NL7904768A

NL7904768A - Werkwijze voor het tot een gelaagd produkt vormen van thermoplastische hars, versterkt met vezelglas.

Info

Publication number: NL7904768A
Application number: NL7904768A
Authority: NL
Original assignee: Ppg Industries Inc
Priority date: 1978-12-04
Filing date: 1979-06-19
Publication date: 1980-06-06
Also published as: CH629700A5; FR2443325A1; IT7927130A0; GB2040801A; IT1124939B; CA1135923A; JPS5577525A; DE2948235C2; BE876870A; JPS6315135B2; DE2948235A1; FR2443325B1; GB2040801B

Description

ψ PPG Industries, Inc , te Pittsburgh, Pennsylvania, Ver.St.v.Amerika

Werkwijze voor het tot een gelaagd produkt vormen van thermoplastische hars, versterkt met vezelglas.

Met vezelglas versterkte, thermoplastische platen, die onder warmte en druk kunnen worden geperst in een verscheidenheid van gedaanten voor toepassing bij automobielen, zijn in de literatuur beschreven. Voorbeelden van tot nu toe toegepaste werkwijzen voor het produceren van '4 5 dergelijke produkten zijn beschreven in de Amerikaanse octrooischriften 3.66¼.909, 3.68^.6^5, 3.713.962 en 3.850.723. De glasstrengen, die worden gebruikt voor het maken van de natten, die in het produkt worden geplaatst, worden voorafgaande aan het maken van de mat gewoonlijk behandeld met een passend oppervlaktebehandelingsstelsel. Een dergelijk stelsel is beschre-10 ven in het Amerikaanse octrooischrift 3.8^9.1^8. De mat, die wordt gebruikt in de geproduceerde thermoplastische plaatprodukten wordt gewoonlijk geprikt, hetgeen is beschreven in de Amerikaanse octrooischriften 3-883.333 en 3.66U.909.

De gelaagde produkten, geproduceerd met de bekende werk-15 wijzen en volgens de uitvinding, kunnen worden bewerkt door persen onder gebruikmaking van de werkwijzen beschreven in de Amerikaanse octrooischriften 3.621.092 en 3.626.053.

Bij de hiervoor beschreven bekende werkwijzen, worden lagen van een geprikte mat en thermoplffibische hars, waarbij polypropeen ge-.

2° bruikelijk is, tot een gelaagd produkt gevormd in een tafelpers voor het produceren van het plaatprodukt. Bij een andere werkwijze,weergegeven in fig. 2 van de onderhavige tekening, vindt het tot een gelaagd produkt vormen van harsen en de mat plaats in een ononderbroken machine voor het produceren van gelaagde produkten.

7904768 2 %

Bij de werkwijze onder toepassing van de tafelpers, wordt een aanvaardbaar produkt geproduceerd, waarbij echter de vervaardigings-werkwijze zelf langzaam en kostbaar is, omdat de matten en thermoplastische platen, gebruikt voor het maken van de gelaagde produkten, met de hand 5 worden opgelegd, en de werkwijze door zijn aard een per lading werkzame werkwijze is.

Bij de in fig. 2 weergegeven, ononderbroken werkzame werkwijze, heeft een onvoldoende regeling van de druk, die op het gelaagde produkt wordt uitgeoefend in het koelgedeelte, veelal de produktie tot gevolg 10 van gelaagde produkten met een onregelmatig gehalte aan lege holten.

Overeenkomstig de uitvinding is een werkwijze verschaft voor het ononderbroken produceren van een gelaagd’ produkt van met glasvezel versterkte thermoplastische hars, welke werkwijze vele van de tekortkomingen van de stand van de techniek opheft. De onderhavige werkwijze 15 omvat het leiden van een vezelglasmat en de thermoplastische hars in een gebied voor het vormen van een gelaagd produkt, welk gebied twee gescheiden temperatuurregimes heeft. In het eerste gedeelte van het gebied voor het vormen van een gelaagd produkt, worden warmte en druk geleverd aan de thermoplastische hars en de glasmat om te verzekeren, dat de hars in de gesmol-20 ten toestand wordt gehouden gedurende zijn doorgang door het gebied. De mat en gesmolten hars wordt gedurende hun doorgang door dit gebied, voldoende verblijfstijd gegeven om het mogelijk te maken, dat de gesmolten hars door de glasmat vloeit en dit grondig impregneert. Dé mat en gesmolten harsplaat worden dan in een koelgebied geleid, dat onder druk wordt gehou-25 den voor het doen stollen van de hars door de gehele mat heen, en het bij het uitlaateinde van het koelgebied van de werkwijze voor het produceren van een gelaagd produkt, verschaffen van een ononderbroken plaat met vezel-glas versterkte thermoplastische hars, welke plaat een geregeld gehalte lege holten heeft, en die kan worden geperst tot een gereed onderdeel onder 30 toepassing van de perswerkwijzen volgens de hiervoor beschreven stand van de techniek.

