬ kim skladzie chemicznym, który w szczególnosci umozliwia otrzymanie charakterystyk temperatury i lepkosci dajacych swobodny przeplyw szkla po¬ przez otwory w scianie wirówki w temperaturze znacznie nizszej od temperatury, która material wirówki moze wytrzymac bez nadmiernej korozji i bez zbytniego odksztalcenia.Dla osiagniecia celu podanego wyzej do skladu chemicznego stosowanego szkla dodaje sie zazwy¬ czaj znaczne ilosci jednego • lub kilku zwiazków baru, boru lub fluoru, majacych sklonnosc do ob¬ nizania temperatury topnienia, temperatury od- szklania lub temperatury likwidusa oraz lepkosci, a zatem skutecznie zapobiegajacych stosowaniu nadmiaru wysokich temperatur topnienia szkla.Typowe zawartosci tlenków baru, boru lub flu¬ oru stosowane obecnie w szklach tego typu wy¬ nosza odpowiednio okolo 5%, 6% i 1,5%, jednakze zwiazki boru i fluoru stosowane zazwyczaj ulat¬ niaja sie w temperaturach topnienia przyjetych w produkcji szkla, a nawet dla fluoru w temperatu¬ rach szkla stosowanych w czasie rozwlókniania tak, ze dla uzyskania tych zawartosci nalezy pier¬ wotnie wprowadzic wieksze ilosci w czasie przy¬ gotowywania mieszaniny. Stosowanie wlasciwych ilosci tych skladników natrafia wiec na ta prze¬ szkode, ze zwiekszaja one koszt wlasny wytwa¬ rzanych wlókien, poniewaz same skladniki sa dro¬ gie, a zwlaszcza zwiazki baru.Poza tym stosowanie mieszanek zawierajacych odpowiednie ilosci boru lub fluoru, a nawet baru zmusza do podjecia srodków ostroznosci. W szcze¬ gólnosci w przypadku boru lub fluoru, szkodliwe skladniki lotne sa odrzucane przez instalacje do wytwarzania stopionego szkla, a w celu ochrony atmosfery przed zanieczyszczeniem jest konieczne specjalne przetwarzanie usuwanych gazów, w celu oddzielenia i usuniecia tych skladników w odpo- 30 wiedni sposób. 10 15 20 25 123 563123 563 * 4 I wreszcie otrzymane w ten sposób szklo stosun¬ kowo miekkie stosuje sie do wytwarzania wlókien, nie majacych zadnej wytrzymalosci w wysokich temperaturach.Celem wynalazku jest zapobiezenie wyzej wysz¬ czególnionym niedogodnosciom rozwiazan znanych dotychczas,, a jednoczesnie zwiekszenie wydajnosci produkcyjnej, typu opisanego wyzej, umozliwiajac równoczesnie praktyczne wyeliminowanie niektó¬ rych zródel zanieczyszczenia srodowiska oraz dajac mozliwosc zastosowania skladów chemicznych szkla o niskim koszcie wytwarzania wlókien, maja¬ cych lepsze charakterystyki wytrzymalosci cieplnej. Cel ten osiagnieto przez opracowanie sposobu rozwlókniania stopionego szkla wedlug wynalazku polegajacego na tym, ze doprowadza sie do roz¬ wlóknienia szklo w górnym rzedzie otworów i przeprowadza sie przeplyw laminarny szkla z gór¬ nego rzedu otworów do rzedu dolnego w postaci nie hamowanej niczym warstwy.Korzystne jest, kiedy ogrzewa sie strefe otworów dolnych dla utrzymania tam temperatury szkla zblizonej do panujacej w strefie otworów górnych, w celu utrzymania w ten sposób ujednoliconej lep¬ kosci szkla.Wynalazek obejmuje takze urzadzenie do roz¬ wlókniania szkla wedlug wynalazku wyrózniajace sie tym, ze urzadzenie rozdzielajace szklo stanowi kosz rozdzielajacy majacy przegrode obwodowa zaopatrzona w otwory rozdzielajace szklo, umiesz¬ czone w plaszczyznie szeregu górnego otworów przegrody obwodowej wirówki albo w bezposred¬ nim sasiedztwie tej plaszczyzny, przy czym obwo¬ dowa przegroda oddzielajaca jest pozostawiona bez otworów, zawierajac takze wzmacniajacy element pierscieniowy przymocowany do krawedzi dolnej przegrody obwodowej wirówki.Przegroda obwodowa wirówki jest grubsza na krawedzi dolnej, najciensza w strefie srodkowej i ma grubosc srednia na krawedzi górnej.Korzystnie powierzchnia zewnetrzna krawedzi obwodowej jest cylindryczna.Wedlug wynalazku w sklad rozdzielacza wchodza ponadto organy zapasowe szkla, zawierajace za¬ pasowe urzadzenie pierscieniowe umieszczone wew¬ natrz wirówki i rozmieszczone promieniowo miedzy srodkami doprowadzajacymi szklo i przegroda ob¬ wodowa wirówki na poziomie szeregu górnego otworów rozwlókniajacych.Okapnik pierscieniowy, wyposazony w kanal otwarty do wewnatrz z krawedzia kanalu wypo¬ sazona w zapore albo przelew szkla na poziomie szeregu górnego otworów, wchodzi w sklad orga¬ nów zapasowych.W sklad organów zapasowych wchodzi ponadto zbiornik pierscieniowy otwarty do wewnatrz i za¬ opatrzony na dnie w otwory przelewowe szkla na poziomie szeregu górnego otworów. Zapasowy zbiornik pierscieniowy, rozmieszczony promieniowo miedzy wymienionym kanalem i krawedzia obwo¬ dowa wirówki, wyposazony jest na dnie w otwory przelewowe szkla na poziomie szeregu górnego otworów.Korzystne jest, gdy rozdzielacz, zamontowany wewnatrz wirówki i obracajacy sie razem z nia, ma przegrode obwodowa zaopatrzona w otwory rozdzielajace szklo, które sa umieszczone w plasz¬ czyznie organów zapasowych albo w bezposrednim sasiedztwie tej plaszczyzny. 5 Element pierscieniowy jest przesuniety promie¬ niowo do wewnatrz w stosunku do krawedzi dol¬ nej przegrody obwodowej i ma, równolegle do osi wirówki, wymiar wiekszy od grubosci przegrody obwodowej.Element pierscieniowy ma kryze, która wchodzi promieniowo do wewnatrz poczawszy od krawedzi dolnej do przegrody obwodowej, powiekszajac pro¬ gresywnie grubosc w kierunku swej krawedzi wew¬ netrznej. Korzystnie element pierscieniowy ma ksztalt cylindryczny i mniejsza srednice niz kra¬ wedz dolna przegrody obwodowej, z tym, ze jest przewidziane obrzeze laczace krawedz górna ele¬ mentu z krawedzia dolna przegrody obwodowej.Urzadzenie wedlug wynalazku zawiera ponadto konstrukcyjny element w postaci pasa wzmacnia¬ jacy strefe .posredniej przegrody obwodowej wi¬ rówki. Pas wzmacniajacy przegrode, zamontowany wewnatrz wirówki i polaczony w punktach roz¬ mieszczonych obwodowo w strefie posredniej prze¬ grody obwodowej, ma rowkowe odsadzenie, które przyjmuje pierscien przytwierdzony do przegrody obwodowej za pomoca wsporników.Element wzmacniajacy w postaci pasa jest za¬ opatrzony w rowek przyjmujacy krawedz obrzeza dolnej przegrody obwodowej, przy czym wymie¬ niony element jest przymocowany do tej przegrody ponizej otworów rozdzielajacych szklo.Urzadzenie wedlug wynalazku jest wyposazone w organy grzewcze strefy krawedzi dolnej prze¬ grody obwodowej wirówki. Korzystnie otwory rze¬ dów dolnych przegrody obwodowej wirówki maja srednice mniejsza od srednicy otworów rzedów górnych.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przy¬ kladach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia urzadzenie do wytwarzania wlókien, zawierajace wirówke wyposazona w dmuchawe wytwarzajaca strumien pierscieniowy gazu rozcia¬ gajacego w dól, wzdluz sciany obwodowej wirówki, w przekroju i w widoku z góry, fig. la — czesc urzadzenia, która moze byc wlaczona w przyklad wykonania z fig. 1, w widoku w wiekszej skali, fig. 2, 3, 4, 5 i 6 — kolejne przyklady wykonania wirówki oraz .zespolów doprowadzajacych szklo do wnetrza wirówki, w przekroju i w widoku z góry, fig, 7 — zespól doprowadzajacy szklo do' wnetrza wirówki z fig. 6, w przekroju pionowym, fig. 8 — inny ksztalt zespolu doprowadzajacego szklo, od¬ powiadajacego wersji z fig. 41 5, w przekroju pio¬ nowym, fig. 9 — pas wzmacniajacy wirówek fig. 4 i 5, w widoku perspektywicznym, fig. 10 i 11 — przyklady pasa dziurkowanego sciany obwodowej wirówki w przekroju pionowym.W przykladzie wykonania z fig. 1, wal pionowy 10 podstawy wirówki, jest wyposazony na swoim koncu dolnym w piaste 11 przeznaczona do za¬ montowania wirówki 12. Jest ona utworzona z pasa lub sciany obwodowej 13 zawierajacej duza ilosc rzedów otworów rozwlókniajacych, której brzeg górny jest polaczony z piasta 11 za pomoca sród- 15 25 35 455 123 563 6 kowej czesci mocujacej lub leja 14. Otwory wyko¬ nane w scianie wirówki sa uwidocznione tylko czesciowo w przekroju sciany urzadzenia, lecz jest rzecza oczywista, ze przewiduje sie wielka liczbe otworów rozmieszczonych w kilku rzedach w od¬ stepach pionowych. Na swoim brzegu dolnym, wi¬ rówka jest wyposazona w obrzeze 15 wystajace do wewnatrz, które jest polaczone z brzegiem górnym elementu pierscieniowego 16 spelniajacego funkcje wzmocnienia lub podparcia, jak to zostanie spre¬ cyzowane w dalszym ciagu opisu.Wewnatrz wirówki znajduje sie kosz rozdziela¬ jacy 17, obracajacy sie wraz z nia i zawierajacy tylko jeden rzad otworów rozdzielajacych 18, umieszczonych zasadniczo w plaszczyznie górnego rzedu otworów sciany obwodowej wirówki. Jak to podano wyzej, kosz 17 jest zmontowany na pias¬ cie 11 za pomoca lap 17a skierowanych ku dolowi.Strumien S szkla jest wprowadzony w srodku, z" góry na dól, poprzez konstrukcje podtrzymujaca wirówke, w ten sposób, aby szklo dotarlo do wne¬ trza kosza 17 i rozlalo sie na boki po dnie, az do dziurkowanej sciany obwodowej kosza, przy czym wewnatrz tej sciany szklo tworzy warstwe, z któ¬ rej strumienie 19 wyplywaja poprzez otwory na zewnatrz, promieniowo, w kierunku wewnetrznej powierzchni sciany obwodowej wirówki, w strefie przylegajacej do górnego rzedu otworów.Poczawszy od tej strefy szklo splywa w dól na wewnetrznej powierzchni sciany wirówki. Prze¬ plyw ten, skierowany w dól, odbywa sie Ibez przeszkód, z tego wzgledu, ze wewnatrz sciany ob¬ wodowej nie ma zadnej przegrody zawezajacej lub komory, a przeplyw w oswietleniu stroboskopo¬ wym, ma charakterystyke laminarna z pojawie¬ niem sie fal równomiernych. To wlasnie dzieki temu przeplywowi laminarnemu bez zatrzymywa¬ nia lub zaciesniania, szklo przenika przez otwory wykonane w scianie obwodowej wirówki i jest wy¬ rzucane poprzez te otwory w postaci duzej liczby wlókien elementarnych, poddawanych rozciaganiu przez pierscieniowy