Verschillende thermoplastische harsen kunnen worden gebruikt voor het produceren van gelaagde produkten overeenkomstig de uitvinding, waarbij gebruikelijke harsen, die geschikt zijn voor dit doel, homo-35 polymeren en copolymeren zijn van harsen, zoals (1) vinylharsen, gevormd 7904768 3 door de polymerisatie van vinylhalogeniden of door de copolymerisatie van vinylhalogeniden met onverzadigde polymeriseerbare verbindingen, bijvoorbeeld vinylesters, alpha, beta-onverzadigde zuren, alpha, beta-onverzadig-de esters, alpha, beta-onverzadigde ketonen, alpha, beta-onverzadigde alde-5 hyden en onverzadigde koolwaterstoofen, zoals butadienen en styrenen, (2) poly-alpha-alkenen, zoals polyetheen, polynropeen, polybuteen, polyisopreen en dergelijke, met inbegrip van copolymeren van poly-alpha-alkenen, (3) fenoxyharsen, (¼) polyamiden, zoals polyhexametheenadipamide, (5) polysul-fonen, (6) polycarbonaten, (7) polyacetalen, (8) polyetheenoxyde, (9) poly-IQ styreen, met inbegrip van copolymeren van styreen met monomerische verbin dingen, zoals acrylonitriel en butadien, (10) acrylharsen, zoals bijvoorbeeld de polymeren van methylacrylaat, acrylamide, methylolacrylamide, acrylonitriel en copolymeren hiervan met styreen, vinylpyridenen, enz, (11) neopreen, (12) polyfenyleenoxydeharsen, (13) polymeren, zoals poly-15 buteenterephthalaat en polyetheenterephthalaat, en (1U) cellulose esters, zoals de nitraat, acetaat, propionaat, enz. esters. Deze opsomming is niet beperkend noch uitputtend bedoeld, maar uitsluitend voor het aantonen van het grote bereik polymeermaterialen, dat bij de uitvinding kan worden toegepast.

2o Ce vezelglasmat, gebruikt bij het maken van de gelaagde produkten, kan met voordeel worden gemaakt door de werkwijze, beschreven in het Amerikaanse octrooischrift 3.883.333. Bij de in dit octrooischrift beschreven werkwijze, wordt de mat gevormd door het neerleggen van strengen zonder einde op een transporteuroppervlak, gewoonlijk een in elkaar grijpen-25 de ketting, tot de gewenste diepte. De strengen worden gewoonlijk op de ket ting geplaatst door het dwars bewegen van de strekorganen, die de strengen op het transporteuroppervlak brengen over de breedte daarvan in een richt-ting dwars op de beweging van de transporteur. De op deze wijze gevormde mat wordt dan geleid door een prikinrichting, die gewoonlijk bestaat uit 30 een gebruikelijk viltingweefgetouw, dat een aantal van weerhaken voorziene naalden bevat, welke naalden door de mat dringen, waardoor de strengen zonder einde met elkaar verstrengeld raken voor het zodoende verschaffen van een afmetingsstabiliteit aan de mat en het tegelijkertijd tot willekeurige lengten breken daarvan. Het prikken verschaft een aanzienlijke 35 hoeveelheid korte glasvezels in de gerede mat als gevolg van de werking van 790 47 68 h k de van weerhaken voorziene naalden, die door de diepte van de mat dringen, en daardoor een aanzienlijk aantal strengen zonder einde breken tot korte lengten stapelvezels. ’.'Korte vezels" zoals in de beschrijving gebruikt betekent strengen of vezels met een lengte van 2,5 cm of minder. De hoe-veelheid korte vezels, geproduceerd door het prikken, is veranderlijk in afhankelijkheid van de snelheid van het prikken, van het aantal en van de soorten gebruikte naalden. In het algemeen liggen de korte vezels, aanwezig in de mat, tussen 10 en 25$, bij voorkeur tussen 15 en 20 gew.$ van de mat. De rest van de mat bestaat uit strengen en vezels met lengten van meer 10 dan 2,5 cm, in het algemeen 3,8 tot 12,7 cm of langer. Zoals eveneens weergegeven in het voomoemde octrooischrift, is de snelheid van de prikinrich-ting en van het matvormende oppervlak gesynchroniseerd voor het verschaffen van een regelmatige matdichtheid, die bij de uitlaat van de prikinrichting wordt gewonnen. De gebruikte naalden kunnen weerhaken bevatten, die naar ^ beneden of naar boven wijzen, zodat bij het dringen door het bovenste mat-oppervlak, zij vezels vanaf dat oppervlak naar het inwendige drukken van de mat of vezels vanaf het onderoppervlak van de mat naar boven trekken tot in het inwendige daarvan. In bepaalde gevallen worden naalden met weerhaken in beide richtingen, gebruikt voor het verschaffen van het dringen van stren-20 gen naar het inwendige van zowel het bovenste als het onderste oppervlak tijdens een enkele neergaande en opgaande slag van de montering, die de * naalden draagt. Indien gewenst, kan de onderhavige werkwijze ook worden .toegepast met fijngehakte strengmatten, gebruikt als de glasbron. Een gebruikelijke mat van deze soort is beschreven in het Amerikaanse octrooi-25 schrift 2.790.7^1.