strumien gazu utworzony przez urzadzenie, które bedzie opisane w dalszym ciagu.Na figurze la przedstawiono kosz rozdzielajacy 17b, zawierajacy dwa rzedy otworów 18a umiesz¬ czonych w szachownice, lecz wszystkie w poblizu plaszczyzny wspólnej, w celu doprowadzenia szkla do strefy górnego rzedu otworów sciany wirówki.Co sie tyczy rozwiazania konstrukcyjnego kosza rozdzielajacego 17 i 17b (fig, 1 i la) to nalezy zau¬ wazyc, ze wiekszosc koszy rozdzielajacych stosowa¬ nych w sposobach dotychczas znanych jest wypo¬ sazona w kilka rzedów otworów umieszczonych pio¬ nowo w pewnej odleglosci jedno od drugich, w celu zapewnienia rozprowadzenia szkla w kierunku dziurkowanej sciany obwodowej wirówki na wiek¬ szej czesci wysokosci tej sciany. Jednakze firma zglaszajaca wynalazek stwierdzila, ze przyjmujac, wedlug tej znanej technologii, duza liczbe otworów dla uzyskania rozdzialu szkla w kierunku piono¬ wym, napotyka sie na pewne niedogodnosci i trud¬ nosci, zwlaszcza w czasie uzytkowania wirówek o wymiarach stosunkowo duzych, zarówno odnosnie srednicy jak i wysokosci dziurkowanej sciany ob- wodowej.Jedna z najwazniejszych trudnosci polega na stracie ciepla przez wlókna szklane w trakcie ich przechodzenia miedzy koszem rozdzielajacym a wewnetrzna powierzchnia sciany obwodowej wi¬ rówki. Ta strata kaloryczna jest wprost proporcjo* 5 nalna do calkowitej powierzchni wytwarzanych wlókien. Przy duzej liczbie malych wlókien, tak, jak w znanych rozwiazaniach, powierzchnia cal¬ kowita jest o wiele wieksza od powierzchni odpo¬ wiadajacej ukladowi konstrukcyjnemu wedlug wy- lt nalazku, w którym kosz rozdzielajacy jest wyposa¬ zony tylko w jeden rzad otworów o wiekszych srednicach, a to umozliwia rozwlóknienie takiej samej ilosci szkla na znacznie mniejsza powierz¬ chnie calkowita. I tak, w przypadku szczególnym, ii system wedlug wynalazku umozliwia doprowadze¬ nie okreslonej ilosci szkla w postaci wlókien, któ¬ rych powierzchnia odpowiada tylko 1/7 powierz¬ chni w systemach dawniejszych.A wiec, dzieki wynalazkowi eliminuje sie nad- io mierna strate zachodzaca w szkle przeplywajacym od kosza rozdzielajacego az do sciany obwodowej wirówki, podczas gdy to wlasnie stanowi duza nie¬ dogodnosc znanych rozwiazan. Poza tym, ze wzgle¬ du na male wymiary wlókien wytwarzanych w as instalacjach znanych dotychczas* strata ciepla za¬ chodzaca w trakcie przechodzenia od kosza roz¬ dzielajacego od sciany obwodowej wirówki jest znacznie mniej równomierna miedzy róznymi stru¬ mieniami, anizeli w przypadku, gdy wytwarza sie 30 mniejsza liczbe strumieni grubszych, jak w ukla^ dzie konstrukcyjnym wedlug wynalazku.Chociaz trudnosci dotyczace strat cieplnych byly uwazane jako nieuniknione przy stosowaniu szkla miekkiego w sposobach dotychczas znanych, to 35 straty te sa niedopuszczalne w czasie stosowania szkla twardego rozpatrywanego tutaj.Innym waznym czynnikiem jest to, ze niniejszy wynalazek umozliwia zwiekszenie srednicy wi¬ rówki. W koszu rozdzielajacym znanych rozwiazan, 40 który wytwarza wlókna szklane o matój srednicy, zwiekszenie srednicy wirówki powoduje trzepota¬ nie wlókien, a w wyniku tego zaburzenia równo¬ miernosci warunków technologicznych. Stosujac wedlug wynalazku, mniejsza liczbe wlókien o wiek- tt szej srednicy, zapobiega sie temu trzepotaniu, jed¬ nakze inne srodki umozliwiajace zmniejszenie tej sklonnosci do trzepotania beda rówriiez opisane w dalszym ciagu w odniesieniu do przykladów wykonania przedstawionych na fig. 2 do 6. |a Poza tym, wówczas, gdy kieruje sie duza liczbe malych wlókien szklanych na wewnetrzna powierz¬ chnie dziurkowanej sciany obwodowej wirówki, na wiekszej czesci przestrzeni strefy dziurkowanej tej sciany, niektóre wlókna dochodza do tej sciany §g dziurkowanej na przedluzeniu lub prawie na prze¬ dluzeniu otworów sciany, podczas gdy inne wlókna dochodza do tej sciany w strefach posrednich, a to powoduje powstanie nierównomiernych warunków pracy majacych sklonnosc do powodowania zabu- rzen równomiernosci wytwarzanych wlókien.Biorac to pod uwage, zamiast stosowania duzej liczby wlókien rozmieszczonych w kierunku piono¬ wym na scianie obwodowej wirówki, ustala sie i utrzymuje warstwe stopionego szkla splywajaca m w dól, bez przeszkód lub przewezenia, po wewnetnt-123 563 8 nej powierzchni dziurkowanej sciany obwodowej, przy czym doprowadzenie szkla nastepuje w kierun¬ ku górnegu brzegu tej warstwy, a ta ostatnia prze¬ suwa sie w dól w sposób laminarny, przechodzac przez wszystkie otwory sciany wirówki w ten spo¬ sób, ze warunki wyrzucania strumienia szkla po¬ przez i przy wylocie kazdego otworu sciany dziur¬ kowanej praktycznie sa takie same, a to eliminuje przyczyny nierównomiernosci wytwarzanych wló¬ kien.To utworzenie warstwy splywajacej w dól bez przeszkód jest zapewnione przez kosz rozdzielajacy opisany wyzej w odniesieniu do fig. li la, to zna¬ czy przez zastosowanie kosza rozdzielajacego, w którym cale szklo do przetwarzania na wlókna przeplywa w kierunku sciany wirówki za posred¬ nictwem jedynego rzedu otworów umieszczonych w poblizu lob w plaszczyznie umieszczonej na po¬ ziomie lub w poblizu górnego rzedu otworów scia¬ ny wirówki. Ten jedyny rzad otworów zawiera korzystnie w calosci tylko 75 do 200 otworów, a to odpowiada liczbie zawartej miedzy jedna dziesiata a jedna trzecia otworów stosowanych zazwyczaj w wielorzedowych koszach rozdzielajacych.Ustalenie zadanych jednorodnych warunków przeplywu szkla przez otwory sciany wirówki jest jeszcze polepszone przez niektóre inne zalecane warunki wykonawcze, które beda opisane w dal¬ szym caagu^ a w szczególnosci przez utrzymanie warunków temperatury dajacych zasadniczo rów¬ nomierna lepkosc szkla w górnej i dolnej strefie sciany wirówki Dla zapewnienia rozciagania wlókien szklanych, urzadzenie przedstawione na fig. 1 zawiera komore pierscieniowa 21, przy czym komora 20 jest zasi¬ lana przez jedna lub'kilka komór spalania 22, wy¬ posazonych w odpowiednie srodki spalajace pa¬ liwo, w celu wytworzenia goracych gazów rozcia¬ gajacych. Wytworzony pierscieniowy strumien gazu rozciagajacego jest sjkierowany ku dolowi, w pos¬ taci kurtyny otaczajacej wirówke.Jak to zaznaczono na fig. 1, wyposazenie zawiera równiez srodek ogrzewajacy dolny brzeg wirówki.Srodek ten moze miec róznorodne ksztalty, a ko¬ rzystnie zawiera aparat ogrzewczy na prad wiel¬ kiej czestotliwosci o ksztalcie pierscieniowym. Ten pierscien ogrzewajacy 23 ma korzystnie srednice wieksza od srednicy wirówki i jest korzystnie umieszczony w niewielkiej odleglosci ponizej dna tego urzadzenia.Rozpatrujac dzialanie urzadzenia przedstawione¬ go na fig, 1, nalezy zaznaczyc, ze istnieje mozli¬ wosc wykonania wirówki o srednicy wiekszej, od srednicy wirówek klasycznych. Przykladowo mozna przyjac srednice wirówki rzedu 400 mm, w po¬ równaniu do wartosci 300 mm przyjetej zazwyczaj w wielkiej liczbie urzadzen dawniejszych. To wlasnie umozliwia zastosowanie znacznie wiekszej liczby otworów przepuszczajacych szklo w scianie obwodowej wirówki, a przez to jest rzecza mozliwa korzystne zwiekszenie liczby strumieni szkla wy- tryskiwanych przez wirówki w dmuchajacy, ota¬ czajacy strumien pierscieniowy, w celu ich rozciag- nieoia^ _•_-_!•_ „_ Ze wzgledu na stosunkowo duze predkosci obro¬ towe wirówek tego typu, aparat ten jest podda¬ wany bardzo duzej sile odsrodkowej, a poniewaz pracuje on w wysokiej temperaturze, to srodkowa s strefa sciany obwodowej ma zawsze sklonnosc do wyginania sie na zewnatrz. Sklonnosc te zwalcza sie przez stosowanie srodków wzmacniajacych lub podpierajacych, których rózne ksztalty zostana opi¬ sane w róznych przykladach wykonania uwidocz- io nionych na rysunkach.W przykladzie wykonania z fig. 1, srodek wzmac¬ niajacy ma ksztalt elementu pierscieniowego 16 przymocowanego za posrednictwem obrzeza 15 za¬ gietego do wewnatrz na górnym brzegu sciany obwo- n dowej. Mozna zrozumiec dzialanie wzmacniajace tego elementu pierscieniowego 16 uwzgledniajac iakt, ze srodkowa strefa sciany obwodowej 13 ma sklonnosc do wyginania sie na zewnatrz pod wply¬ wem sily odsrodkowej, oraz stara sie równiez wy- M giac obrzeze 15 w kierunku do góry i w kierunku dc wewnatrz dookola linii laczacej ja z dolnym brzegiem sciany 13. Jezeli tak, jak w znanych wirówkach element pierscieniowy 16 nie jest prze¬ widziany, to czesc tego wygiecia sie obrzeza 15 M do góry i do wewnatrz przejawi sie w postaci nie¬ wielkiej falistosci jego brzegu wewnetrznego, sto¬ sunkowo cienkiego. Natomiast obecnosc elementu pierscieniowego 16 na brzegu wewnetrznym tego obrzeza zapobiega tej falistosci, zapewniajac tym 30 samym wzmocnienie sciany wirówki. Polaczenie katowe elementu 16 z obrzezem 15 równiez przy* czynia sie do utworzenia pozadanego wzmocnienia.Element pierscieniowy 16 ma, korzystnie w kie¬ runku osiowym wirówki, wymiar wiekszy od prze- u cietnej grubosci sciany obwodowej wirówki. Po¬ nadto, dla Skutecznego przeciwdzialania wykrzy¬ wieniu sie sciany obwodowej na zewnatrz, zaleca sie -zmontowanie elementu pierscieniowego 16 w polozeniu wystajacym ku dolowi brzegu wew- ^ netrznego obrzeza 15. Korzystnie jest, jezeli jego wymiar pionowy bedzie wiekszy od maksymalnej grubosci sciany 13. Ustalono doswiadczalnie, ze wzmocnienie wirówki w ten sposób umozliwilo opóznienie wybrzuszenia sciany wirówki, a tym tt samym zwiekszylo okres pracy tego aparatu.Na innych figurach, które zostana opisane w dalszym ciagu, przedstawiono inne rozwiazania konstrukcyjne umozliwiajace uzyskanie tego dzia¬ lania wzmacniajacego.M Przed opisaniem sposobu dzialania przykladu wykonania urzadzenia wedlug wynalazku przed¬ stawionego na