Bij toepassing van de uitvinding kan de thermoplastische hars op verschillende manieren in de werkwijze worden gevoerd voor het vormen van een gelaagd produkt. In bepaalde gevallen wordt de hars aan het gebied voor het vormen van een gelaagd produkt toegevoerd in een vooraf 30 gevormde plaatvorm met een gewenste dikte, waarbij het gebruikte aantal platen afhankelijk is van de gewenste dikte van het gerede produkt en de gebruikte mat of matten. Het valt eveneens binnen het kader van de uitvinding de thermoplastische hars toe te voeren aan de werkwijze voor het vervaardigen van een gelaagd produkt als een vooraf gesmolten, geëxtrudeerd 35 produkt uit een extrusielijn met hoge temperatuur en druk. Bij dit stelsel, 7904768 • *· 5 wordt het geëxtrudeerdê produkt tussen de oppervlakken voor het vervaardigen van een gelaagd produkt gevoerd in een plaatvorm, gewoonlijk vanaf een extrusiematrijs, die op een temperatuur en druk wordt gehouden, die voldoende zijn voor het in een vloeibare toestand houden van de hars, wanneer 5 deze wordt toegevoerd aan het gebied voor het vervaardigen van een gelaagd produkt. Bij een gebruikelijke werking, worden zowel een gesmolten, geëx-trudeerd produkt als plaatvormen van de gebruikte thermoplastische hars toegevoerd aan het gebied voor het vervaardigen van een gelaagd produkt, zoals hierna gedetailleerder wordt uiteengezet.

10 Het valt eveneens binnen het kader van de uitvinding om aan de door de uitvinding geproduceerde, gelaagde produkten, verenigbare materialen toe te voegen, die de bijzondere grondeigenschappen van het produkt niet beïnvloeden. Bij deze materialen zijn kleurmiddelen, zoals verven en pigmenten, vulmiddelen en soortgelijke toevoegingen. Toevoegingen, zoals 15 middelen voor het tegengaan van oxydatie, bacteriën dodende middelen, mid delen voor het tegengaan van statische elektriciteit, stabiliseringsmiddelen en middelen voor het tegengaan van het door het water besmetten, kunnen ook worden toegevoegd. In het algemeen is de hoeveelheid toevoegingen, indien gebruikt, beneden ongeveer 30 gew.$ van het produkt, gewoonlijk 20 10 tot 20$.