fig, 1, nalezy zwrócic uwage na fakt, ze w znanym sposobie wykorzystywania wirówki ze szklem stosunkowo miekkim, zazwyczaj doprowa* dza sie szklo do kosza rozdzielajacego znajdujacego sie w srodkowej czesci wirówki i zawierajacego sciane obwodowa wyposazona w kilka rzedów, ustawionych pionowo w pewnej odleglosci od siebie, otworów rozprowadzajacych szklo, w ten sposób, aby szklo wyplywajace z kosza dotarlo do sciany obwodowej wirówki co najmniej na wiekszej czesci jej wysokosci. Wówczas ustala sie zasadnicza róznica temperatur miedzy górnym brzegiem sciany obwodowej a jej brzegiem dolnym. n W wyniku czego brzeg górny znajduje sie w tern-9 123 563 10 peraturze wyzszej od brzegu dolnego glównie z tego powodu, ze ten brzeg górny znajduje sie blisko strefy poczatkowej strumienia rozciagaja¬ cego. Poza tym, sciana obwodowa ma zwykle taka sama grubosc na calej wysokosci, a nawet, w nie¬ których przypadkach jest grubsza w kierunku brzegu górnego anizeli w kierunku brzegu dolnego.Ponadto, w tej znanej technologii, moga zaistniec niektóre róznice wymiarów, np. srednica miedzy otworami górnych rzadów wirówki, a otworami rzedów dolnych.W urzadzeniach znanych dotychczas uwzgled¬ niono te rózne czynniki dla otrzymania strumieni szkla z otworów górnych, wytryskiwanych z wiek¬ sza wydajnoscia od strumiemi z otworów dolnych, a to w celu uzyskania rozwlóknienia w postaci kopuly. Powyzsze uniemozliwia krzyzowanie sie wlókien; a wiec ich pomieszanie i sklejenie sie w strefie rozwlóknienia, jak to zachodzi w przy¬ padku gdy strumienie szkla sa wytryskiwane na te sama odleglosc przez rzedy górne i rzedy dolne otworów- Pomimo, ze w niektórych znanych systemach dolny brzeg wirówki jest poddawany ogrzewaniu, które dodaje sie do tego ogrzewania, które wynika z dzialania pierscieniowego strumienia rozciagaja¬ cego oraz z doprowadzenia szkla w stanie stopio¬ nym, to rozwlóknianie w postaci kopuly wymaga najczesciej, w urzadzeniach znanych dotychczas, ustalenia róznicy miedzy temperatura szkla na brzegu górnym wirówki a temperatura na brzegu dolnym. Górny brzeg wirówki jest poddawany temperaturze wyzszej, z powodu oddzialywania czynników wspomnianych wyzej, podczas gdy dolny brzeg wirówki ima zwykle temperature niz¬ sza, nawet Jezeli zastosuje sie podgrzewanie do¬ datkowe. Ze wzgledu na te róznice temperatur, które wynosza pnzyikladtowo okolo 1050°C na górze wirówki i 950°C na dole, lepkosc wynikowa szkla jest mniejsza na górze niz na dole, a to powoduje latwiejszy przeplyw przez otwory górne tak, ze strumienie szkla sa wytryskiwane w dalszym ciagu z góry zamiast z dolu wirówki, a to umozliwia uzyskanie pozadanego rozwlóknienia w postaci kopuly.W znanych technologiach stosujacych szkla miek¬ kie mozliwa rzecza jest ustalenie takiej róznicy temperatur miedzy brzegiem górnym i brzegiem dolnym wirówki, w celu osiagniecia wspomnianych celów, ze wzgledu na to, ze przy tych szklach miekkich, nawet wówczas gdy temperatura znacz¬ nie przekroczy temperature odszklenia szkla znaj¬ dujacego sie w strefie przylegajacej do górnych rzedów otworów, to nie jest ona jednak dostatecz¬ nie wysoka dla spowodowania powaznych uszko- dzen metalu wirówki.Natomiast, dla szkla twardego, w praktyce jest rzecza niemozliwa operowanie duza róznica tem¬ peratur pomiedzy brzegami górnym i dolnym wi¬ rówki. Powodem tego jest to, ze jezeli temperatura na brzegu dolnym jest utrzymywana na poziomie wystarczajaco wyzszym od temperatury odszkle- nia, w celu unikniecia rekrystalizacji szkla, a za¬ tem nie zatykanie dolnych rzedów otworów, nalezy dla ustalenia róznicy temperatur czesto stosowanej w systemach znanych dotychczas w celu otrzy¬ mania rozwlóknienia w postaci kopuly, podniesc temperature szkla w strefie przylegajacej do gór¬ nego brzegu wirówki tak wysoko, ze wirówka 5 bylaby poddawana nadmiernej korozji, erozji iAub odksztalceniom.Wedlug wynalazku, uwzgledniajac te czynniki i w czasie stosowania skladów chemicznych szkiel -twardych, otrzymuje sie pozadane rozwlóknienie io w postaci kopuly innym sposobem. Zamiast stoso¬ wania róznicy temperatur miedzy brzegami górnym i dolnym wirówki, ustala sie w przyblizeniu taka sama temperature na brzegach górnym i dolnym wirówki i utrzymuje sie te temperature na pozio- 15 mie, np. 1050°C wyzszym od' temperatury odszkle- nia, lecz bardzo do niej zblizonym. Lepkosc szkla jest zatem taka sama w strefach rzedów górnego i dolnego otworów wirówki, np. 5000 puazów.Jednakze wg wynalazku w odmienny sposób 20 ustala sie pozadany wzrost oporu przy wytryski- waniu strumieni szkla przez otwory rzedów dol¬ nych. Przykladowo, przy róznicy stosowanej daw¬ niej, stosuje sie w wirówce sciane obwodowa ma¬ jaca wieksza grubosc w kierunku brzegu dolnego 25 anizeli w kierunku brzegu górnego, jak to wyraznie pokazano na fig. 1. W wyniku czego, w kierunku brzegu dolnego otrzymuje sie otwory o dlugosciach wiekszych, które dla okreslonej' lepkosci szkla sta¬ nowia wiekszy opór dla przeplywu strumieni pod 30 wplywem dzialania sily odsrodkowej. Ze wzgledu na te odchylke oporu przeplywu, strumienie szkla sa wyrzucone dalej na górnym brzegu anizeli na jej brzegu dolnym, powoduje to pozadane rozwlók¬ nienie w ksztalcie kopuly. Ostatecznie, mozna 35 jeszcze powiekszyc opór przeplywu strumieni szkla przez otwory rzedów górnych, zmniejszajac ich srednice.Dla ustalenia wymaganej temperatury wzdluz dolnego brzegu wirówki, wedlug wynalazku, do- ^ konuje sie bardziej intensywnego ogrzewania brze¬ gu dolnego wirówki, anizeli w instalacjach znanych dotychczas. W ten sposób, pierscien ogrzewajacy 23 przedstawiany na fig. 1, ma moc co najmniej dwu¬ krotnie lub trzykrotnie wieksza od urzadzen sto- tt sowanych dawniej. Zaleca sie stosowanie pierscie¬ nia ogrzewajacego o mocy 60 kW i czestotliwosci 10 000 Hz.W zaleconym przykladzie wykonania wynalazku utrzymuje sie warunki ustalajace, w strefach gór- 50 nej i dolnej sciany obwodowej wirówki, tempera¬ ture szkla wyzsza o 10 do 20°C od temperatury odszklenia.W wiekszosci zastosowan, dolnej strefie sciany obwodowej wirówki, nadaje sie ponadto grubosc „ równa co najmniej okolo 1,5 raza grubosci jej strefy górnej. Grubosc dolnej strefy sciany obwo¬ dowej wirówki dwa razy wieksza od grubosci stre¬ fy górnej jest wartoscia typowa dla praktycznego zastosowania wynalazku. Przykladowo, w urzadze¬ niu specjalnym, grubosc strefy górne} moze wy¬ nosic 3 mm, a grubosc strefy dolnej 0 mm.Pomimo, ze wzrost grubosci moze byc zasad¬ niczo Jednostajny od góry do dolu, Jak to uwidocz¬ niono na fig. 1 mozna równiez przyjac rozwiazanie 55 podane na fig. 10, uwidaczniajacej w wiejcszej skalir 11 123 563 " 12 przekrój poprzeczny sciany obwodowej wirówki, majacej równiez wieksza grubosc w strefie dolnej anizeli w strefie górnej. W tym przypadku, sciana ma najwieksza grubosc w strefie dolnej, najmniej¬ sza grubosc w strefie srodkowej oraz grubosc pos¬ rednia w strefie górnej. Takie rozmieszczenie gru¬ bosci sciany umozliwia korzystne ustalenie i to w sposób jeszcze dokladniejszy zadanego zjawiska rozwlókniania w ksztalcie kopuly.W zwiazku z tym, nalezy zwrócic uwage na to, ze dwa glówne zródla podgrzewajace sciane obwo¬ dowa sa utworzone na górze przez pierscieniowy strumien gazu rozciagajacego, a na dole przez in¬ dukcyjny pierscien ogrzewajacy 23. Z powyzszego wynika, ze srodkowa strefa sciany obwodowej znajduje sie w temperaturze nieco mniejszej od temperatury brzegów górnego lub dolnego, i ze lepkosc szkla w strefie srodkowej jest odpowiednio wieksza. Zmiana grubosci sciany, jak zaznaczono na * fig. 10 ulatwia zatem ustalenie pozadanego stopnia wyplywu i wytryskiwania szkla, to znaczy w maksymalnym stopniu ze strefy górnej, w stop¬ niu posrednim ze strefy srodkowej i w minimal¬ nym stopniu, ze strefy dolnej.Pomimo, ze na fig. 1 i 10 przedstawiano po¬ wierzchnie zewnetrzna sciany jako posiadajaca zarys stozkowy, to znaczy o srednicy nieco wiek¬ szej u dolu niz u góry, jest rzecza oczywista, ze ta powierzchnia zewnetrzna moze miec ksztalt cylin¬ dryczny, jak to uwidoczniono na fig. 11.Przed przystapieniem do opisu innych przykla¬ dów wykonania wynalazku i innych charakterys¬ tyk, uwidocznionym na fig. 2 do 9, jest pozadane okreslenie niektórych parametrów dodatkowych, a zwlaszcza zakresu charakterystyk konstrukcyj-j nych, i technologicznych wynalazku. Pomimo, ze mozna uzytkowac rózne charakterystyki wynalazku w polaczeniu z wirówkami majacymi wspólczyn¬ nik perforacji, to znaczy stosunek sumy powierz¬ chni otworów do powierzchni calkowitej sciany obwodowej, rzedu wielkosci przyjetej w urzadze¬ niach znanych • dotychczas, to niektóre charakte¬ rystyki wynalazku moga byc korzystnie wykorzys¬ tane w polaczeniu z wirówka zawierajaca wieksza liczbe otworów na jednostke powierzchni sciany obwodowej. Przez taki wzrost wspólczynnika per¬ foracji jest rzecza mozliwa powiekszenie wydaj¬ nosci wirówki; to znaczy calkowitej ilosci szkla przetworzonego na wlókna przez te wirówke.W czasie analizowania tego zagadnienia nalezy sobie przypomniec, ze predkosc przeplywu szkla poprzez otwory sciany wirówki zalezy w znacznym stopniu od lepkosci szkla, które te otwory zasila.Wzrost lepkosci zwalnia przeplyw poprzez kazdy otwór, jednakze przez zwiejkszenie wspólczynnika perforacji mozna utrzymac okreslona wydajnosc calkowita danej wirówki, i' to nawet ze szklem o najwyzszej lepkosci. A wiec, powiekszenie wspól¬ czynnika perforacji umozliwia stosowanie szkla o lepkosci wiekszej od lepkosci stosowanej zazwy¬ czaj w wirówkach tego rodzaju, bez zmniejszenia calkowitej wydajnosci rozwlókniania.Wydajnosc rozwlókniania zalezy równiez od srednicy