Bij toepassing van de uitvinding, wordt de werkwijze voor het vervaardigen van een gelaagd produkt uitgevoerd ondér verschillende druk-en temperatuuromstandigheden. De eerste fase van de werking omvat dus het in aanraking brengen van de versterkende vezelglasmat met gesmolten 25 hars voor het verzekeren van een passend doordringen van de matstructuur door het harsstelsel, dat wordt gebruikt voor het produceren van het gerede plaatprodukt. Drukken worden uitgeoefend in het hete fase gedeelte van het stelsel voor het vervaardigen van een gelaagd produkt, en kunnen liggen tussen 3b en 827 kPa, bij voorkeur in het bereik van 138 tot U13 kPa. De 30 hete fase van de werkwijze voor het vervaardigen van een gelaagd produkt wordt gewoonlijk geregeld in een temperatuurbereik van 117°C tot 288°C, welke temperatuur enigszins afhankelijk is van de smelttemperaturen van de gebruikte harsen. Bij een polypropeenharsstelsel bijvoorbeeld, liggen de temperaturen in de hete fase van het vervaardigen van een gelaagd pro-35 dukt, gewoonlijk tussen 20^oC en 232°C. In de koude fase van de werkwijze., 790 4768 4 6 worden in het algemeen drukken uitgeoefend van dezelfde grootte of groter dan die, gebruikt in de hete fase, welke drukken in het algemeen in de hiervoor vermelde bereiken liggen voor de hete fase.

De uitvinding wordt nader toegelicht aan de hand van de 2 tekening, waarin: fig. 1 schematisch een machine toont voor het produceren van de onderhavige, gelaagde, met vezelglas versterkte, thermoplastische platen, en fig. 2 schematisch een werkwijze toont voor het ononder-1Q broken'vervaardigen van een gelaagd produkt, welke werkwijze thans wordt gebruikt voor het produceren van met vezelglas versterkte, thermoplastische harsplaten, die geschikt zijn voor het persen.

Zoals is weergegeven in fig. 2, wordt een machine voor het met twee transportbanden vervaardigen van een gelaagd produkt toegepast 12 voor het produceren van een plaat 2 zonder einde, die bestaat uit een hars en een vezelglasmat. Bij de weergegeven werkwijze, worden vezelglasmatten 1 en 1' tussen twee, een gelaagd produkt vormende transportbanden 3 en k gevoerd. Gesmolten hars 5 wordt tussen de matten 1 en 11 gevoerd vanaf een verstelbare sleuf 6, die zich langs de lengte bevindt van een extrusiema-20 trijs 7. Twee harsplaten 8 en 9 worden aan de, een gelaagd produkt vormende transportbanden 3 en 1+ toegevoerd boven en onder de matten 1' en 1.

De transportband ^ wordt bij het lopen daarvan rond de rol 11, voorverwarmd door een verwarmer 13 voorafgaande aan de aangrijping daarvan op de verwarmende persrol 15. Op soortgelijke wijze wordt de trans-25 portband 3 voorverwarmd door de verwarmer 16 voorafgaande aan de aangrijping daarvan op de persrol 15· De verwarmende persrol is uitgevoerd met verwarmers 18. Druk wordt uitgeoefend op het gelaagde produkt 2 door het plaatsen van trekkracht op de transportbanden 3 en H. Op de transportbanden 3 en U uitgeoefende trekkracht heeft het uitoefenen tot gevolg van 30 radiale krachten op de hars-matsamenstelling. De radiale krachten en de daaruit voortvloeiende drukken helpen bij het met hars verzadigen van de matten 1 en 1?, en doen de platen 8 en 9 smelten in samenhang met de warmte, toegevoerd wanneer de trekkracht wordt uitgeoefend. De rol 2k oefent trekkracht uit op de transportband 3, waarbij de rol 25 trekkracht uitoefent 35 op de transportband 1*. Het materiaal wordt dan als een samengedrongen plaat 790 4768

X

7 van hars en vezelglas als gevolg van de doorgang van de materialen langs de persrol 15, geleidt naar een koelrol 20 tussen de transportbanden 3 en i+, waarbij het materiaal gedurende zijn doorgang over deze rol gedeeltelijk wordt gekoeld, maar niet volledig stolt. De rol 20 is uitgerust met een 5 koeler 21 voor het verlagen van de temperatuur van de transportbanden en van de hars. De plaat wordt dan na het verlaten van de rol 20 tussen de transportbanden 3 en U in, geleidt door een ander langwerpig koelgebied 22 voor het verder verlagen van de temperatuur van de transportbanden 3 en k voor het verder koelen en doen stollen van de matten en de hars tot 10 de plaat 2. De transportband 3 wordt dan afgebogen over de rol 23 voor terugvoer naar de trekrol 2kt waarbij de transportband 2k over de rol 25 wordt teruggevoerd naar de rol 11, en het produkt 2 wordt verwijderd op de plaats,waar de transportbanden 3 en 4 scheiden.