otworów, jednakze mozna utrzymac, nawet z otworami a zmniejszonej srednicy, okres¬ lona Wydajnosc rozwlókniania, jezeli wystarcza¬ jaco powiekszy sie wspólczynnik perforacji.Wedlug wynalazku jest nawet mozliwe powiek¬ szenie calkowitej wydajnosci produkcyjnej danej i wirówki i to przez równoczesne zmniejszenie pred¬ kosci przeplywu szkla przez poszczególne otwory sciany obwodowej. Wynik ten moze byc uzyskany czesciowo przez powiekszenie wspólczynnika per¬ foracji, lecz równiez pnzez niektóre inne czynniki, które beda omówione dalej. W wyniku zmniejsza sie erozje i zniszczenie wirówki, pomimo, ze calko¬ wita wydajnosc rozwlóknienia zostala zwiekszona.Korozja koncentruje sie oczywiscie w poszczegól¬ nych otworach, jednakze stwierdzono, ze pomimo wzrostu wspólczynnika perforacji, który powinien spowodowac oslabienie wirówki, wydajnosc i trwa¬ losc wirówki nie sa zmniejszone i moga byc nawet nieco powiekszone z urzadzeniami znanymi dotych¬ czas.Poza tym, przy zmniejszeniu predkosci przeply¬ wu szkla przez otwory, nie jest konieczne nadawa¬ nie strumieniowi rozciagajacemu, wytwarzanemu wzdluz zewnetrznej powierzchni sciany obwodowej wirówki, predkosci tak duzej, jak w przypadku gdyby istnialo wieksze natezenie przeplywu przez kazdy otwór. Objawia sie to zaleta podwójna. Po pierwsze, jest mozliwe wytwarzanie wlókien o wiek¬ szej dlugosci, poniewaz, jak wiadomo, dlugosc wló¬ kien wytwarzanych pnzez wirówke omawianego typu jest zazwyczaj odwrotnie proporcjonalna do predkosci gazów rozciagajacych i po drugie, zmniej¬ szenie predkosci gazów rozciagajacych umozliwia uzyskanie oszczednosci energii.Powiekszenie wspólczynnika perforacji umozliw wia równiez rozciaganie wiekszej liczby wlókien elementarnych w okreslonej objetosci gazu rozcia¬ gajacego, a to równiez powoduje oszczednosc energii. W czasie praktycznego wykorzystywania wynalazku stwierdzono, niezaleznie od zwiekszenia licztby wlókien na jednostke objetosci gazu rozcia¬ gajacego, ze wytworzone wlókna nie tworza kie¬ szeni ani stref zbierania sie wlókien, lecz ze wlókna pozostaja izolowane jedne od drugich w trakcie calego procesu rozciagania, a to umozliwia wytwa¬ rzanie produktów wlóknistych, np. produktów izo¬ lacyjnych, wysokiej jakosci.W rozwiazaniu wedlug wynalazku zaleca sie przyjecie w wiekszosci wypadków wspólczynnika perforacji odpowiadajacego co najmniej 15 otwo¬ rom na 1 cm2 czesci perforowanej sciany obwodo¬ wej, np. ilosc 15 do 45 lub 50 otworów na 1 cm2.Ilosc najkorzystniejsza wynosi rzedu 35 otworów na 1 cm2. Srednica otworów korzystnie jest zawarta miedzy okolo 0,8 i 1,2 mm.Pomimo, ze niektóre charakterystyki wynalazku moga byc zastosowane do wirówek o dowolnej srednicy, w licznych zastosowaniach wynalazku rozpatruje sie mozliwosc powiekszenia srednicy wirówki w stosunku do aparatów znanych dotych¬ czas. I tak, pomimo, ze przyjmuje sie srednice zna¬ nych wirówek okolo 300 mm, to wirówkom wyko¬ nanym wedlug wynalazku mozna dac srednice co najmniej 400 mm, a nawet 500 mm.Powiekszenie srednicy wirówki równiez ma swoje zalety. I tak, dla danego wspólczynnika per- u » 2S M 35 45 W W123 563 13 - 14 foracji i dla takiej samej, wydajnosci rozwlókniania szkla przez urzadzenie, powiekszenie srednicy po¬ woduje zmniejszenie predkosci przeplywu szkla przez kazdy otwór. Jak to podano wyzej odnosnie do zwiekszenia wspólczynnika perforacji, zmniej¬ szenie predkosci przeplywu przez otwory moze nawet umozliwic pewne zwiekszenie lepkosci szkla rozwlóknianego. Dla tej samej wydajnosci wirówki, wieksza lepkosc szkla nie powoduje jednakze nad¬ miernego zuzycia ze wzgledu na zmniejszenie pred¬ kosci przeplywu przez otwory.Pomimo, ze niektóre charakterystyki wynalazku moga byc wykorzystywane w wirówkach, których sciana obwodowa ma zadany wymiar pionowy, to w niektórych zastosowaniach mozna równiez roz¬ patrywac zwiekszenie wysokosci tej sciany obwo¬ dowej, az do wartosci dwukrotnie wiekszej w sto¬ sunku do urzadzen znanych dotychczas, np. mozna zwiekszyc wysokosc pasa wirówki z okolo 40 mm do 80 mm. To zwiekszenie wysokosci umozliwia powiekszenie liczby ogólnej otworów, a to stanowi wynik bardzo korzystny, poniewaz wieksza liczba strumieni szkla jest wtryskiwana w strumien gazów rozciagajacych, dajac nowa oszczednosc energii.Obecniie zostana opisane szczególowo fig. 2 do 9.Rozpatrujac przyklad wykonania przedstawiony na fig. 2, widac, ze tak jak poprzednio, przewidziano wal srodkowy 10 podtrzymujacy wirówke, a na dolnym koncu tego walu zmontowana jest piasta 24 majaca za zadanie podtrzymywanie wirówki 25.Tak, jak i w pierwszym przykladzie wykonania przewidziana jest komora pierscieniowa 20 zawie¬ rajaca dysze, pierscieniowa 21 umozliwiajaca do¬ prowadzenie strumienia rozciagajacego wzdluz sciany obwodowej wirówki. Na fig. 2 srednica wirówki jest nieco wieksza niz na fig. 1, a sciana obwodowa 26 jest równiez grubsza w strefie dolnej anizeli w strefie górnej. Na dolnym brzegu sciany obwodowej przewidziano obrzeze 27 zagiete do wewnatrz, a którego grubosc wzrasta stopniowo, promieniowo w kierunku, wnetrza, przy czym jego brzeg wewnetrzny, w kierunku osiowym wirówki, ma wymiar co najmniej równy przecietnej gru¬ bosci sciany 26, a korzystnie wiekszy od najwiek¬ szej grubosci tej sciany. Powoduje to powstanie wzmocnienia przeznaczonego, jak to opisano wyzej, do przeciwstawienia sie wyburzeniu sciany obwo¬ dowej 26 na zewnatrz w strefie srodkowej.W przykladzie wykonania z fig. 2, kosz rozdzie¬ lajacy 28 jest zmontowany w srodkowej czesci wirówki i jest wyposazony w rzad otworów obwo¬ dowych 29. Strumien szkla S przenika do kosza od góry, tak, jak na fig. 1, a obrót kosza 28 powoduje wypryskiwanie promieniowe strumienia szkla 30 na zewnatrz.Zamiast tego, aby strumienie 30 byly wyprowa¬ dzone bezposrednio na zewnatrz sciany obwodowej wirówki, przyklad wykonania z fig. 2 przewiduje urzadzenie przekaznikowe umieszczone, miedzy koszem i sciana obwodowa wirówki. To urzadzenie przekaznikowe ma ksztalt leja pierscieniowego 31 otwartego do wewnatrz i zawierajacego w swoim dnie rzad otworów przekaznikowych umieszczonych w pewnych odstepach jeden od drugiego w ten sposób, aby wyrzucac strumienie szkla 32 w kie¬ runku sciany obwodowej wirówki. Jak to podano w przykladzie wykonania opisanym poprzednio, otwory wylotowe strumieni 32 powinny byc umiesz¬ czone w taki sposób, aby skierowac cale szklo przeznaczone do rozwlókniania do górnej strefy sciany dziurkowanej wirówki, ustalajac tym sa¬ mym swobodny przeplyw laminarny w kierunku do dolu, opisany wyzej.W przykladzie wykonania z fig. 2 srednica kosza rozdzielajacego 28 ma wartosc mniejsza od sred¬ nicy kosza 17 na fig. 1, niezaleznie od tego, ze srednica wirówki z fig. 2 jest wieksza od srednicy wirówki poprzedniej. Ten proporcjonalny uklad omawianych czesci jest korzystny z tego- wzgledu, ze nawet dla kosza o srednicy równej srednicy kosza 17 na fig. 1, odleglosc dzielaca kosz rozdzie¬ lajacy od sciany dziurkowanej wirówki powodo¬ walaby zaburzenia równomiernosci wytryskiwanych strumieni i wytwarzalaby trzepotanie, a zatem do¬ prowadzenie czesci szkla do strefy sciany umiesz¬ czonej pod brzegiem górnym. Jest to niepozadane z tego powodu, ze w praktyce cale szklo powinno byc zasadniczo doprowadzone w plaszczyznie gór¬ nych rzedów otworów sciany aparatu, a to w celu ustalenia od góry az do dolu sciany obwodowej wirówki pozadanego swobodnego przeplywu zaste¬ pujacego w warstwach lamiinamyeh.Stosujac kosz rozdzielajacy 28 o srednicy nieco mniejszej od kosza z fig. 1 oraz urzadaende przekaznikowe takie jak lej pierscieniowy 31 z fig. 2, mozna uzyskac dokladniejsze przekazywa¬ nie szkla do strefy górnego rzedu otworów roz¬ wlókniajacych. Lej 31 moze byc zmontowany na czesci piasty 24, za pomoca konstrukcji nosnej 31a izolowanej cieplnie, luib konstrukcji 46 (fig. A -i 8).Tak, jak i na fig. X, na fig. 2 mozna zastosowac indukcyjny pierscien ogrzewajacy 23 na prad wiel¬ kiej czestotliwosci, w celu wyrównania temperatur w strefach górnej i dolnej sciany dziurkowanej wirówki.Na figurze 3 uwidoczniono przyklad-wykonania podobnydo tego z fig. 2, a te same oznaczntiki Liczbo¬ we oznaczaja czesci identyczne lub bardzo podobne..W istocie bowiem, wirówka 25 oraz kosz, rozdzie¬ lajacy 28 maja budowe identyczna jak na fig. 2, ale zamiast zastosowania leja pierscieniowego ,31 otwartego, do wewnatrz, przyjeto urzadzenie prze¬ kaznikowe o innej budowie. Urzadzenie to zawiera, zmontowany na piascie za posrednictweni pod¬ staw 33a izolowanych cieplnie, lzawnik pierscie¬ niowy 33 zawierajacy kanal otwarty do wewnatrz w ten sposób, aby wychwytac strumiejnijje .30. szkla wyplywajace z kosza 28, a dolny brzeg kanalu jest wyposazony w zapore przelewowa.34 w ten,„sposób, ze szklo wplywajace do lzawnika 33, przelewa sie i jest wyrzucane sila odsrodkowa ,w„kierunku, wew¬ netrznej powierzchni sciany obwodowej wirówki.Korzystnie jest, jezeli lzawnik 33 ^zekaznika jest ustawiony w taki sposób, aby zapora przelewowa zapewniala wyplyw szkla w plaszczyznie górnego rzedu otworów sciany obwodowej.Dzialanie przykladu wykonania z fig. 3 jest po¬ dobne do tego z fig. 2 z ta róznica, ze w przypadku' leja z fig. 2 otwory znajdujace sie w podstawie 10 20 25 30 35 40 45 50 55 6015 123 563 16 leja wytryskuja oddzielnie strumienie szkla 32, podczas gdy na fig. 3 szklo jest przelewane przez urzadzenie przekaznikowe w postaci warstwy 35.Rozpatrujac obecnie przyklad wykonania z fig. 4, widac, ze przedstawiona wirówka 36 ma wysokosc znacznie wieksza w stosunku do wysokosci wiró¬ wek z fig. 1, 2 i 3. Na fig. 4 zastosowano kosz roz¬ dzielajacy 28 podobny do