Hoewel de beschreven werkwijze voor het vervaardigen van 15 een gelaagd produkt wordt gebruikt voor het produceren van nuttige handels- produkten, heeft deze bepaalde tekortkomingen, die door de uitvinding worden opgeheven. De impregneringsdrukken worden uitgeoefend op de mat en de hars door de trekkracht, uitgeoefend op de transportbanden 3 en k door de trekrollen 2b en 25. De ondervinding heeft aangetoond, dat bijvoorbeeld 20 wanneer een druk van 207 kPa wordt uitgeoefend in de verwamende persrol 15, slechts ongeveer 3,¼ tot 6,9 kPa kan worden gehandhaafd in het koelgebied 22. Dit geeft in vele gevallen een groter volume lege holten in het produkt als gevolg van de neiging van de glasmat tot uitzetten wanneer druk daarop wordt afgelaten, waardoor dus een uitzetten wordt veroorzaakt 25 van opgesloten gassen wanneer de hars niet volledig is gestold. Het gebruikte rolstelsel en de transportbandkrommingen, die in deze eenheid nodig zijn, hebben tevens onregelmatige transportbandsnelheden tot gevolg, omdat bijvoorbeeld op de persrol 15» de transportband 1¾ zich aan de buitenzijde bevindt, en in het koelgebied aan de binnenzijde. De transportbanden 3 en 30 1», die met gelijke rechtlijnige snelheden bewegen, bewegen dus ten opzichte van elkaar op de rollen als gevolg van het feit, dat zij langs de rollen lopen onder verschillende stralen afhankelijk van het feit, langs welke rol zij lopen.

Bij de schematisch in fig. 1 weergegeven werkwijze, worden 35 harsplaten 100 en 101, vezelglasmatten 102 en 103 en gesmolten hars 10¼ 790 47 68 8 tussen de transportbanden 105 en 106 gevoerd van een machine voor het ononderbroken vervaardigen van een gelaagd produkt. De transportbanden 105 en 106 zijn transportbanden zonder einde, die worden gedreven rond rollen 107 en 108, en rollen 109 en 110.

.5 De machine voor het vervaardigen van een gelaagd produkt, is, zoals weergegeven, verdeeld in twee afzonderlijke gedeelten 120 en 130. Gemakshalve zijn slechts twee gedeelten weergegeven, omdat het duidelijk is voor een deskundige, dat elk dezer gedeelten kan bestaan uit één of meer afzonderlijke eenheden. Bij de weergegeven uitvoeringsvorm, is het gedeelte 10 120 het hete gebied van de werkwijze voor het vervaardigen van een gelaagd produkt, en uitgerust met een bovenste platform 121 en een onderste platform 122, welke platforms beweegbaar zijn in een richting loodrecht op de bewe-gingsbaan van de transportbanden 105 en 106. Deze platforms 121 en 122 worden onder hydraulische druk bediend, en kunnen krachten uitoefenen van ^5 o tot 207 kPa op het materiaal, dat door dit gebied wordt geleid, voor het vervaardigen van een gelaagd produkt tussen de transportbanden 105 en 106.

Met wijziging kunnen de platforms bij een nog hogere druk worden bediend.

Een beweging van het tot een gelaagd produkt vervaardigde materiaal door 2q dit gebied wordt gehandhaafd door een aantal rollen 123 en 12¾, welke rollen zich bevinden in de bovenste en onderste gedeelten van het gebied 120 voor het vervaardigen van een gelaagd produkt. De rollen 123 en 12¾ zijn stangen, · die zich over de breedte 'van de transportbanden 105 en 106 uitstrekken.

Zij zijn aan hun einden gekoppeld door een scholenketting, die op zijn beurt ^ loopt op de kettingwielen 125 voor de stangen 123, en de kettingwielen 126 voor de stangen 12¾. De kettingwielen 125 en 126 worden aangedreven door een passende motor, niet weergegeven. Zoals duidelijk is uit de tekening, wordt de druk voor het vormen van een gelaagd produkt, uitgeoefend op de transportbanden 105 en 106, op deze .transportbanden overgedragen door de rollen 123 en 12¾ wanneer de platforms 121 en 122 daarmee in aanraking zijn. De rollen 123 en 12¾ bewegen de transportbanden 105 en 1θ6 door het gebied 120, waarbij de drukken vanaf de platforms 121 en 122 worden uitgeoefend op de transportbanden 105 en 106 gedurende de doorgang daarvan door dit gebied.