kosza z fig. 3, przy czym kosz ten wyrzuca strumienie szkla 30 w kierunku lzawinika pierscieniowego 33 urzadzenia przekaz¬ nikowego o konstrukcji podobnej do konstrukcji opisanej powyzej w odniesieniu do fig. 3. Jednakze na fig. 4 urzadzenie przekaznikowe nie przelewa szkla bezposrednio na wewnetrzna powierzchnie sciany wirówki, lecz doprowadza je do wnetrza leja pierscieniowego 37 otwartego do wewnatrz i zmon¬ towanego na pasie nosnym 38 umieszczonym wew¬ natrz wirówki i polaczonym z nia w strefie brzegu górnego.Pas 38 ma ksztalt cylindryczny, a jego brzeg górny jest przystosowany do kolnierza urzadzenia, podczas gdy jego brzeg dolny jest wyposazony w rowek 38a przeznaczony do umieszczenia brzegu 36a skierowanego ku dolowi i umieszczonego na obrze¬ zu dolnym wirówki. Pas 38 jest równiez polaczony z plyta podstawy 38b. Jak widac, pas 38 i plyta ; podstawy sa korzystnie wyposazone w otwory od¬ dalone od siebie. Czlony mocujace lub wsporniki 39 rozmieszczone na obwodzie (fig. 0) wystaja do wewnatrz poczawszy od czesci srodkowej sciany obwodowej wirówki i sluza do zamocowania pier¬ scienia 39a wsunietego w odsadzenie zlobkowane 38c sztywno polaczone z pasem 38. Przestrzen ob¬ wodowa wsporników 39 zapobiega jakiemukolwiek zjawisku zatrzymania lutb zaburzenia przeplywu laminarnego szkla'przemieszczajacego sie po wew¬ netrznej powierzchni sciany obwodowej wirówki.Osadzanie czlonów 36a—38a i 3$—&8c jest zapro¬ jektowane w ten sposób, aby umozliwic swobodne rozszerzanie sie i przesuwanie pasa 38 i sciany ob¬ wodowej wirówki, jednego w stosunku do drugiej.W szczególnosci, dzieki czlonom 39, 39a i 38c, pas ten zapewnia skuteczne wzmocnienie sciany obwodowej wirówki, przeciwstawiajac sie tym samym wybrzuszeniu sie tej sciany na zewnatrz pod wplywem sily odsrodkowej.Zaleta tej konstrukcji polega na tym, ze ele¬ menty wzmacniajace sa utrzymywane w tempera¬ turze stosunkowo niskiej. Na przyklad, jezeli tem¬ peratura sciany obwodowej w czasie pracy wirówki wynosi okolo 1050°C, to temperatura pasa bedzie wynosila okolo. 600°C tak, ze pas ten pozostanie bardziej sztywny.Na figurze 8 uwidoczniono niektóre szczególy konstrukcyjne leja przekaznika 37 oraz pasa 38.Jak widac, otwory przesylowe 46 umieszczone w podstawie leja sa rozmieszczone w ten sposób, aby umozliwic przeplyw strumieni szkla przez otwory 41' umieszczone promieniowo w tej samej linii a wykonane w pasie 38.Rozmieszczenie wsporników 39 w pewnych od¬ stepach na wewnetrznej powierzchni sciany wirówlki umozliwia uzyskanie zadanego laminarnego prze¬ plywu szkla od górnej strefy wirówki do jej strefy dolnej z minimalnymi przerwami.Inne czesci wyposazenia, np. glówny czop mon¬ tazowy wirówki, komora pierscieniowa i otwór i pierscieniowy przeplywu gazów rozciagajacych, jak równiez pierscien ogrzewajacy 23, wszystkie moga byc podobne do tych czesci, które juz zostaly opi¬ sane wyzej.W przykladzie wykonania z fig. 5, wirówka 42 ma budowe podobna do budowy wirówki 36 z fig. 4, lecz ma mniejsza srednice, a do doprowadzenia szkla zawiera srodkowy kosz rozdzielajacy 43 o srednicy nieco wiekszej od srednicy kosza 28 z fig. 4, przy czym otwory obwodowe tego kosza wyrzucaja strumienie szkla 44 bezposrednio do ieja przekaznikowego 37 zamiast za posrednictwem lzawnika 33 z zapora przelewowa. Ten przyklad wykonania zawiera pas 38, plyte podstawy 38b wydrazona w swoim srodku oraz wiazadla ze sciana obwodowa wirówki, jak to zostalo opisane wyzej w odniesieniu do fig. 4.Pomimo-, ze mozna stosowac rózne charakterys¬ tyki przekladów wykonania z fig. 4 i 5 ze scianami obwodowymi o grubosci równomiernej, jest rzecza korzystniejsza powiekszenie grubosci sciany w kie¬ runku brzegu dolnego, a to ze wzgledów omówio¬ nych uprzednio.Na figurze 6 przedstawiono rozwiazanie podobne do rozwiazania z fig. 3, w którym wirówka 25 oraz kosz rozdzielajacy 28 sa identyczne, lecz jako pier¬ scien przekaznikowy zastosowano lzawnik 45 z za¬ pora przelewowa (fig. 7) zmontowany bezposrednio na czesci wlasciwej sciany obwodowej, zamiast na piascie, jak to pokazano na fig. 3. Na fig. 7 i 8 uwidoczniono, ze w obu przypadkach bezposred¬ niego zamocowania urzadzenia przekaznikowego warstwa posrednia materialu izolacyjnego 46 ma za zadanie zmniejszenie przeplywu ciepla z urza¬ dzenia przekaznikowego do wirówki oraz, w przy¬ padku przykladów wykonania z fig. 4, 5 i 8, rów¬ niez do konstrukcji nosnej 38.Wazna zaleta wynalazku jest to, ze jego' charak¬ terystyki konstrukcyjne i technologiczne umozli¬ wiaja zastosowanie duzej gamy rodzajów szkla do rozwlókniania; A zatem mozna stosowac liczne znane sklady chemiczne szkla rozciagalnego, a zwlaszcza szkla miekkie. Poza tym, mozna równiez stosowac rózne charakterystyki konstrukcyjne i technologiczne wynalazku, indywidualnie i w po¬ laczeniu z niektórymi typami skladów chemicznych szkla, które nie sa zazwyczaj stosowane w znanych procesach rozwlókniania stosujacych wirówke do wytryskiwania strumieni szkla w strumien gazu rozciagajacego. W istocie bowiem, technologia i wirówka wedlug wynalazku umozliwiaja wygodne stosowanie takich skladów chemicznych szkla, które praktycznie nie byly uzywane w urzadzeniach zna¬ nych typów do rozwlókniania przez odwirowanie, a to z róznych powodów, zwlaszcza ze wzgledu na stosunkowo wysoka temperature odszklenia wy¬ magajaca stosowania stosunkowo wysokiej tempe¬ ratury rozwlókniania.Ta wysoka temperatura rozwlókniania, jezeli jest zastosowana w wirówkach znanego typu, powoduje w wyniku erozji i/lub wybrzuszenia na zewnatrz 15 20 25 30 39 ,40 45 50 55 60< ¦ 17 123 563 18 sciany obwodowej dostatecznie szybkie uszkodzenie wirówki, tak, ze nie moze ona byc stosowana w praktyce przemyslowej. W ostatecznosci mozna wiec powiedziec, ze jest potencjalnie niemozliwe wykonywanie na wirówkach znanych typów roz¬ wlókniania szkla o niektórych skladach chemicz¬ nych, przewidzianych w ramach praktycznego za¬ stosowania niniejszego wynalazku.Poza tym, wynalazek przewiduje wykorzystanie szkla o niektórych skladach chemicznych niezna¬ nych dotychczas, a które maja pozadane wlasci¬ wosci temperatury i lepkosci do rozwlókniania za pomoca tego wynalazku. Poza tym te nowe sklady chemiczne szkla maja równiez te zalete, ze nie zawieraja zwiazków fluoru, a nawet praktycznie sa pozbawione boru iAub baru, podczas gdy te trzy pierwiastki: fluor, bor i bar wchodza oddzielnie lub w kombinacji w znacznych ilosciach w -sklady chemiczne szkla do rozwlókniania za pomoca kla¬ sycznych technologii odwirowania. A wiec, te skla¬ dy chemiczne sa szczególnie korzystne, poniewaz sa ekonomiczne i praktycznie nie zanieczyszczajace srodowiska.Nowe wspomniane sklady chemiczne majace temperatury-topnieoia i odszklenia stosunkowo wy¬ sokiej, umozliwiaja równiez wytwarzanie wlókien posiadajacych lepsze ;' charakterystyki wytrzyma¬ losciowe i cieplne. A zatem, produkty do izolacji cieplnej wytwarzane z tych nowych skladów che¬ micznych szkla moga byc uzywane z pelnym bez¬ pieczenstwem do zastosowan, w których izolacja jest poddawana wysokim temperaturom rzedu 450 do 500°C, w porównaniu z temperatura okolo 4flO°C, która wytrzymuja materialy izolacyjne utworzone z wlókien wykonanych z róznych szkiel miekkich znanych dotychczas.Zalecane sklady chemiczne do praktycznego za¬ stosowania wynalazku, charakteryzujace sie róz¬ nymi wlasciwosciami podanymi wyzej, zostana po¬ dane w dalszym ciagu opisu. Przed wlasciwym okresleniem tych skladów chemicznych nalezy przypomniec, ze w warunkach klasycznych lepkosc jest rzedu 1000 puazów w temperaturze rozwlók¬ niania. A zatem, poszukiwano wyzszej temperatury odszklenia tak niskiej jak tylko mozliwe, która mogla byc otrzymana jedynie dzieki dodaniu zwiaz¬ ków fluoru lub zwiazków boru i baru. Niektóre 10 15 26 30 35 45 szkla wedlug wynalazku moga osiagnac lepkosc rzedu 5000 puazów w temperaturze pracy wirówki, to jest w temperaturze rzedu 1030 do 1050°C, to znaczy nieco wyzszej od temperatury likwidusa przetwarzanego szkla.Jednakze, nalezy zauwazyc, ze jezeli uzyskuje sie wyniki szczególnie korzystne przy stosowaniu no¬ wych skladów chemicznych, które nie sa zbyt dobrze dostosowane do dawniejszej technologii roz¬ wlókniania, to sposób i urzadzenie wedlug wyna¬ lazku moga równiez, jak to podano wyzej, byc sto¬ sowane z duza róznorodnoscia skladów chemicz¬ nych szkla znanych i stosowanych do dnia dzisiej¬ szego. Wynalazek dotyczy równiez szkiel nowych mozliwych do rozwlókniania sposobem opisanym uprzednio.Ponizej zostaly podane wskazówki dotyczace tego przykladu wykonania. Wszystkie sklady che¬ miczne sa podane w czesciach wagowych, z wy¬ jatkiem zanieczyszczen nie dawkowanych i z do¬ kladnoscia analityczna.W tablicy 1 sa podane sklady chemiczne osmiu róznych szkiel oraz ich glówne charakterystyki.Sklady chemiczne podane w tej tablicy sa wyni¬ kami analiz próbek podanych tytulem przykladu.Jest oczywiste, ze liczby te specjalista powinien przyjac z tolerancja mogaca osiagnac okolo ±5%, wynikajaca z bledów zwiazanych z dokladnoscia analizy chemicznej oraz wazenia szkla, jak równiez ze zjawisk zwiazanych ze staloscia i lotnoscia nie¬ których surowców.Pomimo, ze sklad chemiczny 0 moze byc rozwlók¬ niany niektórymi znanymi sposobami, to nie mozna wykonac tego rozwlóknienia w sposób ekonomiczny z punktu widzenia przemyslowego, poniewaz wy¬ dajnosc lub zdolnosc produkcyjna bylyby zbyt male, Jest oczywiste, ze sklad chemiczny 0 oznaczony w tabeli 1 moze byc rozwlókniony za pomoca urza¬ dzenia wedlug wynalazku z zachowaniem rentow¬ nosci.Praktycznie jest niemozliwe przeprowadzenie rozwlókniania na skale przemyslowa technologia odwirowania