Het gebied 120 wordt ook voorzien van warmte, die wordt 35 overgedragen aan het plaatmateriaal, wanneer dit door het gebied 120 gaat, E> 7904768 * 9 voor het in een gesmolten toestand houden daarvan en het zodoende verzekeren van het dringen van de hars door de gehele glasmatrix heen van het gelaagde produkt, dat wordt gevormd.

Het gelaagde produkt gaat vanuit het gebied 120 in het ge-5 bied 130, dat is voorzien van een platform 131 en 132, en rollen 133 en 13¾ in de bovenste en onderste gedeelten daarvan. Op soortgelijke wijze als bij het gebied 120, worden de rollen 133 en 13¾ bewogen door ketting-wielen 135 en 136, die lopen op een ketting 137, bevestigd aan de rollen 133 en 13^, waarbij de kettingwielen 135 en 136 worden aangedreven door een -]q passend motorsamenstel (niet weergegeven). De platforms 132 en 131 oefenen druk uit op het gelaagde produkt gedurende zijn doorgang door het gebied 130, dat wordt voorzien van een warmteoverdrachtsfluïdum in een toevoerstel-sel met indirekte varmtewisseling (niet weergegeven), dat warmte verwijderd vanaf het gelaagde produkt door de rollen 133 en 13¾ voor het koelen van •J5 het gelaagde produkt en het in zijn geheel doen stollen van de hars. Het vaste gerede produkt 1H0 wordt uit het gebied 130 verwijderd en kan dan worden onderworpen aan het overlangs doorsnijden, het anderszins doorsnijden en het verpakken, hetgeen geen deel uitmaakt van de uitvinding.

Zoals duidelijk is voor een deskundige, verschaft de on-20 derhavige werkwijze een aanzienlijke veelzijdigheid bij het fysisch ver vaardigen van gelaagde produkten van thermoplastische harsen, versterkt met glasvezels. Druk kan dus worden uitgeoefend in het hete gebied 120 door het gebruik van de tafels 121 en 122 in elke gewenste mate binnen de begrenzingen van de machine. In het algemeen kunnen de drukken worden veran-25 derd van 0 tot 207 kPa, waarbij zij gewoonlijk liggen tussen 138 en 207 kPa.

Op soortgelijke wijze kan in het hete gebied 120 warmte worden geleverd in een bereik aan waarden voor het verzekeren van een voldoende vloeien van de hars door de gehele glasvezelmatrix heen wanneer de druk wordt uitgeoefend voor een bepaalde lijnsnelheid van de transportbanden 105 en 106.

30 Een temperatuur van lk9°C tot 360°C wordt dus gewoonlijk gebruikt in het gebied 120 voor het verzekeren van de harstemperatuur in het bereik van 121°C tot 288°C. Gebleken is, dat voor een polyalkeen, een harstemperatuur-bereik van 20^C tot 232°C de voorkeur verdient.

Tijdens de werking van het gebied 130, kan het uitoefenen 35 van drukken door de platforms 131 en 132, wanneer het gelaagde nrodukt 790 47 68 Λρ 10 vanuit het gebied 120 het gebied 130 binnengaat, worden gebruikt voor het nauwkeurig regelen van het volume lege holten van het gerede gelaagde pro-dukt 1^0, welke toestand tot nu toe niet mogelijk is met werkwijzen voor het ononderbroken vervaardigen van een gelaagd produkt, zoals is weergege-5 ven in fig. 2. Indien dus druk in het gebied 130 op een waarde wordt ge houden, die groter is dan in het gebied 120, heeft dit een produkt tot gevolg met een laag gehalte aan lege holten of vrijwel geen lege holten.

Bij een gebruikelijke werking van het stelsel volgens fig, 2 bijvoorbeeld is gebleken, dat bij het vervaardigen van een gelaagd produkt van polypro-10 peen met glasvezelmatten onder 208 kPa in het hete gebied, een druk van minder dan 6,9 kPa wordt verwezenlijkt in het koelgebied 22, waarbij het daaruit voortvloeiende produkt een gehalte lege holte heeft van 8 tot 10 νο1«·$. -Onder toepassing van de werkwijze volgens fig. 1, en het uitoefenen van 208 kPa in zowel het hete gebied 120 als het koelgebied 130, is een 15 produkt met 3 tot vol.% lege holten, gebruikelijk. Een lager volume gehalte lege holten onder gebruikmaking van grotere drukken in het koelgebied 130 dan gebruikt in hét verwarmingsgebied, kan gemakkelijk worden verkregen.

Het gehalte lege holten kan ook enigermate worden geregeld door het gebruiken van alleen gesmolten hars zonder toevlucht te nemen tot 20 stelsel voor het vervaardigen van een gelaagd produkt, waarbij gebruik wordt gemaakt van plaatprodukten. Door het gebruiken van gesmolten hars 10U alleen met matten 102 en 103, en het weglaten van de buitenliggende platen 100 en 101, blijkt dus het geproduceerde gelaagde produkt aanzienlijk minder volume lege holten te hebben dan een gelaagd produkt, geprodu-25 ceerd onder gebruikmaking van buitenliggende harsplaten. Indien het opper vlakteuiterlijk niet van overwegend belang is, verschaft dit een bruikbaar stelsel voor het ononderbroken produceren van gelaagde produkten met een kleine volume lege holten. Het koppelen hiervan met een zorgvuldige regeling van de druk in het koelgebied van de werkwijze voor het vervaardigen 30 van een gelaagd produkt voor het handhaven daarvan op of groter dan de druk in het verwarmingsgebied van de werkwijze, produceert gelaagde produkten met gelijkblijvende kleine volumes lege holten.

In het algemeen worden de vezelglasmatten, gebruikt bij het met de onderhavige werkwijze vervaardigen van een gelaagd produkt, 35 geprikt voor het verschaffen van matsamenhang en het leveren van gebroken 790 4768 ie 11 jt draden en strengen aan de mat, zodat deze inherent na het prikken 10 tot 25 sev.% van de mat aan korte vezels heeft, (dat vil zeggen vezels in het bereik tot 2,5 cm of minder in lengte), waarbij de rest van de mat bestaat uit langere strengen. De matten met strengen zonder einde kunnen worden 5 gevormd met de werkwijze volgens het Amerikaanse octrooischrift 3.883.333 uit vezels, die in diameter lopen tussen een T-vezel en een G-vezel of minder. De vezelstrengen gebruikt, voor het maken van de nok, zijn gewoonlijk in bundels van 50 vezels of minder, hoewel bundels met 100 of meer draden kunnen worden gebruikt.

10 De mat met strengen zonder einde kan direkt worden ge maakt vanaf een spindop, zoals volgens het Amerikaanse octrooischrift 3.883.333, of kan worden gevormd door het trekken van strengen van vooraf gevormde vormvikkels met een passend strekorgaan, en het op een transporteur leggen van de strengen op een wijze, die soortgelijk is aan die, 15 beschoren in het Amerikaanse octrooischrift 3.883.333.

In fig. 2 worden voorgevormde foelies van thermoplastisch materiaal 100 en 101 gebruikt met een gesmolten extrusiemateriaal IOU, dat tussen de glasmatten 102 en 103 worden geplaatst. Het is niet nodig, dat de werkwijze op deze wijze wordt uitgevoerd, hoewel deze werkwijze een 20 voorkeurswerkwijze vertegenwoordigt. Het is ook mogelijk, dat de onderhavige werkwijze wordt uitgevoerd onder toepassing van een aantal lagen geëxtru-deerd materiaal, vanaf afzonderlijke extrusieinrichtingen of onder gebruikmaking van êên enkele extrusieinrichting met een veelledige kop. In het laatste geval, worden de matten of wordt de mat zodanig toegevoerd, dat 25 geëxtrudeerd materiaal op de buitenzijde van de glasmat wordt gevoerd, evenals op de binnenzijde daarvan. Het voordeel van het gebruiken van geëxtrudeerd materiaal in plaats van de foelielagen 100 en 101 is, dat de verwarming door het geëxtrudeerde materaal van het gesmolten thermoplastische materiaal niet de warmtebelasting vereist in het hete gebied 120, die nodig 30 is voor het smelten van de foelies 100 en 101,· zodat de machine dus niet wordt onderworpen aan de verwarmingsbelastingen, gebruikt bij het toepassen van foelies. Het is ook mogelijk, dat een enkele mat wordt gebruikt in samenhang met een voorgevormde thermoplastische foelie of met alleen een geëxtrudeerd materiaal. Bij constructies met êén enkele mat verdiend het de voor-35 keur een geëxtrudeerd materiaal te gebruiken in plaats van de foelie als de 790 47 68

Claims

10 CONCLUSIES

1. Werkwijze voor het vervaardigen van een met glasvezel versterkte harsplaat, gekenmerkt door het toevoeren van een vezelglasmat aan een verwarmingsgebied, het in dit gebied met de mat brengen van hars, 15 het uitoefenen van druk op de mat en de hars bij een temperatuur, die voldoende is voor het gesmolten houden van de hars en het grondig met hars bevochtigen van de mat, en het onderwerpen van de mat aan koeling bij een temperatuur, die voldoende is voor het doen stollen van de hars tot een hars-matplaat onder het althans gelijk aan de op de hars en de mat in het 20 verwarmingsgebied uitgeoefende druk houden van de druk op de hars en de mat gedurende het koelen, en het verwijderen van een massieve, met glasmat versterkte harsplaat uit· het koelgebied.