znana dotychczas, innych skladów chemicznych, podczas gdy nadaja sie one bardzo dobrze do zastosowania w ramach wynalazku.Tabela 1 1 Sklad chemiczny Si02 AI2O3 NasO .K2O CaO MgO BaO MnO........FeaO* SOj TiOr B2Oj 0 66,90 3,35 14,70 1,0 7,95 0,30 slady 0,035 0,49 0,26 slady 4,a 1 63,15 5,05 13,20 2,10 5,90 2,65 2,90 2,00 0,78 0,55 slady 1,50 2 I 62,60 5,20 15,15 2,30 5,25 3,35 4,85 slady 0,79 0,50 slady slady 3 62,70 5,15 15,20 2,30 5,50 3,35 2,70 1,50 0,85 0,52 slady slady 4 61,60 5,90 13,80 2,45 5,95 2,60 3,20 3,05 0,89 0,45 slady slady 5 63,45 5,25 14,95 2,25 5,45 4,00 slady 3,00 0,84 0,51 slady slady 6 62,10 5,85 14,55 2,70 5,75 2,75 slady 3,40 1,88 0,40 slady slady 7 | 60,30 6,35 14,95 2,65 6,25 2,40 slady 2,90 3,37 0,36 slady slady19 123563 20 Lepkosc T(logiy = 2) °C Tdogrj = 2,5) °C T(logi7 = 3) °C T(log*? = 3,7) °C Odszklenie | Lidwidus °C Predkosc maksym, ^m/min. w temperaturze °C Odpornosc chemiczna I Trawienie woda mg i Alkalicznosc reszt- | kowa Na20 mg o I 1345 1204 1096 975 0 970 0,93 855 0 13,6 4,6 1 1416 1271 , 1 161 1042 1 | 1020 0,52 900 1 10,8 3,6 2 1386 1249 1141 1028 2 | 960 1 0,30 840 2 16,5 5,9 3 1403 1264 1156 | 1038 3 | 1015 0,46 800 4 | 1410 1270 1158 | 1042 4 | 1015 1,1 900 3 / 4 1 16,8 5,9 11 3,6 « 1 1402 1265 1160 | 1045 5 1040 | 0,40 880 1 5 16,4 5,6 c.d. tabeli 1 6 1405 1266 1158 | 1038 6 1020 1,08 915 6 12,86 4,8 7 1395 1257 1150 | | 1030 | 7 | 1025 | 1,90 920 | 7 | 14,9 4,9 Natomiast, takie sklady chemiczne jak 5, 6 i 7 nie byly dotychczas znane dla zastosowania tego rodzaju.W istocie bowiem, urzadzenie i technologia wed¬ lug wynalazku moga byc zastosowane w sposób szczególnie korzystny do szkla nalezacego do skla¬ dów chemicznych w proporcjach wagowych, po¬ danych w tabeli 2 w kolumnie A.Jednakze, wewnatrz tego zakresu skladów che¬ micznych, zaleca sie stosowanie do rozwlókniania szkiel opracowanych specjalnie w celu utrzymania równowagi miedzy, z jednej strony, lepkoscia, a z drugiej strony temperatura odszklenia i od¬ pornoscia na dzialanie wody. Równowaga ta jest szczególnie trudna do uzyskania dla skladów che¬ micznych szkiel znanych.Szkla takie odpowiadaja w szczególnosci skladom chemicznym szkiel manganowych podanych w ta¬ beli 2 w kolumnie B i C. Kolumna B odpowiada szklom zawierajacym male ilosci boru, a do któ¬ rych dodaje sie równiez stosunkowo male ilosci baru.Natomiast kolumna C odpowiada nowym szklom manganowym, bogatszym w zelazo, takim jak szkla 5, 6 i 7 z tabeli 1, z których to skladów chemicz¬ nych swiadomie usunieto jakakolwiek zawartosc baru i boru, pomimo, ze moznaiby oczywiscie do¬ puscic co najmniej slady tych pierwiastków.Tabela Z c. d. tabeli 2 • -Skladniki | 1 SdOi AliO, NaaO KiO RsO= =Na20+ +KtO AI2O3/R2O CaO MgO Mgp/CaO 1 MgO+CaO A | Zawartosc od — do 2 59—65 4—8 12,5—18 0—3 1&—18 0,25/0,40 4,5—9 0—4 0/0,75 7—9.5 ¦P 1 C 1 Szkla manganowe 1 szkla barowe 3 » 59—6i 4—8 12,5—18 0—3 15—18 0,25/0,40 4,5—8 0—4 0 /0,75 | 7—9,5 szkla zelazowe 4 1 60—64 5—6,5 14,5—18 0—3 16—18 (0,25/0,40) 5—9 0—4 0 /0,75 8—9,5 | 39 1 1 MnO BaO FeO? MnO+ +BaO+ +Fe,0* BiO, | Inne 1 w tym SO3 2 0-^4 0—5 0,1—5 3,5—8 0—2 <1 3 \-*£ 2—3,5 oa—1 4r-8 0—2 <1 <0,6 4 | 1,5—4 slady 0,8—3,5 3,5—6,5 slady <1 1 <06 W szczególnosci do rozwlókniania szkiel naj¬ twardszych, majacych lepkosc rzedu 1000 puazów w temperaturach wyzszych od okolo 1150°C, oraz temperature odszklenia rzedu 1030°C, przewiduje sie równiez wedlug wynalazku, wykonanie wirów¬ ki ze stopu o specjalnym skladzie chemicznym, odpornego na wymagane temperatury. Jezeli szkla sa bardziej miekkie, stosowanie tego stopu zwiek¬ sza równiez trwalosc wirówki. Stop ten moze miec 6klad nastepujacy w procentach wagowych: Pierwiastek G Cr w; Fei SI Mn Co P S | Ni (reszta) Zawartosc 0,65—083 27,5—31 6—7,8 7—10 0,7—1,2 0,6—0,9 0—0,3 0—0,03 0—0,03 59—50 | 45 50 Jest szczególnie przydatne zastosowanie stopu 55 tego rodzaju do wykonania wirówek o duzej sred- ' nicy, np. 00 najmniej 400 mm.Zastrzezenia patentowe 1. Sposób rozwlókniania stopionego szkla, w któ- rym stopiona mase szklana przeprowadza sie przez rózne poziomy otworów, rozciaga w strumieniu pierscieniowym gazu, i wedlug którego strugi masy szklanej przeprowadza sie przez górny rzad otwo¬ rów z prifcikoscia przeplywu wieksza niz przez g. rzad dolny, znamienny tym, ze doprowadza sie do123 563 21 22 rozwlóknienia szklo w górnym rzedzie otworów i przeprowadza sie przeplyw laminarny szkla z górnego rzedu otworów do rzedu dolnego w pos¬ taci nie hamowanej niczym warstwy. 2. Sposób rozwlókniania wedlug zastrz. 1, zna¬ mienny tym, ze ogrzewa sie strefe otworów dol¬ nych dla utrzymania tam temperatury szkla zbli¬ zonej do tej, która panuje w strefie otworów gór¬ nych w celu utrzymania w ten sposób ujedno¬ liconej lepkosci szkla. 3. Urzadzenie do rozwlókniania stoifconego szkla, zawierajace wirówke z otworem w osi pionowej zawierajaca obwodowa scianke ciensza od góry, i która jest wyposazona w kilka szeregów otworów, a takze w urzadzenie rozdzielajace szklo, które jest umieszczone wewnatrz wirówki i pierscieniowy element nadmuchu gazu do rozciagania otaczajacy wirówke, znamienne tym, ze urzadzenie rozdziela¬ jace szklo stanowi kosz rozdzielajacy (17), majacy przegrode obwodowa zaopatrzona w otwory roz¬ dzielajace (18) szklo, umieszczone w plaszczyznie szeregu górnego otworów przegrody obwodowej (13) wirówki (12) albo w bezposrednim sasiedztwie tej plaszczyzny, przy czym obwodowa przegroda oddzielajaca jest pozostawiona bez otworów, za¬ wierajac takze wzmacniajacy element pierscienio¬ wy (16), przymocowany do krawedzi dolnej prze¬ grody obwodowej (13) wirówki (12). 4. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze przegroda obwodowa (13) wirówki (12) jest grubsza na krawedzi dolnej, (najciensza w strefie srodkowej i ma grubosc srednia na krawedzi gór¬ nej. 5. Urzadzenie wedlug zastrz. 3 albo 4, znamienne tym, ze powierzchnia zewnetrzna krawedzi obwo¬ dowej (13) jest cylindryczna. 6. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze w sklad rozdzielacza wchodza ponadto organy zapasowe (31, 37, 33, 45) szkla zawierajace zapaso¬ we urzadzenie pierscieniowe (25, 36, 42) umiesz¬ czone wewnatrz wirówki (12) i rozmieszczone pro¬ mieniowo miedzy srodkami doprowadzajacymi szklo (17, 28, 43) i przegroda obwodowa (13, 26) wirówki (12, 25, 36, 42) na poziomie szeregu górnego otworów rozwlókniajacych. 7. Urzadzenie wedlug zastrz. 6, znamienne tym, ze okapnik pierscieniowy (33, 45), wyposazony w kanal otwarty do wewnatrz, z krawedzia kanalu wyposazona w zapore albo przelew (34) szkla na poziomie szeregu górnego otworów, wchodzi w sklad organów zapasowych (31, 37, 33, 45). 8. Urzadzenie wedlug zastrz. 6, znamienne tym, ze w sklad organów zapasowych (31, 37, 33, 45) wchodzi zbiornik pierscieniowy (31, 37) otwarty do wewnatrz i zaopatrzony na dnie w otwory prze¬ lewowe szkla na poziomie szeregu górnego otwo¬ rów. 9. Urzadzenie wedlug zastrz. 7, znamienne tym, ze zapasowy zbiornik pierscieniowy (37) rozmiesz¬ czony promieniowo miedzy otwartym do wewnatrz kanalem i krawedzia obwodowa (26) wirówki (36), i wyposazony jest na dnie w otwory (40) przelewowe szkla na poziomie szeregu górnego otworów. 10. Urzadzenie wedlug zastrz. 6, znamienne tym, ze rozdzielacz (28, 43), zamontowany wewnatrz wirówki (25, 36, 42) i obracajacy sie razem z nia, li ma przegrode obwodowa zaopatrzona w otwory (29) rozdzielajace szklo, które sa umieszczone w plasz¬ czyznie organów zapasowych albo w bezposrednim sasiedztwie tej plaszczyzny. 11. Uirzadizeniie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze element pierscieniowy (16) jest przesuniety pro¬ mieniowo do wewnatrz w stosunku do krawedzi dolnej przegrody obwodowej (13) i ma, równolegle do osi wirówki (12), wymiar wiekszy od grubosci przegrody obwodowej (13). 12. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze element pierscieniowy (16) ma obrzeze (27), zagiete promieniowo do wewnatrz poczawszy od krawedzi dolnej przegrody obwodowej (26), powiekszajac progresywnie grubosc w kierunku swej krawedzi wewnetrznej. 13. Urzadzenie wedlug zastrz, 3, znamienne tym, ze element pierscieniowy (16) ma ksztalt cylin¬ dryczny i mniejsza srednice niz krawedz dolna przegrody obwodowej (13), z tym, ze jest przewi¬ dziane obrzeze (15) laczace krawedz górna ele¬ mentu (16) z krawedzia dolna przegrody obwodo¬ wej (13), 14. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze zawiera ponadto konstrukcyjny element w pos¬ taci pasa (38) wzmacniajacego strefe posredniej przegrody obwodowej wirówki (36, 42). 15. Urzadzenie wedlug zastrz. 14, znamienne tym, ze pas (38) wzmacniajacy przegrode, zamontowany wewnatrz wirówki (36, 42) i polaczony w punktach rozmieszczonych obwodowo w strefie posredniej przegrody obwodowej ma rowkowe odsadzemie (38c), które przyjmuje pierscien (39a) przytwierdzony do przegrody obwodowej za pomoca wsporników (39). 16. Urzadzenie wedlug zastrz, 15, znamienne tym, ze element wzmacniajacy jest zaopatrzony w rowek (38a) przyjmujacy krawedz (36a) kryzy dolnej prze¬ grody obwodowej, przy czym wymieniony element jest przymocowany do przegrody obwodowej po¬ nizej otworów rozdzielajacych szklo. 17. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze jest wyposazone w organy grzewcze (23) strefy krawedzi dolnej przegrody obwodowej (13, 26) wi¬ rówki (12, 25, 36, 42). 18. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze otwory rzedów dolnych przegrody obwodowej (13, 26) wirówki (12, 25, 36, 42) maja srednice mniejsza od srednicy otworów rzedów górnych. 20 18 35 40 45 50123 563 LiLtjn ^s123563 •7&Z ^.A PL PL PL PL PL PL PL PL