2. Werkwijze voor het vervaardigen van een met glasvezel versterkte thermoplastische harsplaat, gekenmerkt door het ononderbroken 25 aan een onder druk geplaatst verwarmingsgebied toevoeren van. een vezelglas- ' mat en een thermoplastische hars, het handhaven van voldoende druk en temperatuur in het verwarmingsgebied voor het grondig impregneren van de vezelglasmat met gesmolten hars, het koelen van de met hars verzadigde mat en de gesmolten hars tot een temperatuur, die voldoende is voor het doen 30 stollen van de hars, door het althans gelijk aan de in het verwarmingsge bied uitgeoefende druk houden van de druk op de hars en de met hars verzadigde mat gedurende het koelen, en het uit het koelgebied verwijderen van een vaste plaat van met glasvezel versterkte thermoplastische hars. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de 35 druk op de hars en de mat in het koelgebied op een grotere waarde wordt 790 4 7 68 gehouden dan die op de hars en de mat in het verwarmingsgebied. U. Werkwijze volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de op de hars en de mat in het koelgebied uitgeoefende druk, groter is dan de op de hars en de mat in het verwarmingsgebied uitgeoefende druk. 5 5· Werkwijze voor het vervaardigen van een met glasvezel versterkte thermoplastische harsplaat, gekenmerkt door het toevoeren van een glasmat en gesmolten thermoplastische hars aan een verwarmd gebied voor het vervaardigen van een gelaagd produkt, het uitoefenen van druk op de mat en de hars in het gebied voor het vervaardigen van een gelaagd produkt van 10 138 tot 208 kPa onder het in voldoende mate handhaven van de temperatuur voor het in een gesmolten toestand houden van de hars, het ononderbroken toevoeren van de hars en de mat vanuit het gebied voor het vervaardigen van een gelaagd produkt in een koelgebied, het uitoefenen van een druk van 138 tot 208 kPa op de hars en de mat in het koelgebied, welke druk echter althans even groot is als de druk, gebruikt in het verwarmingsgebied, en het koelen van de hars en de mat in dit gebied tot een temperatuur, die voldoende is voor het doen stollen van de hars, en het uit het koelgebied verwijderen van een vaste plaats van met glasvezel versterkte hars.

6. Werkwijze voor het vervaardigen van een met glasvezel 20 versterkte thermoplastische harsplaat, gekenmerkt door het aan een verwarmd gebied voor het vervaardigen van een gelaagd produkt toevoeren van twee glasmatten, gesmolten thermoplastische hars en twee platen thermoplastische foelie, welke gesmolten thermoplastische hars tussen de glasmatten wordt ingevoerd, waarbij de platen thermoplastische foelie aan de buitenzijde 25 van elk der matten worden gevoerd, het uitoefenen van druk op de matten, de gesmolten thermoplastische hars en de thermoplastische foelies en het leveren van warmte in voldoende mate voor het doen smelten van de foelies, het leiden van het verkregen samengestelde hars-matprodükt naar een koelge-bied, dat wordt gehandhaafd op een druk, die ‘althans gelijk is aan die van 30 het verwarmde gebied voor het vervaardigen van een gelaagd produkt, en het daarin koelen van het samengestelde produkt tot een temperatuur, die voldoende is voor het doen stollen van het samengestelde produkt tot een vaste plaat van met vezelglas versterkte thermoplastische hars.

7. Werkwijze volgens conclusie 6, met het kenmerk, dat 35 het gebied voor het vervaardigen van een gelaagd produkt zich onder een 790 47 68 i 1¾ druk bevindt van 138 tot 208 kPa, welke druk eveneens heerst in het koel-gebied.

8. Werkwijze in hoofdzaak zoals in de beschrijving beschreven en in de tekening weergegeven. 790 4 7 68