Claims (18)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Sposób rozwlókniania stopionego szkla, w któ- rym stopiona mase szklana przeprowadza sie przez rózne poziomy otworów, rozciaga w strumieniu pierscieniowym gazu, i wedlug którego strugi masy szklanej przeprowadza sie przez górny rzad otwo¬ rów z prifcikoscia przeplywu wieksza niz przez g. rzad dolny, znamienny tym, ze doprowadza sie do123 563 21 22 rozwlóknienia szklo w górnym rzedzie otworów i przeprowadza sie przeplyw laminarny szkla z górnego rzedu otworów do rzedu dolnego w pos¬ taci nie hamowanej niczym warstwy.

2. Sposób rozwlókniania wedlug zastrz. 1, zna¬ mienny tym, ze ogrzewa sie strefe otworów dol¬ nych dla utrzymania tam temperatury szkla zbli¬ zonej do tej, która panuje w strefie otworów gór¬ nych w celu utrzymania w ten sposób ujedno¬ liconej lepkosci szkla.

3. Urzadzenie do rozwlókniania stoifconego szkla, zawierajace wirówke z otworem w osi pionowej zawierajaca obwodowa scianke ciensza od góry, i która jest wyposazona w kilka szeregów otworów, a takze w urzadzenie rozdzielajace szklo, które jest umieszczone wewnatrz wirówki i pierscieniowy element nadmuchu gazu do rozciagania otaczajacy wirówke, znamienne tym, ze urzadzenie rozdziela¬ jace szklo stanowi kosz rozdzielajacy (17), majacy przegrode obwodowa zaopatrzona w otwory roz¬ dzielajace (18) szklo, umieszczone w plaszczyznie szeregu górnego otworów przegrody obwodowej (13) wirówki (12) albo w bezposrednim sasiedztwie tej plaszczyzny, przy czym obwodowa przegroda oddzielajaca jest pozostawiona bez otworów, za¬ wierajac takze wzmacniajacy element pierscienio¬ wy (16), przymocowany do krawedzi dolnej prze¬ grody obwodowej (13) wirówki (12).

4. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze przegroda obwodowa (13) wirówki (12) jest grubsza na krawedzi dolnej, (najciensza w strefie srodkowej i ma grubosc srednia na krawedzi gór¬ nej.

5. Urzadzenie wedlug zastrz. 3 albo 4, znamienne tym, ze powierzchnia zewnetrzna krawedzi obwo¬ dowej (13) jest cylindryczna.

6. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze w sklad rozdzielacza wchodza ponadto organy zapasowe (31, 37, 33, 45) szkla zawierajace zapaso¬ we urzadzenie pierscieniowe (25, 36, 42) umiesz¬ czone wewnatrz wirówki (12) i rozmieszczone pro¬ mieniowo miedzy srodkami doprowadzajacymi szklo (17, 28, 43) i przegroda obwodowa (13, 26) wirówki (12, 25, 36, 42) na poziomie szeregu górnego otworów rozwlókniajacych.

7. Urzadzenie wedlug zastrz. 6, znamienne tym, ze okapnik pierscieniowy (33, 45), wyposazony w kanal otwarty do wewnatrz, z krawedzia kanalu wyposazona w zapore albo przelew (34) szkla na poziomie szeregu górnego otworów, wchodzi w sklad organów zapasowych (31, 37, 33, 45).

8. Urzadzenie wedlug zastrz. 6, znamienne tym, ze w sklad organów zapasowych (31, 37, 33, 45) wchodzi zbiornik pierscieniowy (31, 37) otwarty do wewnatrz i zaopatrzony na dnie w otwory prze¬ lewowe szkla na poziomie szeregu górnego otwo¬ rów.

9. Urzadzenie wedlug zastrz. 7, znamienne tym, ze zapasowy zbiornik pierscieniowy (37) rozmiesz¬ czony promieniowo miedzy otwartym do wewnatrz kanalem i krawedzia obwodowa (26) wirówki (36), i wyposazony jest na dnie w otwory (40) przelewowe szkla na poziomie szeregu górnego otworów.

10. Urzadzenie wedlug zastrz. 6, znamienne tym, ze rozdzielacz (28, 43), zamontowany wewnatrz wirówki (25, 36, 42) i obracajacy sie razem z nia, li ma przegrode obwodowa zaopatrzona w otwory (29) rozdzielajace szklo, które sa umieszczone w plasz¬ czyznie organów zapasowych albo w bezposrednim sasiedztwie tej plaszczyzny.

11. Uirzadizeniie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze element pierscieniowy (16) jest przesuniety pro¬ mieniowo do wewnatrz w stosunku do krawedzi dolnej przegrody obwodowej (13) i ma, równolegle do osi wirówki (12), wymiar wiekszy od grubosci przegrody obwodowej (13).

12. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze element pierscieniowy (16) ma obrzeze (27), zagiete promieniowo do wewnatrz poczawszy od krawedzi dolnej przegrody obwodowej (26), powiekszajac progresywnie grubosc w kierunku swej krawedzi wewnetrznej.

13. Urzadzenie wedlug zastrz, 3, znamienne tym, ze element pierscieniowy (16) ma ksztalt cylin¬ dryczny i mniejsza srednice niz krawedz dolna przegrody obwodowej (13), z tym, ze jest przewi¬ dziane obrzeze (15) laczace krawedz górna ele¬ mentu (16) z krawedzia dolna przegrody obwodo¬ wej (13),

14. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze zawiera ponadto konstrukcyjny element w pos¬ taci pasa (38) wzmacniajacego strefe posredniej przegrody obwodowej wirówki (36, 42).

15. Urzadzenie wedlug zastrz. 14, znamienne tym, ze pas (38) wzmacniajacy przegrode, zamontowany wewnatrz wirówki (36, 42) i polaczony w punktach rozmieszczonych obwodowo w strefie posredniej przegrody obwodowej ma rowkowe odsadzemie (38c), które przyjmuje pierscien (39a) przytwierdzony do przegrody obwodowej za pomoca wsporników (39).

16. Urzadzenie wedlug zastrz, 15, znamienne tym, ze element wzmacniajacy jest zaopatrzony w rowek (38a) przyjmujacy krawedz (36a) kryzy dolnej prze¬ grody obwodowej, przy czym wymieniony element jest przymocowany do przegrody obwodowej po¬ nizej otworów rozdzielajacych szklo.

17. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze jest wyposazone w organy grzewcze (23) strefy krawedzi dolnej przegrody obwodowej (13, 26) wi¬ rówki (12, 25, 36, 42).

18. Urzadzenie wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze otwory rzedów dolnych przegrody obwodowej (13, 26) wirówki (12, 25, 36, 42) maja srednice mniejsza od srednicy otworów rzedów górnych. 20 18 35 40 45 50123 563 LiLtjn ^s123563 •7&Z ^.A PL PL PL PL PL PL PL PL